Uranyum camı, renklendirme için eritilmeden önce bir cam karışımına eklenen, genellikle oksit formunda uranyum içeren camdır. Oran genellikle eser seviyelerden ağırlıkça yaklaşık %2 uranyuma kadar değişir, ancak bazı 20. yüzyıl parçaları %25'e kadar uranyumla yapılmıştır.
İlk olarak 1789'da bir Alman kimyager tarafından tanımlanan uranyum, çok geçmeden floresan etkisi nedeniyle dekoratif camlara eklenmeye başlanmıştır. James Powell'ın Londra'daki Whitefriars cam şirketi, parlak camı ilk pazarlayanlardan biriydi, ancak diğer üreticiler kısa sürede satış potansiyelini fark etmiş ve uranyum camı Avrupa'da ve daha sonra Kuzey Amerika'da üretilmiştir.
Uranyum camı bir zamanlar sofra ve ev eşyası olarak üretilmekteydi, ancak 1940'lardan 1990'lara kadar Soğuk Savaş sırasında uranyumun çoğu endüstride kullanılabilirliği keskin bir şekilde kısıtlandığında yaygın kullanımdan düşmüştür. Züccaciye sanatında küçük bir canlanma olmasına rağmen, bu tür nesnelerin çoğu artık antika veya retro dönem koleksiyonları olarak kabul edilmektedir. Bunun dışında, modern uranyum camı artık çoğunlukla bilimsel veya dekoratif yenilikler olarak boncuk veya bilye gibi küçük nesnelerle sınırlıdır.
Görünüşü
Uranyum camının normal rengi, metal iyonlarının oksidasyon durumunave konsantrasyonuna bağlı olarak sarıdan yeşile değişir, ancak bu, camı renklendirme amacıyla başka elementlerin eklenmesiyle değişebilmektedir. Uranyum camı ayrıca ultraviyole ışık altında parlak yeşil ışık yayar ve yeterince hassas bir Geiger sayacında arka plan radyasyonunun üzerinde görünebilir, ancak çoğu uranyum cam parçasının zararsız olduğu ve ihmal edilebilir seviyede radyoaktif olduğu düşünülmekte ve kabul görmektedir.
- Modern uranyum cam boncuklar (siyah arka plan)
- Modern uranyum cam boncuklar (UV ışığı)
Vazelin camı
Uranyum camının en yaygın rengi soluk, sarımsı yeşildir ve 1930'larda, o sırada formüle edildiği şekliyle Vaseline marka vazelinin görünümüne benzerliği dolayısıyla "Vazelin cam" ismine yol açmıştır. Uzman koleksiyoncular Vazelin camını hala bu özel renkteki şeffaf veya yarı şeffaf uranyum camı olarak tanımlamaktadır.
Vazelin camı bazen, özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde, uranyum camı ile eşanlamlı olarak kullanılır, ancak bu kullanım hoş karşılanmaz, çünkü Vazelin markalı vazelin sadece sarıdır, diğer renklerde değildir. Bu terim bazen, karakteristik yeşil floresanı doğrulamak için siyah ışık testi gerektiren gerçek uranyum içeriğine bakılmaksızın, normal ışıktaki yüzeysel görünümlerinin belirli yönlerine dayalı olarak diğer cam türlerine de uygulanır.
Birleşik Krallık ve Avustralya'da Vazelin camı terimi, her tür yarı saydam camı ifade etmek için kullanılabilir.
Diğer renkler
Uranyum camının diğer bazı yaygın alt türlerinin kendi adlandırmaları vardır:
- Custard (Koyu krema) camı (opak veya yarı opak soluk sarı)
- Akyeşim (Jadeite) camı (opak veya yarı opak soluk yeşil)
- (şeffaf veya yarı saydam soluk yeşil)
- (pembeden sarıya değişen opak cam)
"Vazelin" gibi, "Custard" ve "Jadeite" isimleri de genellikle uranyum içeriğinden ziyade camın görünümünden dolayı verilmiştir. Bununla birlikte, "Buhran camı", görünümü veya formülü ne olursa olsun, Büyük Buhran sırasında üretilen herhangi bir cam eşya parçası için genel bir tanımdır.
Tarihi
Sanayi öncesi kullanım
Uranyum camının kullanımı, 1912 yılında Oxford Üniversitesi'nden R. T. Gunther tarafından Napoli Körfezi'ndeki Burnu'nda bir Roma villasında bulunan %1 uranyum oksitli sarı cam içeren bir mozaiğin tarihi olan en az MS 79 yılına kadar uzanmaktadır. Orta Çağ'ın sonlarından itibaren uraninit, Joachimsthal, Bohemya'daki (günümüzdeÇekya'da ) Habsburg gümüş madenlerinden çıkarılmış ve yerel cam yapım endüstrisinde renklendirici olarak kullanılmıştır.
Uranyumu keşfeden Martin Klaproth (1743–1817), daha sonra elementin cam renklendirici olarak kullanmayı denemiştir.
Kullanım
Cam imalatı
Uranyum camı, bilimsel cam üfleyiciler tarafından "dereceli conta" olarak bilinen birkaç ara camdan biri olarak kullanılır. Bu tipik olarak tungsten ve molibden gibi camdan metale contalarda veya gibi nikel bazlı alaşımlarda, metal sızdırmazlık camı ile düşük genleşmeli borosilikat cam arasında bir ara cam olarak kullanılır.
Modern üretim
Uranyum camı, 19. yüzyılın ortalarında popüler hale gelmiş ve en popüler olduğu dönem 1880'lerden 1920'lere kadar olmuştur.
Uranyum camından yapılmış eşyaların ilk büyük üreticisi, kızı Anna Maria'nın onuruna camın sarı (Almanca: Gelb) ve sarı-yeşil (Almanca: Gelb-Grün) çeşitlerine sırasıyla "annagelb" ve "annagrün" adını veren Avusturyalı Franz Xaver Riedel olarak bilinir. Riedel, 1830'dan 1848'e kadar Bohemya'daki 'da (günümüzde ), üretken bir uranyum camı üfleyicisiydi.
1840'lara gelindiğinde, diğer birçok Avrupa cam fabrikası uranyum camı ürünleri üretmeye ve yeni uranyum camı çeşitleri geliştirmeye başladı. Fransa'daki , kalsedonun bu yeşil formuna benzerliğinden dolayı krizopraz adını verdikleri opak yeşil bir uranyum camı oluşturdu.
- uranyum
- UV ışığı altında parlayan bir uranyum camı kek tabağı (cake plate)
- UV ışığı altında parlayan uranyum camı
- 1930 dolaylarında uranyum cam
19. yüzyılın sonunda, cam yapımcıları uranyum camının belirli mineral katkılarıyla yüksek sıcaklıklarda temperlenebileceğini ve değişen derecelerde mikro kristalleşmeye neden olabileceğini keşfettiler. Bu, geleneksel şeffaf sarı veya sarı-yeşilden opak bir beyaza kadar giderek daha opak bir cam yelpazesin oluşmasına katkı sağlamıştır. Buhran yıllarında, daha yeşil bir cam için popüler tercihlere uymak için karışıma daha fazla demir oksit eklenmiştir. Teknik olarak bir cam-seramik olan bu malzeme, vazelin ile sözde benzer görünümünden dolayı "vazelin camı" adını almıştır. Günümüzde , , ve cam geleneğini sürdürmektedir.
ABD'nin uranyum camı üretimi, hükûmetin 1942'den 1958'e kadar Manhattan Projesi için uranyum tedarikine el koyması nedeniyle II. Dünya Savaşı'nın ortalarında durdurulmuştur. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki kısıtlamalar hafifletildikten sonra, Fenton ve Mosser dahil olmak üzere birkaç firma uranyum cam üretimine yeniden başlamıştır. Soğuk Savaş'ın ardından uranyum camı üzerindeki kısıtlamalar tamamen kaldırılmıştır. Bu süre zarfında birçok eski parça serbest piyasaya girmiş ve 2000'li yıllara kadar küçük miktarlarda yeni parçalar üretilmeye devam etmiştir.
, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra uranyum camı tasarımcı parçaları üretmiştir.[]
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Uranium glass ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- ^ Big Book of Vaseline Glass, by Barrie Skelcher, Pub. Schiffer
- ^ . ORAU Museum of Radiation and Radioactivity. 21 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 5 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 21 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ (PDF). Journal of Environmental Radioactivity. Elsevier. 64 (2–3): 113-119. 2003. doi:10.1016/S0265-931X(02)00042-5. (PMID) 12500798. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2007. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Glickman, Jay L. and Fedosky, Terry, Yellow-Green Vaseline A Guide to the Magic Glass, Revised Edition, c. 1998, The Glass Press, Inc., dba Antique Publications. (PB) or 1570800464 (HB)
- ^ a b . Museum of Radiation and Radioactivity (İngilizce). 22 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2021.
- ^ . Los Alamos National Laboratory. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2016.
- ^ a b Emsley, Nature's Building Blocks (2001), page 482
- ^ The Earliest Known Use of a Material Containing Uranium by Earle R. Caley, Isis, Vol. 38, No. 3/4 (Feb., 1948).
- ^ . .parkcity.ne.jp. 1 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2014.
- ^ . Vaselineglass.org. 6 Aralık 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2014.
- ^ . Collectors Weekly (İngilizce). 30 Temmuz 2014. 5 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2018.
- ^ Boot (February 2017). "Uranium Glass: A Glowing Alternative to Conventional Sources of Radioactivity". The Physics Teacher. 55 (2): 76-78. doi:10.1119/1.4974115.
Dış bağlantılar
- Uranyum Cam – Cam Derneği 18 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Cam Müzesi'nde Davidson English Pressed Glass 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sağlık Fiziği Tarihi Enstrümantasyon Müzesi Koleksiyonunda Vazelin ve Uranyum Camı 3 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uranyum cami renklendirme icin eritilmeden once bir cam karisimina eklenen genellikle oksit formunda uranyum iceren camdir Oran genellikle eser seviyelerden agirlikca yaklasik 2 uranyuma kadar degisir ancak bazi 20 yuzyil parcalari 25 e kadar uranyumla yapilmistir Ultraviyole isik altinda parlayan uranyum cam esyalarVakum kondansatorunde giris contasi olarak kullanilan uranyum cam Ilk olarak 1789 da bir Alman kimyager tarafindan tanimlanan uranyum cok gecmeden floresan etkisi nedeniyle dekoratif camlara eklenmeye baslanmistir James Powell in Londra daki Whitefriars cam sirketi parlak cami ilk pazarlayanlardan biriydi ancak diger ureticiler kisa surede satis potansiyelini fark etmis ve uranyum cami Avrupa da ve daha sonra Kuzey Amerika da uretilmistir Uranyum cami bir zamanlar sofra ve ev esyasi olarak uretilmekteydi ancak 1940 lardan 1990 lara kadar Soguk Savas sirasinda uranyumun cogu endustride kullanilabilirligi keskin bir sekilde kisitlandiginda yaygin kullanimdan dusmustur Zuccaciye sanatinda kucuk bir canlanma olmasina ragmen bu tur nesnelerin cogu artik antika veya retro donem koleksiyonlari olarak kabul edilmektedir Bunun disinda modern uranyum cami artik cogunlukla bilimsel veya dekoratif yenilikler olarak boncuk veya bilye gibi kucuk nesnelerle sinirlidir GorunusuUranyum caminin normal rengi metal iyonlarinin oksidasyon durumunave konsantrasyonuna bagli olarak saridan yesile degisir ancak bu cami renklendirme amaciyla baska elementlerin eklenmesiyle degisebilmektedir Uranyum cami ayrica ultraviyole isik altinda parlak yesil isik yayar ve yeterince hassas bir Geiger sayacinda arka plan radyasyonunun uzerinde gorunebilir ancak cogu uranyum cam parcasinin zararsiz oldugu ve ihmal edilebilir seviyede radyoaktif oldugu dusunulmekte ve kabul gormektedir Modern uranyum cam boncuklar siyah arka plan Modern uranyum cam boncuklar UV isigi Vazelin cami Uranyum caminin en yaygin rengi soluk sarimsi yesildir ve 1930 larda o sirada formule edildigi sekliyle Vaseline marka vazelinin gorunumune benzerligi dolayisiyla Vazelin cam ismine yol acmistir Uzman koleksiyoncular Vazelin camini hala bu ozel renkteki seffaf veya yari seffaf uranyum cami olarak tanimlamaktadir Vazelin cami bazen ozellikle Amerika Birlesik Devletleri nde uranyum cami ile esanlamli olarak kullanilir ancak bu kullanim hos karsilanmaz cunku Vazelin markali vazelin sadece saridir diger renklerde degildir Bu terim bazen karakteristik yesil floresani dogrulamak icin siyah isik testi gerektiren gercek uranyum icerigine bakilmaksizin normal isiktaki yuzeysel gorunumlerinin belirli yonlerine dayali olarak diger cam turlerine de uygulanir Birlesik Krallik ve Avustralya da Vazelin cami terimi her tur yari saydam cami ifade etmek icin kullanilabilir Diger renkler Uranyum caminin diger bazi yaygin alt turlerinin kendi adlandirmalari vardir Custard Koyu krema cami opak veya yari opak soluk sari Akyesim Jadeite cami opak veya yari opak soluk yesil seffaf veya yari saydam soluk yesil pembeden sariya degisen opak cam Vazelin gibi Custard ve Jadeite isimleri de genellikle uranyum iceriginden ziyade camin gorunumunden dolayi verilmistir Bununla birlikte Buhran cami gorunumu veya formulu ne olursa olsun Buyuk Buhran sirasinda uretilen herhangi bir cam esya parcasi icin genel bir tanimdir TarihiSanayi oncesi kullanim Uranyum caminin kullanimi 1912 yilinda Oxford Universitesi nden R T Gunther tarafindan Napoli Korfezi ndeki Burnu nda bir Roma villasinda bulunan 1 uranyum oksitli sari cam iceren bir mozaigin tarihi olan en az MS 79 yilina kadar uzanmaktadir Orta Cag in sonlarindan itibaren uraninit Joachimsthal Bohemya daki gunumuzdeCekya da Habsburg gumus madenlerinden cikarilmis ve yerel cam yapim endustrisinde renklendirici olarak kullanilmistir Uranyumu kesfeden Martin Klaproth 1743 1817 daha sonra elementin cam renklendirici olarak kullanmayi denemistir KullanimCam imalati Uranyum cami bilimsel cam ufleyiciler tarafindan dereceli conta olarak bilinen birkac ara camdan biri olarak kullanilir Bu tipik olarak tungsten ve molibden gibi camdan metale contalarda veya gibi nikel bazli alasimlarda metal sizdirmazlik cami ile dusuk genlesmeli borosilikat cam arasinda bir ara cam olarak kullanilir Modern uretim Uranyum cami 19 yuzyilin ortalarinda populer hale gelmis ve en populer oldugu donem 1880 lerden 1920 lere kadar olmustur Uranyum camindan yapilmis esyalarin ilk buyuk ureticisi kizi Anna Maria nin onuruna camin sari Almanca Gelb ve sari yesil Almanca Gelb Grun cesitlerine sirasiyla annagelb ve annagrun adini veren Avusturyali Franz Xaver Riedel olarak bilinir Riedel 1830 dan 1848 e kadar Bohemya daki da gunumuzde uretken bir uranyum cami ufleyicisiydi 1840 lara gelindiginde diger bircok Avrupa cam fabrikasi uranyum cami urunleri uretmeye ve yeni uranyum cami cesitleri gelistirmeye basladi Fransa daki kalsedonun bu yesil formuna benzerliginden dolayi krizopraz adini verdikleri opak yesil bir uranyum cami olusturdu uranyum UV isigi altinda parlayan bir uranyum cami kek tabagi cake plate UV isigi altinda parlayan uranyum cami 1930 dolaylarinda uranyum cam 19 yuzyilin sonunda cam yapimcilari uranyum caminin belirli mineral katkilariyla yuksek sicakliklarda temperlenebilecegini ve degisen derecelerde mikro kristallesmeye neden olabilecegini kesfettiler Bu geleneksel seffaf sari veya sari yesilden opak bir beyaza kadar giderek daha opak bir cam yelpazesin olusmasina katki saglamistir Buhran yillarinda daha yesil bir cam icin populer tercihlere uymak icin karisima daha fazla demir oksit eklenmistir Teknik olarak bir cam seramik olan bu malzeme vazelin ile sozde benzer gorunumunden dolayi vazelin cami adini almistir Gunumuzde ve cam gelenegini surdurmektedir ABD nin uranyum cami uretimi hukumetin 1942 den 1958 e kadar Manhattan Projesi icin uranyum tedarikine el koymasi nedeniyle II Dunya Savasi nin ortalarinda durdurulmustur Amerika Birlesik Devletleri ndeki kisitlamalar hafifletildikten sonra Fenton ve Mosser dahil olmak uzere birkac firma uranyum cam uretimine yeniden baslamistir Soguk Savas in ardindan uranyum cami uzerindeki kisitlamalar tamamen kaldirilmistir Bu sure zarfinda bircok eski parca serbest piyasaya girmis ve 2000 li yillara kadar kucuk miktarlarda yeni parcalar uretilmeye devam etmistir 2 Dunya Savasi ndan sonra uranyum cami tasarimci parcalari uretmistir kaynak belirtilmeli Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Uranium glass ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Sievert Sencer SariKaynakca Big Book of Vaseline Glass by Barrie Skelcher Pub Schiffer ORAU Museum of Radiation and Radioactivity 21 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi 5 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi 21 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Journal of Environmental Radioactivity Elsevier 64 2 3 113 119 2003 doi 10 1016 S0265 931X 02 00042 5 PMID 12500798 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 9 Aralik 2007 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Glickman Jay L and Fedosky Terry Yellow Green Vaseline A Guide to the Magic Glass Revised Edition c 1998 The Glass Press Inc dba Antique Publications 1570800456 PB or 1570800464 HB a b Museum of Radiation and Radioactivity Ingilizce 22 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ekim 2021 Los Alamos National Laboratory 29 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2016 a b Emsley Nature s Building Blocks 2001 page 482 The Earliest Known Use of a Material Containing Uranium by Earle R Caley Isis Vol 38 No 3 4 Feb 1948 parkcity ne jp 1 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ocak 2014 Vaselineglass org 6 Aralik 2000 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ocak 2014 Collectors Weekly Ingilizce 30 Temmuz 2014 5 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Temmuz 2018 Boot February 2017 Uranium Glass A Glowing Alternative to Conventional Sources of Radioactivity The Physics Teacher 55 2 76 78 doi 10 1119 1 4974115 Dis baglantilarUranyum Cam Cam Dernegi 18 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cam Muzesi nde Davidson English Pressed Glass 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Saglik Fizigi Tarihi Enstrumantasyon Muzesi Koleksiyonunda Vazelin ve Uranyum Cami 3 Kasim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde