Yom, Türk ve Altay halk inancında Uğur, Şans, , Baht anlamlarına gelir. Yum olarak da söylenir. Uğurlu nesne (Yom Taşı gibi) manasını da içerir. Aynı zamanda mutluluk, demektir. Ural dillerinde ise Tanrı anlamı taşır. Tuvalarda yer alan ve kötü ruhların kovulmasını ve büyücülüğü içeren merasimin adı Dom şeklinde geçer ve d/y dönüşmesi ile birebir Yom sözcüğüdür.
Dede Korkut Öykülerinin sonunda "Yum Vereyim..." ifadesi bulunur. Burada kullanılan ve "efsun" anlamına gelen "Yum" sözcüğü ", Ozan duası" anlamında da kullanılmıştır. "Yom tutmak" deyimi ise "hayıra yormak, uğurlu saymak" demektir ve yom kelimesinin halk dilinde "iyi haber" gibi manaları da vardır.
Uraz
Uraz, Türk kültüründe ve halk inancında demektir. Uras, Oraz, Iraz olarak da söylenir. Baht, şans demektir. Rastlantıları düzenlediğine inanılan, iyi veya kötü durumları belirleyen soyut güçtür. Urasa kavramı ile bağlantılıdır. Namus, şeref gibi anlamları da bulunur. Yom'un bir türüdür, daha doğru bir ifadeyle Yom'un soyut yönüdür.
Yomçı/Tomçı Han
Türk ve Altay mitolojisinde tıp tanrısıdır. "" (hekimleri) ve "" (eczacıları) korur.
Yumçu / Yumuşçu
Yumçu (Yumçı) – Türk halk inancında Melek manası taşır. Tanrının hizmetinde bulunan, nurdan yaratılmış, kutsal varlıklardır ve kendilerine verilen emirleri yerine getirirler. Anadoluda "Yumuş Buyurmak" sözcüğü, iş yapması için görev veya emir vermek demektir. Bu bağlamda Yumuş kelimesi hizmet anlamına gelir. Melek sözcüğünün ruhani bir varlık olması bağlamında Yum/Yom (kutsallık) kavramıyla da alakalıdır. Yumsı (Yumçu) şamanlara da verilen bir addır aynı zamanda.
Etimoloji
(Yum/Yom/Com) kökünden türemiştir. Kök; iyilik, kader gibi anlamlar içerir. Büyü, büyülü söz, dua gibi anlamları da bulunmaktadır. Yomak (Bilmece) ve Comog (Destan) sözcüklerinin de bu kavram ile bağlantılı olduğu söylenebilir. Yomya (Comya, Yomza, Yumza, Cumza) şeklinde ifade edilen ve şaman anlamına gelen sözcük yine bu kökle ilgilidir. Kutsallık ve güç anlamları içerir. Moğolca Dom kelimesi büyü, Yum ise nesne demektir. Çuvaşlarda ise Yum şaman manası taşır.
Kaynakça
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dipnotlar
Türk mitolojisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yom Turk ve Altay halk inancinda Ugur Sans Baht anlamlarina gelir Yum olarak da soylenir Ugurlu nesne Yom Tasi gibi manasini da icerir Ayni zamanda mutluluk demektir Ural dillerinde ise Tanri anlami tasir Tuvalarda yer alan ve kotu ruhlarin kovulmasini ve buyuculugu iceren merasimin adi Dom seklinde gecer ve d y donusmesi ile birebir Yom sozcugudur Dede Korkut Oykulerinin sonunda Yum Vereyim ifadesi bulunur Burada kullanilan ve efsun anlamina gelen Yum sozcugu Ozan duasi anlaminda da kullanilmistir Yom tutmak deyimi ise hayira yormak ugurlu saymak demektir ve yom kelimesinin halk dilinde iyi haber gibi manalari da vardir Uraz Uraz Turk kulturunde ve halk inancinda demektir Uras Oraz Iraz olarak da soylenir Baht sans demektir Rastlantilari duzenledigine inanilan iyi veya kotu durumlari belirleyen soyut guctur Urasa kavrami ile baglantilidir Namus seref gibi anlamlari da bulunur Yom un bir turudur daha dogru bir ifadeyle Yom un soyut yonudur Yomci Tomci HanTurk ve Altay mitolojisinde tip tanrisidir hekimleri ve eczacilari korur Yumcu YumuscuYumcu Yumci Turk halk inancinda Melek manasi tasir Tanrinin hizmetinde bulunan nurdan yaratilmis kutsal varliklardir ve kendilerine verilen emirleri yerine getirirler Anadoluda Yumus Buyurmak sozcugu is yapmasi icin gorev veya emir vermek demektir Bu baglamda Yumus kelimesi hizmet anlamina gelir Melek sozcugunun ruhani bir varlik olmasi baglaminda Yum Yom kutsallik kavramiyla da alakalidir Yumsi Yumcu samanlara da verilen bir addir ayni zamanda Etimoloji Yum Yom Com kokunden turemistir Kok iyilik kader gibi anlamlar icerir Buyu buyulu soz dua gibi anlamlari da bulunmaktadir Yomak Bilmece ve Comog Destan sozcuklerinin de bu kavram ile baglantili oldugu soylenebilir Yomya Comya Yomza Yumza Cumza seklinde ifade edilen ve saman anlamina gelen sozcuk yine bu kokle ilgilidir Kutsallik ve guc anlamlari icerir Mogolca Dom kelimesi buyu Yum ise nesne demektir Cuvaslarda ise Yum saman manasi tasir KaynakcaTurk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dipnotlar Turk Mitolojisi Ansiklopedik Sozluk Celal Beydili Yurt Yayinevi 16 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Ocak 2012 Turk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz