Antonio Lucio Vivaldi (4 Mart 1678, Venedik - 28 Temmuz 1741, Viyana), İtalyan barok dönem klasik müzik bestecisi, virtüöz kemancı ve rahip. "Kızıl Papaz" lakabıyla tanınan Vivaldi, konçerto türünde beş yüzden fazla eser bestelemiştir ve 'konçertonun babası' olarak da anılmaktadır. En bilinen eserleri Op. 8 eser sayılı Dört Mevsim başlıklı keman konçertolarıdır.
Antonio Vivaldi | |
---|---|
Antonio Vivaldi | |
Doğum | 4 Mart 1678 Venedik, İtalya |
Ölüm | 28 Temmuz 1741 (63 yaşında) Viyana, Habsburg Monarşisi |
Diğer ad(lar)ı | Il Prete Rosso |
Meslek | Müzisyen, Besteci, Virtüöz kemancı, Rahip |
İmza | |
Hayatı
Antonio Vivaldi, 1678 yılında İtalya'nın Venedik kentinde dünyaya gelmiştir. Kızıl saçlarından dolayı "Kızıl Rahip" olarak tanınmıştır. Babası önceleri berberlik yapmış, daha sonra ise başarılı bir kemancı olmuştur. Vivaldi ilk müzik eğitimini babasından almıştır. Annesi ise bir terzinin kızıdır.
Dinî eğitim alan Vivaldi, 1703 yılında resmen papazlık görevine atanmıştır. Ama aynı yıl başka bir işe daha girmiş, Ospedale della Pietà adındaki bir kızlar yetimhanesinde keman öğretmeni olmuştur. Buradaki görevi yoksul ve kimsesiz kızlara keman çalmayı öğretmek ve onlara konserlerde seslendirmeleri için her ay iki konçerto yazmaktır. 1709 yılında bu görevinden bir süreliğine ayrılmak zorunda kalmıştır. Bu dönemde Vivaldi besteci olarak dikkat çekmeye başlamış, 12 eserden oluşan Op. 1 eser sayılı keman ve sürekli bas için sonatları 1705 yılında yayımlanmıştır.
1709'da Op. 2 eser sayılı trio sonatlarını Danimarka Kralı IV. Frederick'e ithaf eden Vivaldi, bu sıralarda konçerto yazmaya başlamıştır. Hollandalı yayıncı Estienne Roger, Vivaldi'nin 12 konçertodan oluşan Op. 3 eser sayılı L'estro Armonico (Uyumlu İlham) adlı eserini yayımlamış, bu eser dönemin en etkili müzik yayınlarından biri olmuştur. Ardından Op. 4 eser sayılı La stravaganza başlıklı on iki keman konçertosu daha bestelemiş ve aynı yayın evi tarafından yayımlanmıştır. Almanya dışına hiç çıkmayan Johann Sebastian Bach'ın müziğinin İtalyan özelliklerini taşımasında ve oluşmasında Vivaldi'nin önemli bir yeri vardır. 1714'te Vivaldi'nin konçertolarını duyan Johann Joachim Quantz, Tomaso Albinoni ile birlikte Vivaldi'ye konçertoda reform yapmaları için ödenek bağlamıştır.
1723 ile 1724'te Roma'daki karnaval sezonu için üç opera yazmıştır. Yine 1723'te Vivaldi, Ospedale della Pietà'nın yöneticileriyle ayda iki konçerto besteleme konusunda anlaşmıştır. 1720'lerin başlarında yazdığı düşünülen ve içinde en ünlü eserleri olan Dört Mevsim başlıklı bir grup konçertoyu da kapsayan Op. 8 eser sayılı Il cimento dell'Armonico e dell'Inventione başlıklı konçertoları ile ünü daha da yayılmıştır. Bu yıllarda opera sanatçısı Anna Giraud ile ilişkisi başlamıştır.
1737'de görev yaptığı Ferrara'nın yöneticileriyle Vivaldi arasında, sergilenecek operaların seçimi konusunda çıkan anlaşmazlık Vivaldi'nin işinden olmasına yol açmıştır. Vivaldi bu olayın ardından Amsterdam'a yerleşmiştir. Son yıllarında gençliğindeki popülerliğini yitirmiştir. Barok dönemin son yıllarında toplumun müzik zevklerinin değişmesi gözden düşmesinde oldukça etkili olmuştur. Artık eserleri eskisi gibi sıklıkla seslendirilmeyen besteci, 1741’de Kutsal Roma İmparatoru VI. Karl ile tanışmasının ardından, kraliyet himayesinde müzik yöneticisi olma umuduyla Viyana’ya yerleşmiş, fakat bir yıl geçmeden İmparator ölmüştür. Vivaldi de aynı yıl giderek yoksullaşmış, sağlık durumu iyice bozulmuş ve eserleriyle beraber iki yüz yıl kadar neredeyse tamamen unutulmak üzere 28 Temmuz 1741’de hayata veda etmiştir. Viyana yakınlarında bir kamu mezarlığına basit bir şekilde defnedilmiştir.
Vivaldi'nin 500'den fazla konçertosu vardır. Farklı çalgılardan yararlanmıştır. O döneme dek hiçbir besteci viyolonsel, obua fagot hatta klarnet gibi gelişmekte olan çalgılar için bu kadar fazla eser yazmamıştır. Fransız Barok müziğinde nefesli çalgılar ağırlıktayken, onun müziğinde yaylı çalgılar önem kazanır. 230 keman konçertosunun yanında, flüt, obua, çello, viyola, mandolin konçertoları vardır. Klasik müzikle ilgisi olmayanların bile hayatında mutlaka duymuş olduğu Dört Mevsim Konçertoları en sevilen eseridir. 94 opera yazdığı iddia edilmesine karşın, bunların ancak 50'si bugüne kadar eksiksiz ulaşabilmiştir.
Vivaldi'nin adı 20. yüzyıla dek neredeyse unutulmuştur. Ancak 1900'lerin başlarından itibaren yapılan araştırmalar sonucunda Vivaldi'nin yüzlerce eseri gün ışığına çıkarılmış ve hayattayken ulaşmış olduğu popülerliğe 20. yüzyılın ikinci yarısı itibarıyla tekrar kavuşmuştur. Hayatı boyunca muzdarip olduğu sara hastalığı nedeniyle Dört Mevsim'den en çok zorlandığı Yaz ve bitmesini hiç istemediği Kış konçertolarını hüzünlü bir ezgi olan minör tonunda yazmıştır.
Eserleri
Vivaldi'nin Amsterdam'da basılmış eserleri opus eser numaralandırma yöntemi ile 100 konçerto ve 40 sonattır. Ama 500 kadar konçerto yazdığı sanılmaktadır.
Vivaldi hayalinde canlandırdığı resimleri müzik haline getirmiştir. Eserlerinde hayallerine verdiği baş rolü, açıklayıcı sonelerle destekler. En ünlü eseri sayılan Op. 8 içerisindeki "Dört Mevsim" konçertolarında mevsimler kendi özellikleri ile anlatılmıştır. Vivaldi'nin bu eseri uzun yıllar sonra Ludwig van Beethoven'a da ilham kaynağı olmuş ve "Pastoral Senfoni" bu şekilde ortaya çıkmıştır.
Stil ve etki
Vivaldi'nin müziği yenilikçidir. Vivaldi armonik zıtlıklar, yenilikçi melodiler ve temalarla konçertonun ritmik ve biçimsel yapısını canlandırmıştır. Çoğu bestesi gösterişli, neredeyse neşeli ve coşkuludur. Johann Sebastian Bach, Vivaldi'nin konçertolarından ve aryalarından derin bir şekilde etkilenmiş ve St John Passion, St Matthew Passion ve kantatalarında tekrar kullanmıştır. Bach, Vivaldi'nin altı konçertosunu solo klavye için ve üçünü org için uyarlamış ve Vivaldi'nin dört keman, iki viyola, çello ve sürekli bas (RV 580) için yazdığı konçertonun dört çembalo, yaylılar ve sürekli bas (BWV 1065) için uyarlamasını yapmıştır.
Seçilmiş operaları
94 opera yapıtı olduğu rivayet edilir ancak bugüne kadar sadece 50 tanesi bilinmektedir.
- Bajazet (RV 703), Osmanlı sultanı I. Bayezid'ın hayatından bahseden operası, 1735
- Dorilla in Tempo (RV-709)
- La fida Ninfa (RV-714)
- Giustino (RV-717)
- L'Incoronazione di Dario (RV-719)
- L'Olimpiade (RV-725)
- Orlando finto Pazzo (RV-727)
- Orlando furioso (RV-728)
- La verita in Cimento (RV-739)
- Tito Manlio (RV-738)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Antonio Vivaldi 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Rastider.com.
Dış kaynaklar
- Heller, Karl (1997) Antonio Vivaldi: The Red Priest of Venice, Amadeus Press, (İngilizce)
- Kolneder, Walter (1983) Antonio Vivaldi: Documents of His Life and Works, C F Peters Corp, (İngilizce)
- Robbins, Landon, H. C., (19996) Vivaldi: Voice of the Baroque Chicago:, University of Chicago Press, (İngilizce)
- Romijn, Andr (2007) Hidden Harmonies: The Secret Life of Antonio Vivaldi, (İngilizce)
- Selfridge-Field, Eleanor (1994). Venetian Instrumental Music, from Gabrieli to Vivaldi New York: Dover Publications. . (İngilizce)
- Talbot, Michael
- (İngilizce) (1992) Vivaldi 2.ed. Londra: J. M. Dent (İngilizce)
- (Almanca) (1998) Antonio Vivaldi, Insel Verlag (1998),
- Formichetti, Gianfranco (2006) Venezia e il prete col violino. Vita di Antonio Vivaldi, Vanedik: Bompiani, (İtalyanca).
Dış bağlantılar
- Vivaldi'nin tüm eserleri katalogu 19 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca) (Erişme:6.4.2010)
- IMSLP websitesinde "Vivaldi,_Antonio" maddesi 29 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) (Erişme:6.4.2010)
- ChoralWiki websitesinde "Antonio_Vivaldi" maddesi 3 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) (Erişme:6.4.2010)
- Vivaldi - The Four Seasons (Complete) 14 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
hakkında daha fazla bilgi edinin | |
Commons'ta dosyalar | |
Vikisöz'de alıntılar |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antonio Lucio Vivaldi 4 Mart 1678 Venedik 28 Temmuz 1741 Viyana Italyan barok donem klasik muzik bestecisi virtuoz kemanci ve rahip Kizil Papaz lakabiyla taninan Vivaldi koncerto turunde bes yuzden fazla eser bestelemistir ve koncertonun babasi olarak da anilmaktadir En bilinen eserleri Op 8 eser sayili Dort Mevsim baslikli keman koncertolaridir Antonio VivaldiAntonio VivaldiDogum4 Mart 1678 1678 03 04 Venedik ItalyaOlum28 Temmuz 1741 63 yasinda Viyana Habsburg MonarsisiDiger ad lar iIl Prete RossoMeslekMuzisyen Besteci Virtuoz kemanci RahipImzaHayatiAntonio Vivaldi 1678 yilinda Italya nin Venedik kentinde dunyaya gelmistir Kizil saclarindan dolayi Kizil Rahip olarak taninmistir Babasi onceleri berberlik yapmis daha sonra ise basarili bir kemanci olmustur Vivaldi ilk muzik egitimini babasindan almistir Annesi ise bir terzinin kizidir Dini egitim alan Vivaldi 1703 yilinda resmen papazlik gorevine atanmistir Ama ayni yil baska bir ise daha girmis Ospedale della Pieta adindaki bir kizlar yetimhanesinde keman ogretmeni olmustur Buradaki gorevi yoksul ve kimsesiz kizlara keman calmayi ogretmek ve onlara konserlerde seslendirmeleri icin her ay iki koncerto yazmaktir 1709 yilinda bu gorevinden bir sureligine ayrilmak zorunda kalmistir Bu donemde Vivaldi besteci olarak dikkat cekmeye baslamis 12 eserden olusan Op 1 eser sayili keman ve surekli bas icin sonatlari 1705 yilinda yayimlanmistir 1709 da Op 2 eser sayili trio sonatlarini Danimarka Krali IV Frederick e ithaf eden Vivaldi bu siralarda koncerto yazmaya baslamistir Hollandali yayinci Estienne Roger Vivaldi nin 12 koncertodan olusan Op 3 eser sayili L estro Armonico Uyumlu Ilham adli eserini yayimlamis bu eser donemin en etkili muzik yayinlarindan biri olmustur Ardindan Op 4 eser sayili La stravaganza baslikli on iki keman koncertosu daha bestelemis ve ayni yayin evi tarafindan yayimlanmistir Almanya disina hic cikmayan Johann Sebastian Bach in muziginin Italyan ozelliklerini tasimasinda ve olusmasinda Vivaldi nin onemli bir yeri vardir 1714 te Vivaldi nin koncertolarini duyan Johann Joachim Quantz Tomaso Albinoni ile birlikte Vivaldi ye koncertoda reform yapmalari icin odenek baglamistir 1723 ile 1724 te Roma daki karnaval sezonu icin uc opera yazmistir Yine 1723 te Vivaldi Ospedale della Pieta nin yoneticileriyle ayda iki koncerto besteleme konusunda anlasmistir 1720 lerin baslarinda yazdigi dusunulen ve icinde en unlu eserleri olan Dort Mevsim baslikli bir grup koncertoyu da kapsayan Op 8 eser sayili Il cimento dell Armonico e dell Inventione baslikli koncertolari ile unu daha da yayilmistir Bu yillarda opera sanatcisi Anna Giraud ile iliskisi baslamistir 1737 de gorev yaptigi Ferrara nin yoneticileriyle Vivaldi arasinda sergilenecek operalarin secimi konusunda cikan anlasmazlik Vivaldi nin isinden olmasina yol acmistir Vivaldi bu olayin ardindan Amsterdam a yerlesmistir Son yillarinda gencligindeki populerligini yitirmistir Barok donemin son yillarinda toplumun muzik zevklerinin degismesi gozden dusmesinde oldukca etkili olmustur Artik eserleri eskisi gibi siklikla seslendirilmeyen besteci 1741 de Kutsal Roma Imparatoru VI Karl ile tanismasinin ardindan kraliyet himayesinde muzik yoneticisi olma umuduyla Viyana ya yerlesmis fakat bir yil gecmeden Imparator olmustur Vivaldi de ayni yil giderek yoksullasmis saglik durumu iyice bozulmus ve eserleriyle beraber iki yuz yil kadar neredeyse tamamen unutulmak uzere 28 Temmuz 1741 de hayata veda etmistir Viyana yakinlarinda bir kamu mezarligina basit bir sekilde defnedilmistir Vivaldi nin 500 den fazla koncertosu vardir Farkli calgilardan yararlanmistir O doneme dek hicbir besteci viyolonsel obua fagot hatta klarnet gibi gelismekte olan calgilar icin bu kadar fazla eser yazmamistir Fransiz Barok muziginde nefesli calgilar agirliktayken onun muziginde yayli calgilar onem kazanir 230 keman koncertosunun yaninda flut obua cello viyola mandolin koncertolari vardir Klasik muzikle ilgisi olmayanlarin bile hayatinda mutlaka duymus oldugu Dort Mevsim Koncertolari en sevilen eseridir 94 opera yazdigi iddia edilmesine karsin bunlarin ancak 50 si bugune kadar eksiksiz ulasabilmistir Vivaldi nin adi 20 yuzyila dek neredeyse unutulmustur Ancak 1900 lerin baslarindan itibaren yapilan arastirmalar sonucunda Vivaldi nin yuzlerce eseri gun isigina cikarilmis ve hayattayken ulasmis oldugu populerlige 20 yuzyilin ikinci yarisi itibariyla tekrar kavusmustur Hayati boyunca muzdarip oldugu sara hastaligi nedeniyle Dort Mevsim den en cok zorlandigi Yaz ve bitmesini hic istemedigi Kis koncertolarini huzunlu bir ezgi olan minor tonunda yazmistir EserleriVivaldi nin Amsterdam da basilmis eserleri opus eser numaralandirma yontemi ile 100 koncerto ve 40 sonattir Ama 500 kadar koncerto yazdigi sanilmaktadir Vivaldi hayalinde canlandirdigi resimleri muzik haline getirmistir Eserlerinde hayallerine verdigi bas rolu aciklayici sonelerle destekler En unlu eseri sayilan Op 8 icerisindeki Dort Mevsim koncertolarinda mevsimler kendi ozellikleri ile anlatilmistir Vivaldi nin bu eseri uzun yillar sonra Ludwig van Beethoven a da ilham kaynagi olmus ve Pastoral Senfoni bu sekilde ortaya cikmistir Stil ve etkiVivaldi nin muzigi yenilikcidir Vivaldi armonik zitliklar yenilikci melodiler ve temalarla koncertonun ritmik ve bicimsel yapisini canlandirmistir Cogu bestesi gosterisli neredeyse neseli ve coskuludur Johann Sebastian Bach Vivaldi nin koncertolarindan ve aryalarindan derin bir sekilde etkilenmis ve St John Passion St Matthew Passion ve kantatalarinda tekrar kullanmistir Bach Vivaldi nin alti koncertosunu solo klavye icin ve ucunu org icin uyarlamis ve Vivaldi nin dort keman iki viyola cello ve surekli bas RV 580 icin yazdigi koncertonun dort cembalo yaylilar ve surekli bas BWV 1065 icin uyarlamasini yapmistir Secilmis operalari 94 opera yapiti oldugu rivayet edilir ancak bugune kadar sadece 50 tanesi bilinmektedir Bajazet RV 703 Osmanli sultani I Bayezid in hayatindan bahseden operasi 1735 Dorilla in Tempo RV 709 La fida Ninfa RV 714 Giustino RV 717 L Incoronazione di Dario RV 719 L Olimpiade RV 725 Orlando finto Pazzo RV 727 Orlando furioso RV 728 La verita in Cimento RV 739 Tito Manlio RV 738 Ayrica bakinizOperalar listesi Opera bestecileri listesiKaynakca Antonio Vivaldi 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rastider com Dis kaynaklarHeller Karl 1997 Antonio Vivaldi The Red Priest of Venice Amadeus Press ISBN 1 57467 015 8 Ingilizce Kolneder Walter 1983 Antonio Vivaldi Documents of His Life and Works C F Peters Corp ISBN 3 7959 0338 6 Ingilizce Robbins Landon H C 19996 Vivaldi Voice of the Baroque Chicago University of Chicago Press ISBN 0 226 46842 9 Ingilizce Romijn Andr 2007 Hidden Harmonies The Secret Life of Antonio Vivaldi ISBN 978 0 9554100 1 7 Ingilizce Selfridge Field Eleanor 1994 Venetian Instrumental Music from Gabrieli to Vivaldi New York Dover Publications ISBN 0 486 28151 5 Ingilizce Talbot Michael Ingilizce 1992 Vivaldi 2 ed Londra J M Dent Ingilizce Almanca 1998 Antonio Vivaldi Insel Verlag 1998 ISBN 3 458 33917 5 Formichetti Gianfranco 2006 Venezia e il prete col violino Vita di Antonio Vivaldi Vanedik Bompiani ISBN 88 452 5640 5 Italyanca Dis baglantilarVivaldi nin tum eserleri katalogu 19 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca Erisme 6 4 2010 IMSLP websitesinde Vivaldi Antonio maddesi 29 Eylul 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Erisme 6 4 2010 ChoralWiki websitesinde Antonio Vivaldi maddesi 3 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Erisme 6 4 2010 Vivaldi The Four Seasons Complete 14 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Vikipedi nin kardes projelerinden hakkinda daha fazla bilgi edininCommons ta dosyalarVikisoz de alintilar