Azas Platosu, Rusya'da yer alan volkanik bir alandır. Doğu Tuva Platosu, Khamsara-Biykhem Platosu ve Kuzeydoğu Tuva Platosu olarak da bilinir.Baykal Gölü'nün batısında 2.000 kilometrekare (770 sq mi) alan kaplamaktadır. Bölgedeki volkanik aktivite Oka Platosu ve Jom-Bolok volkanik sahasının meydana gelmesinin de nedenidir.
Azas Platosu | |
---|---|
Doğu Tuva Platosu, Khamsara-Biykhem Platosu ve Kuzeydoğu Tuva Platosu | |
Azas Platosu | |
En yüksek noktası | |
Yükseklik | 2.770 metre (9.090 ft) |
Koordinatlar | 52°25′59″N 98°18′11″E / 52.433°K 98.303°D |
Jeoloji | |
Kayaç yaşı | Pliyosen-Holosen |
Dağ türü | Volkanik tarla |
Baykal Rift Bölgesi |
Plato, bir geç Pliyosen lav platosundan oluşmuştur. Çeşitli volkanlar buz etkisi altında lav akışları ve hiyaloslastit tarafından oluşturuldu, bunlar volkanların buza dönüşmesiyle oluşan tuyalardır. Eriyen buzların oluşturduğu akıntılar da bu oluşum sürecine eşlik etmiş olabilir. En genç tarihli volkanik alan 48.000 ± 20.000 yıl önce aktifti, ancak bazı lav akıntıları daha da genç olabilir.
Coğrafya
Alan, Güney Sibirya'da, Doğu Sayan Dağları ile Todzha Havzası arasında yer almaktadır. Baykal Gölü'nün batısında, 2.000 metre (6.600 ft) yükseklikte 2.000 kilometrekare (770 sq mi) bir alanı kaplamaktadır. Volkanik şekilleri koniler, lav alanları, tuyalar da dahil olmak üzere kül konileri, volkanik bentler, volkanik bacalar ve volkanik delikler gibi oluşumları içermektedir. Diğer yeryüzü şekilleri, daha önceki buzullaşmaların bıraktığı sirkler ve U-şekilli vadilerdir.Yenisey Nehri'nin kollarından biri olan Biy Hem nehri plato içinde ilerlemektedir. Politik olarak alan Rusya'nın Tuva Cumhuriyeti sınırları içinde yer almaktadır ve erişimin zor olduğu uzak bir bölgedir. Volkan ilk 1850-1900 arasında tanımlanmıştır.
Jeolojik bağlam
3.000 metreye (9.800 ft) kadar yükselen volkanik alanlar ile ilişkili olan Baykal Rift Bölgesi'nin Tuva volkanik eyaletinin bir parçasıdır. Volkanik aktivite Oligosen sırasında başlamış ve Miyosende maksimum noktasına ulaşmıştır. Azas Platosu, Oka Yaylası ile birlikte Baykal Rift Bölgesi'nin Doğu Sayan eyaletini oluşturmaktadır. Azas Platosu'ndaki faaliyet, bölgedeki tektonik bir grabenden etkilenmiştir.. Azas Platosu, Tuva volkanik bölgesindeki en büyük lav alanıdır. Jom-Bolok volkanik alanı Azas Platosuile ilgili olabilir.
Jeomorfoloji
Kalınlıkları y. 250 metre (820 ft) olan geniş bir lav alanı en büyük patlamaların meydana geldiği Geç Pliyosen sırasında oluşmuştur. Bu akışlar yaklaşık 250 metre (820 ft) kalınlığa ulaşmıştır. Buzun altında oluştuğuna dair kanıt taşıyan dokuz yanardağ, bölgenin güneydoğu kesiminde bulunmaktadır. Plato üzerinde volkanlar 400-600 metre (1.300-2.000 ft) yüksekliğindedir tabla şeklindedir. Kimi oluşumlarda kül konileri oluşmuştur. Tabla şeklindeki volkanlardaki lav akıntıları da yuvarlak oyuklar oluşturmaktadır. Birçok volkan aynı sürecin parçası olarak görünmektedir. Volkanizma, Jom-Bolok fayıyla ilişkili doğrultu atımlı faylardan etkilenmiş olabilir.
Azas Platosu volkanik alanındaki özel volkanlar arasında, birkaç hiyaloslastit ve lav akışı tabakası tarafından oluşturulan ve önemli bir "kanatlı" topoğrafya sergileyen Derbi-Taiga tuyası (52°22′15″K 98°14′8″D / 52.37083°K 98.23556°D bulunur. Hiyaloslastit tabakalarının eskiden tüf olduğu ve 8 metre (26 ft) kalınlıklara ulaştığı düşünülüyordu. Yastık lavları da mevcuttur. Derbi-Taiga yakınlarında sellerden oluşan eski bir vadi sistemi bulunur. Ulug-Arginskii (52°23′18″K 98°23′7″D / 52.38833°K 98.38528°D), hava açık bir konidir. Koniye güneyde gölü olan bir maar eşlik eder ve koniden lav akışı 10 kilometre (6,2 mi) uzağa ulaşır. 10 kilometre (6,2 mi) uzunluğu ve 500 metre (1.600 ft) yüksekliği aşan Shivit-Taiga, buzun altında oluşan dünyanın en büyük volkanları arasındadır, ancak boyutun nasıl ölçüldüğüne bağlı olarak Derby-Taiga daha da büyük olabilir. Shivit-Taiga 100 kilometrekare (39 sq mi) bir alanı kaplamaktadır ve 500 metre (1.600 ft) yüksekliğindedir. Bu yapı bir stratovolkandır ve 250 metre (820 ft) ve 100 metre (330 ft)çapında iki krater içermektedir. Yanardağın üstündeki iki kraterde lav gölleri oluşmuştur. Shivit-Taiga'ya eski taşkınların oradan geçtiğini gösteren bir topoğrafya da eşlik etmektedir. Kokhemskii 2.648 metre (8.688 ft)) yüksekliğindedir ve buz erozyonundan etkilenmiştir. Sorug-Chushku-Uzu Shivit-Taiga'nın 1 kilometre (0,62 mi) kuzeyinde yer almaktadır ve 2.525 metre (8.284 ft) yüksekliğindedir.
Bazı volkanlar, oluştuktan sonra toprak kayması, oluk oluşumu ve buzullaşmadan etkilenmiştir. Benzer şekilde, alan buzul birikintileri ile derin vadileri oluşturan erozyondan da etkilenmiştir.
Buzullaşmanın etkileri
Azas Platosu, Pleistosen sırasında Doğu Sayan dağlarında oluşan bir buz örtüsünden etkilenmiştir. Volkan buz üzerine patladığı zaman, buz erimiş ve tuya adlı volkanik yapılar eriyen sulardan oluşan göller oluşturmuştur. Akan lavlar, sadece buz içinde sıkıştığında dik yamaçlara sahip olan bu yapıları oluşturabilir. Tuya aktivitesi sırasında, sulu aktivite hiyalolastit oluşturmuş ve aktivite meydana geldiğinde, lav deltaları da dahil olmak üzere lav akıntıları oluşmuştur. Azas Platosu'ndaki bazı tuyalar karmaşık püsküren süreçlerle oluşmuş olabilir. Tuva alanının tuyalarına göre, bölgedeki buz kalınlıklarının 700 metre (2.300 ft) yüksekliği aştığı tespit edilmiştir ve tarlada en az üç farklı buzul çağı meydana gelmiştir. Azas Platosu'ndaki tuyalar, Mars'taki Valles Marineris'teki volkanik yapılarla benzerlik göstermektedir. Bölgede ayrıca buzul höyükleri olan Albine-Bondok, Charash-Dag ve Sagan gibi tuya dışı volkanik buz etkileşimi yeryüzü şekilleri de bulunmaktadır. 4. evre (71.000 - 57.000 yıl önce) başladığında Azas Platosu'nda deniz izotop evre 5 (127.000 - 71.000 yıl önce) buzullaşması devam ediyordu. Buzul çekilme izotopu 3 devam ederken (57.000 - 24.000 yıl önce), bazı volkanlar şekillenmeye başlamıştı.
Kompozisyon
Volkanizma genel bazaltiktir, Azas Platosu tarafında patlayan volkanik kayalar bazalt ve trachybazalt içerir. Baykal Rift Bölgesi'ndeki diğer volkanlar da aynı kayaları patlattı. Bu kayalar alkali, dokuları afiriktir. Kayalarda bulunan mineraller arasında daha alkali kayaçlarda ojit, klinopiroksen, olivin, plajiyoklaz, Ti-içeren manyetit ve nefelin bulunur. Volkanik kayaların toplam hacmi yaklaşık 600 kilometreküp (140 cu mi) civarındadır.Hematit kayalarda bulunur ve birçok tuyaya kırmızı rengini verir. Jeokimyaya dayanarak, magmanın 80 kilometre (50 mi) derinlikte oluştuğu belirtilmektedir. Volkanok- kayalarının orijinalinde tüf olduğu kabul edilmektedir. Bazı volkanlarda mantoda kümülatlar ve ksenolitler bulunmuştur.
Kronoloji
Azas Platosu'ndaki volkanik faaliyet Geç Pliyosen sırasında başlamıştır. Faaliyet Holosende de devam etti. Azas Platosu volkanizması başlamadan önce, Oka Platosu'nda volkanik aktivite meydana geldi. Azos çukuru Miyosen-Pliyosen'de oluşmuştur.
2 milyon yıl önce başlayan ilk volkanik aktivite, yarık deliklerinde hacimli lav akışları oluşturdu. Daha sonra etkinlik derin oturmuş hatlara odaklandı. Biy Hem Nehri'nin antik vadilerinde buzun altında 1.65 - 1.75 myö arasında volkanik aktivite meydana geldi. Orta geç Pleistosen volkanizması alanın güneydoğu kısımlarında meydana geldi. Azas Platosu yapılardan elde edilen bazı tarihler Derbi-Taiga için 725.000 ± 50.000 - 760.000 ± 50.000 yıl, Kadyr-Sugskii için 600.000 - 560.000 yıl, Derbi-Taiga'yı çevreleyen bazı volkanlar için 600.000 - 290.000, Derbi-Taiga ve Shivit-Taiga arasındaki Yurdawa için 350.000 - 290.000 yıl, Ploskii için 225.000 ± 50.000 yıl Kokhemskii için 150.000 ± 50.000, Shivit-Taiga için 130.000 ± 40.000 - 110.000 ± 000 yıl, Priozernyi için 75.000 ± 40.000 yıl, Sorug-Chushku-Uzu için 60.000 ± 40.000 ve Ulug-Arginskii için 48.000 ± 20.000 yıldır. Biy-Hem vadisindeki bazı lav akıntıları Ulug-Arginskii Volkanı'ndan bile gençtir. Azas Platosu'ndaki patlamalar buzun altında meydana geldiğinde, Jokulhlaup adı verilen erimiş buzul suyunun taşkınlarına neden olmuş olmaları mümkündür; buna karşılık gelen yeryüzü şekilleri Derbi-Taiga ve Shivit-Taiga volkanlarında bulunmuştur.
Kaynakça
- ^ a b c "Azas Plateau". . Smithsonian Institution.
- ^ a b Komatsu et al. 2007, s. 312.
- ^ Komatsu et al. 2007, s. 353.
- ^ a b Arzhannikov et al. 2012, s. 22.
- ^ a b Arzhannikov et al. 2012, s. 17.
- ^ Komatsu et al. 2007, s. 352.
- ^ a b Komatsu et al. 2004, s. 172.
- ^ Komatsu et al. 2007, s. 315.
- ^ Komatsu et al. 2015, s. 1713.
- ^ Komatsu et al. 2007, s. 313.
- ^ a b Komatsu et al. 2004, s. 168.
- ^ a b Litasov et al. 2002, s. 201.
- ^ HASENAKA et al. 1999, s. 250.
- ^ a b c Komatsu et al. 2004, s. 169.
- ^ Jolivet et al. 2013, s. 121.
- ^ a b Komatsu et al. 2007, s. 314.
- ^ Litasov et al. 2002, s. 205.
- ^ a b Komatsu et al. 2007, s. 316.
- ^ a b c d e Arzhannikov et al. 2012, s. 23.
- ^ a b HASENAKA et al. 1999, s. 264.
- ^ Litasov et al. 2002, s. 217.
- ^ Jolivet et al. 2013, s. 122.
- ^ a b "Azas Plateau". . Smithsonian Institution. , Synonyms & Subfeatures 15 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Komatsu et al. 2004, s. 171.
- ^ HASENAKA et al. 1999, ss. 264-264.
- ^ a b Komatsu et al. 2007, s. 357.
- ^ a b HASENAKA et al. 1999, s. 265.
- ^ a b Komatsu et al. 2007, s. 317.
- ^ Komatsu et al. 2007, s. 322.
- ^ Arzhannikov et al. 2015, s. 1510.
- ^ Komatsu et al. 2004, s. 170.
- ^ a b Komatsu et al. 2007, s. 318.
- ^ Komatsu et al. 2004, s. 177.
- ^ Arzhannikov et al. 2015, s. 1518.
- ^ Arzhannikov et al. 2015, s. 1519.
- ^ Litasov et al. 2002, s. 207.
- ^ Litasov et al. 2002, s. 209.
- ^ a b Litasov et al. 2002, s. 204.
- ^ Jolivet et al. 2013, s. 120.
- ^ a b Litasov et al. 2002, s. 206.
- ^ a b c Komatsu et al. 2007, s. 325.
- ^ Arzhannikov et al. 2012, ss. 23-24.
- ^ Komatsu et al. 2004, s. 184.
- ^ Komatsu et al. 2015, s. 1712.
Kaynakça
- Arzhannikov, S.G.; Braucher, R.; Jolivet, M.; Arzhannikova, A.V. (Kasım 2015). "Late Pleistocene glaciations in southern East Sayan and detection of MIS 2 terminal moraines based on beryllium (10Be) dating of glacier complexes". Russian Geology and Geophysics. 56 (11): 1509-1521. doi:10.1016/j.rgg.2015.10.001.
- Arzhannikov, Sergei G.; Braucher, Regis; Jolivet, Marc; Arzhannikova, Anastasia V.; Vassallo, Riccardo; Chauvet, Alain; Bourlès, Didier; Chauvet, Frédéric (Ağustos 2012). "History of late Pleistocene glaciations in the central Sayan-Tuva Upland (southern Siberia)". Quaternary Science Reviews. 49: 16-32. doi:10.1016/j.quascirev.2012.06.005.
- HASENAKA, Toshiaki; LITASOV, Yury D.; TANIGUCHI, Hiromitsu; MIYAMOTO, Tsuyoshi; FUJIMAKI, Hirokazu (1 Mart 1999). "Cenozoic Volcanism in Siberia : A review". Northeast Asian studies. 3: 249-272. ISSN 1343-9332. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
- Jolivet, M.; Arzhannikov, S.; Arzhannikova, A.; Chauvet, A.; Vassallo, R.; Braucher, R. (Ocak 2013). "Geomorphic Mesozoic and Cenozoic evolution in the Oka-Jombolok region (East Sayan ranges, Siberia)". Journal of Asian Earth Sciences. 62: 117-133. doi:10.1016/j.jseaes.2011.09.017.
- Komatsu, Goro; Arzhannikov, Sergei G.; Arzhannikova, Anastasia V.; Ershov, Kirill (Ağustos 2007). "Geomorphology of subglacial volcanoes in the Azas Plateau, the Tuva Republic, Russia". Geomorphology. 88 (3-4): 312-328. doi:10.1016/j.geomorph.2006.12.002.
- Komatsu, Goro; Arzhannikov, Sergei G.; Arzhannikova, Anastasia V.; Ori, Gian Gabriele (Ağustos 2007). "Origin of glacial–fluvial landforms in the Azas Plateau volcanic field, the Tuva Republic, Russia: Role of ice–magma interaction". Geomorphology. 88 (3-4): 352-366. doi:10.1016/j.geomorph.2006.12.003.
- Komatsu, Goro; Baker, Victor R.; Arzhannikov, Sergei G.; Gallagher, Ronnie; Arzhannikova, Anastasia V.; Murana, Alessio; Oguchi, Takashi (13 Temmuz 2015). "Catastrophic flooding, palaeolakes, and late Quaternary drainage reorganization in northern Eurasia". International Geology Review. 58 (14): 1693-1722. doi:10.1080/00206814.2015.1048314.
- Komatsu, Goro; Gabriele Ori, Gian; Ciarcelluti, Paolo; D. Litasov, Yury (Ocak 2004). "Interior layered deposits of Valles Marineris, Mars: analogous subice volcanism related to Baikal Rifting, Southern Siberia". Planetary and Space Science. 52 (1-3): 167-187. doi:10.1016/j.pss.2003.08.003.
- Litasov, Yury; Hasenaka, Toshiaki; Litasov, Konstantin; Yarmolyuk, Vladimir; SUGORAKOVA, Amina; LEBEDEV, Vladimir; SASAKI, Minoru; TANIGUCHI, Hiromitsu (1 Mart 2002). "Petrologic Characteristics of Cenozoic Alkaline Basalts from the Azas Plateau, Northeast Tuva (Russia)". Northeast Asian studies. 6: 201-226. ISSN 1343-9332. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Azas Platosu Rusya da yer alan volkanik bir alandir Dogu Tuva Platosu Khamsara Biykhem Platosu ve Kuzeydogu Tuva Platosu olarak da bilinir Baykal Golu nun batisinda 2 000 kilometrekare 770 sq mi alan kaplamaktadir Bolgedeki volkanik aktivite Oka Platosu ve Jom Bolok volkanik sahasinin meydana gelmesinin de nedenidir Azas PlatosuDogu Tuva Platosu Khamsara Biykhem Platosu ve Kuzeydogu Tuva PlatosuAzas PlatosuEn yuksek noktasiYukseklik2 770 metre 9 090 ft Koordinatlar52 25 59 N 98 18 11 E 52 433 K 98 303 D 52 433 98 303 JeolojiKayac yasiPliyosen HolosenDag turuVolkanik tarlaBaykal Rift Bolgesi Plato bir gec Pliyosen lav platosundan olusmustur Cesitli volkanlar buz etkisi altinda lav akislari ve hiyaloslastit tarafindan olusturuldu bunlar volkanlarin buza donusmesiyle olusan tuyalardir Eriyen buzlarin olusturdugu akintilar da bu olusum surecine eslik etmis olabilir En genc tarihli volkanik alan 48 000 20 000 yil once aktifti ancak bazi lav akintilari daha da genc olabilir CografyaAlan Guney Sibirya da Dogu Sayan Daglari ile Todzha Havzasi arasinda yer almaktadir Baykal Golu nun batisinda 2 000 metre 6 600 ft yukseklikte 2 000 kilometrekare 770 sq mi bir alani kaplamaktadir Volkanik sekilleri koniler lav alanlari tuyalar da dahil olmak uzere kul konileri volkanik bentler volkanik bacalar ve volkanik delikler gibi olusumlari icermektedir Diger yeryuzu sekilleri daha onceki buzullasmalarin biraktigi sirkler ve U sekilli vadilerdir Yenisey Nehri nin kollarindan biri olan Biy Hem nehri plato icinde ilerlemektedir Politik olarak alan Rusya nin Tuva Cumhuriyeti sinirlari icinde yer almaktadir ve erisimin zor oldugu uzak bir bolgedir Volkan ilk 1850 1900 arasinda tanimlanmistir Jeolojik baglam3 000 metreye 9 800 ft kadar yukselen volkanik alanlar ile iliskili olan Baykal Rift Bolgesi nin Tuva volkanik eyaletinin bir parcasidir Volkanik aktivite Oligosen sirasinda baslamis ve Miyosende maksimum noktasina ulasmistir Azas Platosu Oka Yaylasi ile birlikte Baykal Rift Bolgesi nin Dogu Sayan eyaletini olusturmaktadir Azas Platosu ndaki faaliyet bolgedeki tektonik bir grabenden etkilenmistir Azas Platosu Tuva volkanik bolgesindeki en buyuk lav alanidir Jom Bolok volkanik alani Azas Platosuile ilgili olabilir JeomorfolojiKalinliklari y 250 metre 820 ft olan genis bir lav alani en buyuk patlamalarin meydana geldigi Gec Pliyosen sirasinda olusmustur Bu akislar yaklasik 250 metre 820 ft kalinliga ulasmistir Buzun altinda olustuguna dair kanit tasiyan dokuz yanardag bolgenin guneydogu kesiminde bulunmaktadir Plato uzerinde volkanlar 400 600 metre 1 300 2 000 ft yuksekligindedir tabla seklindedir Kimi olusumlarda kul konileri olusmustur Tabla seklindeki volkanlardaki lav akintilari da yuvarlak oyuklar olusturmaktadir Bircok volkan ayni surecin parcasi olarak gorunmektedir Volkanizma Jom Bolok fayiyla iliskili dogrultu atimli faylardan etkilenmis olabilir Azas Platosu volkanik alanindaki ozel volkanlar arasinda birkac hiyaloslastit ve lav akisi tabakasi tarafindan olusturulan ve onemli bir kanatli topografya sergileyen Derbi Taiga tuyasi 52 22 15 K 98 14 8 D 52 37083 K 98 23556 D 52 37083 98 23556 bulunur Hiyaloslastit tabakalarinin eskiden tuf oldugu ve 8 metre 26 ft kalinliklara ulastigi dusunuluyordu Yastik lavlari da mevcuttur Derbi Taiga yakinlarinda sellerden olusan eski bir vadi sistemi bulunur Ulug Arginskii 52 23 18 K 98 23 7 D 52 38833 K 98 38528 D 52 38833 98 38528 hava acik bir konidir Koniye guneyde golu olan bir maar eslik eder ve koniden lav akisi 10 kilometre 6 2 mi uzaga ulasir 10 kilometre 6 2 mi uzunlugu ve 500 metre 1 600 ft yuksekligi asan Shivit Taiga buzun altinda olusan dunyanin en buyuk volkanlari arasindadir ancak boyutun nasil olculdugune bagli olarak Derby Taiga daha da buyuk olabilir Shivit Taiga 100 kilometrekare 39 sq mi bir alani kaplamaktadir ve 500 metre 1 600 ft yuksekligindedir Bu yapi bir stratovolkandir ve 250 metre 820 ft ve 100 metre 330 ft capinda iki krater icermektedir Yanardagin ustundeki iki kraterde lav golleri olusmustur Shivit Taiga ya eski taskinlarin oradan gectigini gosteren bir topografya da eslik etmektedir Kokhemskii 2 648 metre 8 688 ft yuksekligindedir ve buz erozyonundan etkilenmistir Sorug Chushku Uzu Shivit Taiga nin 1 kilometre 0 62 mi kuzeyinde yer almaktadir ve 2 525 metre 8 284 ft yuksekligindedir Bazi volkanlar olustuktan sonra toprak kaymasi oluk olusumu ve buzullasmadan etkilenmistir Benzer sekilde alan buzul birikintileri ile derin vadileri olusturan erozyondan da etkilenmistir Buzullasmanin etkileriAzas Platosu Pleistosen sirasinda Dogu Sayan daglarinda olusan bir buz ortusunden etkilenmistir Volkan buz uzerine patladigi zaman buz erimis ve tuya adli volkanik yapilar eriyen sulardan olusan goller olusturmustur Akan lavlar sadece buz icinde sikistiginda dik yamaclara sahip olan bu yapilari olusturabilir Tuya aktivitesi sirasinda sulu aktivite hiyalolastit olusturmus ve aktivite meydana geldiginde lav deltalari da dahil olmak uzere lav akintilari olusmustur Azas Platosu ndaki bazi tuyalar karmasik puskuren sureclerle olusmus olabilir Tuva alaninin tuyalarina gore bolgedeki buz kalinliklarinin 700 metre 2 300 ft yuksekligi astigi tespit edilmistir ve tarlada en az uc farkli buzul cagi meydana gelmistir Azas Platosu ndaki tuyalar Mars taki Valles Marineris teki volkanik yapilarla benzerlik gostermektedir Bolgede ayrica buzul hoyukleri olan Albine Bondok Charash Dag ve Sagan gibi tuya disi volkanik buz etkilesimi yeryuzu sekilleri de bulunmaktadir 4 evre 71 000 57 000 yil once basladiginda Azas Platosu nda deniz izotop evre 5 127 000 71 000 yil once buzullasmasi devam ediyordu Buzul cekilme izotopu 3 devam ederken 57 000 24 000 yil once bazi volkanlar sekillenmeye baslamisti KompozisyonVolkanizma genel bazaltiktir Azas Platosu tarafinda patlayan volkanik kayalar bazalt ve trachybazalt icerir Baykal Rift Bolgesi ndeki diger volkanlar da ayni kayalari patlatti Bu kayalar alkali dokulari afiriktir Kayalarda bulunan mineraller arasinda daha alkali kayaclarda ojit klinopiroksen olivin plajiyoklaz Ti iceren manyetit ve nefelin bulunur Volkanik kayalarin toplam hacmi yaklasik 600 kilometrekup 140 cu mi civarindadir Hematit kayalarda bulunur ve bircok tuyaya kirmizi rengini verir Jeokimyaya dayanarak magmanin 80 kilometre 50 mi derinlikte olustugu belirtilmektedir Volkanok kayalarinin orijinalinde tuf oldugu kabul edilmektedir Bazi volkanlarda mantoda kumulatlar ve ksenolitler bulunmustur KronolojiAzas Platosu ndaki volkanik faaliyet Gec Pliyosen sirasinda baslamistir Faaliyet Holosende de devam etti Azas Platosu volkanizmasi baslamadan once Oka Platosu nda volkanik aktivite meydana geldi Azos cukuru Miyosen Pliyosen de olusmustur 2 milyon yil once baslayan ilk volkanik aktivite yarik deliklerinde hacimli lav akislari olusturdu Daha sonra etkinlik derin oturmus hatlara odaklandi Biy Hem Nehri nin antik vadilerinde buzun altinda 1 65 1 75 myo arasinda volkanik aktivite meydana geldi Orta gec Pleistosen volkanizmasi alanin guneydogu kisimlarinda meydana geldi Azas Platosu yapilardan elde edilen bazi tarihler Derbi Taiga icin 725 000 50 000 760 000 50 000 yil Kadyr Sugskii icin 600 000 560 000 yil Derbi Taiga yi cevreleyen bazi volkanlar icin 600 000 290 000 Derbi Taiga ve Shivit Taiga arasindaki Yurdawa icin 350 000 290 000 yil Ploskii icin 225 000 50 000 yil Kokhemskii icin 150 000 50 000 Shivit Taiga icin 130 000 40 000 110 000 000 yil Priozernyi icin 75 000 40 000 yil Sorug Chushku Uzu icin 60 000 40 000 ve Ulug Arginskii icin 48 000 20 000 yildir Biy Hem vadisindeki bazi lav akintilari Ulug Arginskii Volkani ndan bile genctir Azas Platosu ndaki patlamalar buzun altinda meydana geldiginde Jokulhlaup adi verilen erimis buzul suyunun taskinlarina neden olmus olmalari mumkundur buna karsilik gelen yeryuzu sekilleri Derbi Taiga ve Shivit Taiga volkanlarinda bulunmustur Kaynakca a b c Azas Plateau Smithsonian Institution Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b Komatsu et al 2007 s 312 Komatsu et al 2007 s 353 a b Arzhannikov et al 2012 s 22 a b Arzhannikov et al 2012 s 17 Komatsu et al 2007 s 352 a b Komatsu et al 2004 s 172 Komatsu et al 2007 s 315 Komatsu et al 2015 s 1713 Komatsu et al 2007 s 313 a b Komatsu et al 2004 s 168 a b Litasov et al 2002 s 201 HASENAKA et al 1999 s 250 a b c Komatsu et al 2004 s 169 Jolivet et al 2013 s 121 a b Komatsu et al 2007 s 314 Litasov et al 2002 s 205 a b Komatsu et al 2007 s 316 a b c d e Arzhannikov et al 2012 s 23 a b HASENAKA et al 1999 s 264 Litasov et al 2002 s 217 Jolivet et al 2013 s 122 a b Azas Plateau Smithsonian Institution Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Synonyms amp Subfeatures 15 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Komatsu et al 2004 s 171 HASENAKA et al 1999 ss 264 264 a b Komatsu et al 2007 s 357 a b HASENAKA et al 1999 s 265 a b Komatsu et al 2007 s 317 Komatsu et al 2007 s 322 Arzhannikov et al 2015 s 1510 Komatsu et al 2004 s 170 a b Komatsu et al 2007 s 318 Komatsu et al 2004 s 177 Arzhannikov et al 2015 s 1518 Arzhannikov et al 2015 s 1519 Litasov et al 2002 s 207 Litasov et al 2002 s 209 a b Litasov et al 2002 s 204 Jolivet et al 2013 s 120 a b Litasov et al 2002 s 206 a b c Komatsu et al 2007 s 325 Arzhannikov et al 2012 ss 23 24 Komatsu et al 2004 s 184 Komatsu et al 2015 s 1712 Kaynakca Arzhannikov S G Braucher R Jolivet M Arzhannikova A V Kasim 2015 Late Pleistocene glaciations in southern East Sayan and detection of MIS 2 terminal moraines based on beryllium 10Be dating of glacier complexes Russian Geology and Geophysics 56 11 1509 1521 doi 10 1016 j rgg 2015 10 001 Arzhannikov Sergei G Braucher Regis Jolivet Marc Arzhannikova Anastasia V Vassallo Riccardo Chauvet Alain Bourles Didier Chauvet Frederic Agustos 2012 History of late Pleistocene glaciations in the central Sayan Tuva Upland southern Siberia Quaternary Science Reviews 49 16 32 doi 10 1016 j quascirev 2012 06 005 HASENAKA Toshiaki LITASOV Yury D TANIGUCHI Hiromitsu MIYAMOTO Tsuyoshi FUJIMAKI Hirokazu 1 Mart 1999 Cenozoic Volcanism in Siberia A review Northeast Asian studies 3 249 272 ISSN 1343 9332 15 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Haziran 2020 Jolivet M Arzhannikov S Arzhannikova A Chauvet A Vassallo R Braucher R Ocak 2013 Geomorphic Mesozoic and Cenozoic evolution in the Oka Jombolok region East Sayan ranges Siberia Journal of Asian Earth Sciences 62 117 133 doi 10 1016 j jseaes 2011 09 017 Komatsu Goro Arzhannikov Sergei G Arzhannikova Anastasia V Ershov Kirill Agustos 2007 Geomorphology of subglacial volcanoes in the Azas Plateau the Tuva Republic Russia Geomorphology 88 3 4 312 328 doi 10 1016 j geomorph 2006 12 002 Komatsu Goro Arzhannikov Sergei G Arzhannikova Anastasia V Ori Gian Gabriele Agustos 2007 Origin of glacial fluvial landforms in the Azas Plateau volcanic field the Tuva Republic Russia Role of ice magma interaction Geomorphology 88 3 4 352 366 doi 10 1016 j geomorph 2006 12 003 Komatsu Goro Baker Victor R Arzhannikov Sergei G Gallagher Ronnie Arzhannikova Anastasia V Murana Alessio Oguchi Takashi 13 Temmuz 2015 Catastrophic flooding palaeolakes and late Quaternary drainage reorganization in northern Eurasia International Geology Review 58 14 1693 1722 doi 10 1080 00206814 2015 1048314 Komatsu Goro Gabriele Ori Gian Ciarcelluti Paolo D Litasov Yury Ocak 2004 Interior layered deposits of Valles Marineris Mars analogous subice volcanism related to Baikal Rifting Southern Siberia Planetary and Space Science 52 1 3 167 187 doi 10 1016 j pss 2003 08 003 Litasov Yury Hasenaka Toshiaki Litasov Konstantin Yarmolyuk Vladimir SUGORAKOVA Amina LEBEDEV Vladimir SASAKI Minoru TANIGUCHI Hiromitsu 1 Mart 2002 Petrologic Characteristics of Cenozoic Alkaline Basalts from the Azas Plateau Northeast Tuva Russia Northeast Asian studies 6 201 226 ISSN 1343 9332 15 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Haziran 2020