Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (Ukraynaca: Українська Радянська Соціалістична Республіка, УРСР - Ukrayinska Radyanska Sotsialistiçna Respublika URSR), 1917 Ekim Devrimi ile kurulan SSCB'yi oluşturan 15 birlik cumhuriyetinden biri. Kuzeyde ve doğuda Rusya SFSC, güneyde Azak Denizi ve Karadeniz, güneybatıda Moldova SSC ve Romanya, batıda Macaristan, Çekoslovakya ve Polonya, kuzeybatıda da Belarus SSC ile çevrilidir.
Ukrayna SSC Українська Радянська Соціалістична Республіка Украинская Советская Социалистическая Республика Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1919-1991 | |||||||||||||||||
Slogan Пролетарі всіх країн, єднайтеся! (Ukraynaca) "" (transliterasyon) "Dünya'nın bütün işçileri, Birleşin!" | |||||||||||||||||
Millî marş Державний гімн Української Радянської Соціалістичної Республіки (Ukraynaca) Derzhavnyy himn Ukrayins'koyi Radyans'koyi Sotsialistychnoyi Respubliky (transliterasyon) Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Milli Marşı | |||||||||||||||||
Sovyetler Birliği içerisinde Ukrayna SSC'nin yeri. | |||||||||||||||||
Başkent | Harkov (1919-1934) Kiev (1934-1991) | ||||||||||||||||
Yaygın dil(ler) | Ukraynaca · Rusça | ||||||||||||||||
Hükûmet | Marksist-Leninist tek parti sosyalist cumhuriyet | ||||||||||||||||
Devlet Başkanı | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Hükümet Başkanı | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Yasama organı | Yüksek Sovyet | ||||||||||||||||
Tarihçe | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Yüzölçümü | |||||||||||||||||
• Toplam | 603.700 km2 | ||||||||||||||||
Nüfus | |||||||||||||||||
• Sayılan | 51.706.746 | ||||||||||||||||
Para birimi | Sovyet karbovanets | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Lenin Nişanı Dört ödülü |
Tarih
1917'de Rusya’da Çarlık rejiminin yıkılmasından sonra Kiev’de başlıca yöneticileri ve olan bir Özerk Ukrayna Cumhuriyeti kurulurken aynı yılın Aralık ayında Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ilan edildi. Brest-Litovsk Barış Antlaşması görüşmeleri sırasında Alman ordularınca işgal edilen Ukrayna’da, Aralık 1918’de işgalin son bulmasından sonra yönetimi başa geçti. 1919-1921 arası Ukrayna, Denikin ve Wrangel komutasındaki Beyaz Ordu ile Mart 1919’da Rakovski önderliğinde kurulan Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ni destekleyen Kızıl Ordu arasında yoğun çarpışmalara sahne oldu. Bu süreçte Petliura yönetiminin Polonya’yla anlaşarak Kızıl Ordu’ya karşı yürüttüğü savaş 1921’de Sovyet Rusya ile Polonya arasında yapılan Riga Antlaşması'yla son buldu. ve Volhinya Polonya topraklarına katılırken Ukrayna’nın Sovyet hükûmeti 1922’de SSCB’ye katıldı. 1941-1942’de Nazi Almanyası ordularınca işgal edilen Ukrayna, Sovyet ordusunun karşı saldırısıyla kurtarıldı. Ukrayna SSC 1945’te Doğu Galiçya, Volhinya, Rutenya, Besarabya ve ile genişledi. 19 Şubat 1954 tarihinde, Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti Prezidyumu, Kırım Oblastını Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nden çıkararak Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağladı.
Ukrayna halkı Sovyetler Birliği'nin dağılma sürecinde 17 Mart 1991'de yapılan referandumda % 71 oran ile birlik lehine oy kullandı (bkz. 1991 Sovyetler Birliği referandumu). Ancak bu oran referandumun meşru kabul edildiği 9 ülke arasındaki en düşük sonuçtu. Ukrayna hükûmeti Moskova'da 20 Ağustos 1991'deki darbe girişiminden sonra da 24 Ağustos'ta SSCB'den ayrıldığını ilan etti.
Yönetim
SSCB’ni oluşturan 15 birlik cumhuriyetinden biri olan Ukrayna’nın yönetim organı Yüksek Sovyet ve Bakanlar Kurulu’dur. Birleşmiş Milletler’de ayrı bir devlet olarak temsilci bulunduran Ukrayna’da yönetim, ekonomi, toplumsal ve kültürel etkinlikler Komünist Partisi’nin yönlendiriciliğinde olurdu.
Ekonomi
Önemli bir tarım ve sanayi bölgesi olan Ukrayna, SSCB ekonomisinde Rusya SFSC’den sonra ikinci sırada yer alır. Bu çerçevede yoğun bir demir yolu ağı (22.000 km’den çok) iӀe son derece gelişkin bir deniz ve nehir filosuna sahiptir. Toprakların ve iklim koşullarının çeşitliliği, son derece farklı tarım ürünlerinin yetiştirilmesini olanaklı kılar. İleri derecede makineleşmiş Ukrayna tarımı, SSCB şeker pancarı üretiminin yaklaşık 2/3'sini, ayçiçeği üretiminin yarısını, meyve üretiminin 1/3'ini, üzüm üretiminin 1/4'ünü, tahıl üretimin 1/5'ini sağlar. Bunların yanı sıra patates, yün, tütün, kenevir üretimi de önemli ölçüdedir. Büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği, kümes hayvancılığı; SSCB'nin et, süt ve yumurta üretiminin 1/4'ünü karşılar ve tarıma dayalı güçlü bir sanayiyi besler. Enerji kaynakları bakımından çok zengin kaynaklara sahip Ukrayna'da kömür üretimi (SSCB üretimin 1/3'inden çok; yılda yaklaşık 200 milyon ton) ve Dniepr havzasında yürütülür. Ayrıca, 'da (yılda yaklaşık 50 milyon ton; SSCB üretimini 1/3'inden çok) ve Kerç’de demir cevheri, Nikopol’da manganez, ’da cıva işletmeleri kuruludur. Bunlara bağlı olarak demir-çelik, metalürji, makine yapım ve kimya sanayileri alanlarında büyük fabrikalar etkinlik göstermektedir. Donbas havzasındaki termik santrallerde bütünlenen Dniepr üzerinde kurulu hidroelektrik santralları, elektrokimya ve elektrometalürji işletmelerini besler. Son dönemlerde Karpatlar’ın eteklerinde ve Harkiv’un güneyinde bulunan petrol ve doğal gaz yatakları, Kremen çuk, Lviv, Odesa ve ’da yeni petrol merkezlerinin kurulmasına yol açtı. Tekstil, kürk, deri gibi geleneksel sanayi dalları ve inşaat malzemeleri işletmeleri de Ukrayna ekonomisinde önemli bir yer tutar.
Eski Bayraklar
- 1919 - 1929
- 1929 - 1937
- 1937 - 1949
Kaynakça
- ^ "Tarih" (Ukraynaca). Harkov Oblastı Devlet Yönetimi. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2011.
- ^ Ukrayna Tarihi Sovyet Ansiklopedisi (Ukraynaca). Ukrayna SSC Bilimler Akademisi. 1969-1972.
- ^ Sovyetler Birliği Dil Politikası 9 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., , , 2003, .
- ^ . 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Ukraynaca Ukrayinska Radyanska Socialistichna Respublika URSR Ukrayinska Radyanska Sotsialisticna Respublika URSR 1917 Ekim Devrimi ile kurulan SSCB yi olusturan 15 birlik cumhuriyetinden biri Kuzeyde ve doguda Rusya SFSC guneyde Azak Denizi ve Karadeniz guneybatida Moldova SSC ve Romanya batida Macaristan Cekoslovakya ve Polonya kuzeybatida da Belarus SSC ile cevrilidir Ukrayna SSCUkrayinska Radyanska Socialistichna Respublika Ukrainskaya Sovetskaya Socialisticheskaya Respublika Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti1919 1991Bayrak ArmaSlogan Proletari vsih krayin yednajtesya Ukraynaca transliterasyon Dunya nin butun iscileri Birlesin Milli mars Derzhavnij gimn Ukrayinskoyi Radyanskoyi Socialistichnoyi Respubliki Ukraynaca Derzhavnyy himn Ukrayins koyi Radyans koyi Sotsialistychnoyi Respubliky transliterasyon Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Milli Marsi source source track track track track track track Sovyetler Birligi icerisinde Ukrayna SSC nin yeri BaskentHarkov 1919 1934 Kiev 1934 1991 Yaygin dil ler Ukraynaca RuscaHukumetMarksist Leninist tek parti sosyalist cumhuriyetDevlet Baskani 1919 1938 ilk Christian Rakovsky 1990 1991 son Leonid KravcukHukumet Baskani 1919 1923 ilk Grigory Petrovsky 1988 1991 son Vitold FokinYasama organiYuksek SovyetTarihce Kurulusu1919 SSCB nin kurulusu30 Aralik 1922 15 Kasim 1939 BM uyeligi24 Ekim 1945 Bagimsizlik ilani24 Agustos 1991 Dagilisi1991Yuzolcumu Toplam603 700 km2Nufus Sayilan51 706 746Para birimiSovyet karbovanetsOnculler ArdillarIkinci Polonya CumhuriyetiUkrayna Halk Cumhuriyeti UkraynaLenin Nisani Dort oduluTarih1917 de Rusya da Carlik rejiminin yikilmasindan sonra Kiev de baslica yoneticileri ve olan bir Ozerk Ukrayna Cumhuriyeti kurulurken ayni yilin Aralik ayinda Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ilan edildi Brest Litovsk Baris Antlasmasi gorusmeleri sirasinda Alman ordularinca isgal edilen Ukrayna da Aralik 1918 de isgalin son bulmasindan sonra yonetimi basa gecti 1919 1921 arasi Ukrayna Denikin ve Wrangel komutasindaki Beyaz Ordu ile Mart 1919 da Rakovski onderliginde kurulan Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ni destekleyen Kizil Ordu arasinda yogun carpismalara sahne oldu Bu surecte Petliura yonetiminin Polonya yla anlasarak Kizil Ordu ya karsi yuruttugu savas 1921 de Sovyet Rusya ile Polonya arasinda yapilan Riga Antlasmasi yla son buldu ve Volhinya Polonya topraklarina katilirken Ukrayna nin Sovyet hukumeti 1922 de SSCB ye katildi 1941 1942 de Nazi Almanyasi ordularinca isgal edilen Ukrayna Sovyet ordusunun karsi saldirisiyla kurtarildi Ukrayna SSC 1945 te Dogu Galicya Volhinya Rutenya Besarabya ve ile genisledi 19 Subat 1954 tarihinde Sovyetler Birligi Yuksek Sovyeti Prezidyumu Kirim Oblastini Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti nden cikararak Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ne bagladi Ukrayna halki Sovyetler Birligi nin dagilma surecinde 17 Mart 1991 de yapilan referandumda 71 oran ile birlik lehine oy kullandi bkz 1991 Sovyetler Birligi referandumu Ancak bu oran referandumun mesru kabul edildigi 9 ulke arasindaki en dusuk sonuctu Ukrayna hukumeti Moskova da 20 Agustos 1991 deki darbe girisiminden sonra da 24 Agustos ta SSCB den ayrildigini ilan etti YonetimSSCB ni olusturan 15 birlik cumhuriyetinden biri olan Ukrayna nin yonetim organi Yuksek Sovyet ve Bakanlar Kurulu dur Birlesmis Milletler de ayri bir devlet olarak temsilci bulunduran Ukrayna da yonetim ekonomi toplumsal ve kulturel etkinlikler Komunist Partisi nin yonlendiriciliginde olurdu EkonomiOnemli bir tarim ve sanayi bolgesi olan Ukrayna SSCB ekonomisinde Rusya SFSC den sonra ikinci sirada yer alir Bu cercevede yogun bir demir yolu agi 22 000 km den cok iӀe son derece geliskin bir deniz ve nehir filosuna sahiptir Topraklarin ve iklim kosullarinin cesitliligi son derece farkli tarim urunlerinin yetistirilmesini olanakli kilar Ileri derecede makinelesmis Ukrayna tarimi SSCB seker pancari uretiminin yaklasik 2 3 sini aycicegi uretiminin yarisini meyve uretiminin 1 3 ini uzum uretiminin 1 4 unu tahil uretimin 1 5 ini saglar Bunlarin yani sira patates yun tutun kenevir uretimi de onemli olcudedir Buyukbas ve kucukbas hayvan yetistiriciligi kumes hayvanciligi SSCB nin et sut ve yumurta uretiminin 1 4 unu karsilar ve tarima dayali guclu bir sanayiyi besler Enerji kaynaklari bakimindan cok zengin kaynaklara sahip Ukrayna da komur uretimi SSCB uretimin 1 3 inden cok yilda yaklasik 200 milyon ton ve Dniepr havzasinda yurutulur Ayrica da yilda yaklasik 50 milyon ton SSCB uretimini 1 3 inden cok ve Kerc de demir cevheri Nikopol da manganez da civa isletmeleri kuruludur Bunlara bagli olarak demir celik metalurji makine yapim ve kimya sanayileri alanlarinda buyuk fabrikalar etkinlik gostermektedir Donbas havzasindaki termik santrallerde butunlenen Dniepr uzerinde kurulu hidroelektrik santrallari elektrokimya ve elektrometalurji isletmelerini besler Son donemlerde Karpatlar in eteklerinde ve Harkiv un guneyinde bulunan petrol ve dogal gaz yataklari Kremen cuk Lviv Odesa ve da yeni petrol merkezlerinin kurulmasina yol acti Tekstil kurk deri gibi geleneksel sanayi dallari ve insaat malzemeleri isletmeleri de Ukrayna ekonomisinde onemli bir yer tutar Eski Bayraklar1919 1929 1929 1937 1937 1949Kaynakca Tarih Ukraynaca Harkov Oblasti Devlet Yonetimi 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2011 Ukrayna Tarihi Sovyet Ansiklopedisi Ukraynaca Ukrayna SSC Bilimler Akademisi 1969 1972 Sovyetler Birligi Dil Politikasi 9 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Springer Science Business Media 2003 ISBN 978 1 4020 1298 3 20 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Aralik 2016