Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tito–Stalin ayrılığı Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti ve SSCB liderleri arasında baş gösteren ve 1948 yılında Yugoslavya'nın Kominform'dan ihraç edilmesiyle sonuçlanan görüş ayrılığına ve uzlaşmazlık sürecine verilen isimdir. Bu aynı zamanda, Yugoslavya'da Informbiro dönemi adıyla anılacak, SSCB ile olan ilişkilerin iyice zayıfladığı, 1955 yılına kadar devam edecek bir dönemin başlangıcıydı.
Sovyetler bu durumu Yugoslavya'nın sadakatsizliği olarak açıklarken, Yugoslavya ve Batı ülkeleri, Josip Broz Tito'yu Josef Stalin'in Yugoslavya'yı SSCB'nin uydusu haline getirmeyi amaçlayan planlarına karşı duran ulusal kahraman olarak görmekteydiler.
Anlaşmazlığın kaynağı
II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya Mihver Devletler tarafından işgal edilmişti. İşgale karşı Yugoslav Partizanlar ciddi bir direniş göstermişti. Kızıl Ordu Belgrad'ın Almanların elinden kurtarılmasına yardım etmiş ve daha önce Tito ve Stalin arasında 1944 yılında yapılan anlaşma uyarınca da, amaç hasıl olduktan sonra derhal ülkeden çekilmişti.
Mareşal Josip Broz Tito'nun Yugoslavya'nın özgürlüğüne kavuşmasındaki büyük çabaları ve etkin rolü, onun partisi ve halkı üzerindeki etkisini arttırmış ve yerini sağlamlaştırmıştı. Onun bu durumu, ülkelerinin işgalden kurtulmasına yardım eden SSCB karşısında pek de sesini yükseltemeyen ve boyun eğmiş durumda bulunan diğer Doğu Bloku ülkelerinin aksine, daha fazla talepte bulunma ve daha yüksek sesle konuşabilmesine imkân sağlıyordu. Bu da doğal olarak, hatta daha savaş bitmeden Stalin ve Tito arasında bir takım ayrılıkların oluşmasına yol açmıştı. Görünüşte Tito ve Stalin resmen müttefik olmalarına rağmen, savaş biter bitmez, 1945 yılından başlamak üzere, Stalin, Yugoslav Komünist Partisi içinde faaliyet gösteren kendi casus ağını bile oluşturmuştu.
Savaşın hemen akabinde, Yugoslavya ile Müttefikler arasında birkaç silahlı çatışma hadisesi yaşanmıştı. Savaştan sonra Yugoslavya Istria Bölgesini ve bölgedeki Zadar ve Rijeka (ki, 1920'lerde bu şehrin bir kısmı İtalya sınırlarında kalacak şekilde kurulmuştu) şehirlerini işgal etti. Böylelikle, bölgede yaşayan Slav kökenli halkların (çoğunlukla Hırvat ve Sloven) haklarını garanti altına alıyordu. Yugoslav yönetimi bununla da yetinmeyip, Trieste'yi de ilhak planları yapmaktaydı ki, Müttefikler buna şiddetle karşı çıkmaktaydı. Yugoslavya'nın bu talepleri, Batılı güçlerle Yugoslav ordusunu karşı karşı getirmiş ve silahlı çatışmalar yaşanmıştı. Yugoslav savaş uçakları ABD'ye ait C-47 nakliye uçaklarına saldırmış bu da Batı'nın sert protestolarıyla karşılanmıştı. 1945 ve 1948 yılları arasındaki sürede, en az dört ABD uçağı düşürüldü. Bu duruma karşı çıkmak isteyen Amerika Birleşik Devletleri'nin Belgrad büyükelçisine de kötü muamele uygulandı. Stalin bu tarz eylemlere açıkça karşı çıkıyordu. Zira II. Dünya Savaşı'nın getirdiği yıkım ve kayıplar sebebiyle, kendisini Batı ile açık bir savaşta taraf olabilecek kuvvette görmüyordu.
Tüm bunlara ilave olarak, Tito Yunan İç Savaşı'nda komünistleri desteklemekteydi. Stalin ise Churchill ile Yüzdeler Anlaşması'nı imzalamış, anlaşmaya göre Yunanistan'da İngiliz gücünün hâkim olacağını kabul etmişti fakat Stalin'in egemenliği altında sayılan bir liderin Yunanistan'da komünist eylemlere girişmesi Stalin'i zor durumda bırakıyordu. Yine Tito'nun Stalin'e ait nüfuz alanında sayılan Bulgaristan ve Arnavutluk başta olmak üzere çeşitli ülkelerle Balkan Konfederasyonu kurmaya çalışması, bunu yaparken de Stalin'e haber vermemesi ikili arasındaki başka bir problemdi. Yugoslav ordusu ve bürokrasisi Soğuk Savaş süresince Sovyetler Birliği tarafında yer alan ülkelerin aksine Moskova'ya bağlı değildi, Tito'ya sadıktı bu da Stalin'in Tito'ya karşı Yugoslavya içinde adım atma ihtimalini azaltıyordu. Bu ve bu gibi sebepler Stalin'in Tito'yu hedefe koymasına sebep oldu.
İlk Kominform
Bütün Dünya bu iki ülkeyi "yakın müttefik" olarak görmekteydi. 1947 yılında yapılan Kominform'un ilk toplantısında, Yugoslav delegelerin diğer ülkelerin Komünist partilerine, özellikle de İtalyan Ve Fransız komünistlerin koalisyon girişimlerine karşı yönelttikleri (Komünist hareketi geri götüren eylemler ve davaya canı gönülden hizmet etmemek) sert eleştiriler, SSCB tarafından da desteklenmişti. Hatta Kominform'un merkezi bile Belgrad olarak belirlenmişti. Dışarıdan iki ülkenin ilişkileri son derece iyi görünse de, mevcut anlaşmazlıklar yüzünden ilişkiler hiç de göründüğü gibi değildi.
Moskova ziyareti
Yugoslavya'nın Kominform'dan ve Moskova'dan kopması, esasında iki devlet arasında 1945'ten beri gelişmekte olan sürtüşmelerin bir neticesi olup, bu sürtüşmeler 1948 yılı başından itibaren bir çatışma haline gelmiştir. Tito Yugoslavya'da kendi komünist rejimini kurduktan sonra Moskova ile işbirliğini devam ettirmekle beraber, kendisine özgü planlara sahipti. Tito, Balkanların lideri olmak istiyordu.[] Bunun için de, Bulgaristan, Romanya ve Macaristan ile çeşitli işbirliği anlaşmaları ve ittifak antlaşmaları imzalanmıştı. Tito, bu ülkeleri kendi etrafında toplamak ve hatta Yunanistan'da Markos Vafiadis galip geldiği takdirde Yunanistan'ı da katarak, bir Balkan Federasyonu kurmak istiyordu. Bunun yanı sıra, Tito, SSCB'nin Yugoslavya'yı kontrol altına almak istemesine ve kendi üstünlüğünü kurma çabalarına şiddetle karşı çıkıyordu. Sovyetlerin canını sıkan bir diğer nokta da, Yugoslavya'nın Arnavutluk üzerindeki nüfuzuydu. Arnavutluk, Yunanistan'la olan toprak ihtilafında, Yunanistan'a karşı Yugoslavya'ya yanaşmıştı. Hatta Tito, Sovyetlere danışmadan Arnavutluk'a bir miktar asker göndermişti. Sovyetler, Stalin'in deyimi ile, Yugoslavya'nın Arnavutluk'u "yutmasından" endişe ediyorlardı.[]
Stalin'i öfkelendiren diğer bir konu da, Tito'nun Yugoslavya'yı Bulgaristan'la birleştirme (böylelikle gerçek anlamda "Güney Slav Ülkesi" kurulacaktı) planlarıydı. Üzerinde teorik mutabakat sağlanan bu plan için, Sovyetlere danışma gereği duyulmamıştı. Stalin, tüm bu konuları tartışmak için, Tito'nun iki yetkilisini, Milovan Đilas ve Edvard Kardelj'i Moskova'ya davet etti. Görüşme sonrasında Đilas ve Kardelj, Yugoslav-Sovyet ilişkilerinin bir çıkmaza ulaştığını anlamışlardı.
Mektup teatisi
Moskova ziyareti ile II. Kominform toplantısı arasında geçen sürede, Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) ve Yugoslavya Komünist Partisi (YKP) arasında, iki tarafın da birbirleriyle ilgili hayal kırıklıklarını ve suçlamalarını içeren bir dizi mektup alışverişi gerçekleşti. SSCB tarafının 27 Mart 1948 tarihli mektubunda, Yugoslavya, "SSCB'de sosyalizm devrimci olmaktan çıkmıştır" şeklindeki beyanatı sebebiyle, Sovyet sosyalizmini aşağılamakla suçlanıyordu. Ayrıca YKP, yeterince demokratik olmamak ve ülkeyi sosyalizme taşıyan yolda liderlik yapamamakla suçlanmakta; bu yapıda bir Komünist partinin Marksist-Leninist vasıflara sahip olamayacağı belirtilmekteydi.
YKP'nin 13 Nisan tarihli cevabi mektubunda, tüm bu suçlamalar şiddetle reddediliyor, YKP'nin devrimci yapısından taviz verilmediği belirtilerek, SSCB ile ilgili de herhangi bir aşağılayıcı bir tavır takınılmadığı, aksine bu ülkeye karşı iyi niyetler beslendiği söyleniyordu. Mektupta ayrıca, "Sosyalist ülkenizi ne kadar seversek sevelim, bu bizim kendi ülkemize olan sevgimizi azaltmayacaktır" denilmekteydi. 4 Mayıs tarihli Sovyet mektubunda ise, YKP, "kendi hatalarını görmemek ve bu hataları düzeltmek için bir çabada bulunmamakla" suçlanıyordu. Ayrıca, "Tito'nun partizanlarının, Yugoslavya'yı Kızıl Ordu'nun gelmesinden üç yıl önce Almanlardan kurtardığı şeklindeki iddiaların gerçek olmadığı, partizanların Almanlar karşısındaki başarısı konusunda abartılı bir tutum içinde oldukları, Kızıl Ordu'nun Yugoslavya'yı mutlak bir yıkımdan kurtardığı" belirtilmekteydi. YKP 17 Mayıs'ta gönderdiği cevabi mektupta, Yugoslav direniş hareketinin SSCB tarafından hafife alınarak önemsiz görülmesine şiddetle tepki veriyor, iki ülke arasındaki sorunların Haziran ayında yapılacak Kominform toplantısında ele alınmasını talep ediyordu.
İkinci Kominform
Tito, Yugoslavya'ya açıktan saldırı olacağı endişesiyle Kominform'un ikinci toplantısına katılmadı. 28 Haziran tarihinde diğer üye devletler, YKP'nin yönetiminin, geçen beş altı aylık zaman zarfında, ulusalcı unsurlar tarafından ele geçirildiğini, öne sürerek, Yugoslavya'yı Kominform'dan ihraç ettiler. Ayrıca, Yugoslavya'yı, takındığı milliyetçi tutum ve başına buyruk hareketleri sebebiyle, burjuva kapitalizmine yönelmekle suçlayan bir uyarı mesajı da yayınladılar.
Sonuçlar
İhraç kararı, Yugoslavya ve diğer sosyalist ülkeler arasına etkili bir set çekmiş oldu. Tito, ihraçtan sonra, ülkesinde Kominform'un kararına destek verenlere baskı uygulayarak onları Kominformist olmakla suçladı. Muhaliflerin çoğu "Goli otok"ta Gulag benzeri hapishaneye gönderildi. 1948 ve 1952 yılları arasında, müttefiklerini, özellikle de Macaristan'ı, olası bir Yugoslavya savaşına karşı, askeri gücünü arttırması yönünde teşvik etti. Zira böyle bir savaşta, Macaristan'ın başı çekmesi öngörülmüştü. Stalin'in halefi, Nikita Kruşçev, bu durumu daha sonra şöyle yorumlamaktaydı "Tito, Kore'den sonra Stalin'in listesinde sonraki hedefti."
Diğer Doğu Avrupa ülkelerinde de çok geçmeden sözde "Titocu" tasfiyesi başladı.Titoizm, SSCB'den farklı olarak, kendi ulusal sosyalist sistemlerini kurmaya çalışan ülkelerin politikalarıyla beraber anılmaya başlandı. SSCB II. Dünya Savaşı'nın hemen sonrasında bu tip ulusal hareketlere göz yummakta iken, Yugoslavya'nın başkaldırısı sebebiyle, diğer Doğu Avrupa ülkelerine, Titocu isyanın yayılmasını önlenmesi amacıyla daha fazla baskı yapmaya başladı. Yugoslavya'nın Sovyet Bloku'ndan kopması, Sovyet Rusya için ağır bir darbe olmuştur. Onun için, bir süre Yugoslavya Sovyet Rusya'nın tehditlerine maruz kalmış ve bunun üzerine Amerika Yugoslavya'ya, Marshall Planı çerçevesinde ekonomik ve askeri yardıma başlamıştır. 1953'te Stalin’in ölümünden sonra Stalin'in halefi Nikita Kruşçev, onun politikalarını reddetti. Tito ile tekrar anlaşma sağlandı ve Yugoslavya uluslararası sosyalist devletlerin kardeşliğine yeniden dahil edildi. Ancak, iki ülke arasındaki küskünlük ve gerginlik hiçbir zaman tamamen giderilemedi. Moskova'nın çabalarına rağmen Tito tekrar Sovyet Blokuna dönmeyip, 1961'den itibaren Nehru ve Nasır ile birlikte Bağlantısızlar (Non-Aligned) Blokunun lideri olmuştur. Yugoslavya, Doğu ve Batı Dünyalarından ayrı olarak, kendi bağımsız Dünya politikalarını uygulamaya devam etti.
Ayrıca bakınız
- Soğuk Savaş
- Doğu Bloku
- Goli otok: Tito'nun, Stalin taraftarlarını gönderdiği Yugoslav hapishanesi
Kaynakça
- ^ "Air victories of Yugoslav Air Force". 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Haziran 2014.
- ^ Mehta, Coleman. "The CIA Confronts the Tito-Stalin Split, 1948–1951". The MIT Press. s. 101.
- ^ The Tito-Stalin split 70 years after (First bas.). Zagreb: Faculty of Humanities and Social Sciences, FF Press. 2020. s. 8. ISBN .
- ^ Paul Garde, Vie et mort de la Yougoslavie, Fayard, Paris, 2000, p. 91
- ^ Serge Métais, Histoire des Albanais, Fayard, Paris 2006, p. 322
- ^ Paul Garde, Vie et mort de la Yougoslavie, Fayard, Paris, 2000, p. 91-92
- ^ John R. Lampe, Russell O. Prickett, Ljubisa S. Adamovic (1990). Yugoslav-American economic relations since World War II. Duke University Press Books. s. 47. ISBN .
Konuyla ilgili yayınlar
- Armaoğlu, Fahir. 20.Yüzyıl Siyasi Tarihi. (1914-1995) Alkım Yayınevi. ISBN : 9789944148603
- Nyrop, Richard F., ed. Yugoslavia: A Country Study. Department of the Army, Washington, D.C. 1981.
- Ridley, Jasper. Tito. Constable, London. 1994.
- Stokes, Gale, ed. From Stalinism to Pluralism: A Documentary History of Eastern Europe Since 1945. Oxford University Press, New York. 1996.
- West, Richard. Tito: And the Rise and Fall of Yugoslavia. , London. 1994.
- Perovic, Jeronim. The Tito–Stalin Split: A Reassessment in Light of New Evidence. Journal of Cold War Studies 9, No. 2 (Spring 2007): 32-63, http://www.mitpressjournals.org/doi/abs/10.1162/jcws.2007.9.2.32 2 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- Behind the Tito–Stalin Clash 7 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tito Stalin ayriligi Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti ve SSCB liderleri arasinda bas gosteren ve 1948 yilinda Yugoslavya nin Kominform dan ihrac edilmesiyle sonuclanan gorus ayriligina ve uzlasmazlik surecine verilen isimdir Bu ayni zamanda Yugoslavya da Informbiro donemi adiyla anilacak SSCB ile olan iliskilerin iyice zayifladigi 1955 yilina kadar devam edecek bir donemin baslangiciydi Yugoslavya ve SSCB nin gorus ayriligina dusen liderleriStalinTito Sovyetler bu durumu Yugoslavya nin sadakatsizligi olarak aciklarken Yugoslavya ve Bati ulkeleri Josip Broz Tito yu Josef Stalin in Yugoslavya yi SSCB nin uydusu haline getirmeyi amaclayan planlarina karsi duran ulusal kahraman olarak gormekteydiler Anlasmazligin kaynagiII Dunya Savasi sirasinda Yugoslavya Mihver Devletler tarafindan isgal edilmisti Isgale karsi Yugoslav Partizanlar ciddi bir direnis gostermisti Kizil Ordu Belgrad in Almanlarin elinden kurtarilmasina yardim etmis ve daha once Tito ve Stalin arasinda 1944 yilinda yapilan anlasma uyarinca da amac hasil olduktan sonra derhal ulkeden cekilmisti Maresal Josip Broz Tito nun Yugoslavya nin ozgurlugune kavusmasindaki buyuk cabalari ve etkin rolu onun partisi ve halki uzerindeki etkisini arttirmis ve yerini saglamlastirmisti Onun bu durumu ulkelerinin isgalden kurtulmasina yardim eden SSCB karsisinda pek de sesini yukseltemeyen ve boyun egmis durumda bulunan diger Dogu Bloku ulkelerinin aksine daha fazla talepte bulunma ve daha yuksek sesle konusabilmesine imkan sagliyordu Bu da dogal olarak hatta daha savas bitmeden Stalin ve Tito arasinda bir takim ayriliklarin olusmasina yol acmisti Gorunuste Tito ve Stalin resmen muttefik olmalarina ragmen savas biter bitmez 1945 yilindan baslamak uzere Stalin Yugoslav Komunist Partisi icinde faaliyet gosteren kendi casus agini bile olusturmustu Savasin hemen akabinde Yugoslavya ile Muttefikler arasinda birkac silahli catisma hadisesi yasanmisti Savastan sonra Yugoslavya Istria Bolgesini ve bolgedeki Zadar ve Rijeka ki 1920 lerde bu sehrin bir kismi Italya sinirlarinda kalacak sekilde kurulmustu sehirlerini isgal etti Boylelikle bolgede yasayan Slav kokenli halklarin cogunlukla Hirvat ve Sloven haklarini garanti altina aliyordu Yugoslav yonetimi bununla da yetinmeyip Trieste yi de ilhak planlari yapmaktaydi ki Muttefikler buna siddetle karsi cikmaktaydi Yugoslavya nin bu talepleri Batili guclerle Yugoslav ordusunu karsi karsi getirmis ve silahli catismalar yasanmisti Yugoslav savas ucaklari ABD ye ait C 47 nakliye ucaklarina saldirmis bu da Bati nin sert protestolariyla karsilanmisti 1945 ve 1948 yillari arasindaki surede en az dort ABD ucagi dusuruldu Bu duruma karsi cikmak isteyen Amerika Birlesik Devletleri nin Belgrad buyukelcisine de kotu muamele uygulandi Stalin bu tarz eylemlere acikca karsi cikiyordu Zira II Dunya Savasi nin getirdigi yikim ve kayiplar sebebiyle kendisini Bati ile acik bir savasta taraf olabilecek kuvvette gormuyordu Tum bunlara ilave olarak Tito Yunan Ic Savasi nda komunistleri desteklemekteydi Stalin ise Churchill ile Yuzdeler Anlasmasi ni imzalamis anlasmaya gore Yunanistan da Ingiliz gucunun hakim olacagini kabul etmisti fakat Stalin in egemenligi altinda sayilan bir liderin Yunanistan da komunist eylemlere girismesi Stalin i zor durumda birakiyordu Yine Tito nun Stalin e ait nufuz alaninda sayilan Bulgaristan ve Arnavutluk basta olmak uzere cesitli ulkelerle Balkan Konfederasyonu kurmaya calismasi bunu yaparken de Stalin e haber vermemesi ikili arasindaki baska bir problemdi Yugoslav ordusu ve burokrasisi Soguk Savas suresince Sovyetler Birligi tarafinda yer alan ulkelerin aksine Moskova ya bagli degildi Tito ya sadikti bu da Stalin in Tito ya karsi Yugoslavya icinde adim atma ihtimalini azaltiyordu Bu ve bu gibi sebepler Stalin in Tito yu hedefe koymasina sebep oldu Ilk KominformButun Dunya bu iki ulkeyi yakin muttefik olarak gormekteydi 1947 yilinda yapilan Kominform un ilk toplantisinda Yugoslav delegelerin diger ulkelerin Komunist partilerine ozellikle de Italyan Ve Fransiz komunistlerin koalisyon girisimlerine karsi yonelttikleri Komunist hareketi geri goturen eylemler ve davaya cani gonulden hizmet etmemek sert elestiriler SSCB tarafindan da desteklenmisti Hatta Kominform un merkezi bile Belgrad olarak belirlenmisti Disaridan iki ulkenin iliskileri son derece iyi gorunse de mevcut anlasmazliklar yuzunden iliskiler hic de gorundugu gibi degildi Moskova ziyaretiYugoslavya nin Kominform dan ve Moskova dan kopmasi esasinda iki devlet arasinda 1945 ten beri gelismekte olan surtusmelerin bir neticesi olup bu surtusmeler 1948 yili basindan itibaren bir catisma haline gelmistir Tito Yugoslavya da kendi komunist rejimini kurduktan sonra Moskova ile isbirligini devam ettirmekle beraber kendisine ozgu planlara sahipti Tito Balkanlarin lideri olmak istiyordu kaynak belirtilmeli Bunun icin de Bulgaristan Romanya ve Macaristan ile cesitli isbirligi anlasmalari ve ittifak antlasmalari imzalanmisti Tito bu ulkeleri kendi etrafinda toplamak ve hatta Yunanistan da Markos Vafiadis galip geldigi takdirde Yunanistan i da katarak bir Balkan Federasyonu kurmak istiyordu Bunun yani sira Tito SSCB nin Yugoslavya yi kontrol altina almak istemesine ve kendi ustunlugunu kurma cabalarina siddetle karsi cikiyordu Sovyetlerin canini sikan bir diger nokta da Yugoslavya nin Arnavutluk uzerindeki nufuzuydu Arnavutluk Yunanistan la olan toprak ihtilafinda Yunanistan a karsi Yugoslavya ya yanasmisti Hatta Tito Sovyetlere danismadan Arnavutluk a bir miktar asker gondermisti Sovyetler Stalin in deyimi ile Yugoslavya nin Arnavutluk u yutmasindan endise ediyorlardi kaynak belirtilmeli Stalin i ofkelendiren diger bir konu da Tito nun Yugoslavya yi Bulgaristan la birlestirme boylelikle gercek anlamda Guney Slav Ulkesi kurulacakti planlariydi Uzerinde teorik mutabakat saglanan bu plan icin Sovyetlere danisma geregi duyulmamisti Stalin tum bu konulari tartismak icin Tito nun iki yetkilisini Milovan Đilas ve Edvard Kardelj i Moskova ya davet etti Gorusme sonrasinda Đilas ve Kardelj Yugoslav Sovyet iliskilerinin bir cikmaza ulastigini anlamislardi Mektup teatisiMoskova ziyareti ile II Kominform toplantisi arasinda gecen surede Sovyetler Birligi Komunist Partisi SBKP ve Yugoslavya Komunist Partisi YKP arasinda iki tarafin da birbirleriyle ilgili hayal kirikliklarini ve suclamalarini iceren bir dizi mektup alisverisi gerceklesti SSCB tarafinin 27 Mart 1948 tarihli mektubunda Yugoslavya SSCB de sosyalizm devrimci olmaktan cikmistir seklindeki beyanati sebebiyle Sovyet sosyalizmini asagilamakla suclaniyordu Ayrica YKP yeterince demokratik olmamak ve ulkeyi sosyalizme tasiyan yolda liderlik yapamamakla suclanmakta bu yapida bir Komunist partinin Marksist Leninist vasiflara sahip olamayacagi belirtilmekteydi YKP nin 13 Nisan tarihli cevabi mektubunda tum bu suclamalar siddetle reddediliyor YKP nin devrimci yapisindan taviz verilmedigi belirtilerek SSCB ile ilgili de herhangi bir asagilayici bir tavir takinilmadigi aksine bu ulkeye karsi iyi niyetler beslendigi soyleniyordu Mektupta ayrica Sosyalist ulkenizi ne kadar seversek sevelim bu bizim kendi ulkemize olan sevgimizi azaltmayacaktir denilmekteydi 4 Mayis tarihli Sovyet mektubunda ise YKP kendi hatalarini gormemek ve bu hatalari duzeltmek icin bir cabada bulunmamakla suclaniyordu Ayrica Tito nun partizanlarinin Yugoslavya yi Kizil Ordu nun gelmesinden uc yil once Almanlardan kurtardigi seklindeki iddialarin gercek olmadigi partizanlarin Almanlar karsisindaki basarisi konusunda abartili bir tutum icinde olduklari Kizil Ordu nun Yugoslavya yi mutlak bir yikimdan kurtardigi belirtilmekteydi YKP 17 Mayis ta gonderdigi cevabi mektupta Yugoslav direnis hareketinin SSCB tarafindan hafife alinarak onemsiz gorulmesine siddetle tepki veriyor iki ulke arasindaki sorunlarin Haziran ayinda yapilacak Kominform toplantisinda ele alinmasini talep ediyordu Ikinci KominformTito Yugoslavya ya aciktan saldiri olacagi endisesiyle Kominform un ikinci toplantisina katilmadi 28 Haziran tarihinde diger uye devletler YKP nin yonetiminin gecen bes alti aylik zaman zarfinda ulusalci unsurlar tarafindan ele gecirildigini one surerek Yugoslavya yi Kominform dan ihrac ettiler Ayrica Yugoslavya yi takindigi milliyetci tutum ve basina buyruk hareketleri sebebiyle burjuva kapitalizmine yonelmekle suclayan bir uyari mesaji da yayinladilar SonuclarIhrac karari Yugoslavya ve diger sosyalist ulkeler arasina etkili bir set cekmis oldu Tito ihractan sonra ulkesinde Kominform un kararina destek verenlere baski uygulayarak onlari Kominformist olmakla sucladi Muhaliflerin cogu Goli otok ta Gulag benzeri hapishaneye gonderildi 1948 ve 1952 yillari arasinda muttefiklerini ozellikle de Macaristan i olasi bir Yugoslavya savasina karsi askeri gucunu arttirmasi yonunde tesvik etti Zira boyle bir savasta Macaristan in basi cekmesi ongorulmustu Stalin in halefi Nikita Kruscev bu durumu daha sonra soyle yorumlamaktaydi Tito Kore den sonra Stalin in listesinde sonraki hedefti Diger Dogu Avrupa ulkelerinde de cok gecmeden sozde Titocu tasfiyesi basladi Titoizm SSCB den farkli olarak kendi ulusal sosyalist sistemlerini kurmaya calisan ulkelerin politikalariyla beraber anilmaya baslandi SSCB II Dunya Savasi nin hemen sonrasinda bu tip ulusal hareketlere goz yummakta iken Yugoslavya nin baskaldirisi sebebiyle diger Dogu Avrupa ulkelerine Titocu isyanin yayilmasini onlenmesi amaciyla daha fazla baski yapmaya basladi Yugoslavya nin Sovyet Bloku ndan kopmasi Sovyet Rusya icin agir bir darbe olmustur Onun icin bir sure Yugoslavya Sovyet Rusya nin tehditlerine maruz kalmis ve bunun uzerine Amerika Yugoslavya ya Marshall Plani cercevesinde ekonomik ve askeri yardima baslamistir 1953 te Stalin in olumunden sonra Stalin in halefi Nikita Kruscev onun politikalarini reddetti Tito ile tekrar anlasma saglandi ve Yugoslavya uluslararasi sosyalist devletlerin kardesligine yeniden dahil edildi Ancak iki ulke arasindaki kuskunluk ve gerginlik hicbir zaman tamamen giderilemedi Moskova nin cabalarina ragmen Tito tekrar Sovyet Blokuna donmeyip 1961 den itibaren Nehru ve Nasir ile birlikte Baglantisizlar Non Aligned Blokunun lideri olmustur Yugoslavya Dogu ve Bati Dunyalarindan ayri olarak kendi bagimsiz Dunya politikalarini uygulamaya devam etti Ayrica bakinizSoguk Savas Dogu Bloku Goli otok Tito nun Stalin taraftarlarini gonderdigi Yugoslav hapishanesiKaynakca Air victories of Yugoslav Air Force 27 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Haziran 2014 Mehta Coleman The CIA Confronts the Tito Stalin Split 1948 1951 The MIT Press s 101 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim The Tito Stalin split 70 years after First bas Zagreb Faculty of Humanities and Social Sciences FF Press 2020 s 8 ISBN 978 961 06 0344 3 Paul Garde Vie et mort de la Yougoslavie Fayard Paris 2000 p 91 Serge Metais Histoire des Albanais Fayard Paris 2006 p 322 Paul Garde Vie et mort de la Yougoslavie Fayard Paris 2000 p 91 92 John R Lampe Russell O Prickett Ljubisa S Adamovic 1990 Yugoslav American economic relations since World War II Duke University Press Books s 47 ISBN 0 8223 1061 9 Konuyla ilgili yayinlarArmaoglu Fahir 20 Yuzyil Siyasi Tarihi 1914 1995 Alkim Yayinevi ISBN 9789944148603 Nyrop Richard F ed Yugoslavia A Country Study Department of the Army Washington D C 1981 Ridley Jasper Tito Constable London 1994 Stokes Gale ed From Stalinism to Pluralism A Documentary History of Eastern Europe Since 1945 Oxford University Press New York 1996 West Richard Tito And the Rise and Fall of Yugoslavia London 1994 Perovic Jeronim The Tito Stalin Split A Reassessment in Light of New Evidence Journal of Cold War Studies 9 No 2 Spring 2007 32 63 http www mitpressjournals org doi abs 10 1162 jcws 2007 9 2 32 2 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarBehind the Tito Stalin Clash 7 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde