Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Merzifon, Amasya'nın bir ilçesi.
| Merzifon | |
|---|---|
 Merzifon şehrinin kuşbakışı görünümü | |
 Türkiye'de yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Amasya |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Ali Güldoğan |
| • Belediye başkanı | Alp Kargı (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 972 km² |
| Rakım | 740 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 71,916 |
| • Kır | 13,907 |
| • Şehir | 59.942 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| Posta kodu | 05300 |
| İl alan kodu | 0358 |
| İl plaka kodu | 05 |
Resmî site [1] | |
İlçenin adı
İlçenin adının kökeni hakkında çeşitli varsayımlar mevcuttur:
- MÖ 700'lü yıllarda Merzifon'un 4 km doğusunda, bugün diye anılan köyün bulunduğu yerde, bölge valisi kendi ismini taşıyan bir kasaba inşa ettirmiştir. Bu kasabanın adı zamanla , ve Merzifon şeklini almıştır.
- MÖ 222'de bölge valisi 5. Mihridat tarafından, bugünkü Merzifon’un yerinde, adında bir kale inşa ettirilmiş ve adı , Merzifon şeklinde değişmiştir. Merz kelimesi Farsçada “sınır, mahal, sükûn”, fon sözcüğünün de pontun Arapçalaştırılmış hali olduğu, dolayısıyla Merzifon sözcüğünün “Pond karargahı” anlamına geldiği açıklanmıştır.
- Yazar Özhan Öztürk Pontus adlı çalışmasında Marsıpıli (sınırkenti) ve Marsipont (Pontus sınırı) gibi ihtimalleri sıraladıktan sonra Marsivan eşeği, Marsıvan ayısı, Marsıvan otu gibi kelimelerin varlığının yanı sıra Ali Cevat (1897) ve Abdizade'nin de notlarına da dayanarak kent adının halk ağzında Marsıvan (Merz-i Van) olduğunu bununda Farsça ve Ermenice "sınır kenti" anlamına geldiğini iddia etmiştir.
Tarihçe
Bölge tarih boyunca birçok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Yediler namı ile anılan gölleri, bereketli toprakları ile avcılık ve tarıma uygun bu ova yaklaşık 7 bin sene önce de insanlara yurt olmuştur. Karadeniz sahiline ve orta Anadolu’ya giden yollar Merzifon’da kesişmektedir. Bu nedenle coğrafyacı ve tarihçi Strabon bu bölgeyi “Bin köy” bölgesi olarak tanımlamıştır.
Strabon’un bin köy olarak belirttiği bölgede yapılan arkeolojik araştırmalarda yüzlerce höyük ve yerleşim yerinin varlığı saptanmıştır. Bu höyüklerden elde edilen seramik ve buluntulara göre Merzifon tarihinin MÖ 5500'lere kadar uzandığı anlaşılmıştır.
Frigler
Karanlık çağ sonrası MÖ 8. yüzyılda bölgedeki Hitit kentleri üzerine yerleşen Frigler başta Merzifon kalesi (şehir merkezi) olmak üzere çevredeki diğer Hitit yerleşim yerlerini de onarımdan geçirerek kullanmışlardır. Ayrıca Oymaağaç, , Büyük ve höyükleri de Frig yerleşim izleri taşımayan höyüklerdir.
Kimmer ve İskit
MÖ 600'lerde Kafkaslardan gelen Kimmer ve İskit akınlarıyla birlikte Anadolu’da Frig siyasi egemenliği son bulmuştur. Merzifon ve Gümüşhacıköy civarında İskit hakimiyetinin çok kısa süreli de olsa varlığı bulunmaktadır. Bu döneme ait buluntular Gümüşhacıköy-İmirler köyündeki bir mezardan çıkarılmış olup, Amasya müzesinde sergilenmektedir.
Pontus devleti
Pontusluların başkenti Amasya'dır. 200 yıl Amasya başkentlik yapmıştır. Amasya'daki kral mezarları bunlara aittir.
Pontus'un Amasya dışında diğer iki büyük şehri Trabzon ve Sinop'tur. Başkentin Amasya olması ile birlikte Merzifon’da önemli ticaret merkezi olmuştur. Merzifon, askeri savunma ve ticaret yolu güvenliği açısından önemli bir yer tutmuştur. Yaklaşık 200 yıllık Pontos (Mitridatlar) dönemi MÖ 47’de Roma Generali Sezar ile Pontos devlet kralı arasında, antik Zile (Zela) ile Amasya arasındaki Bacul köyünde yapılan savaşta Pontos askerlerinin yenilmesi ile son bulmuştur. Bölgede Pontos Devleti hakimiyeti zayıflamış ve bu tarihten itibaren Roma hakimiyeti dönemi başlamıştır.
Roma dönemi
Pompeius ve savaşları esnasında Pontos şehirleri tahrip olmuştur. Anadolu’yu, 131 yılının sonbaharında ziyaret eden imparator Hadrianus, Amasya şehri ve çevresinin harap halini görmüş kentlerin imarı emrini vermiştir. Özellikle antik çağda yoğun iskan görmüş Merzifon ve civarındaki Roma köylerini de ziyaret ederek bölgede eski tapınakların onarımını, ayrıca yeni tapınakların da yapımı emrini vermiştir.
Bugünkü Karşıyaka (Neopolis) köyünde adına bir tapınak inşa ettirmiştir. Bu tapınağa ait sütun başlıkları ve sunak yazıtı Amasya Müzesi bahçesinde teşhir edilmektedir.
Bölgede huzur ve sükunetin sağlanması ile ekonomik hayat yeniden canlanmış, Merzifon şehrini çevreleyen şehir surları ve kalesi yeniden tamir edilmiş, şehir nüfusunun artmasıyla yeni mahalleler eklenmiştir.
Yine bu dönemde Merzifon'a bağlı olan Aktarla (Nureni) Köyü de önemli bir Roma yerleşmesi olup, 1994 Yılında Müze müdürlüğünce yapılan arkeolojik kazıda M.S.3. yüzyıla ait, Akroterli, Bezemeli bir lahit çıkarılmıştır. Lahit müze müdürlüğünde teşhir edilmektedir.
Roma İmparatorluğu 395’te Doğu ve Batı olmak üzere ikiye ayrılmış, Merzifon ve civarı Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans) sınırları içerisinde kalmıştır.
Bizans İmparatorluğu
Roma'nın bir devamı olan Bizans İmparatorluğu'nda eski yerleşmeler aynen devam etmiş, Merzifon şehri de bu dönemde önemli bir kültür merkezi olmuştur.
Emeviler
8. yüzyılın başlarında Merzifon ve civarı Arap akınlarına (Emevi) maruz kalmış, şehir kısa bir süre Arap hakimiyetinde kaldıktan sonra tekrar Bizans hakimiyetine geçmiştir.
Merzifon ovasına hakim olan ve Alıcık köyü yakınlarında bulunan bu bölgedeki ticaret yolu üzerinde yer alan yol güvenliğini sağlamak için kurulmuştur.
Danişmentler
11. yüzyılda bölge ile birlikte Merzifon da ’in hakimiyetine girmiştir. Şehrin İslam hakimiyetine girmesiyle, şehirdeki Bizans eserlerinin bir kısmının cami ve medreseye dönüştürüldüğü bilinmektedir.
Selçuklu
Merzifon 12. yüzyılda Selçuklu egemenliğine (II. Kılıç Arslan zamanı) girmiş ve 14. yüzyıla dek bir Selçuklu şehri olarak kalmıştır.
İlhanlı
Şehir 14. Yüzyılda İlhanlı hakimiyetine girmiştir. Bu dönemde Merzifon ve havalisine yönetici olarak Moğol kökenli valiler tayin edilmiştir. İlhanlı Hükümdarı Ebu Sait Bahadırhan bu bölgenin idaresini Moğol Beyi Emir Çobanoğlu Demirtaş’a vermiştir.
Eratna Beyliği
İlhanlı yönetiminden sonra bölge, Eratna Beyliği hakimiyetime girmiştir (1335 – 1341). Eratna Beyi Amasya ve Merzifon civarını da idaresi altına almış, daha sonra Şadgeldi Paşa’nın oğlu ile Kadı Burhaneddin arsında bir dizi savaşlarda sürekli el değiştirmiştir.
Taşanoğulları
1353-1396 tarihleri arasında Merzifon ve civarı Türkmen Beylerinden ’nın hakimiyetinde kalmıştır.
Osmanlı
Taşanoğulları Hasan ve Ali Bey zamanında, 1393 yılında Yıldırım Bayezid’in Amasya’yı fethetmesiyle birlikte yaklaşık 3 yıl süren mücadele sonucunda Merzifon bölgesi de Osmanlı hakimiyetine girmiştir.
Osmanlı döneminde, Sivas eyaletine bağlı Amasya Sancağının kazası olan Merzifon önemli bir kültür merkezi olmaya devam etmiştir.
1402 yılında Yıldırım Bayezid ile Timur arasındaki savaşta dağılan Osmanlı birliğini Amasya şehzadesi I. Mehmed yeniden sağlayarak Osmanlı tahtına çıkmıştır. Bölgede sükunetin sağlanması ile Merzifon şehri de eski önemine kavuşmuştur. Osmanlı hakimiyetine giren şehir İstiklal Savaşı'na kadar Osmanlı hakimiyetinde kalmıştır. Osmanlı sadrazamlarından Merzifonlu Kara Mustafa Paşa 1634 yılında Merzifon’un ilçeye en yakın köylerinden biri olan Marinca (Narinciye-Bahçekent-Karamustafapaşa) köyünde dünyaya gelmiştir.
I. Dünya Savaşı
I. Dünya Savaşı’ndan sonra Merzifon 15 Mart 1919’da İngilizler tarafından işgal edildi. İşgal altındaki Merzifon’da 16 Haziran 1919’da büyük bir miting düzenleyerek İzmir’in işgali protesto edildi. O sırada Amasya’da bulunan Mustafa Kemal Paşa, mitingi bir telgrafla İstanbul’daki Harbiye Nezareti’ne bildirdi. Merzifonluların işgal boyunca sürdürdükleri şuurlu tepki sonucu İngilizler 27 Eylül 1919’da Merzifon'u terk etmişlerdir.
Yerel örgütlenme için Mustafa Kemal Paşa'nın verdiği buyruklar üzerine Müftü Vehbi Efendi'nin başkanlığında, Belediye Başkanı Hacı Ömer, Mahami Kardeşlerden Avukat Sadık Bey, Ganizade Hacı Hafız, belediye Doktoru Hakkı ve Siryalı Rıza Efendi tarafından "Merzifon Müdafaa-i Hukuk Derneği" kurulmuştur.
Höyükler
Ortaova köyü Onhoroz, Büyük-Küçük Küllük höyükleri (tepeleri) ve Hayrettin köyü höyükleri en önemli Kalkolitik ve Eski Tunç Çağı yerleşmeleridir. Merzifon bölgesinin Hitit döneminde de başkent ’a sınır olması nedeni ile önemli bir merkez ve yerleşim yeri olduğu görülmektedir. Bu dönemde (MÖ1700-700) bölgeden iki adet tabii yol geçmektedir.
Bunlar:
Nüfus
İlçe merkeze bağlı olmak üzere; 70 köy ve 20 mahalleden oluşmaktadır.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927 | 28.141 | 11.334 | 16.807 |
| 1935 | 32.778 | 13.058 | 19.720 |
| 1940 | 34.955 | 13.301 | 21.654 |
| 1945 | 39.228 | 16.037 | 23.191 |
| 1950 | 41.602 | 15.257 | 26.345 |
| 1955 | 47.804 | 19.951 | 27.853 |
| 1960 | 51.857 | 22.096 | 29.761 |
| 1965 | 55.079 | 23.410 | 31.669 |
| 1970 | 59.389 | 28.034 | 31.355 |
| 1975 | 60.572 | 30.801 | 29.771 |
| 1980 | 62.133 | 32.130 | 30.003 |
| 1985 | 66.250 | 37.027 | 29.223 |
| 1990 | 67.448 | 40.431 | 27.017 |
| 2000 | 67.281 | 45.613 | 21.668 |
| 2007 | 69.093 | 52.050 | 17.043 |
| 2008 | 69.035 | 52.192 | 16.843 |
| 2009 | 68.950 | 52.225 | 16.725 |
| 2010 | 69.237 | 52.947 | 16.290 |
| 2011 | 70.138 | 54.296 | 15.842 |
| 2012 | 70.167 | 54.709 | 15.458 |
| 2013 | 70.297 | 54.295 | 16.002 |
| 2014 | 69.937 | 54.425 | 15.512 |
| 2015 | 70.132 | 55.163 | 14.969 |
| 2016 | 71.942 | 57.179 | 14.763 |
| 2017 | 71.853 | 57.363 | 14.490 |
| 2018 | 71.916 | 56.987 | 14.929 |
| 2019 | 72.277 | 58.235 | 14.042 |
| 2020 | 73.849 | 59.942 | 13.907 |
| 2021 | 74.727 | 61.376 | 13.351 |
Sağlık Kuruluşları
- Merzifon Kara Mustafa Paşa Devlet Hastanesi 1 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 9 adet Aile Sağlığı Merkezi 22 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 1 adet Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi[]
Merzifon Havalimanı
Amasya-Merzifon Havalimanı olarak adlandırılan meydan, 2008 yılında iç hat sivil hava trafiğine açılmış olup Merzifon'a 5 km mesafededir. 05R/23L pisti 3232x45 metre boyutunda olup kompozit kaplamadır. Yolcuya açık olan alanlar 457 m² olup yıllık 120.000 yolcu kapasiteli terminale ve 132 araç kapasiteli otoparka sahiptir. Uçuşlar İstanbul'a iki havayolu firması ile yapılmaktadır. İstanbul'dan Merzifon'a yapılan uçuşlar saat 12.25'te, Merzifon'dan İstanbul Yeni Havalimanı'na Türk Hava Yolları ile yapılan uçuşlar her gün saat 14.50'de gerçekleştirilmektedir. Ayrıca Pegasus Hava Yolları firması ile; pazar, salı ve perşembe günleri karşılıklı seferler yapılmaktadır. Pegasus Hava Yolları ile yapılan seferler Sabiha Gökçen Havalimanı'na yapılmaktadır.
Merzifon'da Yerel Medya
Merzifon'da bulunan yerel basın ve yayın kuruluşları
Merzifon'da yerel televizyon Kanalı bulunmamaktadır. İlçede yerel radyo istasyonları ve günlük yerel gazeteler vardır.
Yerel Radyolar
- Esinti FM (88.8)
- Radyo Hayat (95.5)
- Radyo5 (96.3)
- Sıla FM (98.0)
- Radyo İksir (100.5)
- Merzifon Tempo FM (102.1)
Yerel Gazeteler
- Merzifon Pusula Gazetesi
- Merzifon Olay Gazetesi
- Merzifon Bilgi Gazetesi
İnternet Yayıncılığı
- Merzifongazete.com
- Merzifontv
Mutfak
Merzifon Keşkeği 30.12.2014 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Kaynakça
- ^ Özhan Öztürk. Pontus: Antik Çağ’dan Günümüze Karadeniz’in Etnik ve Siyasi Tarihi 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Genesis Yayınları. Ankara, 2011. 2. Baskı s. 440-41.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mart 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mart 2020.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Merzifon Nüfusu - Amasya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Amasya Merzifon Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "Merzifon Keşkeği". Türk Patent ve Marka Kurumu.
Dış bağlantılar
- Merzifon Kaymakamlığı 14 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Merzifon Belediyesi15 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Nüfusu 14 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Merzifon Amasya nin bir ilcesi MerzifonIlceMerzifon sehrinin kusbakisi gorunumuTurkiye de yeriIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlAmasyaCografi bolgeKaradeniz BolgesiIdare KaymakamAli Guldogan Belediye baskaniAlp Kargi CHP Yuzolcumu Toplam972 km Rakim740 mNufus 2018 Toplam71 916 Kir13 907 Sehir59 942Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu05300Il alan kodu0358Il plaka kodu05Resmi site 1 Ilcenin adiIlcenin adinin kokeni hakkinda cesitli varsayimlar mevcuttur MO 700 lu yillarda Merzifon un 4 km dogusunda bugun diye anilan koyun bulundugu yerde bolge valisi kendi ismini tasiyan bir kasaba insa ettirmistir Bu kasabanin adi zamanla ve Merzifon seklini almistir MO 222 de bolge valisi 5 Mihridat tarafindan bugunku Merzifon un yerinde adinda bir kale insa ettirilmis ve adi Merzifon seklinde degismistir Merz kelimesi Farscada sinir mahal sukun fon sozcugunun de pontun Arapcalastirilmis hali oldugu dolayisiyla Merzifon sozcugunun Pond karargahi anlamina geldigi aciklanmistir Yazar Ozhan Ozturk Pontus adli calismasinda Marsipili sinirkenti ve Marsipont Pontus siniri gibi ihtimalleri siraladiktan sonra Marsivan esegi Marsivan ayisi Marsivan otu gibi kelimelerin varliginin yani sira Ali Cevat 1897 ve Abdizade nin de notlarina da dayanarak kent adinin halk agzinda Marsivan Merz i Van oldugunu bununda Farsca ve Ermenice sinir kenti anlamina geldigini iddia etmistir Tarihi Bedesten binasinin onundeki eski bir sokak TarihceBolge tarih boyunca bircok uygarliga ev sahipligi yapmistir Yediler nami ile anilan golleri bereketli topraklari ile avcilik ve tarima uygun bu ova yaklasik 7 bin sene once de insanlara yurt olmustur Karadeniz sahiline ve orta Anadolu ya giden yollar Merzifon da kesismektedir Bu nedenle cografyaci ve tarihci Strabon bu bolgeyi Bin koy bolgesi olarak tanimlamistir Strabon un bin koy olarak belirttigi bolgede yapilan arkeolojik arastirmalarda yuzlerce hoyuk ve yerlesim yerinin varligi saptanmistir Bu hoyuklerden elde edilen seramik ve buluntulara gore Merzifon tarihinin MO 5500 lere kadar uzandigi anlasilmistir Frigler Karanlik cag sonrasi MO 8 yuzyilda bolgedeki Hitit kentleri uzerine yerlesen Frigler basta Merzifon kalesi sehir merkezi olmak uzere cevredeki diger Hitit yerlesim yerlerini de onarimdan gecirerek kullanmislardir Ayrica Oymaagac Buyuk ve hoyukleri de Frig yerlesim izleri tasimayan hoyuklerdir Kimmer ve Iskit MO 600 lerde Kafkaslardan gelen Kimmer ve Iskit akinlariyla birlikte Anadolu da Frig siyasi egemenligi son bulmustur Merzifon ve Gumushacikoy civarinda Iskit hakimiyetinin cok kisa sureli de olsa varligi bulunmaktadir Bu doneme ait buluntular Gumushacikoy Imirler koyundeki bir mezardan cikarilmis olup Amasya muzesinde sergilenmektedir Pontus devleti Pontuslularin baskenti Amasya dir 200 yil Amasya baskentlik yapmistir Amasya daki kral mezarlari bunlara aittir Pontus un Amasya disinda diger iki buyuk sehri Trabzon ve Sinop tur Baskentin Amasya olmasi ile birlikte Merzifon da onemli ticaret merkezi olmustur Merzifon askeri savunma ve ticaret yolu guvenligi acisindan onemli bir yer tutmustur Yaklasik 200 yillik Pontos Mitridatlar donemi MO 47 de Roma Generali Sezar ile Pontos devlet krali arasinda antik Zile Zela ile Amasya arasindaki Bacul koyunde yapilan savasta Pontos askerlerinin yenilmesi ile son bulmustur Bolgede Pontos Devleti hakimiyeti zayiflamis ve bu tarihten itibaren Roma hakimiyeti donemi baslamistir Roma donemi Pompeius ve savaslari esnasinda Pontos sehirleri tahrip olmustur Anadolu yu 131 yilinin sonbaharinda ziyaret eden imparator Hadrianus Amasya sehri ve cevresinin harap halini gormus kentlerin imari emrini vermistir Ozellikle antik cagda yogun iskan gormus Merzifon ve civarindaki Roma koylerini de ziyaret ederek bolgede eski tapinaklarin onarimini ayrica yeni tapinaklarin da yapimi emrini vermistir Bugunku Karsiyaka Neopolis koyunde adina bir tapinak insa ettirmistir Bu tapinaga ait sutun basliklari ve sunak yaziti Amasya Muzesi bahcesinde teshir edilmektedir Bolgede huzur ve sukunetin saglanmasi ile ekonomik hayat yeniden canlanmis Merzifon sehrini cevreleyen sehir surlari ve kalesi yeniden tamir edilmis sehir nufusunun artmasiyla yeni mahalleler eklenmistir Yine bu donemde Merzifon a bagli olan Aktarla Nureni Koyu de onemli bir Roma yerlesmesi olup 1994 Yilinda Muze mudurlugunce yapilan arkeolojik kazida M S 3 yuzyila ait Akroterli Bezemeli bir lahit cikarilmistir Lahit muze mudurlugunde teshir edilmektedir Roma Imparatorlugu 395 te Dogu ve Bati olmak uzere ikiye ayrilmis Merzifon ve civari Dogu Roma Imparatorlugu Bizans sinirlari icerisinde kalmistir Bizans Imparatorlugu Roma nin bir devami olan Bizans Imparatorlugu nda eski yerlesmeler aynen devam etmis Merzifon sehri de bu donemde onemli bir kultur merkezi olmustur Emeviler 8 yuzyilin baslarinda Merzifon ve civari Arap akinlarina Emevi maruz kalmis sehir kisa bir sure Arap hakimiyetinde kaldiktan sonra tekrar Bizans hakimiyetine gecmistir Merzifon ovasina hakim olan ve Alicik koyu yakinlarinda bulunan bu bolgedeki ticaret yolu uzerinde yer alan yol guvenligini saglamak icin kurulmustur Danismentler 11 yuzyilda bolge ile birlikte Merzifon da in hakimiyetine girmistir Sehrin Islam hakimiyetine girmesiyle sehirdeki Bizans eserlerinin bir kisminin cami ve medreseye donusturuldugu bilinmektedir Selcuklu Merzifon 12 yuzyilda Selcuklu egemenligine II Kilic Arslan zamani girmis ve 14 yuzyila dek bir Selcuklu sehri olarak kalmistir Ilhanli Sehir 14 Yuzyilda Ilhanli hakimiyetine girmistir Bu donemde Merzifon ve havalisine yonetici olarak Mogol kokenli valiler tayin edilmistir Ilhanli Hukumdari Ebu Sait Bahadirhan bu bolgenin idaresini Mogol Beyi Emir Cobanoglu Demirtas a vermistir Eratna Beyligi Ilhanli yonetiminden sonra bolge Eratna Beyligi hakimiyetime girmistir 1335 1341 Eratna Beyi Amasya ve Merzifon civarini da idaresi altina almis daha sonra Sadgeldi Pasa nin oglu ile Kadi Burhaneddin arsinda bir dizi savaslarda surekli el degistirmistir Tasanogullari 1353 1396 tarihleri arasinda Merzifon ve civari Turkmen Beylerinden nin hakimiyetinde kalmistir Osmanli Tasanogullari Hasan ve Ali Bey zamaninda 1393 yilinda Yildirim Bayezid in Amasya yi fethetmesiyle birlikte yaklasik 3 yil suren mucadele sonucunda Merzifon bolgesi de Osmanli hakimiyetine girmistir Osmanli doneminde Sivas eyaletine bagli Amasya Sancaginin kazasi olan Merzifon onemli bir kultur merkezi olmaya devam etmistir 1402 yilinda Yildirim Bayezid ile Timur arasindaki savasta dagilan Osmanli birligini Amasya sehzadesi I Mehmed yeniden saglayarak Osmanli tahtina cikmistir Bolgede sukunetin saglanmasi ile Merzifon sehri de eski onemine kavusmustur Osmanli hakimiyetine giren sehir Istiklal Savasi na kadar Osmanli hakimiyetinde kalmistir Osmanli sadrazamlarindan Merzifonlu Kara Mustafa Pasa 1634 yilinda Merzifon un ilceye en yakin koylerinden biri olan Marinca Narinciye Bahcekent Karamustafapasa koyunde dunyaya gelmistir I Dunya Savasi I Dunya Savasi ndan sonra Merzifon 15 Mart 1919 da Ingilizler tarafindan isgal edildi Isgal altindaki Merzifon da 16 Haziran 1919 da buyuk bir miting duzenleyerek Izmir in isgali protesto edildi O sirada Amasya da bulunan Mustafa Kemal Pasa mitingi bir telgrafla Istanbul daki Harbiye Nezareti ne bildirdi Merzifonlularin isgal boyunca surdurdukleri suurlu tepki sonucu Ingilizler 27 Eylul 1919 da Merzifon u terk etmislerdir Yerel orgutlenme icin Mustafa Kemal Pasa nin verdigi buyruklar uzerine Muftu Vehbi Efendi nin baskanliginda Belediye Baskani Haci Omer Mahami Kardeslerden Avukat Sadik Bey Ganizade Haci Hafiz belediye Doktoru Hakki ve Siryali Riza Efendi tarafindan Merzifon Mudafaa i Hukuk Dernegi kurulmustur HoyuklerOrtaova koyu Onhoroz Buyuk Kucuk Kulluk hoyukleri tepeleri ve Hayrettin koyu hoyukleri en onemli Kalkolitik ve Eski Tunc Cagi yerlesmeleridir Merzifon bolgesinin Hitit doneminde de baskent a sinir olmasi nedeni ile onemli bir merkez ve yerlesim yeri oldugu gorulmektedir Bu donemde MO1700 700 bolgeden iki adet tabii yol gecmektedir Bunlar Corum Merzifon Havza Kavak Samsun yolu bugunku kara yolu Corum Merzifon Havza Vezirkopru Oymaagac guzergahidir NufusIlce merkeze bagli olmak uzere 70 koy ve 20 mahalleden olusmaktadir Yil Toplam Sehir Kir1927 28 141 11 334 16 8071935 32 778 13 058 19 7201940 34 955 13 301 21 6541945 39 228 16 037 23 1911950 41 602 15 257 26 3451955 47 804 19 951 27 8531960 51 857 22 096 29 7611965 55 079 23 410 31 6691970 59 389 28 034 31 3551975 60 572 30 801 29 7711980 62 133 32 130 30 0031985 66 250 37 027 29 2231990 67 448 40 431 27 0172000 67 281 45 613 21 6682007 69 093 52 050 17 0432008 69 035 52 192 16 8432009 68 950 52 225 16 7252010 69 237 52 947 16 2902011 70 138 54 296 15 8422012 70 167 54 709 15 4582013 70 297 54 295 16 0022014 69 937 54 425 15 5122015 70 132 55 163 14 9692016 71 942 57 179 14 7632017 71 853 57 363 14 4902018 71 916 56 987 14 9292019 72 277 58 235 14 0422020 73 849 59 942 13 9072021 74 727 61 376 13 351Saglik KuruluslariMerzifon Kara Mustafa Pasa Devlet Hastanesi 1 Subat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde 9 adet Aile Sagligi Merkezi 22 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1 adet Agiz ve Dis Sagligi Merkezi olu kirik baglanti Merzifon HavalimaniAmasya Merzifon Havalimani olarak adlandirilan meydan 2008 yilinda ic hat sivil hava trafigine acilmis olup Merzifon a 5 km mesafededir 05R 23L pisti 3232x45 metre boyutunda olup kompozit kaplamadir Yolcuya acik olan alanlar 457 m olup yillik 120 000 yolcu kapasiteli terminale ve 132 arac kapasiteli otoparka sahiptir Ucuslar Istanbul a iki havayolu firmasi ile yapilmaktadir Istanbul dan Merzifon a yapilan ucuslar saat 12 25 te Merzifon dan Istanbul Yeni Havalimani na Turk Hava Yollari ile yapilan ucuslar her gun saat 14 50 de gerceklestirilmektedir Ayrica Pegasus Hava Yollari firmasi ile pazar sali ve persembe gunleri karsilikli seferler yapilmaktadir Pegasus Hava Yollari ile yapilan seferler Sabiha Gokcen Havalimani na yapilmaktadir Merzifon da Yerel MedyaMerzifon da bulunan yerel basin ve yayin kuruluslari Merzifon da yerel televizyon Kanali bulunmamaktadir Ilcede yerel radyo istasyonlari ve gunluk yerel gazeteler vardir Yerel Radyolar Esinti FM 88 8 Radyo Hayat 95 5 Radyo5 96 3 Sila FM 98 0 Radyo Iksir 100 5 Merzifon Tempo FM 102 1 Yerel Gazeteler Merzifon Pusula Gazetesi Merzifon Olay Gazetesi Merzifon Bilgi Gazetesi Internet Yayinciligi Merzifongazete com MerzifontvMutfakMerzifon Keskegi 30 12 2014 tarihinde Turk Patent ve Marka Kurumu tarafindan tescillenmis ve cografi isaret almistir Kaynakca Ozhan Ozturk Pontus Antik Cag dan Gunumuze Karadeniz in Etnik ve Siyasi Tarihi 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Genesis Yayinlari Ankara 2011 2 Baski s 440 41 ISBN 978 605 54 1017 9 Arsivlenmis kopya 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mart 2020 Arsivlenmis kopya 14 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mart 2020 Fasikul I Mufassal Neticeler Icmal Tablolari PDF 28 Tesrinevvel 1927 Umumi Nufus Tahriri DIE Erisim tarihi 28 Mayis 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link PDF 20 Ilktesrin 1935 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f g Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Merzifon Nufusu Amasya nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Amasya Merzifon Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Merzifon Keskegi Turk Patent ve Marka Kurumu Dis baglantilarMerzifon Kaymakamligi 14 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Merzifon Belediyesi15 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nufusu 14 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde