Türk Hanı (İtalyanca: Fondaco dei Turchi veya İtalyanca: Fontego dei Turchi), 13. yüzyılda tarafından inşa edilmiş ve İtalya'nın Venedik şehrindeki Büyük Kanal'da bulunan bir saray. Özellikle Türk tüccarların kullanmaya başlamasıyla Türk adıyla özdeşleşmiş ve Türk Hanı olarak adlandırılmaya başlamıştır. Bulunduğu mevkinin karşı kıyısında 'nu bulunmaktadır. Günümüzde Venedik Doğa Tarihi Müzesi'ne ev sahipliği yapmaktadır.
Türk Hanı | |
---|---|
Fondaco dei Turchi Palazzo dei Turchi | |
Açılış | 1381 (635 yıl önce) |
Kapanış | 1838 |
Konum | Salita Fontego, 30135 Venedik, İtalya |
Koordinatlar | 45°26′31″K 12°19′43″D / 45.44194°K 12.32861°D |
Tür | Doğa Tarihi Müzesi (günümüzde) |
Toplu ulaşım | 1 veya 82 numaralı deniz otobüsleri ile San Marcuola durağında inerek |
Resmî site | http://msn.visitmuve.it |
Erken Dönemi
Binanın mimarı olan , Pesaro şehrinden sürgün edildikten sonra Venedik'e gelmiş ve Venedik Lagünü içerisindeki bu yapıyı inşa etmiştir. Yapı 1381 yılında Venedik Cumhuriyeti tarafından satın alınmış ve Ferrara dükü olan için tahsis edilmiştir. 14. yüzyılın son döneminde inşası tamamlanan yapı daha sonraki dönemlerde şehri ziyaret eden ileri gelenler için de bir konaklama mekanı olmuştur.
Türk Dönemi
İsim kaynağı
Funduk (Arapça: فندق) kelimesi günümüz Arapçasında otel, konaklanacak yer manasına gelmektedir. O dönemde han, kervansaray veya misafirhane için kullanılabilen bu ifade İtalyanca'ya geçerek "Fondaco" kelimesine dönüşmüştür. Türk Hanı (Fondaco dei Turchi) ve (Fondaco dei Tedeschi) ifadelerinde kullanılan "Fondaco" tabiri buradan gelmektedir.
Kullanımı
1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı sırasında Venedik'teki Osmanlı tebaasından tüccarların tutuklanması ve mallarının güvence altına alınmasına karar verilmişti. 1570-1573 Osmanlı-Venedik Savaşı ve özellikle İnebahtı Deniz Muharebesi sonrasında Türklerin konakladığı yerlerin kapısına "Türklere Ölüm!" yazılarak tüccarlar tedirgin edilmişti. Tüccarların sürekli emniyetlerinin sağlanması ve belli bir düzen altında takip edilmeleri için bu bina tercih edilmiştir. 11 Mart 1621'de Venedik Senatosu'nun kararıyla Türk tüccarların kullanımına tahsis edilmiştir. Bu tahsisattan maksat, Osmanlı topraklarıyla olan ticaret bağının zarar görmemesiydi.
Türk tüccarlar tarafından sıkça kullanılan bu bina, 17. yüzyıla gelindiğinde artık Türk Hanı (Fondaco dei Turchi) olarak anılır olmuştur. Bir süre İranlılar da kullansa da 1621 ila 1838 döneminde bu han, Venedik'te yaşamaya başlayan Osmanlı İmparatorluğu'ndan gelmiş Türk tüccarlarının sürekli konakladıkları bir yer haline gelmiştir. Burada yaşayan Venedik'teki Türk yerleşimciler artık dei Turchi adıyla anılmaya başlanmıştır. Bu yapı da tek binadan oluşan Türk gettosu haline gelmiştir. Artık Türk Hanı (Fondaco dei Turchi) olarak bilinen yapı Türk tüccarlar için konaklanacak ev, malların saklanacağı depo ve pazarlanacağı bir çarşı olarak hizmet sunmuştur.Bina tüccarlar için bir uğrak nokta olmanın yanına, Venedik'te yerleşik olan Türkler için de bir merkez ve hizmete özel tahsis edilmiş bir bina-mahalle işlevi görmüştür.
Burada konaklayan ve yerleşik bulunan Türkler için getto yapılanmasında olduğu gibi bazı kısıtlamalar getirilmiştir. Konaklamak veya ticaret amacıyla burada bulunanların belirli zamanlarda binadan ayrılabilmeleri, giriş ve çıkış saatlerinin belirlenmesi, bina içerisinde kadın ve silah bulundurmanın yasak oluşu bunlardan bazılarıdır. Buraya ticaret için gelen Türklerin özellikle yün, balmumu ve ham petrol (neft) ticareti için gelmekteydi. Akdeniz ticaretinin merkez şehirlerinden olan Venedik'te tıpkı Türk tüccarlar ve Venedik'teki Türkler için Türk Hanı olduğu gibi, Akdeniz veya Balkanlar üzerinden gelen malları Avrupa'nın içlerine götürecek Alman tüccarlar için de (Fondaco dei Tedeschi) yine bu mahallede bulunmaktadır.
Venedik Cumhuriyeti'nin Napolyon Bonapart tarafından 1797'deki Campo Formio Antlaşması ile Venedik Cumhuriyeti ortadan kaldırıldı ve binanın mülkiyeti de özel şahsa geçti. Binanın yeni sahibi Türkleri çıkartmak, Türk tüccarlar da binatı terk etmemek için uzun yıllar mahkemede hak aradılar. Türk tüccarlar yüzyıllardır kesintisiz kendilerine tahsis edilmesini dayanak yaparken binanın yeni sahibi ise mülkiyetin ve kullanımının yeni rejim içinde değerlendirilmesi gerektiğini savundu.
Türk Dönemi sonrası ve günümüz
Türk tüccarlar bu binayı kullanmaya 1838 yılına kadar devam ettiler. En son Arnavut asıllı Sadullah adlı Osmanlı tüccarının binayı terk etmesiyle bina boş kaldı. 19. yüzyıla gelindiğinde gerek süregelen dava gerekse bir süre kullanılmaması ile birlikte bina artık virane haline gelmeye başlamıştır ve yenileme gereksinimi doğmuştur. 1838 yılında Türk Hanı kapatıldı ve geniş çaplı bir restorasyon çalışmasına başlandı ve hatta bazı mimari değişiklikler inşa edildiği dönemin anlayışına sadık kalınarak yapıldı; bazı değişikler ise aslına zarar veren şekilde eklemeler içermektedir. 1860'larda başlayan restorasyon ve yenileme çalışmalarının ardından bina 1865 yılında 'nin (Museo Correr) eserlerinin sergilenmesi için kullanılmaya başlandı. 1923'e kadar Correr Müzesi'nin koleksiyonu sergilendi. Buradaki eserlerin Procuratie Nuove ve Ala Napoleonica müzelerine taşınmasının ardından 1923 yılından itibaren Venedik Doğa Tarihi Müzesi'nin flora ve fauna (Bitki örtüsü ve hayvan çeşitliliği), fosiller ve akvaryum koleksiyonlarına ev sahipliği yapmaya başladı.
Mimari özellikleri
Venedik'in en eski saraylarından birisi olan Türk Hanı (Fondaco dei Turchi) kıvrımlı bağlantıları ve ince sütunları ile Bizans mimarisinden ve Venedik'e has Gotik mimariden izler taşımaktadır. İki sıra kemerli cephesi bulunmaktadır. Türk tüccarların bu sarayı ticaret merkezi olarak kullanmaya başlamaları sonrasında, orada ikamet eden Türkler binaya bir cami ve hamam inşa etmişler ve sarayın mimarisini kısmen değiştirmişlerdir. Ayrıca 19. yüzyılın ikinci yarısında başlayan restorasyon çalışmaları esnasında sarayın üst kısmına kubbe biçimde eklemeler yapılmış, çatı görünümü değiştirilmiş ve iki yakasında kuleler yükseltilmiştir. Restorasyon sonrasında Türk Hanı olarak bilinen saray, çeşitli müzelerin kullanımı için tahsis edilerek binanın işlevselliği sağlanmıştır. Bina 1923'ten beri Venedik Doğa Tarihi Müzesi (Museo di Storia Naturale di Venezia) olarak kullanılmaktadır.
Resim Galerisi
-
Türk Hanı'nın günümüzde kanal cephesinden ve yakından görünümü -
Giriş cephesi -
Giriş kısmındaki detaylar -
Mermer süslemeler -
Avlu ve iç duvarlar
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ http://gezipgordum.com/fondaco-dei-turchi/ 3 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . FONDACO DEİ TURCHİ SAMİ ALTINAY - 9 EYLÜL 2015
- ^ a b "The Fondaco dei Turchi, Venice". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ocak 2016.
- ^ a b Mahmut Şakiroğlu, "Venedik'teki Türk Ticaret Merkezi Hakkında Yeni Bilgiler ve Bunun Ticaret Tarihimizdeki Yeri", ss. 615-616.
- ^ Mahmut Şakiroğlu, "Venedik'teki Türk Ticaret Merkezi Hakkında Yeni Bilgiler ve Bunun Ticaret Tarihimizdeki Yeri", s.619.
Dış bağlantılar
- Turan, Şerafettin "Venedikte Türk Ticaret Merkezi, Fondaco dei Turchi", Belleten, Cilt:32, Sayı:126, s. 247-283, 1968, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- Juergen Schulz, "Early Plans of the Fondaco dei Turchi." Kaynak: Memoirs of the American Academy in Rome 42 (1997), s. 149-159. (İngilizce)
- Constable, Olivia Remie, (2003) Housing the Stranger in the Mediterranean World: Lodging, Trade, and Travel in Late Antiquity and the Middle Ages, Cambridge: Cambridge University Press. (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turk Hani Italyanca Fondaco dei Turchi veya Italyanca Fontego dei Turchi 13 yuzyilda tarafindan insa edilmis ve Italya nin Venedik sehrindeki Buyuk Kanal da bulunan bir saray Ozellikle Turk tuccarlarin kullanmaya baslamasiyla Turk adiyla ozdeslesmis ve Turk Hani olarak adlandirilmaya baslamistir Bulundugu mevkinin karsi kiyisinda nu bulunmaktadir Gunumuzde Venedik Doga Tarihi Muzesi ne ev sahipligi yapmaktadir Turk HaniFondaco dei Turchi Palazzo dei TurchiAcilis1381 635 yil once Kapanis1838KonumSalita Fontego 30135 Venedik ItalyaKoordinatlar45 26 31 K 12 19 43 D 45 44194 K 12 32861 D 45 44194 12 32861TurDoga Tarihi Muzesi gunumuzde Toplu ulasim1 veya 82 numarali deniz otobusleri ile San Marcuola duraginda inerekResmi sitehttp msn visitmuve itErken DonemiBinanin mimari olan Pesaro sehrinden surgun edildikten sonra Venedik e gelmis ve Venedik Lagunu icerisindeki bu yapiyi insa etmistir Yapi 1381 yilinda Venedik Cumhuriyeti tarafindan satin alinmis ve Ferrara duku olan icin tahsis edilmistir 14 yuzyilin son doneminde insasi tamamlanan yapi daha sonraki donemlerde sehri ziyaret eden ileri gelenler icin de bir konaklama mekani olmustur Turk DonemiTurk Hani nin 19 yuzyil basinda yipranmis durumu Isim kaynagi Funduk Arapca فندق kelimesi gunumuz Arapcasinda otel konaklanacak yer manasina gelmektedir O donemde han kervansaray veya misafirhane icin kullanilabilen bu ifade Italyanca ya gecerek Fondaco kelimesine donusmustur Turk Hani Fondaco dei Turchi ve Fondaco dei Tedeschi ifadelerinde kullanilan Fondaco tabiri buradan gelmektedir Kullanimi 1537 1540 Osmanli Venedik Savasi sirasinda Venedik teki Osmanli tebaasindan tuccarlarin tutuklanmasi ve mallarinin guvence altina alinmasina karar verilmisti 1570 1573 Osmanli Venedik Savasi ve ozellikle Inebahti Deniz Muharebesi sonrasinda Turklerin konakladigi yerlerin kapisina Turklere Olum yazilarak tuccarlar tedirgin edilmisti Tuccarlarin surekli emniyetlerinin saglanmasi ve belli bir duzen altinda takip edilmeleri icin bu bina tercih edilmistir 11 Mart 1621 de Venedik Senatosu nun karariyla Turk tuccarlarin kullanimina tahsis edilmistir Bu tahsisattan maksat Osmanli topraklariyla olan ticaret baginin zarar gormemesiydi Turk tuccarlar tarafindan sikca kullanilan bu bina 17 yuzyila gelindiginde artik Turk Hani Fondaco dei Turchi olarak anilir olmustur Bir sure Iranlilar da kullansa da 1621 ila 1838 doneminde bu han Venedik te yasamaya baslayan Osmanli Imparatorlugu ndan gelmis Turk tuccarlarinin surekli konakladiklari bir yer haline gelmistir Burada yasayan Venedik teki Turk yerlesimciler artik dei Turchi adiyla anilmaya baslanmistir Bu yapi da tek binadan olusan Turk gettosu haline gelmistir Artik Turk Hani Fondaco dei Turchi olarak bilinen yapi Turk tuccarlar icin konaklanacak ev mallarin saklanacagi depo ve pazarlanacagi bir carsi olarak hizmet sunmustur Bina tuccarlar icin bir ugrak nokta olmanin yanina Venedik te yerlesik olan Turkler icin de bir merkez ve hizmete ozel tahsis edilmis bir bina mahalle islevi gormustur Burada konaklayan ve yerlesik bulunan Turkler icin getto yapilanmasinda oldugu gibi bazi kisitlamalar getirilmistir Konaklamak veya ticaret amaciyla burada bulunanlarin belirli zamanlarda binadan ayrilabilmeleri giris ve cikis saatlerinin belirlenmesi bina icerisinde kadin ve silah bulundurmanin yasak olusu bunlardan bazilaridir Buraya ticaret icin gelen Turklerin ozellikle yun balmumu ve ham petrol neft ticareti icin gelmekteydi Akdeniz ticaretinin merkez sehirlerinden olan Venedik te tipki Turk tuccarlar ve Venedik teki Turkler icin Turk Hani oldugu gibi Akdeniz veya Balkanlar uzerinden gelen mallari Avrupa nin iclerine goturecek Alman tuccarlar icin de Fondaco dei Tedeschi yine bu mahallede bulunmaktadir Venedik Cumhuriyeti nin Napolyon Bonapart tarafindan 1797 deki Campo Formio Antlasmasi ile Venedik Cumhuriyeti ortadan kaldirildi ve binanin mulkiyeti de ozel sahsa gecti Binanin yeni sahibi Turkleri cikartmak Turk tuccarlar da binati terk etmemek icin uzun yillar mahkemede hak aradilar Turk tuccarlar yuzyillardir kesintisiz kendilerine tahsis edilmesini dayanak yaparken binanin yeni sahibi ise mulkiyetin ve kullaniminin yeni rejim icinde degerlendirilmesi gerektigini savundu Turk Donemi sonrasi ve gunumuzTurk Hani nin 1870 yilinda restorasyon sonrasi durumu Turk tuccarlar bu binayi kullanmaya 1838 yilina kadar devam ettiler En son Arnavut asilli Sadullah adli Osmanli tuccarinin binayi terk etmesiyle bina bos kaldi 19 yuzyila gelindiginde gerek suregelen dava gerekse bir sure kullanilmamasi ile birlikte bina artik virane haline gelmeye baslamistir ve yenileme gereksinimi dogmustur 1838 yilinda Turk Hani kapatildi ve genis capli bir restorasyon calismasina baslandi ve hatta bazi mimari degisiklikler insa edildigi donemin anlayisina sadik kalinarak yapildi bazi degisikler ise aslina zarar veren sekilde eklemeler icermektedir 1860 larda baslayan restorasyon ve yenileme calismalarinin ardindan bina 1865 yilinda nin Museo Correr eserlerinin sergilenmesi icin kullanilmaya baslandi 1923 e kadar Correr Muzesi nin koleksiyonu sergilendi Buradaki eserlerin Procuratie Nuove ve Ala Napoleonica muzelerine tasinmasinin ardindan 1923 yilindan itibaren Venedik Doga Tarihi Muzesi nin flora ve fauna Bitki ortusu ve hayvan cesitliligi fosiller ve akvaryum koleksiyonlarina ev sahipligi yapmaya basladi Mimari ozellikleriVenedik in en eski saraylarindan birisi olan Turk Hani Fondaco dei Turchi kivrimli baglantilari ve ince sutunlari ile Bizans mimarisinden ve Venedik e has Gotik mimariden izler tasimaktadir Iki sira kemerli cephesi bulunmaktadir Turk tuccarlarin bu sarayi ticaret merkezi olarak kullanmaya baslamalari sonrasinda orada ikamet eden Turkler binaya bir cami ve hamam insa etmisler ve sarayin mimarisini kismen degistirmislerdir Ayrica 19 yuzyilin ikinci yarisinda baslayan restorasyon calismalari esnasinda sarayin ust kismina kubbe bicimde eklemeler yapilmis cati gorunumu degistirilmis ve iki yakasinda kuleler yukseltilmistir Restorasyon sonrasinda Turk Hani olarak bilinen saray cesitli muzelerin kullanimi icin tahsis edilerek binanin islevselligi saglanmistir Bina 1923 ten beri Venedik Doga Tarihi Muzesi Museo di Storia Naturale di Venezia olarak kullanilmaktadir Resim GalerisiTurk Hani nin gunumuzde kanal cephesinden ve yakindan gorunumu Giris cephesi Giris kismindaki detaylar Mermer suslemeler Avlu ve ic duvarlarAyrica bakinizFundukKaynakca http gezipgordum com fondaco dei turchi 3 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde FONDACO DEI TURCHI SAMI ALTINAY 9 EYLUL 2015 a b The Fondaco dei Turchi Venice 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ocak 2016 a b Mahmut Sakiroglu Venedik teki Turk Ticaret Merkezi Hakkinda Yeni Bilgiler ve Bunun Ticaret Tarihimizdeki Yeri ss 615 616 Mahmut Sakiroglu Venedik teki Turk Ticaret Merkezi Hakkinda Yeni Bilgiler ve Bunun Ticaret Tarihimizdeki Yeri s 619 Dis baglantilarTuran Serafettin Venedikte Turk Ticaret Merkezi Fondaco dei Turchi Belleten Cilt 32 Sayi 126 s 247 283 1968 Turk Tarih Kurumu Ankara Juergen Schulz Early Plans of the Fondaco dei Turchi Kaynak Memoirs of the American Academy in Rome 42 1997 s 149 159 Ingilizce Constable Olivia Remie 2003 Housing the Stranger in the Mediterranean World Lodging Trade and Travel in Late Antiquity and the Middle Ages Cambridge Cambridge University Press ISBN 978 0521819183 Ingilizce