Antik Roma su kemeri, Antik Roma'da su kaynaklarının yönetimi görevleri için kurulan su kemeri türüdür.
Romalılar, dış kaynaklardan şehirlere ve kasabalara su getirmek için cumhuriyet ve daha sonra imparatorluk dönemi boyunca su kemerleri inşa ettiler. Su kemerinden taşınan su, hamamlara, tuvaletlere, çeşmelere ve özel evlere sağlandı ve ayrıca madencilik operasyonlarını, değirmenciliği, çiftlikleri ve bahçeleri de destekledi.
Su kemerleri, suyu taş, tuğla, beton veya kurşun kanallar içinde aşağı doğru hafif bir eğim boyunca yalnızca yerçekimi yoluyla hareket ettirdi. Burada eğim ne kadar dik olursa akış o kadar hızlı olur. Kanalların çoğu yerin altına inşa edildi ve arazinin dış hatlarını takip etmekteydiler. Genellikle engelleyici zirvelerin etrafından dolandı veya daha az sıklıkla içinden tünel açıldı. Vadilerin veya ovaların araya girdiği yerlerde, kanallar köprü üzerinde taşındı veya içeriği yüksek basınçlı kurşun, seramik veya taş borulara beslendi ve sifonlanmaktaydı. Çoğu su kemeri sistemi, su kaynaklı kalıntıların azaltılmasına yardımcı olan sedimantasyon tankları içeriyordu. Bentler, castella aquae adı verilen dağıtım tankları ve musluklar, ayrı varış noktalarına tedariki düzenliyordu ve tatlı taşma suyu, geçici olarak sarnıçlarda depolanabiliyordu.
Su kemerleri ve içerikleri Roma kanunları ve örfü ile korunmaktaydı. Umumi çeşmelere arz, hamamlara arza göre öncelikliydi ve her ikisi de daha zengin, ücret ödeyen özel kullanıcılara yapılan arza göre öncelik taşıyordu. En zengin vatandaşlardan bazılarına, bir devlet onuru olarak ücretsiz tedarik hakkı verildi. Şehirlerde ve kasabalarda su kemerlerinden akan temiz su, dolgu ve boyama gibi yüksek su tüketimine sahip endüstriler ile değirmencilik gibi su kullanan ancak neredeyse hiç su tüketmeyen endüstrileri destekledi. Kullanılmış su ve fazladan kalan su süs bahçelerini ve bostanları beslemekte ve kanalizasyonları temizliyordu. Yetiştirme mevsiminde tarım için su kemeri suyunun izinsiz olarak kırsal kesimlere yönlendirilmesi yaygındı, ancak tarım, Roma'nın ekonomisinin ve zenginliğinin özü olmasından ve gıda fiyatlarının düşük tutulmasına yardımcı olduğu için nadiren dava açılırdı.
Roma'nın ilk su kemeri MÖ 312'de inşa edildi ve şehrin sığır pazarına bir su çeşmesi sağladı. MS 3. yüzyılda, kentte 11 su kemeri bulunmaktaydı ve bir milyonu aşkın bir nüfusa su sağlamaktaydı. Roma İmparatorluğu'ndaki şehirler ve kasabalar bu modeli taklit ettiler ve su kemerlerini kamu yararı ve sivil gurur nesneleri olarak finanse ettiler. Roma su kemerlerinin çoğu güvenilir ve dayanıklı olduğunu kanıtlanmış olup bazıları erken modern çağda muhafaza edildi ve birkaçı hala kısmen kullanılmaktadır. Su kemeri araştırma ve yapım yöntemleri, MÖ 1. yüzyılda Vitruvius tarafından De architecture adlı çalışmasında belirtilmiştir. General Frontinus, Roma İmparatorluğu'nun kamu su kaynaklarının sorunları, kullanımları ve suiistimalleri hakkındaki resmi raporunda daha fazla ayrıntı veriyor. Su kemeri mimarisinin dikkate değer örnekleri arasında Segovia Su Kemeri'nin destekleyici ayakları ve Konstantinopolis'in su kemeriyle beslenen sarnıçları yer alır.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Antik Roma su kemeri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Sextus Julius Frontinus. De Aquaeductu Urbis Romae 15 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (On the water management of the city of Rome). Translated by R. H. Rodgers. . 2003.
- Lacus Curtius – entry on Roman waterworks, uchicago.edu
- Roman aqueducts 16 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Wilke D. Schram (Univ. of Utrecht, NL), Cees Passchier (Univ. of Mainz, DEU), Driek van Opstal (ret.)
- The Atlas Project of Roman Aqueducts 3 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antik Roma su kemeri Antik Roma da su kaynaklarinin yonetimi gorevleri icin kurulan su kemeri turudur Galya daki Pont du Gard in coklu kemerleriRoma daki su kemerlerinin plani Romalilar dis kaynaklardan sehirlere ve kasabalara su getirmek icin cumhuriyet ve daha sonra imparatorluk donemi boyunca su kemerleri insa ettiler Su kemerinden tasinan su hamamlara tuvaletlere cesmelere ve ozel evlere saglandi ve ayrica madencilik operasyonlarini degirmenciligi ciftlikleri ve bahceleri de destekledi Su kemerleri suyu tas tugla beton veya kursun kanallar icinde asagi dogru hafif bir egim boyunca yalnizca yercekimi yoluyla hareket ettirdi Burada egim ne kadar dik olursa akis o kadar hizli olur Kanallarin cogu yerin altina insa edildi ve arazinin dis hatlarini takip etmekteydiler Genellikle engelleyici zirvelerin etrafindan dolandi veya daha az siklikla icinden tunel acildi Vadilerin veya ovalarin araya girdigi yerlerde kanallar kopru uzerinde tasindi veya icerigi yuksek basincli kursun seramik veya tas borulara beslendi ve sifonlanmaktaydi Cogu su kemeri sistemi su kaynakli kalintilarin azaltilmasina yardimci olan sedimantasyon tanklari iceriyordu Bentler castella aquae adi verilen dagitim tanklari ve musluklar ayri varis noktalarina tedariki duzenliyordu ve tatli tasma suyu gecici olarak sarniclarda depolanabiliyordu Su kemerleri ve icerikleri Roma kanunlari ve orfu ile korunmaktaydi Umumi cesmelere arz hamamlara arza gore oncelikliydi ve her ikisi de daha zengin ucret odeyen ozel kullanicilara yapilan arza gore oncelik tasiyordu En zengin vatandaslardan bazilarina bir devlet onuru olarak ucretsiz tedarik hakki verildi Sehirlerde ve kasabalarda su kemerlerinden akan temiz su dolgu ve boyama gibi yuksek su tuketimine sahip endustriler ile degirmencilik gibi su kullanan ancak neredeyse hic su tuketmeyen endustrileri destekledi Kullanilmis su ve fazladan kalan su sus bahcelerini ve bostanlari beslemekte ve kanalizasyonlari temizliyordu Yetistirme mevsiminde tarim icin su kemeri suyunun izinsiz olarak kirsal kesimlere yonlendirilmesi yaygindi ancak tarim Roma nin ekonomisinin ve zenginliginin ozu olmasindan ve gida fiyatlarinin dusuk tutulmasina yardimci oldugu icin nadiren dava acilirdi Roma nin ilk su kemeri MO 312 de insa edildi ve sehrin sigir pazarina bir su cesmesi sagladi MS 3 yuzyilda kentte 11 su kemeri bulunmaktaydi ve bir milyonu askin bir nufusa su saglamaktaydi Roma Imparatorlugu ndaki sehirler ve kasabalar bu modeli taklit ettiler ve su kemerlerini kamu yarari ve sivil gurur nesneleri olarak finanse ettiler Roma su kemerlerinin cogu guvenilir ve dayanikli oldugunu kanitlanmis olup bazilari erken modern cagda muhafaza edildi ve birkaci hala kismen kullanilmaktadir Su kemeri arastirma ve yapim yontemleri MO 1 yuzyilda Vitruvius tarafindan De architecture adli calismasinda belirtilmistir General Frontinus Roma Imparatorlugu nun kamu su kaynaklarinin sorunlari kullanimlari ve suiistimalleri hakkindaki resmi raporunda daha fazla ayrinti veriyor Su kemeri mimarisinin dikkate deger ornekleri arasinda Segovia Su Kemeri nin destekleyici ayaklari ve Konstantinopolis in su kemeriyle beslenen sarniclari yer alir Kaynakca Bannon Cynthia Gardens and Neighbors Private Water Rights in Roman Italy University of Michigan Press 2009 pp 65 73 Gargarin M and Fantham E editors The Oxford Encyclopedia of Ancient Greece and Rome Volume 1 p 145 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Antik Roma su kemeri ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Sextus Julius Frontinus De Aquaeductu Urbis Romae 15 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde On the water management of the city of Rome Translated by R H Rodgers 2003 Lacus Curtius entry on Roman waterworks uchicago edu Roman aqueducts 16 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Wilke D Schram Univ of Utrecht NL Cees Passchier Univ of Mainz DEU Driek van Opstal ret The Atlas Project of Roman Aqueducts 3 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde