Vahram Papazyan (Ermenice: Վահրամ Քամերի Փափազյան, 6 Ocak 1888 - 5 Haziran 1968), ünlü 20. yüzyıl Shakespeare oyuncusu. 20. yüzyılın en önemli trajedyeni olarak görülen sanatçı, İstanbul'da Türkçe ve Ermenice oyunlar sahnelemiş; 1922-1953 arasında Ermeni ve Rus tiyatro toplulukları ile Moskova, Fransa, İtalya, Avusturya, İspanya ve Belçika'da sahneye çıkmıştır. 1954'ten sonra Erivan'daki Sundukyan Akademi Tiyatrosu'nun yıldız oyuncusu idi.
Vahram Papazyan | |
---|---|
Doğum | 6 Ocak 1888 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 5 Haziran 1968 (80 yaşında) Erivan, Ermenistan |
Erivan'da 2004 yılından bu yana Vahram Papazyan anısına "Uluslararası Shakespeare Tiyatrosu Festivali" gerçekleştirilmektedir.
Yaşamı
1888’de Samatya’da dünyaya geldi. 1902’de Esayan Okulu’ndan mezun olduktan sonra, Moda'daki Mıhitaryan Okulu’nda öğrenim gördü. 1905’te din adamı olması için Venedik’e gönderildi. Murat Rafaelyan Koleji’nde üç ay kaldı. Okulda Petros Adamyan'ın gösterilerini izledikten sonra tiyatroculuğa yöneldi. İtalya ve Fransa’da aldığı tiyatro eğitiminin yanında eşitli tiyatro gruplarıyla birlikte sahneye de çıktı. İtalyan oyun yazarı ve oyuncu ’nin öğrencisi olan Papazyan, onun kurduğu Comédie Française’in oyunlarında da yer almıştır.
Papazyan, 1908'de İstanbul'a döndü. II. Abdülhamid devrinde yasaklanmış olan Ermenice tiyatro, o döndükten bir ay sonra ilan edilen II. Meşrutiyet'le serbest bırakıldı ve sanatçı tiyatro hayatına İstanbul’da devam etti. Vahamyan o yaz, 1896'da Osmanlı Bankası Baskını'nın ardından yaşanan pogrom sonucunda hayatını kaybeden Ermeniler için, Şişli Ermeni Mezarlığı’nda düzenlenen mitingde Taniel Varujan’ın Çartı (Kıyım) adlı şiirini okudu. II. Abdülhamid döneminde yasaklanmış olan bu şiir, 1895-1896 yıllarındaki Hamidiye Katliamları hakkında idi. Sanatçı, mitingde bu şiiri okuduktan sonra ünlendi.
1911 yılında Odeon Tiyatrosu'nda Türkçe olarak sahnelenen Hamlet'te Hamlet rolünü oynadı. Tekirdağ'dan Mısır'a kadar, Ermenilerin yaşadığı bütün yörelerde sahneye çıktı. 1913'te Tiflis'e geçti. Rusya’yı dolaşmaya ve oyunlarını Ermenice ve Fransızca sahnelemeye başladı.
I. Dünya Savaşı patlak verdiğinde Venedik'te bulunan sanatçı, aldığı bir davet üzerine Bakü'ye gitmek üzere bindiği gemi İstanbul limanına uğradığı sırada gemiye el konulması üzerine mecburen İstanbul’da kaldı. Bu arada Mardiros Mınakyan'ın ısrarı üzerine İstanbul'da bir oyunda rol almayı kabul etti. Ancak 1908’deki mitingde okuduğu şiir nedeniyle polis tarafından aranmaktaydı. Sahneye çıktığı gece tiyatroyu basan polislerden kaçarak İstanbul’dan uzaklaştı. Odessa'ya giden bir gemiye binerek Odessa'daki Ermeni Kilisesi'ne sığındı. Bir süre Odessa’da kaldıktan sonra Kafkasya'ya gitti ve gönüllü olarak Andranik Paşa'nın kuvvetlerine katıldı.
1918'de yeniden İstanbul'a döndü ve bir Ermeni tiyatrosunda oynamaya başladı. Bu dönemde Muhsin Ertuğrul ile birlikte bir film çekti.
1921-1922’de kesin olarak Ermenistan'a yerleşti. Ermeni ve Rus tiyatro topluluklarında rol aldı. 1922-1953 arasında Moskova, Fransa, İtalya, Avusturya, İspanya ve Belçika'da sahneye çıktı. 1954'ten sonra ölümüne kadar Sundukyan Akademi Tiyatrosu'nun yıldız oyuncusu olarak kaldı. Gönlümün Borcu adlı anı kitabı 1958’de yayımlandı. 1968’de Erivan 'da hayatını kaybetti.
Galeri
- Bir Ermenistan 2013 yılı pulunda Vahram Papazyan
- Mezarı, Pantheon Mezarlığı, Erivan
Kaynakça
- ^ "Vahram Papazyan". www.imdb.com/. IMDB.com aayfası. 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Nisan 2016.
- ^ "Shakespeare International Theatre Festival Named After Vahram Papazyan". Uluslararası Shakespeare Festivalleri Ağı web sitesi. 20 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Nisan 2016.
- ^ a b Dalyanoğlu, Duygu. "Vahram Papazyan'ın Gönül Borcu". Baronyan ve Odyan'ı Sahnelemek, Boğaziçi Üniversitesi Oyuncuları 2014-2015 Eğitim Prodüksiyonu. 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Nisan 2016.
- ^ a b c d e f Sarı, Lora. "Memleketinden sürgün bir Othello: Vahram Papazyan". Agos gazetesi, 23 Mayıs 2014. 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Nisan 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vahram Papazyan Ermenice Վահրամ Քամերի Փափազյան 6 Ocak 1888 5 Haziran 1968 unlu 20 yuzyil Shakespeare oyuncusu 20 yuzyilin en onemli trajedyeni olarak gorulen sanatci Istanbul da Turkce ve Ermenice oyunlar sahnelemis 1922 1953 arasinda Ermeni ve Rus tiyatro topluluklari ile Moskova Fransa Italya Avusturya Ispanya ve Belcika da sahneye cikmistir 1954 ten sonra Erivan daki Sundukyan Akademi Tiyatrosu nun yildiz oyuncusu idi Vahram PapazyanDogum6 Ocak 1888 1888 01 06 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum5 Haziran 1968 80 yasinda Erivan Ermenistan Erivan da 2004 yilindan bu yana Vahram Papazyan anisina Uluslararasi Shakespeare Tiyatrosu Festivali gerceklestirilmektedir Yasami1888 de Samatya da dunyaya geldi 1902 de Esayan Okulu ndan mezun olduktan sonra Moda daki Mihitaryan Okulu nda ogrenim gordu 1905 te din adami olmasi icin Venedik e gonderildi Murat Rafaelyan Koleji nde uc ay kaldi Okulda Petros Adamyan in gosterilerini izledikten sonra tiyatroculuga yoneldi Italya ve Fransa da aldigi tiyatro egitiminin yaninda esitli tiyatro gruplariyla birlikte sahneye de cikti Italyan oyun yazari ve oyuncu nin ogrencisi olan Papazyan onun kurdugu Comedie Francaise in oyunlarinda da yer almistir Papazyan 1908 de Istanbul a dondu II Abdulhamid devrinde yasaklanmis olan Ermenice tiyatro o dondukten bir ay sonra ilan edilen II Mesrutiyet le serbest birakildi ve sanatci tiyatro hayatina Istanbul da devam etti Vahamyan o yaz 1896 da Osmanli Bankasi Baskini nin ardindan yasanan pogrom sonucunda hayatini kaybeden Ermeniler icin Sisli Ermeni Mezarligi nda duzenlenen mitingde Taniel Varujan in Carti Kiyim adli siirini okudu II Abdulhamid doneminde yasaklanmis olan bu siir 1895 1896 yillarindaki Hamidiye Katliamlari hakkinda idi Sanatci mitingde bu siiri okuduktan sonra unlendi 1911 yilinda Odeon Tiyatrosu nda Turkce olarak sahnelenen Hamlet te Hamlet rolunu oynadi Tekirdag dan Misir a kadar Ermenilerin yasadigi butun yorelerde sahneye cikti 1913 te Tiflis e gecti Rusya yi dolasmaya ve oyunlarini Ermenice ve Fransizca sahnelemeye basladi I Dunya Savasi patlak verdiginde Venedik te bulunan sanatci aldigi bir davet uzerine Baku ye gitmek uzere bindigi gemi Istanbul limanina ugradigi sirada gemiye el konulmasi uzerine mecburen Istanbul da kaldi Bu arada Mardiros Minakyan in israri uzerine Istanbul da bir oyunda rol almayi kabul etti Ancak 1908 deki mitingde okudugu siir nedeniyle polis tarafindan aranmaktaydi Sahneye ciktigi gece tiyatroyu basan polislerden kacarak Istanbul dan uzaklasti Odessa ya giden bir gemiye binerek Odessa daki Ermeni Kilisesi ne sigindi Bir sure Odessa da kaldiktan sonra Kafkasya ya gitti ve gonullu olarak Andranik Pasa nin kuvvetlerine katildi 1918 de yeniden Istanbul a dondu ve bir Ermeni tiyatrosunda oynamaya basladi Bu donemde Muhsin Ertugrul ile birlikte bir film cekti 1921 1922 de kesin olarak Ermenistan a yerlesti Ermeni ve Rus tiyatro topluluklarinda rol aldi 1922 1953 arasinda Moskova Fransa Italya Avusturya Ispanya ve Belcika da sahneye cikti 1954 ten sonra olumune kadar Sundukyan Akademi Tiyatrosu nun yildiz oyuncusu olarak kaldi Gonlumun Borcu adli ani kitabi 1958 de yayimlandi 1968 de Erivan da hayatini kaybetti GaleriBir Ermenistan 2013 yili pulunda Vahram Papazyan Mezari Pantheon Mezarligi ErivanKaynakca Vahram Papazyan www imdb com IMDB com aayfasi 24 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Nisan 2016 Shakespeare International Theatre Festival Named After Vahram Papazyan Uluslararasi Shakespeare Festivalleri Agi web sitesi 20 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Nisan 2016 a b Dalyanoglu Duygu Vahram Papazyan in Gonul Borcu Baronyan ve Odyan i Sahnelemek Bogazici Universitesi Oyunculari 2014 2015 Egitim Produksiyonu 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Nisan 2016 a b c d e f Sari Lora Memleketinden surgun bir Othello Vahram Papazyan Agos gazetesi 23 Mayis 2014 11 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Nisan 2016