Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Destek
www.wikipedia.tr-tr.nina.az
  • Vikipedi

Apaçiler ingilizce Apache ingilizce telaffuz əˈpætʃiː ya da Apaşlar Fransızca Apache Fransızca telaffuz a paʃ

Apache (kabile)

Apache (kabile)
www.wikipedia.tr-tr.nina.azhttps://www.wikipedia.tr-tr.nina.az

Apaçiler (İngilizce Apache İngilizce telaffuz: ) ya da Apaşlar (Fransızca Apache Fransızca telaffuz: ), Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona, New Mexico ve Oklahoma eyaletlerinde yaşayan, Güneybatı Kızılderilileri kültür grubundan, Atabaskların Güney Atabaskları bölümünden ve Güney Atabask dillerine (Apaçi dilleri) giren Ova Apaçicesi, Hikarilaca, Lipanca, Meskalero-Çirikavaca ile Batı Apaçicesi adlı dilleri konuşan Kızılderilileri topluca niteleyen ortak addır. Kendilerini Apaçi olarak nitelendiren kişi sayısı 2000 yılı rakamlarına göre 56.060 olup en yakın akrabaları Navaholardır.

Apaçiler ya da Apaşlar
image Apaçiler
Önemli nüfusa sahip bölgeler
ABD (Arizona, New Mexico, Oklahoma)
Diller
Atabask dilleri
Din
Hristiyanlık, Animizm
image
18. yy Güney Atabaskları coğrafyası:
  Pl - Ova Apaçileri (Kiyova Apaçileri)
  L - Lipanlar
  M - Meskalerolar
  J - Hikarilalar
  Ch - Çirikavalar
  WA - Batı Apaçileri
  N - Navaholar
image
Geronimo (Çirikava Apaçilerinden)
image
Essa-queta (Ova Apaçilerinden)
image
Apaçi kemanı çalan bir Çirikava Apaçisi
1886'da A. Frank Randall tarafından çekilmiş bir fotoğraf.

Adlandırma

Apaçi (Apache) kelimesinin ilk kez Juan de Onate tarafından 9 Eylül 1598 tarihinde San Juan Pueblo'da kullanıldığı düşünülse de, bu tarihten önce basılan pek çok antropoloji kaynakçasında bu isme rastlanmaktadır. Kelimenin kökeni hakkında çeşitli hipotezler olsa da en yaygın ve kabul edileni, Zuni dilinde ʔaapaču ya da dilinde ʔawáača kelimelerinden geldiği yolundadır. Günümüzde Apaçi halkları arasında yalnızca Hikarilalar Apaçi (Abáachi) adını İngilizceden alıp kullanırlar.

Türkiye'de Kızılderili denince akla ilk gelen kabile Apaçilerdir. Bir başka deyişle, Türkiye'de Kızılderili imajı Apaçilerle ifade edilir. Bunda, Türkiye'de bir dönem en popüler çizgi romanlarından olan Teksas ve Tommiks gibi çizgi romanların yaygınlığı etkendir.Apaçi kelimesi Türkçede Apaş olarak da geçer. Apaş kelimesi sözlüklerde mecazen "hayta, külhanbeyi, efe" anlamında da kullanılır. Bu mecazi kullanımı Türkçeye Fransızcadan geçmiştir. Bunda, Apaçilerin, özellikle de Çirikava Apaçilerinin yağmacı olmalarının etkisi vardır.

Günümüz Apaçi grupları

Günümüzde ABD tarafından Apaçi grupları şöyledir:

  • , Arizona
  • , New Mexico
  • , New Mexico
  • , Arizona
  • , Arizona
  • , Arizona

Direniş

Yüzyıllar boyunca güneydeki İspanyol kökenli Meksikalılarla savaşmışlar, bu savaşlar sırasında da iyice sert, acımasız ve vahşi tabiatlı bir karakter geliştirmişlerdi. Meksikalılar Apaçileri gördükleri yerde sorgusuz sualsiz öldürüyor, çocuklarını kaçırıp köle olarak kullanıyordu. Buna karşılık da Apaçiler sık sık Meksika'ya yağma baskınları düzenliyordu. Bu karşılıklı güç dengesi kuzeyden Avrupalıların yaklaşması ile değişmeye başladı. 1860 yılından itibaren Siular, Cheyenneler, Comancheler ve Kiowalar gibi büyük Kızılderili ulusları beyazlarla savaşarak topraklarını kaybetmeye başladı. Beyazlar Apaçileri bütün Kızılderililer arasında en vahşi ve en tehlikeli ulus olarak görüyordu.

1876’da Amerika Ordusu bir Kızılderili kampına taşımayı denedi. Fakat Gerenimo Meksika’ya kaçtı. Beyazlar tarafından korku saçan bir Apaçi olarak tanıtıldı. Yaptığı şeyler abartılı bir biçimde yansıtıldı. Askerler onu yakalayabilmek için çok büyük mücadeleler verdiler. Mücadelenin son 5 ayında 5000 asker ve 500 keşifci izlerini takip ederek Gerenimo'ya ve kampına ulaştı. O ve adamları teslim olmaya zorlandılar ve sonunda yakalandı. Arizona’ya geri gitmeyi umdu ama Gerenimo ve adamları Florida ’ye nakledildi. Nakledildikleri yerde çoğu sıtma ve tüberkülozdan öldü.

Gerenimo büyük bir aşkla sevdiği topraklarını bir daha göremedi. Arizona'da yıllar sonra federal hükûmetin hapsettiği kampta bir mahkûm olarak öldü.

Dil

Diğer Amerika Kızılderililerinden oldukça farklı olan Na-Dene dilleri ailesinden dlleri konuşan Kızılderililer, Sibirya kökenlidir. En büyük grubunu oluşturan Atabask dilleri, coğrafi konumları baz alınarak Kuzey Atabask dilleri (Alaska ve Kanada), Pasifik Atabask dilleri (ABD'nin kuzey Pasifik kıyıları) ve Güney Atabask dilleri (ABD'nin orta güneyi ve Meksika sınırı) biçiminde üç alt grupta toplanırlar. Güney Atabask dilleri alt grubuna, Navaholar dışındakilerin hepsi Apaçi olduğundan Apaçi dilleri adı da verilmektedir.

  • Ova Apaçi dilleri [İngilizce Plains Apachean]
    • Ova Apaçicesi [kendilerince Náʼįįsha; İngilizce Plains Apache, Kiowa Apache, Oklahoma Apache]. Konuşanı bir iki kişi olup Oklahoma'da Na-Dene olmayan Kiowalar arasında yaşarlar.
  • Navaho-Apaçi dilleri [İngilizce Navajo-Apache, Southwestern Apachean]
    • Doğu Apaçi dilleri [İngilizce Eastern Apachean]
      • Hikarilaca [kendilerince Abáachi mizaa ; İngilizce Jicarilla, Jicarilla Apache]. New Mexico'nun kuzeyi ile Kolorado'nun güneyinde konuşulur.
        • Llanero
        • Hoyero
      • Lipanca [İngilizce Lipan, Lipan Apache]. New Mexico'nun doğusu ile Teksas'ın batısında konuşulur.
    • Batı Apaçi dilleri [İngilizce Western Apachean]
      • Meskalero-Çirikavaca [İngilizce Mescalero-Chiricahua]
        • Çirikavaca [İngilizce Chiricahua, Chiricahua Apache]. Arizona'nın güneyi ile New Mexico'nun güneybatısında konuşulur. Ünlü Apaçi kahramanı Geronimo'nun anadilidir.
          • Chiricahua
          • Mimbreño
          • Mogollon
        • Meskaleroca [İngilizce Mescalero, Mescalero Apache]. New Mexico'nun orta bölgelerinde konuşulur.
      • Batı Apaçicesi [kendilerince Ndee biyatiʼ / Nnee biyatiʼ ; İngilizce Western Apache, Coyotero]. Arizona'nın orta bölgelerinde konuşulur. Günümüzde Apaçi adı daha çok bu dili konuşanlar için kullanılmaktadır.
        • Cibecue
        • Kuzey Tontocası [İngilizce Northern Tonto]
        • Güney Tontocası [İngilizce Southern Tonto]
        • San Carlos
          • Tsézhiné (Arivaipa)
          • Pinal
          • Apache Peaks
          • San Carlos proper
        • White Mountain
      • Navahoca [kendilerince Diné bizaad; İngilizce Navajo, Navaho]. Arizona, New Mexico, Utah ve Kolorado eyaletlerinde konuşulur. Konuşanı en kalabalık Na-Dene dilidir.

Ayrıca bakınız

  • Apaçi kemanı

Dipnotlar

Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. Gösterilen kaynaklar kullanılarak belirtme biçemine uygun olarak düzenlenmelidir. ()
  1. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; refCens isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  2. ^ Kızılderililer'le ilgili çalışmalarıyla bilinen Franz Boas'ın kitapları örnek olarak gösterilebilir. bkz. Primitive Art, Kwaikutl Ethnography, Handbook of American Indian Languages. Bu alanda çalışan pek çok antropoloğun çalışmalarının yanında Kızılderililer'in ırklarıyla ilgili spekülasyon yapılan kaynaklara itibar edilmemelidir.
  3. ^ "Matthew Gordon, Brian Potter, John Dawson, Willem de Reuse & Peter Ladefoged, Phonetic Structures of Western Apache" (PDF). 20 Haziran 2010 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Ağustos 2010. 
  4. ^ Emrullah Tören (2009), Kızılderililer Türk Soyundan mı? 3 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (= Indians, American Indians, Red Indians diye de biliniyorlar. Biz onlara “Kızılderililer”, bazen de “Apaçiler” (normalde sadece bir kabilenin ismi) diyoruz. Kimdir bu Kızılderililer? Kökleri neresidir? Niçin bize benzerler? )]
  5. ^ Kızılderili imajıyla Amerika'yı fethetti 22 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ( = Seda Ertan başına Apaçiler gibi taktığı bandanası ve renkli takılarıyla Kızılderili imajı yaptı)]
  6. ^ Faruk Arslan (2006), Kızıldereliler Türk mü ? (= Türkiye'de her genç Fransız kültürünü yaymayı hedefleyen Teksas, Tommiks türü çizgi romanlar okumuştur. Navajoları Teks Willer, Mohawkları, Kaptan Swing, Cherooke, Apaçi ve Suileri Red Kit, Zagor, Jeriko ve Tommiks gibi çizgi romanlardan hatırlayacaksınız. Amerikalılar ve Kanadalılar, bizim yakından tanıdığımız bu çizgi kahramanları tanımıyor.)]
  7. ^ AnaBritannica 2. cilt, sayfa: 189, madde: Apaşlar
  8. ^ Türk Dil Kurumu, Büyük Türkçe Sözlük[]
  9. ^ a b "Tribal Governments by Area: Southern Plains." 28 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . National Congress of American Indians. Retrieved 7 March 2012.
  10. ^ a b c d e "Tribal Governments by Area: Western." 28 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . National Congress of American Indians. Retrieved 7 March 2012.
  11. ^ a b "Tribal Governments by Area: Southwest." 28 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . National Congress of American Indians. Retrieved 7 March 2012.

Bibliyografi

  • Soledad, Nell David S (2009). "Eastern Apache Wizardcraft", Mythical papers of the (No.14). Philippines: University Of Cebu Press,
  • Basso, Keith H. (1969). "Western Apache witchcraft", Anthroplogical papers of the (No. 15). Tucson: University of Arizona Press,
  • Brugge, David M. (1968). Navajos in the Catholic Church Records of New Mexico 1694–1875. Window Rock, Arizona: Research Section, The Navajo Tribe. 
  • Brugge, David M. (1983). "Navajo prehistory and history to 1850", in A. Ortiz (Ed.), Handbook of North American Indians: Southwest (Vol. 10, pp. 489–501). Washington, D.C.: Smithsonian Institution.
  • Cordell, Linda S. Ancient Pueblo Peoples. St. Remy Press and Smithsonian Institution, 1994. .
  • Etulain, Richard W. New Mexican Lives: A Biographical History, University of New Mexico Center for the American West, , 2002.
  • Foster, Morris W; & McCollough, Martha. (2001). "Plains Apache", in R. J. DeMallie (Ed.), Handbook of North American Indians: Plains (Vol. 13, pp. 926–939). Washington, D.C.: Smithsonian Institution.
  • Gatewood, Charles B. (Edited by Louis Kraft). Lt. Charles Gatewood & His Memoir. University of Nebraska Press 2005. .
  • Goodwin, Greenville (1969) [1941]. The Social Organization of the Western Apache. Tucson, Arizona: University of Arizona Press. LCCN 76-75453. 
  • Gunnerson, James H. (1979). "Southern Athapaskan archeology", in A. Ortiz (Ed.), Handbook of North American Indians: Southwest (Vol. 9, pp. 162–169). Washington, D.C.: Smithsonian Institution.
  • Haley, James L. Apaches: A History and Culture Portrait. , 1997. .
  • Hammond, George P., & Rey, Agapito (Eds.). (1940). Narratives of the Coronado Expedition 1540–1542. Albuquerque: .
  • Henderson, Richard. (1994). "Replicating dog 'travois' travel on the northern plains", Plains Anthropologist, 39, 145–59.
  • Hodge, F. W. (Ed.). (1907). Handbook of American Indians. Washington.
  • Hoijer, Harry. (1938). "The southern Athapaskan languages", American Anthropologist, 40 (1), 75–87.
  • Hoijer, Harry. (1971). "The position of the Apachean languages in the Athapaskan stock", in K. H. Basso & M. E. Opler (Eds.), Apachean culture history and ethnology (pp. 3–6). Anthropological papers of the University of Arizona (No. 21). Tucson: University of Arizona Press.
  • Huld, Martin E. (1983). "Athapaskan bears", International Journal of American Linguistics, 49 (2), 186–195.
  • Krauss, Michael E. (1973). "Na-Dene", in T. A. Sebeok (Ed.), Linguistics in North America (pp. 903–978). Current trends in linguistics (Vol. 10). Lahey: Mouton. (Reprinted 1976).
  • Landar, Herbert J. (1960). "The loss of Athapaskan words for fish in the Southwest", International Journal of American Linguistics, 26 (1), 75–77.
  • Miles, General Nelson Appleton. (1897). Personal Recollections and Observations of General Nelson A. Miles embracing a brief view of the Civil War, or, From New England to the Golden Gate : and the story of his Indian campaigns, with comments on the exploration, development and progress of our great western empire. Chicago: .
  • Newman, Stanley. (1958). Zuni dictionary. Bloomington: Indiana University.
  • Newman, Stanley. (1965). Zuni grammar. Albuquerque: University of New Mexico Press.
  • Opler, Morris E. (1936a). "A summary of Jicarilla Apache culture", American Anthropologist, 38 (2), 202–223.
  • Opler, Morris E. (1936b). "The kinship systems of the Southern Athapaskan-speaking tribes", American Anthropologist, 38 (4), 620–633.
  • Opler, Morris E. (1941). An Apache life-way: The economic, social, and religious institutions of the Chiricahua Indians. Chicago: The University of Chicago Press.
  • Opler, Morris E. (1975). "Problems in Apachean cultural history, with special reference to the Lipan Apache", Anthropological Quarterly, 48 (3), 182–192.
  • Opler, Morris E. (1983a). "The Apachean culture pattern and its origins", in A. Ortiz (Ed.), Handbook of North American Indians: Southwest (Vol. 10, pp. 368–392). Washington, D.C.: Smithsonian Institution.
  • Opler, Morris E. (1983b). "Chiricahua Apache", in A. Ortiz (Ed.), Handbook of North American Indians: Southwest (Vol. 10, pp. 401–418). Washington, D.C.: Smithsonian Institution.
  • Opler, Morris E. (1983c). "Mescalero Apache", in A. Ortiz (Ed.), Handbook of North American Indians: Southwest (Vol. 10, pp. 419–439). Washington, D.C.: Smithsonian Institution.
  • Opler, Morris E. (2001). "Lipan Apache", in R. J. DeMallie (Ed.), Handbook of North American Indians: Plains (Vol. 13, pp. 941–952). Washington, D.C.: Smithsonian Institution.
  • . (1997). Ancient peoples of the American Southwest. London: Thames and London, LTD. .
  • Reuse, Willem J., de. (1983). "The Apachean culture pattern and its origins: Synonymy", in A. Ortiz (Ed.), Handbook of North American Indians: Southwest (Vol. 10, pp. 385–392). Washington, D.C.: Smithsonian Institution.
  • Schroeder, Albert H. (1963). "Navajo and Apache relationships west of the Rio Grande", El Palacio, 70 (3), 5–23.
  • Schroeder, Albert H. (1974a). "A study of the Apache Indian: Parts 1–3", in American Indian ethnology: Indians of the Southwest. New York: Garland.
  • Schroeder, Albert H. (1974b). "A study of the Apache Indian: Parts 4–5", American Indian ethnology: Indians of the Southwest. New York: Garland.
  • Schroeder, Albert H. (1974c). "The Jicarilla Apache", American Indian ethnology: Indians of the Southwest. New York: Garland.
  • Seymour, Deni J. (2004) "A Ranchería in the Gran Apachería: Evidence of Intercultural Interaction at the Cerro Rojo Site", Plains Anthropologist 49(190):153–192.
  • Seymour, Deni J. (2009a) "Nineteenth-Century Apache Wickiups: Historically Documented Models for Archaeological Signatures of the Dwellings of Mobile People", Antiquity 83(319):157–164.
  • Seymour, Deni J.(2009b) "Evaluating Eyewitness Accounts of Native Peoples along the Coronado Trail from the International Border to Cibola", New Mexico Historical Review 84(3):399–435.
  • Seymour, Deni J. (2010a) "Contextual Incongruities, Statistical Outliers, and Anomalies: Targeting Inconspicuous Occupational Events", American Antiquity 75(1):158–176.
  • Seymour, Deni J. (2010b) "Cycles of Renewal, Transportable Assets: Aspects of Ancestral Apache Housing", Plains Anthropologist (Spring or Summer issue)
  • Sweeney, Edwin R. (1998). Mangas Coloradas: Chief of the Chiricahua Apaches. University of Oklahoma Press.
  • Terrell, John Upton. (1972). Apache chronicle. World Publishing. .
  • Tiller, Veronica E. (1983). "Jicarilla Apache", in A. Ortiz (Ed.), Handbook of North American Indians: Southwest (Vol. 10, pp. 440–461). Washington, D.C.: Smithsonian Institution.
  • . (1983). "Navajo social organization", in A. Ortiz (Ed.), Handbook of North American Indians: Southwest (Vol. 10, pp. 524–535). Washington, D.C.: Smithsonian Institution.
  • Worcester, Donald E. (1992). The Apaches: Eagles of the Southwest', University of Oklahoma Press.

Dış bağlantılar

  • Apaçi kültürü ve müziği

wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar

Apaciler Ingilizce Apache Ingilizce telaffuz eˈpaetʃiː ya da Apaslar Fransizca Apache Fransizca telaffuz a paʃ Amerika Birlesik Devletleri nin Arizona New Mexico ve Oklahoma eyaletlerinde yasayan Guneybati Kizilderilileri kultur grubundan Atabasklarin Guney Atabasklari bolumunden ve Guney Atabask dillerine Apaci dilleri giren Ova Apacicesi Hikarilaca Lipanca Meskalero Cirikavaca ile Bati Apacicesi adli dilleri konusan Kizilderilileri topluca niteleyen ortak addir Kendilerini Apaci olarak nitelendiren kisi sayisi 2000 yili rakamlarina gore 56 060 olup en yakin akrabalari Navaholardir Apaciler ya da ApaslarApacilerOnemli nufusa sahip bolgelerABD Arizona New Mexico Oklahoma DillerAtabask dilleriDinHristiyanlik Animizm18 yy Guney Atabasklari cografyasi Pl Ova Apacileri Kiyova Apacileri L Lipanlar M Meskalerolar J Hikarilalar Ch Cirikavalar WA Bati Apacileri N NavaholarGeronimo Cirikava Apacilerinden Essa queta Ova Apacilerinden Apaci kemani calan bir Cirikava Apacisi 1886 da A Frank Randall tarafindan cekilmis bir fotograf AdlandirmaApaci Apache kelimesinin ilk kez Juan de Onate tarafindan 9 Eylul 1598 tarihinde San Juan Pueblo da kullanildigi dusunulse de bu tarihten once basilan pek cok antropoloji kaynakcasinda bu isme rastlanmaktadir Kelimenin kokeni hakkinda cesitli hipotezler olsa da en yaygin ve kabul edileni Zuni dilinde ʔaapacu ya da dilinde ʔawaaca kelimelerinden geldigi yolundadir Gunumuzde Apaci halklari arasinda yalnizca Hikarilalar Apaci Abaachi adini Ingilizceden alip kullanirlar Turkiye de Kizilderili denince akla ilk gelen kabile Apacilerdir Bir baska deyisle Turkiye de Kizilderili imaji Apacilerle ifade edilir Bunda Turkiye de bir donem en populer cizgi romanlarindan olan Teksas ve Tommiks gibi cizgi romanlarin yayginligi etkendir Apaci kelimesi Turkcede Apas olarak da gecer Apas kelimesi sozluklerde mecazen hayta kulhanbeyi efe anlaminda da kullanilir Bu mecazi kullanimi Turkceye Fransizcadan gecmistir Bunda Apacilerin ozellikle de Cirikava Apacilerinin yagmaci olmalarinin etkisi vardir Gunumuz Apaci gruplariGunumuzde ABD tarafindan Apaci gruplari soyledir Arizona New Mexico New Mexico Arizona Arizona ArizonaDirenisYuzyillar boyunca guneydeki Ispanyol kokenli Meksikalilarla savasmislar bu savaslar sirasinda da iyice sert acimasiz ve vahsi tabiatli bir karakter gelistirmislerdi Meksikalilar Apacileri gordukleri yerde sorgusuz sualsiz olduruyor cocuklarini kacirip kole olarak kullaniyordu Buna karsilik da Apaciler sik sik Meksika ya yagma baskinlari duzenliyordu Bu karsilikli guc dengesi kuzeyden Avrupalilarin yaklasmasi ile degismeye basladi 1860 yilindan itibaren Siular Cheyenneler Comancheler ve Kiowalar gibi buyuk Kizilderili uluslari beyazlarla savasarak topraklarini kaybetmeye basladi Beyazlar Apacileri butun Kizilderililer arasinda en vahsi ve en tehlikeli ulus olarak goruyordu 1876 da Amerika Ordusu bir Kizilderili kampina tasimayi denedi Fakat Gerenimo Meksika ya kacti Beyazlar tarafindan korku sacan bir Apaci olarak tanitildi Yaptigi seyler abartili bir bicimde yansitildi Askerler onu yakalayabilmek icin cok buyuk mucadeleler verdiler Mucadelenin son 5 ayinda 5000 asker ve 500 kesifci izlerini takip ederek Gerenimo ya ve kampina ulasti O ve adamlari teslim olmaya zorlandilar ve sonunda yakalandi Arizona ya geri gitmeyi umdu ama Gerenimo ve adamlari Florida ye nakledildi Nakledildikleri yerde cogu sitma ve tuberkulozdan oldu Gerenimo buyuk bir askla sevdigi topraklarini bir daha goremedi Arizona da yillar sonra federal hukumetin hapsettigi kampta bir mahkum olarak oldu DilDiger Amerika Kizilderililerinden oldukca farkli olan Na Dene dilleri ailesinden dlleri konusan Kizilderililer Sibirya kokenlidir En buyuk grubunu olusturan Atabask dilleri cografi konumlari baz alinarak Kuzey Atabask dilleri Alaska ve Kanada Pasifik Atabask dilleri ABD nin kuzey Pasifik kiyilari ve Guney Atabask dilleri ABD nin orta guneyi ve Meksika siniri biciminde uc alt grupta toplanirlar Guney Atabask dilleri alt grubuna Navaholar disindakilerin hepsi Apaci oldugundan Apaci dilleri adi da verilmektedir Ova Apaci dilleri Ingilizce Plains Apachean Ova Apacicesi kendilerince Naʼįįsha Ingilizce Plains Apache Kiowa Apache Oklahoma Apache Konusani bir iki kisi olup Oklahoma da Na Dene olmayan Kiowalar arasinda yasarlar Navaho Apaci dilleri Ingilizce Navajo Apache Southwestern Apachean Dogu Apaci dilleri Ingilizce Eastern Apachean Hikarilaca kendilerince Abaachi mizaa Ingilizce Jicarilla Jicarilla Apache New Mexico nun kuzeyi ile Kolorado nun guneyinde konusulur Llanero Hoyero Lipanca Ingilizce Lipan Lipan Apache New Mexico nun dogusu ile Teksas in batisinda konusulur Bati Apaci dilleri Ingilizce Western Apachean Meskalero Cirikavaca Ingilizce Mescalero Chiricahua Cirikavaca Ingilizce Chiricahua Chiricahua Apache Arizona nin guneyi ile New Mexico nun guneybatisinda konusulur Unlu Apaci kahramani Geronimo nun anadilidir Chiricahua Mimbreno Mogollon Meskaleroca Ingilizce Mescalero Mescalero Apache New Mexico nun orta bolgelerinde konusulur Bati Apacicesi kendilerince Ndee biyatiʼ Nnee biyatiʼ Ingilizce Western Apache Coyotero Arizona nin orta bolgelerinde konusulur Gunumuzde Apaci adi daha cok bu dili konusanlar icin kullanilmaktadir Cibecue Kuzey Tontocasi Ingilizce Northern Tonto Guney Tontocasi Ingilizce Southern Tonto San Carlos Tsezhine Arivaipa Pinal Apache Peaks San Carlos proper White Mountain Navahoca kendilerince Dine bizaad Ingilizce Navajo Navaho Arizona New Mexico Utah ve Kolorado eyaletlerinde konusulur Konusani en kalabalik Na Dene dilidir Ayrica bakinizApaci kemaniDipnotlarBu madde onerilmeyen bicimde kaynaklandirilmistir Gosterilen kaynaklar kaynak gosterme sablonlari kullanilarak dipnot belirtme bicemine uygun olarak duzenlenmelidir Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi refCens isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Kizilderililer le ilgili calismalariyla bilinen Franz Boas in kitaplari ornek olarak gosterilebilir bkz Primitive Art Kwaikutl Ethnography Handbook of American Indian Languages Bu alanda calisan pek cok antropologun calismalarinin yaninda Kizilderililer in irklariyla ilgili spekulasyon yapilan kaynaklara itibar edilmemelidir Matthew Gordon Brian Potter John Dawson Willem de Reuse amp Peter Ladefoged Phonetic Structures of Western Apache PDF 20 Haziran 2010 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 25 Agustos 2010 Emrullah Toren 2009 Kizilderililer Turk Soyundan mi 3 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Indians American Indians Red Indians diye de biliniyorlar Biz onlara Kizilderililer bazen de Apaciler normalde sadece bir kabilenin ismi diyoruz Kimdir bu Kizilderililer Kokleri neresidir Nicin bize benzerler Kizilderili imajiyla Amerika yi fethetti 22 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Seda Ertan basina Apaciler gibi taktigi bandanasi ve renkli takilariyla Kizilderili imaji yapti Faruk Arslan 2006 Kizildereliler Turk mu Turkiye de her genc Fransiz kulturunu yaymayi hedefleyen Teksas Tommiks turu cizgi romanlar okumustur Navajolari Teks Willer Mohawklari Kaptan Swing Cherooke Apaci ve Suileri Red Kit Zagor Jeriko ve Tommiks gibi cizgi romanlardan hatirlayacaksiniz Amerikalilar ve Kanadalilar bizim yakindan tanidigimiz bu cizgi kahramanlari tanimiyor AnaBritannica 2 cilt sayfa 189 madde Apaslar Turk Dil Kurumu Buyuk Turkce Sozluk olu kirik baglanti a b Tribal Governments by Area Southern Plains 28 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Congress of American Indians Retrieved 7 March 2012 a b c d e Tribal Governments by Area Western 28 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Congress of American Indians Retrieved 7 March 2012 a b Tribal Governments by Area Southwest 28 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Congress of American Indians Retrieved 7 March 2012 BibliyografiSoledad Nell David S 2009 Eastern Apache Wizardcraft Mythical papers of the No 14 Philippines University Of Cebu Press Basso Keith H 1969 Western Apache witchcraft Anthroplogical papers of the No 15 Tucson University of Arizona Press Brugge David M 1968 Navajos in the Catholic Church Records of New Mexico 1694 1875 Window Rock Arizona Research Section The Navajo Tribe Brugge David M 1983 Navajo prehistory and history to 1850 in A Ortiz Ed Handbook of North American Indians Southwest Vol 10 pp 489 501 Washington D C Smithsonian Institution Cordell Linda S Ancient Pueblo Peoples St Remy Press and Smithsonian Institution 1994 ISBN 0 89599 038 5 Etulain Richard W New Mexican Lives A Biographical History University of New Mexico Center for the American West 2002 ISBN 0 8263 2433 9 Foster Morris W amp McCollough Martha 2001 Plains Apache in R J DeMallie Ed Handbook of North American Indians Plains Vol 13 pp 926 939 Washington D C Smithsonian Institution Gatewood Charles B Edited by Louis Kraft Lt Charles Gatewood amp His Memoir University of Nebraska Press 2005 ISBN 978 0 8032 2772 9 Goodwin Greenville 1969 1941 The Social Organization of the Western Apache Tucson Arizona University of Arizona Press LCCN 76 75453 Gunnerson James H 1979 Southern Athapaskan archeology in A Ortiz Ed Handbook of North American Indians Southwest Vol 9 pp 162 169 Washington D C Smithsonian Institution Haley James L Apaches A History and Culture Portrait 1997 ISBN 0 8061 2978 6 Hammond George P amp Rey Agapito Eds 1940 Narratives of the Coronado Expedition 1540 1542 Albuquerque Henderson Richard 1994 Replicating dog travois travel on the northern plains Plains Anthropologist 39 145 59 Hodge F W Ed 1907 Handbook of American Indians Washington Hoijer Harry 1938 The southern Athapaskan languages American Anthropologist 40 1 75 87 Hoijer Harry 1971 The position of the Apachean languages in the Athapaskan stock in K H Basso amp M E Opler Eds Apachean culture history and ethnology pp 3 6 Anthropological papers of the University of Arizona No 21 Tucson University of Arizona Press Huld Martin E 1983 Athapaskan bears International Journal of American Linguistics 49 2 186 195 Krauss Michael E 1973 Na Dene in T A Sebeok Ed Linguistics in North America pp 903 978 Current trends in linguistics Vol 10 Lahey Mouton Reprinted 1976 Landar Herbert J 1960 The loss of Athapaskan words for fish in the Southwest International Journal of American Linguistics 26 1 75 77 Miles General Nelson Appleton 1897 Personal Recollections and Observations of General Nelson A Miles embracing a brief view of the Civil War or From New England to the Golden Gate and the story of his Indian campaigns with comments on the exploration development and progress of our great western empire Chicago Newman Stanley 1958 Zuni dictionary Bloomington Indiana University Newman Stanley 1965 Zuni grammar Albuquerque University of New Mexico Press Opler Morris E 1936a A summary of Jicarilla Apache culture American Anthropologist 38 2 202 223 Opler Morris E 1936b The kinship systems of the Southern Athapaskan speaking tribes American Anthropologist 38 4 620 633 Opler Morris E 1941 An Apache life way The economic social and religious institutions of the Chiricahua Indians Chicago The University of Chicago Press Opler Morris E 1975 Problems in Apachean cultural history with special reference to the Lipan Apache Anthropological Quarterly 48 3 182 192 Opler Morris E 1983a The Apachean culture pattern and its origins in A Ortiz Ed Handbook of North American Indians Southwest Vol 10 pp 368 392 Washington D C Smithsonian Institution Opler Morris E 1983b Chiricahua Apache in A Ortiz Ed Handbook of North American Indians Southwest Vol 10 pp 401 418 Washington D C Smithsonian Institution Opler Morris E 1983c Mescalero Apache in A Ortiz Ed Handbook of North American Indians Southwest Vol 10 pp 419 439 Washington D C Smithsonian Institution Opler Morris E 2001 Lipan Apache in R J DeMallie Ed Handbook of North American Indians Plains Vol 13 pp 941 952 Washington D C Smithsonian Institution 1997 Ancient peoples of the American Southwest London Thames and London LTD ISBN 0 500 27939 X Reuse Willem J de 1983 The Apachean culture pattern and its origins Synonymy in A Ortiz Ed Handbook of North American Indians Southwest Vol 10 pp 385 392 Washington D C Smithsonian Institution Schroeder Albert H 1963 Navajo and Apache relationships west of the Rio Grande El Palacio 70 3 5 23 Schroeder Albert H 1974a A study of the Apache Indian Parts 1 3 in American Indian ethnology Indians of the Southwest New York Garland Schroeder Albert H 1974b A study of the Apache Indian Parts 4 5 American Indian ethnology Indians of the Southwest New York Garland Schroeder Albert H 1974c The Jicarilla Apache American Indian ethnology Indians of the Southwest New York Garland Seymour Deni J 2004 A Rancheria in the Gran Apacheria Evidence of Intercultural Interaction at the Cerro Rojo Site Plains Anthropologist 49 190 153 192 Seymour Deni J 2009a Nineteenth Century Apache Wickiups Historically Documented Models for Archaeological Signatures of the Dwellings of Mobile People Antiquity 83 319 157 164 Seymour Deni J 2009b Evaluating Eyewitness Accounts of Native Peoples along the Coronado Trail from the International Border to Cibola New Mexico Historical Review 84 3 399 435 Seymour Deni J 2010a Contextual Incongruities Statistical Outliers and Anomalies Targeting Inconspicuous Occupational Events American Antiquity 75 1 158 176 Seymour Deni J 2010b Cycles of Renewal Transportable Assets Aspects of Ancestral Apache Housing Plains Anthropologist Spring or Summer issue Sweeney Edwin R 1998 Mangas Coloradas Chief of the Chiricahua Apaches University of Oklahoma Press ISBN 0 8061 3063 6 Terrell John Upton 1972 Apache chronicle World Publishing ISBN 0 529 04520 6 Tiller Veronica E 1983 Jicarilla Apache in A Ortiz Ed Handbook of North American Indians Southwest Vol 10 pp 440 461 Washington D C Smithsonian Institution 1983 Navajo social organization in A Ortiz Ed Handbook of North American Indians Southwest Vol 10 pp 524 535 Washington D C Smithsonian Institution Worcester Donald E 1992 The Apaches Eagles of the Southwest University of Oklahoma Press ISBN 0 8061 1495 9Dis baglantilarApaci kulturu ve muzigi

Yayın tarihi: Haziran 23, 2024, 19:18 pm
En çok okunan
  • Kasım 23, 2024

    Götürü Vergi

  • Kasım 22, 2024

    Guilhofrei

  • Kasım 22, 2024

    Guglielmo Letteri

  • Kasım 23, 2024

    Guzel Manyurova

  • Kasım 24, 2024

    Gratentour

Günlük

  • Arles

  • AJ Auxerre

  • Amerika Birleşik Devletleri

  • Lee Harvey Oswald

  • Suya iniş

  • Van

  • 25 Kasım

  • Max Verstappen

  • Scuderia Toro Rosso

  • Formula 1

NiNa.Az - Stüdyo

  • Vikipedi

Bültene üye ol

Mail listemize abone olarak bizden her zaman en son haberleri alacaksınız.
Temasta ol
Bize Ulaşın
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Her hakkı saklıdır.
Telif hakkı: Dadaş Mammedov
Üst