Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Nisan 2023) () ( |
Türkiye Devrimci Komünist Partisi (kısaca TDKP), Türkiye'de faaliyet gösteren yasa dışı siyasi partidir. Parti 2 Şubat 1980'de İzmir'de toplanan I. (Kuruluş) Kongresi'yle Halkın Kurtuluşu hareketinin partileşmesi sonucu kurulmuştur.
Türkiye Devrimci Komünist Partisi | |
---|---|
Kısaltma | TDKP |
Kuruluş tarihi | 2 Şubat 1980 |
Kapanış tarihi | Mart 1996 |
Bölünme |
|
Önceli | |
Ardılı | Emek Partisi |
Merkez | Yok (Yasa dışı) |
Gençlik kolu | Türkiye Genç Komünistler Birliği |
İdeoloji | Komünizm |
Siyasi pozisyon | Aşırı sol |
Tarihi
Partileşme süreci 1975-1980 yılları arasındaki süreçte yaşadı. Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu, ekim 1978'de topladığı Konferansla (TDKP-İÖ) adını aldı. Bu inşa örgütünün amacı olarak da partinin kurulması belirlendi. 1975 sonrası THKO dönemi, partinin ideolojik siyasal inşa dönemi olurken, 1978-1980 TDKP-İÖ dönemi partinin örgütsel çizgisinin inşa dönemi olarak tanımlanabilir.
TDKP inşa örgütü döneminde ocak 1979'da Ocak Deklerasyonu olarak bilinen bir ajitasyon ve eylem platformu ortaya koydu. Platform içinde yaşanılan dönemi bir geçiş dönemi olarak değerlendiriyordu. Platform faşist diktatörlük olarak gördüğü politik sistemi ekonomik, siyasal ve çok yönlü toplumsal bir bunalımda olduğunu ve bu bunalımı geliştirmenin partinin görevi olduğunu tespit ediyordu. Bu dönemde TDKP, genel grev ve direniş çağrısı yaptı. Bu dönemdeki mevcut grevleri destekledi.
TDKP partileşme süreci dahil olmak üzere, devrimcilerin birliği sorununu önemli bir sorun olarak ortaya koymuştur. 12 Eylül darbesi öncesi özellikle Devrimci Yol ile birlikte eylemler örgütlemiştir.
1987 yılında TDKP'yi maoculukla suçlayan "" ayrıldı. Sonra "EKİM Dergisi" sonra da Türkiye Komünist İşçi Partisi adını aldılar. Türkiye'yi emperyalist olarak gördüler ve devrim biçimini "sosyalist devrim" olarak kabul ettiler. Aynı yıl örgütten ayrıldı. 1989 yılında TDKİH örgütten ayrıldı.
Şubat 1990'de 1. Genel Konferans'ını düzenleyerek bazı politik ve örgütsel kararlar almıştır.
TDKP 1996 yılında 2. Genel Konferansını gerçekleştirdiğini kamuoyuna duyurmuştur.
Parti yapısı
Parti yapısına rağmen 12 Eylül karşısında direnememiştir. 1981 Nisanında örgüt büyük darbe almıştır. Bu nedenle TDKP 1990'ların başına kadar yurt dışında varlık göstermiş, on yıl kadar sonra ise ülke içinde bahar eylemleri ile birlikte özellikle işçi hareketi içerisinde büyük etkinlik sağlamıştır.
Başlangıçta THKO'nun üyelik kıstasları yoktur ancak THKO Konferansında alınan kararla "partiye ancak program ve tüzüğünü kabul eden ve hayata geçiren, parti örgütlerinden birinde aktif olarak çalışan ve üyelik aidatını düzenli olarak ödeyenler üye olarak kabul edilmelidir." kararı alınmış ve partinin yukarıdan aşağıya örgütlenmesi fikri ortaya konmuştur. TDKP, üretim ve bölge esasına göre örgütlenmeyi ve hücrelerin örgütsel temel birim olduğunu savunmakta ve uygulamaktadır.
TDKP, azınlığın çoğunluğa, alt organların üst organlara, tüm örgüt ve üyelerin merkez komiteye ve kongreye tabi olduğu, üyelerin kararların alınması ve uygulanmasına aktif olarak katıldığı, yönetici organları denetleyebildiği demokratik merkeziyetçiliği örgütsel ilke olarak öngörmekte, örgüt içi demokrasinin gizlilik koşulları dikkate alınarak uygulanmasını doğru bulmaktadır.
Türkiye'deki yönetimi faşist diktatörlük olarak tanımlayan TDKP bu nedenle partinin yasa dışı temele sahip yasal bir örgüt olarak inşa edemeyeceğini düşünür. Parti örgütünün tamamen yasa dışı olması ve yasa dışı örgütlerin organik bir toplamı olmasını temel alınmıştır.
TDKP, tüzüğünde "komünizm okulu" olarak tanımlanan, gençlik içinde TDKP çizgisi doğrultusunda faaliyet yürüten Türkiye Genç Komünistler Birliği (TGKB) adlı bir komsomol örgütlenmesine sahiptir. TGKB örgütsel olarak bağımsız hareket eden, ancak siyasal ve ideolojik olarak TDKP'ye bağlı bir gençlik örgütlenmesidir. TGKB süreç içerisinde feshedilmiştir.
TDKP Mart 1996'da legalleşerek kendini fesheder ve isimini Emek Partisi (EMEP) olarak değiştirmiştir. EMEP kadrolarının çoğu eski TDKP taraftarlarından oluşmaktadır.
Diğer görüşlerle ilgili yaklaşımları
TDKP yöneltilen eleştiriler karşısında Josef Stalin'i savunmakta, Nikita Kruşçev, Leonid Brejnev, Josip Broz Tito, Mihail Gorbaçov gibi isimleri revizyonist olarak tanımlamaktadır. THKO'dan TDKP'ye geçiş sürecinde teorik olarak Marksizm-Leninizm'e sadık kalmış, örgütlenmesini ve kadro politikasını bu şekilde oluşturmuştur. Bir dönem Maoizmin etkisinde kalmış, Çin-Arnavutluk ayrışmasında Arnavutluk Emek Partisi'nin başını çektiği blokla birlikte hareket etmiştir. TDKP, Marksizm temel ilkelerini savunduğunu iddia ederek "çoğulcu", "demokratik", "insancıl" sosyalizm gibi adlarla ortaya çıkan marksizmi revize etmeye yönelik tüm akımları revizyonist olarak nitelemiş, modern revizyonizme karşı mücadele etmiştir. TDKP görüşlerini, eskiden broşür gibi süresiz yayınların yanı sıra periyodik çıkan Merkez Yayın Organı Devrimin Sesi ve Yoldaş gibi yayınlarla yansıtmıştır.
Kaynakça
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Turkiye Devrimci Komunist Partisi haber gazete kitap akademik JSTOR Nisan 2023 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Turkiye Devrimci Komunist Partisi kisaca TDKP Turkiye de faaliyet gosteren yasa disi siyasi partidir Parti 2 Subat 1980 de Izmir de toplanan I Kurulus Kongresi yle Halkin Kurtulusu hareketinin partilesmesi sonucu kurulmustur Turkiye Devrimci Komunist PartisiKisaltmaTDKPKurulus tarihi2 Subat 1980Kapanis tarihiMart 1996BolunmeTDKP Leninist Kanat 1987 1987 TDKIH 1989 OnceliTHKO Halkin KurtulusuArdiliEmek PartisiMerkezYok Yasa disi Genclik koluTurkiye Genc Komunistler BirligiIdeolojiKomunizmSiyasi pozisyonAsiri solTarihiPartilesme sureci 1975 1980 yillari arasindaki surecte yasadi Turkiye Halk Kurtulus Ordusu ekim 1978 de topladigi Konferansla TDKP IO adini aldi Bu insa orgutunun amaci olarak da partinin kurulmasi belirlendi 1975 sonrasi THKO donemi partinin ideolojik siyasal insa donemi olurken 1978 1980 TDKP IO donemi partinin orgutsel cizgisinin insa donemi olarak tanimlanabilir TDKP insa orgutu doneminde ocak 1979 da Ocak Deklerasyonu olarak bilinen bir ajitasyon ve eylem platformu ortaya koydu Platform icinde yasanilan donemi bir gecis donemi olarak degerlendiriyordu Platform fasist diktatorluk olarak gordugu politik sistemi ekonomik siyasal ve cok yonlu toplumsal bir bunalimda oldugunu ve bu bunalimi gelistirmenin partinin gorevi oldugunu tespit ediyordu Bu donemde TDKP genel grev ve direnis cagrisi yapti Bu donemdeki mevcut grevleri destekledi TDKP partilesme sureci dahil olmak uzere devrimcilerin birligi sorununu onemli bir sorun olarak ortaya koymustur 12 Eylul darbesi oncesi ozellikle Devrimci Yol ile birlikte eylemler orgutlemistir 1987 yilinda TDKP yi maoculukla suclayan ayrildi Sonra EKIM Dergisi sonra da Turkiye Komunist Isci Partisi adini aldilar Turkiye yi emperyalist olarak gorduler ve devrim bicimini sosyalist devrim olarak kabul ettiler Ayni yil orgutten ayrildi 1989 yilinda TDKIH orgutten ayrildi Subat 1990 de 1 Genel Konferans ini duzenleyerek bazi politik ve orgutsel kararlar almistir TDKP 1996 yilinda 2 Genel Konferansini gerceklestirdigini kamuoyuna duyurmustur Parti yapisiParti yapisina ragmen 12 Eylul karsisinda direnememistir 1981 Nisaninda orgut buyuk darbe almistir Bu nedenle TDKP 1990 larin basina kadar yurt disinda varlik gostermis on yil kadar sonra ise ulke icinde bahar eylemleri ile birlikte ozellikle isci hareketi icerisinde buyuk etkinlik saglamistir Baslangicta THKO nun uyelik kistaslari yoktur ancak THKO Konferansinda alinan kararla partiye ancak program ve tuzugunu kabul eden ve hayata geciren parti orgutlerinden birinde aktif olarak calisan ve uyelik aidatini duzenli olarak odeyenler uye olarak kabul edilmelidir karari alinmis ve partinin yukaridan asagiya orgutlenmesi fikri ortaya konmustur TDKP uretim ve bolge esasina gore orgutlenmeyi ve hucrelerin orgutsel temel birim oldugunu savunmakta ve uygulamaktadir TDKP azinligin cogunluga alt organlarin ust organlara tum orgut ve uyelerin merkez komiteye ve kongreye tabi oldugu uyelerin kararlarin alinmasi ve uygulanmasina aktif olarak katildigi yonetici organlari denetleyebildigi demokratik merkeziyetciligi orgutsel ilke olarak ongormekte orgut ici demokrasinin gizlilik kosullari dikkate alinarak uygulanmasini dogru bulmaktadir Turkiye deki yonetimi fasist diktatorluk olarak tanimlayan TDKP bu nedenle partinin yasa disi temele sahip yasal bir orgut olarak insa edemeyecegini dusunur Parti orgutunun tamamen yasa disi olmasi ve yasa disi orgutlerin organik bir toplami olmasini temel alinmistir TDKP tuzugunde komunizm okulu olarak tanimlanan genclik icinde TDKP cizgisi dogrultusunda faaliyet yuruten Turkiye Genc Komunistler Birligi TGKB adli bir komsomol orgutlenmesine sahiptir TGKB orgutsel olarak bagimsiz hareket eden ancak siyasal ve ideolojik olarak TDKP ye bagli bir genclik orgutlenmesidir TGKB surec icerisinde feshedilmistir TDKP Mart 1996 da legalleserek kendini fesheder ve isimini Emek Partisi EMEP olarak degistirmistir EMEP kadrolarinin cogu eski TDKP taraftarlarindan olusmaktadir Diger goruslerle ilgili yaklasimlariTDKP yoneltilen elestiriler karsisinda Josef Stalin i savunmakta Nikita Kruscev Leonid Brejnev Josip Broz Tito Mihail Gorbacov gibi isimleri revizyonist olarak tanimlamaktadir THKO dan TDKP ye gecis surecinde teorik olarak Marksizm Leninizm e sadik kalmis orgutlenmesini ve kadro politikasini bu sekilde olusturmustur Bir donem Maoizmin etkisinde kalmis Cin Arnavutluk ayrismasinda Arnavutluk Emek Partisi nin basini cektigi blokla birlikte hareket etmistir TDKP Marksizm temel ilkelerini savundugunu iddia ederek cogulcu demokratik insancil sosyalizm gibi adlarla ortaya cikan marksizmi revize etmeye yonelik tum akimlari revizyonist olarak nitelemis modern revizyonizme karsi mucadele etmistir TDKP goruslerini eskiden brosur gibi suresiz yayinlarin yani sira periyodik cikan Merkez Yayin Organi Devrimin Sesi ve Yoldas gibi yayinlarla yansitmistir Kaynakca Arsivlenmis kopya 22 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2022 PDF web archive org 15 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 11 Nisan 2024 Ayrica bakinizTurkiye Genc Komunistler Birligi Mustafa Yalciner