Osmanlı-Bizans Savaşı (1421-1424), Bizans-Osmanlı savaşları'nın Osmanlı zaferiyle sonuçlanan bir evresi.
Osmanlı-Bizans Savaşı (1421-1424) | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bizans-Osmanlı Savaşları | |||||||||||
II. Murad | |||||||||||
| |||||||||||
Taraflar | |||||||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Bizans İmparatorluğu | ||||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||||
Turahan Bey | II. Manuil |
II. Murad 1421 yılında tahta çıkmasının ardından Mustafa Çelebi'yi serbest bırakıp destekleyerek Düzmece Mustafa İsyanı'nın başlamasına neden olan Bizans İmparatorluğu'na karşı Osmanlı Devleti'nin açtığı savaşta İstanbul Kuşatması (1422) sonuçsuz kalsa da, Türk birliklerinin Selanik, Attika ve Mora bölgelerinde kazandığı başarılar üzerine, Bizans İmparatorluğu 22 Şubat 1424'te haraç yükümlülüğüne ve toprak kaybına mecbur eden bir anlaşma imzalamak zorunda kaldı.
Savaşın nedenleri
II. Murad 1421 yılında tahta çıktığında cülûsunu bildirmek ve babası I. Mehmed'in akdetmiş olduğu anlaşmaları yenilemek için Karaman ve Menteşe beyleri ile Macaristan Kralı Sigismund'a ve Bizans İmparatoru II. Manuil'e elçiler gönderdi. Beyliklerle anlaşmalar yenilenip, Macaristan Krallığı'yla da beş senelik ateşkes anlaşması yapılırken, Bizans İmparatorluğu'yla anlaşmanın yenilenmesi mümkün olmadı.
Zira, II. Murad'ın elçilerinin İstanbul'a varmasından önce II. Manuil'in elçileri Paleolog Lakines ile Teologos Coraks, I. Mehmed'in vasiyetnamesinin hükmünün icrasını talep etme göreviyle Bursa'ya gitmişlerdi. elçiler, bu vasiyetname uyarınca, I. Mehmed'in ardılı olan diğer iki erkek kardeşinin İmparator'a teslim edilmesini talep ettiler, aksi takdirde ise Yıldırım Beyazıt'ın "oğlu ve veliahtı" Mustafa Çelebi'nin serbest bırakılarak "Osmanlı Avrupası'nın hâkimi" addedileceğini ve bir süre sonra da "Osmanlı Asyası'nın da hâkimi" olarak kabul edilerek meşru hükümdar olarak tanınacağını bildirdiler. Bizans elçileriyle müzakereleri Padişah adına yürüten Sadrazam Bayezid Paşa bu talebi reddetti.
Bunun üzerine II. Manuil, Dimitrius Laskaris Leondarius komutasında on kadırgalık bir filoyu Limni'ye göndererek, burada rehin tutulan Mustafa Çelebi ile kader arkadaşı Cüneyd Bey'in serbest bırakılarak Osmanlı Devleti'nin Avrupa'daki topraklarına nakledilmeleri emrini verdi. Limni'de II. Manuil'in önerdiği koşulları teyidle Bizans İmparatorluğu'yla bir anlaşma yapan Mustafa Çelebi Bizans'ın vereceği desteğe karşılık, II. Murad'a karşı mücadelesinde başarılı olması halinde, Gelibolu, İstanbul'un kuzeyinden Osmanlı-Boğdan sınırına kadar Karadeniz sahilindeki bütün şehirler ile güneyde Aynoroz'a kadarki şehirleri Bizans İmparatorluğu'na iade etmeyi taahhüt etti.
Anlaşmanın akdedilmesinden sonra da Bizans Filosu Komutanı Laskaris onu ve Cüneyd Bey'i Limni'den Gelibolu'ya nakletti. Bu suretle, henüz sekiz yıl önce Fetret Devri'nden çıkmış Osmanlı Devleti'ni yeni bir iç karışıklığa sürükleyecek Düzmece Mustafa İsyanı başladı.
Bununla birlikte, Mustafa Çelebi'nin refakatindeki Laskaris'in askerlerini azad edip II. Manuil'le anlaşmasına riayet etmeyeceğine dair emareler gösterince, II. Manuil bu defa II. Murad'la uzlaşma yollarını aradı. II. Murad Sadrazam Çandarlı İbrahim Paşa'yı (selefi Bayezid Paşa Mustafa Çelebi'ye yenilip esir düşmüş, ardından öldürülmüştü) İmparator'a elçi olarak yolladı ve Bizans 12 yıl önce nasıl babası I. Mehmed'yi Musa Çelebi'nin harekâtına karşı desteklediyse, kendisinin de Mustafa Çelebi'ye karşı desteklenmesi talebini iletti. Ancak, II. Manuil'in II. Murad'ın iki erkek kardeşini rehin olarak göndermesi koşulunda ısrar etmesi nedeniyle müzakereler kesildi.
Savaşın gelişimi
İstanbul Kuşatması (1422)
1422 yılının ilk aylarında Düzmece Mustafa İsyanı'nı bastırmayı başaran II. Murad, İstanbul üzerine yürümek üzere hazırlıklara başladı. Tüm planları kısa sürede boşa çıkan II. Manuil ise müzakerelerin kesilmesi konusunda suçu maktul Bayezid Paşa'ya atmak üzere bir elçi heyeti gönderdiyse de bunlar II. Murad tarafından kabul olunmadı.
Mayıs ayında Bizans toprakları Mihaloğlu Mehmed Bey komutasındaki akıncılar tarafından surlara kadar tahrip edildikten sonra yaklaşık 10.000 kişilik Türk ordusu surların önünde göründü. Ufak çaplı çarpışmalar sürerken, II. Murad'ın kardeşi Küçük Mustafa'nın Karaman ve Germiyan Beylerinin takviye ettikleri birlikleriyle İznik'i alıp Bursa'yı kuşattığı haberi alındı. Bu durumda II. Murad İstanbul’a karşı 10 Ağustos'ta (sonuç getirmeyen) son bir genel taarruz yaptırdı ve şehri abluka altında tutmaya devam edecek bir kuvvet bırakarak Edirne'ye döndü ve oradan Anadolu'ya geçti. Eylül ayında ise İstanbul'a uygulanan abluka tamamen kaldırıldı. İstanbul bir kez daha Osmanlı Devleti'ne başka bir yerden gelen tehdit sayesinde kurtulmuştu. Bununla birlikte Fetret Devri döneminde Trakya'da Osmanlı Devleti'nden geri aldığı bütün toprakları da kaybetmişti.
Mora Seferi (1423)
II. Murad 20 Şubat 1423'te Küçük Mustafa'nın ayaklanmasını da kesin olarak bastırıp Candaroğulları üzerine yürürken, Teselya Sancakbeyi Turahan Bey'i de (bazı kaynaklarda ) Bizans İmparatorluğu'nun Yunanistan anakarasındaki topraklarının üzerine yolladı. Mora Yarımadası'nı Yunanistan anakarasına bağlayan Korint Kıstağı'nın kapatmak üzere inşa edilmiş ve II. Manuil tarafından tahkim edilmiş Hexamilion (Germe) surunu 1 Mayıs'ta zapteden Turahan Bey Mora’ya girdi. Lakedemonya, Kardiça (Gardica) ve kalesini (Arkadya bölgesinde) zaptetti. 5 Haziran'da ise Davia şehrinin surlarının yanında muhafız Arnavut birliklerine karşı giriştiği Davia Muharebesi'nde büyük bir zafer elde etti ve 800 esir aldı.
Selanik Kuşatması (1423)
Selanik I. Bayezid döneminde (1394) Osmanlı egemenliğine geçmişse de, Fetret Devri'nde başlayan taht mücadelesinde İmparator II. Manuil'in desteğini sağlamak isteyen Süleyman Çelebi'nin 1403 yılında VII. İoannis'le akdettiği Gelibolu Antlaşması'yla (Kartal, Pendik, Gebze, Silivri ve Tesalya'yla birlikte) Bizanslılara geri verilmişti.
1422 yazında önce Selanik çevresindeki Aleksandreya ve Kalamarya'yı zaptetti. 1423'te ise Selanik tam bir kuşatma altına alındı. Uzun süreli ve etkili Türk hücumları sonucunda şehirde başgösteren kıtlık sonucunda çaresiz kalan II. Manuil'in oğlu Selanik Despotu Andronikos 7 Temmuz 1423'te bir miktar para karşılığında Selanik'i Venedik'e sattı.
Savaşın sonucu
Selanik'in Venediklilere satılması büyük bir buhrana neden oldu. Venedik, Osmanlılar’ın Selanik'in işgalini tanıması için bir taraftan yıllık haraç vermeyi (1.500-2.000 düka altını) teklif ediyor, diğer taraftan Pietro Loredano kumandasında donanmasını Gelibolu karşısına gönderirken, genel bir taarruz için İzmiroğlu Cüneyd Bey, Eflak Prensi ve Macar kralı Sigismund'la ittifak hazırlıyordu. Osmanlılar, İstanbul’un da Venedikliler’e teslim edileceği endişesine kapıldı. Venedik'ten beklediği yardımı da bulamayan Bizans İmparatorluğu da barışa yanaştı.Cenevizliler’in aracılığı ile II. Murad, yeni Bizans İmparatoru VIII. İoannis'le barış antlaşması (Ahidnâme) imzaladı (22 Şubat 1424).
Bu Ahidnâmeyle Bizans İmparatorluğu;
- Osmanlı Devleti'ne yıllık 100.000 akçe ya da 30.000 düka cizye ödemeyi kabul etti.
- Silivri ve Terkos hisarları haricinde bu hattın batısında kalan (1403 tarihli Gelibolu Antlaşması'yla elde etmiş olduğu) Marmara, Ege ve Karadeniz kıyılarındaki tüm toprakları Osmanlı Devleti'ne terk etti.
Ayrıca Turahan Bey'in Mora Seferi sonucunda da Mora Despotluğu;
- Yıllık haraç vermeye mecbur kaldı.
- Korint Kıstağı boyunca yapılan Heksamilyon (Kerme) surlarını yeniden inşa etmemeyi taahhüt etti.
Neticede, Bizans İmparatoru II. Manuil'in yanlış olarak değerlendirilebilecek hesabı neticesinde Bizans İmparatorluğu toprak kaybına uğrayarak İstanbul çevresine sıkıştı, Selanik'i kaybetti ve Mora'yla bağlantısı tamamen koptu.
Bu barış antlaşmasından hemen sonra Eflâk Voyvodası Mirça ve Sırp Despotu Lazar II. Murad'ın sarayına gelerek Ahidnâmelerini yenilediler. Ardından Sırp elçinin refakatinde Kutsal Roma İmparatorluğu tahtına da geçmiş Macar Kralı Sigismund'u tebrike giden Türk elçisi II. Murad'ın barış teklifini iletti (Macaristan'la ateşkes yürürlükteydi). Sigismund teklifi kabul edince 1424 Temmuz ayında imzalandı.
Bu sayede batıdaki komşularıyla barış yapan II. Murad önce İzmiroğlu Cüneyd Bey, ardından da Venedik'le mücadelesine yönelme olanağı buldu.
Dış bağlantılar
- "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, cilt 26 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20200406202137/http://www.islamansiklopedisi.org.tr/murad-ii arşivlendi. İslam Ansiklopedisi, "Murad II" maddesi, Müellif: Halil İnalcık]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Osmanli Bizans Savasi 1421 1424 Bizans Osmanli savaslari nin Osmanli zaferiyle sonuclanan bir evresi Osmanli Bizans Savasi 1421 1424 Bizans Osmanli SavaslariII MuradTarih1421 1424BolgeIstanbul Selanik Attika MoraSebepII Murad in tahta cikmasindan sonra Bizans Imparatorlugu nun barisi yenilemeye yanasmayip Duzmece Mustafa Isyani ni cikarmasiSonucOsmanli zaferiCografi DegisikliklerOsmanli Silivri Terkos hattinin batisindaki topraklari ile Aleksandreya ve Kalamarya yi geri aldiTaraflarOsmanli ImparatorluguBizans Imparatorlugu Mora Despotlugu Selanik TekfuruguKomutanlar ve liderlerII Murad Turahan BeyII Manuil II Theodoros Paleologos Mora despotu Andronikos Selanik despotu II Murad 1421 yilinda tahta cikmasinin ardindan Mustafa Celebi yi serbest birakip destekleyerek Duzmece Mustafa Isyani nin baslamasina neden olan Bizans Imparatorlugu na karsi Osmanli Devleti nin actigi savasta Istanbul Kusatmasi 1422 sonucsuz kalsa da Turk birliklerinin Selanik Attika ve Mora bolgelerinde kazandigi basarilar uzerine Bizans Imparatorlugu 22 Subat 1424 te harac yukumlulugune ve toprak kaybina mecbur eden bir anlasma imzalamak zorunda kaldi Savasin nedenleriII Murad 1421 yilinda tahta ciktiginda culusunu bildirmek ve babasi I Mehmed in akdetmis oldugu anlasmalari yenilemek icin Karaman ve Mentese beyleri ile Macaristan Krali Sigismund a ve Bizans Imparatoru II Manuil e elciler gonderdi Beyliklerle anlasmalar yenilenip Macaristan Kralligi yla da bes senelik ateskes anlasmasi yapilirken Bizans Imparatorlugu yla anlasmanin yenilenmesi mumkun olmadi Zira II Murad in elcilerinin Istanbul a varmasindan once II Manuil in elcileri Paleolog Lakines ile Teologos Coraks I Mehmed in vasiyetnamesinin hukmunun icrasini talep etme goreviyle Bursa ya gitmislerdi elciler bu vasiyetname uyarinca I Mehmed in ardili olan diger iki erkek kardesinin Imparator a teslim edilmesini talep ettiler aksi takdirde ise Yildirim Beyazit in oglu ve veliahti Mustafa Celebi nin serbest birakilarak Osmanli Avrupasi nin hakimi addedilecegini ve bir sure sonra da Osmanli Asyasi nin da hakimi olarak kabul edilerek mesru hukumdar olarak taninacagini bildirdiler Bizans elcileriyle muzakereleri Padisah adina yuruten Sadrazam Bayezid Pasa bu talebi reddetti Bunun uzerine II Manuil Dimitrius Laskaris Leondarius komutasinda on kadirgalik bir filoyu Limni ye gondererek burada rehin tutulan Mustafa Celebi ile kader arkadasi Cuneyd Bey in serbest birakilarak Osmanli Devleti nin Avrupa daki topraklarina nakledilmeleri emrini verdi Limni de II Manuil in onerdigi kosullari teyidle Bizans Imparatorlugu yla bir anlasma yapan Mustafa Celebi Bizans in verecegi destege karsilik II Murad a karsi mucadelesinde basarili olmasi halinde Gelibolu Istanbul un kuzeyinden Osmanli Bogdan sinirina kadar Karadeniz sahilindeki butun sehirler ile guneyde Aynoroz a kadarki sehirleri Bizans Imparatorlugu na iade etmeyi taahhut etti Anlasmanin akdedilmesinden sonra da Bizans Filosu Komutani Laskaris onu ve Cuneyd Bey i Limni den Gelibolu ya nakletti Bu suretle henuz sekiz yil once Fetret Devri nden cikmis Osmanli Devleti ni yeni bir ic karisikliga surukleyecek Duzmece Mustafa Isyani basladi Bununla birlikte Mustafa Celebi nin refakatindeki Laskaris in askerlerini azad edip II Manuil le anlasmasina riayet etmeyecegine dair emareler gosterince II Manuil bu defa II Murad la uzlasma yollarini aradi II Murad Sadrazam Candarli Ibrahim Pasa yi selefi Bayezid Pasa Mustafa Celebi ye yenilip esir dusmus ardindan oldurulmustu Imparator a elci olarak yolladi ve Bizans 12 yil once nasil babasi I Mehmed yi Musa Celebi nin harekatina karsi desteklediyse kendisinin de Mustafa Celebi ye karsi desteklenmesi talebini iletti Ancak II Manuil in II Murad in iki erkek kardesini rehin olarak gondermesi kosulunda israr etmesi nedeniyle muzakereler kesildi Savasin gelisimiIstanbul Kusatmasi 1422 Imparator II Manuil 1422 yilinin ilk aylarinda Duzmece Mustafa Isyani ni bastirmayi basaran II Murad Istanbul uzerine yurumek uzere hazirliklara basladi Tum planlari kisa surede bosa cikan II Manuil ise muzakerelerin kesilmesi konusunda sucu maktul Bayezid Pasa ya atmak uzere bir elci heyeti gonderdiyse de bunlar II Murad tarafindan kabul olunmadi Mayis ayinda Bizans topraklari Mihaloglu Mehmed Bey komutasindaki akincilar tarafindan surlara kadar tahrip edildikten sonra yaklasik 10 000 kisilik Turk ordusu surlarin onunde gorundu Ufak capli carpismalar surerken II Murad in kardesi Kucuk Mustafa nin Karaman ve Germiyan Beylerinin takviye ettikleri birlikleriyle Iznik i alip Bursa yi kusattigi haberi alindi Bu durumda II Murad Istanbul a karsi 10 Agustos ta sonuc getirmeyen son bir genel taarruz yaptirdi ve sehri abluka altinda tutmaya devam edecek bir kuvvet birakarak Edirne ye dondu ve oradan Anadolu ya gecti Eylul ayinda ise Istanbul a uygulanan abluka tamamen kaldirildi Istanbul bir kez daha Osmanli Devleti ne baska bir yerden gelen tehdit sayesinde kurtulmustu Bununla birlikte Fetret Devri doneminde Trakya da Osmanli Devleti nden geri aldigi butun topraklari da kaybetmisti Mora Seferi 1423 II Murad 20 Subat 1423 te Kucuk Mustafa nin ayaklanmasini da kesin olarak bastirip Candarogullari uzerine yururken Teselya Sancakbeyi Turahan Bey i de bazi kaynaklarda Bizans Imparatorlugu nun Yunanistan anakarasindaki topraklarinin uzerine yolladi Mora Yarimadasi ni Yunanistan anakarasina baglayan Korint Kistagi nin kapatmak uzere insa edilmis ve II Manuil tarafindan tahkim edilmis Hexamilion Germe surunu 1 Mayis ta zapteden Turahan Bey Mora ya girdi Lakedemonya Kardica Gardica ve kalesini Arkadya bolgesinde zaptetti 5 Haziran da ise Davia sehrinin surlarinin yaninda muhafiz Arnavut birliklerine karsi giristigi Davia Muharebesi nde buyuk bir zafer elde etti ve 800 esir aldi Selanik Kusatmasi 1423 Selanik I Bayezid doneminde 1394 Osmanli egemenligine gecmisse de Fetret Devri nde baslayan taht mucadelesinde Imparator II Manuil in destegini saglamak isteyen Suleyman Celebi nin 1403 yilinda VII Ioannis le akdettigi Gelibolu Antlasmasi yla Kartal Pendik Gebze Silivri ve Tesalya yla birlikte Bizanslilara geri verilmisti 1422 yazinda once Selanik cevresindeki Aleksandreya ve Kalamarya yi zaptetti 1423 te ise Selanik tam bir kusatma altina alindi Uzun sureli ve etkili Turk hucumlari sonucunda sehirde basgosteren kitlik sonucunda caresiz kalan II Manuil in oglu Selanik Despotu Andronikos 7 Temmuz 1423 te bir miktar para karsiliginda Selanik i Venedik e satti Savasin sonucuSelanik in Venediklilere satilmasi buyuk bir buhrana neden oldu Venedik Osmanlilar in Selanik in isgalini tanimasi icin bir taraftan yillik harac vermeyi 1 500 2 000 duka altini teklif ediyor diger taraftan Pietro Loredano kumandasinda donanmasini Gelibolu karsisina gonderirken genel bir taarruz icin Izmiroglu Cuneyd Bey Eflak Prensi ve Macar krali Sigismund la ittifak hazirliyordu Osmanlilar Istanbul un da Venedikliler e teslim edilecegi endisesine kapildi Venedik ten bekledigi yardimi da bulamayan Bizans Imparatorlugu da barisa yanasti Cenevizliler in araciligi ile II Murad yeni Bizans Imparatoru VIII Ioannis le baris antlasmasi Ahidname imzaladi 22 Subat 1424 Bu Ahidnameyle Bizans Imparatorlugu Osmanli Devleti ne yillik 100 000 akce ya da 30 000 duka cizye odemeyi kabul etti Silivri ve Terkos hisarlari haricinde bu hattin batisinda kalan 1403 tarihli Gelibolu Antlasmasi yla elde etmis oldugu Marmara Ege ve Karadeniz kiyilarindaki tum topraklari Osmanli Devleti ne terk etti Ayrica Turahan Bey in Mora Seferi sonucunda da Mora Despotlugu Yillik harac vermeye mecbur kaldi Korint Kistagi boyunca yapilan Heksamilyon Kerme surlarini yeniden insa etmemeyi taahhut etti Neticede Bizans Imparatoru II Manuil in yanlis olarak degerlendirilebilecek hesabi neticesinde Bizans Imparatorlugu toprak kaybina ugrayarak Istanbul cevresine sikisti Selanik i kaybetti ve Mora yla baglantisi tamamen koptu Bu baris antlasmasindan hemen sonra Eflak Voyvodasi Mirca ve Sirp Despotu Lazar II Murad in sarayina gelerek Ahidnamelerini yenilediler Ardindan Sirp elcinin refakatinde Kutsal Roma Imparatorlugu tahtina da gecmis Macar Krali Sigismund u tebrike giden Turk elcisi II Murad in baris teklifini iletti Macaristan la ateskes yururlukteydi Sigismund teklifi kabul edince 1424 Temmuz ayinda imzalandi Bu sayede batidaki komsulariyla baris yapan II Murad once Izmiroglu Cuneyd Bey ardindan da Venedik le mucadelesine yonelme olanagi buldu Dis baglantilar Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer cilt 26 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nisan 2020 tarihindeWayback Machine sitesinde https web archive org web 20200406202137 http www islamansiklopedisi org tr murad ii arsivlendi Islam Ansiklopedisi Murad II maddesi Muellif Halil Inalcik