Toksinler ya da ağılar, mikroorganizmaların salgıladıkları birtakım zehirli maddelerdir. Toksinler iki grupta toplanırlar:
- Ekzotoksinler (dış ağılar)
- Endotoksinler (iç ağılar)
Daha çok gram (+) mikroorganizmalar tarafından meydana getirilirler. Başlıca Clostridium tetani (tetanos etkeni), Clostridium etkeni), Clostridium perfringens, Gram (-)lerin bir kısmı, (dizanteri amili), Vibrio cholera (kolera amili) ekzotoksin yapar. Ekzotoksinler mikroorganizma tarafından dışarı salınırlar.
Toksinler suda erirler. Bu yüzden bulundukları ortamda hızla yayılırlar. Bakteriler dışında birtakım hayvanlar da ekzotoksin yapar. Toksinler oldukça şiddetli zehirlerdir. Sıvı halde ve beklemekle aktivitelerini kısmen kaybederler. Clostridium botulinum toksini yeryüzünde bilinen en kuvvetli toksindir.
Toksinler genellikle polipeptid yapısında maddelerdir. Molekül ağırlıkları 10-90.000 arasında değişmektedir. Isıya ve proteinleri eritici enzimlere karşı dayanıksızdırlar. yapıya sahiptirler. Girdikleri organizmada özel birtakım antikorlar meydana getirirler. Difteri, ve tetanos toksini sinir sistemini tutarak birtakım felçlere sebep olurlar.
Ekzotoksinler, genellikle sıcağa dayanıksız olup 60-80 °C sıcaklıkta tahrip olurlar. Ancak bazı stafilokokların meydana getirdiği ekzotoksin yapısında olduğu halde 100 °C'de 20 dakika dayanıklılık gösterirler. Kolera barsaklarda bir enterotoksin meydana getirmektedirler ve kolerada aşırı tuz ve su kaybı meydana gelmesine bu enterotoksin sebep olmaktadır. Streptokoklardan bazıları da ekzotoksin yapısında birtakım maddeler çıkarırlar ki bunlar eritem dediğimiz birtakım döküntülere sebep olurlar. Buna eritrojenik toksin denir. Kızıl hastalığı, bu toksinlerden meydana gelir.
Ekzotoksinlerin iki grubu bulunmaktadır:
- Toksofor
- Toksin niteliğindeki gruptur.
- Haptofor
- Antijen niteliğindeki gruptur.
Ekzotoksinin bu iki grubundan birisi yok edildiğinde ötekisi etkinlik kazanır. , formaldehit veya ısıyla toksik grup ortadan kalkar. Sadece haptofor grubu sabit kalır. Böyle bir toksine anatoksin denir.
Anatoksini ilk olarak isimli araştırıcı 1913'te bulmuştur. Buna Ramon anatoksini de denir. Ramon difteri toksinine % 004'lük formaldehit ilave etmekle toksofor grubunu etkisiz hale getirmiş, haptofor grubunun antijenik kaldığını görmüş ve buna difteri ve tetanos anatoksinlerinden gerek aşı yapmada ve gerekse tedavi edici bir takım antiserumlar elde etmek için hayvanları immunize etmekte faydalanılmaktadır.
Endotoksinler
Bakterilerin hücre çeperlerinde bulunan dışarıya salgılanmayan, ancak hücrenin parçalanması sonucu meydana çıkan yapısında (yani bakterinin yapı maddelerinden olan) bir takım toksik maddelerdir. Daha çok gram (-) bakteriler tarafından meydana getirilirler. Bunlar da ısıya ve birtakım protein eritici enzimlere karşı dayanıklıdırlar. Bazıları 100 °C sıcaklığa dayanabilir ve 'la (harap olmaz) suda erirler. Genellikle şeker-yağ-polipeptit yapısında olan bir O antijeni olarak kabul edilir. Bu yüzden de O antikorlarıyla tahrip olurlar. Molekül ağırlıkları 100-900.000 arasında değişmektedir. Ekzotoksinlere oranla daha az toksinlidirler.
Endotoksinler bir organizmaya girdikten sonra 1-1,5 saat içinde ateş (vücut) yükselmesine sebep olurlar. Bunu, beyindeki ısı düzenleyici merkezi etkileyerek yaparlar. Organizmada ateşten başka solunum güçlüğü, ishal ve bacaklarda felce sebep olmaktadırlar. Kanda önce akyuvarların azalmasına, sonra çoğalmasına sebep olurlar. Kanın pıhtılaşmasını değiştirirler.
Endotoksimik şok
Kan basıncı düşer, aşırı terleme olur. Bu şokun başlangıcında önce küçük çaplı atardamarlar ve toplardamarlarda bir büzüşme olurken vücudun uç kısımlarındaki damarlarda da genişleme olur ve damar geçirgenliği artar. Damar içi maddeler, damar dışına çıkar. Kalbin atım hacmi azalır. Buna bağlı olarak kan basıncı düşer ve şok tablosu meydana gelir. Bunun sonucunda birtakım hayati organlar (böbrek, kalp, beyin) kansız kalır ve ölüm meydana gelir. Endotoksinlerin yol açtığı bu şok çeşidi, birtakım cinai düşüklerden sonra, bazı cerrahi müdahalelerden sonra ve bazı enfeksiyon hastalıklarının seyri esnasında görülebilmektedir.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Toksinler ya da agilar mikroorganizmalarin salgiladiklari birtakim zehirli maddelerdir Toksinler iki grupta toplanirlar Ekzotoksinler dis agilar Endotoksinler ic agilar Daha cok gram mikroorganizmalar tarafindan meydana getirilirler Baslica Clostridium tetani tetanos etkeni Clostridium etkeni Clostridium perfringens Gram lerin bir kismi dizanteri amili Vibrio cholera kolera amili ekzotoksin yapar Ekzotoksinler mikroorganizma tarafindan disari salinirlar Toksinler suda erirler Bu yuzden bulunduklari ortamda hizla yayilirlar Bakteriler disinda birtakim hayvanlar da ekzotoksin yapar Toksinler oldukca siddetli zehirlerdir Sivi halde ve beklemekle aktivitelerini kismen kaybederler Clostridium botulinum toksini yeryuzunde bilinen en kuvvetli toksindir Toksinler genellikle polipeptid yapisinda maddelerdir Molekul agirliklari 10 90 000 arasinda degismektedir Isiya ve proteinleri eritici enzimlere karsi dayaniksizdirlar yapiya sahiptirler Girdikleri organizmada ozel birtakim antikorlar meydana getirirler Difteri ve tetanos toksini sinir sistemini tutarak birtakim felclere sebep olurlar Ekzotoksinler genellikle sicaga dayaniksiz olup 60 80 C sicaklikta tahrip olurlar Ancak bazi stafilokoklarin meydana getirdigi ekzotoksin yapisinda oldugu halde 100 C de 20 dakika dayaniklilik gosterirler Kolera barsaklarda bir enterotoksin meydana getirmektedirler ve kolerada asiri tuz ve su kaybi meydana gelmesine bu enterotoksin sebep olmaktadir Streptokoklardan bazilari da ekzotoksin yapisinda birtakim maddeler cikarirlar ki bunlar eritem dedigimiz birtakim dokuntulere sebep olurlar Buna eritrojenik toksin denir Kizil hastaligi bu toksinlerden meydana gelir Ekzotoksinlerin iki grubu bulunmaktadir Toksofor Toksin niteligindeki gruptur Haptofor Antijen niteligindeki gruptur Ekzotoksinin bu iki grubundan birisi yok edildiginde otekisi etkinlik kazanir formaldehit veya isiyla toksik grup ortadan kalkar Sadece haptofor grubu sabit kalir Boyle bir toksine anatoksin denir Anatoksini ilk olarak isimli arastirici 1913 te bulmustur Buna Ramon anatoksini de denir Ramon difteri toksinine 004 luk formaldehit ilave etmekle toksofor grubunu etkisiz hale getirmis haptofor grubunun antijenik kaldigini gormus ve buna difteri ve tetanos anatoksinlerinden gerek asi yapmada ve gerekse tedavi edici bir takim antiserumlar elde etmek icin hayvanlari immunize etmekte faydalanilmaktadir EndotoksinlerBakterilerin hucre ceperlerinde bulunan disariya salgilanmayan ancak hucrenin parcalanmasi sonucu meydana cikan yapisinda yani bakterinin yapi maddelerinden olan bir takim toksik maddelerdir Daha cok gram bakteriler tarafindan meydana getirilirler Bunlar da isiya ve birtakim protein eritici enzimlere karsi dayaniklidirlar Bazilari 100 C sicakliga dayanabilir ve la harap olmaz suda erirler Genellikle seker yag polipeptit yapisinda olan bir O antijeni olarak kabul edilir Bu yuzden de O antikorlariyla tahrip olurlar Molekul agirliklari 100 900 000 arasinda degismektedir Ekzotoksinlere oranla daha az toksinlidirler Endotoksinler bir organizmaya girdikten sonra 1 1 5 saat icinde ates vucut yukselmesine sebep olurlar Bunu beyindeki isi duzenleyici merkezi etkileyerek yaparlar Organizmada atesten baska solunum guclugu ishal ve bacaklarda felce sebep olmaktadirlar Kanda once akyuvarlarin azalmasina sonra cogalmasina sebep olurlar Kanin pihtilasmasini degistirirler Endotoksimik sokKan basinci duser asiri terleme olur Bu sokun baslangicinda once kucuk capli atardamarlar ve toplardamarlarda bir buzusme olurken vucudun uc kisimlarindaki damarlarda da genisleme olur ve damar gecirgenligi artar Damar ici maddeler damar disina cikar Kalbin atim hacmi azalir Buna bagli olarak kan basinci duser ve sok tablosu meydana gelir Bunun sonucunda birtakim hayati organlar bobrek kalp beyin kansiz kalir ve olum meydana gelir Endotoksinlerin yol actigi bu sok cesidi birtakim cinai dusuklerden sonra bazi cerrahi mudahalelerden sonra ve bazi enfeksiyon hastaliklarinin seyri esnasinda gorulebilmektedir Ayrica bakinizZehir