Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türk çayı, Türklere özgü bir çay pişirme ve sunma yöntemidir.
| Kimlik, misafirperverlik ve sosyal etkileşim simgesi olarak çay kültürü | |
|---|---|
 Türk çayı genellikle "ince belli" cam bardak ve özel tabağıyla servis edilir. | |
| Ülke | Türkiye, Azerbaycan |
| Kaynak | 01685 |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
| Tescil geçmişi | |
| Tescil | 2022 (17. oturum) |
Türkiye'de bir çeşit siyah çay üretilmekte olup, (Doğu Karadeniz) kıyılarında yetişir. Bu çay türüne de halk arasında Türk çayı adı verilir. Toz kavrulmuş siyah çay ile demlenir ve "ince belli" olarak bilinen kendine has küçük bardaklarla servis edilir. Bu usulde, çay, iki parçadan oluşan bir çaydanlık ya da semaver kullanılarak yapılır.
Demleme şekli ve servisi
Türk çayı, genellikle açık alev üzerine yerleştirilmiş çaydanlıkta pişirilir. Büyük kaba (çaydanlık) su, diğer kaba ise çay konulur. Demlik çaydanlığın üzerinde bulunduğundan alttaki suyun ısısı ile ısınır. Su kaynayınca çay tozunun üzerine dökülerek güçlü bir çay elde edilir. Eğer su fazla konulursa açık bir çay, az konulursa koyu kıvamlı bir çay elde edilir. Demlik çaydanlığın üzerinde bulunduğundan alttaki suyun ısısı ile ısınmıştır. Aromada kaliteyi artırmak için kimilerine göre demliğin içine baştan çayı ile bir miktar su koymalıdır. Demliğe çay ile kaynamış su eklendikten sonra çaydanlıktaki eksilen su soğuk su ile tamamlanarak demlenme sürdürülür. Demlenme ne kadar uzun olursa dem o kadar koyulaşır ve tadı acımaya başlar. Türk usulü çayda kafein miktarı fazla demleme nedeniyle diğer çay demleme usullerine göre fazladır ve çayın tadı da acıdır.
Çay, Türkiye'de doğu toplumlarındaki gibi bir tören havasında servis edilmez, gündelik hayat içinde basit bir süreçtir. Servis sırasında çay bardağı adı verilen küçük cam bardaklara önce dem, sonra su konulur ve şekeri en son ilave edilir. Dem oranı, servis sırasında kişinin isteğine göre ayarlanır. Türk çay servisinde dilimlenmiş limon da servise eklenir.
Çayın servisi ile ilgili yöresel farklılar mevcuttur. Örneğin Tokat bölgesinde çay bardağının üzerinde “dudak payı” adı verilen bir boşluk bırakılır. Erzurum çevresinde demlikten, yaprakları süzülmeden doldurulur, genellikle açık renkli ve kaşıksız olarak sunulur ve çay içerken ufak şeker parçaları ağız içinde tutulup eritilir. Bu yönteme, kıtlama denilir.
Çayın kimlik ve misafirperverliğin sembolü olma kültürü 2022 yılında Türkiye ve Azerbaycan için UNESCO somut olmayan kültürel miraslar listesine alınmııştır.
Türkiye'de çay üretimi
Türkiye dünyada çay bitkisinin yetiştiği ve ekonomik olarak çay üretiminin gerçekleştirildiği yaklaşık 30 ülkeden birisidir; 2021 yılı itibarıyla 60 ülkeye çay ihraç etmektedir.
Türkiye’de çay tarımı, Doğu Karadeniz Bölgesinde Gürcistan sınırından başlayarak Ordu ilinin Fatsa ilçesine kadar olan kuşakta yapılır. Rize, tek başına Türkiye çay üretiminin % 85’ini karşılar; çay yetiştirilen diğer iller Ordu, Giresun, Trabzon ve Artvin'dir. Çay tarımının 12 ay boyunca yapılabildiği Tropikal ve ekvatoral bölgelerden farklı olarak Türkiye'de yılın sadece 6 ayı çay üretimi gerçekleştirilir (Her yıl Mayıs ayında başlayan hasat dönemi Ekim veya Kasım ayında tamamlanır).
Türkiye'de çay yetiştirmek için 20. yüzyıl başından itibaren bazı girişimler olmuşsa da ülkede çay üretiminin geçmişi, 1940'lı yıllarda dayanır. Çay yetiştirmeye yönelik bilinen ilk girişim Osmanlı İmparatorluğu döneminde, Sultan II. Abdülhamid'in saltanatı sırasında Uzak Doğu'dan getirilen çay fidanları ve tohumların Bursa’da ekilmesi ile gerçekleşmiş; ancak ekolojik koşulların uygun olmaması sebebiyle bu girişim sonuçsuz kalmıştı. 1918’de Halkalı Yüksek Ziraat Okulu hocalarından botanikçi Ali Rıza Erten, I. Dünya Savaşı’nın ardından da Ziraat Genel Müdürü Zihni Derin, Doğu Karadeniz’de çay yetiştirme konusunda incelemeler yaptı. Zihni Derin’in Rize’deki çalışmaları sonucu 1923’te ilk çay fidanlığı kuruldu. Ertesi yıl yine Zihni Derin’in çabası ile "Rize ili ve Borçka ilçesinde Fındık, Portakal, Mandalina, Limon ve Çay Yetiştirilmesine Dair 407 Sayılı Kanun" kabul edildi. Ne var ki olumsuz ekonomik koşullar nedeniyle bu girişim devam etmedi. Yarım kalan girişim, 1930'lu yılların ikinci yarısında bölgeye gönderilen Ankara Ziraat Fakültesi'nden bir heyetin çalışmaları ile canlandı. Heyette bulunan Raşit Hatipoğlu, "Türkiye’de Çay İktisadiyatı’ adlı bir kitap yazmış; bu çalışmaların ardından Türkiye’de ilk yaş çay yaprağı hasadı ve büyük çaplı kuru çay üretimi 1938 yılında başlamıştır. Rize’de ilk çay fabrikası İngiltere'ye 1940 yılında sipariş edilen, ancak II. Dünya Savaşı'ndan sonra gönderilebilen çay makineleri ile 1947 yılında açıldı. Türkiye'deki kuru çay üretimi 1965 yılında iç tüketimi karşılar hale geldi ve çay ithalatı durdu. Bu tarihten sonra çay ihracatı yapılmaya başladı.
2004 yılında Türkiye 205.500 tonluk (dünyanın toplam çay üretiminin %6,4) çay üretimi ile dünya üzerindeki en büyük çay pazarlarından biri olmuştur. Ayrıca, 2004'te Türkiye kişi başına 2,5 kg'lık çay tüketimi ile dünya birincisi olmuş, onu kişi başına 2,1 kg ile İngiltere izlemiştir.
Dünya Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) 2018 yılı verilerine göre dünyadaki çay tarım alanlarının %2'si Türkiye'dedir ve Türkiye 2018 yılı dünya çay üretiminde %4 paya sahiptir. 2019 yılında 1,45 milyon ton çay üreten Türkiye, 3968 ton ihracat ile dünya çay ihracatı sıralamasında 31. sırada yer almıştır.
Türk çayı araç ve gereçleri
Çay bardağı
Camdan üretilmiş ince belli çay bardağı Türkiye'deki çay kültürünün bir parçasıdır. Türkiye'de ideal çay bardağı olarak camdan ince belli bardaklar kullanılmakta olduğu 2007 yılında Şişecam'ın yaptığı bir araştırmada ortaya konmuştur. Geleneksel çay bardağı kulpsuz ve küçüktür, dar bir ağzı vardır. Bardak, çayın soğumadan bitirilebileceği bir hacimdedir ve bardağın içindeki çay havayla geniş bir yüzeyde temas etmez. İnce belli formu, çayın soğumasını yavaşlatır ve bardağın kolayca kavranmasını sağlar. Bardağın şeffaf olması ve ince camdan üretilmesi sayesinde rengini görmek, dem ve çay oranını ayarlamak mümkün olur.
İnce bellinin ilk kez kimin, ne zaman tasarladığı belirsizdir; ancak Osmanlı Devleti'nin Batılılaşma döneminde, 19. yüzyılın son çeyreğinde ortaya çıkmıştır. Form olarak Osmanlı'nın geleneksel sofrasında kullanılan maşrapa formuyla benzerlikler gösterir. Maşrapa formunun kulpsuz, tablasız olarak cam üretimine uygun hale getirildiği düşünülür. Bir başka görüşe göre Osmanlı toplumunda saleplik ya da şerbetlik olarak kullanılan Bohemya üretimi kristal bardak formu ödünç alınmış olabilir.
Türkiye'de geleneksel ince belli çay bardakları dışında modeller de ortaya çıkmıştır. Türkiye'deki çay bardakları kabaca "ince belli", "lale biçimli" ve "Ajda" olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Ajda modelinin hacmi geleneksel ince belli ince camlı bardaktan fazladır ve tabanı daha kalındır.
Çay pişirme gereçleri
Günümüzde, pratikliği nedeniyle Türkiye'de çay demlemede sıklıkla çaydanlık kullanılır. Çaydanlık; çay hazırlamada, pişirmede kullanılan iki parçalı ve genellikle metalden yapılma, -bazen demliği porselen olan - bir çay pişirme gerecidir. Çay demlenirken çaydanlıkta kaynayan su, demliği sıcak tutar. Geleneksel Türk çaydanlığı, üst üste konan, alt kısmı daha büyük olacak iki parçadan oluşur. Gövdede dar ağızlı ibrik kısmı vardır. Türk çaydanlığından esinlenerek elektrikli çaydanlıklar da üretilmiştir.
Rusya başta olmak üzere, İran ve Azerbaycan’da yoğun bir şekilde kullanılan semaver, Türkiye'de de Erzurum, Van, Amasya ve Samsun'un Vezirköprü ilçesinde üretilir ve bazı yörelerde çay demlemede kullanılır. Küçük ev aleti olarak üretilen elektrikli endüstriyel semaverler de piyasada bulunur.
Çay servisinin yoğun olduğu çay ocağı, kahvehane, işyeri ve ticarethanelerde çay kazanları kullanılır. Kazanın altında sıcak su için musluk bulunur; üst kısma demlik konur. Kazanlar genellikle bakır, teneke ve paslanmaz çeliktendir; kazanın içindeki suyun ısıtılması için günümüzde daha çok likit gaz ve elektrik kullanılır.
Çay süzgeci
Çay süzgeci, demlikten dökülen çay tanelerini süzmeye yarayan bir gereçtir ve çay bardağının üzerine oturacak biçimde tasarlanır.
Çay askısı
Çay askısı, çok miktarda çayı taşımaya yarayan bir tepsidir ve genellikle çay ocaklarında kullanılır. Taşıma sırasında oluşan salınım etkisi, yukarıdan tek noktalı tutuş sayesinde emiri ve çay bardakları böylece oluşan merkezcil kuvvet sayesinde tepsinin tabanına tutunma eğilimi gösterir. Askı ile çay dağıtan personel, "askıcı" olarak adlandırılır. Askcıının hüneri askıyı tutacak ekseninde tam tur çevirip çayları dökmemesi ile ölçülür.
Galeri
-
![image]()
Alüminyum çaydanlık -
![image]()
-
![image]()
İnce belli bardakta Türk çayı -
![image]()
Çay ocağında servise hazırlanan çay askısı
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Türk çayı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ a b c d e f Güneş, Serkan (2012). "Türk Çay Kültürü ve Ürünleri". Millî Folklor Dergisi. 27 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ağustos 2021.
- ^ a b Yıldırım, Namık Kemal (17 Temmuz 2018). . cay.com.tr. 29 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ . Anadolu Ajansı. 9 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ a b c (PDF). Tarım Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü. 8 Nisan 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2021.
- ^ a b . 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ "World tea production reaches new highs". 28 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ağustos 2009.
- ^ [1] 21 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Dünyanın ikinci büyük çay pazarı
- ^ a b c d Sağıroğlu, Filiz Ali (2014). . İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans tezi. 27 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2021.
- ^ Mendi, Arif Furkan. "Türkiye çay endüstrisi: Sektörel ve ampirik bir çalışma". 4 (2). International Journal of Social Sciences and Education Research. 27 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ağustos 2021.
Dış bağlantılar
- Turkish Tea Culture - Katharine Branning 2 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türk çay kültürü ile ilgili bir video)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turk cayi Turklere ozgu bir cay pisirme ve sunma yontemidir Kimlik misafirperverlik ve sosyal etkilesim simgesi olarak cay kulturuUNESCO Somut Olmayan Kulturel MirasiTurk cayi genellikle ince belli cam bardak ve ozel tabagiyla servis edilir UlkeTurkiye AzerbaycanKaynak01685BolgeAvrupa ve Kuzey AmerikaTescil gecmisiTescil2022 17 oturum Turk cay bardagindan esinlenerek tasarlanmis Rize Artvin Havalimani hava trafik kulesi Turkiye de bir cesit siyah cay uretilmekte olup Dogu Karadeniz kiyilarinda yetisir Bu cay turune de halk arasinda Turk cayi adi verilir Toz kavrulmus siyah cay ile demlenir ve ince belli olarak bilinen kendine has kucuk bardaklarla servis edilir Bu usulde cay iki parcadan olusan bir caydanlik ya da semaver kullanilarak yapilir Demleme sekli ve servisiTurk cayi genellikle acik alev uzerine yerlestirilmis caydanlikta pisirilir Buyuk kaba caydanlik su diger kaba ise cay konulur Demlik caydanligin uzerinde bulundugundan alttaki suyun isisi ile isinir Su kaynayinca cay tozunun uzerine dokulerek guclu bir cay elde edilir Eger su fazla konulursa acik bir cay az konulursa koyu kivamli bir cay elde edilir Demlik caydanligin uzerinde bulundugundan alttaki suyun isisi ile isinmistir Aromada kaliteyi artirmak icin kimilerine gore demligin icine bastan cayi ile bir miktar su koymalidir Demlige cay ile kaynamis su eklendikten sonra caydanliktaki eksilen su soguk su ile tamamlanarak demlenme surdurulur Demlenme ne kadar uzun olursa dem o kadar koyulasir ve tadi acimaya baslar Turk usulu cayda kafein miktari fazla demleme nedeniyle diger cay demleme usullerine gore fazladir ve cayin tadi da acidir Cay Turkiye de dogu toplumlarindaki gibi bir toren havasinda servis edilmez gundelik hayat icinde basit bir surectir Servis sirasinda cay bardagi adi verilen kucuk cam bardaklara once dem sonra su konulur ve sekeri en son ilave edilir Dem orani servis sirasinda kisinin istegine gore ayarlanir Turk cay servisinde dilimlenmis limon da servise eklenir Cayin servisi ile ilgili yoresel farklilar mevcuttur Ornegin Tokat bolgesinde cay bardaginin uzerinde dudak payi adi verilen bir bosluk birakilir Erzurum cevresinde demlikten yapraklari suzulmeden doldurulur genellikle acik renkli ve kasiksiz olarak sunulur ve cay icerken ufak seker parcalari agiz icinde tutulup eritilir Bu yonteme kitlama denilir Cayin kimlik ve misafirperverligin sembolu olma kulturu 2022 yilinda Turkiye ve Azerbaycan icin UNESCO somut olmayan kulturel miraslar listesine alinmiistir Turkiye de cay uretimiTurkiye Cay Uretimi Yapan Sehirler 2019Dunyada cay uretimi 2018 Turkiye dunyada cay bitkisinin yetistigi ve ekonomik olarak cay uretiminin gerceklestirildigi yaklasik 30 ulkeden birisidir 2021 yili itibariyla 60 ulkeye cay ihrac etmektedir Rize de cay tarimi Turkiye de cay tarimi Dogu Karadeniz Bolgesinde Gurcistan sinirindan baslayarak Ordu ilinin Fatsa ilcesine kadar olan kusakta yapilir Rize tek basina Turkiye cay uretiminin 85 ini karsilar cay yetistirilen diger iller Ordu Giresun Trabzon ve Artvin dir Cay tariminin 12 ay boyunca yapilabildigi Tropikal ve ekvatoral bolgelerden farkli olarak Turkiye de yilin sadece 6 ayi cay uretimi gerceklestirilir Her yil Mayis ayinda baslayan hasat donemi Ekim veya Kasim ayinda tamamlanir Turkiye de cay yetistirmek icin 20 yuzyil basindan itibaren bazi girisimler olmussa da ulkede cay uretiminin gecmisi 1940 li yillarda dayanir Cay yetistirmeye yonelik bilinen ilk girisim Osmanli Imparatorlugu doneminde Sultan II Abdulhamid in saltanati sirasinda Uzak Dogu dan getirilen cay fidanlari ve tohumlarin Bursa da ekilmesi ile gerceklesmis ancak ekolojik kosullarin uygun olmamasi sebebiyle bu girisim sonucsuz kalmisti 1918 de Halkali Yuksek Ziraat Okulu hocalarindan botanikci Ali Riza Erten I Dunya Savasi nin ardindan da Ziraat Genel Muduru Zihni Derin Dogu Karadeniz de cay yetistirme konusunda incelemeler yapti Zihni Derin in Rize deki calismalari sonucu 1923 te ilk cay fidanligi kuruldu Ertesi yil yine Zihni Derin in cabasi ile Rize ili ve Borcka ilcesinde Findik Portakal Mandalina Limon ve Cay Yetistirilmesine Dair 407 Sayili Kanun kabul edildi Ne var ki olumsuz ekonomik kosullar nedeniyle bu girisim devam etmedi Yarim kalan girisim 1930 lu yillarin ikinci yarisinda bolgeye gonderilen Ankara Ziraat Fakultesi nden bir heyetin calismalari ile canlandi Heyette bulunan Rasit Hatipoglu Turkiye de Cay Iktisadiyati adli bir kitap yazmis bu calismalarin ardindan Turkiye de ilk yas cay yapragi hasadi ve buyuk capli kuru cay uretimi 1938 yilinda baslamistir Rize de ilk cay fabrikasi Ingiltere ye 1940 yilinda siparis edilen ancak II Dunya Savasi ndan sonra gonderilebilen cay makineleri ile 1947 yilinda acildi Turkiye deki kuru cay uretimi 1965 yilinda ic tuketimi karsilar hale geldi ve cay ithalati durdu Bu tarihten sonra cay ihracati yapilmaya basladi 2004 yilinda Turkiye 205 500 tonluk dunyanin toplam cay uretiminin 6 4 cay uretimi ile dunya uzerindeki en buyuk cay pazarlarindan biri olmustur Ayrica 2004 te Turkiye kisi basina 2 5 kg lik cay tuketimi ile dunya birincisi olmus onu kisi basina 2 1 kg ile Ingiltere izlemistir Dunya Gida ve Tarim Orgutu FAO 2018 yili verilerine gore dunyadaki cay tarim alanlarinin 2 si Turkiye dedir ve Turkiye 2018 yili dunya cay uretiminde 4 paya sahiptir 2019 yilinda 1 45 milyon ton cay ureten Turkiye 3968 ton ihracat ile dunya cay ihracati siralamasinda 31 sirada yer almistir Turk cayi arac ve gerecleriCay bardagi Cay bardagi ve cay sekeri Camdan uretilmis ince belli cay bardagi Turkiye deki cay kulturunun bir parcasidir Turkiye de ideal cay bardagi olarak camdan ince belli bardaklar kullanilmakta oldugu 2007 yilinda Sisecam in yaptigi bir arastirmada ortaya konmustur Geleneksel cay bardagi kulpsuz ve kucuktur dar bir agzi vardir Bardak cayin sogumadan bitirilebilecegi bir hacimdedir ve bardagin icindeki cay havayla genis bir yuzeyde temas etmez Ince belli formu cayin sogumasini yavaslatir ve bardagin kolayca kavranmasini saglar Bardagin seffaf olmasi ve ince camdan uretilmesi sayesinde rengini gormek dem ve cay oranini ayarlamak mumkun olur Ince bellinin ilk kez kimin ne zaman tasarladigi belirsizdir ancak Osmanli Devleti nin Batililasma doneminde 19 yuzyilin son ceyreginde ortaya cikmistir Form olarak Osmanli nin geleneksel sofrasinda kullanilan masrapa formuyla benzerlikler gosterir Masrapa formunun kulpsuz tablasiz olarak cam uretimine uygun hale getirildigi dusunulur Bir baska goruse gore Osmanli toplumunda saleplik ya da serbetlik olarak kullanilan Bohemya uretimi kristal bardak formu odunc alinmis olabilir Turkiye de geleneksel ince belli cay bardaklari disinda modeller de ortaya cikmistir Turkiye deki cay bardaklari kabaca ince belli lale bicimli ve Ajda olmak uzere uce ayrilmaktadir Ajda modelinin hacmi geleneksel ince belli ince camli bardaktan fazladir ve tabani daha kalindir Cay pisirme gerecleri Gunumuzde pratikligi nedeniyle Turkiye de cay demlemede siklikla caydanlik kullanilir Caydanlik cay hazirlamada pisirmede kullanilan iki parcali ve genellikle metalden yapilma bazen demligi porselen olan bir cay pisirme gerecidir Cay demlenirken caydanlikta kaynayan su demligi sicak tutar Geleneksel Turk caydanligi ust uste konan alt kismi daha buyuk olacak iki parcadan olusur Govdede dar agizli ibrik kismi vardir Turk caydanligindan esinlenerek elektrikli caydanliklar da uretilmistir Rusya basta olmak uzere Iran ve Azerbaycan da yogun bir sekilde kullanilan semaver Turkiye de de Erzurum Van Amasya ve Samsun un Vezirkopru ilcesinde uretilir ve bazi yorelerde cay demlemede kullanilir Kucuk ev aleti olarak uretilen elektrikli endustriyel semaverler de piyasada bulunur Cay servisinin yogun oldugu cay ocagi kahvehane isyeri ve ticarethanelerde cay kazanlari kullanilir Kazanin altinda sicak su icin musluk bulunur ust kisma demlik konur Kazanlar genellikle bakir teneke ve paslanmaz celiktendir kazanin icindeki suyun isitilmasi icin gunumuzde daha cok likit gaz ve elektrik kullanilir Cay suzgeci Cay suzgeci demlikten dokulen cay tanelerini suzmeye yarayan bir gerectir ve cay bardaginin uzerine oturacak bicimde tasarlanir Cay askisi Cay askisi cok miktarda cayi tasimaya yarayan bir tepsidir ve genellikle cay ocaklarinda kullanilir Tasima sirasinda olusan salinim etkisi yukaridan tek noktali tutus sayesinde emiri ve cay bardaklari boylece olusan merkezcil kuvvet sayesinde tepsinin tabanina tutunma egilimi gosterir Aski ile cay dagitan personel askici olarak adlandirilir Askciinin huneri askiyi tutacak ekseninde tam tur cevirip caylari dokmemesi ile olculur GaleriAluminyum caydanlik Semaver Ince belli bardakta Turk cayi Cay ocaginda servise hazirlanan cay askisiKaynakcaWikimedia Commons ta Turk cayi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir a b c d e f Gunes Serkan 2012 Turk Cay Kulturu ve Urunleri Milli Folklor Dergisi 27 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Agustos 2021 a b Yildirim Namik Kemal 17 Temmuz 2018 cay com tr 29 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Agustos 2021 Anadolu Ajansi 9 Subat 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Agustos 2021 a b c PDF Tarim Bakanligi Bitkisel Uretim Genel Mudurlugu 8 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Eylul 2021 a b 20 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Agustos 2021 World tea production reaches new highs 28 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Agustos 2009 1 21 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dunyanin ikinci buyuk cay pazari a b c d Sagiroglu Filiz Ali 2014 Istanbul Teknik Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu yuksek lisans tezi 27 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Agustos 2021 Mendi Arif Furkan Turkiye cay endustrisi Sektorel ve ampirik bir calisma 4 2 International Journal of Social Sciences and Education Research 27 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Agustos 2021 Dis baglantilarTurkish Tea Culture Katharine Branning 2 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turk cay kulturu ile ilgili bir video