Suhoy Su-27 (Kiril alfabesinde Су-27) (NATO rapor ismi 'Flanker') Suhoy Tasarım Bürosu (SDB) tarafından tasarlanmış 4.nesil üstün manevra yeteneğine sahip Sovyetler Birliği avcı uçağıdır. Olağanüstü menzili, ağır silah yükü ve çok yüksek irtifada çalışma yeteneği ile Birleşik Devletlerin yeni nesil avcılarına (F-14 Tomcat, F-15 Eagle, F-16 Fighting Falcon ve (F/A-18 Hornet) olmak üzere) birebir rakip olarak düşünülmüştür.
Su-27 | |
---|---|
Suhoy Su-27 inerken | |
Türü | Çok amaçlı avcı |
Ulusal köken | Sovyetler Birliği Rusya |
Üretici | Suhoy |
İlk uçuş | 20 Mayıs 1977 |
Hizmete giriş | 1984 |
Ana kullanıcı | Rus Hava Kuvvetleri |
Üretim sayısı | 680 |
Değişimleri | Su-30 Su-33 Su-34 Su-35 Su-37 |
Su-27 genellikle hava üstünlüğü gerektiren operasyonlarda uçar fakat bütün çatışma durumlarında görev alabilecek durumdadır. Bazıları MiG-29 Fulcrum ile arasındaki benzerlikten dolayı, Su-27'nin Suhoy ile Mikoyan-Gureviç arasındaki rekabetten doğduğunu düşünse de Su-27 uzun menzilli hava üstünlük av-önleme uçağı olarak tasarlanmışken, MiG-29 kısa menzilli taktik destek avcı uçağı olarak tasarlanmıştır.
Su-33 'Flanker-D' Filo Savunma Av-Önleme uçağı Su-27 tasarımından uçak gemisinde kullanım amacıyla geliştirilmiştir. Başlıca farkları kuyruk kancası ve kanartlarıdır. Bu Av önleme avcısının kullanım amacına göre en yakın muadili, MiG-29K 'Fulcrum-D'un muadili (F/A-18 Hornet) iken, Su-27'nin muadili F-15 Eagledır.
Su-30 iki koltuklı, çift rollü, bütün hava şartlarına uygun havadan havaya ve derin yasak görevler için uyarlanmış avcı uçağıdır.
Daha ileri versiyonları, Su-34 'Fullback' vurucu avcısı ve Su-35 'Flanker-E' geliştirilmiş hava savunma avcısıdır.
Altyapısı
1969 yılında Sovyetler Birliği, Birleşik Devletler Hava Kuvvetlerinin McDonnell Douglas şirketini "Deneysel Avcı" (daha sonra F-15 Eagle oldu) tasarlaması için seçtiğini öğrendi. Yaklaşan tehdite karşı Sovyetler, yeni Amerikan avcılarına karşı eşleşebilecek ve kendi koşullarına uygun PFI(perspektivnyi frontovoy istrebitel,Modern Cephe Avcısı) programını başlattı.
Bir uçağa daha fazla miktarda ihtiyaç olduğunu meydan okumanın ve masrafların da kanıtlamasıyla PFI özellikleri ikiye bölündü: LPFI(Lyogkyi PFI, Hafif PFI) ve TPFI(Tyajolyi PFI, Ağır PFI), böylece F-16 ve 'yı üreten F-15 programı Hafif Avcı programını meydana getirdi. Suhoy OKB, TPFI programını üstlendi.
Suhoy tasarımı,Sovyetlerin F-15'lerin özelliklerinin derece derece farkında olmasını sağlayarak T-10 (Suhoy'un 10. delta kanatlı tasarımı) tasarımını ortaya çıkarttı ve ilk uçuşunu 20 Mayıs 1977 tarihinde yaptı. Uçak geniş bir delta kanata, iki poda ayrılmış motora ve ikiz dik kuyruk kanatlarına sahipti. Motorlar arasındaki tünel, F-14 Tomcatdeki gibi, ekstra taşıma yüzeyine ve donanımın radardan saklanmasına yarıyordu. Geliştirilirken, Ramenskoye yakınlarındaki Jukovskiy uçuş testi merkezinde casus uydu tarafından tespit edildi ve geçici olarak Ram-K kodadını aldı. Ram-K'nin iki versiyon olarak geliştirildiğine inanılıyordu: ok açılı kanatlı Grumman F-14 'e benzer fonksiyonlardaki avcı uçağı ve aslında konuyla alakasız olarak gözüken Mikoyan MiG-31 gibi iki koltuklu .
T-10 batılı gözlemciler tarafından tespit edildi ve 'Flanker-A' verildi. T-10'un geliştirmeleri 7 Mayıs 1978 tarihindeki kazaya da neden olan ciddi problemler yaşadı. Kapsamlı tekrar tasarım takip etti ve ağır revizyonlardan sonra T-10S ilk uçuşunu 20 Nisan 1981 tarihinde gerçekleştirdi. Bu da ciddi problemlere sahipti ve 23 Aralık 1981 de ciddi bir kaza geçirdi.
Su-27 (bazen S27S, NATO tanımlaması ile Flanker-B) üretimi, üretim zorluklarından kaçınılmasına rağmen 1984 yılında başladı ve Sovyet Hava Kuvvetlerinde hizmete girdi. Su-27 hem Sovyet Hava Savunma Kuvvetleri (PVO) hem de Sovyet Hava Kuvvetlerinde hizmet verdi. V-PVO'daki görevi eskimiş Suhoy Su-15 ve yerini alarak öncelikli olarak önleme göreviydi. 'Flanker' havadan karaya silahlarla yüklenebilmesi yeteneğine rağmen başlıca görevi ne hava desteği ne de savaş alanı üzerinde hava üstünlüğü sağlamaktı—aslında düşmanının (muhtemel olarak NATO) hatlarını geçip ve uçaklarını vurmak niyetlenmişti. Sovyet stratejicileri NATO'nun bu birimlerle büyük bir avantaja sahip olduklarını biliyorlardı ve bu birimleri vurmak cephede NATO'ya büyük bir sınırlama getireceğine inanıyorlardı. Su-27 bu görevi Bağımsız Devletler Topluluğunda da sürdürdü ve daha sonra uzun menzilli anti-AWACS füzeleri 'ler ile donatıldı.
1986 yılında özel bir Su-27 tasarlandı: P-42, T-10S-3 prototipinden minimum ağırlığa çekilerek türetilmişti ve tırmanma ve yükseklik derecelerinde birinciliğe oturdu. Uçak 1986 ve 1988 yılları arasında 27 yeni rekor kırdı.
Tasarım
Su-27'nin basitçe tasarımı aerodinamik olarak MiG-29'a benzemekteyse de oldukça daha geniş bir uçaktır. Ağırlığı minimize etmek için yapısında yüksek oranda titanyum kullanılmıştır (yaklaşık %30 ve rakiplerinde daha yüksek oranlısı yoktur) ve kompozit materyale yer verilmemiştir. kenarları gövdenin ön kenarlarında daralmaktadır, uç kısımlar kanat tipi füzeler ve ECM podları için kırpılmış olsa da görünüş olarak delta kanat'a benzemektedir. Su 27 gerçek bir delta değildir, çünkü sahip olduğu geleneksel dikey kuyrukları, motorların her iki dış yanına, uçağa ek yatay denge sağlamak amacıyla yerleştirilmiş olan yatay ve merkezden aşağı yönlü hareketli kanatçıklarla desteklenmiştir.
Su-27'nin turbofan motorları hem güvenlik nedeniyle hem kesintisiz hava akımı sübaplarını garantiye almak nedeniyle geniş boşluğa sahiptir. Motorlar arasındaki boşluk, kanat yükünü azaltarak ek kaldırma sağlamaktadır. Giriş sübaplarındaki çıkartılabilir kılavuz pervane kanatları "Mach 2" hıza izin verir ve yüksek hücum acısında ana motora hava akımında yardımcı olur. Her motorun üzerinde bulunan ağ perdeleri kalkış sırasında motorların bitkin hale gelip çökmelerini engeller.
Su-27, Sovyetler Birliğinde Suhoy OKB tarafından Suhoy T-4 bombardıman uçağı projesinden sağlanan deneyimle geliştirilmiş ilk kullanılan "elektronik uçuş" kontrol sistemine sahiptir. Göreceli olarak düşük kanat yükü ve güçlü basit uçuş kontrollerinin birleştirilmesi istisnai çeviklikte bir uçak oluşturmuş düşük hızlarda ve yüksek hücum açılarında bile kontrol edilmeyi sağlamıştır. Hava gösterilerinde manevra kabiliyeti Kobra () ile veya dinamik hız kesme (kısaca 120 derece hücum açısında normal uçuşu muhafaza etmesi) ile gösterilmiştir. Avcıya neredeyse yarı çapsız dönüşler sağlayan ve kademeli hareket ve sınırlı kaldırılmış burunla hareket ederek dikey taklalarla uyumlu taşıyıcı iticiler ayrıca test edilmiş (daha sonra Su-30MKI ve Su-35 modellerine dahil edilmiştir). Su-27, MiG-29,F-15 ve F-16'nın yanında dünyanın en çevik avcılarından birisidir.
Flanker 'ın donanma versiyonu Su-27K (Su-33), kalkış uzunluğunu kısaltan ek kaldırma için kanardlar içermektedir ( gibi bazı sovyet uçak gemilerinde katapult olmadığı için bu önemliydi). Bu kanardlar ayrıca Su-30, Su-35 ve Su-37lerde de kullanılmaktadır.
Hatırı sayılır çevikliğine ek olarak, dahili yakıt kapasitesi için kullanılan hatırı sayılır iç hacme sahiptir. en uzak menzilde bir tam yük köfigirasyonunda bu yükün manevra kabiliyetini sınırlamasında rağmen ve normal yükü 5.270 kg (11.620 lb) iken 9.400 kg (20.700 lb) yakıtla yüklenebilir.
Su-27 tekli 30 mmlik topla kanat kökünden silahlanmıştır ve 10 bağlantı noktasına kadar füze ve diğer silahlarla donatılabilir. Havadan havaya çatışmalar için standart füzeleri Vympel R-73 (AA-11 Archer), Vympel R-27 (AA-10 'Alamo') karışımı olup sonradan uzatılmış menzile sahip güdümlü IR modelleri dahil edilmiştir. Su-30,-35,-37 gibi daha ileri Flanker modelleri ayrıca (AA-12 Adder) füzeleri taşıyabilir.
Su-27 yüksek kontrastlı ayarlanabilir başüstü görüntüleme sistemine sahiptir ve pilot kaskına monte edilmiş görüş kapasitesi ve R-73 füzelerine eşlenebilmesi ile birlikte uçağın süper çevikliği onu dünyanın en iyi it dalaşı avcısı yapar. Orijinal radarı Phazotron N-001 (NATO ismi 'slot Back') tararken izleme yeteneği olan titreşimli doplerdir, fakat kullanılması zor olduğu gibi işlemcisinin nispeten eski olması nedeniyle yanlış alarmlar ve kör noktalar yaratabilmektedir. Su-30 ve Su-35 menzili geliştirilmiş, elektronik kumandalı antene sahip çoklu hedef yetenekli ve duyarlı olan çok daha iyi Phazotron 'Bars' N-011M radarına sahiptir.
Su-27 burnunda hemen kokpitin önünde lazer mesafe bulucu özelliğine sahip kızılötesi izleme ve arama IRST sistemine sahiptir. Bu sistem radara bağlanabilir veya saklanma gerektiren saldırılarda bağımsız olarak kızılötesi füzelerle beraber (R-73 ve R27T/ET gibi) kullanılabilir. Ayrıca radar görüşlü moddan daha etkili bir şekilde gelişmiş olarak topları da kontrol edebilir.
Üretim ve kullanıcıları
Sovyetler Birliği tarafından 680 Su-27 üretildi, bunlardan 400 tanesi Rusya Taktik Hava Kuvvetlerinde kullanılmakta. Bağımsız Devletler Topluluğu üyelerinden, Ukrayna 60 kadar, Belarus muhtemelen 25 adet, Kazakistan yaklaşık 30 (ve gelecek için 12 tane anlaşılmış durumda) ve Özbekistan 25 adet Su-27 ye sahiptir.
Rusya şu anda uçaklarını, cam kokpit içeren ve dijital FBW ye değiştirilmiş Su-27SM modeline yükseltmeyi planlamakta. Radar, yükseltilmiş menzilli, aşamalı düzene (tıpku Pero gibi) sahip olacak şekilde geliştirilecek. Savunma ve seyrüsefer takımları da tıpkı saldırı takımları gibi geliştirilecek ve bunun 2008 yılında bitmesi umuluyor.
Çin 1998 yılında 200 uçağı adı altında üretim lisansını imzalamadan önce 1991 de 26 tane ve sonrasında 1995 yılında 22 adet Su-27 aldı ve 2004 yılı itibarıyla J-11'lerin 90~100 tanesi üretildi. Vietnam on iki Su-27SK aldı ve 24 tanesi içinde sipariş verdi. Etiyopya sekiz Su-27A ve iki Su-27U alımı yaptı. Malezya Kraliyet Hava Kuvvetleri on sekiz Su-30MKM uçağını 900 milyon dolar karşılığında 2003 yılında sipariş verdi ve 2006 yılında teslimatı bekliyordu. Su-30MKM, güdümlü ve güdümsüz füze ve bombalar içeren havadan yere silahlarla beraber AA-10, AA-12 ve AA-11 füzeleri gibi en yeni füzelerle donatılmıştır. Malezya'nın uçakları kanardlar ve taşıyıcı itici motorlarla donatılmış olarak yüksek çevikliktedir. Endonezya iki Su-27SK ve iki Su-30KI uçağına sahip. Yaklaşık sekiz Su-27/27UB Angola'ya gitti.
Yıllar süren anlaşmazlıktan sonra Hindistan sonunda 50 adet daha güçlü AL-31FP motoruna geliştirilmiş aviyoniklere, kanardlara ve taşıyıcı iticilere sahip Su-30MKI siparişi verdi. Hindistan Aeronautic 2020 yılına kadar 140 ek uçak üretimi lisansına da sahip.
Meksika Donanması sekiz tek kişilik Su-27 ve iki çift koltuklu eğitim uçağı Su-27UB almayı planlıyor.
Ayrıca Venezuela bu uçağı kazanmak için zaten yeni müşteriler listesinde ve Rus yetkililerle bir milyar dolar ücretindeki 24 adet Su-30MK alımı için anlaşmayı tamamlamak üzere(Bu uçağın en son versiyonu ve ekipmanı hala bilinmiyor)
Savaş hizmeti
Rusya
Su-27 uçakları ilk hizmete başladığından beri sınırlı savaş hizmet geçmişi vardır. Bu uçaklar ilk olarak Rus Hava Kuvvetleri tarafından 1992-1993 Abhazya Savaşında kullanılmıştır. Bir tanesinin Gürcü S-75 Dvina füzesiyle vurup düşürldüğü haberi gelmiştir.
2008 Güney Osetya savaşında Rusya Su-27 uçaklarını Güney Osetya'nın başkenti Tşkinvali havasahasında mutlak hakimiyet kurmak için kullanmıştır.
Su-27 uçakları MiG-29'larla birlikte Suhoy beşinci nesil, çift motorlu PAK FA uçağının tasarımı tamamlanıp üretime geçmesiyle, yerini PAK FA uçaklarına bırakacaktır.
Etiyopya
Su-27 etkileyici itdalaşı manevra kapasitesine rağmen kayda değer tek harekâtı Eritre-Etiyopya Savaşı (1998-2000) sırasındadır. Savaşın ikinci yarısı için Etiyopya kuvvetleri için Su-27A'lar MiG-21 ve MiG-23 bombardıman uçaklarına eskortluk ve CAP(Combat Air Patrol-Hava Savaş Devriyesi) görevlerini gerçekleştirdiler. Savaş boyunca Etiyopya Su-27'leri dört Eritre Mig-29'unu düşürdüler, Flankerlardan bazıları Etiyopyalı öğrenciler tarafından kullanılırken bazıları Rus ve Ukraynalı eğitmenler tarafından uçuruldu(bu eğitmenlerin bazıları paralı askerlerdi).
Bu başarılardan biri bir kadın Etiyopya pilotu tarafından kazanıldı ve ilk zafer kazanan Afrikalı kadın avcı uçağı pilotu oldu.
Angola
Angola'nın ilk Su-27 uçakları hizmetine 2000 yılının ortasında başlamıştır. Bir tanesi iniş sırasında UNITA kuvvetleri tarafından ateşlenen 9K34 Strela-3 MANPAD füzesiyle düşürldüğü haberi gelmiştir.
Modelleri
Sovyet zamanı Su-27 modelleri ve türevleri
- T10 ("Flanker-A"): İlk prototip konfigürasyonu.
- T10S: Geliştirilmiş prototip konfigiürasyonu, üretim özelliklerine daha fazla benzeyen prototip.
- Su-27S (Su-27 / "Flanker-B"): İlk üretilen tek koltuklu model. "T10P" seçimi bazen Su-27S tek koltuklu için ikincil bir vuruş kapasitesi için değiştirilerek kullanıldı.
- Su-27UB ("Flanker-C"): İlk üretilen çift koltuklu model, eğitim için kullanıldı.
- Su-27SK: tek koltuklu Su-27'den değişitirldi.
- Su-27UBK: Çift koltuklu Su-27UB'den değiştirildi.
- Su-27K (Su-33 / "Flanker-D"): Uçak gemisi baz alınarak yapılan tek koltuklu, katlanır kanatlı, yüksek kalkış aygıtlı, tutucu dişli, az miktarda üretildi. "T10K" prototipini takip etti.
Sovyetler sonrası varyasyonları ve türevleri
- Su-27P: Havada yakıt ikmali probu gibi geliştirilmiş tek koltuklu model.
- Su-27PU (Su-30): uçuş sırasında yakıt ikmali, avcı yönlendirme aviyonikleri yeni uçuş kontrol sistemleri gibi sistemlerle geliştirilmiş iki kişilik sınrılı üretilen model.
- Su-30M / Su-30MK: Yeni jenerasyon çok amaçlı avcı. 1990'ların ortasında birkaç Su-30M Rusya için geliştirildi ama çok fazla bir etki sağlamadı. Su-30MK değişik kapasitelerde iki numunelik bir seri olarak tanıtım amaçlı yapıldı.
- Su-30MKA: Cezayir ihrac versiyonu.
- Su-30MKI: Hindistan Hava Kuvvetleri için kanardlar, taşıyıcı itici motorlar, yeni aviyonikler ile geliştirilmiş Su-30MK tipinin çok amaçlı versiyonu .
- Su-30MKK: Çin Hava Kuveetleri için Rus yapımı aviyoniklerle yükseltilmiş kanard ve itici taşıyıcıların bulunmadığı Su-30MK. Çin Donanması ayrıca anti-gemi saldırı yeteneğine sahip benzer "Su-30MK2" modellerinden de aldı.
- Su-30MKM: Malezya için Su-30MK .
- Su-30KN: Yeni elektroniklerle geliştirilerek çoğunlukla seyrüsefer etrafında geliştirilmiş tek koltuklu versiyonu.
- Su-30KI: "Su-27SMK" nın bir sonraki basamağı olarak Endonezya anlaşmasına uygun 1990'ların ortasında değiştirilmiş
- Su-27M (Su-35, Su-37): Su-27S türevi tek koltuklu yeni çok amaçlı geliştirilmiş gösterim uçağı ayrıca bu seri iki koltuklu "Su-35UB" gösterim uçağını da içerir.
- Su-27SM: Geliştirilmiş Rus Su-27S, daha ileri teknoloji Su-27M serisinde kullanıldı.
- Su-27UBM: Su-27UB iki koltuklu modeilin kıyaslanabilir bir geliştirilmiş modeli.
- Su-32 (Su-27IB): "platypus" burnunda yan yana biçimde iki koltuklu uzun menzilli vurucu versiyonu.
- Su-27KUB: tam olarak Su-27K uçak gemisi esaslı yana yana iki koltuk kabinli uçak gemileri için eğitim veya çok amaçlı uçak.
Teknik özellikler (Suhoy Su-27)
- Mürettebat=1
- Uzunluk=21.9 m
- Kanat açıklığı=14.7 m
- Yükseklik=5.93 m
- Yüzey alanı=62 m²
- Boş ağırlık=16,380 kg
- Yüklenmiş ağırlık=23,000 kg
- Azami kalkış ağırlığı=33,000 kg
- Motor(jet)=
- Jet tipi=turbofan
- Jet sayısı=2
- İtme gücü=122.8 kN
- Azami hız=2,500 km/h Mach 2.35
- Menzil=1,340 km deniz seviyesinde çatışma durumunda, 3,530 km yüksek seviyede çatışma durumunda
- Tavan İrtifası=18,500 m (60,700 ft)
- Tırmanma hızı=325 m/s
- Kanat Yüklemesi=371 kg/m²
- İtme/ağırlık=1.085
- Silahlar=
- 1x 30 mm topu 150 devir
- 8,000 kg (17,600 lb) 10 harici yuva
- 6 orta menzilli AA füzesi R-27, 4 kısa menzilli ısı güdümlü AA missiles R-73
- Su-27IB X-31 anti-radyasyon füzesi, havadan karaya X-29L/T füzesi (kasktan izlenebilir lazer/TV güdümlü), KAB-150 ve UAB-500 lazerli bombaları, TV veya IR güdümü için kullanılabilir
Kaynakça
- Modern Combat Aircraft: Reference guide pp. 50–51 Minsk, "Elida", 1997, . (Rusça)
- Ayrıntılı Rus Askeri analizi25 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Video oyunları ve filmler
- Su-27, Su-27 Flanker ve Flanker 2.0 uçuş simülasyonlarında önemli yer tutar
Battlefield 2'de bir bölümde de F15 uçağına karşı kullanılmaktadır.
Ayrıca Lock-On adlı simülatörde de 2 versiyonu kullanılabilmektedir.
Eurofighter Typhoon adlı oyunda düşman uçağı olarak yer alır.
War Thunder adlı online savaş oyununda 2 versiyonu kullanılabilmektedir. Yakın zamanda gelecek yeni güncelleme ile yeni 2 versiyonu eklenecek olup kullanılabilir Su-27 sayısı 4 olacaktır.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Suhoy Su-27 ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- GlobalSecurity.org22 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sukhoi Amerikan Bilimadamları tarafından oluşturulmuş Su-27 sayfası29 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sukhoi Flanker 16 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Su-27SKM16 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Su-27SК Rus Askeri Analizi29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
İç bağlantılar
Benzer uçaklar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Suhoy Su 27 Kiril alfabesinde Su 27 NATO rapor ismi Flanker Suhoy Tasarim Burosu SDB tarafindan tasarlanmis 4 nesil ustun manevra yetenegine sahip Sovyetler Birligi avci ucagidir Olaganustu menzili agir silah yuku ve cok yuksek irtifada calisma yetenegi ile Birlesik Devletlerin yeni nesil avcilarina F 14 Tomcat F 15 Eagle F 16 Fighting Falcon ve F A 18 Hornet olmak uzere birebir rakip olarak dusunulmustur Su 27Suhoy Su 27 inerkenTuruCok amacli avciUlusal koken Sovyetler Birligi RusyaUreticiSuhoyIlk ucus20 Mayis 1977Hizmete giris1984Ana kullaniciRus Hava KuvvetleriUretim sayisi680DegisimleriSu 30 Su 33 Su 34 Su 35 Su 37 Su 27 genellikle hava ustunlugu gerektiren operasyonlarda ucar fakat butun catisma durumlarinda gorev alabilecek durumdadir Bazilari MiG 29 Fulcrum ile arasindaki benzerlikten dolayi Su 27 nin Suhoy ile Mikoyan Gurevic arasindaki rekabetten dogdugunu dusunse de Su 27 uzun menzilli hava ustunluk av onleme ucagi olarak tasarlanmisken MiG 29 kisa menzilli taktik destek avci ucagi olarak tasarlanmistir Su 33 Flanker D Filo Savunma Av Onleme ucagi Su 27 tasarimindan ucak gemisinde kullanim amaciyla gelistirilmistir Baslica farklari kuyruk kancasi ve kanartlaridir Bu Av onleme avcisinin kullanim amacina gore en yakin muadili MiG 29K Fulcrum D un muadili F A 18 Hornet iken Su 27 nin muadili F 15 Eagledir Su 30 iki koltukli cift rollu butun hava sartlarina uygun havadan havaya ve derin yasak gorevler icin uyarlanmis avci ucagidir Daha ileri versiyonlari Su 34 Fullback vurucu avcisi ve Su 35 Flanker E gelistirilmis hava savunma avcisidir AltyapisiMil Mi 12 onundeki T 10Sovyet Su 27 si ucus sirasinda 1969 yilinda Sovyetler Birligi Birlesik Devletler Hava Kuvvetlerinin McDonnell Douglas sirketini Deneysel Avci daha sonra F 15 Eagle oldu tasarlamasi icin sectigini ogrendi Yaklasan tehdite karsi Sovyetler yeni Amerikan avcilarina karsi eslesebilecek ve kendi kosullarina uygun PFI perspektivnyi frontovoy istrebitel Modern Cephe Avcisi programini baslatti Bir ucaga daha fazla miktarda ihtiyac oldugunu meydan okumanin ve masraflarin da kanitlamasiyla PFI ozellikleri ikiye bolundu LPFI Lyogkyi PFI Hafif PFI ve TPFI Tyajolyi PFI Agir PFI boylece F 16 ve yi ureten F 15 programi Hafif Avci programini meydana getirdi Suhoy OKB TPFI programini ustlendi Suhoy tasarimi Sovyetlerin F 15 lerin ozelliklerinin derece derece farkinda olmasini saglayarak T 10 Suhoy un 10 delta kanatli tasarimi tasarimini ortaya cikartti ve ilk ucusunu 20 Mayis 1977 tarihinde yapti Ucak genis bir delta kanata iki poda ayrilmis motora ve ikiz dik kuyruk kanatlarina sahipti Motorlar arasindaki tunel F 14 Tomcatdeki gibi ekstra tasima yuzeyine ve donanimin radardan saklanmasina yariyordu Gelistirilirken Ramenskoye yakinlarindaki Jukovskiy ucus testi merkezinde casus uydu tarafindan tespit edildi ve gecici olarak Ram K kodadini aldi Ram K nin iki versiyon olarak gelistirildigine inaniliyordu ok acili kanatli Grumman F 14 e benzer fonksiyonlardaki avci ucagi ve aslinda konuyla alakasiz olarak gozuken Mikoyan MiG 31 gibi iki koltuklu T 10 batili gozlemciler tarafindan tespit edildi ve Flanker A verildi T 10 un gelistirmeleri 7 Mayis 1978 tarihindeki kazaya da neden olan ciddi problemler yasadi Kapsamli tekrar tasarim takip etti ve agir revizyonlardan sonra T 10S ilk ucusunu 20 Nisan 1981 tarihinde gerceklestirdi Bu da ciddi problemlere sahipti ve 23 Aralik 1981 de ciddi bir kaza gecirdi Su 27 bazen S27S NATO tanimlamasi ile Flanker B uretimi uretim zorluklarindan kacinilmasina ragmen 1984 yilinda basladi ve Sovyet Hava Kuvvetlerinde hizmete girdi Su 27 hem Sovyet Hava Savunma Kuvvetleri PVO hem de Sovyet Hava Kuvvetlerinde hizmet verdi V PVO daki gorevi eskimis Suhoy Su 15 ve yerini alarak oncelikli olarak onleme goreviydi Flanker havadan karaya silahlarla yuklenebilmesi yetenegine ragmen baslica gorevi ne hava destegi ne de savas alani uzerinde hava ustunlugu saglamakti aslinda dusmaninin muhtemel olarak NATO hatlarini gecip ve ucaklarini vurmak niyetlenmisti Sovyet stratejicileri NATO nun bu birimlerle buyuk bir avantaja sahip olduklarini biliyorlardi ve bu birimleri vurmak cephede NATO ya buyuk bir sinirlama getirecegine inaniyorlardi Su 27 bu gorevi Bagimsiz Devletler Toplulugunda da surdurdu ve daha sonra uzun menzilli anti AWACS fuzeleri ler ile donatildi 1986 yilinda ozel bir Su 27 tasarlandi P 42 T 10S 3 prototipinden minimum agirliga cekilerek turetilmisti ve tirmanma ve yukseklik derecelerinde birincilige oturdu Ucak 1986 ve 1988 yillari arasinda 27 yeni rekor kirdi TasarimSu 27 ucus gosterisinde Su 27UB kokpitindeki IRST sistemi R 27 fuzelerini tasiyan bir Su 27 Sovyet Hava Kuvvetleri ne bagli Su 27 Flanker bir hava sovuna katildiktan sonra ABD nin Montana Hava Ulusal Muhafizi na bagli F 16C Fighting Falcon tarafindan refakat edilerek Kanada sinirina dogru ucarken Washington eyaeltinin Paine Field Havaalani uzerinde 1 Agustos 1990 Su 27 nin basitce tasarimi aerodinamik olarak MiG 29 a benzemekteyse de oldukca daha genis bir ucaktir Agirligi minimize etmek icin yapisinda yuksek oranda titanyum kullanilmistir yaklasik 30 ve rakiplerinde daha yuksek oranlisi yoktur ve kompozit materyale yer verilmemistir kenarlari govdenin on kenarlarinda daralmaktadir uc kisimlar kanat tipi fuzeler ve ECM podlari icin kirpilmis olsa da gorunus olarak delta kanat a benzemektedir Su 27 gercek bir delta degildir cunku sahip oldugu geleneksel dikey kuyruklari motorlarin her iki dis yanina ucaga ek yatay denge saglamak amaciyla yerlestirilmis olan yatay ve merkezden asagi yonlu hareketli kanatciklarla desteklenmistir Su 27 nin turbofan motorlari hem guvenlik nedeniyle hem kesintisiz hava akimi subaplarini garantiye almak nedeniyle genis bosluga sahiptir Motorlar arasindaki bosluk kanat yukunu azaltarak ek kaldirma saglamaktadir Giris subaplarindaki cikartilabilir kilavuz pervane kanatlari Mach 2 hiza izin verir ve yuksek hucum acisinda ana motora hava akiminda yardimci olur Her motorun uzerinde bulunan ag perdeleri kalkis sirasinda motorlarin bitkin hale gelip cokmelerini engeller Su 27 Sovyetler Birliginde Suhoy OKB tarafindan Suhoy T 4 bombardiman ucagi projesinden saglanan deneyimle gelistirilmis ilk kullanilan elektronik ucus kontrol sistemine sahiptir Goreceli olarak dusuk kanat yuku ve guclu basit ucus kontrollerinin birlestirilmesi istisnai ceviklikte bir ucak olusturmus dusuk hizlarda ve yuksek hucum acilarinda bile kontrol edilmeyi saglamistir Hava gosterilerinde manevra kabiliyeti Kobra ile veya dinamik hiz kesme kisaca 120 derece hucum acisinda normal ucusu muhafaza etmesi ile gosterilmistir Avciya neredeyse yari capsiz donusler saglayan ve kademeli hareket ve sinirli kaldirilmis burunla hareket ederek dikey taklalarla uyumlu tasiyici iticiler ayrica test edilmis daha sonra Su 30MKI ve Su 35 modellerine dahil edilmistir Su 27 MiG 29 F 15 ve F 16 nin yaninda dunyanin en cevik avcilarindan birisidir Flanker in donanma versiyonu Su 27K Su 33 kalkis uzunlugunu kisaltan ek kaldirma icin kanardlar icermektedir gibi bazi sovyet ucak gemilerinde katapult olmadigi icin bu onemliydi Bu kanardlar ayrica Su 30 Su 35 ve Su 37lerde de kullanilmaktadir Hatiri sayilir cevikligine ek olarak dahili yakit kapasitesi icin kullanilan hatiri sayilir ic hacme sahiptir en uzak menzilde bir tam yuk kofigirasyonunda bu yukun manevra kabiliyetini sinirlamasinda ragmen ve normal yuku 5 270 kg 11 620 lb iken 9 400 kg 20 700 lb yakitla yuklenebilir Su 27 tekli 30 mmlik topla kanat kokunden silahlanmistir ve 10 baglanti noktasina kadar fuze ve diger silahlarla donatilabilir Havadan havaya catismalar icin standart fuzeleri Vympel R 73 AA 11 Archer Vympel R 27 AA 10 Alamo karisimi olup sonradan uzatilmis menzile sahip gudumlu IR modelleri dahil edilmistir Su 30 35 37 gibi daha ileri Flanker modelleri ayrica AA 12 Adder fuzeleri tasiyabilir Su 27 yuksek kontrastli ayarlanabilir basustu goruntuleme sistemine sahiptir ve pilot kaskina monte edilmis gorus kapasitesi ve R 73 fuzelerine eslenebilmesi ile birlikte ucagin super cevikligi onu dunyanin en iyi it dalasi avcisi yapar Orijinal radari Phazotron N 001 NATO ismi slot Back tararken izleme yetenegi olan titresimli doplerdir fakat kullanilmasi zor oldugu gibi islemcisinin nispeten eski olmasi nedeniyle yanlis alarmlar ve kor noktalar yaratabilmektedir Su 30 ve Su 35 menzili gelistirilmis elektronik kumandali antene sahip coklu hedef yetenekli ve duyarli olan cok daha iyi Phazotron Bars N 011M radarina sahiptir Su 27 burnunda hemen kokpitin onunde lazer mesafe bulucu ozelligine sahip kizilotesi izleme ve arama IRST sistemine sahiptir Bu sistem radara baglanabilir veya saklanma gerektiren saldirilarda bagimsiz olarak kizilotesi fuzelerle beraber R 73 ve R27T ET gibi kullanilabilir Ayrica radar goruslu moddan daha etkili bir sekilde gelismis olarak toplari da kontrol edebilir Uretim ve kullanicilariSu 27 30 kullananlar mavi ve gelecekte kullanacaklar siyah Sovyetler Birligi tarafindan 680 Su 27 uretildi bunlardan 400 tanesi Rusya Taktik Hava Kuvvetlerinde kullanilmakta Bagimsiz Devletler Toplulugu uyelerinden Ukrayna 60 kadar Belarus muhtemelen 25 adet Kazakistan yaklasik 30 ve gelecek icin 12 tane anlasilmis durumda ve Ozbekistan 25 adet Su 27 ye sahiptir Rusya su anda ucaklarini cam kokpit iceren ve dijital FBW ye degistirilmis Su 27SM modeline yukseltmeyi planlamakta Radar yukseltilmis menzilli asamali duzene tipku Pero gibi sahip olacak sekilde gelistirilecek Savunma ve seyrusefer takimlari da tipki saldiri takimlari gibi gelistirilecek ve bunun 2008 yilinda bitmesi umuluyor Cin 1998 yilinda 200 ucagi adi altinda uretim lisansini imzalamadan once 1991 de 26 tane ve sonrasinda 1995 yilinda 22 adet Su 27 aldi ve 2004 yili itibariyla J 11 lerin 90 100 tanesi uretildi Vietnam on iki Su 27SK aldi ve 24 tanesi icinde siparis verdi Etiyopya sekiz Su 27A ve iki Su 27U alimi yapti Malezya Kraliyet Hava Kuvvetleri on sekiz Su 30MKM ucagini 900 milyon dolar karsiliginda 2003 yilinda siparis verdi ve 2006 yilinda teslimati bekliyordu Su 30MKM gudumlu ve gudumsuz fuze ve bombalar iceren havadan yere silahlarla beraber AA 10 AA 12 ve AA 11 fuzeleri gibi en yeni fuzelerle donatilmistir Malezya nin ucaklari kanardlar ve tasiyici itici motorlarla donatilmis olarak yuksek cevikliktedir Endonezya iki Su 27SK ve iki Su 30KI ucagina sahip Yaklasik sekiz Su 27 27UB Angola ya gitti Yillar suren anlasmazliktan sonra Hindistan sonunda 50 adet daha guclu AL 31FP motoruna gelistirilmis aviyoniklere kanardlara ve tasiyici iticilere sahip Su 30MKI siparisi verdi Hindistan Aeronautic 2020 yilina kadar 140 ek ucak uretimi lisansina da sahip Meksika Donanmasi sekiz tek kisilik Su 27 ve iki cift koltuklu egitim ucagi Su 27UB almayi planliyor Ayrica Venezuela bu ucagi kazanmak icin zaten yeni musteriler listesinde ve Rus yetkililerle bir milyar dolar ucretindeki 24 adet Su 30MK alimi icin anlasmayi tamamlamak uzere Bu ucagin en son versiyonu ve ekipmani hala bilinmiyor Savas hizmetiSu 27 ve Su 30 kullanicilarinin dunya haritasinda gosterimi Rusya Su 27 ucaklari ilk hizmete basladigindan beri sinirli savas hizmet gecmisi vardir Bu ucaklar ilk olarak Rus Hava Kuvvetleri tarafindan 1992 1993 Abhazya Savasinda kullanilmistir Bir tanesinin Gurcu S 75 Dvina fuzesiyle vurup dusurldugu haberi gelmistir 2008 Guney Osetya savasinda Rusya Su 27 ucaklarini Guney Osetya nin baskenti Tskinvali havasahasinda mutlak hakimiyet kurmak icin kullanmistir Su 27 ucaklari MiG 29 larla birlikte Suhoy besinci nesil cift motorlu PAK FA ucaginin tasarimi tamamlanip uretime gecmesiyle yerini PAK FA ucaklarina birakacaktir Etiyopya Su 27 etkileyici itdalasi manevra kapasitesine ragmen kayda deger tek harekati Eritre Etiyopya Savasi 1998 2000 sirasindadir Savasin ikinci yarisi icin Etiyopya kuvvetleri icin Su 27A lar MiG 21 ve MiG 23 bombardiman ucaklarina eskortluk ve CAP Combat Air Patrol Hava Savas Devriyesi gorevlerini gerceklestirdiler Savas boyunca Etiyopya Su 27 leri dort Eritre Mig 29 unu dusurduler Flankerlardan bazilari Etiyopyali ogrenciler tarafindan kullanilirken bazilari Rus ve Ukraynali egitmenler tarafindan ucuruldu bu egitmenlerin bazilari parali askerlerdi Bu basarilardan biri bir kadin Etiyopya pilotu tarafindan kazanildi ve ilk zafer kazanan Afrikali kadin avci ucagi pilotu oldu Angola Angola nin ilk Su 27 ucaklari hizmetine 2000 yilinin ortasinda baslamistir Bir tanesi inis sirasinda UNITA kuvvetleri tarafindan ateslenen 9K34 Strela 3 MANPAD fuzesiyle dusurldugu haberi gelmistir ModelleriBelarus Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri ve Hava Savunma Kuvvetleri ne ait Su 27UBM Polonya da duzenlenen Radom Air Show adli hava gosterisine katildi Ancak 30 Agustos 2009 tarihinde yasanan kaza sonucu dustu ve polkovnik Aleksandr Marfitskiy ve Aleksandr Juravlevic oldu Radom Polonya 28 Agustos 2009 Su 27UBM Bu fotograf kazadan 15 dakika once cekildi Radom Polonya 30 Agustos 2009 Su 27 kokpiti Bir Sovyet Su 27S Flanker B si Sovyet zamani Su 27 modelleri ve turevleri T10 Flanker A Ilk prototip konfigurasyonu T10S Gelistirilmis prototip konfigiurasyonu uretim ozelliklerine daha fazla benzeyen prototip Su 27S Su 27 Flanker B Ilk uretilen tek koltuklu model T10P secimi bazen Su 27S tek koltuklu icin ikincil bir vurus kapasitesi icin degistirilerek kullanildi Su 27UB Flanker C Ilk uretilen cift koltuklu model egitim icin kullanildi Su 27SK tek koltuklu Su 27 den degisitirldi Su 27UBK Cift koltuklu Su 27UB den degistirildi Su 27K Su 33 Flanker D Ucak gemisi baz alinarak yapilan tek koltuklu katlanir kanatli yuksek kalkis aygitli tutucu disli az miktarda uretildi T10K prototipini takip etti Sovyetler sonrasi varyasyonlari ve turevleri Su 27P Havada yakit ikmali probu gibi gelistirilmis tek koltuklu model Su 27PU Su 30 ucus sirasinda yakit ikmali avci yonlendirme aviyonikleri yeni ucus kontrol sistemleri gibi sistemlerle gelistirilmis iki kisilik sinrili uretilen model Su 30M Su 30MK Yeni jenerasyon cok amacli avci 1990 larin ortasinda birkac Su 30M Rusya icin gelistirildi ama cok fazla bir etki saglamadi Su 30MK degisik kapasitelerde iki numunelik bir seri olarak tanitim amacli yapildi Su 30MKA Cezayir ihrac versiyonu Su 30MKI Hindistan Hava Kuvvetleri icin kanardlar tasiyici itici motorlar yeni aviyonikler ile gelistirilmis Su 30MK tipinin cok amacli versiyonu Su 30MKK Cin Hava Kuveetleri icin Rus yapimi aviyoniklerle yukseltilmis kanard ve itici tasiyicilarin bulunmadigi Su 30MK Cin Donanmasi ayrica anti gemi saldiri yetenegine sahip benzer Su 30MK2 modellerinden de aldi Su 30MKM Malezya icin Su 30MK Su 30KN Yeni elektroniklerle gelistirilerek cogunlukla seyrusefer etrafinda gelistirilmis tek koltuklu versiyonu Su 30KI Su 27SMK nin bir sonraki basamagi olarak Endonezya anlasmasina uygun 1990 larin ortasinda degistirilmis Su 27M Su 35 Su 37 Su 27S turevi tek koltuklu yeni cok amacli gelistirilmis gosterim ucagi ayrica bu seri iki koltuklu Su 35UB gosterim ucagini da icerir Su 27SM Gelistirilmis Rus Su 27S daha ileri teknoloji Su 27M serisinde kullanildi Su 27UBM Su 27UB iki koltuklu modeilin kiyaslanabilir bir gelistirilmis modeli Su 32 Su 27IB platypus burnunda yan yana bicimde iki koltuklu uzun menzilli vurucu versiyonu Su 27KUB tam olarak Su 27K ucak gemisi esasli yana yana iki koltuk kabinli ucak gemileri icin egitim veya cok amacli ucak Teknik ozellikler Suhoy Su 27 Murettebat 1 Uzunluk 21 9 m Kanat acikligi 14 7 m Yukseklik 5 93 m Yuzey alani 62 m Bos agirlik 16 380 kg Yuklenmis agirlik 23 000 kg Azami kalkis agirligi 33 000 kg Motor jet Jet tipi turbofan Jet sayisi 2 Itme gucu 122 8 kN Azami hiz 2 500 km h Mach 2 35 Menzil 1 340 km deniz seviyesinde catisma durumunda 3 530 km yuksek seviyede catisma durumunda Tavan Irtifasi 18 500 m 60 700 ft Tirmanma hizi 325 m s Kanat Yuklemesi 371 kg m Itme agirlik 1 085 Silahlar 1x 30 mm topu 150 devir 8 000 kg 17 600 lb 10 harici yuva 6 orta menzilli AA fuzesi R 27 4 kisa menzilli isi gudumlu AA missiles R 73 Su 27IB X 31 anti radyasyon fuzesi havadan karaya X 29L T fuzesi kasktan izlenebilir lazer TV gudumlu KAB 150 ve UAB 500 lazerli bombalari TV veya IR gudumu icin kullanilabilirKaynakca Arsivlenmis kopya 6 Kasim 2006 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2007 27 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2007 Modern Combat Aircraft Reference guide pp 50 51 Minsk Elida 1997 ISBN 985 6163 10 2 Rusca Ayrintili Rus Askeri analizi25 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Video oyunlari ve filmlerSu 27 Su 27 Flanker ve Flanker 2 0 ucus simulasyonlarinda onemli yer tutar Battlefield 2 de bir bolumde de F15 ucagina karsi kullanilmaktadir Ayrica Lock On adli simulatorde de 2 versiyonu kullanilabilmektedir Eurofighter Typhoon adli oyunda dusman ucagi olarak yer alir War Thunder adli online savas oyununda 2 versiyonu kullanilabilmektedir Yakin zamanda gelecek yeni guncelleme ile yeni 2 versiyonu eklenecek olup kullanilabilir Su 27 sayisi 4 olacaktir Dis baglantilarWikimedia Commons ta Suhoy Su 27 ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir GlobalSecurity org22 Aralik 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sukhoi Amerikan Bilimadamlari tarafindan olusturulmus Su 27 sayfasi29 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sukhoi Flanker16 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Su 27SKM16 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Su 27SK Rus Askeri Analizi29 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ic baglantilarBenzer ucaklar F 14 Tomcat F 15 Eagle Panavia Tornado