Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Taliban, Afganistan'da iktidardayken kadın düşmanlığı ve kadınlara yönelik şiddetle uluslararası üne kavuşmuştur. Belirttikleri amaca göre "kadınların iffet ve haysiyetinin bir kez daha kutsal olabileceği güvenli bir ortam" yaratmaktır. Günümüzde Taliban'ın Afganistan'ın çoğu yerini ele geçirmesiyle kadınlara yönelik bu endişeler artmıştır.
Afganistan'daki kadınlar, halk arasında her zaman burka giymek zorunda kalmıştır ve bir Taliban sözcüsüne göre, kendileriyle akraba olmayan erkekler için "bir kadının yüzü bir fitne kaynağıdır". Bazen cinsiyet ayrımcılığı olarak adlandırılan sistematik bir ayrımcılığa uğrayan kadınların çalışmasına ve sekiz yaşından sonra eğitim görmelerine izin verilmemiş ve bu yaşa kadar sadece Kuran okumalarına izin verilmiştir.
Eğitim almak isteyen kadınlar, yeraltı okullarına gitmeye zorlanmış ve yakalandıkları takdirde kendilerinin ve öğretmenlerinin idam edilme riskiyle karşı karşıya kalmışlardır. Bir erkek refakatçi eşlik etmedikçe erkek doktorlar tarafından tedavi edilmelerine izin verilmemiş ve bu da kadınların hastalıklarının tedavi edilmemesine neden olmuştur. Taliban'ın yasalarını ihlâl ettikleri için halka açık kırbaçlama ve idamla karşı karşıya kalmaktadırlar. Taliban, 16 yaşın altındaki kızların evlenmesine izin vermiş ve bazı durumlarda bunu teşvik etmiştir. Uluslararası Af Örgütü, Afgan evliliklerinin %80'inin zorla yapıldığını bildirmiştir.
Cinsiyet politikaları
Sekiz yaşından itibaren Afganistan'daki kızların yakın bir "kandaş akrabası", kocası veya kayınpederi dışında erkeklerle doğrudan temas kurmasına izin verilmemiştir. Kadınlar için diğer kısıtlamalar şunlardır:
- Kadınlar kan bağı olmadan ve çarşafsız sokağa çıkmamalıdır.
- Kadınlar yüksek topuklu ayakkabı giymemelidir çünkü hiçbir erkek bir kadının ayak seslerini duymamalı. Bu erkekleri tahrik eder.
- Kadınlar toplum içinde yüksek sesle konuşmamalı çünkü hiçbir yabancı, bir kadının sesini duymamalıdır.
- Kadınların sokaktan görünmesini önlemek için tüm zemin ve birinci kat konut pencereleri boyanmalı veya perdelenmelidir.
- Gazetelerde, kitaplarda, dükkanlarda veya evlerde kadınların fotoğraflarının çekilmesi, filme alınması ve teşhir edilmesi yasaklandı.
- "Kadın" kelimesini içeren herhangi bir yer adının değiştirilmesi. Örneğin, "kadın bahçesi", "bahar bahçesi" olarak yeniden adlandırıldı.
- Kadınların dairelerinin veya evlerinin balkonlarına çıkmaları yasaktır.
- Kadınların radyoda, televizyonda veya her türlü halka açık toplantıda bulunmasının yasaklanması.
Hareketlilik
Kamu davranışlarına ilişkin Taliban kararları, bir kadının hareket özgürlüğüne ciddi kısıtlamalar getirilmiş ve burka almaya gücü yetmeyen veya mahremi olmayanlar için zorluklar yaratmıştır. Bu kadınlar, ev hapsine maruz kalmıştır. Sokaklarda tek başına yürüdüğü için Taliban tarafından feci şekilde dövülen bir kadın, "Babam savaşta öldürüldü... Kocam yok, kardeşim yok, oğlum yok. Tek başıma dışarı çıkamayacaksam nasıl yaşayacağım?" demiştir.
STK için çalışan bir saha görevlisi, Kabil'in devlet tarafından işletilen en büyük yetimhanesi Taskia Maskan'da kadınların hareketliliği üzerindeki etkisine tanık olmuştur. Kadın personelin görevden alınmasının ardından kurumda yaşayan yaklaşık 400 kız çocuğu, bir yıl süreyle dışarı çıkmalarına izin verilmeden kapalı tutulmuştur.
Kadınların hareketliliğini etkileyen kararnameler şunlardı:
- Kadınların mahremleriyle bile bisiklet veya motosiklet kullanmaları yasaktır.
- Kadınların mahremsiz taksiye binmesi yasaktır.
- Erkeklerin ve kadınların aynı otobüste seyahat etmesini önlemek için ayrılmış otobüs seferleri vardır.
Kırsal kesimdeki kadınların yaşamları, genellikle güvenli akraba ortamlarında yaşadıkları ve çalıştıkları için daha az dramatik biçimde etkilenmiştir. Ev işlerine veya çalışmalarına devam etmeleri için göreceli bir özgürlük düzeyi gerekli olmuştur. Bu kadınlar, yakındaki bir kasabaya seyahat etseler aynı kentsel kısıtlamalar onlara da uygulanmaktadır.
İş hayatı
Taliban, Afgan kadınların karma bir işyerinde çalıştırılmasına izin veren eski Afgan tüzükleriyle aynı fikirde değildir. İddia, bunun bir perde ve şeriat kanununun ihlali olduğuydu. 30 Eylül 1996'da Taliban, tüm kadınların istihdamının yasaklanması gerektiğine karar vermiştir. Devlet çalışanlarının %25'inin kadın olduğu ve diğer sektörlerdeki kayıplarla birleştiğinde binlerce kadının etkilendiği tahmin ediliyor.
Bir başka kayıp ise çalışan kadınların hizmet ettiği kişiler için olmuştur. Neredeyse tüm ilkokul öğretmenlerinin kadın olduğu Kabil'de sadece kızların değil tüm çocukların ilköğretimi hayatı etkilenmiştir. Taliban'ın 1996'da şehri almasından sonra binlerce eğitimli aile, Kabil'den Pakistan'a kaçtı. Afganistan'da kalanlar arasında, hayati gelir kaybı birçok aileyi hayatta kalma sınırı altına düştüğü için anne ve çocuk yoksulluğunda bir artış oldu.
Taliban Dini Lideri Muhammed Ömer, kadın memurlara ve öğretmenlere -kısa vadeli bir teklif olmasına rağmen- yine de ayda yaklaşık 5 ABD doları maaş alacaklarına dair güvence vermiştir. Bir Taliban temsilcisi şunları söyledi: "Taliban'ın şu anda evinde rahatça oturan 30.000 işsiz kadına aylık maaş vermesi, kadın hakları konusunda Taliban'ı karalayanlar karşısında bir kırbaçtır. Propaganda Kabil kadınlarını Taliban'a karşı kışkırtmaya çalışıyor."
Taliban, kadınların çalışmasına gerek kalmamasını sağlamak için geniş ailenin veya zekat sadaka sisteminin kullanılmasını teşvik etmiştir. Bununla birlikte, yıllarca süren çatışmalar, çekirdek ailelerin diğer akrabalara yardım etmek şöyle dursun genellikle kendilerini desteklemek için mücadele etmesi anlamına geliyordu. Bir erkek akraba tarafından toplanması gereken gıda yardımı gibi mevzuat için yeterlilik genellikle erkeklere dayanıyordu. Bir kadının yaşayan herhangi bir erkek akrabası olmama olasılığı, Afgan nüfusunun bu kadar küçük bir yüzdesine yönelik uluslararası ilgi ve endişenin derecesine şaşırdığını söyleyen dışişleri bakanı vekili Molla Ghaus tarafından reddedilmiştir.
Kadın sağlık çalışanları istihdam yasağından muaf tutulmuş ancak çok daha düşük koşullarda çalıştırılmışlardır. Ayrılmış otobüs sistemi ve yaygın taciz nedeniyle fiziksel olarak işe gitme çilesi, bazı kadınların kendi tercihleriyle işlerini bırakmaları anlamına geliyordu. Kalanlardan birçoğu rejim korkusuyla yaşadı ve Taliban güçlerine maruz kalmayı en aza indirmek için çalışma haftası boyunca hastanede kalmayı seçmiştir. Bu kadınlar, jinekoloji, doğum öncesi ve ebelik hizmetlerinin devamını sağlamak için hayati önem taşıyordu. Rabbani rejimi altında, Kabil'deki Mollalai Hastanesinde çalışan yaklaşık 200 kadın personel varken Taliban'ın altında geriye 50 kişi kalmıştır. 2001 yılında Taliban'ın devrilmesinden sonra Afganistan'da faaliyet gösteren STK'lar, kadın sağlık profesyonellerinin eksikliğini çalışmalarının önünde önemli bir engel olarak gördüler.
İstihdam yasağının diğer istisnası, daha az sayıda insani yardım çalışanının hizmette kalmasına izin vermiştir. Taliban ayrımcılık yasaları, kadınların savunmasız kadınlara erişim sağlamak veya sosyal yardım araştırması yürütmek için paha biçilmez olduğu anlamına geliyordu. Bu istisna, tüm Taliban hareketi tarafından onaylanmadığı için kadınların katılımı veya eksikliği her duruma göre değişiyordu.Herat şehri, 1995'ten önce Afganistan'ın daha kozmopolit ve dışa dönük bölgelerinden biri olduğu için, Taliban'ın kadınlara yönelik muamelesinde yaptığı düzenlemelerden özellikle etkilenmiştir. Kadınların daha önce sınırlı işlerde çalışmasına izin verilmiş ancak bu, Taliban yetkilileri tarafından durdurulmuştur. Herat'ın yeni valisi Molla Razzak, kadınların dikkatlerini dağıtacakları korkusuyla ofisinin önünden geçmelerini yasaklamıştır.
Eğitim
Taliban, hem erkek hem de kız çocuklarına eğitim vermek için İslami görevlerini kabul ettiğini iddia etmiş ancak 8 yaşından büyük kızların eğitim almasını yasaklayan bir kararname çıkarılmıştır. Maulvi Kalamadin, bunun yalnızca geçici bir uzaklaştırma olduğu ve cinsiyetler arası teması önlemek için tesisler ve sokak güvenliği düzenlendiğinde kadınların okula ve işe geri döneceklerinde ısrar etmiştir. Taliban, İslami ancak kabul edilemez Mücahit versiyonunun yerini alacak yeni bir müfredatın içeriğini belirlemesi için bir Ulema organına çağrıda bulunmadan önce Afganistan'ın tam kontrolüne sahip olmak istemiştir.
Kadın istihdam yasağı eğitim sisteminde büyük ölçüde hissedilmiştir. Karar yalnızca Kabil'de 106.256 kız öğrenciyi, 148.223 erkek öğrenciyi ve 8.000 kadın üniversite mezunu öğrenciyi etkilemiştir. 7.793 kadın öğretmen ihraç edilmiş, eğitimin sağlanmasını sekteye uğratan ve ani eğitimci eksikliği nedeniyle 63 okul kapanmıştır. Bazı kadınlar evlerinde mahalle çocukları için ya da Altın İğne Dikiş Okulu gibi dikiş dersleri kisvesi altında diğer kadınlar için gizli okullar işletmiştir. Öğrenciler, ebeveynler ve eğitimciler, Taliban'ın faaliyetlerini keşfetmesi durumunda sonuçlarının farkındaydı ancak katı Taliban yönetimi altında kapana kısılmış hissedenlere bu tür eylemler, onlara kendi kaderini tayin etme ve umut duygusu vermiştir.
Sağlık sistemi
Afganistan'da Taliban'ın iktidara gelmesinden önce erkek doktorların kadınları hastanelerde tedavi etmelerine izin verilirken çok geçmeden hiçbir erkek doktorun konsültasyon bahanesiyle bir kadının vücuduna dokunmasına izin verilmemesi kararı çıkarılmıştır.. İstihdamda daha az kadın sağlık çalışanı oluşmuş ve doğum öncesi kliniklerin sağlanması reddedilmiştir.
Kabil'de bazı kadınlar, ailelerine ve komşularına hizmet etmek için evlerinde resmi olmayan klinikler kurmuş ancak tıbbi malzemelerin elde edilmesi zor olduğundan etkinlikleri sınırlı kalmıştır. Birçok kadın, tedavi eksikliği nedeniyle uzun süreli acıya katlanmış veya erken ölüme uğramıştır. İmkanları, eğilimleri ve mahrem desteği olan aileler, Pakistan'da tıbbi yardım isteyebilmekteydi.
Ekim 1996'da, sosyalleşme fırsatları İslami olmayan bir şekilde yönetildiğinden, kadınların geleneksel hamamlara erişimi yasaklanmıştır. Bu hamamlar, çok azının akan suya sahip olduğu bir ülkede önemli bir tesisti ve BM'ye göre, bu durum sonucu hijyen yöntemlerinin yanı sıra sağlık hizmetlerine erişimi olmayan kadınlar arasında uyuz ve vajinal enfeksiyonlarda bir artış yaşanmıştır. Afgan-Amerikalı bir yazar olan Nasrine Gross, 2001'de birçok Afgan kadının "İslam, kadınların regl olduktan sonra banyo yapmadan namaz kılmasını yasakladığı" için tanrılarına dua edebilmelerinin üzerinden dört yıl geçtiğini belirtmiştir. Haziran 1998'de Taliban, kadınların başkentteki genel hastanelere gitmelerini yasaklamış oysa daha önce genel hastanelerin sadece kadınlara açık bir bölümüne gitmeleri mümkündü. Bu, kadınların Kabil'de tedavi görebilecekleri hastane sayısını bire düşürmüştür.
Zorla hapsetme
Aile uyumu, genellikle kadınların zorla hapsedilmesine eşlik eden zihinsel stres, izolasyon ve depresyondan kötü bir şekilde etkilenmiştir. 160 kadından oluşan bir anket, yüzde 97'sinin ciddi depresyon belirtileri gösterdiği ve yüzde 71'inin fiziksel sağlıklarında bir düşüş bildirdiği sonucuna varmıştır. Kabil'de ikamet eden ve yazar olan Latifa şöyle yazmıştır:
"Daire bir hapishaneye veya hastaneye benziyor. Sessizlik hepimize ağır geliyor. Hiçbirimiz fazla bir şey yapmadığımız için birbirimize anlatacak pek bir şeyimiz yok. Duygularımızı paylaşmaktan aciz, her birimiz kendimizi kendi korkumuz ve sıkıntımızla kuşatırız. Herkes aynı kara çukurda olduğu için net olarak göremeyeceğimiz şeyleri defalarca tekrar etmenin pek bir anlamı yok."
Taliban ülkedeki güzellik salonlarını kapatmış ayrıca oje ve makyaj gibi kozmetik ürünlerini yasaklamıştır.
Kadınların kültürel varlığına yönelik Taliban kısıtlamaları birçok alanı kapsıyordu. "Kadın" kelimesi de dahil olmak üzere yer adları değiştirildi, böylece bu kelime kullanılmamıştır. Bir yabancının bir kadının sesini duyması uygun olmadığı için kadınların yüksek sesle gülmeleri yasaktı. Kadınların spora katılması veya bir spor kulübüne girmesi yasaklanmıştır.Afganistan Devrimci Kadınları Derneği (RAWA) özellikle bu konularla ilgilendi. 1981'de Women's Message adlı iki dilli bir dergiyi kuran bir kadın olan Mina Keşvar Kemal tarafından kurulmuştur. 1987'de 30 yaşında öldürüldü, ancak Afgan kadınları arasında bir kahraman olarak saygı görmektedir.
Cezalar
Cezalar genellikle, ya spor stadyumlarında ya da şehir meydanlarında düzenlenen resmî gösteriler ya da spontane sokak dayakları olarak alenen infaz edilmektedir. Siviller, çok az merhamet gösterildiği için sert cezalardan korkarak yaşamış, kararnameleri çiğneyen kadınlara genellikle aşırı şiddet uygulanmıştır. Örnekler:
- Ekim 1996'da bir kadının başparmağı oje sürdüğü için kesildi.
- Aralık 1996'da Radio Shari'a, 225 Kabil kadınının şeriat kurallarını ihlâl ettikleri için tutuklandığını ve cezalandırıldığını duyurdu. Ceza bir mahkeme tarafından verildi ve kadınlar kabahatleri nedeniyle bacaklarına ve sırtlarına kırbaç yedi.
- Mayıs 1997'de, İçişleri Bakanlığından bir acil beslenme programı için araştırma yapmak üzere yetkilendirilmiş beş kadın CARE International çalışanı, din polisi üyeleri tarafından araçlarından zorla çıkarıldı. Gardiyanlar, kadınlara 1,5 metre uzunluğunda metal ve deri bir kırbaçla vurmadan önce kadınlara hakaret ve taciz etmek için bir anons sistemi kullandılar.
- 1999'da, yedi çocuklu bir anne, kocasını öldürdüğü için Kabil'deki Gazi Spor Stadyumu'nda 30.000 seyircinin önünde idam edildi. Üç yıl hapsedildi ve infazdan önce yoğun işkence gördü, ancak kızını (gerçek suçlu olarak bildirilmesine rağmen) korumak amacıyla masumiyetini savunmayı reddetti..
- Bir Taliban baskınında, dairesinde gayriresmi bir okul işleten bir kadın tespit edildiğinde çocukları dövüldü ve kadın, merdivenlerden aşağı atıldı (bacağı kırıldı) ve ardından kadın hapse koyuldu. Taliban'a ve yasalarına bağlılık beyanı imzalamayı reddetmesi halinde ailesini alenen taşlamakla tehdit ettiler..
- adlı Afgan bir kız, baad olarak bilinen anlaşmazlıkları çözmek için kabile yöntemiyle yeni bir aileye vadedildi. Şiddetten kaçtığında yeni ailesi onu buldu ve bir Taliban komutanı, "köydeki diğer kızlar aynı şeyi yapmasın" diye Ayşe'nin örnek olarak cezalandırılmasını emretti. Kulakları ve burnu kesildi ve dağlarda ölüme terk edildi ancak hayatta kaldı.
- Çalışan kadınlar işlerinden ayrılmakla tehdit ediliyor. Temmuz 2010'da 22 yaşındaki Hossai örneğinde olduğu gibi, Taliban'ın tehditlerine uyulmaması, kadınların vurularak öldürülmesine yol açtı.
- 2013 yılında Hint yazar , Taliban emirlerine karşı geldiği iddiasıyla Taliban militanları tarafından vurularak öldürüldü. Afgan bir iş adamıyla evliydi ve yakın zamanda Afganistan'a yerleşmişti. Daha önce, 1995'te Taliban tarafından iki kez infazdan kurtulmuş ve daha sonra Hindistan'a kaçmıştı. Taliban'dan kaçışına dayanan kitabı da bir Hint filmine uyarlandı.
Kadınların sokakta cezalandırılması resmî Taliban politikasına aykırı olduğu için birçok ceza, Taliban yetkililerinin yaptırımı olmadan bireysel milisler tarafından gerçekleştirilmiştir. Maulvi Kalamadin, 1997'de "Kadınları doğrudan cezalandıramadığımız için taksicileri ve esnafı onlara baskı yapmak için kullanmaya çalışıyoruz." demiştir
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h Marsden, Peter. (1998). The Taliban: War, religion and the new order in Afghanistan. London: Zed Books Ltd, ss. 88–101.
- ^ a b c . 'Afghan Women under the Taliban' in William Maley (2001) . Fundamentalism Reborn? Afghanistan and the Taliban. London: Hurst and Company, ss. 145-166.
- ^ Trofimov, Yaroslav (15 Ağustos 2021). "Afghanistan Government Collapses as Taliban Take Kabul". 17 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2021 – www.wsj.com vasıtasıyla.
- ^ a b c M. J. Gohari (2000). The Taliban: Ascent to Power. Oxford: Oxford University Press, ss. 108–110.
- ^ Hasan, Israr. (2011) THE CONFLICT WITHIN ISLAM: Expressing Religion Through Politics. iUniverse, pp165
- ^ Synovitz, Ron. "Afghanistan: Author Awaits Happy Ending To 'Sewing Circles Of Herat'" 30 Haziran 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radio Free Europe, 31 Mart 2004.
- ^ Lamb, Christina. "Woman poet 'slain for her verse'" 7 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Sunday Times, 13 Kasım 2005.
- ^ ""The Taliban's War on Women"" (PDF). 14 Haziran 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2021. (857 KB), Physicians for Human Rights, Ağustos 1999.
- ^ "100 Girls' Schools in Afghan Capital Are Ordered Shut", The New York Times, June 17, 1998.
- ^ "A Woman Among Warlords: Women's Rights in the Taliban and Post-Taliban Eras". PBS. 11 Eylül 2007. 14 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2014.
The Taliban’s policies also extended to matrimony, permitting and in some cases encouraging the marriages of girls under the age of 16. Amnesty International reported that 80 percent of Afghan marriages were considered to be by force.
- ^ a b c d e f g h Michael Griffin (2001). Reaping the Whirlwind: The Taliban movement in Afghanistan. London: Pluto Press, ss. 6-11/159-165.
- ^ a b "some of the restrictions imposed by Taliban in Afghanistan". 12 Ekim 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2015.
- ^ Rod Nordland (20 Haziran 2010). "Women's gardens in Kabul". The New York Times. 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2011.
- ^ "AccountSupport". 8 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2015.
- ^ a b c d e f Latifa My forbidden face: Growing up under the Taliban. UK: Virago Press ss. 29-107.
- ^ United Nations High Commissioner for Refugees. "UNHCR – Document Not Found". UNHCR. 18 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2015.
- ^ Rashid Taliban (2000), s. 106
- ^ "Taliban sack all female civil servants, teachers". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2015.
- ^ "News". UNFPA – United Nations Population Fund. 5 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2015.
- ^ Butcher & Bolt: Two Hundred Years of Foreign Failure in Afghanistan, David Loyn, s. 243 ()
- ^ "Afghan Women's Request for Recognition at the U.N". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2021.
- ^ Rashid Taliban (2000), s. 71
- ^ The Beauty Shop Beckons in Post-Taliban Kabul 20 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Los Angeles Times, December 15, 2001.
- ^ Kabul Beauty School – Afghanistan 23 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., YouTube, 21 Ekim 2008.
- ^ PBS, Taliban Women 8 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 6 Mart 1998
- ^ "Revolutionary Association of the Women of Afghanistan (RAWA)". 6 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2015.
- ^ "Women in Afghanistan: The violations continue". Amnesty International. 1 Haziran 1997. 10 Mayıs 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2007.
- ^ "Filmed by RAWA: Taliban publicly execute an Afghan woman". 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2015.
- ^ Krikorian (16 Şubat 2003). "Documenting truth in dangerous places". Los Angeles Times. 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021.
- ^ "ZARMINA'S STORY". 1 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2015.
- ^ a b Anthony, Andrew (5 Aralık 2010). "Afghanistan's propaganda war takes a new twist". The Guardian. Londra. 20 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2010.
- ^ The Taliban War on Women Continues 19 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Human Rights Watch in the Wall Street Journal 14/7/2010
- ^ Reid, Rachel (14 Temmuz 2010). "The Taliban War on Women Continues". The Wall Street Journal (İngilizce). ISSN 0099-9660. 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021.
- ^ "Indian Author Sushmita Banerjee killed by Taliban in Afghanistan". 7 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Taliban Afganistan da iktidardayken kadin dusmanligi ve kadinlara yonelik siddetle uluslararasi une kavusmustur Belirttikleri amaca gore kadinlarin iffet ve haysiyetinin bir kez daha kutsal olabilecegi guvenli bir ortam yaratmaktir Gunumuzde Taliban in Afganistan in cogu yerini ele gecirmesiyle kadinlara yonelik bu endiseler artmistir Kabil de Taliban in dini polisinin bir uyesi bir Afgan kadini doverken 26 Agustos 2001 Afganistan daki kadinlar halk arasinda her zaman burka giymek zorunda kalmistir ve bir Taliban sozcusune gore kendileriyle akraba olmayan erkekler icin bir kadinin yuzu bir fitne kaynagidir Bazen cinsiyet ayrimciligi olarak adlandirilan sistematik bir ayrimciliga ugrayan kadinlarin calismasina ve sekiz yasindan sonra egitim gormelerine izin verilmemis ve bu yasa kadar sadece Kuran okumalarina izin verilmistir Egitim almak isteyen kadinlar yeralti okullarina gitmeye zorlanmis ve yakalandiklari takdirde kendilerinin ve ogretmenlerinin idam edilme riskiyle karsi karsiya kalmislardir Bir erkek refakatci eslik etmedikce erkek doktorlar tarafindan tedavi edilmelerine izin verilmemis ve bu da kadinlarin hastaliklarinin tedavi edilmemesine neden olmustur Taliban in yasalarini ihlal ettikleri icin halka acik kirbaclama ve idamla karsi karsiya kalmaktadirlar Taliban 16 yasin altindaki kizlarin evlenmesine izin vermis ve bazi durumlarda bunu tesvik etmistir Uluslararasi Af Orgutu Afgan evliliklerinin 80 inin zorla yapildigini bildirmistir Cinsiyet politikalariBurka giyen Afgan kadinlari Sekiz yasindan itibaren Afganistan daki kizlarin yakin bir kandas akrabasi kocasi veya kayinpederi disinda erkeklerle dogrudan temas kurmasina izin verilmemistir Kadinlar icin diger kisitlamalar sunlardir Kadinlar kan bagi olmadan ve carsafsiz sokaga cikmamalidir Kadinlar yuksek topuklu ayakkabi giymemelidir cunku hicbir erkek bir kadinin ayak seslerini duymamali Bu erkekleri tahrik eder Kadinlar toplum icinde yuksek sesle konusmamali cunku hicbir yabanci bir kadinin sesini duymamalidir Kadinlarin sokaktan gorunmesini onlemek icin tum zemin ve birinci kat konut pencereleri boyanmali veya perdelenmelidir Gazetelerde kitaplarda dukkanlarda veya evlerde kadinlarin fotograflarinin cekilmesi filme alinmasi ve teshir edilmesi yasaklandi Kadin kelimesini iceren herhangi bir yer adinin degistirilmesi Ornegin kadin bahcesi bahar bahcesi olarak yeniden adlandirildi Kadinlarin dairelerinin veya evlerinin balkonlarina cikmalari yasaktir Kadinlarin radyoda televizyonda veya her turlu halka acik toplantida bulunmasinin yasaklanmasi Hareketlilik Kamu davranislarina iliskin Taliban kararlari bir kadinin hareket ozgurlugune ciddi kisitlamalar getirilmis ve burka almaya gucu yetmeyen veya mahremi olmayanlar icin zorluklar yaratmistir Bu kadinlar ev hapsine maruz kalmistir Sokaklarda tek basina yurudugu icin Taliban tarafindan feci sekilde dovulen bir kadin Babam savasta olduruldu Kocam yok kardesim yok oglum yok Tek basima disari cikamayacaksam nasil yasayacagim demistir STK icin calisan bir saha gorevlisi Kabil in devlet tarafindan isletilen en buyuk yetimhanesi Taskia Maskan da kadinlarin hareketliligi uzerindeki etkisine tanik olmustur Kadin personelin gorevden alinmasinin ardindan kurumda yasayan yaklasik 400 kiz cocugu bir yil sureyle disari cikmalarina izin verilmeden kapali tutulmustur Kadinlarin hareketliligini etkileyen kararnameler sunlardi Kadinlarin mahremleriyle bile bisiklet veya motosiklet kullanmalari yasaktir Kadinlarin mahremsiz taksiye binmesi yasaktir Erkeklerin ve kadinlarin ayni otobuste seyahat etmesini onlemek icin ayrilmis otobus seferleri vardir Kirsal kesimdeki kadinlarin yasamlari genellikle guvenli akraba ortamlarinda yasadiklari ve calistiklari icin daha az dramatik bicimde etkilenmistir Ev islerine veya calismalarina devam etmeleri icin goreceli bir ozgurluk duzeyi gerekli olmustur Bu kadinlar yakindaki bir kasabaya seyahat etseler ayni kentsel kisitlamalar onlara da uygulanmaktadir Is hayati Taliban Afgan kadinlarin karma bir isyerinde calistirilmasina izin veren eski Afgan tuzukleriyle ayni fikirde degildir Iddia bunun bir perde ve seriat kanununun ihlali olduguydu 30 Eylul 1996 da Taliban tum kadinlarin istihdaminin yasaklanmasi gerektigine karar vermistir Devlet calisanlarinin 25 inin kadin oldugu ve diger sektorlerdeki kayiplarla birlestiginde binlerce kadinin etkilendigi tahmin ediliyor Bir baska kayip ise calisan kadinlarin hizmet ettigi kisiler icin olmustur Neredeyse tum ilkokul ogretmenlerinin kadin oldugu Kabil de sadece kizlarin degil tum cocuklarin ilkogretimi hayati etkilenmistir Taliban in 1996 da sehri almasindan sonra binlerce egitimli aile Kabil den Pakistan a kacti Afganistan da kalanlar arasinda hayati gelir kaybi bircok aileyi hayatta kalma siniri altina dustugu icin anne ve cocuk yoksullugunda bir artis oldu Taliban Dini Lideri Muhammed Omer kadin memurlara ve ogretmenlere kisa vadeli bir teklif olmasina ragmen yine de ayda yaklasik 5 ABD dolari maas alacaklarina dair guvence vermistir Bir Taliban temsilcisi sunlari soyledi Taliban in su anda evinde rahatca oturan 30 000 issiz kadina aylik maas vermesi kadin haklari konusunda Taliban i karalayanlar karsisinda bir kirbactir Propaganda Kabil kadinlarini Taliban a karsi kiskirtmaya calisiyor Taliban kadinlarin calismasina gerek kalmamasini saglamak icin genis ailenin veya zekat sadaka sisteminin kullanilmasini tesvik etmistir Bununla birlikte yillarca suren catismalar cekirdek ailelerin diger akrabalara yardim etmek soyle dursun genellikle kendilerini desteklemek icin mucadele etmesi anlamina geliyordu Bir erkek akraba tarafindan toplanmasi gereken gida yardimi gibi mevzuat icin yeterlilik genellikle erkeklere dayaniyordu Bir kadinin yasayan herhangi bir erkek akrabasi olmama olasiligi Afgan nufusunun bu kadar kucuk bir yuzdesine yonelik uluslararasi ilgi ve endisenin derecesine sasirdigini soyleyen disisleri bakani vekili Molla Ghaus tarafindan reddedilmistir Kadin saglik calisanlari istihdam yasagindan muaf tutulmus ancak cok daha dusuk kosullarda calistirilmislardir Ayrilmis otobus sistemi ve yaygin taciz nedeniyle fiziksel olarak ise gitme cilesi bazi kadinlarin kendi tercihleriyle islerini birakmalari anlamina geliyordu Kalanlardan bircogu rejim korkusuyla yasadi ve Taliban guclerine maruz kalmayi en aza indirmek icin calisma haftasi boyunca hastanede kalmayi secmistir Bu kadinlar jinekoloji dogum oncesi ve ebelik hizmetlerinin devamini saglamak icin hayati onem tasiyordu Rabbani rejimi altinda Kabil deki Mollalai Hastanesinde calisan yaklasik 200 kadin personel varken Taliban in altinda geriye 50 kisi kalmistir 2001 yilinda Taliban in devrilmesinden sonra Afganistan da faaliyet gosteren STK lar kadin saglik profesyonellerinin eksikligini calismalarinin onunde onemli bir engel olarak gorduler Istihdam yasaginin diger istisnasi daha az sayida insani yardim calisaninin hizmette kalmasina izin vermistir Taliban ayrimcilik yasalari kadinlarin savunmasiz kadinlara erisim saglamak veya sosyal yardim arastirmasi yurutmek icin paha bicilmez oldugu anlamina geliyordu Bu istisna tum Taliban hareketi tarafindan onaylanmadigi icin kadinlarin katilimi veya eksikligi her duruma gore degisiyordu Herat sehri 1995 ten once Afganistan in daha kozmopolit ve disa donuk bolgelerinden biri oldugu icin Taliban in kadinlara yonelik muamelesinde yaptigi duzenlemelerden ozellikle etkilenmistir Kadinlarin daha once sinirli islerde calismasina izin verilmis ancak bu Taliban yetkilileri tarafindan durdurulmustur Herat in yeni valisi Molla Razzak kadinlarin dikkatlerini dagitacaklari korkusuyla ofisinin onunden gecmelerini yasaklamistir Egitim Taliban hem erkek hem de kiz cocuklarina egitim vermek icin Islami gorevlerini kabul ettigini iddia etmis ancak 8 yasindan buyuk kizlarin egitim almasini yasaklayan bir kararname cikarilmistir Maulvi Kalamadin bunun yalnizca gecici bir uzaklastirma oldugu ve cinsiyetler arasi temasi onlemek icin tesisler ve sokak guvenligi duzenlendiginde kadinlarin okula ve ise geri doneceklerinde israr etmistir Taliban Islami ancak kabul edilemez Mucahit versiyonunun yerini alacak yeni bir mufredatin icerigini belirlemesi icin bir Ulema organina cagrida bulunmadan once Afganistan in tam kontrolune sahip olmak istemistir Kadin istihdam yasagi egitim sisteminde buyuk olcude hissedilmistir Karar yalnizca Kabil de 106 256 kiz ogrenciyi 148 223 erkek ogrenciyi ve 8 000 kadin universite mezunu ogrenciyi etkilemistir 7 793 kadin ogretmen ihrac edilmis egitimin saglanmasini sekteye ugratan ve ani egitimci eksikligi nedeniyle 63 okul kapanmistir Bazi kadinlar evlerinde mahalle cocuklari icin ya da Altin Igne Dikis Okulu gibi dikis dersleri kisvesi altinda diger kadinlar icin gizli okullar isletmistir Ogrenciler ebeveynler ve egitimciler Taliban in faaliyetlerini kesfetmesi durumunda sonuclarinin farkindaydi ancak kati Taliban yonetimi altinda kapana kisilmis hissedenlere bu tur eylemler onlara kendi kaderini tayin etme ve umut duygusu vermistir Saglik sistemi Afganistan da Taliban in iktidara gelmesinden once erkek doktorlarin kadinlari hastanelerde tedavi etmelerine izin verilirken cok gecmeden hicbir erkek doktorun konsultasyon bahanesiyle bir kadinin vucuduna dokunmasina izin verilmemesi karari cikarilmistir Istihdamda daha az kadin saglik calisani olusmus ve dogum oncesi kliniklerin saglanmasi reddedilmistir Kabil de bazi kadinlar ailelerine ve komsularina hizmet etmek icin evlerinde resmi olmayan klinikler kurmus ancak tibbi malzemelerin elde edilmesi zor oldugundan etkinlikleri sinirli kalmistir Bircok kadin tedavi eksikligi nedeniyle uzun sureli aciya katlanmis veya erken olume ugramistir Imkanlari egilimleri ve mahrem destegi olan aileler Pakistan da tibbi yardim isteyebilmekteydi Ekim 1996 da sosyallesme firsatlari Islami olmayan bir sekilde yonetildiginden kadinlarin geleneksel hamamlara erisimi yasaklanmistir Bu hamamlar cok azinin akan suya sahip oldugu bir ulkede onemli bir tesisti ve BM ye gore bu durum sonucu hijyen yontemlerinin yani sira saglik hizmetlerine erisimi olmayan kadinlar arasinda uyuz ve vajinal enfeksiyonlarda bir artis yasanmistir Afgan Amerikali bir yazar olan Nasrine Gross 2001 de bircok Afgan kadinin Islam kadinlarin regl olduktan sonra banyo yapmadan namaz kilmasini yasakladigi icin tanrilarina dua edebilmelerinin uzerinden dort yil gectigini belirtmistir Haziran 1998 de Taliban kadinlarin baskentteki genel hastanelere gitmelerini yasaklamis oysa daha once genel hastanelerin sadece kadinlara acik bir bolumune gitmeleri mumkundu Bu kadinlarin Kabil de tedavi gorebilecekleri hastane sayisini bire dusurmustur Zorla hapsetme Aile uyumu genellikle kadinlarin zorla hapsedilmesine eslik eden zihinsel stres izolasyon ve depresyondan kotu bir sekilde etkilenmistir 160 kadindan olusan bir anket yuzde 97 sinin ciddi depresyon belirtileri gosterdigi ve yuzde 71 inin fiziksel sagliklarinda bir dusus bildirdigi sonucuna varmistir Kabil de ikamet eden ve yazar olan Latifa soyle yazmistir Daire bir hapishaneye veya hastaneye benziyor Sessizlik hepimize agir geliyor Hicbirimiz fazla bir sey yapmadigimiz icin birbirimize anlatacak pek bir seyimiz yok Duygularimizi paylasmaktan aciz her birimiz kendimizi kendi korkumuz ve sikintimizla kusatiriz Herkes ayni kara cukurda oldugu icin net olarak goremeyecegimiz seyleri defalarca tekrar etmenin pek bir anlami yok Taliban ulkedeki guzellik salonlarini kapatmis ayrica oje ve makyaj gibi kozmetik urunlerini yasaklamistir Kadinlarin kulturel varligina yonelik Taliban kisitlamalari bircok alani kapsiyordu Kadin kelimesi de dahil olmak uzere yer adlari degistirildi boylece bu kelime kullanilmamistir Bir yabancinin bir kadinin sesini duymasi uygun olmadigi icin kadinlarin yuksek sesle gulmeleri yasakti Kadinlarin spora katilmasi veya bir spor kulubune girmesi yasaklanmistir Afganistan Devrimci Kadinlari Dernegi RAWA ozellikle bu konularla ilgilendi 1981 de Women s Message adli iki dilli bir dergiyi kuran bir kadin olan Mina Kesvar Kemal tarafindan kurulmustur 1987 de 30 yasinda olduruldu ancak Afgan kadinlari arasinda bir kahraman olarak saygi gormektedir CezalarCezalar genellikle ya spor stadyumlarinda ya da sehir meydanlarinda duzenlenen resmi gosteriler ya da spontane sokak dayaklari olarak alenen infaz edilmektedir Siviller cok az merhamet gosterildigi icin sert cezalardan korkarak yasamis kararnameleri cigneyen kadinlara genellikle asiri siddet uygulanmistir Ornekler Ekim 1996 da bir kadinin basparmagi oje surdugu icin kesildi Aralik 1996 da Radio Shari a 225 Kabil kadininin seriat kurallarini ihlal ettikleri icin tutuklandigini ve cezalandirildigini duyurdu Ceza bir mahkeme tarafindan verildi ve kadinlar kabahatleri nedeniyle bacaklarina ve sirtlarina kirbac yedi Mayis 1997 de Icisleri Bakanligindan bir acil beslenme programi icin arastirma yapmak uzere yetkilendirilmis bes kadin CARE International calisani din polisi uyeleri tarafindan araclarindan zorla cikarildi Gardiyanlar kadinlara 1 5 metre uzunlugunda metal ve deri bir kirbacla vurmadan once kadinlara hakaret ve taciz etmek icin bir anons sistemi kullandilar Zarmeena olarak bilinen bir kadinin 16 Kasim 1999 da Kabil deki Ghazi Spor Stadyumu nda Taliban tarafindan gerceklestirilen halka acik infazi Yedi cocuk annesi kocasi tarafindan dovuldugu iddia edildikten sonra kocasini uyurken oldurmekten suclu bulundu 1999 da yedi cocuklu bir anne kocasini oldurdugu icin Kabil deki Gazi Spor Stadyumu nda 30 000 seyircinin onunde idam edildi Uc yil hapsedildi ve infazdan once yogun iskence gordu ancak kizini gercek suclu olarak bildirilmesine ragmen korumak amaciyla masumiyetini savunmayi reddetti Bir Taliban baskininda dairesinde gayriresmi bir okul isleten bir kadin tespit edildiginde cocuklari dovuldu ve kadin merdivenlerden asagi atildi bacagi kirildi ve ardindan kadin hapse koyuldu Taliban a ve yasalarina baglilik beyani imzalamayi reddetmesi halinde ailesini alenen taslamakla tehdit ettiler adli Afgan bir kiz baad olarak bilinen anlasmazliklari cozmek icin kabile yontemiyle yeni bir aileye vadedildi Siddetten kactiginda yeni ailesi onu buldu ve bir Taliban komutani koydeki diger kizlar ayni seyi yapmasin diye Ayse nin ornek olarak cezalandirilmasini emretti Kulaklari ve burnu kesildi ve daglarda olume terk edildi ancak hayatta kaldi Calisan kadinlar islerinden ayrilmakla tehdit ediliyor Temmuz 2010 da 22 yasindaki Hossai orneginde oldugu gibi Taliban in tehditlerine uyulmamasi kadinlarin vurularak oldurulmesine yol acti 2013 yilinda Hint yazar Taliban emirlerine karsi geldigi iddiasiyla Taliban militanlari tarafindan vurularak olduruldu Afgan bir is adamiyla evliydi ve yakin zamanda Afganistan a yerlesmisti Daha once 1995 te Taliban tarafindan iki kez infazdan kurtulmus ve daha sonra Hindistan a kacmisti Taliban dan kacisina dayanan kitabi da bir Hint filmine uyarlandi Kadinlarin sokakta cezalandirilmasi resmi Taliban politikasina aykiri oldugu icin bircok ceza Taliban yetkililerinin yaptirimi olmadan bireysel milisler tarafindan gerceklestirilmistir Maulvi Kalamadin 1997 de Kadinlari dogrudan cezalandiramadigimiz icin taksicileri ve esnafi onlara baski yapmak icin kullanmaya calisiyoruz demistirAyrica bakinizAfganistan da kadin haklari Suudi Arabistan da kadin haklariKaynakca a b c d e f g h Marsden Peter 1998 The Taliban War religion and the new order in Afghanistan London Zed Books Ltd 1 85649 522 1 ss 88 101 a b c Afghan Women under the Taliban in William Maley 2001 0 7864 1090 6 Fundamentalism Reborn Afghanistan and the Taliban London Hurst and Company 0 8147 5586 0 ss 145 166 Trofimov Yaroslav 15 Agustos 2021 Afghanistan Government Collapses as Taliban Take Kabul 17 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Agustos 2021 www wsj com vasitasiyla a b c M J Gohari 2000 The Taliban Ascent to Power Oxford Oxford University Press 0 19 579560 1 ss 108 110 Hasan Israr 2011 THE CONFLICT WITHIN ISLAM Expressing Religion Through Politics iUniverse 1 46208 301 3 pp165 Synovitz Ron Afghanistan Author Awaits Happy Ending To Sewing Circles Of Herat 30 Haziran 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Radio Free Europe 31 Mart 2004 Lamb Christina Woman poet slain for her verse 7 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi The Sunday Times 13 Kasim 2005 The Taliban s War on Women PDF 14 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Agustos 2021 857 KB Physicians for Human Rights Agustos 1999 100 Girls Schools in Afghan Capital Are Ordered Shut The New York Times June 17 1998 A Woman Among Warlords Women s Rights in the Taliban and Post Taliban Eras PBS 11 Eylul 2007 14 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2014 The Taliban s policies also extended to matrimony permitting and in some cases encouraging the marriages of girls under the age of 16 Amnesty International reported that 80 percent of Afghan marriages were considered to be by force a b c d e f g h Michael Griffin 2001 Reaping the Whirlwind The Taliban movement in Afghanistan London Pluto Press ss 6 11 159 165 a b some of the restrictions imposed by Taliban in Afghanistan 12 Ekim 1999 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2015 Rod Nordland 20 Haziran 2010 Women s gardens in Kabul The New York Times 16 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2011 AccountSupport 8 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2015 a b c d e f Latifa My forbidden face Growing up under the Taliban UK Virago Press ss 29 107 United Nations High Commissioner for Refugees UNHCR Document Not Found UNHCR 18 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2015 Rashid Taliban 2000 s 106 Taliban sack all female civil servants teachers 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2015 News UNFPA United Nations Population Fund 5 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2015 Butcher amp Bolt Two Hundred Years of Foreign Failure in Afghanistan David Loyn s 243 978 0091921408 Afghan Women s Request for Recognition at the U N 28 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Agustos 2021 Rashid Taliban 2000 s 71 The Beauty Shop Beckons in Post Taliban Kabul 20 Aralik 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Los Angeles Times December 15 2001 Kabul Beauty School Afghanistan 23 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi YouTube 21 Ekim 2008 PBS Taliban Women 8 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi 6 Mart 1998 Revolutionary Association of the Women of Afghanistan RAWA 6 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2015 Women in Afghanistan The violations continue Amnesty International 1 Haziran 1997 10 Mayis 2003 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2007 Filmed by RAWA Taliban publicly execute an Afghan woman 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2015 Krikorian 16 Subat 2003 Documenting truth in dangerous places Los Angeles Times 16 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2021 ZARMINA S STORY 1 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2015 a b Anthony Andrew 5 Aralik 2010 Afghanistan s propaganda war takes a new twist The Guardian Londra 20 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Aralik 2010 The Taliban War on Women Continues 19 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Human Rights Watch in the Wall Street Journal 14 7 2010 Reid Rachel 14 Temmuz 2010 The Taliban War on Women Continues The Wall Street Journal Ingilizce ISSN 0099 9660 16 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2021 Indian Author Sushmita Banerjee killed by Taliban in Afghanistan 7 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2013