Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sovyetler Birliği, Komünist Parti üyelerinin devlet kurumları ile diğer örgütlerdeki tüm kilit pozisyonları elinde bulundurduğu sosyalist federasyondu. Medeni ve siyasi haklar büyük bir ölçüde sınırlandırılmış ve nüfusun tamamı devlet ideolojisi ile politikalarını desteklemek için seferber edilmişti. Özgür sendikalar, özel şirketler, resmî olarak izin verilmemiş kiliseler ya da muhalefet siyasi partiler gibi bağımsız siyasi eylemler kabul edilmemekteydi. Devletin Marksizm-Leninizm ideolojisine olan bağlılığı Sovyet vatandaşlarının özel mülkiyet haklarını sınırlandırmaktaydı. 1960'larda Sovyet insan hakları eylemcilerinin belirttiği üzere 1936 Anayasasının resmî hükümleri ile doğrudan tezat oluşturmaktaydı. 1970'lerin sonuna kadar yürürlükte olan bu anayasa toplanma ve dernek kurma özgürlüğü gibi çeşitli hakları garanti altına almaktaydı.
Rejim
Rejim siyasi iktidarı elinde tutmayı gizli polis, devlet kontrolü altında olan kitle iletişim araçları yoluyla yayılan propaganda, kişi kültü, ifade özgürlüğünün kısıtlanması, tüm nüfusun eylemlerinin izlenmesi, siyasi tasfiyeler, belirli zümrelerin üzerinde baskı ve yıldırma politikaları gibi yöntemlerle başarmaktaydı. 1977 yılında kabul edilen yeni anayasa ile ilk defa açık ve seçik olarak, resmen Parti'nin ülkenin liderliğinde itici güç olma konumu deklare edilmiştir.
İnsan hakları ve yasal sistem üzerine Sovyet kavramı
İnsan Hakları Evrensel Bildirisi'ne göre insan hakları tüm insanların aralarında yaşam ve özgürlük hakkı, ifade özgürlüğü, kanun önünde eşitlik gibi "temel hak ve özgürlükler ile kültürel faaliyetlere katılma, beslenme ve çalışma hakkı gibi sosyal, kültürel ve ekonomik haklardan istifade edebilmesini öngörür.
Ancak insan hakları üzerine Sovyet kavramı Batı'dan çok farklıydı. Batı dünyası hukuk teorisine göre insan hakları hükûmete karşı bireylerin yararlandığı hak ve özgürlükler iken Sovyet yasası bunun tersini beyan ediyordu. insan haklarının kaynağı olduğu farzediliyordu. Dolayısıyla Sovyet hukuk sistemi hukukun siyasetin bir kolu olduğunu ve mahkemelerin devlet vekilleri olduğunu öngörüyordu. Sovyet gizli polis kuruluşlarına geniş yargısız hareket etme gücü verilmişti. Rejim, Andrey Vişinski gibi Sovyet hukuk teorisyenleri tarafından "burjuva ahlâkı"nın örnekleri sayılanBatı dünyasında esas olan prensibini, , kanunların bireyi korumasını ve mülkiyet hakkını tamamen ortadan kaldırmıştır.Vladimir Lenin'e göre sosyalist mahkemelerin amacı "terörü yok etmek değil...gerçekliğini kanıtlamak ve prensipte yasallaştırmaktır".
Tarihçi Sovyet seçim sistemini "tüyler ürpetici gerçeklere bir insan yüzü koyan bir dizi uydurma kurum ve düzenlemeler: çok büyük terör estirilen bir zamanda kabul edilmiş ve insan haklarını garanti altına alan model anayasa, yalnızca tek adayın olduğu ve %99'un oy verdiği seçimler; muhalefet olarak ya da çekimser tek bir elin bile kaldırılmadığı bir parlamento" olarak tanımlamıştır. "tüm ana medeni ve siyasal hakların sayıldığı anayasanın meşhur 125 nolu maddesi"ni hatırlar. Ancak diğer mahkûmlarla birlikte suiistimal şikayetleri için bu maddeyi yasal dayanak olarak kullanmak istediklerinde savcının argümanının "Anayasa sizin için yazılmadı, Amerikan Zenciler için yazıldı, böylece Sovyet vatandaşlarının ne kadar mutlu bir yaşamı olduğunu bilsinler diye" olduğunu aktarır.
Suç yasaların ihlâli olarak belirlenmiyordu ve Sovyet devleti ile toplumunu tehdit edebilecek her türlü eylem suç olarak sayılıyordu. Örneğin kâr sağlama arzusu kerşı devrimci bir eylem olarak yorumlanıp ölüm cezası verilebiliyordu.1928 ila 1931 yılları arasında milyonlarca köylünün tasfiyesi ve tehciri Sovyet Medeni Kanunu çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Bazı Sovyet hukuk bilginleri hatta suçun olmadığı durumlarda dahi "adli baskı"nın uygulanabileceğini belirtmişlerdir. Ukrayna Çekasının şefi "Suçlanan kişinin Sovyetlere karşı silah ile mi sözleri ile mi başkaldırdığını görmek için dosyasındaki suçlayıcı kanıtlara bakma. Bunun yerine ona hangi sınıftan olduğunu, geçmişini, eğitimini, mesleğini sor. Suçlanan kişinin akıbetini belirleyecek olan sorular bunlardır. Kızıl Terör'ün anlamı ve esası budur" dviye açıklamıştır.
amacı "suçun işlenip işlenmediğini kanıtlamak değil (çünkü bu önceden uygun Parti yetkilileri tarafından belirlenmiştir) halkın eğitimi için bir başka zemini sağlamaktır.(örnek olarak Moskova Davaları'na bakınız). Parti üyesi olmak zorunda olan savunma avukatları da müvekkillerinin suçlu olduğunu önceden kabul etmek zorundaydı.
Siyasi ifade özgürlüğü
1930'larda ve 1940'larda Sovyet gizli polis teşkilatları Çeka, OGPU ve NKVD tarafından siyasal baskılar uygulanmıştır. Gönüllü ya da zorla çalıştırılan geniş sivil hükûmet için bilgi toplamak ve muhalif olduğundan şüphelenilen kişileri bildirmek için kullanılıyordu.
Sovyet siyasal baskısı de facto ve de jure olarak düşmanları olarak algılanan kişileri izleme ve cezalandırma sistemiydi. Teorik temeli sınıf mücadelesini açıklayan Marksizm teorisiydi. "Baskı" ve "terör" gibi kelimeler resmî kullanımda olan terimlerdi çünkü proletarya diktatörlüğünün Marksizm tarafından proletarya sınıfının karşısında olduğu belirtilen diğer sosyal sınıfların direnişini bastırması öngörülüyordu. Baskının yasal dayanağı Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin Ceza Kanunu'nun 58. maddesi ve diğer Sovyet cumhuriyetlerinin benzer maddeleri ile resmîleştirilmişti. Stalinci terör sırasında ilân edilmiştir.
Edebi ve bilimsel ifade özgürlüğü
yaygın ve etkin bir biçimde uygulanmaktaydı. Bunun sonucunda hükûmet tarafından yasaklanan edebiyat eserlerinin gizlice kopyalanması ve dağıtılması anlamına gelen Samizdat ortaya çıktı. Sanatın, edebiyatın, eğitimin ve bilimin muzaffer proletaryaya hizmet etmesi öngörüldüğünden çok sıkı ideolojik inceleme altındaydılar. Ereksel olarak yönlendirilmiş ve sosyalizm ile komünizmi yüceltme amacı taşıyan sosyalist gerçekçilik bu tarz sanat ve edebiyata örnektir. Tüm beşeri ve sosyal bilimler tarihsel materyalizme tamamen uyup uymadıkları konusunda kontrol edilmekteydi.
Tüm doğa bilimleri felsefi temeline göre şekillendirilmeliydi. Genetik, sibernetik ve gibi çok sayıda bilimsel alan "burjuva sözdebilimi" diye yaftalanarak bazı dönemlerde Sovyetler Birliği'nde yasaklanmıştır. Bir dönem, bilimsel çevrelerde sözdebilim olarak kabul edilen ise ziraat ve biyolojide tercih edilmiştir. 1930'larda ve 1940'larda çok sayıda önde gelen bilim insanı "halk düşmanı" ilân edilerek tutuklanmışlardır. Bazı biliminsanları tutuklu olarak larda (Gulag çalışma kamp sistemi içinde araçtırma ve geliştirme laboratuvarları) zorla çalıştırılmışlardır.
Sovyetler Birliği'nin tüm büyük kurum ve kuruluşlarından KGB'ye bağlı bulunmaktaydı. Birinci Şubeler çalışma yerinde gizlilik ve siyasi güvenlikten sorumluydu.
Sovyet Ceza Kanununa göre Sovyet otoritesini zayıflatmaya yönelik ajitasyon ve propaganda malzemelerini bulundurmak ya da Sovyet Devleti'ni ve sosyal sistemini kötüleyen edebi eserleri ve malzemeleri yaymak 2 ila 5 yıllık hapis cezasına tabiydi; suçun ikinci kere tekrarı durumunda 3 ila 10 yıl hapis cezası verilebiliyordu.
Oy kullanma hakkı
göre işçi sınıfının gerçek iradesini temsil eden Sovyet Sovyet siyasi sistemi gerçek demokrasiydi. Özellikle 1936 Sovyet Anayasası gizli oylama ile doğrudan genel oy hakkını garantiye almıştı. Ancak uygulama prensiplerden çok farklıydı. Örneğin Haziran 1987 seçimlerinde tüm adaylar genel seçimlerden önce Komünist Parti örgütleri tarafından seçilmişti.
Ekonomik haklar
Bazı sınırlamalarla kişisel mülkiyete izin verilmekteydi ancak gayrimenkul çoğunlukla Devlet malıydı. Sağlık, barınma, eğitim ve beslenme tam istihdam ve işyerlerinde kurulu ekonomik refah yapıları sayesinde devlet garantisi altındaydı.
Ancak bu garantiler pratikte her zaman uygulanmamıştır. Sıklıkla görülen kıtlık vakalarından biri olan 1932-1933 yılı kıtlığında beş milyon kişi yeterli gıda bulamadıkları için açlıktan ölmüştür. 1932-33 Kıtlığı'nın ana sebebi Sovyet kolektivizasyonudur.
Ekonomik koruma yaşlı ve malûllara bağlanan aylıklarla sağlanmıştır.
Toplanma ve dernek kurma özgürlüğü
Toplantı ve özgürlükleri sınırlıydı. İşçilerin bağımsız sendikalar kurmasına izin yoktu. Varolan tüm sendikalar Devlet tarafından örgütleniyor ve kontrol ediliyordu. ve Komsomol gibi tüm siyasi gençlik örgütleri Komünist Parti'nin politikalarının uygulanmasına hizmet ediyordu. İzin verilmeyen siyasi örgütlere katılım hapis ile cezalandırılabiliyordu. Çalışma kamplarında örgütlenmenin cezası ölümdü.
Din özgürlüğü
Sovyetler Birliği ateizmi teşvik ediyordu. Bu amaçla kilise mallarına el koymuş, dini küçük düşürmüş, inanç sahiplerini taciz etmiş ve okullarda ateizmin yayılmasını sağlamıştır. Ancak belirli dinlere karşı yapılacak eylemler Devlet çıkarları doğrultusunda belirleniyordu ve çok organize olan dinler hemen yasadışı ilân edilmemiştir.
Ortodoks rahiplere ve inananlara uygulanan eylemler arasında işkence; tutuklu kamplarına, ya da gönderme; ve idam sayılabilir. Çok sayıda Ortodoks ve diğer inanç sahipleri, dinî inançlarından vazgeçirilmek amacıyla psikolojik işkence ve zihin kontrolü deneylerine zorla tabi tutulmuştur.
Dini gerekliliklerini yerine getiren Ortodoks Hristiyanlar komünist örgütlere üye olamıyor ve önemli görevlere getirilmiyorlardı. Din karşıtı propaganda hükûmet tarafından destekleniyor ve teşvik ediliyordu buna karşın Kilise'nin kamuoyuna açıklama yapması yasaktı. din okulları kapatılmış ve kilisenin yayım yapması yasaklanmıştı. Ateizm okullar, komünist örgütler ve basın-yayın yoluyla yayılmaktaydı. gibi örgütler kurulmuştu.
Ulaşım özgürlüğü
Yurtdışına yolculuk ve göç hükûmet izni olmadan yasaktı. 1970'lerde ülkeden ayrılmasında izin verilmeyen ve bunun için gösteri yapan kişiler "" olarak bilinir. Sovyet Ceza Kanununa göre yurtdışından dönmeyi reddetmek ihanet olarak değerlendiriliyor ve 10-15 yıllık hapis cezası veya tüm mallara el konulması ve idam ile cezalandırılıyordu.
Sovyetler Birliği'nde kullanılan sistemi ile ikâmet kayıt sistemi olan "" Sovyet vatandaşlarının ilke içinde göçünü sınırlandırmaktaydı. Sovyet tarihi boyunca uzunca bir süre dahili pasaport verilmeyen köylüler izin almadan kente göç edememişlerdir. Eski hükümlüler bulundukları şehir sınırlarından 101 km'den daha fazla uzakta yaşamalarına izin verilmemekteydi. Kapalı şehirlere ve SSCB devlet sınır bölgelerine yolculuk kesinlikle kontrol altında tutulmakta ve zorlukla izin verilmekteydi. Yurtdışına kaçmaya teşebbüs etmenin cezası 1 ila 3 yıl arasında hapis idi.
İnsan hakları hareketi
Sovyetler Birliği'nde insan hakları eylemcileri düzenli olarak tacize, baskıya ve tutuklamalara maruz kalmışlardır. Çeşitli vakalarda Andrey Saharov gibi insan hakları kampanyası yapanların kamuoyunda tanınmışlıkları hareketlerinin tamamen kapatılmasını engellemiştir.
SSCB ve Sovyet Bloğu üyesi diğer ülkeler ulusal hakimiyet haklarına tecavüze etmesi ve "aşırı adlî" olmasını bahane ederek 1948 yılı Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Bildirisi'ni oylamasına katılmamışlardır.:167–169 Her ne kadar SSCB ve müttefiklerinin bazıları 1966 yılı Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi ile Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi'ni imzalamışlarsa da bu sözleşmeler ne Komünist rejim altında yaşayan insanlar tarafından iyi biliniyordu ne de Komünist yetkililer tarafından ciddiye alınıyordu. Batı hükûmetleri yumuşama döneminin başında insan hakları konularına çok fazla odaklanmadılar.:117
Yine de 1960'ların sonu ile 1970'lerde "hakların savunucusu" (pravozaşçitniki) diye bilinen muhalif akımın içinden daha örgütlenmiş bir insan hakları hareketi büyümüştür. En önemli samizdat yayınlarından biri olan Хро́ника теку́щих собы́тий (Güncel Olaylar Kroniği) Birleşmiş Milletler'in 1968 yılını Uluslararası İnsan Hakları Yılı olarak ilân etmesinden sonra başlamıştır.
Sonraki yıllarda çeşitli insan hakları grupları ortaya çıktı: SSCB'de İnsan Haklarının Savunulması için İnisiyatif Grubu (1969); SSCB'de İnsan hakları Komitesi (1970); ve 1973'te Uluslararası Af Örgütü'nün SSCb şubesi gibi. Bu gruplar insan hakları için başvurular kaleme aldı, dilekçeler için imza topladılar ve mahkemelere katıldılar.
Varşova Paktı'nın sekiz üye ülkesi Helsinki Nihai Senedi'ni 1975 Ağustos'unda imzaladılar. Nihai Senedin "üçüncü sepeti" içinde geniş insan kaynakları ile ilgili maddeler bulunmaktaydı.:99–100 1976-77 yıllarında Moskova, Kiev, Vilnius, Tiflis ve Yerevan gibi çeşitli şehirlerde Sovyetler Birliği'nin Helsinki Nihai Senedi'ne uyumunu takip etmek için çeşitli "Helsinki İzleme Grupları" kuruldu.:159–194 Bu gruplar farklı insan hakları hareketlerini bir araya getirmeyi başardı.:159–166
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi". Birleşmiş Milletler. 27 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Kasım 2016.
- ^ Lambelet, Doriane. "The Contradiction Between Soviet and American Human Rights Doctrine: Reconciliation Through Perestroika and Pragmatism." 7 Boston University International Law Journal. 1989. pp. 61–62.
- ^ Shiman, David (1999). . Amnesty International. ISBN . 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2016.
- ^ a b c d e f Russia Under the Bolshevik Regime, Vintage books, Random House Inc., New York, 1995, , pages 402–403
- ^ Wyszyński, Andrzej (1949). Teoria dowodów sądowych w prawie radzieckim (PDF). Biblioteka Zrzeszenia Prawników Demokratów. ss. 153, 162,. 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Kasım 2016.
- ^ (2001) Communism Weidenfled and Nicoloson.
- ^ (1994) Russia Under the Bolshevik Regime. Vintage. ., pages 401–403.
- ^ Reflections on a Ravaged Century (2000) , page 97
- ^ Oleg Pshenichnyi (22 Ağustos 2015). "Засчитать поражение". Grani.ru. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2015.
- ^ ve Catherine A. Fitzpatrick. The State Within a State: The KGB and Its Hold on Russia – Past, Present, and Future, 1994. .
- ^ Beria (Russian) Moscow, AST, 1999. Russian text online 11 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Koehler, John O. Stasi: The Untold Story of the East German Secret Police. Westview Press. 2000.
- ^ "A Country Study: Soviet Union (Former). Chapter 9 – Mass Media and the Arts. The Library of Congress. Country Studies". 26 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2016.
- ^ a b c d e Biographical Dictionary of Dissidents in the Soviet Union, 1956–1975 By S. P. de Boer, E. J. Driessen, H. L. Verhaar; ISBN 90-247-2538-0; p. 652
- ^ Stalin, quoted in IS WAR INEVITABLE? being the full text of the interview given by JOSEPH STALIN to ROY HOWARD 16 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . as recorded by K. UMANSKY, Friends of the Soviet Union, London, 1936
- ^ a b Feldbrugge, Simons (2002). Human Rights in Russia and Eastern Europe: essays in honor of Ger P. van den Berg. Kluwer Law International. ISBN .
- ^ Davies and Wheatcroft, p. 401. For a review, see "Davies & Weatcroft, 2004" (PDF). Warwick. 2 Ekim 2009 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Kasım 2016.
- ^ "Ukrainian Famine". Ibiblio public library and digital archive. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2011.
- ^ A Study of the Soviet economy, Volume 1. International Monetary Fund, Organization for Economic Co-operation and Development. 1991. ISBN .
- ^ "A Country Study: Soviet Union (Former). Chapter 5. Trade Unions. The Library of Congress. Country Studies. 2005". 26 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2016.
- ^ Father Arseny 1893–1973 Priest, Prisoner, Spiritual Father. Introduction pg. vi–1. St Vladimir's Seminary Press
- ^ a b "L.Alexeeva, History of dissident movement in the USSR, in Russian". 9 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Kasım 2016.
- ^ a b "A.Ginzbourg, "Only one year", "Index" Magazine, in Russian". 8 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Kasım 2016.
- ^ The Washington Post Anti-Communist Priest Gheorghe Calciu-Dumitreasa By Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer Sunday, November 26, 2006; Page C09 http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/11/25/AR2006112500783.html 24 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Dumitru Bacu (1971) The Anti-Humans. Student Re-Education in Romanian Prisons 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Soldiers of the Cross, Englewood, Colorado. Originally written in Romanian as Piteşti, Centru de Reeducare Studenţească, Madrid, 1963
- ^ , Pe umerii lui Marx. O introducere în istoria comunismului românesc ("On the Shoulders of Marx. An Incursion into the History of Romanian Communism"), , Bükreş, 2005
- ^ Mary Ann Glendon (2001). A World Made New: Eleanor Roosevelt and the Universal Declaration of Human Rights. New York. ISBN .
- ^ Thomas, Daniel C. (2005). "Human Rights Ideas, the Demise of Communism, and the End of the Cold War". Journal of Cold War Studies. 7 (2). ss. 110-141. doi:10.1162/1520397053630600. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Kasım 2016.
- ^ Horvath, Robert (2005). "The rights-defenders". The Legacy of Soviet Dissent: Dissidents, Democratisation and Radical Nationalism in Russia. Londra; New York: RoutledgeCurzon. ss. 70-129. ISBN .
- ^ "A Chronicle of Current Events (in English)". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Kasım 2016.
- ^ "A Chronicle of Current Events No 17, 31 December 1970 — 17.4 "The Committee for Human Rights in the USSR"". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Kasım 2016.
- ^ a b Thomas, Daniel C. (2001). The Helsinki Effect: International Norms, Human Rights, and the Demise of Communism. Princeton, N.J: Princeton University Press. ISBN .
- ^ Thomas, Daniel C. (2001). The Helsinki effect: international norms, human rights, and the demise of communism. Princeton, N.J: Princeton University Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sovyetler Birligi Komunist Parti uyelerinin devlet kurumlari ile diger orgutlerdeki tum kilit pozisyonlari elinde bulundurdugu sosyalist federasyondu Medeni ve siyasi haklar buyuk bir olcude sinirlandirilmis ve nufusun tamami devlet ideolojisi ile politikalarini desteklemek icin seferber edilmisti Ozgur sendikalar ozel sirketler resmi olarak izin verilmemis kiliseler ya da muhalefet siyasi partiler gibi bagimsiz siyasi eylemler kabul edilmemekteydi Devletin Marksizm Leninizm ideolojisine olan bagliligi Sovyet vatandaslarinin ozel mulkiyet haklarini sinirlandirmaktaydi 1960 larda Sovyet insan haklari eylemcilerinin belirttigi uzere 1936 Anayasasinin resmi hukumleri ile dogrudan tezat olusturmaktaydi 1970 lerin sonuna kadar yururlukte olan bu anayasa toplanma ve dernek kurma ozgurlugu gibi cesitli haklari garanti altina almaktaydi RejimRejim siyasi iktidari elinde tutmayi gizli polis devlet kontrolu altinda olan kitle iletisim araclari yoluyla yayilan propaganda kisi kultu ifade ozgurlugunun kisitlanmasi tum nufusun eylemlerinin izlenmesi siyasi tasfiyeler belirli zumrelerin uzerinde baski ve yildirma politikalari gibi yontemlerle basarmaktaydi 1977 yilinda kabul edilen yeni anayasa ile ilk defa acik ve secik olarak resmen Parti nin ulkenin liderliginde itici guc olma konumu deklare edilmistir Insan haklari ve yasal sistem uzerine Sovyet kavramiInsan Haklari Evrensel Bildirisi ne gore insan haklari tum insanlarin aralarinda yasam ve ozgurluk hakki ifade ozgurlugu kanun onunde esitlik gibi temel hak ve ozgurlukler ile kulturel faaliyetlere katilma beslenme ve calisma hakki gibi sosyal kulturel ve ekonomik haklardan istifade edebilmesini ongorur Ancak insan haklari uzerine Sovyet kavrami Bati dan cok farkliydi Bati dunyasi hukuk teorisine gore insan haklari hukumete karsi bireylerin yararlandigi hak ve ozgurlukler iken Sovyet yasasi bunun tersini beyan ediyordu insan haklarinin kaynagi oldugu farzediliyordu Dolayisiyla Sovyet hukuk sistemi hukukun siyasetin bir kolu oldugunu ve mahkemelerin devlet vekilleri oldugunu ongoruyordu Sovyet gizli polis kuruluslarina genis yargisiz hareket etme gucu verilmisti Rejim Andrey Visinski gibi Sovyet hukuk teorisyenleri tarafindan burjuva ahlaki nin ornekleri sayilanBati dunyasinda esas olan prensibini kanunlarin bireyi korumasini ve mulkiyet hakkini tamamen ortadan kaldirmistir Vladimir Lenin e gore sosyalist mahkemelerin amaci teroru yok etmek degil gercekligini kanitlamak ve prensipte yasallastirmaktir Tarihci Sovyet secim sistemini tuyler urpetici gerceklere bir insan yuzu koyan bir dizi uydurma kurum ve duzenlemeler cok buyuk teror estirilen bir zamanda kabul edilmis ve insan haklarini garanti altina alan model anayasa yalnizca tek adayin oldugu ve 99 un oy verdigi secimler muhalefet olarak ya da cekimser tek bir elin bile kaldirilmadigi bir parlamento olarak tanimlamistir tum ana medeni ve siyasal haklarin sayildigi anayasanin meshur 125 nolu maddesi ni hatirlar Ancak diger mahkumlarla birlikte suiistimal sikayetleri icin bu maddeyi yasal dayanak olarak kullanmak istediklerinde savcinin argumaninin Anayasa sizin icin yazilmadi Amerikan Zenciler icin yazildi boylece Sovyet vatandaslarinin ne kadar mutlu bir yasami oldugunu bilsinler diye oldugunu aktarir Suc yasalarin ihlali olarak belirlenmiyordu ve Sovyet devleti ile toplumunu tehdit edebilecek her turlu eylem suc olarak sayiliyordu Ornegin kar saglama arzusu kersi devrimci bir eylem olarak yorumlanip olum cezasi verilebiliyordu 1928 ila 1931 yillari arasinda milyonlarca koylunun tasfiyesi ve tehciri Sovyet Medeni Kanunu cercevesinde gerceklestirilmistir Bazi Sovyet hukuk bilginleri hatta sucun olmadigi durumlarda dahi adli baski nin uygulanabilecegini belirtmislerdir Ukrayna Cekasinin sefi Suclanan kisinin Sovyetlere karsi silah ile mi sozleri ile mi baskaldirdigini gormek icin dosyasindaki suclayici kanitlara bakma Bunun yerine ona hangi siniftan oldugunu gecmisini egitimini meslegini sor Suclanan kisinin akibetini belirleyecek olan sorular bunlardir Kizil Teror un anlami ve esasi budur dviye aciklamistir amaci sucun islenip islenmedigini kanitlamak degil cunku bu onceden uygun Parti yetkilileri tarafindan belirlenmistir halkin egitimi icin bir baska zemini saglamaktir ornek olarak Moskova Davalari na bakiniz Parti uyesi olmak zorunda olan savunma avukatlari da muvekkillerinin suclu oldugunu onceden kabul etmek zorundaydi Siyasi ifade ozgurlugu1930 larda ve 1940 larda Sovyet gizli polis teskilatlari Ceka OGPU ve NKVD tarafindan siyasal baskilar uygulanmistir Gonullu ya da zorla calistirilan genis sivil hukumet icin bilgi toplamak ve muhalif oldugundan suphelenilen kisileri bildirmek icin kullaniliyordu Sovyet siyasal baskisi de facto ve de jure olarak dusmanlari olarak algilanan kisileri izleme ve cezalandirma sistemiydi Teorik temeli sinif mucadelesini aciklayan Marksizm teorisiydi Baski ve teror gibi kelimeler resmi kullanimda olan terimlerdi cunku proletarya diktatorlugunun Marksizm tarafindan proletarya sinifinin karsisinda oldugu belirtilen diger sosyal siniflarin direnisini bastirmasi ongoruluyordu Baskinin yasal dayanagi Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti nin Ceza Kanunu nun 58 maddesi ve diger Sovyet cumhuriyetlerinin benzer maddeleri ile resmilestirilmisti Stalinci teror sirasinda ilan edilmistir Edebi ve bilimsel ifade ozgurluguyaygin ve etkin bir bicimde uygulanmaktaydi Bunun sonucunda hukumet tarafindan yasaklanan edebiyat eserlerinin gizlice kopyalanmasi ve dagitilmasi anlamina gelen Samizdat ortaya cikti Sanatin edebiyatin egitimin ve bilimin muzaffer proletaryaya hizmet etmesi ongoruldugunden cok siki ideolojik inceleme altindaydilar Ereksel olarak yonlendirilmis ve sosyalizm ile komunizmi yuceltme amaci tasiyan sosyalist gercekcilik bu tarz sanat ve edebiyata ornektir Tum beseri ve sosyal bilimler tarihsel materyalizme tamamen uyup uymadiklari konusunda kontrol edilmekteydi Tum doga bilimleri felsefi temeline gore sekillendirilmeliydi Genetik sibernetik ve gibi cok sayida bilimsel alan burjuva sozdebilimi diye yaftalanarak bazi donemlerde Sovyetler Birligi nde yasaklanmistir Bir donem bilimsel cevrelerde sozdebilim olarak kabul edilen ise ziraat ve biyolojide tercih edilmistir 1930 larda ve 1940 larda cok sayida onde gelen bilim insani halk dusmani ilan edilerek tutuklanmislardir Bazi biliminsanlari tutuklu olarak larda Gulag calisma kamp sistemi icinde aractirma ve gelistirme laboratuvarlari zorla calistirilmislardir Sovyetler Birligi nin tum buyuk kurum ve kuruluslarindan KGB ye bagli bulunmaktaydi Birinci Subeler calisma yerinde gizlilik ve siyasi guvenlikten sorumluydu Sovyet Ceza Kanununa gore Sovyet otoritesini zayiflatmaya yonelik ajitasyon ve propaganda malzemelerini bulundurmak ya da Sovyet Devleti ni ve sosyal sistemini kotuleyen edebi eserleri ve malzemeleri yaymak 2 ila 5 yillik hapis cezasina tabiydi sucun ikinci kere tekrari durumunda 3 ila 10 yil hapis cezasi verilebiliyordu Oy kullanma hakkigore isci sinifinin gercek iradesini temsil eden Sovyet Sovyet siyasi sistemi gercek demokrasiydi Ozellikle 1936 Sovyet Anayasasi gizli oylama ile dogrudan genel oy hakkini garantiye almisti Ancak uygulama prensiplerden cok farkliydi Ornegin Haziran 1987 secimlerinde tum adaylar genel secimlerden once Komunist Parti orgutleri tarafindan secilmisti Ekonomik haklarBazi sinirlamalarla kisisel mulkiyete izin verilmekteydi ancak gayrimenkul cogunlukla Devlet maliydi Saglik barinma egitim ve beslenme tam istihdam ve isyerlerinde kurulu ekonomik refah yapilari sayesinde devlet garantisi altindaydi Ancak bu garantiler pratikte her zaman uygulanmamistir Siklikla gorulen kitlik vakalarindan biri olan 1932 1933 yili kitliginda bes milyon kisi yeterli gida bulamadiklari icin acliktan olmustur 1932 33 Kitligi nin ana sebebi Sovyet kolektivizasyonudur Ekonomik koruma yasli ve malullara baglanan ayliklarla saglanmistir Toplanma ve dernek kurma ozgurluguToplanti ve ozgurlukleri sinirliydi Iscilerin bagimsiz sendikalar kurmasina izin yoktu Varolan tum sendikalar Devlet tarafindan orgutleniyor ve kontrol ediliyordu ve Komsomol gibi tum siyasi genclik orgutleri Komunist Parti nin politikalarinin uygulanmasina hizmet ediyordu Izin verilmeyen siyasi orgutlere katilim hapis ile cezalandirilabiliyordu Calisma kamplarinda orgutlenmenin cezasi olumdu Din ozgurluguAstrahan da Sovyet doneminde otobus terminali olarak kullanilmis olan St Vladimir Katedrali Sovyetler Birligi ateizmi tesvik ediyordu Bu amacla kilise mallarina el koymus dini kucuk dusurmus inanc sahiplerini taciz etmis ve okullarda ateizmin yayilmasini saglamistir Ancak belirli dinlere karsi yapilacak eylemler Devlet cikarlari dogrultusunda belirleniyordu ve cok organize olan dinler hemen yasadisi ilan edilmemistir Ortodoks rahiplere ve inananlara uygulanan eylemler arasinda iskence tutuklu kamplarina ya da gonderme ve idam sayilabilir Cok sayida Ortodoks ve diger inanc sahipleri dini inanclarindan vazgecirilmek amaciyla psikolojik iskence ve zihin kontrolu deneylerine zorla tabi tutulmustur Dini gerekliliklerini yerine getiren Ortodoks Hristiyanlar komunist orgutlere uye olamiyor ve onemli gorevlere getirilmiyorlardi Din karsiti propaganda hukumet tarafindan destekleniyor ve tesvik ediliyordu buna karsin Kilise nin kamuoyuna aciklama yapmasi yasakti din okullari kapatilmis ve kilisenin yayim yapmasi yasaklanmisti Ateizm okullar komunist orgutler ve basin yayin yoluyla yayilmaktaydi gibi orgutler kurulmustu Ulasim ozgurluguSvetlana Alliluyeva Josef Stalin in kizi 1935 yilinda babasi ile birlikte Alliluyeva 1967 yilinda Yeni Delhi yoluyla Sovyetler Birligi nden kacmis Stalin rejimini ve Sovyet hukumetini suclamistir 1984 yilinda SSCB ye geri donmus basvurusu uzerine tekrar Sovyet vatandasligina alinmistir Yurtdisina yolculuk ve goc hukumet izni olmadan yasakti 1970 lerde ulkeden ayrilmasinda izin verilmeyen ve bunun icin gosteri yapan kisiler olarak bilinir Sovyet Ceza Kanununa gore yurtdisindan donmeyi reddetmek ihanet olarak degerlendiriliyor ve 10 15 yillik hapis cezasi veya tum mallara el konulmasi ve idam ile cezalandiriliyordu Sovyetler Birligi nde kullanilan sistemi ile ikamet kayit sistemi olan Sovyet vatandaslarinin ilke icinde gocunu sinirlandirmaktaydi Sovyet tarihi boyunca uzunca bir sure dahili pasaport verilmeyen koyluler izin almadan kente goc edememislerdir Eski hukumluler bulunduklari sehir sinirlarindan 101 km den daha fazla uzakta yasamalarina izin verilmemekteydi Kapali sehirlere ve SSCB devlet sinir bolgelerine yolculuk kesinlikle kontrol altinda tutulmakta ve zorlukla izin verilmekteydi Yurtdisina kacmaya tesebbus etmenin cezasi 1 ila 3 yil arasinda hapis idi Insan haklari hareketiSovyetler Birligi nde insan haklari eylemcileri duzenli olarak tacize baskiya ve tutuklamalara maruz kalmislardir Cesitli vakalarda Andrey Saharov gibi insan haklari kampanyasi yapanlarin kamuoyunda taninmisliklari hareketlerinin tamamen kapatilmasini engellemistir SSCB ve Sovyet Blogu uyesi diger ulkeler ulusal hakimiyet haklarina tecavuze etmesi ve asiri adli olmasini bahane ederek 1948 yili Birlesmis Milletler Insan Haklari Evrensel Bildirisi ni oylamasina katilmamislardir 167 169 Her ne kadar SSCB ve muttefiklerinin bazilari 1966 yili Ekonomik Sosyal ve Kulturel Haklar Uluslararasi Sozlesmesi ile Kisisel ve Siyasal Haklar Uluslararasi Sozlesmesi ni imzalamislarsa da bu sozlesmeler ne Komunist rejim altinda yasayan insanlar tarafindan iyi biliniyordu ne de Komunist yetkililer tarafindan ciddiye aliniyordu Bati hukumetleri yumusama doneminin basinda insan haklari konularina cok fazla odaklanmadilar 117 Yine de 1960 larin sonu ile 1970 lerde haklarin savunucusu pravozascitniki diye bilinen muhalif akimin icinden daha orgutlenmis bir insan haklari hareketi buyumustur En onemli samizdat yayinlarindan biri olan Hro nika teku shih soby tij Guncel Olaylar Kronigi Birlesmis Milletler in 1968 yilini Uluslararasi Insan Haklari Yili olarak ilan etmesinden sonra baslamistir Sonraki yillarda cesitli insan haklari gruplari ortaya cikti SSCB de Insan Haklarinin Savunulmasi icin Inisiyatif Grubu 1969 SSCB de Insan haklari Komitesi 1970 ve 1973 te Uluslararasi Af Orgutu nun SSCb subesi gibi Bu gruplar insan haklari icin basvurular kaleme aldi dilekceler icin imza topladilar ve mahkemelere katildilar Varsova Pakti nin sekiz uye ulkesi Helsinki Nihai Senedi ni 1975 Agustos unda imzaladilar Nihai Senedin ucuncu sepeti icinde genis insan kaynaklari ile ilgili maddeler bulunmaktaydi 99 100 1976 77 yillarinda Moskova Kiev Vilnius Tiflis ve Yerevan gibi cesitli sehirlerde Sovyetler Birligi nin Helsinki Nihai Senedi ne uyumunu takip etmek icin cesitli Helsinki Izleme Gruplari kuruldu 159 194 Bu gruplar farkli insan haklari hareketlerini bir araya getirmeyi basardi 159 166Ayrica bakinizSosyalist rejimler altinda katliamlar Stalinizm Totalitarizm Eski Sovyet devletlerinde LGBT haklariKaynakca Insan Haklari Evrensel Beyannamesi Birlesmis Milletler 27 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Kasim 2016 Lambelet Doriane The Contradiction Between Soviet and American Human Rights Doctrine Reconciliation Through Perestroika and Pragmatism 7 Boston University International Law Journal 1989 pp 61 62 Shiman David 1999 Amnesty International ISBN 0967533406 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Kasim 2016 a b c d e f Russia Under the Bolshevik Regime Vintage books Random House Inc New York 1995 ISBN 0 394 50242 6 pages 402 403 Wyszynski Andrzej 1949 Teoria dowodow sadowych w prawie radzieckim PDF Biblioteka Zrzeszenia Prawnikow Demokratow ss 153 162 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Kasim 2016 2001 Communism Weidenfled and Nicoloson ISBN 0 297 64688 5 1994 Russia Under the Bolshevik Regime Vintage ISBN 0 679 76184 5 pages 401 403 Reflections on a Ravaged Century 2000 ISBN 0 393 04818 7 page 97 Oleg Pshenichnyi 22 Agustos 2015 Zaschitat porazhenie Grani ru 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2015 ve Catherine A Fitzpatrick The State Within a State The KGB and Its Hold on Russia Past Present and Future 1994 ISBN 0 374 52738 5 Beria Russian Moscow AST 1999 Russian text online 11 Kasim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Koehler John O Stasi The Untold Story of the East German Secret Police Westview Press 2000 ISBN 0 8133 3744 5 A Country Study Soviet Union Former Chapter 9 Mass Media and the Arts The Library of Congress Country Studies 26 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Kasim 2016 a b c d e Biographical Dictionary of Dissidents in the Soviet Union 1956 1975 By S P de Boer E J Driessen H L Verhaar ISBN 90 247 2538 0 p 652 Stalin quoted in IS WAR INEVITABLE being the full text of the interview given by JOSEPH STALIN to ROY HOWARD 16 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde as recorded by K UMANSKY Friends of the Soviet Union London 1936 a b Feldbrugge Simons 2002 Human Rights in Russia and Eastern Europe essays in honor of Ger P van den Berg Kluwer Law International ISBN 90 411 1951 5 Davies and Wheatcroft p 401 For a review see Davies amp Weatcroft 2004 PDF Warwick 2 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Kasim 2016 Ukrainian Famine Ibiblio public library and digital archive 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2011 A Study of the Soviet economy Volume 1 International Monetary Fund Organization for Economic Co operation and Development 1991 ISBN 92 64 13468 9 A Country Study Soviet Union Former Chapter 5 Trade Unions The Library of Congress Country Studies 2005 26 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Kasim 2016 Father Arseny 1893 1973 Priest Prisoner Spiritual Father Introduction pg vi 1 St Vladimir s Seminary Press ISBN 0 88141 180 9 a b L Alexeeva History of dissident movement in the USSR in Russian 9 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Kasim 2016 a b A Ginzbourg Only one year Index Magazine in Russian 8 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Kasim 2016 The Washington Post Anti Communist Priest Gheorghe Calciu Dumitreasa By Patricia Sullivan Washington Post Staff Writer Sunday November 26 2006 Page C09 http www washingtonpost com wp dyn content article 2006 11 25 AR2006112500783 html 24 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dumitru Bacu 1971 The Anti Humans Student Re Education in Romanian Prisons 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Soldiers of the Cross Englewood Colorado Originally written in Romanian as Pitesti Centru de Reeducare Studenţească Madrid 1963 Pe umerii lui Marx O introducere in istoria comunismului romanesc On the Shoulders of Marx An Incursion into the History of Romanian Communism Bukres 2005 Mary Ann Glendon 2001 A World Made New Eleanor Roosevelt and the Universal Declaration of Human Rights New York ISBN 9780375760464 Thomas Daniel C 2005 Human Rights Ideas the Demise of Communism and the End of the Cold War Journal of Cold War Studies 7 2 ss 110 141 doi 10 1162 1520397053630600 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Kasim 2016 Horvath Robert 2005 The rights defenders The Legacy of Soviet Dissent Dissidents Democratisation and Radical Nationalism in Russia Londra New York RoutledgeCurzon ss 70 129 ISBN 9780203412855 A Chronicle of Current Events in English 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Kasim 2016 A Chronicle of Current Events No 17 31 December 1970 17 4 The Committee for Human Rights in the USSR 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Kasim 2016 a b Thomas Daniel C 2001 The Helsinki Effect International Norms Human Rights and the Demise of Communism Princeton N J Princeton University Press ISBN 9780691048598 Thomas Daniel C 2001 The Helsinki effect international norms human rights and the demise of communism Princeton N J Princeton University Press ISBN 0691048584