Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zurnazen Mustafa Paşa, IV. Mehmed saltanatında 5 Mart 1656 tarihinde dört saat boyunca sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. Osmanlı tarihinin en kısa süre sadrazamlık yapan devlet adamıdır. 1655-1656 döneminde kaptan-ı derya görevi de yapmıştır.
| Zurnazen Mustafa Paşa | |
|---|---|
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 5 Mart 1656 - 5 Mart 1656 | |
| Hükümdar | IV. Mehmed |
| Yerine geldiği | Deli Hüseyin Paşa |
| Yerine gelen | Siyavuş Paşa |
| Osmanlı Kaptan-ı Derya | |
| Görev süresi 9 Mayıs 1655 - 1656 | |
| Yerine geldiği | Dellak Mustafa Paşa |
| Yerine gelen | Firari Kara Mustafa Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Ölüm | Ocak veya Şubat 1666 Erzurum |
Hayatı
Arnavut kökenlidir. Enderunlu değildir ancak Enderun'da yetiştiği söylenir. Devlet hizmetine "kapıcıbaşılık" görevi ile girmiştir. 1648 yılı sonlarında Rumeli Beylerbeyi olan Küçük Hüseyın Paşa Girit'te şehit olunca Rumeli Beylerbeyliği'ne atanmıştır. 1650'de İbrahim Paşa yerine başdeftedar olmuştur. Bu görevde iken padişaha bir tezkere sunarak Sadrazam Melek Ahmet Paşa yerine sadrazam olarak atanmasını istemiştir. Bu tezkere sadrazam eline geçtiğinde Zurnazen Mustafa Paşa başdefterdarlıktan atılmıştır.
Haziran 1652'de yöre ahalisi Karaman Valisi olan Katırcıoğlu Mehmet Paşa'nın zulümlerinden dolayı bir şikayetnameyi İstanbul'a göndermişler ve bunun üzerine Katırcıoğlu Silifke valiliğine tayin olmuştur. Onun yerine Karaman Valisi olarak Zurnazen Mustafa Paşa gönderilmiştir. 1652 yılı sonunda ise ikinci defa başdeftedarlığa getirilmiştir. Fakat Bıyıklı Koca Derviş Mehmed Paşa sadaretinde defterdarlıktan azil edilmiş yerine Moralı Mustafa Efendi başdefterdar atanmıştır.
Zurnazen ise Venediklilerin hücumu tehdidi altında bulunan Bozcaada muhafızlığına getirildi. 1655'te Kara Dev Murad Paşa sadrazam olunca Zurnazen Mustafa Paşa da Kaptan-ı Derya yapıldı (9 Mayıs 1655) Bu görevde iken Bozcaada'ya hücum eden Venedik donanmasına karşı adayı korudu ve Venedik eline geçmesini önlemiştir. Sonra Mora Yarımadası doğusunda bulunan Menekşe (Benefşe) kalesinin Venedikliler tarafından kuşatılmasını yenilgiye uğratarak kaleyi kurtardı.
Sadrazam olan Ermeni Süleyman Paşa 28 Şubat 1656'da bu görevden azledilmişti. Yerine Girit'te Osmanlı orduları serdarı olarak bulunan Deli Hüseyin Paşa sadrazam olarak atanması kararı alınmıştı ve mühr-ü humayun gönderilmesi kabul edilmişti. İstanbul'da sadaret kaymakamı olarak Kaptan-ı Derya Zurnazen Mustafa Paşa bulunmaktaydı. Zurnazen Mustafa Paşa büyük çabalar göstererek 6 gün sonra, daha Girit'e haber yarı yola bile varmadan bu kararı bozdurdu. 5 Mart 1656'da Zurnazen Mustafa Paşa sadrazam olarak tayin edildi. Fakat buna reaksiyon çok hızlı oldu. O zaman isyanda olan sipahi ocak ağaları padişahtan hemen bir Alay Köşkü önünde bir ayak divanı istediler ve Zurnazen Mustafa Paşa'yı sadrazam olarak kabul edemeyeceklerini açıkladılar. Bu ayak divanında verilen söze uyan Padişah tayininden 4 saat sonra Zurnazen Mustafa Paşa'yı sedaretteen azletti ve isyancılara daha uygun görülen eski sadrazam Siyavuş Paşa ikinci defa sadarete atandı.
Zurnazen Mustafa Paşa Kaptan-ı Deryalık görevini muhafaza etti. Fakat 25 Nisan 1656'da bu görev de ondan alındı ve kendisine Erzurum valiliği verildi. Evliya Çelebi'nin seyahatnamesine göre Erzurum'a görevi gereği gitti, Ocak veya Şubat 1666'da Erzurum'da hayatını kaybetti.
Tarihteki Önemi
Zurnazen Mustafa Paşa'nın tarihi açıdan önemi, Osmanlı Devleti'nde en kısa sadrazamlık yapan kişidir. Naima Tarihi'nde dört saat, Abdurrahman Abdi Paşa Vekayinamesi'nde üç saat, İsazade Abdullah Efendi'nin eserinde iki buçuk saat, Karaçelebizade Abdülaziz Efendi'nin Ravzatül Ebrar Zeyli adlı eserinde üç saat, İsmail Hakkı Uzunçarşılı'nın Osmanlı Tarihî eserinde dört saat, Yılmaz Öztuna'nın Büyük Türkiye Tarihî eserinde altı saat, Joseph von Hammer'in Büyük Osmanlı Tarihi'nde dört saat sadaret makamında kaldığı yazmaktadır.
Değerlendirme
Uzunçarşılı onu şöyle değerlendirmiştir:
İşten anlar, hilekar, kurnaz, içten pazarlıklı tehlikeli bir şahıstı... Deli Hüseyin Paşa'nın sadaretine mani olmuştur.
Kaynakça
Dış kaynaklar
- Uluçam, Müjdat, "Mustafa Paşa (Zurnazen)", (1999), Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi C.2 s.315-316, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş.
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954, 6. Baskı:2011) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu ISBN 978-975-16-0010. say.400-402
- Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN978-975-254-278-5, say.109.
- Danişmend, İsmail Hami, (2011), İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi 6 Cilt, İstanbul:Doğu Kütüphanesi, Cilt:5 say.: 41; Cilt:24 say.:504
- Yurdakök, Rabia (2018), ''Zurnazen Mustafa Paşa'' Genç Kalemler Dergisi, AÜ Genç Tarihçiler Topluluğu Yayınları, Aksaray, s.119-123.
Dış bağlantılar
- Özcan, Abdülkadir, "Mustafa Paşa, Zurnazen" (2006) Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Cilt:31 Sayfa:346-348 İstanbul:TDV Yayınları. Online:[1] 2 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Erişim tarihi27.1.2017
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani C.IV say.394-395, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları Online: [2]
- Kültür Bakanlığı web sitesi, Osmanlı İmparatorluğu Kronolojisi[], Erişim tarihi:12.12.2011
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Deli Hüseyin Paşa |  Osmanlı Sadrazamı 5 Mart 1656 (4 saat) | Sonra gelen: Siyavuş Paşa |
| Askerî görevi | ||
| Önce gelen: Dellak Mustafa Paşa | Kaptan-ı Derya 9 Mayıs 1655 - 25 Nisan 1656 | Sonra gelen: Firari Kara Mustafa Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zurnazen Mustafa Pasa IV Mehmed saltanatinda 5 Mart 1656 tarihinde dort saat boyunca sadrazamlik yapmis bir Osmanli devlet adamidir Osmanli tarihinin en kisa sure sadrazamlik yapan devlet adamidir 1655 1656 doneminde kaptan i derya gorevi de yapmistir Zurnazen Mustafa PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 5 Mart 1656 5 Mart 1656Hukumdar IV MehmedYerine geldigi Deli Huseyin PasaYerine gelen Siyavus PasaOsmanli Kaptan i DeryaGorev suresi 9 Mayis 1655 1656Yerine geldigi Dellak Mustafa PasaYerine gelen Firari Kara Mustafa PasaKisisel bilgilerOlum Ocak veya Subat 1666 ErzurumHayatiArnavut kokenlidir Enderunlu degildir ancak Enderun da yetistigi soylenir Devlet hizmetine kapicibasilik gorevi ile girmistir 1648 yili sonlarinda Rumeli Beylerbeyi olan Kucuk Huseyin Pasa Girit te sehit olunca Rumeli Beylerbeyligi ne atanmistir 1650 de Ibrahim Pasa yerine basdeftedar olmustur Bu gorevde iken padisaha bir tezkere sunarak Sadrazam Melek Ahmet Pasa yerine sadrazam olarak atanmasini istemistir Bu tezkere sadrazam eline gectiginde Zurnazen Mustafa Pasa basdefterdarliktan atilmistir Haziran 1652 de yore ahalisi Karaman Valisi olan Katircioglu Mehmet Pasa nin zulumlerinden dolayi bir sikayetnameyi Istanbul a gondermisler ve bunun uzerine Katircioglu Silifke valiligine tayin olmustur Onun yerine Karaman Valisi olarak Zurnazen Mustafa Pasa gonderilmistir 1652 yili sonunda ise ikinci defa basdeftedarliga getirilmistir Fakat Biyikli Koca Dervis Mehmed Pasa sadaretinde defterdarliktan azil edilmis yerine Morali Mustafa Efendi basdefterdar atanmistir Zurnazen ise Venediklilerin hucumu tehdidi altinda bulunan Bozcaada muhafizligina getirildi 1655 te Kara Dev Murad Pasa sadrazam olunca Zurnazen Mustafa Pasa da Kaptan i Derya yapildi 9 Mayis 1655 Bu gorevde iken Bozcaada ya hucum eden Venedik donanmasina karsi adayi korudu ve Venedik eline gecmesini onlemistir Sonra Mora Yarimadasi dogusunda bulunan Menekse Benefse kalesinin Venedikliler tarafindan kusatilmasini yenilgiye ugratarak kaleyi kurtardi Sadrazam olan Ermeni Suleyman Pasa 28 Subat 1656 da bu gorevden azledilmisti Yerine Girit te Osmanli ordulari serdari olarak bulunan Deli Huseyin Pasa sadrazam olarak atanmasi karari alinmisti ve muhr u humayun gonderilmesi kabul edilmisti Istanbul da sadaret kaymakami olarak Kaptan i Derya Zurnazen Mustafa Pasa bulunmaktaydi Zurnazen Mustafa Pasa buyuk cabalar gostererek 6 gun sonra daha Girit e haber yari yola bile varmadan bu karari bozdurdu 5 Mart 1656 da Zurnazen Mustafa Pasa sadrazam olarak tayin edildi Fakat buna reaksiyon cok hizli oldu O zaman isyanda olan sipahi ocak agalari padisahtan hemen bir Alay Kosku onunde bir ayak divani istediler ve Zurnazen Mustafa Pasa yi sadrazam olarak kabul edemeyeceklerini acikladilar Bu ayak divaninda verilen soze uyan Padisah tayininden 4 saat sonra Zurnazen Mustafa Pasa yi sedaretteen azletti ve isyancilara daha uygun gorulen eski sadrazam Siyavus Pasa ikinci defa sadarete atandi Zurnazen Mustafa Pasa Kaptan i Deryalik gorevini muhafaza etti Fakat 25 Nisan 1656 da bu gorev de ondan alindi ve kendisine Erzurum valiligi verildi Evliya Celebi nin seyahatnamesine gore Erzurum a gorevi geregi gitti Ocak veya Subat 1666 da Erzurum da hayatini kaybetti Tarihteki OnemiZurnazen Mustafa Pasa nin tarihi acidan onemi Osmanli Devleti nde en kisa sadrazamlik yapan kisidir Naima Tarihi nde dort saat Abdurrahman Abdi Pasa Vekayinamesi nde uc saat Isazade Abdullah Efendi nin eserinde iki bucuk saat Karacelebizade Abdulaziz Efendi nin Ravzatul Ebrar Zeyli adli eserinde uc saat Ismail Hakki Uzuncarsili nin Osmanli Tarihi eserinde dort saat Yilmaz Oztuna nin Buyuk Turkiye Tarihi eserinde alti saat Joseph von Hammer in Buyuk Osmanli Tarihi nde dort saat sadaret makaminda kaldigi yazmaktadir DegerlendirmeUzuncarsili onu soyle degerlendirmistir Isten anlar hilekar kurnaz icten pazarlikli tehlikeli bir sahisti Deli Huseyin Pasa nin sadaretine mani olmustur Kaynakca a b c d Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu say 400 402Dis kaynaklarUlucam Mujdat Mustafa Pasa Zurnazen 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi C 2 s 315 316 Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S ISBN 975 08 0072 9 Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 6 Baski 2011 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu ISBN 978 975 16 0010 say 400 402 Buz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN978 975 254 278 5 say 109 Danismend Ismail Hami 2011 Izahli Osmanli Tarihi Kronolojisi 6 Cilt Istanbul Dogu Kutuphanesi ISBN 9789944397681 Cilt 5 say 41 Cilt 24 say 504 Yurdakok Rabia 2018 Zurnazen Mustafa Pasa Genc Kalemler Dergisi AU Genc Tarihciler Toplulugu Yayinlari Aksaray s 119 123 Dis baglantilarOzcan Abdulkadir Mustafa Pasa Zurnazen 2006 Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi Cilt 31 Sayfa 346 348 Istanbul TDV Yayinlari Online 1 2 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim tarihi27 1 2017 Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani C IV say 394 395 Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 Online 2 Kultur Bakanligi web sitesi Osmanli Imparatorlugu Kronolojisi olu kirik baglanti Erisim tarihi 12 12 2011Siyasi goreviOnce gelen Deli Huseyin Pasa Osmanli Sadrazami 5 Mart 1656 4 saat Sonra gelen Siyavus PasaAskeri goreviOnce gelen Dellak Mustafa Pasa Kaptan i Derya 9 Mayis 1655 25 Nisan 1656 Sonra gelen Firari Kara Mustafa Pasa