Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Colin Chapman (19 Mayıs 1928 - 16 Aralık 1982), otomotiv endüstrisinde etkili bir İngiliz tasarımcıdır. Mucit ve Lotus arabalarının kurucusudur.
Üniversite yıllarını University College London'da (UCL) yapısal mühendislik okuyarak geçirmiştir. Üniversiteden sonra hava filosuna katılıp pilot olmuştur. Chapman, 1948'de lisans derecesi almadan UCL'den ayrılmıştır. 1949'da son matematik makalesini verip bir yıl sonra derecesini almıştır. 1948'de Kraliyet Hava Kuvvetleri'ne kısa bir süre katılmıştır. Hava kuvvetlerinde kalıcı bir mevki teklif edilmiştir. Ancak bunu sivil hayatına hızlı geri dönmek için geri çevirmiştir. Birkaç başarısız denemeden sonra Chapman, yapı mühendisliği becerilerini kullanarak binalar için uygun yapısal malzeme olan alüminyum satmaya çalışan 'a katılmıştır.
1952'de otomobil şirketi olan Lotus'u kurmuştur. Chapman başlangıçta boş zamanlarında Lotus'u yönetmiştir. Lotus ve Chapman bir grup otomotiv meraklısı tarafından desteklenmiştir. O zamanın en son havacılık mühendisliği tekniklerine hakimdir. Bu bilgisi, onun büyük otomotiv teknik ilerlemelerine ulaşabilmesi için hayati öneme sahip olacaktır. "Güç eklemek sizi düzlüklerde daha hızlı yapar ancak ağırlık çıkarmak sizi her yerde daha hızlı yapar" demesiyle ünlüdür. Tasarım felsefesi, beygir gücünü ve yay oranlarını yükseltmek yerine; hafif ve sağlam yol tutuşlu araçlara odaklanmaktır.
Onun yönetiminde, takım olarak yarışlara katılım sağlanmıştır. Lotus 1962 ve 1978 yılları arasında ABD'de yedi Formula 1 Kurucular Şampiyonluğu, altı Sürücü Şampiyonluğu ve İndianapolis 500 yarışı kazanmıştır. Lotus, nispeten uygun fiyatlı ve son teknoloji spor otomobillerin on binlercesini üretmiştir. Lotus, 1970'lerde endüstriyel düşüşünden sonra hala iş başında olan İngiliz spor otomobil üreticisinden biri olup üretimine devam etmektedir.
Chapman 16 Aralık 1982'de 54 yaşında kalp krizi geçirip ölmüştür.
Kariyer
1948'de Chapman, modifiye edilmiş bir Austin 7 olan MK1 ile özel olarak bölgesel yarış etkinliklerine girmiştir. Neden "Lotus" adını seçtiğinini sebebini kimse bilmemektedir. Ancak bir birkaç teori "Lotus Blossom" olarak adlandırdığı kız arkadaşı (daha sonra karısı) Hazel’in adıdır. Kazandığı para ödülü ile Lotus MK2'yi geliştirmiştir. Lotus 6 üzerinden devam eden başarısı ile arabaların kitlerini satmaya başlamıştır. 1956'da 100'den fazla satılmıştır. 1957'de, işlerin gerçekten iyi gitmiştir. Caterham otomobillerinin bir versiyonunu üretmiştir. Caterham 7 ve 90'dan fazla farklı Lotus 7 klon, halka çeşitli üreticiler tarafından sunulan benzerleri ve çeşitleri bulunmaktadır. 1950'lerde Chapman, Formula 1'e gelene kadar motor yarışı formülleri boyunca ilerlemiştir. Bir dizi yarış arabası tasarladı ve üretmiştir. Bazen çok başarılı ve çok arananlar gibi sınırlı üretim sürdürme noktasına gelmiştir.
Mühendislik çalışmalarının yanı sıra, 1956'da Vanwall F1 car'da pilotluk yapmıştır. Ancak bir takım arkadaşına çarpmıştır. Yarış pilotu olarak kariyerini sonlandırmıştır. Bu onu teknik tarafa odaklandırmıştır. John Cooper ile birlikte, önde gelen motor sporculuğu yarışlarında devrim yaratmışlardır. Küçük ve hafif orta motorlu araçları güç açısından çok şey vermiştir. Ancak üstün yol tutuşu, rakip arabalarının genellikle ön motorlu Ferrari'leri ve Maserati’leri yendiği anlamına gelmektedir. Efsanevi yarış pilotu Jim Clark direksiyona geçmiştir. Lotus Takımı istedikleri zaman kazanabileceklerini görmüştür. Clark'ın efsanevi Lotus 25'i sürmesiyle, Lotus takımı ilk kez F1 Dünya Şampiyonası'nı 1963'te kazanmıştır. 1965'te Indianapolis 500'de Lotus 38 kullanan Clark'tır. Jim Clark 1968'de Hockenheimring'de formula 2 aracıyla yarışırken kaza nedeniyle ölmüştür. Kaza arka lastik arızası nedeniyle meydana geldiği düşünülmüştür. Ancak kesin nedeni hiç bilinmemektedir. Clark ve Chapman çok yakın arkadaşlardı ve Clark'ın ölümü Chapman'ı harap etmiştir.
Bu trajediden bağımsız olarak Jochen Rindt'i, Lotus 72'den şikayet etmesine rağmen Monza'daki 1970 İtalya Grand Prix'sinde sürmeye zorlamıştır. Araba arızası nedeniyle Rindt, 5 Eylül 1970'te bariyerlere çarparak ölmüştür. İtalyan mahkemesi daha sonra kazanın aracın sağ ön fren milinin arızalanmasıyla olduğunu ve Chapman'ın kasıtsız adam öldürmekten suçlandığını tespit etmiştir.
Yıllar boyunca Lotus çalışanı olan efsaneler arasında yer alan Cosworth'un kurucuları Mike Costin ve Keith Duckworth da vardır. Graham Hill, Lotus'ta pilot kazanma aracı ve tamirci olarak çalışmıştır.Babası başarılı bir memur olan Chapman, aynı zamanda otomobil yarışlarına büyük reklam sponsorluğu getiren bir iş adamıdır. Formula 1'i zengin beylerin eğlencesinden multi milyon poundluk yüksek teknoloji girişimine çeviren süreci başlatmıştır. 1966'da Ford Motor’u Cosworth'un efsanevi DFV yarış motoru geliştirmesine sponsor olmaya ikna eden Chapman'dır.
Ölümü
Ölmeden bir gece önce Chapman, uzun zamandır arkadaşı ve Lotus müşterisi olan tanınmış caz tromboncusu Chris Barber ve grubunun bir gösterisini izlemiştir. 16 Aralık 1982'de Lotus takımı, aktif süspansiyonlu ilk Formula 1 aracını test etmiştir. Chapman aynı gün Norwich'teki evinde kalp krizi geçirdi ve 54 yaşında ölmüştür.
Yenilikler ve miras
Chapman'ın fikirlerinin çoğu bugün Formula 1 ve diğer üst düzey motor sporlarında (IndyCars) görülmektedir. Arka süspansiyonlarında desteklerin kullanılmasına öncülük etmiştir. Bugün bile, bir aracın arkasında kullanılan dikmeler Chapman dikmeleri olarak bilinmektedir. Ön için hemen hemen aynı süspansiyon dikmeleri MacPherson dikmeleri olarak bilinmektedir. Bir sonraki büyük yeniliğiyse otomobil şasisi için monokok (tek kabuklu) (yani, o zamana kadar ayrı bileşenler olan hem gövdenin hem de çerçevenin yerini aldı) kullanımını benimsemektir. Ortaya çıkan gövde hem daha hafif, daha güçlüve sert hem de bir çarpışma durumunda sürücüyü daha iyi koruması sağlamaktadır. Bu özelliği ilk taşıyan araç 1922 yılında Lancia Lambda olmuştur. Lotus, 1958'de Lotus Elite ile bu teknolojiyi erken benimsemiştir. Otomobilin modifiye tek kabuklu gövdesi fiberglastan yapılmıştır. Aynı zamanda kompozitlerden yapılmış ilk üretim otomobillerinden biridir.1962'de bu yeniliği devrim niteliğindeki Lotus 25 Formula 1 otomobiliyle yarış arabalarına genişletmiştir. Amerikalı Formula 1 pilotu Dan Gurney, Zandvoort'taki Hollanda Grand Prix'sinde Lotus 25'i ilk gördüğünde, gelişmiş tasarımdan o kadar etkilenmişitr. Chapman'ı 1962 Indianapolis 500'e davet edilmiştir. Gurney, Indy'deki ilk çıkışını John Crosthwaite (daha önce Chapman için çalışmış) tarafından tasarlanan ve Amerikalı hot-rodder Mickey Thompson tarafından inşa edilen uzay çerçeveli arka motorlu bir arabanın direksiyonunda yapmıştır.
Yarıştan sonra Chapman, Ford Motor’a 4.2 litrelik bir V-8 Ford motoru kullanan alüminyum tek kabuklu Indianapolis yarışı için otomobil hazırlamayı teklif etmiştir. Ford bu teklifi kabul etmiştir. Lotus 29, 1963'te Indianapolis'te giriş yapmıştır. Yarış pilotu Jim Clark ikinci olmuştur. Bu yaratıcı tasarım, onlarca yıldır yarış arabalarındaki standart tasarım formülünü alt üst etmiştir. Tüp çerçeve şasisinin yerini oldukça hızlı bir şekilde almıştır. Malzeme alüminyumdan karbon fibere dönüşmüş olsa da, bugün üst düzey yarış arabaları üretmek için standart bir teknik olmaya devam etmektedir.
Jim Hall'dan ilham alan Chapman, aerodinamiği Formula 1 otomobil tasarımının ilk sırasına sokmaya yardımcı olanlardan biridir. Lotus, 1968'in başlarında Tazmanya Formula 1 yarışında kanatların eklenmesiyle pozitif aerodinamik sürtünme kuvveti kavramını kullanmıştır. Ancak Ferrari ve Brabham, 1968 Belçika Grand Prix'sinde Formula yarışında bunları kullanan ilk kişilerdir. 1968 ve 1969'daki ilk çabalar, 'temiz havada' (yani, aracın geçişi tarafından rahatsız edilmeyecek hava) çalışmak için aracın 0.91 m ya da daha yükseğe monte edilmiştir. Bununla birlikte, düşük tasarımlı kanatlar ve gerilimler düzenli olarak başarısız olmuştur. Uluslararası Otomobil Federasyonu kanat montaj donanımının doğrudan yaylı şasiye takılmasını gerektirmeye zorlamıştır. Chapman ayrıca, ön alanı azaltmak (aerodinamik sürtünmeyi azaltmak) ve ağırlık dağılımını merkezileştirmek için radyatörlerin aracın önünden yanlara doğru hareket etmesini sağladı. Bu kavramlar bugün neredeyse tüm yüksek performanslı yarış arabalarının özellikleri olmaya devam etmektedir.
Chapman ayrıca yarışın işinde bir yenilikçi olmuştur. Formula 1’deki ilk katılımcılar arasındadır. Otomotiv dışı ürünler için yuvarlanan reklam panolarına dönüştüren ilk katılımcılar arasındaydır. Başlangıçta sigara markaları Gold Leaf ve en ünlüsü John Player ile iş yapmıştır. Tony Rudd ve Peter Wright ile birlikte çalışan Chapman, venturi kullanılarak aracın altında kısmi bir vakumun oluşturulduğu ve viraj alırken güvenli bir şekilde yola doğru tutan emme (aşağı kuvvet) ürettiği ilk Formula 1 kullanımına öncülük etmiştir. Modern Formula 1 otomobilleri, yaklaşık 160 km/s hıza ulaştıklarında teorik olarak bir tavana sürülebilecekleri kadar aşağı kuvvet (şimdi kanatların yanı sıra tepsi altı ve difüzyonun şekli ve radyatör kanalı ile birlikte oluşturulan zemin etkisi) üretmektedir. Başlangıçta, bu teknik, düşük basınç alanını izole etmek için zemine temas eden sürgülü "etekler" i kullanmaktadır. Chapman'ın bir sonraki gelişimi, tüm aşağı kuvvetleri zemin efektleri ile üreten, kanatları ve yüksek hızda getirdikleri sürtünmeyi ortadan kaldıran bir otomobildir. Bu çabanın doruk noktası olan Lotus 79, 1978 şampiyonasına hükmetmiştir. Bununla birlikte, etekler sonunda yasaklandı, çünkü etek, örneğin bir kaldırımın üzerinden geçmekten zarar görebilir ve aşağı kuvvet kaybolacak ve araba daha sonra dengesiz hale gelmektedir. Uluslararası Otomobil Federasyonu, Formula 1’deki zemin etkilerini ortadan kaldırmak için 1983'ten sonra düz tabanlı otomobiller (venturisi ortadan kaldırarak) ve 1981'den itibaren otomobillerin minimum sürüş yüksekliğini yükselterek hamle yapmıştır. Otomobil tasarımcıları, bu aşağı kuvvetin çoğunu, kapsamlı rüzgar tüneli testlerinin yardımıyla başka yollarla geri almayı başarmışlardır. Son büyük teknik yeniliklerinden biri ise 1981'de Lotus 88 olan çift şasili Formula 1 otomobilidir. O dönemin zemin etkilerinin en verimli şekilde çalışması için, aerodinamik yüzeylerin tam olarak yerleştirilmesi gerekmektedir. Bu da şasinin çok sert bir şekilde yaylanmasına neden olmuştur. Ancak, bu sürücü için çok cezalandırıcıydı çünkü sürücünün çabuk yorulmasına neden olmuştur. Bunu aşmak için Chapman iki şasili bir araba tasarlayıp piyasaya çıkarmıştır. Bir şasi (sürücünün oturacağı yer) yumuşak bir şekilde yaylanmıştır. Diğer şasi (eteklerin ve benzerlerinin bulunduğu yer) sert bir şekilde yaylanmıştır. Araba birkaç incelemeden geçmesine rağmen, diğer takımlar tarafından protesto edildi ve asla yarışmasına izin verilmemiştir.
Bu durum Chapman'ın Formula 1’e olan ilgisini azalttı ama sonunda devam etmiştir. Lotus takımı, 1987'de Lotus 99T ile ilk kez piyasaya sürülen aktif süspansiyonlu ilk Formula 1 otomobilini test etmiştir.
DeLorean skandalı
Chapman, 1978'den ölümüne kadar, Kuzey İrlanda'da Birleşik Krallık hükûmeti tarafından finanse edilen bir fabrikada üretimi yapılacak paslanmaz çelik spor otomobilin geliştirilmesinde Amerikalı iş adamı John DeLorean ile birlikte yer almıştır. Orijinal konsept tasarımı orta motorlu bir spor otomobil içindir. Ancak orijinal Wankel motor haklarını güvence altına almakta zorluk çekmiştir. Tasarım komplikasyonları arka motor montaj tasarımına yol açmıştır.
19 Ekim 1982'de John DeLorean, Los Angeles'taki bir otele düzenlenen ve gizli FBI ajanları tarafından 100 kilogram kokain kaçakçılığı operasyonunu finanse etmeyi kabul ettiği videoya alınan bir operasyonun ardından ABD Hükûmeti tarafından kokain kaçakçılığıyla suçlanmıştır. DeLorean Motor daha sonra çöktü ve yöneticiler İngiliz vergi mükelleflerinin 10.000.000 £ parasının kaybolduğunu keşfetmişlerdir.
Formula 1 Dünya Şampiyonası sonuçları
| Yıl | Katılımcı | Şasi | Motor | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | Durum | Puan |
| 1956 | Vandervell Products Ltd | Vanwall | Vanwall Straight-4 | ARG | MON | 500 | BEL | FRADNS | GBR | GER | ITA | 0 | 0 |
Kaynakça
- ^ a b Crombac, Gérard (2001). Colin Chapman : the man and his cars. Sparkford: Haynes. ISBN . OCLC 48362123. 20 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021.
- ^ Lawrence, Mike (2002). Colin Chapman, wayward genius. Derby: Breedon. ISBN . OCLC 50100932. 20 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021.
- ^ "Formula 1 News, Live Grand Prix Updates, Videos, Drivers and Results - ESPN". ESPN.com (İngilizce). 25 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021.
- ^ "McAleer, Brendan (4 March 2016). "Jim Clark and Colin Chapman Had a Language All Their Own: Together, they changed racing forever". TheDrive.com. Retrieved 4 March2016". 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021.
- ^ "Hot Rod magazine August 1962". 20 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021.
- ^ "Indianapolis 500 Mile Race USAC Yearbook 1962. Floyd Clymer". 16 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021.
- ^ "Car and Driver magazine August 1962". 20 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021.
- ^ "Motor Magazine august 1962". 27 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021.
- ^ ""Dark clouds taint Lotus founder Colin Chapman". The Telegraph. Retrieved 27 January 2021". 2 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021.
- ^ ""Colin Chapman - Wayward Genius". www.lotuseleven.org. Retrieved 27 January 2021". 2 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Colin Chapman 19 Mayis 1928 16 Aralik 1982 otomotiv endustrisinde etkili bir Ingiliz tasarimcidir Mucit ve Lotus arabalarinin kurucusudur 1965 yilinda Chapman Dogum 9 Mayis 1928 Richmond Surrey Ingiltere Olum 16 Aralik 1982 54 yasinda Norwich Norfolk Ingiltere Ulusu Birlesik Krallik Formula Bir Dunya Sampiyonasi Kariyeri Aktif Yillar 1956 Takim Vanwall Girisler 1 Sampiyon 0 Kazanma 0 Podyum 0 Kariyer 0 Baslangic 0 En hizli tur 0 Ilk giris 1956 Fransiz Grand Prix Son Giris 1956 Fransiz Grand Prix Universite yillarini University College London da UCL yapisal muhendislik okuyarak gecirmistir Universiteden sonra hava filosuna katilip pilot olmustur Chapman 1948 de lisans derecesi almadan UCL den ayrilmistir 1949 da son matematik makalesini verip bir yil sonra derecesini almistir 1948 de Kraliyet Hava Kuvvetleri ne kisa bir sure katilmistir Hava kuvvetlerinde kalici bir mevki teklif edilmistir Ancak bunu sivil hayatina hizli geri donmek icin geri cevirmistir Birkac basarisiz denemeden sonra Chapman yapi muhendisligi becerilerini kullanarak binalar icin uygun yapisal malzeme olan aluminyum satmaya calisan a katilmistir 1952 de otomobil sirketi olan Lotus u kurmustur Chapman baslangicta bos zamanlarinda Lotus u yonetmistir Lotus ve Chapman bir grup otomotiv meraklisi tarafindan desteklenmistir O zamanin en son havacilik muhendisligi tekniklerine hakimdir Bu bilgisi onun buyuk otomotiv teknik ilerlemelerine ulasabilmesi icin hayati oneme sahip olacaktir Guc eklemek sizi duzluklerde daha hizli yapar ancak agirlik cikarmak sizi her yerde daha hizli yapar demesiyle unludur Tasarim felsefesi beygir gucunu ve yay oranlarini yukseltmek yerine hafif ve saglam yol tutuslu araclara odaklanmaktir Onun yonetiminde takim olarak yarislara katilim saglanmistir Lotus 1962 ve 1978 yillari arasinda ABD de yedi Formula 1 Kurucular Sampiyonlugu alti Surucu Sampiyonlugu ve Indianapolis 500 yarisi kazanmistir Lotus nispeten uygun fiyatli ve son teknoloji spor otomobillerin on binlercesini uretmistir Lotus 1970 lerde endustriyel dususunden sonra hala is basinda olan Ingiliz spor otomobil ureticisinden biri olup uretimine devam etmektedir Chapman 16 Aralik 1982 de 54 yasinda kalp krizi gecirip olmustur Kariyer1948 de Chapman modifiye edilmis bir Austin 7 olan MK1 ile ozel olarak bolgesel yaris etkinliklerine girmistir Neden Lotus adini sectiginini sebebini kimse bilmemektedir Ancak bir birkac teori Lotus Blossom olarak adlandirdigi kiz arkadasi daha sonra karisi Hazel in adidir Kazandigi para odulu ile Lotus MK2 yi gelistirmistir Lotus 6 uzerinden devam eden basarisi ile arabalarin kitlerini satmaya baslamistir 1956 da 100 den fazla satilmistir 1957 de islerin gercekten iyi gitmistir Caterham otomobillerinin bir versiyonunu uretmistir Caterham 7 ve 90 dan fazla farkli Lotus 7 klon halka cesitli ureticiler tarafindan sunulan benzerleri ve cesitleri bulunmaktadir 1950 lerde Chapman Formula 1 e gelene kadar motor yarisi formulleri boyunca ilerlemistir Bir dizi yaris arabasi tasarladi ve uretmistir Bazen cok basarili ve cok arananlar gibi sinirli uretim surdurme noktasina gelmistir 1956 Ingiliz Grand Prix Formula da Silverstone daki iki yarista lotus 10 spor arabasinin birinin direksiyonun da Chapman Lotus Gelistirme Direktoru Mike Costin Sol Holding notlari Arabaya dogru egilerek bas mekanik John Crosthaite Muhendislik calismalarinin yani sira 1956 da Vanwall F1 car da pilotluk yapmistir Ancak bir takim arkadasina carpmistir Yaris pilotu olarak kariyerini sonlandirmistir Bu onu teknik tarafa odaklandirmistir John Cooper ile birlikte onde gelen motor sporculugu yarislarinda devrim yaratmislardir Kucuk ve hafif orta motorlu araclari guc acisindan cok sey vermistir Ancak ustun yol tutusu rakip arabalarinin genellikle on motorlu Ferrari leri ve Maserati leri yendigi anlamina gelmektedir Efsanevi yaris pilotu Jim Clark direksiyona gecmistir Lotus Takimi istedikleri zaman kazanabileceklerini gormustur Clark in efsanevi Lotus 25 i surmesiyle Lotus takimi ilk kez F1 Dunya Sampiyonasi ni 1963 te kazanmistir 1965 te Indianapolis 500 de Lotus 38 kullanan Clark tir Jim Clark 1968 de Hockenheimring de formula 2 araciyla yarisirken kaza nedeniyle olmustur Kaza arka lastik arizasi nedeniyle meydana geldigi dusunulmustur Ancak kesin nedeni hic bilinmemektedir Clark ve Chapman cok yakin arkadaslardi ve Clark in olumu Chapman i harap etmistir Bu trajediden bagimsiz olarak Jochen Rindt i Lotus 72 den sikayet etmesine ragmen Monza daki 1970 Italya Grand Prix sinde surmeye zorlamistir Araba arizasi nedeniyle Rindt 5 Eylul 1970 te bariyerlere carparak olmustur Italyan mahkemesi daha sonra kazanin aracin sag on fren milinin arizalanmasiyla oldugunu ve Chapman in kasitsiz adam oldurmekten suclandigini tespit etmistir Yillar boyunca Lotus calisani olan efsaneler arasinda yer alan Cosworth un kuruculari Mike Costin ve Keith Duckworth da vardir Graham Hill Lotus ta pilot kazanma araci ve tamirci olarak calismistir Babasi basarili bir memur olan Chapman ayni zamanda otomobil yarislarina buyuk reklam sponsorlugu getiren bir is adamidir Formula 1 i zengin beylerin eglencesinden multi milyon poundluk yuksek teknoloji girisimine ceviren sureci baslatmistir 1966 da Ford Motor u Cosworth un efsanevi DFV yaris motoru gelistirmesine sponsor olmaya ikna eden Chapman dir Olumu Olmeden bir gece once Chapman uzun zamandir arkadasi ve Lotus musterisi olan taninmis caz tromboncusu Chris Barber ve grubunun bir gosterisini izlemistir 16 Aralik 1982 de Lotus takimi aktif suspansiyonlu ilk Formula 1 aracini test etmistir Chapman ayni gun Norwich teki evinde kalp krizi gecirdi ve 54 yasinda olmustur Yenilikler ve mirasChapman in fikirlerinin cogu bugun Formula 1 ve diger ust duzey motor sporlarinda IndyCars gorulmektedir Arka suspansiyonlarinda desteklerin kullanilmasina onculuk etmistir Bugun bile bir aracin arkasinda kullanilan dikmeler Chapman dikmeleri olarak bilinmektedir On icin hemen hemen ayni suspansiyon dikmeleri MacPherson dikmeleri olarak bilinmektedir Bir sonraki buyuk yeniligiyse otomobil sasisi icin monokok tek kabuklu yani o zamana kadar ayri bilesenler olan hem govdenin hem de cercevenin yerini aldi kullanimini benimsemektir Ortaya cikan govde hem daha hafif daha gucluve sert hem de bir carpisma durumunda surucuyu daha iyi korumasi saglamaktadir Bu ozelligi ilk tasiyan arac 1922 yilinda Lancia Lambda olmustur Lotus 1958 de Lotus Elite ile bu teknolojiyi erken benimsemistir Otomobilin modifiye tek kabuklu govdesi fiberglastan yapilmistir Ayni zamanda kompozitlerden yapilmis ilk uretim otomobillerinden biridir 1962 de bu yeniligi devrim niteligindeki Lotus 25 Formula 1 otomobiliyle yaris arabalarina genisletmistir Amerikali Formula 1 pilotu Dan Gurney Zandvoort taki Hollanda Grand Prix sinde Lotus 25 i ilk gordugunde gelismis tasarimdan o kadar etkilenmisitr Chapman i 1962 Indianapolis 500 e davet edilmistir Gurney Indy deki ilk cikisini John Crosthwaite daha once Chapman icin calismis tarafindan tasarlanan ve Amerikali hot rodder Mickey Thompson tarafindan insa edilen uzay cerceveli arka motorlu bir arabanin direksiyonunda yapmistir Yaristan sonra Chapman Ford Motor a 4 2 litrelik bir V 8 Ford motoru kullanan aluminyum tek kabuklu Indianapolis yarisi icin otomobil hazirlamayi teklif etmistir Ford bu teklifi kabul etmistir Lotus 29 1963 te Indianapolis te giris yapmistir Yaris pilotu Jim Clark ikinci olmustur Bu yaratici tasarim onlarca yildir yaris arabalarindaki standart tasarim formulunu alt ust etmistir Tup cerceve sasisinin yerini oldukca hizli bir sekilde almistir Malzeme aluminyumdan karbon fibere donusmus olsa da bugun ust duzey yaris arabalari uretmek icin standart bir teknik olmaya devam etmektedir Jim Hall dan ilham alan Chapman aerodinamigi Formula 1 otomobil tasariminin ilk sirasina sokmaya yardimci olanlardan biridir Lotus 1968 in baslarinda Tazmanya Formula 1 yarisinda kanatlarin eklenmesiyle pozitif aerodinamik surtunme kuvveti kavramini kullanmistir Ancak Ferrari ve Brabham 1968 Belcika Grand Prix sinde Formula yarisinda bunlari kullanan ilk kisilerdir 1968 ve 1969 daki ilk cabalar temiz havada yani aracin gecisi tarafindan rahatsiz edilmeyecek hava calismak icin aracin 0 91 m ya da daha yuksege monte edilmistir Bununla birlikte dusuk tasarimli kanatlar ve gerilimler duzenli olarak basarisiz olmustur Uluslararasi Otomobil Federasyonu kanat montaj donaniminin dogrudan yayli sasiye takilmasini gerektirmeye zorlamistir Chapman ayrica on alani azaltmak aerodinamik surtunmeyi azaltmak ve agirlik dagilimini merkezilestirmek icin radyatorlerin aracin onunden yanlara dogru hareket etmesini sagladi Bu kavramlar bugun neredeyse tum yuksek performansli yaris arabalarinin ozellikleri olmaya devam etmektedir Chapman ayrica yarisin isinde bir yenilikci olmustur Formula 1 deki ilk katilimcilar arasindadir Otomotiv disi urunler icin yuvarlanan reklam panolarina donusturen ilk katilimcilar arasindaydir Baslangicta sigara markalari Gold Leaf ve en unlusu John Player ile is yapmistir Tony Rudd ve Peter Wright ile birlikte calisan Chapman venturi kullanilarak aracin altinda kismi bir vakumun olusturuldugu ve viraj alirken guvenli bir sekilde yola dogru tutan emme asagi kuvvet urettigi ilk Formula 1 kullanimina onculuk etmistir Modern Formula 1 otomobilleri yaklasik 160 km s hiza ulastiklarinda teorik olarak bir tavana surulebilecekleri kadar asagi kuvvet simdi kanatlarin yani sira tepsi alti ve difuzyonun sekli ve radyator kanali ile birlikte olusturulan zemin etkisi uretmektedir Baslangicta bu teknik dusuk basinc alanini izole etmek icin zemine temas eden surgulu etekler i kullanmaktadir Chapman in bir sonraki gelisimi tum asagi kuvvetleri zemin efektleri ile ureten kanatlari ve yuksek hizda getirdikleri surtunmeyi ortadan kaldiran bir otomobildir Bu cabanin doruk noktasi olan Lotus 79 1978 sampiyonasina hukmetmistir Bununla birlikte etekler sonunda yasaklandi cunku etek ornegin bir kaldirimin uzerinden gecmekten zarar gorebilir ve asagi kuvvet kaybolacak ve araba daha sonra dengesiz hale gelmektedir Uluslararasi Otomobil Federasyonu Formula 1 deki zemin etkilerini ortadan kaldirmak icin 1983 ten sonra duz tabanli otomobiller venturisi ortadan kaldirarak ve 1981 den itibaren otomobillerin minimum surus yuksekligini yukselterek hamle yapmistir Otomobil tasarimcilari bu asagi kuvvetin cogunu kapsamli ruzgar tuneli testlerinin yardimiyla baska yollarla geri almayi basarmislardir Son buyuk teknik yeniliklerinden biri ise 1981 de Lotus 88 olan cift sasili Formula 1 otomobilidir O donemin zemin etkilerinin en verimli sekilde calismasi icin aerodinamik yuzeylerin tam olarak yerlestirilmesi gerekmektedir Bu da sasinin cok sert bir sekilde yaylanmasina neden olmustur Ancak bu surucu icin cok cezalandiriciydi cunku surucunun cabuk yorulmasina neden olmustur Bunu asmak icin Chapman iki sasili bir araba tasarlayip piyasaya cikarmistir Bir sasi surucunun oturacagi yer yumusak bir sekilde yaylanmistir Diger sasi eteklerin ve benzerlerinin bulundugu yer sert bir sekilde yaylanmistir Araba birkac incelemeden gecmesine ragmen diger takimlar tarafindan protesto edildi ve asla yarismasina izin verilmemistir Bu durum Chapman in Formula 1 e olan ilgisini azaltti ama sonunda devam etmistir Lotus takimi 1987 de Lotus 99T ile ilk kez piyasaya surulen aktif suspansiyonlu ilk Formula 1 otomobilini test etmistir DeLorean skandaliChapman 1978 den olumune kadar Kuzey Irlanda da Birlesik Krallik hukumeti tarafindan finanse edilen bir fabrikada uretimi yapilacak paslanmaz celik spor otomobilin gelistirilmesinde Amerikali is adami John DeLorean ile birlikte yer almistir Orijinal konsept tasarimi orta motorlu bir spor otomobil icindir Ancak orijinal Wankel motor haklarini guvence altina almakta zorluk cekmistir Tasarim komplikasyonlari arka motor montaj tasarimina yol acmistir 19 Ekim 1982 de John DeLorean Los Angeles taki bir otele duzenlenen ve gizli FBI ajanlari tarafindan 100 kilogram kokain kacakciligi operasyonunu finanse etmeyi kabul ettigi videoya alinan bir operasyonun ardindan ABD Hukumeti tarafindan kokain kacakciligiyla suclanmistir DeLorean Motor daha sonra coktu ve yoneticiler Ingiliz vergi mukelleflerinin 10 000 000 parasinin kayboldugunu kesfetmislerdir Formula 1 Dunya Sampiyonasi sonuclariColin Chapman nin katildigi Sampiyona Yil Katilimci Sasi Motor 1 2 3 4 5 6 7 8 Durum Puan1956 Vandervell Products Ltd Vanwall Vanwall Straight 4 ARG MON 500 BEL FRADNS GBR GER ITA 0 0Kaynakca a b Crombac Gerard 2001 Colin Chapman the man and his cars Sparkford Haynes ISBN 1 85960 844 2 OCLC 48362123 20 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2021 Lawrence Mike 2002 Colin Chapman wayward genius Derby Breedon ISBN 1 85983 278 4 OCLC 50100932 20 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2021 Formula 1 News Live Grand Prix Updates Videos Drivers and Results ESPN ESPN com Ingilizce 25 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2021 McAleer Brendan 4 March 2016 Jim Clark and Colin Chapman Had a Language All Their Own Together they changed racing forever TheDrive com Retrieved 4 March2016 24 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2021 Hot Rod magazine August 1962 20 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2021 Indianapolis 500 Mile Race USAC Yearbook 1962 Floyd Clymer 16 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2021 Car and Driver magazine August 1962 20 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2021 Motor Magazine august 1962 27 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2021 Dark clouds taint Lotus founder Colin Chapman The Telegraph Retrieved 27 January 2021 2 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2021 Colin Chapman Wayward Genius www lotuseleven org Retrieved 27 January 2021 2 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2021