Bir bilim müzesi, öncelikle bilime adanmış bir müzedir . Daha eski bilim müzeleri, doğa tarihi, paleontoloji, jeoloji, endüstri ve vb. ile ilgili nesnelerin statik gösterimlerine odaklanma eğilimindeydi. Müzecilikteki modern eğilimler, konu yelpazesini genişletti ve birçok etkileşimli sergiyi tanıttı. Giderek 'bilim merkezleri' veya 'keşif merkezleri' olarak anılan modern bilim müzeleri teknolojiyi de içerir.
Bilim merkezleri ve modern müzelerin misyon ifadeleri farklılık gösterse de genellikle bilimi erişilebilir kılan ve keşfetme heyecanını teşvik eden yerlerdir.
, Introduction & Background, p. 2.
Tarih
Rönesans dönemi kadar erken bir tarihte, aristokratlar ailelerine sergilemek üzere ilginç şeyler topladılar. Üniversiteler ve özellikle tıp fakülteleri de öğrencileri için örnek çalışma koleksiyonları bulundurdular. Bilim adamları ve koleksiyonerler bulduklarını özel eşya dolaplarında sergilediler. Bu tür koleksiyonlar, modern doğa tarihi müzelerinin öncülleriydi.
1683'te, doğa felsefesini kapsayan amaca yönelik ilk müze olan (şimdiki adı Museum of the History of Science) Oxford, İngiltere'de açıldı, ancak kapsamı karışıktı.
Bunu 1752'de Madrid'deki ilk özel bilim müzesi izledi ve bu müze Frankocu İspanya'dan neredeyse sağ çıkamadı. Bugün müze, (Consejo Superior de Investigaciones Científicas) ile yakın işbirliği içinde çalışmaktadır.
1836'da kurulan Utrecht Üniversitesi Müzesi ve Hollanda'nın önde gelen araştırma müzesi, orijinal ortamında 18. yüzyıl hayvan ve insan "nadirliklerinden" oluşan kapsamlı bir koleksiyonu sergileyen bir başka müze örneğidir.
Bilim müzelerinin şeceresindeki bir başka dal da Sanayi Devrimi sırasında büyük ulusal sergiler hem bilimin hem de endüstrinin zaferlerini sergilediğinde gelişmiştir. Bir örnek, Londra, İngiltere'deki The Crystal Palace'daki 1851 Büyük Sergisidir ; fazla öğeler, 1857'de kurulan Londra Bilim Müzesi'ne katkıda bulunmuştur.
Amerika Birleşik Devletleri'nde, çeşitli doğa tarihi Dernekleri 19. yüzyılın başlarında koleksiyonlar oluşturdu. Bunlar daha sonra müzelere dönüştü. Dikkate değer bir örnek, 1864'te Boston'da açılan New England Doğa Tarihi Müzesi'dir (şimdi ). Bir diğeri, Mississippi'nin batısındaki ilk bilimsel organizasyon olan 1856'da kurulan idi (organizasyon birkaç on yıldır bilimsel koleksiyonları yönetmesine rağmen, 20. yüzyılın ortalarına kadar resmi bir müze oluşturulmamıştı).
Modern bilim müzeleri
Modern etkileşimli bilim müzesine, 20. yüzyılın başlarında Münih'teki Deutsches Museum (Alman Bilim ve Teknoloji Başyapıtları Müzesi) öncülük etmiş gibi görünüyor. Bu müzede, ziyaretçilerin düğmelere basmaya ve kolları çalıştırmaya teşvik edildiği hareketli sergiler vardı. Konsept, 1911'de küçük oğluyla Deutsches Museum'u ziyaret eden Sears, Roebuck and Company'nin başkanı tarafından Amerika Birleşik Devletleri'ne götürüldü. Bu deneyimden o kadar etkilenmişti ki, memleketinde benzer bir müze inşa etmeye karar verdi. Lyon yakınlarındaki 1931'de kuruldu ve Fransa'daki ilk etkileşimli bilim müzesidir. Chicago 1933 ile 1940 yılları arasında aşamalı olarak açıldı.
1959'da Bilim ve Doğa Tarihi Müzesi (şimdi ), birçok etkileşimli bilim ve tarih sergisinin yer aldığı Saint Louis Bilim Akademisi tarafından resmi olarak oluşturuldu ve Ağustos 1969'da , San Francisco'daki yeni tamamen etkileşimli bilim sergilerine adadı. Deneyim üzerine Exploratorium'un sergilerinin sürümlerinin nasıl oluşturulacağını açıklayan 'Yemek Kitapları' yayınladı.
Eylül 1969'da açılan , statik ekranlar yerine etkileşimli sergilere yer verme eğilimini sürdürdü.
1973'te ilk Omnimax sineması, San Diego'nun Balboa Parkı'ndaki açıldı. Eğik kubbeli Uzay Tiyatrosu, bir planetaryum olarak ikiye katlandı. Bilim Merkezi, kompleksin küçük bir parçası olarak dahil edilen keşif tarzı bir müzeydi. Etkileşimli bilim müzesi, planetaryum ve Omnimax tiyatrosunun bu birleşimi, şu anda birçok büyük bilim müzesinin takip ettiği bir yapılandırmaya öncülük etti.
Yine 1973 yılında, bilim merkezleri, müzeler ve ilgili kurumlar için toplu ses, profesyonel destek ve programlama fırsatları sağlamak üzere uluslararası bir kuruluş olarak (ASTC) kuruldu.
Devasa Cite des Sciences et de l'Industrie (Bilim ve Sanayi Şehri) 1986'da Paris'te açıldı ve kısa süre sonra bunu Danimarka (Experimentarium) , Finlandiya ( Heureka ) ve İspanya'da ( ) ulusal merkezler izledi. Birleşik Krallık'ta, ilk etkileşimli merkezler de 1986'da mütevazı bir ölçekte açıldı ve on yıldan fazla bir süre sonra, tarafından Millenium'u kutlamak için projeler için finanse edildi.
1990'lardan beri Asya'da bilim müzeleri ve merkezleri yaratıldı veya büyük ölçüde genişletildi. Örnekler Tayland'daki ve Japonya'daki Minato Bilim Müzesi'dir .
Bilim merkezleri
Kendilerini bilim merkezi olarak damgalayan müzeler, ziyaretçileri deney yapmaya ve keşfetmeye teşvik eden etkileşimli sergiler içeren uygulamalı bir yaklaşımı vurgular.
(Bilim Merkezi) 1888'de Berlin'de kuruldu. Sergilerinin çoğu, bir dizi Alman teknik müzesinde olduğu gibi, 2. Dünya Savaşı sırasında yok edildi. Saint Louis Bilim Akademisi (1856'da kuruldu) 1959'da Saint Louis Bilim ve Doğa Tarihi Müzesi'ni ( ) kurdu, ancak genellikle bilim merkezleri 1960'lar ve sonrasının bir ürünü. Birleşik Krallık'ta birçoğu tarafından finanse edilen olarak kuruldu.
Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk "bilim merkezi", 1959'da kurulan idi. (kendisini müze yerine 'bilim merkezi' olarak adlandıran ilk büyük kuruluşlardan biri), 1962'de binasında açıldı.
1969'da 's San Francisco, California'da açıldı ve Ontario Bilim Merkezi Toronto, Ontario, Kanada yakınlarında açıldı. 1970'lerin başlarında, o zamanlar Ohio, Columbus'ta Bilim ve Endüstri Merkezi olarak bilinen , ilk 'kampını' yürütmüştü.
1983'te Smithsonian Enstitüsü, ziyaretçileri yeni açılan Ulusal Doğa Tarihi Müzesi Keşif Odasına davet etti ve burada daha önce yasak olan örneklere dokunup onları tutabileceklerdi.
Yeni tarz müzeler karşılıklı destek için bir araya geldi. 1971'de 16 müze müdürü yeni bir dernek kurma olasılığını tartışmak için bir araya geldi; mevcut Amerikan Müzeler Birliği'nden (şimdi ) daha özel olarak ihtiyaçlarına göre uyarlanmış bir tane. Bunun bir sonucu olarak, 1973'te merkezi Washington DC'de bulunan, ancak uluslararası bir örgütsel üyeliğe sahip olan resmen kuruldu.
İlgili Avrupa kuruluşu Ecsite'dir ve Birleşik Krallık'ta Bilim ve Keşif Merkezleri Birliği, 60'ın üzerinde büyük bilim katılımı kuruluşunun çıkarlarını temsil etmektedir. (ASPAC), 1997'de Asya ve Avustralya'da (2022) 20 ülkeden 50'den fazla üyeyle başlatılan bir dernektir. Bölgesel kardeş kuruluşları, Latin Amerika ve Karayipler'de Bilim ve Teknolojinin Yaygınlaştırılması Ağı (RedPOP), Kuzey Afrika ve Orta Doğu bilim merkezleri (NAMES) ve Güney Afrika Bilim ve Teknoloji Merkezleri Birliği'dir (SAASTEC). Hindistan'da , , , ve dahil olmak üzere çeşitli yerlerde bilim merkezleri işletiyor. ve Haydarabad'daki Bilim Garajı da dahil olmak üzere bir dizi özel Bilim Merkezi de bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Fox, Robert (January 2006). "The history of science, medicine and technology at Oxford". . 60 (1): 69-83. doi:10.1098/rsnr.2005.0129 . (PMID) 17153170.
- ^ "El Museo de Ciencias Naturales alerta de su 'colapso por falta de espacio' | elmundo.es". 30 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2023.
- ^ "Utrecht University Museum". Utrecht University. 25 Ekim 2015 tarihinde kaynağından .
- ^ . Encyclopedia of Chicago. 8 Mart 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2021.
- ^ "Exploratorium Cookbook Set, Volumes I, II and III". Exploratorium Store. 30 Mart 2021. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından .
- ^ "Experimentarium". Experimentarium. 31 Mart 2021. 28 Ocak 2017 tarihinde kaynağından .
- ^ "Minato Science Museum". Minato Science Museum. 31 Mart 2021. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ "Deutsches Technikmuseum Berlin". Deutsches Technikmuseum Berlin. 30 Mart 2021. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından .
- ^ "Smithsonian History". Smithsonian Institution Archives. 31 Mart 2021. 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından .
- ^ "ecsite". ecsite. 31 Mart 2021. 20 Haziran 2009 tarihinde kaynağından .
- ^ "The Association for Science and Discovery Centres". The Association for Science and Discovery Centres. 31 Mart 2021. 15 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından .
- ^ "The Science Garage". The Science Garage | Walden Ecoversity. 31 Mart 2021. 13 Aralık 2014 tarihinde kaynağından .
Genel referanslar
- Kaushik, R.,1996, "Hindistan bilim merkezlerinin öğrenme ortamları olarak etkinliği : a study of eğitim hedefleri in design of müze deneyimleri", Yayınlanmamış doktora tezi, University of Leicester, BK
- Kaushik, R.,1996, "Bilim merkezlerinde bilim dışı-yetişkin-ziyaretçiler: yapacakları ne var?", Müzeolojik İnceleme, Cilt. 2, No. 1, s. 72–84.
- Kaushik, R.,1996, "Bilim müzelerinde sağlık önemlidir: bir inceleme", Pearce, S. (ed. ) Müze Çalışmalarında Yeni Araştırma, Cilt. 6, Athlone Press, London/Atlantic Highlands, s. 186–193.
- Kaushik, R.,1997, "Bilim müzelerinde/merkezlerinde tutum geliştirme", Proceedings of the Nova Scotian Institute of Science, Cilt. 40, No.2, s. 1–12.
Konuyla ilgili yayınlar
- Holland, William Jacob (1911). "Museums of Science". Chisholm, Hugh (Ed.). Encyclopædia Britannica. 19 (11. bas.). Cambridge University Press. ss. 64–69.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Bilim müzesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bir bilim muzesi oncelikle bilime adanmis bir muzedir Daha eski bilim muzeleri doga tarihi paleontoloji jeoloji endustri ve vb ile ilgili nesnelerin statik gosterimlerine odaklanma egilimindeydi Muzecilikteki modern egilimler konu yelpazesini genisletti ve bircok etkilesimli sergiyi tanitti Giderek bilim merkezleri veya kesif merkezleri olarak anilan modern bilim muzeleri teknolojiyi de icerir giris Bilim merkezleri ve modern muzelerin misyon ifadeleri farklilik gosterse de genellikle bilimi erisilebilir kilan ve kesfetme heyecanini tesvik eden yerlerdir Gunumuzde anlasildigi sekliyle halk muzesi bilimsel yonteme uygun olarak duzenlenmis ve sergilenen bilim insaninin yani sira daha siradan ziyaretcinin ilgisini ceken ornekler ve diger nesnelerden olusan bir koleksiyondur Orijinal anlamiyla muze terimi ilham perilerine adanmis bir yer anlamina geliyordu insanin zihninin gunluk islerin uzerinde bir yabancilasma havasina ulasabilecegi bir yer Introduction amp Background p 2 TarihRonesans donemi kadar erken bir tarihte aristokratlar ailelerine sergilemek uzere ilginc seyler topladilar Universiteler ve ozellikle tip fakulteleri de ogrencileri icin ornek calisma koleksiyonlari bulundurdular Bilim adamlari ve koleksiyonerler bulduklarini ozel esya dolaplarinda sergilediler Bu tur koleksiyonlar modern doga tarihi muzelerinin onculleriydi 1683 te doga felsefesini kapsayan amaca yonelik ilk muze olan simdiki adi Museum of the History of Science Oxford Ingiltere de acildi ancak kapsami karisikti Bunu 1752 de Madrid deki ilk ozel bilim muzesi izledi ve bu muze Frankocu Ispanya dan neredeyse sag cikamadi Bugun muze Consejo Superior de Investigaciones Cientificas ile yakin isbirligi icinde calismaktadir 1836 da kurulan Utrecht Universitesi Muzesi ve Hollanda nin onde gelen arastirma muzesi orijinal ortaminda 18 yuzyil hayvan ve insan nadirliklerinden olusan kapsamli bir koleksiyonu sergileyen bir baska muze ornegidir Bilim muzelerinin seceresindeki bir baska dal da Sanayi Devrimi sirasinda buyuk ulusal sergiler hem bilimin hem de endustrinin zaferlerini sergilediginde gelismistir Bir ornek Londra Ingiltere deki The Crystal Palace daki 1851 Buyuk Sergisidir fazla ogeler 1857 de kurulan Londra Bilim Muzesi ne katkida bulunmustur Amerika Birlesik Devletleri nde cesitli doga tarihi Dernekleri 19 yuzyilin baslarinda koleksiyonlar olusturdu Bunlar daha sonra muzelere donustu Dikkate deger bir ornek 1864 te Boston da acilan New England Doga Tarihi Muzesi dir simdi Bir digeri Mississippi nin batisindaki ilk bilimsel organizasyon olan 1856 da kurulan idi organizasyon birkac on yildir bilimsel koleksiyonlari yonetmesine ragmen 20 yuzyilin ortalarina kadar resmi bir muze olusturulmamisti Modern bilim muzeleriRovaniemi Finlandiya daki Modern etkilesimli bilim muzesine 20 yuzyilin baslarinda Munih teki Deutsches Museum Alman Bilim ve Teknoloji Basyapitlari Muzesi onculuk etmis gibi gorunuyor Bu muzede ziyaretcilerin dugmelere basmaya ve kollari calistirmaya tesvik edildigi hareketli sergiler vardi Konsept 1911 de kucuk ogluyla Deutsches Museum u ziyaret eden Sears Roebuck and Company nin baskani tarafindan Amerika Birlesik Devletleri ne goturuldu Bu deneyimden o kadar etkilenmisti ki memleketinde benzer bir muze insa etmeye karar verdi Lyon yakinlarindaki 1931 de kuruldu ve Fransa daki ilk etkilesimli bilim muzesidir Chicago 1933 ile 1940 yillari arasinda asamali olarak acildi 1959 da Bilim ve Doga Tarihi Muzesi simdi bircok etkilesimli bilim ve tarih sergisinin yer aldigi Saint Louis Bilim Akademisi tarafindan resmi olarak olusturuldu ve Agustos 1969 da San Francisco daki yeni tamamen etkilesimli bilim sergilerine adadi Deneyim uzerine Exploratorium un sergilerinin surumlerinin nasil olusturulacagini aciklayan Yemek Kitaplari yayinladi Eylul 1969 da acilan statik ekranlar yerine etkilesimli sergilere yer verme egilimini surdurdu 1973 te ilk Omnimax sinemasi San Diego nun Balboa Parki ndaki acildi Egik kubbeli Uzay Tiyatrosu bir planetaryum olarak ikiye katlandi Bilim Merkezi kompleksin kucuk bir parcasi olarak dahil edilen kesif tarzi bir muzeydi Etkilesimli bilim muzesi planetaryum ve Omnimax tiyatrosunun bu birlesimi su anda bircok buyuk bilim muzesinin takip ettigi bir yapilandirmaya onculuk etti Yine 1973 yilinda bilim merkezleri muzeler ve ilgili kurumlar icin toplu ses profesyonel destek ve programlama firsatlari saglamak uzere uluslararasi bir kurulus olarak ASTC kuruldu Devasa Cite des Sciences et de l Industrie Bilim ve Sanayi Sehri 1986 da Paris te acildi ve kisa sure sonra bunu Danimarka Experimentarium Finlandiya Heureka ve Ispanya da ulusal merkezler izledi Birlesik Krallik ta ilk etkilesimli merkezler de 1986 da mutevazi bir olcekte acildi ve on yildan fazla bir sure sonra tarafindan Millenium u kutlamak icin projeler icin finanse edildi 1990 lardan beri Asya da bilim muzeleri ve merkezleri yaratildi veya buyuk olcude genisletildi Ornekler Tayland daki ve Japonya daki Minato Bilim Muzesi dir Bilim merkezleriBulut odalari radyoaktivitenin aciklanmasinda bilim merkezleri arasinda oldukca populerdir Bulut odalari normalde gorunmeyen radyasyon parcaciklarini gorsellestirebilir boylece genel halkin pratikte teorik kavramlari kavramasini saglar Kendilerini bilim merkezi olarak damgalayan muzeler ziyaretcileri deney yapmaya ve kesfetmeye tesvik eden etkilesimli sergiler iceren uygulamali bir yaklasimi vurgular Bilim Merkezi 1888 de Berlin de kuruldu Sergilerinin cogu bir dizi Alman teknik muzesinde oldugu gibi 2 Dunya Savasi sirasinda yok edildi Saint Louis Bilim Akademisi 1856 da kuruldu 1959 da Saint Louis Bilim ve Doga Tarihi Muzesi ni kurdu ancak genellikle bilim merkezleri 1960 lar ve sonrasinin bir urunu Birlesik Krallik ta bircogu tarafindan finanse edilen olarak kuruldu Amerika Birlesik Devletleri ndeki ilk bilim merkezi 1959 da kurulan idi kendisini muze yerine bilim merkezi olarak adlandiran ilk buyuk kuruluslardan biri 1962 de binasinda acildi 1969 da s San Francisco California da acildi ve Ontario Bilim Merkezi Toronto Ontario Kanada yakinlarinda acildi 1970 lerin baslarinda o zamanlar Ohio Columbus ta Bilim ve Endustri Merkezi olarak bilinen ilk kampini yurutmustu 1983 te Smithsonian Enstitusu ziyaretcileri yeni acilan Ulusal Doga Tarihi Muzesi Kesif Odasina davet etti ve burada daha once yasak olan orneklere dokunup onlari tutabileceklerdi Yeni tarz muzeler karsilikli destek icin bir araya geldi 1971 de 16 muze muduru yeni bir dernek kurma olasiligini tartismak icin bir araya geldi mevcut Amerikan Muzeler Birligi nden simdi daha ozel olarak ihtiyaclarina gore uyarlanmis bir tane Bunun bir sonucu olarak 1973 te merkezi Washington DC de bulunan ancak uluslararasi bir orgutsel uyelige sahip olan resmen kuruldu Ilgili Avrupa kurulusu Ecsite dir ve Birlesik Krallik ta Bilim ve Kesif Merkezleri Birligi 60 in uzerinde buyuk bilim katilimi kurulusunun cikarlarini temsil etmektedir ASPAC 1997 de Asya ve Avustralya da 2022 20 ulkeden 50 den fazla uyeyle baslatilan bir dernektir Bolgesel kardes kuruluslari Latin Amerika ve Karayipler de Bilim ve Teknolojinin Yayginlastirilmasi Agi RedPOP Kuzey Afrika ve Orta Dogu bilim merkezleri NAMES ve Guney Afrika Bilim ve Teknoloji Merkezleri Birligi dir SAASTEC Hindistan da ve dahil olmak uzere cesitli yerlerde bilim merkezleri isletiyor ve Haydarabad daki Bilim Garaji da dahil olmak uzere bir dizi ozel Bilim Merkezi de bulunmaktadir Ayrica bakinizKaynakca Fox Robert January 2006 The history of science medicine and technology at Oxford 60 1 69 83 doi 10 1098 rsnr 2005 0129 PMID 17153170 El Museo de Ciencias Naturales alerta de su colapso por falta de espacio elmundo es 30 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2023 Utrecht University Museum Utrecht University 25 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Encyclopedia of Chicago 8 Mart 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2021 Exploratorium Cookbook Set Volumes I II and III Exploratorium Store 30 Mart 2021 27 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Experimentarium Experimentarium 31 Mart 2021 28 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Minato Science Museum Minato Science Museum 31 Mart 2021 22 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Deutsches Technikmuseum Berlin Deutsches Technikmuseum Berlin 30 Mart 2021 29 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Smithsonian History Smithsonian Institution Archives 31 Mart 2021 28 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan ecsite ecsite 31 Mart 2021 20 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan The Association for Science and Discovery Centres The Association for Science and Discovery Centres 31 Mart 2021 15 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan The Science Garage The Science Garage Walden Ecoversity 31 Mart 2021 13 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Genel referanslarKaushik R 1996 Hindistan bilim merkezlerinin ogrenme ortamlari olarak etkinligi a study of egitim hedefleri in design of muze deneyimleri Yayinlanmamis doktora tezi University of Leicester BK Kaushik R 1996 Bilim merkezlerinde bilim disi yetiskin ziyaretciler yapacaklari ne var Muzeolojik Inceleme Cilt 2 No 1 s 72 84 Kaushik R 1996 Bilim muzelerinde saglik onemlidir bir inceleme Pearce S ed Muze Calismalarinda Yeni Arastirma Cilt 6 Athlone Press London Atlantic Highlands s 186 193 Kaushik R 1997 Bilim muzelerinde merkezlerinde tutum gelistirme Proceedings of the Nova Scotian Institute of Science Cilt 40 No 2 s 1 12 Konuyla ilgili yayinlar Holland William Jacob 1911 Museums of Science Chisholm Hugh Ed Encyclopaedia Britannica 19 11 bas Cambridge University Press ss 64 69 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Bilim muzesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir