Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Virjin Adaları Kreolü veya Virjin Adaları Kreol İngilizcesi, Virjin Adaları ve yakındaki Saba, Saint Martin ve Sint Eustatius'taki SSS adaları'nda konuşulan ve sırasıyla Saba İngilizcesi, Saint Martin İngilizcesi ve Statian İngilizcesi olarak bilinen birkaç çeşitten oluşan
| Virjin Adaları Kreolü | |
|---|---|
| Netherlands Antilles Creole English | |
| Ana dili olanlar | Britanya Virjin Adaları, Amerika Birleşik Devletleri Virjin Adaları, Porto Riko Virjin Adaları, Saba, Saint Martin, Sint Eustatius, Virjin Adaları ve diasporaları |
| Konuşan sayısı | (76,000 atıf 1980–2011) |
| Dil ailesi |
|
| Dil kodları | |
| ISO 639-3 | vic |
| 52-AAB-apa'dan -ape'ye ve 52-AAB-apg'den api'ye (SSS çeşitleri) | |
| Glottolog | virg1240 Virgin Islands Creole English |
"Virgin Adaları Kreolü" terimi, akademisyenler tarafından kullanılan resmi terminolojidir ve günlük konuşmada nadiren kullanılır. Gayri resmi olarak, kreol lehçe terimi ile bilinir, çünkü kreol genellikle yerel halk tarafından İngilizce kreol dili yerine İngilizcenin bir lehçe çeşidi olarak algılanır. Bununla birlikte, akademik sosyotarihsel ve dilbilimsel araştırmalar, bunun aslında bir İngiliz kreol dili olduğunu göstermektedir.
Virjin Adaları Kreolü'nün birkaç çeşidi olduğu için, üzerinde konuşulduğu belirli ada tarafından da halk arasında bilinir: Crucian lehçesi, Thomian lehçesi, Tortol lehçesi, Saba lehçesi, Saint Martin lehçesi, Statian lehçesi.
Tarih
Kreol, Batı Afrika'nın farklı bölgelerinden farklı dillerle alındığı için birbirleriyle ve Avrupalı sahipleriyle iletişim kuramayan köleleştirilmiş Afrikalıların, Batı Afrika kökenli kelimeler ve gramer yapısıyla oluşturmasıyla oluşmuştur. Bu, sonraki nesillere anadilleri olarak aktarıldığı için yeniden canlandırıldı.
ve , Danimarka kolonileri olsa bile, esas olarak Hollanda kökenli bir Avrupa nüfusuna sahipti ve bu da köleleştirilmiş Afrikalıların önce olarak bilinen Hollanda merkezli bir kreol oluşturmasına yol açtı. Negerhollands, İngilizlerin 1801'den 1802'ye, sonra 1807'den 1815'e kadar Danimarka Batı Hint Adaları'nı işgal ettiği 19. yüzyıla kadar St. Thomas ve St. John'da ana akım kullanımdaydı. Ayrıca işlek Charlotte Amalie limanında ticaret ve iş dili olarak İngilizce tercih edilmeye başlandıkça, Negerhollands'ın yerine Virgin Adaları Kreolü kuruldu. Nüfusun bir kısmı Negerhollands'ı 20. yüzyıla kadar kullanmaya devam etti.
Diğer Danimarka Batı Hint adalarının Avrupa kıtası nüfusunun aksine, çoğunlukla İngiliz, İrlanda ve İskoç kökenliydi ve bu da Afrikalı kölelerin 18. ve 19. yüzyıllar boyunca İngiliz kökenli bir kreol geliştirmesine sebep oldu. 19. yüzyılda Virjin Adaları Kreolü, Negerhollands yok olurken St. Thomas ve St. John'da konuşuldu. 19. yüzyılın sonunda, İngiliz kreolü, St. Thomas ve St. John'un yerli lehçesi olarak Negerhollanda'nın yerini tamamen aldı.
Kreol, günümüz İngiliz Virjin Adaları'nda da gelişiyordu. İngilizler 1672 yılında adaları Hollandalılardan devraldı. Köleleştirilmiş Afrikalılar, Tortola, Virgin Gorda, Anegada ve Jost Van Dyke adalarındaki tarlalarda çalışmaya getirildi ve burada 40 mil ötedeki St. Croix'te köleleştirilenler gibi, ingiliz merkezli bir kreol geliştirdiler. ABD ve Britanya Virjin Adaları siyasi olarak ayrı olsalar da, ortak bir , sömürgecilik ve köleliğe dayanan benzer tarihi ve bazı ortak soyları paylaşıyorlar.
Virjin Adaları'ndakiler gibi Afrikalı köleler de Saba, Sint Eustatius ve Saint Martin bölgelerinin SSS adaları'na getirildi. Avrupalıların Britanya Adaları'ndan bu adalarda yaygınlığı ve SSS Adaları'nın yakındaki İngilizce konuşulan adalarla olan yakınlığı ve ticareti, SSS adaları'nda bir İngilizce kreol konuşulmasına neden oldu. Danimarka Batı Hint Adaları'ndaki 1848 kurtuluşundan sonra Saint Martin'den işçilerin yoğun ithalatı ve zengin yetiştiricilerin hem Virjin Adaları hem de SSS adaları'ndaki tarlalara sahip olma eğilimi nedeniyle, SSS adaları'nın "atalarının" sakinleri (orijinal Afrikalı kölelerin ve Avrupalı sömürgecilerin torunları) ABD ve Britanya Virjin Adaları'nınkilerle ortak soyları ve ortak bir kültürü paylaştı.
Türleri
Bugün kreol, ABD ve Britanya Virjin Adaları'na ve Saba, Saint Martin (hem Fransız hem de Hollanda tarafları) ve Sint Eustatius'un yakındaki "SSS adalarına" özgüdür. Aynı adla anılmasa da Virjin Adaları ve SSS çeşitleri dilbilimciler tarafından aynı kreol olarak kabul edilir.
Adadan adaya küçük farklılıklar var. St. Croix'in (Crucian olarak bilinir) konuşma şekli, ve 'nın İngiliz kreolleriyle birçok benzerliği paylaşan en belirgin olanıdır. Bu belki de Panama Kanalı'nın inşası sırasında St. Croix'ten Panama'ya göçten kaynaklanmaktadır. SSS adaları'nın konuşma şekli, İngiliz Virjin Adaları'nınkine ABD Virjin Adaları'nın konuşma şeklinden biraz daha yakındır. St. Thomas ve St. John'un konuşma şekli, hem Crucian hem de İngiliz Virjin Adaları varyantlarıyla farklı benzerlikleri paylaşıyor.
Dil kullanımı ve algılar
Virjin Adaları Kreolü resmi bir dil statüsüne sahip değildir. Hükûmetin, eğitimin ve medyanın dili ABD Virjin Adaları'nın içinde Amerikan İngilizcesi, İngiliz Virjin Adaları'nın içinde İngiliz İngilizcesi, Saba, Sint Eustatius ve Saint Martin'in Hollanda tarafında hem Felemenkçe hem de İngilizce ve Saint Martin'in Fransız tarafında Fransızca.
Çoğu adası gibi, iki uç noktanın olduğu bir vardır — standart İngilizce ( olarak bilinir) ve kreol en belirgin veya ham haliyle ( olarak bilinir).
Yerel toplumda standart İngilizce ve Virjin Adaları Kreolü arasındaki sürekli temas nedeniyle, aralarında birçok konuşma çeşidi de vardır ( olarak bilinir). Yerli Virjin Adalılarının çoğu, ruh hallerine, konularına veya muhataplarına bağlı olarak bu sürekliliği kolayca değiştirebilir.
Son yıllarda, kreol'ün bazilekt formu tipik olarak yalnızca yaşlı adalılar arasında konuşulmaktadır. Bazilekt artık genç nüfus arasında yaygın olarak kullanılmasa da, tarihi oyunlar, türküler ve yerel edebiyat yoluyla hala korunmuştur. Bugün orta yaşlı ve daha genç Virjin Adalıları tarafından konuşulan çeşitlilik, hala çok sayıda kreol özelliğini koruyan, ancak standart İngilizceye yaşlı adalılar tarafından konuşulan bazilektten biraz daha yakın olan mezolektal bir formdadır.
Virjin Adaları Kreolü, konuşanın yaşına göre değişen farklı biçimlere sahiptir, çünkü birçok kelime ve ifade yalnızca yaşlı adalılar tarafından bilinirken, yalnızca genç adalılar tarafından bilinen nispeten daha yeni kelimeler ve ifadeler de vardır. Kreol, kreol sonrası bir ortamda değişikliklere uğramaya devam eder. En modern mezolektal formu, Leeward Adaları bölgesindeki Afrikalı-Amerikalı ve Jamaikalı ana akım pop kültürünün yaygınlığı nedeniyle, Afrikalı-Amerikalı ve Jamaikalı deyimlerden etkilenen geleneksel Virjin Adaları Kreolü terimlerinden, deyimlerinden, atasözlerinden ve cümle yapısından türetilmiştir. Crucian olarak bilinen St. Croix'te konuşulan Virjin Adaları Kreolü çeşidi, St. Croix'in büyük etnik Porto Rikolu nüfusu nedeniyle İspanyolcadan türetilmiş birçok kelime içerir. Porto Riko kökenli birçok Crucian, ve yerel Crucian lehçesinin Spanglish benzeri bir konuşur. Ek olarak, St. Croix ile yakındaki Porto Riko adaları Vieques ve Culebra arasındaki uzun süredir devam eden tarihi ve aile bağları nedeniyle, Crucian kökenli birçok Vieques ve Culebra yerlisi de Crucian lehçesini konuşuyor. İngilizce kreolü Hollanda St. Martin'inde konuşulduğu ve İspanyolca, İngilizce ve kreol'ün yanında en baskın ikinci dil olduğu gibi, Porto Rikolular ve diğer İspanyollar da Porto Rikolu ve diğer İspanyol lehçelerinin ve adanın yerel lehçesinin Felemenkçe ve standart İngilizce ile birlikte Spanglish benzeri kod değiştirmesini konuşurlar. Aynı durum Saba ve St. Eustatius'ta da olur ve İngiliz Virjin Adaları'nda İspanyolca ve kreol'ün İngiliz İngilizcesi ile Spanglish benzeri kod değiştirmesini konuşurlar.
Diğer Karayip kreollerinde olduğu gibi, atasözleri Virjin Adaları Kreolünde yaygındır. Bununla birlikte, 2004 yılında, Rio Piedras kampüsü ile işbirliği içinde bir dilbilimsel çalışma grubu, eski nesiller arasında yaygın olan Crucian lehçesindeki birçok eski atasözünün ortadan kalktığını ve genellikle birçok genç Crucian arasında bilinmediğini buldu.Amerika Birleşik Devletleri'ne göç eden birçok Virjin Adalı, genellikle akran gruplarının yerel konuşmasını etkileyen Amerika'dan etkilenen konuşma kalıplarıyla (halk dilinde yankin' olarak bilinir) geri döner. Bu değişiklikler ve birçok yaşlı Virjin Adalı'nın lehçenin şu anda olduğuna dair algısı, bugün genç Virjin Adalılarının konuştuğu lehçenin aslında gerçek Virjin Adaları Kreolü olup olmadığı konusundaki tartışmalara ilham verdi.
Çoğu Karayip kreolü gibi, Virjin Adaları Kreolü'nün kullanımı sosyoekonomik sınıfa bağlı olarak değişebilir. Orta ve üst sınıflar bunu arkadaşlar arasında ve evde gayri resmi olarak konuşma eğilimindedir, ancak profesyonel alanda . Alt sosyoekonomik sınıflar lehçeyi günlük yaşamın hemen hemen her alanında kullanma eğilimindedir.
ABD Virjin Adaları'nda, 1960'lardan bu yana Amerikanlaşma nedeniyle Virjin Adalılar üzerinde lehçelerini ortadan kaldırmaları için altta yatan olumsuz bir baskı var. Amerika Birleşik Devletleri adaları 1917'de Danimarka'dan satın alsa da, Amerikan etkisi 1960'ların başına kadar gelmedi. Standart Amerikan İngilizcesi, sosyal hareketlilik ile ilişkilidir, çünkü Amerikan İngilizcesi, iş ve profesyonel çevrelerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Virjin Adaları Kreolü, kültürel değeriyle takdir edilmesine ve gayri resmi olarak yaygın olarak kullanılmasına rağmen, genellikle ekonomik ve eğitimsel ilerlemenin önünde bir engel olarak görülür.
Virjin Adalılarının çoğu Virjin Adaları Kreolü'nü konuşur. Ancak, Karayipler ve Amerika Birleşik Devletleri'nin geri kalanından gelen göç nedeniyle, bazı Virjin Adaları sakinleri bunu konuşmuyor. Yerli olmayan uzun süredir ikamet edenlerin çoğu, kendileri konuşmakta akıcı olmasa bile, konuşulan Virjin Adaları Kreol'nü anlayabilir. Yerel dilde, Virjin Adaları Kreolü nadiren kreol olarak anılır, çünkü yerel olarak "creole" (ve "patois") genellikle Saint Lucialı, Dominikalı (Dominika) ve Haitili göçmenler tarafından konuşulan Fransız merkezli kreolleri ifade eder. Bunun yerine, Virjin Adalıları lehçeye kendi adalarından (yani "Crucian lehçesi", "Thomian lehçesi", "Tolian lehçesi" vb.) atıfta bulunma eğilimindedir.
Diğer Karayip kreollerinde olduğu gibi, Virjin Adaları Kreolü genellikle yazılı değildir. Bununla birlikte, yerel yazarlar genellikle kreol'de konuşma edebiyatı alanında yazarlar ve genç Virjin Adalılar internet üzerinden iletişim kurarken buna yazma eğilimindedir. Virjin Adaları Kreolü'nde standart bir yazım sistemi bulunmadığından, onu yazmaya çalışanlar İngilizce yazım kullanırlar.
Hakim duygu, Virjin Adaları Kreolü'nün standart bir dil gibi öğrenilemeyeceği, ancak yalnızca kişinin biçimlendirici yıllarını Virjin Adaları'nda geçirmesiyle edinilebileceğidir. Virjin Adaları yerli olmayan sakinlerin lehçeyi saygısızca bile konuşma girişimleri genellikle onaylanmamakla karşılanır. Varışta İngilizce konuşamayan göçmenler için dikkate değer bir istisna geçerlidir. Örneğin, Dominik Cumhuriyeti ve Haiti'den varışta İngilizce akıcılığından yoksun kişiler, standart İngilizceye hakim olmadan önce genellikle Virjin Adaları Kreolü'nü öğrenirler. Yakındaki Fransız St. Martin, Fransa ve Fransız Batı Hint Adaları'ndan, St. Martin'e vardıklarında İngilizce akıcılığı olmayan, yerli halk tarafından konuşulan yerel Saint Martin İngilizcesi çeşidini öğrenen kişiler var.
Dilbilgisi yapısı ve telaffuz
Diğer Karayip kreollerinde olduğu gibi, Virjin Adaları Kreolü İngilizceden daha küçük bir zamir kümesine sahiptir ve daha az sıklıkta gerçekleşir. Örneğin, İngilizce "I gave it to her" ifadesi, Virjin Adaları Kreolü'nde "Ah gi'e it toh she" anlamına gelirdi. Virjin Adaları Kreolü'nde bulunan bir diğer yaygın model, çoğul, iyelik ve üçüncü şahıs şimdiki zamanda "s" harfinin olmamasıdır. Örneğin, "gözlerim", "ma eye dem" anlamına gelirdi.
İngilizce'den farklar
Telaffuz, çeşitli şekillerde farklılık gösterir. Virjin Adaları ve "SSS adaları" aksanları, diğer Karayip ülkelerininkine, özellikle Guyana, Cayman Adaları, Belize ve Panama'ya biraz benzer, ancak aynı zamanda birçok yönden benzersizdir. Çoğu lehçesinde olduğu gibi, Virjin Adaları Kreolü, ("-inci" sesi) genellikle konuşmadan çıkarılır ve yerini diş durakları ("-t" veya "-d" sesleri) alır. Virjin Adaları Kreolü'nün sesli telaffuzu Amerikan İngilizcesi'nden çok farklı olabilir. Örneğin, Virjin Adaları Kreolü'nde (diğer Anglofon Karayip kreollerinin çoğunda olduğu gibi), İngilizcedeki "er" eki, Amerikan İngilizcesi'nde olarak telaffuz edilir (örneğin: bilgisayar telaffuz edilir ("computah") ve asla telaffuz edilmez ("nevah"). Ancak "er" ile biten tüm kelimeler bu şekilde telaffuz edilmez.
Diğer birçok Karayip adası gibi, Standart İngilizcedeki "oi" sesi de uzun I () ile değiştirilir. Örneğin, İngilizce "join" kelimesi jine olarak telaffuz edilir. Bu tür anomalilerin kökleri, bu tür sesli harflerin benzer şekilde telaffuz edildiği 17. ve 18. yüzyıl İngiltere'sine dayanır.
Virjin Adaları Kreolü, Afrika dillerinin dili olarak İngilizce ile harmanlanmasından kaynaklanan ortak kökenleri nedeniyle, Batı Afrika'nın İngilizce tabanlı pidgin ve Kreol dilleriyle de benzerlikler göstermektedir.
Adalar arasında dilbilgisi ve konuşmadaki farklılıklar
Yerel konuşma şekli, ABD ve İngiliz Virjin Adaları'nın her biri arasında değişir. Farklı adaların Virjin Adalıları bir araya geldiğinde bu tür farklılıkların şakayla belirtilmesi olağandır. Örneğin, standart İngilizce "come here" ifadesinin telaffuzu St. Croix'te come ya olur ve St. Thomas, St. John ve İngiliz Virjin Adaları'nda come heh olur. Komşu Saint Martin adasında, come hyuh olarak telaffuz edilir. Buna ek olarak, "car" kelimesinin Virjin Adaları Kreolü formu, St. Croix'te cyar ve St. Thomas, St. John ve İngiliz Virjin Adaları'nda cah'tır. Bu iki anomallik, Danimarka sömürge döneminde İrlanda'nın St. Croix üzerindeki etkisinden kaynaklanmaktadır.
Ünlü sesler adalar arasında farklılıklar gösterebilir. Örneğin, "özel" sözcüğü genellikle St. Croix'te speshahl ve St. Thomas, St. John, İngiliz Virjin Adaları ve St. Martin'de speshuhl olarak söylenir. "Ada" kelimesi genellikle St. Thomas, St. John, İngiliz Virjin Adaları ve St. Martin'de isluhn, St. Croix'de islahn olarak söylenir.
Adalar arasındaki dilsel farklılıkların yaygın olarak alıntılanan bir başka örneği deh teriminin, standart İngilizce "there" zarfının Virjin Adaları Kreolü biçiminin kullanılmasıdır. St. Croix'de, genellikle deh-deh ifadesini oluşturan ek bir tane daha deh eklenir. Bu tür kullanım, Virjin Adaları'ndan başka birçok Karayip adasında da bulunur. Bir adada bulunan kelimelerin ve deyimlerin (özellikle argo) başka bir adada bulunmayabileceği birçok örnek vardır. Ek olarak, St. Croix'de konuşulan Virjin Adaları Kreolü, diğer Virjin Adaları'ndakilere göre genellikle daha ham veya standart İngilizceden uzak olarak tanımlanır.
Virjin Adaları Kreolü Atasözlerinden Örnekler
- Who don't hear does feel.
- What yoh do in de dark does come to light.
- Time longer dan twine.
- Every skin teeth ain' a grin.
- Monkey know wha' tree to clime.
- Do for do ain' no obeah[]
- When the wind blow foul batty does show.
Ayrıca bakınız
- Krio dili
- Nijerya Pidgin İngilizcesi
Kaynakça
- ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Virgin Islands Creole English". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ^ Ethnologue Report for language code: vic [Tarih hatası] (5)[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ethnologue
- ^ a b Wiltshire, Shari (January 28–29, 2007). "Crucian: Dialect or a language? Professor at UVI to publish dictionary". St. Croix Avis
- ^ "Virgin Islands Creoles"[]
- ^ "What can you find on YouTube that’s Sociolinguistically Interesting?" 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Society for Caribbean Linguistics – Abstracts and Profiles
- ^ "My People … Reflections of the Hispanic Contribution to the Virgin Islands" 30 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Virgin Islands Humanities
- ^ "University of the Virgin Islands Magazine" 10 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 2004 Edition
- ^ "Culture of the United States Virgin Islands" 30 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Countries and Their Cultures
- ^ English Creole – The Spoken Word on St. John 27 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. St. John Historical Society
- ^ a b c d e Bennerson, Denise; Richards, Gia. "Child Rearing: A Virgin Islands Model". 14 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Harici bağlantılar
- Amerikan Virjin Adaları Kreolü Virjin Adaları Kreolü ve Negerhollands hakkında çeşitli bilgiler. Geleneksel Virjin Adaları Kreolü'nde hayatta kalan Afrikacılıklarla ilgili bölümü içerir.
- Britanya Virjin Adaları Sözlüğü 10 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Wiwords.com - çapraz referanslı bir Batı Hint sözlüğü
- Crucian Dictionary 27 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cruciandictionary.com – Crucian lehçesiyle ilgili çevrimiçi bir sözlük – St. Croix'de konuşulan Virgin Adaları Creole biçimi.
- Domino 60 Amerika Birleşik Devletleri Virjin Adaları'ndan Geleneksel Çocuk Şarkıları, Oyunları, Atasözleri ve Kültürü Karen Ellis ©1990 artı 45 dakika Canlı Ses Saha Kaydı ©1979 Kayıt Numarası TXu 822-111
- Dilbilim, Amerikan Virjin Adaları Kreolü Kraal Kültürel El Kitabı ve Virjin Adaları İngilizcesi
- St. Maarten Talk Series 2 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. YouTube'da, Fransız-Hollanda adası St. Martin'de konuşulan İngilizce Kreolü üzerine çok bölümlü bir dizi.
- Yerli Halk Şarkısı Okuma Müfredatı 6. sayfada, bir öğretmenin St. Croix'de Crucian lehçesi konuşanlara standart İngilizce öğretme deneyimlerini anlattığı bir alıntı yer almaktadır.
- ABD Virjin Adaları Sözlüğü 10 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Wiwords.com - çapraz referanslı bir Batı Hint sözlüğü.
- VI Creole 101 2 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Virjin Adaları'nda konuşulan İngilizce Kreolü hakkında YouTube'da bir belgesel.
- Zoop Zoop Zoop: St. Croix, St. Thomas ve St. John'un Geleneksel Müziği ve Folkloru 6 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Virgin Adaları Kreolü dilinde birçok şarkı içerir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Virjin Adalari Kreolu veya Virjin Adalari Kreol Ingilizcesi Virjin Adalari ve yakindaki Saba Saint Martin ve Sint Eustatius taki SSS adalari nda konusulan ve sirasiyla Saba Ingilizcesi Saint Martin Ingilizcesi ve Statian Ingilizcesi olarak bilinen birkac cesitten olusanVirjin Adalari KreoluNetherlands Antilles Creole EnglishAna dili olanlarBritanya Virjin Adalari Amerika Birlesik Devletleri Virjin Adalari Porto Riko Virjin Adalari Saba Saint Martin Sint Eustatius Virjin Adalari ve diasporalariKonusan sayisi 76 000 atif 1980 2011 Dil ailesiAtlantikDoguGuneyVirjin Adalari KreoluDil kodlariISO 639 3vic52 AAB apa dan ape ye ve 52 AAB apg den api ye SSS cesitleri Glottologvirg1240 Virgin Islands Creole English Virgin Adalari Kreolu terimi akademisyenler tarafindan kullanilan resmi terminolojidir ve gunluk konusmada nadiren kullanilir Gayri resmi olarak kreol lehce terimi ile bilinir cunku kreol genellikle yerel halk tarafindan Ingilizce kreol dili yerine Ingilizcenin bir lehce cesidi olarak algilanir Bununla birlikte akademik sosyotarihsel ve dilbilimsel arastirmalar bunun aslinda bir Ingiliz kreol dili oldugunu gostermektedir Virjin Adalari Kreolu nun birkac cesidi oldugu icin uzerinde konusuldugu belirli ada tarafindan da halk arasinda bilinir Crucian lehcesi Thomian lehcesi Tortol lehcesi Saba lehcesi Saint Martin lehcesi Statian lehcesi TarihKreol Bati Afrika nin farkli bolgelerinden farkli dillerle alindigi icin birbirleriyle ve Avrupali sahipleriyle iletisim kuramayan kolelestirilmis Afrikalilarin Bati Afrika kokenli kelimeler ve gramer yapisiyla olusturmasiyla olusmustur Bu sonraki nesillere anadilleri olarak aktarildigi icin yeniden canlandirildi ve Danimarka kolonileri olsa bile esas olarak Hollanda kokenli bir Avrupa nufusuna sahipti ve bu da kolelestirilmis Afrikalilarin once olarak bilinen Hollanda merkezli bir kreol olusturmasina yol acti Negerhollands Ingilizlerin 1801 den 1802 ye sonra 1807 den 1815 e kadar Danimarka Bati Hint Adalari ni isgal ettigi 19 yuzyila kadar St Thomas ve St John da ana akim kullanimdaydi Ayrica islek Charlotte Amalie limaninda ticaret ve is dili olarak Ingilizce tercih edilmeye baslandikca Negerhollands in yerine Virgin Adalari Kreolu kuruldu Nufusun bir kismi Negerhollands i 20 yuzyila kadar kullanmaya devam etti Diger Danimarka Bati Hint adalarinin Avrupa kitasi nufusunun aksine cogunlukla Ingiliz Irlanda ve Iskoc kokenliydi ve bu da Afrikali kolelerin 18 ve 19 yuzyillar boyunca Ingiliz kokenli bir kreol gelistirmesine sebep oldu 19 yuzyilda Virjin Adalari Kreolu Negerhollands yok olurken St Thomas ve St John da konusuldu 19 yuzyilin sonunda Ingiliz kreolu St Thomas ve St John un yerli lehcesi olarak Negerhollanda nin yerini tamamen aldi Kreol gunumuz Ingiliz Virjin Adalari nda da gelisiyordu Ingilizler 1672 yilinda adalari Hollandalilardan devraldi Kolelestirilmis Afrikalilar Tortola Virgin Gorda Anegada ve Jost Van Dyke adalarindaki tarlalarda calismaya getirildi ve burada 40 mil otedeki St Croix te kolelestirilenler gibi ingiliz merkezli bir kreol gelistirdiler ABD ve Britanya Virjin Adalari siyasi olarak ayri olsalar da ortak bir somurgecilik ve kolelige dayanan benzer tarihi ve bazi ortak soylari paylasiyorlar Virjin Adalari ndakiler gibi Afrikali koleler de Saba Sint Eustatius ve Saint Martin bolgelerinin SSS adalari na getirildi Avrupalilarin Britanya Adalari ndan bu adalarda yayginligi ve SSS Adalari nin yakindaki Ingilizce konusulan adalarla olan yakinligi ve ticareti SSS adalari nda bir Ingilizce kreol konusulmasina neden oldu Danimarka Bati Hint Adalari ndaki 1848 kurtulusundan sonra Saint Martin den iscilerin yogun ithalati ve zengin yetistiricilerin hem Virjin Adalari hem de SSS adalari ndaki tarlalara sahip olma egilimi nedeniyle SSS adalari nin atalarinin sakinleri orijinal Afrikali kolelerin ve Avrupali somurgecilerin torunlari ABD ve Britanya Virjin Adalari ninkilerle ortak soylari ve ortak bir kulturu paylasti TurleriBugun kreol ABD ve Britanya Virjin Adalari na ve Saba Saint Martin hem Fransiz hem de Hollanda taraflari ve Sint Eustatius un yakindaki SSS adalarina ozgudur Ayni adla anilmasa da Virjin Adalari ve SSS cesitleri dilbilimciler tarafindan ayni kreol olarak kabul edilir Adadan adaya kucuk farkliliklar var St Croix in Crucian olarak bilinir konusma sekli ve nin Ingiliz kreolleriyle bircok benzerligi paylasan en belirgin olanidir Bu belki de Panama Kanali nin insasi sirasinda St Croix ten Panama ya gocten kaynaklanmaktadir SSS adalari nin konusma sekli Ingiliz Virjin Adalari ninkine ABD Virjin Adalari nin konusma seklinden biraz daha yakindir St Thomas ve St John un konusma sekli hem Crucian hem de Ingiliz Virjin Adalari varyantlariyla farkli benzerlikleri paylasiyor Dil kullanimi ve algilarVirjin Adalari Kreolu resmi bir dil statusune sahip degildir Hukumetin egitimin ve medyanin dili ABD Virjin Adalari nin icinde Amerikan Ingilizcesi Ingiliz Virjin Adalari nin icinde Ingiliz Ingilizcesi Saba Sint Eustatius ve Saint Martin in Hollanda tarafinda hem Felemenkce hem de Ingilizce ve Saint Martin in Fransiz tarafinda Fransizca Cogu adasi gibi iki uc noktanin oldugu bir vardir standart Ingilizce olarak bilinir ve kreol en belirgin veya ham haliyle olarak bilinir Yerel toplumda standart Ingilizce ve Virjin Adalari Kreolu arasindaki surekli temas nedeniyle aralarinda bircok konusma cesidi de vardir olarak bilinir Yerli Virjin Adalilarinin cogu ruh hallerine konularina veya muhataplarina bagli olarak bu surekliligi kolayca degistirebilir Son yillarda kreol un bazilekt formu tipik olarak yalnizca yasli adalilar arasinda konusulmaktadir Bazilekt artik genc nufus arasinda yaygin olarak kullanilmasa da tarihi oyunlar turkuler ve yerel edebiyat yoluyla hala korunmustur Bugun orta yasli ve daha genc Virjin Adalilari tarafindan konusulan cesitlilik hala cok sayida kreol ozelligini koruyan ancak standart Ingilizceye yasli adalilar tarafindan konusulan bazilektten biraz daha yakin olan mezolektal bir formdadir Virjin Adalari Kreolu konusanin yasina gore degisen farkli bicimlere sahiptir cunku bircok kelime ve ifade yalnizca yasli adalilar tarafindan bilinirken yalnizca genc adalilar tarafindan bilinen nispeten daha yeni kelimeler ve ifadeler de vardir Kreol kreol sonrasi bir ortamda degisikliklere ugramaya devam eder En modern mezolektal formu Leeward Adalari bolgesindeki Afrikali Amerikali ve Jamaikali ana akim pop kulturunun yayginligi nedeniyle Afrikali Amerikali ve Jamaikali deyimlerden etkilenen geleneksel Virjin Adalari Kreolu terimlerinden deyimlerinden atasozlerinden ve cumle yapisindan turetilmistir Crucian olarak bilinen St Croix te konusulan Virjin Adalari Kreolu cesidi St Croix in buyuk etnik Porto Rikolu nufusu nedeniyle Ispanyolcadan turetilmis bircok kelime icerir Porto Riko kokenli bircok Crucian ve yerel Crucian lehcesinin Spanglish benzeri bir konusur Ek olarak St Croix ile yakindaki Porto Riko adalari Vieques ve Culebra arasindaki uzun suredir devam eden tarihi ve aile baglari nedeniyle Crucian kokenli bircok Vieques ve Culebra yerlisi de Crucian lehcesini konusuyor Ingilizce kreolu Hollanda St Martin inde konusuldugu ve Ispanyolca Ingilizce ve kreol un yaninda en baskin ikinci dil oldugu gibi Porto Rikolular ve diger Ispanyollar da Porto Rikolu ve diger Ispanyol lehcelerinin ve adanin yerel lehcesinin Felemenkce ve standart Ingilizce ile birlikte Spanglish benzeri kod degistirmesini konusurlar Ayni durum Saba ve St Eustatius ta da olur ve Ingiliz Virjin Adalari nda Ispanyolca ve kreol un Ingiliz Ingilizcesi ile Spanglish benzeri kod degistirmesini konusurlar Diger Karayip kreollerinde oldugu gibi atasozleri Virjin Adalari Kreolunde yaygindir Bununla birlikte 2004 yilinda Rio Piedras kampusu ile isbirligi icinde bir dilbilimsel calisma grubu eski nesiller arasinda yaygin olan Crucian lehcesindeki bircok eski atasozunun ortadan kalktigini ve genellikle bircok genc Crucian arasinda bilinmedigini buldu Amerika Birlesik Devletleri ne goc eden bircok Virjin Adali genellikle akran gruplarinin yerel konusmasini etkileyen Amerika dan etkilenen konusma kaliplariyla halk dilinde yankin olarak bilinir geri doner Bu degisiklikler ve bircok yasli Virjin Adali nin lehcenin su anda olduguna dair algisi bugun genc Virjin Adalilarinin konustugu lehcenin aslinda gercek Virjin Adalari Kreolu olup olmadigi konusundaki tartismalara ilham verdi Cogu Karayip kreolu gibi Virjin Adalari Kreolu nun kullanimi sosyoekonomik sinifa bagli olarak degisebilir Orta ve ust siniflar bunu arkadaslar arasinda ve evde gayri resmi olarak konusma egilimindedir ancak profesyonel alanda Alt sosyoekonomik siniflar lehceyi gunluk yasamin hemen hemen her alaninda kullanma egilimindedir ABD Virjin Adalari nda 1960 lardan bu yana Amerikanlasma nedeniyle Virjin Adalilar uzerinde lehcelerini ortadan kaldirmalari icin altta yatan olumsuz bir baski var Amerika Birlesik Devletleri adalari 1917 de Danimarka dan satin alsa da Amerikan etkisi 1960 larin basina kadar gelmedi Standart Amerikan Ingilizcesi sosyal hareketlilik ile iliskilidir cunku Amerikan Ingilizcesi is ve profesyonel cevrelerde yaygin olarak kullanilmaktadir Virjin Adalari Kreolu kulturel degeriyle takdir edilmesine ve gayri resmi olarak yaygin olarak kullanilmasina ragmen genellikle ekonomik ve egitimsel ilerlemenin onunde bir engel olarak gorulur Virjin Adalilarinin cogu Virjin Adalari Kreolu nu konusur Ancak Karayipler ve Amerika Birlesik Devletleri nin geri kalanindan gelen goc nedeniyle bazi Virjin Adalari sakinleri bunu konusmuyor Yerli olmayan uzun suredir ikamet edenlerin cogu kendileri konusmakta akici olmasa bile konusulan Virjin Adalari Kreol nu anlayabilir Yerel dilde Virjin Adalari Kreolu nadiren kreol olarak anilir cunku yerel olarak creole ve patois genellikle Saint Luciali Dominikali Dominika ve Haitili gocmenler tarafindan konusulan Fransiz merkezli kreolleri ifade eder Bunun yerine Virjin Adalilari lehceye kendi adalarindan yani Crucian lehcesi Thomian lehcesi Tolian lehcesi vb atifta bulunma egilimindedir Diger Karayip kreollerinde oldugu gibi Virjin Adalari Kreolu genellikle yazili degildir Bununla birlikte yerel yazarlar genellikle kreol de konusma edebiyati alaninda yazarlar ve genc Virjin Adalilar internet uzerinden iletisim kurarken buna yazma egilimindedir Virjin Adalari Kreolu nde standart bir yazim sistemi bulunmadigindan onu yazmaya calisanlar Ingilizce yazim kullanirlar Hakim duygu Virjin Adalari Kreolu nun standart bir dil gibi ogrenilemeyecegi ancak yalnizca kisinin bicimlendirici yillarini Virjin Adalari nda gecirmesiyle edinilebilecegidir Virjin Adalari yerli olmayan sakinlerin lehceyi saygisizca bile konusma girisimleri genellikle onaylanmamakla karsilanir Varista Ingilizce konusamayan gocmenler icin dikkate deger bir istisna gecerlidir Ornegin Dominik Cumhuriyeti ve Haiti den varista Ingilizce akiciligindan yoksun kisiler standart Ingilizceye hakim olmadan once genellikle Virjin Adalari Kreolu nu ogrenirler Yakindaki Fransiz St Martin Fransa ve Fransiz Bati Hint Adalari ndan St Martin e vardiklarinda Ingilizce akiciligi olmayan yerli halk tarafindan konusulan yerel Saint Martin Ingilizcesi cesidini ogrenen kisiler var Dilbilgisi yapisi ve telaffuzDiger Karayip kreollerinde oldugu gibi Virjin Adalari Kreolu Ingilizceden daha kucuk bir zamir kumesine sahiptir ve daha az siklikta gerceklesir Ornegin Ingilizce I gave it to her ifadesi Virjin Adalari Kreolu nde Ah gi e it toh she anlamina gelirdi Virjin Adalari Kreolu nde bulunan bir diger yaygin model cogul iyelik ve ucuncu sahis simdiki zamanda s harfinin olmamasidir Ornegin gozlerim ma eye dem anlamina gelirdi Ingilizce den farklar Telaffuz cesitli sekillerde farklilik gosterir Virjin Adalari ve SSS adalari aksanlari diger Karayip ulkelerininkine ozellikle Guyana Cayman Adalari Belize ve Panama ya biraz benzer ancak ayni zamanda bircok yonden benzersizdir Cogu lehcesinde oldugu gibi Virjin Adalari Kreolu inci sesi genellikle konusmadan cikarilir ve yerini dis duraklari t veya d sesleri alir Virjin Adalari Kreolu nun sesli telaffuzu Amerikan Ingilizcesi nden cok farkli olabilir Ornegin Virjin Adalari Kreolu nde diger Anglofon Karayip kreollerinin cogunda oldugu gibi Ingilizcedeki er eki er Amerikan Ingilizcesi nde ae olarak telaffuz edilir ornegin bilgisayar telaffuz edilir kompuːtae computah ve asla telaffuz edilmez nevae nevah Ancak er ile biten tum kelimeler bu sekilde telaffuz edilmez Diger bircok Karayip adasi gibi Standart Ingilizcedeki oi sesi de uzun I aɪ ile degistirilir Ornegin Ingilizce join kelimesi jine olarak telaffuz edilir Bu tur anomalilerin kokleri bu tur sesli harflerin benzer sekilde telaffuz edildigi 17 ve 18 yuzyil Ingiltere sine dayanir Virjin Adalari Kreolu Afrika dillerinin dili olarak Ingilizce ile harmanlanmasindan kaynaklanan ortak kokenleri nedeniyle Bati Afrika nin Ingilizce tabanli pidgin ve Kreol dilleriyle de benzerlikler gostermektedir Adalar arasinda dilbilgisi ve konusmadaki farkliliklar Yerel konusma sekli ABD ve Ingiliz Virjin Adalari nin her biri arasinda degisir Farkli adalarin Virjin Adalilari bir araya geldiginde bu tur farkliliklarin sakayla belirtilmesi olagandir Ornegin standart Ingilizce come here ifadesinin telaffuzu St Croix te come ya olur ve St Thomas St John ve Ingiliz Virjin Adalari nda come heh olur Komsu Saint Martin adasinda come hyuh olarak telaffuz edilir Buna ek olarak car kelimesinin Virjin Adalari Kreolu formu St Croix te cyar ve St Thomas St John ve Ingiliz Virjin Adalari nda cah tir Bu iki anomallik Danimarka somurge doneminde Irlanda nin St Croix uzerindeki etkisinden kaynaklanmaktadir Unlu sesler adalar arasinda farkliliklar gosterebilir Ornegin ozel sozcugu genellikle St Croix te speshahl ve St Thomas St John Ingiliz Virjin Adalari ve St Martin de speshuhl olarak soylenir Ada kelimesi genellikle St Thomas St John Ingiliz Virjin Adalari ve St Martin de isluhn St Croix deislahn olarak soylenir Adalar arasindaki dilsel farkliliklarin yaygin olarak alintilanan bir baska ornegi deh teriminin standart Ingilizce there zarfinin Virjin Adalari Kreolu biciminin kullanilmasidir St Croix de genellikle deh deh ifadesini olusturan ek bir tane daha deh eklenir Bu tur kullanim Virjin Adalari ndan baska bircok Karayip adasinda da bulunur Bir adada bulunan kelimelerin ve deyimlerin ozellikle argo baska bir adada bulunmayabilecegi bircok ornek vardir Ek olarak St Croix de konusulan Virjin Adalari Kreolu diger Virjin Adalari ndakilere gore genellikle daha ham veya standart Ingilizceden uzak olarak tanimlanir Virjin Adalari Kreolu Atasozlerinden OrneklerWho don t hear does feel What yoh do in de dark does come to light Time longer dan twine Every skin teeth ain a grin Monkey know wha tree to clime Do for do ain no obeah kaynak belirtilmeli When the wind blow foul batty does show Ayrica bakinizKrio dili Nijerya Pidgin IngilizcesiKaynakca Hammarstrom Harald Forkel Robert Haspelmath Martin Ed 2017 Virgin Islands Creole English Glottolog 3 0 Jena Germany Max Planck Institute for the Science of Human History Ethnologue Report for language code vic Tarih hatasi 5 Tarih uyusmuyor tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ethnologue a b Wiltshire Shari January 28 29 2007 Crucian Dialect or a language Professor at UVI to publish dictionary St Croix Avis Virgin Islands Creoles olu kirik baglanti What can you find on YouTube that s Sociolinguistically Interesting 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Society for Caribbean Linguistics Abstracts and Profiles My People Reflections of the Hispanic Contribution to the Virgin Islands 30 Kasim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Virgin Islands Humanities University of the Virgin Islands Magazine 10 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi 2004 Edition Culture of the United States Virgin Islands 30 Kasim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Countries and Their Cultures English Creole The Spoken Word on St John 27 Aralik 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi St John Historical Society a b c d e Bennerson Denise Richards Gia Child Rearing A Virgin Islands Model 14 Ekim 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Harici baglantilarAmerikan Virjin Adalari Kreolu Virjin Adalari Kreolu ve Negerhollands hakkinda cesitli bilgiler Geleneksel Virjin Adalari Kreolu nde hayatta kalan Afrikaciliklarla ilgili bolumu icerir Britanya Virjin Adalari Sozlugu 10 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Wiwords com capraz referansli bir Bati Hint sozlugu Crucian Dictionary 27 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Cruciandictionary com Crucian lehcesiyle ilgili cevrimici bir sozluk St Croix de konusulan Virgin Adalari Creole bicimi Domino 60 Amerika Birlesik Devletleri Virjin Adalari ndan Geleneksel Cocuk Sarkilari Oyunlari Atasozleri ve Kulturu Karen Ellis c 1990 arti 45 dakika Canli Ses Saha Kaydi c 1979 Kayit Numarasi TXu 822 111 Dilbilim Amerikan Virjin Adalari Kreolu Kraal Kulturel El Kitabi ve Virjin Adalari Ingilizcesi St Maarten Talk Series 2 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi YouTube da Fransiz Hollanda adasi St Martin de konusulan Ingilizce Kreolu uzerine cok bolumlu bir dizi Yerli Halk Sarkisi Okuma Mufredati 6 sayfada bir ogretmenin St Croix de Crucian lehcesi konusanlara standart Ingilizce ogretme deneyimlerini anlattigi bir alinti yer almaktadir ABD Virjin Adalari Sozlugu 10 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Wiwords com capraz referansli bir Bati Hint sozlugu VI Creole 101 2 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Virjin Adalari nda konusulan Ingilizce Kreolu hakkinda YouTube da bir belgesel Zoop Zoop Zoop St Croix St Thomas ve St John un Geleneksel Muzigi ve Folkloru 6 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Virgin Adalari Kreolu dilinde bircok sarki icerir