Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bornova, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin doğusunda Kemalpaşa, güneyinde Buca, batısında Konak ve Bayraklı, kuzeybatısında Karşıyaka ve Menemen ilçeleri, kuzeyinde Manisa ili bulunmaktadır.
| Bornova | |
|---|---|
 | |
 İzmir'deki konumu | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | İzmir |
| Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Fatih Genel |
| • Belediye başkanı | Ömer Eşki (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 220 km² |
| Rakım | 50 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 445,232 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 446.927 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| Posta kodu | 35000 |
| İl alan kodu | 0232 |
| İl plaka kodu | 35 |
Resmî site Bornova Belediyesi | |
Yamanlar Dağı'nın eteğinde, 38 derece kuzey enlem ve 27 derece doğu boylamı üzerinde yer alır. İzmir kent merkezinin 8 km kuzeydoğusunda, İzmir Körfezi'nden 3 km doğudadır. Belediye teşkilatı 1882 yılında kurulmuş, 1957 yılında ilçe hâline gelmiştir. Yüzölçümü 220 km²'dir.
Ege Üniversitesi'nin ana kampüsü ve üniversite ile aynı adı taşıyan, Türkiye'nin en büyük hastanelerinden biri olan Ege Üniversitesi Hastanesi bu ilçede bulunmaktadır. Ayrıca Yaşar Üniversitesi'nin Selçuk Yaşar Yerleşkesi de Bornova Ağaçlıyol mevkiindedir.
İki büyük askerî birliğin yanı sıra, İzmir-İstanbul, İzmir-Ankara, İzmir-Aydın ve İzmir-Çanakkale karayolu ağlarının merkezinde bulunması, 2000 yılında metronun Bornova'ya uzanması ve İzmir Otogarı'nın ilçe içinde konuşlandırılmış olması ve Bornova-Kavaklıdere-Işıkkent üçgeninin sanayi bölgesi olarak saptanması ve 4 sanayi sitesinin yerleşim alanı içinde bulunması, Bornova'nın gelişimine bugün ve gelecekte etki yapacak unsurların başında gelmektedir. Kavaklıdere, Çiçekli, Kayadibi ve diğer semtleriyle İzmir'in akciğeri konumunu sürdürmektedir.
Tarihçe
İsmi Osmanlı kayıtlarında Birunabad olarak geçmiş ise de, Farsça "dış, harici" anlamına gelen "birun" kelimesinin, genellikle yer isimlerinde bir özel isimle birlikte kullanılan "-abad" takısı (İslamabad, Haydarabad gibi) ile pek uyuşmaması, Birunabad'ın başka bir ismin tahrif edilmiş veya uyarlanmış şekli olabileceğini düşündürmektedir. İsmin başlangıçta "Burunova" şeklinde geçtiği de öne sürülmüştür. Bornova Osmanlı devrinin sonlarına kadar bir Hristiyan yerleşimi olarak kaldı. Evliya Çelebi Seyhatnamesinde İzmir'e geldiğinde Bornova'dan da bahseder; "Ama Burun-âbâd bunlardan mahsullü, sümüklü, murdar, mebrum kazadır, zira cümle halkı uğursuz Rum'dur."
Bornova'nın çekirdeği bugün Erzene mahallesi diye anılan mahallenin Hükûmet Konağı'nın arkasında kalan ve eski adı Havuzbaşı olan kısmıdır. Tarihi 1800'lere varan iki katlı ve bahçeli Rum evlerine hâlâ rastlanabilen (ve çoğu yenileme ve yeniden değerlendirilmeye muhtaç) Erzene, 1924 Nüfus Mübadelesi'nden sonra, önce Kavalalılar ve Giritlilerce iskan edilmiş, 1950 sonrasında da Yugoslavya göçmenlerini barındırmıştır. Ayrıca Erzene'nin yanıbaşında başlangıcından beri bir Roman mahallesi bulunmuştur. Kavalalılar, o dönemde tarım arazisi olan Bornova ovasında tütüncülükle, Giritliler sebze meyvecilikle, Yugoslavyalılar ise bölgedeki mensucat fabrikalarında işçilik yaparak Türkiye ekonomisine ilk adımlarını atmışlardır.
Bornova, Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde ve özellikle 1865'te Halkapınar çıkışlı bir demiryolu hattının buraya uzatılmasıyla, İzmir'in zengin Levanten ailelerinin tercih ettiği bir yerleşim mekanı olmuştur. İzmir merkezinden daha ferah ve serin havası ve 1980'li yıllara kadar İzmir ile arasında varlığını sürdüren mandalina bahçelerinin nezih ortamı, İngiliz konsolosluğu rezidansının ve çoğu İngiliz kökenli pek çok ailenin muhteşem konaklarının Bornova'da inşa edilmesi sonucunu doğurmuştur (İtalyan ve Fransız kökenli Levantenler daha ziyade Buca'yı tercih etmişlerdir).
Anekdotik bazda, Türkiye'deki ilk futbol maçı 1890 yılında İzmir'e gelen İngiliz denizcilerle İzmirli gençler arasında Bornova'da, ülkemizdeki ilk atletizm yarışmaları da 1895'te yine Bornova'da gerçekleşmiştir.
İzmir'in kurtuluş günü olan 9 Eylül 1922'de Türk ordusu İzmir'e Bornova'nın üst kısmındaki Belkahve Geçidi mevkiinden girmiş, Nif'te (Kemalpaşa) gecelediği 8 Eylül akşamının gecesinde muzaffer orduların komutanı Mustafa Kemal Paşa, Belkahve'ye çıkıldığında ayakların altında bütünüyle uzanan İzmir'i ilk kez buradan görmüştür.
Coğrafya
Bornova'nın yüzölçümü 220 km2'dir. İlçenin doğusunda Kemalpaşa, güneyinde Buca, batısında Konak ve Bayraklı, kuzeybatısında Karşıyaka ve Menemen ilçeleri, kuzeyinde Manisa ilinin Yunusemre ilçesi bulunmaktadır.
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1960 | 52.019 | 25.015 | 27.004 |
| 1965 | 70.261 | 30.445 | 39.816 |
| 1970 | 89.321 | 33.273 | 56.048 |
| 1975 | 120.487 | 45.096 | 75.391 |
| 1980 | 160.113 | 60.397 | 99.716 |
| 1985 | 204.669 | 200.603 | 4.066 |
| 1990 | 278.300 | 272.860 | 5.440 |
| 2000 | 396.770 | 391.128 | 5.642 |
| 2007 | 476.153 | 470.211 | 5.942 |
| 2008 | 399.023 | 392.631 | 6.392 |
| 2009 | 409.009 | 402.453 | 6.556 |
| 2010 | 419.070 | 412.275 | 6.795 |
| 2011 | 418.837 | 411.910 | 6.927 |
| 2012 | 423.063 | 416.007 | 7.056 |
| 2013 | 426.490 | 426.490 | veri yok |
| 2014 | 431.149 | 431.149 | veri yok |
| 2015 | 435.162 | 435.162 | veri yok |
| 2016 | 438.549 | 438.549 | veri yok |
| 2017 | 442.839 | 442.839 | veri yok |
| 2018 | 445.232 | 445.232 | veri yok |
| 2019 | 450.992 | 450.992 | veri yok |
| 2020 | 446.927 | 446.927 | veri yok |
| 2021 | 452.867 | 452.867 | veri yok |
| 2022 | 454.470 | 454.470 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Spor
İlçedeki spor tesisleri arasında Bornova Aziz Kocaoğlu Stadyumu, Buz Sporları Salonu ve Ülkü Park bulunur.
Yönetim
Belediye başkanları
| Belediye başkanları, partileri ve aldıkları oy oranları | |||
|---|---|---|---|
| Yıllar | Belediye Başkanı | Parti | Oy oranı (%) |
| 2024 | Ömer Eşki | Cumhuriyet Halk Partisi | 49,66 |
| 2019 | Mustafa İduğ | Cumhuriyet Halk Partisi | 57,56 |
| 2014 | Olgun Atila | Cumhuriyet Halk Partisi | 49,70 |
| 2009 | Kamil Okyay Sındır | Cumhuriyet Halk Partisi | 48,83 |
| 2004 | Süleyman Sırrı Aydoğan | Cumhuriyet Halk Partisi | Meclis oylaması ile seçildi |
| 2004 | Aziz Kocaoğlu | Cumhuriyet Halk Partisi | 33,70 |
| 1999 | Cengiz Bulut | Demokratik Sol Parti | 46,01 |
| 1994 | Aysel Bayraktar | Demokratik Sol Parti | 22,35 |
| 1989 | Ali Sözer | Sosyaldemokrat Halkçı Parti | 45,58 |
| 1984 | Cengiz Bulut | Anavatan Partisi | 34,79 |
| 1977 | Süleyman Sırrı Aydoğan | Cumhuriyet Halk Partisi | 51,13 |
- İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ahmet Piriştina'nın 2004 Haziran ayında ani ölümü üzerine, Meclis oylaması yapılarak yine aynı yıl Bornova Belediye Başkanlığı yapan Aziz Kocaoğlu İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığına getirildi. Bornova Belediye Başkanlığına ise Bornova Belediye Meclis üyeleri oylaması ile CHP'li isim Süleyman Sırrı Aydoğan seçildi.
Eğitim
Ege Üniversitesi ve Yaşar Üniversitesi'ne ev sahipliği yapan ilçede, aralarında Bornova Anadolu Lisesi, İzmir Fen Lisesi, Suphi Koyuncuoğlu Anadolu Lisesi, Yunus Emre Anadolu Lisesi, Cem Bakioğlu Anadolu Lisesi, Kars Halil Atilla İlkokulu, 9 Eylül İlkokulu, Özel Ege Lisesi ve Mazhar Zorlu Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi'nin de olduğu ortaöğretim kurumları hizmet vermektedir.
İlçede, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı 37 anaokulu, 43 ilkokul, 35 ortaokul, 26 lise, 1 rehberlik ve araştırma merkezi, 2 mesleki eğitim merkezi ve 1 tane halk eğitim merkezi bulunmaktadır.
Altyapı
Sağlık
'nin gelişmesi, Ege ve yurt çapında ün kazanması da Bornova'yı bir çekim merkezi haline getiren bir başka etkendir.
Ulaşım
İzmir Çevre Yolu ve İzmir-Gebze Otoyolu ilçeden geçmektedir. İlçede İzmir Metrosunun altı istasyonu mevcuttur. İzmir Şehirlerarası Otobüs Terminali de ilçede yer almaktadır. İlçede dört Bisim istasyonu bulunmaktadır.
Kültür Varlıkları
Ana yapılar
- Bornova Belediyesi Atatürk Kitaplığı (Belhomme (Wolf) Köşkü (Atatürk Kitaplığı))
- Bornova Halk Eğitimi Merkezi
- Bornova Belediyesi Şehir Tiyatrosu
- İzmir Edebiyat Müze Kütüphanesi (Tristramp Köşkü)
- Bornova Belediyesi Bornova Kent Arşivi ve Müzesi Dramalılar Köşkü
- Peterson Köşkü
- Arkas Deniz Tarihi Merkezi
- Yeşil Köşk
- Murat Köşkü
- Arkas Sanat Bornova (Mattheys Köşkü)
- Ege Üniversitesi Etnografya Müzesi (Sirkehane)
- Bornova Kültür ve Sanat Merkezi
- Pasquali Köşkü (Barry Köşkü)
Hanlar
- Çarşı Han
- Ağa Mustafa Bey (Rıza Bey ) İş Hanı
Tarihi Camiler
Kiliseler
Sinagoglar
- Algranti Sinagogu
- Levi Sinagogu
Anıtlar ve Heykeller
- Bornova Sarı Köşk Atatürk Büstü
- Bornova Atatürk Heykeli
- Bornova Futbolcu Heykeli
- Bornova Aşık Veysel Heykeli
- Bornova Amazon Heykeli
- Bornova Kadın ve Yaşam Anıt Parkı Anıtı
- Bornova Meçhul Kadın Anıtı
- Football Club Smyrna (İzmir Futbol Kulübü) anıtı
- Ege Üniversitesi Hastanesi Atatürk Heykeli
- Bornova Dokuz Eylül Şehitliği (1922)
Kardeş kentler
Notlar
Kaynakça
- Özel
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ocak 2020.
- ^ a b "İl ve İlçe Yüz Ölçümleri" (PDF). Harita Genel Müdürlüğü. 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 24 Ekim 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ Seyit Ali Kahraman. "1. Cilt". Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnamesi: Kütahya, Manisa, İzmir, Antalya, Karaman, Adana, Halep, Şam, Kudüs, Mekke, Medine. Yapı Kredi Yayınları. s. 99.
- ^ "Küçükpark'ta duran adam heykeli". Bornova Belediyesi.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015.
- ^ a b c d e f g h
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Bornova Nüfusu - İzmir". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "İzmir Bornova Nüfusu". nufusune.com.
- ^ a b "Bornova'nın yeni belediye başkanı Sırrı Aydoğan". CNN Türk. 22 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ "İzmir'in yeni başkanı Aziz Kocaoğlu". arsiv.ntv.com.tr. 22 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ "Okullar ve Diğer Kurumlar". www.meb.gov.tr. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
- ^ . Bisim. 24 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021.
- ^ "Tarihi Mekanlar Kişisel Ansiklopedi Erol ŞAŞMAZ". www.erolsasmaz.com. 22 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2024.
- ^ A.Ş, ÜNİBEL. . www.visitizmir.org. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ A.Ş, ÜNİBEL. . www.visitizmir.org. 21 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ A.Ş, ÜNİBEL. . www.visitizmir.org. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ "Ege Üniversitesi Etnografya Müzesi". etnografyamuzesi.ege.edu.tr. 19 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Aralık 2023.
- ^ . www.erolsasmaz.com. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ . www.erolsasmaz.com. 27 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ . www.erolsasmaz.com. 29 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ . www.erolsasmaz.com. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ . www.erolsasmaz.com. 14 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ . www.erolsasmaz.com. 23 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ a b c d e f . Yeni Asır. 12 Aralık 2014. 7 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2018.
- Genel
- Zeki Arıkan. "Bornova tarihine katkı". Ege Üniversitesi, İzmir Araştırma ve Uygulama Merkezi. 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından .
- "İzmir İlçeler Raporu: Bornova" (PDF). İzmir Ticaret Odası. 6 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF).
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Bornova ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Bornova Kaymakamlığı 23 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bornova Belediyesi 10 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bornova Turkiye nin Izmir ilinin bir ilcesidir Ilcenin dogusunda Kemalpasa guneyinde Buca batisinda Konak ve Bayrakli kuzeybatisinda Karsiyaka ve Menemen ilceleri kuzeyinde Manisa ili bulunmaktadir BornovaIlceIzmir deki konumuIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlIzmirCografi bolgeEge BolgesiIdare KaymakamFatih Genel Belediye baskaniOmer Eski CHP Yuzolcumu Toplam220 km Rakim50 mNufus 2018 Toplam445 232 Kir Sehir446 927Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu35000Il alan kodu0232Il plaka kodu35Resmi site Bornova Belediyesi Yamanlar Dagi nin eteginde 38 derece kuzey enlem ve 27 derece dogu boylami uzerinde yer alir Izmir kent merkezinin 8 km kuzeydogusunda Izmir Korfezi nden 3 km dogudadir Belediye teskilati 1882 yilinda kurulmus 1957 yilinda ilce haline gelmistir Yuzolcumu 220 km dir Ege Universitesi nin ana kampusu ve universite ile ayni adi tasiyan Turkiye nin en buyuk hastanelerinden biri olan Ege Universitesi Hastanesi bu ilcede bulunmaktadir Ayrica Yasar Universitesi nin Selcuk Yasar Yerleskesi de Bornova Agacliyol mevkiindedir Iki buyuk askeri birligin yani sira Izmir Istanbul Izmir Ankara Izmir Aydin ve Izmir Canakkale karayolu aglarinin merkezinde bulunmasi 2000 yilinda metronun Bornova ya uzanmasi ve Izmir Otogari nin ilce icinde konuslandirilmis olmasi ve Bornova Kavaklidere Isikkent ucgeninin sanayi bolgesi olarak saptanmasi ve 4 sanayi sitesinin yerlesim alani icinde bulunmasi Bornova nin gelisimine bugun ve gelecekte etki yapacak unsurlarin basinda gelmektedir Kavaklidere Cicekli Kayadibi ve diger semtleriyle Izmir in akcigeri konumunu surdurmektedir TarihceBornova nin unlu yapilarindan tarihi Peterson Kosku Ismi Osmanli kayitlarinda Birunabad olarak gecmis ise de Farsca dis harici anlamina gelen birun kelimesinin genellikle yer isimlerinde bir ozel isimle birlikte kullanilan abad takisi Islamabad Haydarabad gibi ile pek uyusmamasi Birunabad in baska bir ismin tahrif edilmis veya uyarlanmis sekli olabilecegini dusundurmektedir Ismin baslangicta Burunova seklinde gectigi de one surulmustur Bornova Osmanli devrinin sonlarina kadar bir Hristiyan yerlesimi olarak kaldi Evliya Celebi Seyhatnamesinde Izmir e geldiginde Bornova dan da bahseder Ama Burun abad bunlardan mahsullu sumuklu murdar mebrum kazadir zira cumle halki ugursuz Rum dur Bornova nin cekirdegi bugun Erzene mahallesi diye anilan mahallenin Hukumet Konagi nin arkasinda kalan ve eski adi Havuzbasi olan kismidir Tarihi 1800 lere varan iki katli ve bahceli Rum evlerine hala rastlanabilen ve cogu yenileme ve yeniden degerlendirilmeye muhtac Erzene 1924 Nufus Mubadelesi nden sonra once Kavalalilar ve Giritlilerce iskan edilmis 1950 sonrasinda da Yugoslavya gocmenlerini barindirmistir Ayrica Erzene nin yanibasinda baslangicindan beri bir Roman mahallesi bulunmustur Kavalalilar o donemde tarim arazisi olan Bornova ovasinda tutunculukle Giritliler sebze meyvecilikle Yugoslavyalilar ise bolgedeki mensucat fabrikalarinda iscilik yaparak Turkiye ekonomisine ilk adimlarini atmislardir Bornova Osmanli Devleti nin son donemlerinde ve ozellikle 1865 te Halkapinar cikisli bir demiryolu hattinin buraya uzatilmasiyla Izmir in zengin Levanten ailelerinin tercih ettigi bir yerlesim mekani olmustur Izmir merkezinden daha ferah ve serin havasi ve 1980 li yillara kadar Izmir ile arasinda varligini surduren mandalina bahcelerinin nezih ortami Ingiliz konsoloslugu rezidansinin ve cogu Ingiliz kokenli pek cok ailenin muhtesem konaklarinin Bornova da insa edilmesi sonucunu dogurmustur Italyan ve Fransiz kokenli Levantenler daha ziyade Buca yi tercih etmislerdir Bornova da Bornova Futbolcu Heykeli Turkiye de ilk futbol oynanan yerde bulunur Turkiye de ilk futbol oyunu 1877 yilinda burada oynanmistir yazilmistir Turkiye de ilk futbol takimi Football Club Smyrna Izmir Futbol Kulubu Bornova daki aniti Anekdotik bazda Turkiye deki ilk futbol maci 1890 yilinda Izmir e gelen Ingiliz denizcilerle Izmirli gencler arasinda Bornova da ulkemizdeki ilk atletizm yarismalari da 1895 te yine Bornova da gerceklesmistir Bornova Askeri GazinosuForum Bornova Ege Bolgesinin ve Izmir in ilk acik hava alisveris merkezidir Kucukpark ta duran adam heykeli Heykeldeki kitapta Ataturk un Genclige Hitabesi yer alir Izmir in kurtulus gunu olan 9 Eylul 1922 de Turk ordusu Izmir e Bornova nin ust kismindaki Belkahve Gecidi mevkiinden girmis Nif te Kemalpasa geceledigi 8 Eylul aksaminin gecesinde muzaffer ordularin komutani Mustafa Kemal Pasa Belkahve ye cikildiginda ayaklarin altinda butunuyle uzanan Izmir i ilk kez buradan gormustur CografyaBornova nin yuzolcumu 220 km2 dir Ilcenin dogusunda Kemalpasa guneyinde Buca batisinda Konak ve Bayrakli kuzeybatisinda Karsiyaka ve Menemen ilceleri kuzeyinde Manisa ilinin Yunusemre ilcesi bulunmaktadir NufusYil Toplam Sehir Kir1960 52 019 25 015 27 0041965 70 261 30 445 39 8161970 89 321 33 273 56 0481975 120 487 45 096 75 3911980 160 113 60 397 99 7161985 204 669 200 603 4 0661990 278 300 272 860 5 4402000 396 770 391 128 5 6422007 476 153 470 211 5 9422008 399 023 392 631 6 3922009 409 009 402 453 6 5562010 419 070 412 275 6 7952011 418 837 411 910 6 9272012 423 063 416 007 7 0562013 426 490 426 490 veri yok2014 431 149 431 149 veri yok2015 435 162 435 162 veri yok2016 438 549 438 549 veri yok2017 442 839 442 839 veri yok2018 445 232 445 232 veri yok2019 450 992 450 992 veri yok2020 446 927 446 927 veri yok2021 452 867 452 867 veri yok2022 454 470 454 470 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir SporIlcedeki spor tesisleri arasinda Bornova Aziz Kocaoglu Stadyumu Buz Sporlari Salonu ve Ulku Park bulunur YonetimBelediye baskanlari Belediye baskanlari partileri ve aldiklari oy oranlariYillar Belediye Baskani Parti Oy orani 2024 Omer Eski Cumhuriyet Halk Partisi 49 662019 Mustafa Idug Cumhuriyet Halk Partisi 57 562014 Olgun Atila Cumhuriyet Halk Partisi 49 702009 Kamil Okyay Sindir Cumhuriyet Halk Partisi 48 832004 Suleyman Sirri Aydogan Cumhuriyet Halk Partisi Meclis oylamasi ile secildi2004 Aziz Kocaoglu Cumhuriyet Halk Partisi 33 701999 Cengiz Bulut Demokratik Sol Parti 46 011994 Aysel Bayraktar Demokratik Sol Parti 22 351989 Ali Sozer Sosyaldemokrat Halkci Parti 45 581984 Cengiz Bulut Anavatan Partisi 34 791977 Suleyman Sirri Aydogan Cumhuriyet Halk Partisi 51 13Izmir Buyuksehir Belediyesi Baskani Ahmet Piristina nin 2004 Haziran ayinda ani olumu uzerine Meclis oylamasi yapilarak yine ayni yil Bornova Belediye Baskanligi yapan Aziz Kocaoglu Izmir Buyuksehir Belediye Baskanligina getirildi Bornova Belediye Baskanligina ise Bornova Belediye Meclis uyeleri oylamasi ile CHP li isim Suleyman Sirri Aydogan secildi EgitimEge Universitesi ve Yasar Universitesi ne ev sahipligi yapan ilcede aralarinda Bornova Anadolu Lisesi Izmir Fen Lisesi Suphi Koyuncuoglu Anadolu Lisesi Yunus Emre Anadolu Lisesi Cem Bakioglu Anadolu Lisesi Kars Halil Atilla Ilkokulu 9 Eylul Ilkokulu Ozel Ege Lisesi ve Mazhar Zorlu Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi nin de oldugu ortaogretim kurumlari hizmet vermektedir Ilcede Milli Egitim Bakanligi na bagli 37 anaokulu 43 ilkokul 35 ortaokul 26 lise 1 rehberlik ve arastirma merkezi 2 mesleki egitim merkezi ve 1 tane halk egitim merkezi bulunmaktadir AltyapiSaglik nin gelismesi Ege ve yurt capinda un kazanmasi da Bornova yi bir cekim merkezi haline getiren bir baska etkendir Ulasim Izmir Cevre Yolu ve Izmir Gebze Otoyolu ilceden gecmektedir Ilcede Izmir Metrosunun alti istasyonu mevcuttur Izmir Sehirlerarasi Otobus Terminali de ilcede yer almaktadir Ilcede dort Bisim istasyonu bulunmaktadir Kultur VarliklariAna yapilar Ege Universitesi Etnografya MuzesiBornova Kultur ve Sanat MerkeziSari Kosk Eski Ziraat Mektebi Levanten eviBornova Belediyesi Ataturk Kitapligi Belhomme Wolf Kosku Ataturk Kitapligi Bornova Halk Egitimi Merkezi Bornova Belediyesi Sehir Tiyatrosu Izmir Edebiyat Muze Kutuphanesi Tristramp Kosku Bornova Belediyesi Bornova Kent Arsivi ve Muzesi Dramalilar Kosku Peterson Kosku Arkas Deniz Tarihi Merkezi Yesil Kosk Murat Kosku Arkas Sanat Bornova Mattheys Kosku Ege Universitesi Etnografya Muzesi Sirkehane Bornova Kultur ve Sanat Merkezi Pasquali Kosku Barry Kosku Hanlar Carsi Han Aga Mustafa Bey Riza Bey Is HaniTarihi Camiler Yikik Minare Camisi Huseyin Isa Bey Camii Kucuk CamiiKiliseler St Mary Magdalene Anglikan Kilisesi Santa Maria KilisesiSinagoglar Algranti Sinagogu Levi SinagoguAnitlar ve Heykeller Ege Universitesi Hastanesi Ataturk HeykeliBornova Dokuz Eylul Sehitligi 1922 Bornova Kadin ve Yasam Anit Parki AnitiBornova Sari Kosk Ataturk Bustu Bornova Ataturk Heykeli Bornova Futbolcu Heykeli Bornova Asik Veysel Heykeli Bornova Amazon Heykeli Bornova Kadin ve Yasam Anit Parki Aniti Bornova Mechul Kadin Aniti Football Club Smyrna Izmir Futbol Kulubu aniti Ege Universitesi Hastanesi Ataturk Heykeli Bornova Dokuz Eylul Sehitligi 1922 Kardes kentlerGazimagusa Kuzey Kibris Kosukavak Bulgaristan Mavrova ve Rostusa Makedonya Mestanli Bulgaristan Tuzla Bosna Hersek Yeni Pazar SirbistanNotlar Bazi mahalleler Bayrakli ilcesine baglandigindan nufus azalmistir KaynakcaOzel Arsivlenmis kopya 22 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ocak 2020 a b Il ve Ilce Yuz Olcumleri PDF Harita Genel Mudurlugu 16 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 24 Ekim 2019 Arsivlenmis kopya 27 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Aralik 2012 Seyit Ali Kahraman 1 Cilt Gunumuz Turkcesiyle Evliya Celebi Seyahatnamesi Kutahya Manisa Izmir Antalya Karaman Adana Halep Sam Kudus Mekke Medine Yapi Kredi Yayinlari s 99 Kucukpark ta duran adam heykeli Bornova Belediyesi PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 22 Mart 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 22 Mart 2015 a b c d e f g h Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Bornova Nufusu Izmir nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Izmir Bornova Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b Bornova nin yeni belediye baskani Sirri Aydogan CNN Turk 22 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2021 Izmir in yeni baskani Aziz Kocaoglu arsiv ntv com tr 22 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2021 Okullar ve Diger Kurumlar www meb gov tr 3 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2024 Bisim 24 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Nisan 2021 Tarihi Mekanlar Kisisel Ansiklopedi Erol SASMAZ www erolsasmaz com 22 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2024 A S UNIBEL www visitizmir org 17 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2023 A S UNIBEL www visitizmir org 21 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2023 A S UNIBEL www visitizmir org 17 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2023 Ege Universitesi Etnografya Muzesi etnografyamuzesi ege edu tr 19 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Aralik 2023 www erolsasmaz com 26 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2023 www erolsasmaz com 27 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2023 www erolsasmaz com 29 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2023 www erolsasmaz com 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2023 www erolsasmaz com 14 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2023 www erolsasmaz com 23 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2023 a b c d e f Yeni Asir 12 Aralik 2014 7 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2018 GenelZeki Arikan Bornova tarihine katki Ege Universitesi Izmir Arastirma ve Uygulama Merkezi 13 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Izmir Ilceler Raporu Bornova PDF Izmir Ticaret Odasi 6 Mart 2009 tarihinde kaynagindan PDF Dis baglantilarWikimedia Commons ta Bornova ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Bornova Kaymakamligi 23 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bornova Belediyesi 10 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde