Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mehmet Sait Galip Paşa (d. 1763, İstanbul - ö. 1829, Balıkesir), Osmanlı diplomatı, yerel idarecisi ve II. Mahmud saltanatında 13 Aralık 1823 - 14 Eylül 1824 tarihleri arasında dokuz ay iki gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.
| Mehmet Said Galip Paşa | |
|---|---|
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 13 Aralık 1823 - 14 Eylül 1824 | |
| Hükümdar | II. Mahmud |
| Yerine geldiği | Silahdar Ali Paşa |
| Yerine gelen | Benderli Mehmed Selim Sırrı Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1763 İstanbul |
| Ölüm | 1829 (65-66 yaşlarında) Balıkesir |
Hayatı
Sedaret Mektubi Kalemi serhalifesi Seyyid Ahmed Efendi'nin oğlu olarak 1763'te İstanbul'da doğmuştur. Babasını 10 yaşlarındayken kaybetmiştir. Reis-ül Küttab Abdullah Berri Efendi himayesi ile Sedaret Mektubi Kalemi'nde devlet görevine başladı. 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında 1791'de yapılan mütareke müzakereleri sırasında toplantı katipliği yaptı. Sedaret Mektubi Kalemi'nde 1795'te serhalife ve 1798'de amadi oldu.
Fransa'nın Mısır Seferi 1798 yılında başlamış; 1801'de Fransa'nın yenik düşerek birliklerini geri çekmesiyle sonuçlanmıştı. 27 Haziran 1801 tarihinde Fransa birliklerinin Mısır'dan geri çekilmesini düzenleyen El-Ariş Sözleşmesi imzalanmasından sonra, Osmanlı Devleti ve Fransa arasında nihai bir barış antlaşması imzalanması için görüşmelere başlanmış ve 9 Ekim 1801'de imzalanan Paris Barış Senedi ile bu barış şartları belirlenmişti. Antlaşma için Paris'te Osmanlı devlerini temsil etmek için murahhas elçi olarak Mehmet Said Galip Efendi atandı. 1 Nisan'da İstanbul'dan ayrılan Mehmet Said Galip Efendi nehir yoluyla Budapeşte, Viyana ve sonra karayolu ile Strazburg üzerinden 3 Haziran 1802'de Paris'e ulaşıp yeni başlayan müzakerelere katıldı. Osmanlı İmparatorluğu ve Fransa arasındaki nihai barış antlaşması niteliğindeki Paris Antlaşması 25 Haziran 1802'de imzalandı. Mehmet Said Galip Paşa sonradan bu diplomatik görevini ile ilgili hatıralarını anlatan Fransa Seferatnamesi adlı bir eseri kaleme almıştır.
1803 başlarında İstanbul'a dönünce önce "tezkere-i evvel" ve ekim 1806'da Ahmed Vâsıf Efendi yerine Reîsü'l-küttâb olarak tayin edildi.
Kabakçı Mustafa İsyanı ile III. Selim'in tahttan indirilmesi ve yenilikçilerin katledilmesi hareketleri sırasında sedaret kethudası ile birlikte Rusçuk'ta Alemdar Mustafa Paşa yanına sığındı ve isyancı mürteciler tarafından öldürülmekten kurtuldu. Sedaret Mektupçusu Tahsin Efendi, Başmuhasebeci Ramiz Efendi, Tuna Yalısı Mübayaacısı Behiç Efendi ve Sadaret Kethudası Refik Efendi ile birlikte olarak anılan bir gizli cemiyet kurarak Alemdar Mustafa Paşa'yı İstanbul'a gitmesi için teşvik edenler arasında bulundu.
1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı devam etmekteydi. Osmanlı ve Rus temsilcileri toplanıp bir mütareke görüşmelerine başladılar. Mehmed Said Galip Efendi Osmanlı Devleti'ni temsil edip 25 Ağustos 1807'de Yergöğü ateşkes mütarekesini Osmanlı devleti adına imzaladı. Bu sırada Silistre'de ordugahta bulunan yeniçeriler karışıklık çıkardılar. Disiplini olan bir ordu niteliği kalmamış olan Osmanlı birlikleri kış için başlarında Sadrazam ve Serdar-ı Ekrem Çelebi Mustafa Paşa olmak üzere Edirne'ye döndüler. "Rusçuk Yaranı" başlarından olan eski sadrazam kethüdası Refik Efendi İstanbul'a geldi. IV. Mustafa'ya yakın çevrelerle görüşüp sonra şahsen IV. Mustafa'nın huzuruna çıkıp Alemdar Mustafa Paşa'nın İstanbul'a gelip padişaha bağlığını sunmak için izin istediğini ona bildirdi. Ama padişah bu izini vermedi. Refik Efendi'yi, Mehmed Said Galip Efendi yerine reisülküttaplığa tayin edip Edirne'de bulunan Sadrazam Çelebi Mustafa Paşa yanına gönderdi. Alemdar Mustafa Paşa 1808'de "Rusçuk Yaranı"'nın çabalarıyla Rusçuk milis ordusuyla ortalığı fazla karıştırmadan Edirne'ye geldi.
Alemdar Mustafa Paşa Rusçuk'tan gelmekte iken Nisan 1808'de Mehmed Said Galip Efendi ikinci defa reisülküttap olarak atandı. Kabakça Mustafa ve hempasının elimine edilip; III. Selim'in öldürülüp IV. Mustafa'nin tahttan indirilip yerine II. Mahmud'un tahta geçmesi; Alemdar Mustafa Paşa'nın sedaret dönemi ve Alemdar vakası ile öldürülüşü olayları sıralarında bu görevde bulundu.
1811'de Rusya ile yeni bir mütareke antlaşması müzakerelerine Osmanlı delegesi olarak katıldı. Bu mütareke antlaşması imzalandıktan sonra İstanbul'da döndü; Laz Aziz Ahmed Paşa sadrazamlık döneminde sedaret kethüdası görevine geçti. Laz Aziz Ahmet Paşa serdar-i ekrem olarak Tuna cephesindeyken onun yanında bulunmaktaydı. 2 Ekim 1811'de 'nde Rus komutanı Markov Osmanlı ordusunu ağır bir yenilgiye ugratıp 14 Ekim tarihinde nehri geçip Yergöğü Osmanlı büyük karargâhını eline geçirdiğinde sedaret kethudası Mehmed Said Galip Efendi diğer bazı paşalarla Rusçuk'a kaçmak zorunda kalmıştı. 1811'de yapılan ateşkes müzakerelerine Osmanlı delegesi oldu. 1812'de Ruslarla barış antlaşması için Osmanlı delegesi olarak müzkereleri yürüttü. Müzakerelerden sonra 28 Mayıs 1812'de Bükreş Antlaşması imzalanıp 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı sona erdirilmiş oldu.
Ocak 1814'te üçüncü kez reisülküttap görevine getirildi. Fakat II. Mahmut'un baş danışmanı ve padişaha çok etkili olan Mehmed Said Halet Efendi ile geçinemeyip ihtilafa düştü. Halet Efendi'nin sultan etkisi ile Mustafa Said Galip Efendi Anadolu eyaleti Kütahya sancakbeyi olarak İstanbul'dan uzaklaştırıldı. 1814'te vezirlik rütbesi (ve paşa unvanı) kazandı. Aynı yıl ortalarında Anadolu eyaleti Bolu sancakbeyi olarak atandı. Sonra sırasıyla 1815 başlarında Sivas, 1817'de Niğde; sonra Ankara, Çankırı, ikinci defa Bolu ve Kastamonu sancakbeyi oldu. Haziran 1821'de vezirliği kaldırıldı ve Konya'ya sürgüne gönderildi. Halet Efendi'nin 1823'te idamından sonra Aralık 1823'te vezirliği geri verildi. Sırayla Bozok, Kayseri, İzmit ve Bursa sancaklarına beylik yaptı ve İzmit ve Bursa'da gorev yapmakta iken ek olarak İstanbul Boğazı Rumeli sahilleri muhafızlığı görevi de verildi.
1825'te sadrazam olan Turnacızade Silahdar Ali Paşa Mora meselesi'nde gevşek davrandığı görüldüğü için azledildi. Yerine 13 Aralık 1823'te Mehmed Said Galip Paşa sadrazam oldu. Mora meselesini Osmanlı güçleri ile çözemeyeceğini anlayarak Mısır valisi olan Kavalalı Mehmed Ali Paşa'dan askerî yardım istedi ve bu desteği sağlamak için Mehmed Ali Paşa'nın istediği Mora ve Girit valiliklerini ona vermek üzere söz verildi. Sultan II. Mahmud, Yeniçeri Ocağı'nin artık yararlı olacağından ümidini kesmişti ve bu ocağı kaldırmak ile ilgili düşüncelerini gerçekleştirmeyi başaracak güçlü bir sadrazam istemekteydi ve sadrazam Galip Paşa'ya düşüncelerini açmıştı. Paşa, kendisinin bu işte başarılı olamayacağını, cesur, gözü pek bir sadrazamın gerektiğini Sultana bildirmişti. Örnek olarak Benderli Selim Pașa'nın başarılı olabileceğini söylemişti. 14 Eylül 1824'te Mehmed Said Galip Pasa sadrazamlıktan azledildi ve Benderli Mehmed Selim Sırrı Paşa yeni sadrazam oldu.
Mehmed Said Galip Paşa'nın vezirliği alındı ve Gelibolu'ya sürgüne gönderilmesi kararı çıktı. Fakat Gelibolu'ya gitmekte iken yolda bu karar geri alındı. Vezirliği geri verildi ve Erzurum Eyaleti valiliği ve Şark serdarlığına tayin edildi.
1828'de bu eyalet valisi iken 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı hakkında görüşlerini bir tezkere halinde merkezi hükûmete gönderdi. Bu görüşler İstanbul'da gayet fena karşılandı. Mehmed Said Galip Paşa'nın vezirliği geri alındı ve eyalet valiliğinden azledildi.
Balıkesir'e sürgüne gönderildi. 1829'da Balıkesir'de sürgünde iken öldü. Mezarı Balıkesir'de Zağnos Paşa Camii mezarlığındadır.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Danışmend, İsmail Hâmi, (1961) Osmanlı Devlet Erkâni, İstanbul:Türkiye Yayınevi.
- Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ,
- Yalçınkaya, Alaaddin "Mehmed Said Galip Paşa" (1999), Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.185-186
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Silahdar Ali Paşa |  Osmanlı Sadrazamı 13 Aralık 1823 - 14 Eylül 1824 | Sonra gelen: Benderli Mehmed Selim Sırrı Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Sait Galip Pasa d 1763 Istanbul o 1829 Balikesir Osmanli diplomati yerel idarecisi ve II Mahmud saltanatinda 13 Aralik 1823 14 Eylul 1824 tarihleri arasinda dokuz ay iki gun sadrazamlik yapmis bir Osmanli devlet adamidir Mehmet Said Galip PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 13 Aralik 1823 14 Eylul 1824Hukumdar II MahmudYerine geldigi Silahdar Ali PasaYerine gelen Benderli Mehmed Selim Sirri PasaKisisel bilgilerDogum 1763 IstanbulOlum 1829 65 66 yaslarinda BalikesirHayatiSedaret Mektubi Kalemi serhalifesi Seyyid Ahmed Efendi nin oglu olarak 1763 te Istanbul da dogmustur Babasini 10 yaslarindayken kaybetmistir Reis ul Kuttab Abdullah Berri Efendi himayesi ile Sedaret Mektubi Kalemi nde devlet gorevine basladi 1787 1792 Osmanli Rus Savasi sirasinda 1791 de yapilan mutareke muzakereleri sirasinda toplanti katipligi yapti Sedaret Mektubi Kalemi nde 1795 te serhalife ve 1798 de amadi oldu Fransa nin Misir Seferi 1798 yilinda baslamis 1801 de Fransa nin yenik duserek birliklerini geri cekmesiyle sonuclanmisti 27 Haziran 1801 tarihinde Fransa birliklerinin Misir dan geri cekilmesini duzenleyen El Aris Sozlesmesi imzalanmasindan sonra Osmanli Devleti ve Fransa arasinda nihai bir baris antlasmasi imzalanmasi icin gorusmelere baslanmis ve 9 Ekim 1801 de imzalanan Paris Baris Senedi ile bu baris sartlari belirlenmisti Antlasma icin Paris te Osmanli devlerini temsil etmek icin murahhas elci olarak Mehmet Said Galip Efendi atandi 1 Nisan da Istanbul dan ayrilan Mehmet Said Galip Efendi nehir yoluyla Budapeste Viyana ve sonra karayolu ile Strazburg uzerinden 3 Haziran 1802 de Paris e ulasip yeni baslayan muzakerelere katildi Osmanli Imparatorlugu ve Fransa arasindaki nihai baris antlasmasi niteligindeki Paris Antlasmasi 25 Haziran 1802 de imzalandi Mehmet Said Galip Pasa sonradan bu diplomatik gorevini ile ilgili hatiralarini anlatan Fransa Seferatnamesi adli bir eseri kaleme almistir 1803 baslarinda Istanbul a donunce once tezkere i evvel ve ekim 1806 da Ahmed Vasif Efendi yerine Reisu l kuttab olarak tayin edildi Kabakci Mustafa Isyani ile III Selim in tahttan indirilmesi ve yenilikcilerin katledilmesi hareketleri sirasinda sedaret kethudasi ile birlikte Ruscuk ta Alemdar Mustafa Pasa yanina sigindi ve isyanci murteciler tarafindan oldurulmekten kurtuldu Sedaret Mektupcusu Tahsin Efendi Basmuhasebeci Ramiz Efendi Tuna Yalisi Mubayaacisi Behic Efendi ve Sadaret Kethudasi Refik Efendi ile birlikte olarak anilan bir gizli cemiyet kurarak Alemdar Mustafa Pasa yi Istanbul a gitmesi icin tesvik edenler arasinda bulundu 1806 1812 Osmanli Rus Savasi devam etmekteydi Osmanli ve Rus temsilcileri toplanip bir mutareke gorusmelerine basladilar Mehmed Said Galip Efendi Osmanli Devleti ni temsil edip 25 Agustos 1807 de Yergogu ateskes mutarekesini Osmanli devleti adina imzaladi Bu sirada Silistre de ordugahta bulunan yeniceriler karisiklik cikardilar Disiplini olan bir ordu niteligi kalmamis olan Osmanli birlikleri kis icin baslarinda Sadrazam ve Serdar i Ekrem Celebi Mustafa Pasa olmak uzere Edirne ye donduler Ruscuk Yarani baslarindan olan eski sadrazam kethudasi Refik Efendi Istanbul a geldi IV Mustafa ya yakin cevrelerle gorusup sonra sahsen IV Mustafa nin huzuruna cikip Alemdar Mustafa Pasa nin Istanbul a gelip padisaha bagligini sunmak icin izin istedigini ona bildirdi Ama padisah bu izini vermedi Refik Efendi yi Mehmed Said Galip Efendi yerine reisulkuttapliga tayin edip Edirne de bulunan Sadrazam Celebi Mustafa Pasa yanina gonderdi Alemdar Mustafa Pasa 1808 de Ruscuk Yarani nin cabalariyla Ruscuk milis ordusuyla ortaligi fazla karistirmadan Edirne ye geldi Alemdar Mustafa Pasa Ruscuk tan gelmekte iken Nisan 1808 de Mehmed Said Galip Efendi ikinci defa reisulkuttap olarak atandi Kabakca Mustafa ve hempasinin elimine edilip III Selim in oldurulup IV Mustafa nin tahttan indirilip yerine II Mahmud un tahta gecmesi Alemdar Mustafa Pasa nin sedaret donemi ve Alemdar vakasi ile oldurulusu olaylari siralarinda bu gorevde bulundu 1811 de Rusya ile yeni bir mutareke antlasmasi muzakerelerine Osmanli delegesi olarak katildi Bu mutareke antlasmasi imzalandiktan sonra Istanbul da dondu Laz Aziz Ahmed Pasa sadrazamlik doneminde sedaret kethudasi gorevine gecti Laz Aziz Ahmet Pasa serdar i ekrem olarak Tuna cephesindeyken onun yaninda bulunmaktaydi 2 Ekim 1811 de nde Rus komutani Markov Osmanli ordusunu agir bir yenilgiye ugratip 14 Ekim tarihinde nehri gecip Yergogu Osmanli buyuk karargahini eline gecirdiginde sedaret kethudasi Mehmed Said Galip Efendi diger bazi pasalarla Ruscuk a kacmak zorunda kalmisti 1811 de yapilan ateskes muzakerelerine Osmanli delegesi oldu 1812 de Ruslarla baris antlasmasi icin Osmanli delegesi olarak muzkereleri yuruttu Muzakerelerden sonra 28 Mayis 1812 de Bukres Antlasmasi imzalanip 1806 1812 Osmanli Rus Savasi sona erdirilmis oldu Ocak 1814 te ucuncu kez reisulkuttap gorevine getirildi Fakat II Mahmut un bas danismani ve padisaha cok etkili olan Mehmed Said Halet Efendi ile gecinemeyip ihtilafa dustu Halet Efendi nin sultan etkisi ile Mustafa Said Galip Efendi Anadolu eyaleti Kutahya sancakbeyi olarak Istanbul dan uzaklastirildi 1814 te vezirlik rutbesi ve pasa unvani kazandi Ayni yil ortalarinda Anadolu eyaleti Bolu sancakbeyi olarak atandi Sonra sirasiyla 1815 baslarinda Sivas 1817 de Nigde sonra Ankara Cankiri ikinci defa Bolu ve Kastamonu sancakbeyi oldu Haziran 1821 de vezirligi kaldirildi ve Konya ya surgune gonderildi Halet Efendi nin 1823 te idamindan sonra Aralik 1823 te vezirligi geri verildi Sirayla Bozok Kayseri Izmit ve Bursa sancaklarina beylik yapti ve Izmit ve Bursa da gorev yapmakta iken ek olarak Istanbul Bogazi Rumeli sahilleri muhafizligi gorevi de verildi 1825 te sadrazam olan Turnacizade Silahdar Ali Pasa Mora meselesi nde gevsek davrandigi goruldugu icin azledildi Yerine 13 Aralik 1823 te Mehmed Said Galip Pasa sadrazam oldu Mora meselesini Osmanli gucleri ile cozemeyecegini anlayarak Misir valisi olan Kavalali Mehmed Ali Pasa dan askeri yardim istedi ve bu destegi saglamak icin Mehmed Ali Pasa nin istedigi Mora ve Girit valiliklerini ona vermek uzere soz verildi Sultan II Mahmud Yeniceri Ocagi nin artik yararli olacagindan umidini kesmisti ve bu ocagi kaldirmak ile ilgili dusuncelerini gerceklestirmeyi basaracak guclu bir sadrazam istemekteydi ve sadrazam Galip Pasa ya dusuncelerini acmisti Pasa kendisinin bu iste basarili olamayacagini cesur gozu pek bir sadrazamin gerektigini Sultana bildirmisti Ornek olarak Benderli Selim Pașa nin basarili olabilecegini soylemisti 14 Eylul 1824 te Mehmed Said Galip Pasa sadrazamliktan azledildi ve Benderli Mehmed Selim Sirri Pasa yeni sadrazam oldu Mehmed Said Galip Pasa nin vezirligi alindi ve Gelibolu ya surgune gonderilmesi karari cikti Fakat Gelibolu ya gitmekte iken yolda bu karar geri alindi Vezirligi geri verildi ve Erzurum Eyaleti valiligi ve Sark serdarligina tayin edildi 1828 de bu eyalet valisi iken 1828 1829 Osmanli Rus Savasi hakkinda goruslerini bir tezkere halinde merkezi hukumete gonderdi Bu gorusler Istanbul da gayet fena karsilandi Mehmed Said Galip Pasa nin vezirligi geri alindi ve eyalet valiliginden azledildi Balikesir e surgune gonderildi 1829 da Balikesir de surgunde iken oldu Mezari Balikesir de Zagnos Pasa Camii mezarligindadir Kaynakca a b c d e f g h i j k l m Yalcinkaya Alaaddin Mehmed Said Galip Pasa 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S C 2 s 185 186 ISBN 975 08 0072 9Dis baglantilarDanismend Ismail Hami 1961 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Buz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN 978 975 254 278 5 Yalcinkaya Alaaddin Mehmed Said Galip Pasa 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S C 2 s 185 186 ISBN 975 08 0072 9Siyasi goreviOnce gelen Silahdar Ali Pasa Osmanli Sadrazami 13 Aralik 1823 14 Eylul 1824 Sonra gelen Benderli Mehmed Selim Sirri Pasa