Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Timoteos'a Birinci Mektup (Grekçe: Επιστολή προς Τιμοθέῳν α') ya da Pavlus'un Timoteos'a Birinci Mektubu Yunanca Kutsal Yazıların (Yeni Ahit) bir kitabıdır. Sadece 1. Timoteos olarak da adlandırılmaktadır. Bu mektup elçi Pavlus'un değişik cemaatlere ya da kişilere yazdığı 14 mektubun biridir. Pavlus bu mektubu adı Timoteos olan bir Hristiyana yazdı.
| Yeni Ahit |
|---|
 |
| İnciller |
| Matta - Markos - Luka - Yuhanna |
| İlk Hristiyanların tarihi |
| Elçilerin İşleri |
| Pavlus'un mektupları |
| Romalılar · 1. Korintliler |
| Genel (katolik) mektuplar |
| Yakup · 1. Petrus |
| Kıyamet |
| Vahiy |
Hitap edilen kişi
Timoteos adı „Tanrı'yı onurlandıran“ anlamına gelir. O, bir Yahudi kadın olan Evniki'nin ve ismi Yunanca Kutsal Yazılarda geçmeyen Yunan bir baba'nın oğluydu. Timoteos'a erken çocukluğunda annesi ve muhtemelen büyükannesi Lois tarafından "kutsal yazılar" öğretildi (Elçilerin İşleri 16:1; 2. Timoteos 1:5; 3:15). Timoteos'un Hristiyanlığı ne zaman kabul ettiği tam olarak bilinmemektedir. Fakat elçi Pavlus (muhtemelen M.S. 49'un sonlarında veya 50'nin başlarında) ikinci vaizlik gezisinde Listra'ya (muhtemelen Timoteos'un memleketi) geldiğinde, Timoteos belki yaklaşık 20 yaşındaydı ve “Listra ve Konya’daki kardeşler onun hakkında çok olumlu konuşuyorlardı.” (Elçilerin İşleri 16:2).
Elçi Pavlus ve cemaatin ihtiyarları, Timoteos'u İsa'nın takipçilerinin cemaatiyle ilgili belirli bir hizmet için ayırarak ona el koydular (2. Timoteos 1:6; Elçilerin İşleri 13:3). Pavlus, Timoteos'u yol arkadaşı olarak seçti ve Yahudilerin sendelemesine neden olmamak için onu sünnet etti (Elçilerin İşleri 16:3).
Timoteos, Pavlus ve Silas ile birlikte Filipi, Selanik ve Veriya'daki duyuru faaliyetine katıldı. Elçi Pavlus, bağnaz Yahudilerin uyandırdığı muhalefet yüzünden Veriya'dan ayrılmak zorunda kaldığında, yeni inananlar grubuna katılmak için Silas ve Timoteos'u orada bıraktı. Görünüşe göre Pavlus bundan sonra Veriya'ya bir mesaj göndererek Timoteos'a Selanik'teki kardeşleri ziyaret etmesini ve onları sıkıntılara rağmen sadık kalmaya teşvik etmesini söyledi. Ondan sonra Timoteos Korintos'ta Pavlus'la tekrar karşılaştığında, Selanik'teki Hristiyanların sadakati ve sevgisi hakkında iyi haber getirdi.
Elçi Pavlus'un üçüncü vaizlik gezisinde (M.S. 52-56 civarında), Timoteos onunla tekrar seyahat etti. (Elçilerin İşleri 20:4). Pavlus daha sonra muhtemelen Korintos'tan Romalılara yazdığında, Timoteos onunla birlikteydi. (Romalılar 16:21, 23; 1. Korintoslular 1:14). Timoteos adı, Pavlus'un Roma'daki ilk tutukluluğu sırasında Filipililere (1:1), Koloselilere (1:1) ve Filimon'a (ayet 1) yazdığı mektupların açılış selamlarında da görülür. Filipililer ile İbraniler mektuplarının yazıldığı dönemde Timoteos Roma'da hapsedilmiş gibi görünüyor (Filipililer 2:19; İbraniler 13:23).
Yazar
Kutsal Kitap'ın tanıklığı
İsa'nın elçisi Pavlus kendini şu sözlerle mektubun yazarı olarak tanıtır: „Kurtarıcımız Tanrı’nın ve ümidimiz Mesih İsa’nın emriyle Mesih İsa’nın elçisi olan Pavlus’tan, iman yolunda öz evladım gibi olan Timoteos’a, …“ (1. Timoteos 1:1, 2). Biyografisine de atıfta bulunur (1. Timoteos 1:12; 2:7; Elçilerin İşleri 9:15).
Pavlus, Benyamin kabilesinden olan bir Yahudi olarak Tarsus şehrinde doğdu (Filipililer 3:5; Elçilerin İşleri 21:39; 22:3). Anababası Yahudiliğin bir mezhebi olan Ferisilere ait idiler (Elçilerin İşleri 23:6; Filipililer 3:5). Doğumundan beri Roma'nın vatandaşlığına sahipti (Elçilerin İşleri 22:28). Çadırcı olarak geçimini sağladı (Elçilerin İşleri 18:3). Yeruşalim'de tahsili bir Ferisi olan Gamaliel tarafından öğretildi (Elçilerin İşleri 22:3). En az iki dil -İbranice ve Yunanca- konuşabildi (Elçilerin İşleri 21:37-40).
Pavlus, oradaki Hristiyanları tutuklu olarak Yeruşalim’e getirebilmek için Şam'a giderken olağanüstü bir görünüşte gökteki İsa'dan elçisi olarak seçildi (Elçilerin İşleri 9:1-16; Efesoslular 1:1).
Çocukluğundan beri o iki isme sahipti: İbranice ismi Saul ve Romalı ismi Pavlus. Özellikle Yahudi olmayan insanlara iyi haberi duyurmak için görevlendirildiğinden dolayı Romalı ismini kullandı (Elçilerin İşleri 9:15; Galatyalılar 2:7, 8).
Tarihin tanıklığı
Timoteos’a yazılan iki mektubun da Pavlus tarafından kaleme alındığı ve Kutsal Yazıların bir kısmı olduğu eski dönemlerden beri kabul edilir. Polykarpos, İgnatios ve Romalı Clemens gibi ilk Hristiyan ilahiyatçılarının hepsi de bu konuda aynı görüştedir.
Ayrıca Kutsal Metinlerin ilk birkaç yüzyıla ait listelerinde, Timoteos’a yazılan mektuplar Pavlus’un yazıları arasında yer almaktadır. Bir kaynak şöyle der: “Yeni Ahit yazılarında bundan daha güçlü kanıtlara sahip çok az kitap var. . . . . Bu nedenle, ilk yüzyıllardaki kilisenin sağlam tanıklığına rağmen mektupların doğruluğuna yöneltilen itirazlar, son dönemin icatları olarak görülmelidir.”
Dinbilimcilerin görüşleri
Aşağıdaki argümanlar, 1. Timoteos'un Pavlus'tan yazıldığına karşı yapılmıştır:
• Timoteos mektuplarındaki farklı kelimelerin kullanılışı (örneğin “hakikat bilgisi” [1. Timoteos 2:4], “sağlıklı öğreti” [2. Timoteos 4:3], “iyi işler” [1. Timoteos 2:10])
• Timoteos Pavlus'un deneyimli bir iş arkadaşı olduğu halde ona cemaat içinde nasıl davranması gerektiğini bilsin diye öğütler verdi (1. Timoteos 3:15) ve nasıl dua edilmesi gerektiğini yazıyor (1. Timoteos 2:1).
• Özellikle önemli olan, Timoteos'un bulunduğu cemaatteki durumun Pavlus'un cemaatlerinden önemli ölçüde farklı olduğu gözlemidir: Kurumsallaşmış yönetim organları ve bakanları olan bir cemaat düzeni vardır (1. Timoteos 3:1-12).
Bu sebeplerden dolayı Timoteos mektupları Pavlus'tan değil, bilinmeyen bir yazardan kaleme alındığı düşünülür.
Azınlıkta olan dinbilimcilere göre Pavlus Timoteos'a gönderilen mektupların yazarıdır.
Dinbilimcilerin görüşlerinin eleştirisi
• Farklı kelimelerin kullanılması geçerli bir neden değildir. Bazı sözcüklerin kullanılışı anlatılan konuya bağlıdır. Ayrıca “hakikat bilgisi” (ἐπίγνωσιν ἀληθείας) Titus 1:1 İbranice 10:26'da da geçer; “sağlıklı öğreti” (ὑγιαινούσης διδασκαλίας) Titus 1:9; 2:1'de de geçer; “iyi işler” (ἔργων ἀγαθῶν) Efesoslular 2:10 ve Koloseliler 1:10'da da geçer.
Diğer mektuplarda da sadece orada kullanılan kavramlar geçer: Filipililer 2:6 (ἐν μορφῇ θεοῦ) ”Tanrı'ya benzer yapı”; 1. Korintoslular 4:9 (θέατρον) “seyirlik oyun”.
• Pavlus Timoteos'a birinci mektubunu yazınca Timoteos nispeten gençti (1. Timoteos 4:12). Özellikle cemaatte daha yaşlı kişilere karşı nasıl davranılması gerektiğini öğütlemek yerindeydi (1. Timoteos 5:1, 2). Ayrıca Pavlus, Timoteos'a dua etmeyi öğretmedi. Hizmet ettiği cemaatlerde Timoteos, imandaşlarının sürekli dua etmelerine dikkat edecekti (1. Timoteos 2:1).
• Pavlus, Titus'a bir mektup yazarken onun Girit adasında “her şehirde cemaat ihtiyarlarını” atanması gerektiğini yazdı (Titus 1:5-9). Galatya bölgesinde cemaatler kurulduğu zaman “her cemaatte onlar için ihtiyarlar” atandılar (Elçilerin İşleri 14:23).
Selanik'te de cemaatte önderlik edenler vardı (1. Selanikliler 5:12, 13). Pavlus, Filipide olan Hristiyanlara yazdığı zaman giriş sözlerinde “cemaat gözetmenleri ve görevlileri” değindi (Filipililer 1:1). İbraniler 13:7, 17'e göre tüm cemaatlerde önderlik eden kişiler vardı.
Bundan anlaşılıyor ki Hristiyan cemaatlerin tümünde gözetmenler (episkopos) ve görevliler (diakonos) bulundu.
Kanon Dizileri ve El Yazmaları
Kartaca Konsili’nden önce (M.S. 397) hazırlanmış dördüncü yüzyıla ait kanon listelerinden birçoğu Yunanca Kutsal Metinlerin günümüzde kabul edilen dizisiyle tamamen uyuşur.
El yazmalarına gelince yazarlar ilk önce papirüs kâğıt olarak kullandılar. Papirüs, aynı adı taşıyan bir su bitkisinden yapılır. Yazıcılar yaklaşık M.S. 4. yüzyıldan itibaren el yazmalarında papirüs yerine genellikle dana, kuzu ya da keçi derisinden yapılan ve daha dayanıklı bir malzeme olan vellum (bir parşömen türü) kullanılmaya başladılar. Bu vellumlardan günümüze dek ulaşan bazıları çok önemli Kutsal Kitap el yazmalarını içerir.
Kanon Dizileri
1. Timoteos Mektubu Kutsal Kitabın erken kanon dizilerinde geçer:
| İsim | Yıl (M.S.) | |
|---|---|---|
| 1 | Muratori Fragmanı (İtalya) | 170 |
| 2 | İrenaeus (Anadolu) | 180 |
| 3 | İskenderiyeli Clemens | 190 |
| 4 | Tertullianus (Kuzey Afrika) | 207 |
| 5 | Origenes (İskenderiye) | 230 |
| 6 | Eusebios (Filistin) | 320 |
| 7 | Kudüslü Kyrillos | 348 |
| 8 | Cheltenham-Listesi (Kuzey Afrika) | 365 |
| 9 | Athanasios (İskenderiye) | 367 |
| 10 | Epiphanios (Filistin) | 368 |
| 11 | Nazianzoslu Gregorios (Anadolu) | 370 |
| 12 | Amphilokhios (Anadolu) | 370 |
| 13 | Philaster (İtalya) | 383 |
| 14 | Hieronymus (İtalya) | 394 |
| 15 | Augustinus (Kuzey Afrika) | 397 |
| 16 | Kartaca Konsili (Kuzey Afrika) | 397 |
Papirüs El Yazmaları
1. Timoteos Mektubu'nun birkaç ayetleri eski Papirüs El Yazmalarında bulunur.
| Simge | İsim | Tarih (M.S.) | Dil | Bulundukları Yer | İçerik |
|---|---|---|---|---|---|
| P. Oxyrhynchus 5259 | 200-300 | Yunanca | Oxford (İngiltere) | 1. Timoteos 3:13 – 4:8 |
Vellum ve Deri El Yazmaları
1. Timoteos Mektubu'nun tümü bazı meşhur Vellum ve Deri El Yazmalarında bulunur.
| Simge | İsim | Tarih (M.S.) | Dil | Bulundukları Yer | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | א | Kodeks Sinaiticus | 4. yüzyıl | Yunanca | Londra (İngiltere) |
| 2 | A | Kodeks Alexandrinus | 5. yüzyıl | Yunanca | Londra (İngiltere) |
| 3 | B | Kodeks Vatikanus 1209 | 4. yüzyıl | Yunanca | Vatikan Kütüphanesi |
| 4 | C | Kodeks Ephraemi Syri reskriptus | 5. yüzyıl | Yunanca | Paris (Fransa) |
| 5 | DP | Kodeks Claromontanus | 6. yüzyıl | Yunanca / Latince | Paris (Fransa) |
1. Timoteos 3:2
AnaBritannica ansiklopedisi bekârlık kuralını “Bazı dinlerde, din görevlilerinin ya da kendini dine adamış kişilerin evlenmeme yükümlülüğü” olarak tanımlar. Bu yükümlülük cinsellikten uzak durmayı gerektirir. 2006 yılında Papa 16. Benedict, Vatikan’daki kardinallere hitaben yaptığı konuşmasında, bekârlık talebinin “Havarilerin dönemine kadar uzanan bir geleneğe” dayandığını söyledi.
Birinci yüzyıldaki Hristiyanlar arasında cemaatte önderlik edenler için bir evlenme yasağı yoktu. 1. Timoteos 3:2'de şu yazılıdır: „Öyleyse bir gözetmen (ἐπίσκοπον = episkopos), ayıpsız, tek kadınla evli, …“ Kutsal Kitap birinci yüzyılda elçi Petrus gibi birçok vaizin evli olduğunu gösterir (Matta 8:14; Markos 1:29-31; 1. Korintoslular 9:5).
12. yüzyılından beri Katolik rütbe sahibi olanlar için bir evlenme yasağı mevcuttur. 1123 ve 1139 tarihlerinde Roma’da toplanan Laterano Konsilleri’nde iyice yerleşti ve Katolik Kilisesinin resmi tutumu olarak bugüne dek süregeldi.
Bu kilise kanunu Kutsal Kitap'a değil dinsel bir geleneğe dayanmaktadır.
Bölümleme
Kutsal Kitap'ın bölümlere ve ayetlere bölünmesi orijinal yazarlara geri dönmez, fakat yüzyıllar sonra yararlılık nedenleriyle tanıtıldı. Masoretler, İbranice Kutsal Yazıları ayetlere ayırdı. Daha sonra M.S. 13. yüzyılda bölümler eklendi. 1553'te, Robert Estienne'in Fransızca Kutsal Kitap'ı nihayet mevcut bölüm ve ayet bölümüyle birlikte ilk tam Kutsal Kitap olarak basıldı.
- Bölüm 1: Giriş sözleri (1, 2); sahte öğretmenlere karşı uyarı (3-11); Pavlus'a karşı hak edilmemiş iyilik (12-16); ebediyetin kralı (17); iyi mücadeleye devam etmek (18-20).
- Bölüm 2: Her tür insan için dua etmek (1-7): ancak bir tek Tanrı ve bir tek aracı (5), tüm insanlar için eşdeğer bir fidye (6); erkekler ve kadınlar için talimatlar (8-15): haddini bilir olmak (9, 10).
- Bölüm 3: Gözetmenler için koşullar (1-7); görevliler için koşullar (8-13); Tanrısal bağlılığın sırrı (14-16).
- Bölüm 4: Cinlerin öğretilerine karşı uyarı (1-5); Mesih'in iyi bir hizmetçinin nitelikleri (6-10): Tanrısal bağlılığın aksine bedensel eğitim (8); „Öğretişine dikkat et“ (11-16).
- Bölüm 5: Gençlere ve yaşlılara karşı davranış (1, 2); dullara yardım (3-16); çalışkan gözetmenlere saygı göstermek (17-25).
- Bölüm 6: Kulların efendilerine karşı saygısı (1, 2); sahte öğretmenler ve para sevgisi (3-10); Tanrı'ya bağlı olan bir insan için yönergeler (11-16); iyi işlerle ilgili zengin olmak (17-19); emanet edilen şeylere dikkat etmek (20, 21).
İçerik
Bu mektup, İsa’nın takipçisi bir ihtiyar olan Timoteos'a sorumlulukları hakkında öğütler içeriyor.
Pavlus, önceki hayatında ne gibi değişiklikler yaptığını anlattıktan sonra (1:12-14) ruhi bir savaşa girip inancı ve vicdanını korusun diye Timoteos'u teşvik ediyor (1:18, 19). Tanrı'nın isteği “her tür insanın hakikatle ilgili tam bilgi edinmesi ve kurtulmasıdır” (2:4). Hakikat bilgisi, tek bir Tanrı'nın ve Tanrı’yla insanlar arasında tek bir aracının var olduğunu içeriyor. O aracı olan İsa tüm insanlar için eşdeğer bir fidye olarak kendi canını verdi (2:5, 6).
Pavlus Timoteos'un, cemaatteki erkeklerin öfke ve tartışmalardan uzak durmalarına dikkat etmesini öğütlüyor. Ayrıca o, kadınların “altın ya da inciler veya çok pahalı elbiselerle değil, düzgün kıyafetler içinde ölçülü ve sağduyulu bir tutumla ve iyi işlerle kendilerini süslemelerine dikkat etsin (2:8-10).
Timoteos tarafından gözetmen olarak tayın edilen erkekler şu gereksinimleri karşılamalıdır: kusursuz olmalı, yalnızca bir karısı olmalı ve aklı başında, düzenli, misafirperver ve öğretme yeteneğine sahip olmalıdır; içki ve mizaç konusunda ölçülü ve duyarlı olmalı, paraya düşkün olmamalı, evini mükemmel bir şekilde yönetmeli, yeni iman etmiş biri olmamalı ve cemaat dışında iyi bir üne sahip olmalıdır (3:1-7). Hizmet görevlileri ciddi olmalı, ikiyüzlü değil, çok içki içmemeli veya haksız kazanç peşinde koşmamalı; önce göreve uygun olup olmadıkları denenmeli ve onlar da kendi evlerini mükemmel bir şekilde yönetmelidir (3:8-10, 12, 13).
Pavlus, bazılarının imandan sapacaklarını yazarak Timoteos'u uyarıyor (4:1-4). Bunun için onun değerli öğretiye bağlı kalıp Tanrı’ya bağlılık geliştirme hedefiyle kendini eğitmesini istiyor (4:6, 7). Timoteos, konuşma, davranışlar, sevgi, iman ve iffetle ilgili sadık kişilere iyi bir örnek bıraksın (4:12). Timoteos, cemaatten maddi destek alan dul kadınlarla ilgili Pavlus'tan öğüt alıyor (5:3-16).
Mektubun sonunda Pavlus Timoteos'un dikkatini bir daha başka bir öğreti yayan ve maddi servete güvenen kişilere çekiyor (6:3, 17). Pavlus şu uyarı kaleme aldı: “Zengin olmayı hedef edinenler, ayartıcı durumlara ve tuzağa düşerler; insanları yıkıma ve yok oluşa sürükleyen anlamsız ve zararlı arzulara kapılırlar. Çünkü her türlü zararlı şeyin bir kökü de para sevgisidir. Bazıları bu sevdaya kapılarak iman yolundan saptılar ve büyük acılarla kendilerini yaraladılar.” (6:9, 10). Fakat elindekiyle yetinmeyi bilen ve Tanrı’ya bağlılık büyük bir kazanç yolu olarak görenler “kendilerine güvenli bir hazine biriktirerek gelecek için iyi bir temel hazırlayabilirler ve “böylece, gerçek yaşama sımsıkı bağlanabilirler (6:17).
Kaynakça
- ^ Elçilerin İşleri 16:11 - 17:10
- ^ Elçilerin İşleri 17:13-15
- ^ 1. Selanikliler 3:1-3
- ^ Elçilerin İşleri 18:5; 1. Selanikliler 3:6
- ^ New Bible Dictionary, ikinci baskı, 1986, J. D. Douglas, sayfa 1203.
- ^ Helmut Merkel: Die Pastoralbriefe. Göttingen 1991, S. 5 f.
- ^ Karl-Wilhelm Niebuhr: Die Paulusbriefsammlung. In: Ders., Grundinformation Neues Testament. 4. Auflage. Göttingen 2011, S. 196–293, hier S. 286.
- ^ Heinz-Werner Neudorfer: Der erste Brief des Paulus an Timotheus. S. 30.
- ^ Joachim Jeremias: Die Briefe an Timotheus und Titus. Göttingen 1981.
- ^ Heinz-Werner Neudorfer: Der erste Brief des Paulus an Timotheus. S. 15–19.
- ^ Edward E. Ellis: The Making of the New Testament Documents. Leiden 1999, S. 326–329.
- ^ The Catholic Encyclopedia Online „Celibacy of the Clergy“
Edebiyat
- Heinz-Werner Neudorfer: Der erste Brief des Paulus an Timotheus (= Historisch-Theologische Auslegung). SCM R. Brockhaus, Wuppertal 2004, .
- Helmut Merkel: Die Pastoralbriefe (= Neues Testament Deutsch. Band 9/1 der Neubearbeitung). Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 1991, .
- Lorenz Oberlinner: Kommentar zum Ersten Timotheusbrief (= Herders Theologischer Kommentar zum Neuen Testament. Band 11/2: Die Pastoralbriefe). Herder, Freiburg / Basel / Wien 1994, .
- Jürgen Roloff: Der erste Brief an Timotheus (= Evangelisch-Katholischer Kommentar, 15). Benziger, Zürich 1988, .
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Timoteos a Birinci Mektup Grekce Epistolh pros Timo8eῳn a ya da Pavlus un Timoteos a Birinci Mektubu Yunanca Kutsal Yazilarin Yeni Ahit bir kitabidir Sadece 1 Timoteos olarak da adlandirilmaktadir Bu mektup elci Pavlus un degisik cemaatlere ya da kisilere yazdigi 14 mektubun biridir Pavlus bu mektubu adi Timoteos olan bir Hristiyana yazdi Yeni Ahit2 Korintliler MS 175 225IncillerMatta Markos Luka YuhannaIlk Hristiyanlarin tarihiElcilerin IsleriPavlus un mektuplariRomalilar 1 Korintliler 2 Korintliler Galatyalilar Efesliler Filipililer Koloseliler 1 Selanikliler 2 Selanikliler 1 Timoteos 2 Timoteos Titus Filimon IbranilerGenel katolik mektuplarYakup 1 Petrus 2 Petrus 1 Yuhanna 2 Yuhanna 3 Yuhanna YahudaKiyametVahiy Bu kutu goruntuletartisdegistirHitap edilen kisiTimoteos adi Tanri yi onurlandiran anlamina gelir O bir Yahudi kadin olan Evniki nin ve ismi Yunanca Kutsal Yazilarda gecmeyen Yunan bir baba nin ogluydu Timoteos a erken cocuklugunda annesi ve muhtemelen buyukannesi Lois tarafindan kutsal yazilar ogretildi Elcilerin Isleri 16 1 2 Timoteos 1 5 3 15 Timoteos un Hristiyanligi ne zaman kabul ettigi tam olarak bilinmemektedir Fakat elci Pavlus muhtemelen M S 49 un sonlarinda veya 50 nin baslarinda ikinci vaizlik gezisinde Listra ya muhtemelen Timoteos un memleketi geldiginde Timoteos belki yaklasik 20 yasindaydi ve Listra ve Konya daki kardesler onun hakkinda cok olumlu konusuyorlardi Elcilerin Isleri 16 2 Elci Pavlus ve cemaatin ihtiyarlari Timoteos u Isa nin takipcilerinin cemaatiyle ilgili belirli bir hizmet icin ayirarak ona el koydular 2 Timoteos 1 6 Elcilerin Isleri 13 3 Pavlus Timoteos u yol arkadasi olarak secti ve Yahudilerin sendelemesine neden olmamak icin onu sunnet etti Elcilerin Isleri 16 3 Timoteos Pavlus ve Silas ile birlikte Filipi Selanik ve Veriya daki duyuru faaliyetine katildi Elci Pavlus bagnaz Yahudilerin uyandirdigi muhalefet yuzunden Veriya dan ayrilmak zorunda kaldiginda yeni inananlar grubuna katilmak icin Silas ve Timoteos u orada birakti Gorunuse gore Pavlus bundan sonra Veriya ya bir mesaj gondererek Timoteos a Selanik teki kardesleri ziyaret etmesini ve onlari sikintilara ragmen sadik kalmaya tesvik etmesini soyledi Ondan sonra Timoteos Korintos ta Pavlus la tekrar karsilastiginda Selanik teki Hristiyanlarin sadakati ve sevgisi hakkinda iyi haber getirdi Elci Pavlus un ucuncu vaizlik gezisinde M S 52 56 civarinda Timoteos onunla tekrar seyahat etti Elcilerin Isleri 20 4 Pavlus daha sonra muhtemelen Korintos tan Romalilara yazdiginda Timoteos onunla birlikteydi Romalilar 16 21 23 1 Korintoslular 1 14 Timoteos adi Pavlus un Roma daki ilk tutuklulugu sirasinda Filipililere 1 1 Koloselilere 1 1 ve Filimon a ayet 1 yazdigi mektuplarin acilis selamlarinda da gorulur Filipililer ile Ibraniler mektuplarinin yazildigi donemde Timoteos Roma da hapsedilmis gibi gorunuyor Filipililer 2 19 Ibraniler 13 23 YazarKutsal Kitap in tanikligi Isa nin elcisi Pavlus kendini su sozlerle mektubun yazari olarak tanitir Kurtaricimiz Tanri nin ve umidimiz Mesih Isa nin emriyle Mesih Isa nin elcisi olan Pavlus tan iman yolunda oz evladim gibi olan Timoteos a 1 Timoteos 1 1 2 Biyografisine de atifta bulunur 1 Timoteos 1 12 2 7 Elcilerin Isleri 9 15 Pavlus Benyamin kabilesinden olan bir Yahudi olarak Tarsus sehrinde dogdu Filipililer 3 5 Elcilerin Isleri 21 39 22 3 Anababasi Yahudiligin bir mezhebi olan Ferisilere ait idiler Elcilerin Isleri 23 6 Filipililer 3 5 Dogumundan beri Roma nin vatandasligina sahipti Elcilerin Isleri 22 28 Cadirci olarak gecimini sagladi Elcilerin Isleri 18 3 Yerusalim de tahsili bir Ferisi olan Gamaliel tarafindan ogretildi Elcilerin Isleri 22 3 En az iki dil Ibranice ve Yunanca konusabildi Elcilerin Isleri 21 37 40 Pavlus oradaki Hristiyanlari tutuklu olarak Yerusalim e getirebilmek icin Sam a giderken olaganustu bir gorunuste gokteki Isa dan elcisi olarak secildi Elcilerin Isleri 9 1 16 Efesoslular 1 1 Cocuklugundan beri o iki isme sahipti Ibranice ismi Saul ve Romali ismi Pavlus Ozellikle Yahudi olmayan insanlara iyi haberi duyurmak icin gorevlendirildiginden dolayi Romali ismini kullandi Elcilerin Isleri 9 15 Galatyalilar 2 7 8 Tarihin tanikligi Timoteos a yazilan iki mektubun da Pavlus tarafindan kaleme alindigi ve Kutsal Yazilarin bir kismi oldugu eski donemlerden beri kabul edilir Polykarpos Ignatios ve Romali Clemens gibi ilk Hristiyan ilahiyatcilarinin hepsi de bu konuda ayni gorustedir Ayrica Kutsal Metinlerin ilk birkac yuzyila ait listelerinde Timoteos a yazilan mektuplar Pavlus un yazilari arasinda yer almaktadir Bir kaynak soyle der Yeni Ahit yazilarinda bundan daha guclu kanitlara sahip cok az kitap var Bu nedenle ilk yuzyillardaki kilisenin saglam tanikligina ragmen mektuplarin dogruluguna yoneltilen itirazlar son donemin icatlari olarak gorulmelidir Dinbilimcilerin gorusleri Asagidaki argumanlar 1 Timoteos un Pavlus tan yazildigina karsi yapilmistir Timoteos mektuplarindaki farkli kelimelerin kullanilisi ornegin hakikat bilgisi 1 Timoteos 2 4 saglikli ogreti 2 Timoteos 4 3 iyi isler 1 Timoteos 2 10 Timoteos Pavlus un deneyimli bir is arkadasi oldugu halde ona cemaat icinde nasil davranmasi gerektigini bilsin diye ogutler verdi 1 Timoteos 3 15 ve nasil dua edilmesi gerektigini yaziyor 1 Timoteos 2 1 Ozellikle onemli olan Timoteos un bulundugu cemaatteki durumun Pavlus un cemaatlerinden onemli olcude farkli oldugu gozlemidir Kurumsallasmis yonetim organlari ve bakanlari olan bir cemaat duzeni vardir 1 Timoteos 3 1 12 Bu sebeplerden dolayi Timoteos mektuplari Pavlus tan degil bilinmeyen bir yazardan kaleme alindigi dusunulur Azinlikta olan dinbilimcilere gore Pavlus Timoteos a gonderilen mektuplarin yazaridir Dinbilimcilerin goruslerinin elestirisi Farkli kelimelerin kullanilmasi gecerli bir neden degildir Bazi sozcuklerin kullanilisi anlatilan konuya baglidir Ayrica hakikat bilgisi ἐpignwsin ἀlh8eias Titus 1 1 Ibranice 10 26 da da gecer saglikli ogreti ὑgiainoyshs didaskalias Titus 1 9 2 1 de de gecer iyi isler ἔrgwn ἀga8ῶn Efesoslular 2 10 ve Koloseliler 1 10 da da gecer Diger mektuplarda da sadece orada kullanilan kavramlar gecer Filipililer 2 6 ἐn morfῇ 8eoῦ Tanri ya benzer yapi 1 Korintoslular 4 9 8eatron seyirlik oyun Pavlus Timoteos a birinci mektubunu yazinca Timoteos nispeten gencti 1 Timoteos 4 12 Ozellikle cemaatte daha yasli kisilere karsi nasil davranilmasi gerektigini ogutlemek yerindeydi 1 Timoteos 5 1 2 Ayrica Pavlus Timoteos a dua etmeyi ogretmedi Hizmet ettigi cemaatlerde Timoteos imandaslarinin surekli dua etmelerine dikkat edecekti 1 Timoteos 2 1 Pavlus Titus a bir mektup yazarken onun Girit adasinda her sehirde cemaat ihtiyarlarini atanmasi gerektigini yazdi Titus 1 5 9 Galatya bolgesinde cemaatler kuruldugu zaman her cemaatte onlar icin ihtiyarlar atandilar Elcilerin Isleri 14 23 Selanik te de cemaatte onderlik edenler vardi 1 Selanikliler 5 12 13 Pavlus Filipide olan Hristiyanlara yazdigi zaman giris sozlerinde cemaat gozetmenleri ve gorevlileri degindi Filipililer 1 1 Ibraniler 13 7 17 e gore tum cemaatlerde onderlik eden kisiler vardi Bundan anlasiliyor ki Hristiyan cemaatlerin tumunde gozetmenler episkopos ve gorevliler diakonos bulundu Kanon Dizileri ve El YazmalariKartaca Konsili nden once M S 397 hazirlanmis dorduncu yuzyila ait kanon listelerinden bircogu Yunanca Kutsal Metinlerin gunumuzde kabul edilen dizisiyle tamamen uyusur El yazmalarina gelince yazarlar ilk once papirus kagit olarak kullandilar Papirus ayni adi tasiyan bir su bitkisinden yapilir Yazicilar yaklasik M S 4 yuzyildan itibaren el yazmalarinda papirus yerine genellikle dana kuzu ya da keci derisinden yapilan ve daha dayanikli bir malzeme olan vellum bir parsomen turu kullanilmaya basladilar Bu vellumlardan gunumuze dek ulasan bazilari cok onemli Kutsal Kitap el yazmalarini icerir Kanon Dizileri 1 Timoteos Mektubu Kutsal Kitabin erken kanon dizilerinde gecer Kanon Dizileri Isim Yil M S 1 Muratori Fragmani Italya 1702 Irenaeus Anadolu 1803 Iskenderiyeli Clemens 1904 Tertullianus Kuzey Afrika 2075 Origenes Iskenderiye 2306 Eusebios Filistin 3207 Kuduslu Kyrillos 3488 Cheltenham Listesi Kuzey Afrika 3659 Athanasios Iskenderiye 36710 Epiphanios Filistin 36811 Nazianzoslu Gregorios Anadolu 37012 Amphilokhios Anadolu 37013 Philaster Italya 38314 Hieronymus Italya 39415 Augustinus Kuzey Afrika 39716 Kartaca Konsili Kuzey Afrika 397Papirus El Yazmalari 1 Timoteos Mektubu nun birkac ayetleri eski Papirus El Yazmalarinda bulunur Papirus El Yazmalari Simge Isim Tarih M S Dil Bulunduklari Yer IcerikP Oxyrhynchus 5259 200 300 Yunanca Oxford Ingiltere 1 Timoteos 3 13 4 8Vellum ve Deri El Yazmalari Kodeks Sinaiticus Matta 8 28 9 23 1 Timoteos Mektubu nun tumu bazi meshur Vellum ve Deri El Yazmalarinda bulunur Vellum ve Deri El Yazmalari Simge Isim Tarih M S Dil Bulunduklari Yer1 א Kodeks Sinaiticus 4 yuzyil Yunanca Londra Ingiltere 2 A Kodeks Alexandrinus 5 yuzyil Yunanca Londra Ingiltere 3 B Kodeks Vatikanus 1209 4 yuzyil Yunanca Vatikan Kutuphanesi4 C Kodeks Ephraemi Syri reskriptus 5 yuzyil Yunanca Paris Fransa 5 DP Kodeks Claromontanus 6 yuzyil Yunanca Latince Paris Fransa 1 Timoteos 3 2AnaBritannica ansiklopedisi bekarlik kuralini Bazi dinlerde din gorevlilerinin ya da kendini dine adamis kisilerin evlenmeme yukumlulugu olarak tanimlar Bu yukumluluk cinsellikten uzak durmayi gerektirir 2006 yilinda Papa 16 Benedict Vatikan daki kardinallere hitaben yaptigi konusmasinda bekarlik talebinin Havarilerin donemine kadar uzanan bir gelenege dayandigini soyledi Birinci yuzyildaki Hristiyanlar arasinda cemaatte onderlik edenler icin bir evlenme yasagi yoktu 1 Timoteos 3 2 de su yazilidir Oyleyse bir gozetmen ἐpiskopon episkopos ayipsiz tek kadinla evli Kutsal Kitap birinci yuzyilda elci Petrus gibi bircok vaizin evli oldugunu gosterir Matta 8 14 Markos 1 29 31 1 Korintoslular 9 5 12 yuzyilindan beri Katolik rutbe sahibi olanlar icin bir evlenme yasagi mevcuttur 1123 ve 1139 tarihlerinde Roma da toplanan Laterano Konsilleri nde iyice yerlesti ve Katolik Kilisesinin resmi tutumu olarak bugune dek suregeldi Bu kilise kanunu Kutsal Kitap a degil dinsel bir gelenege dayanmaktadir BolumlemeKutsal Kitap in bolumlere ve ayetlere bolunmesi orijinal yazarlara geri donmez fakat yuzyillar sonra yararlilik nedenleriyle tanitildi Masoretler Ibranice Kutsal Yazilari ayetlere ayirdi Daha sonra M S 13 yuzyilda bolumler eklendi 1553 te Robert Estienne in Fransizca Kutsal Kitap i nihayet mevcut bolum ve ayet bolumuyle birlikte ilk tam Kutsal Kitap olarak basildi Bolum 1 Giris sozleri 1 2 sahte ogretmenlere karsi uyari 3 11 Pavlus a karsi hak edilmemis iyilik 12 16 ebediyetin krali 17 iyi mucadeleye devam etmek 18 20 Bolum 2 Her tur insan icin dua etmek 1 7 ancak bir tek Tanri ve bir tek araci 5 tum insanlar icin esdeger bir fidye 6 erkekler ve kadinlar icin talimatlar 8 15 haddini bilir olmak 9 10 Bolum 3 Gozetmenler icin kosullar 1 7 gorevliler icin kosullar 8 13 Tanrisal bagliligin sirri 14 16 Bolum 4 Cinlerin ogretilerine karsi uyari 1 5 Mesih in iyi bir hizmetcinin nitelikleri 6 10 Tanrisal bagliligin aksine bedensel egitim 8 Ogretisine dikkat et 11 16 Bolum 5 Genclere ve yaslilara karsi davranis 1 2 dullara yardim 3 16 caliskan gozetmenlere saygi gostermek 17 25 Bolum 6 Kullarin efendilerine karsi saygisi 1 2 sahte ogretmenler ve para sevgisi 3 10 Tanri ya bagli olan bir insan icin yonergeler 11 16 iyi islerle ilgili zengin olmak 17 19 emanet edilen seylere dikkat etmek 20 21 IcerikSina Yazmasi nda bulunan 1 Timoteos 3 16 ayeti Bu mektup Isa nin takipcisi bir ihtiyar olan Timoteos a sorumluluklari hakkinda ogutler iceriyor Pavlus onceki hayatinda ne gibi degisiklikler yaptigini anlattiktan sonra 1 12 14 ruhi bir savasa girip inanci ve vicdanini korusun diye Timoteos u tesvik ediyor 1 18 19 Tanri nin istegi her tur insanin hakikatle ilgili tam bilgi edinmesi ve kurtulmasidir 2 4 Hakikat bilgisi tek bir Tanri nin ve Tanri yla insanlar arasinda tek bir aracinin var oldugunu iceriyor O araci olan Isa tum insanlar icin esdeger bir fidye olarak kendi canini verdi 2 5 6 Pavlus Timoteos un cemaatteki erkeklerin ofke ve tartismalardan uzak durmalarina dikkat etmesini ogutluyor Ayrica o kadinlarin altin ya da inciler veya cok pahali elbiselerle degil duzgun kiyafetler icinde olculu ve sagduyulu bir tutumla ve iyi islerle kendilerini suslemelerine dikkat etsin 2 8 10 Timoteos tarafindan gozetmen olarak tayin edilen erkekler su gereksinimleri karsilamalidir kusursuz olmali yalnizca bir karisi olmali ve akli basinda duzenli misafirperver ve ogretme yetenegine sahip olmalidir icki ve mizac konusunda olculu ve duyarli olmali paraya duskun olmamali evini mukemmel bir sekilde yonetmeli yeni iman etmis biri olmamali ve cemaat disinda iyi bir une sahip olmalidir 3 1 7 Hizmet gorevlileri ciddi olmali ikiyuzlu degil cok icki icmemeli veya haksiz kazanc pesinde kosmamali once goreve uygun olup olmadiklari denenmeli ve onlar da kendi evlerini mukemmel bir sekilde yonetmelidir 3 8 10 12 13 Pavlus bazilarinin imandan sapacaklarini yazarak Timoteos u uyariyor 4 1 4 Bunun icin onun degerli ogretiye bagli kalip Tanri ya baglilik gelistirme hedefiyle kendini egitmesini istiyor 4 6 7 Timoteos konusma davranislar sevgi iman ve iffetle ilgili sadik kisilere iyi bir ornek biraksin 4 12 Timoteos cemaatten maddi destek alan dul kadinlarla ilgili Pavlus tan ogut aliyor 5 3 16 Mektubun sonunda Pavlus Timoteos un dikkatini bir daha baska bir ogreti yayan ve maddi servete guvenen kisilere cekiyor 6 3 17 Pavlus su uyari kaleme aldi Zengin olmayi hedef edinenler ayartici durumlara ve tuzaga duserler insanlari yikima ve yok olusa surukleyen anlamsiz ve zararli arzulara kapilirlar Cunku her turlu zararli seyin bir koku de para sevgisidir Bazilari bu sevdaya kapilarak iman yolundan saptilar ve buyuk acilarla kendilerini yaraladilar 6 9 10 Fakat elindekiyle yetinmeyi bilen ve Tanri ya baglilik buyuk bir kazanc yolu olarak gorenler kendilerine guvenli bir hazine biriktirerek gelecek icin iyi bir temel hazirlayabilirler ve boylece gercek yasama simsiki baglanabilirler 6 17 Kaynakca Elcilerin Isleri 16 11 17 10 Elcilerin Isleri 17 13 15 1 Selanikliler 3 1 3 Elcilerin Isleri 18 5 1 Selanikliler 3 6 New Bible Dictionary ikinci baski 1986 J D Douglas sayfa 1203 Helmut Merkel Die Pastoralbriefe Gottingen 1991 S 5 f Karl Wilhelm Niebuhr Die Paulusbriefsammlung In Ders Grundinformation Neues Testament 4 Auflage Gottingen 2011 S 196 293 hier S 286 Heinz Werner Neudorfer Der erste Brief des Paulus an Timotheus S 30 Joachim Jeremias Die Briefe an Timotheus und Titus Gottingen 1981 Heinz Werner Neudorfer Der erste Brief des Paulus an Timotheus S 15 19 Edward E Ellis The Making of the New Testament Documents Leiden 1999 S 326 329 The Catholic Encyclopedia Online Celibacy of the Clergy EdebiyatHeinz Werner Neudorfer Der erste Brief des Paulus an Timotheus Historisch Theologische Auslegung SCM R Brockhaus Wuppertal 2004 ISBN 978 3 417 29721 8 Helmut Merkel Die Pastoralbriefe Neues Testament Deutsch Band 9 1 der Neubearbeitung Vandenhoeck amp Ruprecht Gottingen 1991 ISBN 3 525 51373 9 Lorenz Oberlinner Kommentar zum Ersten Timotheusbrief Herders Theologischer Kommentar zum Neuen Testament Band 11 2 Die Pastoralbriefe Herder Freiburg Basel Wien 1994 ISBN 3 451 23224 3 Jurgen Roloff Der erste Brief an Timotheus Evangelisch Katholischer Kommentar 15 Benziger Zurich 1988 ISBN 3 545 23116 X Ayrica bakinizYeni Ahit in Papirusler Listesi Yeni Ahit in El Yazmalarinin Kategorileri Muratori Kanonu