Galatasaray Lisesi (Fransızca: Lycée de Galatasaray, Osmanlıca: مکتب سلطانی Mekteb-i Sultânî), İstanbul'un Beyoğlu ilçesinin Galatasaray semtinde bulunan bir lisedir. Türkiye'nin en eski eğitim kurumlarından biri olan okul Fransızca eğitim vermektedir.
Galatasaray Lisesi | |
---|---|
Kuruluş | 1481 - Galata Sarayı Enderûn-u Hümayûnu adı ile 1 Eylül 1868 - Mekteb-i Sultânî adı ile |
Ülke | Türkiye |
Şehir | Beyoğlu, İstanbul |
Türü | Anadolu lisesi |
Müdür | |
Eğitim dili | Türkçe ve Fransızca |
Yabancı dil(ler) | İngilizce, İtalyanca, Latince |
Öğrenci sayısı | 736 |
Resmî sitesi | www.gsl.gsu.edu.tr |
Koordinat | 41°01′58″K 28°58′43″D / 41.03278°K 28.97861°D |
Tarihçe
Saray mektebi dönemi
XV. yüzyılda saray mektebi enderûn, Osmanlı sarayında padişahın günlük yaşamını geçirdiği, sarayın eğitim birimlerinin, kütüphanenin, hazine odasının yer aldığı büyük bahçe içine kurulu bir kompleksti. Burada, başta padişah olmak üzere, saraydaki diğer görevlilerin danışabileceği, birçok alanda bilgi sahibi kişiler hizmet vermekteydi. Yüksek öğrenimlerini Saray Okulu'nda alan bu kişilerin ilk ve orta dereceli eğitimlerini layıkıyla sağlamak amacıyla, II. Bayezid, 1481 yılında Galata Sarayı Hümayûn Mektebi adında bir okul kurarak Osmanlı saray eğitiminin önemli bir parçasını oluşturdu. Kurum enderûna üst düzeyde eğitimli görevli yetiştirdiğinden, Mekteb-i Sultanî ve Galata Sarayı Ocağı gibi adlara da sahiptir.
Evliya Çelebi'nin aktardığı hikâyeye göre ise okulun kuruluşu daha farklı olmuştur; II. Bayezid, bir kış günü Galata sırtlarında avlanırken son derece bakımlı büyük bir bahçe içinde, köhnemiş küçücük bir kulübe görür. Kulübenin sahibi Gül Baba ile tanışan padişah, onu bahçeye gösterdiği özenden dolayı ödüllendirmek ister ve Gül Baba'nın isteği üzerine bu bahçeye bir mektep ve bir darüşşifa (hastane) yaptırır.
1675 yılına gelindiğinde, ocaktaki iç oğlanlardan yeteneklileri saraya alınmaya başlanırken, diğerleri süvari bölüklerine dağıtılmaya başlanır ve kurum on yıllığına tasfiye edilir. 1715 yılında yeniden açılan ocak, tekrar acemi oğlanların eğitimini üstlenir. 1820 yılına dek Osmanlı'nın en önemli kurumlarından biri olan Galata Sarayı Ocağı, bu yıldan sonra Tıbbiye ve kışla olarak kullanılır.
Sultanî dönemi
XIX. yüzyılda önemi ve işlevi gün geçtikçe artan kurum, Osmanlı'da Batılılaşma döneminin ve Tanzimat uygulamalarının bir simgesi olur. Çünkü bu kez de Osmanlı'da hukuksal, siyasal ve sosyal alanda gerçekleştirilecek yenilikleri yaşama geçirecek aydın kadrolara ve bu kadroların yetiştirilmesi için geleneksel eğitimin dışında batılı programları da bünyesinde barındıran bir eğitim kurumuna ihtiyaç vardır. İstanbul'da daha ziyade yabancıların ve gayrimüslim Osmanlıların devam ettiği ve Fransızca eğitim yapan Saint Benoît, Notre Dame de Sion gibi okullar vardı, ancak bu okullar Osmanlı'dan çok Fransa'nın denetiminde idiler. Amaç, Osmanlı Devleti'nin etkin olacağı batılı bir kurum yaratmaktı. Bu amaç doğrultusunda 1 Eylül 1868'de Abdülaziz'in katıldığı bir törenle Mekteb-i Sultanî adıyla kurum yeniden faaliyete geçer. Dönemin Paris büyükelçisi Mehmed Cemil Paşa ile Hariciye Nazırı Fuad Paşa'nın çabalarıyla kurum Fransa'daki lise eğitimine denk ve aynı kalitede öğrenci yetiştirir. Öğrencilerin arasında Katolik, Ortodoks ve Musevî öğrenciler de vardır. 9-12 yaşlarında öğretime başlayabilen bu öğrenciler dil durumlarına göre Fransızca ya da Türkçe hazırlık okumaktadırlar. 1908 yılında müdür Tevfik Fikret Bey'in yaptığı yeniliklerle; ilk, orta ve lise için üçer yıllık programlar hazırlanarak eğitim süresi 9 yıla çıkar. Ayrıca Farsça, Arapça, İtalyanca, Latince, Rumca, Ermenice ve Almanca dersleri isteğe bağlı olarak seçmeli ders statüsüne getirilirken, piyano ve keman dersleri de programa dahil edilir.
Öte yandan 1905 yılında, Ali Sami Yen ve arkadaşlarından oluşan bir grup öğrenci Galatasaray Spor Kulübü'nü kurmuşlardır.
Lise dönemi
1927 yılında kurum, Galatasaray Lisesi adıyla ve Cumhuriyet devrimlerine uygun olarak eğitime başlar. Teneffüslerde Fransızca konuşma zorunluluğu kaldırılır ve genel kültür dersleri Türkçe verilmeye başlar. 1965 yılında okula kabul edilen kız öğrenciler için Feriye Sarayları hizmete açılır. 1968'de Mekteb-i Sultanînin kuruluşunun 100. yılı nedeniyle dönemin Fransa Cumhurbaşkanı Charles de Gaulle liseyi ziyaret eder. 1975'te ise kurum, Anadolu lisesi konumuna getirilir ve ortaokul ve liseden oluşan eğitim 8 yıla çıkar. 14 Nisan 1992 tarihinde Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand ile 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal arasında imzalanan protokol ile ilkokul ve üniversite eğitimini de kapsayan Galatasaray Eğitim Öğretim Kurumu (GEÖK) hayata geçirilir. GEÖK bünyesinde 1992 yılında Galatasaray Üniversitesi, 1993 yılında ise Galatasaray İlköğretim Okulu kurulur.
Liseye kayıt kontenjanının üçte biri, Galatasaray İlköğretim Okulu'ndan mezun olacak öğrencilere ayrılmıştır. İlköğretim okulunun amacı, birinci sınıfa başlayan 50 öğrencisinin tamamının eğitiminin devamını Galatasaray Lisesi'nde sağlamaktır. Bunun için öğrenciler, Galatasaray Üniversitesinin, Galatasaray Lisesi ve Galatasaray İlköğretim Okulu yönetmeliği çerçevesinde yapılan iç sınavlarda başarılı olmakla yükümlüdürler. İlköğretim okulu tarihinde sadece bir öğrenci 2005 yılında liseye asilden, yatay geçiş hakkını kullanmadan girebilmiştir.
Günümüzde Galatasaray Lisesi Anadolu lisesi kategorisinde, eğitim dili Fransızca, Türkçe, İngilizce, İtalyanca ve Latince olan bir devlet lisesidir. Lise, Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı, Fransız Hükûmeti ve Galatasaray Vakfı’nca resmen tanınmış bir kurumdur. Galatasaray Lisesi bünyesinde her biri otuz öğrenci kapasiteli 54 sınıf, iki multimedya merkezi, her biri kırk öğrenci kapasiteli iki resim atölyesi, iki müzik odası, biri 250, öbürü 350 öğrenci kapasiteli iki toplantı merkezi, 30 bilgisayarlı bir bilgisayar laboratuvarı, bir tenis kortu, üç jimnastik salonu, bir futbol sahası, 15 kişilik revir, 250 kişilik kız öğrenci yurdu, 675 kişilik erkek öğrenci yurdu, her biri 400 kişilik üç büyük yemekhane yer almaktadır.
Çatı saati
Mevcut "U" biçimli binanın merkezinde, çatıda yer alan Meyer markalı dairesel kadranlı saat elektronik mekanizmalıdır ve hâlen çalışmaktadır. Saatin 1870 yılındaki yangın sırasında hasar gören mevcut binanın 1908 yılında tamamlanan restorasyon çalışmaları sırasında eklendiği düşünülmektedir.
Öğrencileri
Mezun dernekleri
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2023.
- ^ "GALATASARAY LISESI". www.gsl.gsu.edu.tr. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2023.
- ^ Cansever, Meltem (Haziran 2009), Türkiye'nin Kültür Mirası 100 Saat Kulesi, İstanbul: NTV Yayınları, s. 120, ISBN
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Galatasaray Lisesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Google Haritalar'da Galatasaray Lisesi'nin görünüşü
- Resmî site (Türkçe)
- Galatasaray Üniversitesi 15 Nisan 1998 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Galatasaray Spor Kulübü 23 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Galatasaray Eğitim Vakfı 27 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Galatasaray Lisesi Fransizca Lycee de Galatasaray Osmanlica مکتب سلطانی Mekteb i Sultani Istanbul un Beyoglu ilcesinin Galatasaray semtinde bulunan bir lisedir Turkiye nin en eski egitim kurumlarindan biri olan okul Fransizca egitim vermektedir Galatasaray LisesiKurulus1481 Galata Sarayi Enderun u Humayunu adi ile 1 Eylul 1868 Mekteb i Sultani adi ileUlke TurkiyeSehirBeyoglu IstanbulTuruAnadolu lisesiMudurEgitim diliTurkce ve FransizcaYabanci dil ler Ingilizce Italyanca LatinceOgrenci sayisi736Resmi sitesiwww gsl gsu edu trKoordinat41 01 58 K 28 58 43 D 41 03278 K 28 97861 D 41 03278 28 97861TarihceSaray mektebi donemi XV yuzyilda saray mektebi enderun Osmanli sarayinda padisahin gunluk yasamini gecirdigi sarayin egitim birimlerinin kutuphanenin hazine odasinin yer aldigi buyuk bahce icine kurulu bir kompleksti Burada basta padisah olmak uzere saraydaki diger gorevlilerin danisabilecegi bircok alanda bilgi sahibi kisiler hizmet vermekteydi Yuksek ogrenimlerini Saray Okulu nda alan bu kisilerin ilk ve orta dereceli egitimlerini layikiyla saglamak amaciyla II Bayezid 1481 yilinda Galata Sarayi Humayun Mektebi adinda bir okul kurarak Osmanli saray egitiminin onemli bir parcasini olusturdu Kurum enderuna ust duzeyde egitimli gorevli yetistirdiginden Mekteb i Sultani ve Galata Sarayi Ocagi gibi adlara da sahiptir Mekteb i Sultani ogrencileri Evliya Celebi nin aktardigi hikayeye gore ise okulun kurulusu daha farkli olmustur II Bayezid bir kis gunu Galata sirtlarinda avlanirken son derece bakimli buyuk bir bahce icinde kohnemis kucucuk bir kulube gorur Kulubenin sahibi Gul Baba ile tanisan padisah onu bahceye gosterdigi ozenden dolayi odullendirmek ister ve Gul Baba nin istegi uzerine bu bahceye bir mektep ve bir darussifa hastane yaptirir 1675 yilina gelindiginde ocaktaki ic oglanlardan yeteneklileri saraya alinmaya baslanirken digerleri suvari boluklerine dagitilmaya baslanir ve kurum on yilligina tasfiye edilir 1715 yilinda yeniden acilan ocak tekrar acemi oglanlarin egitimini ustlenir 1820 yilina dek Osmanli nin en onemli kurumlarindan biri olan Galata Sarayi Ocagi bu yildan sonra Tibbiye ve kisla olarak kullanilir Sultani donemi Mekteb i Sultani 1880 1893 yillari arasindaki bir gorunum XIX yuzyilda onemi ve islevi gun gectikce artan kurum Osmanli da Batililasma doneminin ve Tanzimat uygulamalarinin bir simgesi olur Cunku bu kez de Osmanli da hukuksal siyasal ve sosyal alanda gerceklestirilecek yenilikleri yasama gecirecek aydin kadrolara ve bu kadrolarin yetistirilmesi icin geleneksel egitimin disinda batili programlari da bunyesinde barindiran bir egitim kurumuna ihtiyac vardir Istanbul da daha ziyade yabancilarin ve gayrimuslim Osmanlilarin devam ettigi ve Fransizca egitim yapan Saint Benoit Notre Dame de Sion gibi okullar vardi ancak bu okullar Osmanli dan cok Fransa nin denetiminde idiler Amac Osmanli Devleti nin etkin olacagi batili bir kurum yaratmakti Bu amac dogrultusunda 1 Eylul 1868 de Abdulaziz in katildigi bir torenle Mekteb i Sultani adiyla kurum yeniden faaliyete gecer Donemin Paris buyukelcisi Mehmed Cemil Pasa ile Hariciye Naziri Fuad Pasa nin cabalariyla kurum Fransa daki lise egitimine denk ve ayni kalitede ogrenci yetistirir Ogrencilerin arasinda Katolik Ortodoks ve Musevi ogrenciler de vardir 9 12 yaslarinda ogretime baslayabilen bu ogrenciler dil durumlarina gore Fransizca ya da Turkce hazirlik okumaktadirlar 1908 yilinda mudur Tevfik Fikret Bey in yaptigi yeniliklerle ilk orta ve lise icin ucer yillik programlar hazirlanarak egitim suresi 9 yila cikar Ayrica Farsca Arapca Italyanca Latince Rumca Ermenice ve Almanca dersleri istege bagli olarak secmeli ders statusune getirilirken piyano ve keman dersleri de programa dahil edilir Ote yandan 1905 yilinda Ali Sami Yen ve arkadaslarindan olusan bir grup ogrenci Galatasaray Spor Kulubu nu kurmuslardir Okulun acik basketbol sahasi Pota Cour Lise donemi 1927 yilinda kurum Galatasaray Lisesi adiyla ve Cumhuriyet devrimlerine uygun olarak egitime baslar Teneffuslerde Fransizca konusma zorunlulugu kaldirilir ve genel kultur dersleri Turkce verilmeye baslar 1965 yilinda okula kabul edilen kiz ogrenciler icin Feriye Saraylari hizmete acilir 1968 de Mekteb i Sultaninin kurulusunun 100 yili nedeniyle donemin Fransa Cumhurbaskani Charles de Gaulle liseyi ziyaret eder 1975 te ise kurum Anadolu lisesi konumuna getirilir ve ortaokul ve liseden olusan egitim 8 yila cikar 14 Nisan 1992 tarihinde Fransa Cumhurbaskani Francois Mitterrand ile 8 Cumhurbaskani Turgut Ozal arasinda imzalanan protokol ile ilkokul ve universite egitimini de kapsayan Galatasaray Egitim Ogretim Kurumu GEOK hayata gecirilir GEOK bunyesinde 1992 yilinda Galatasaray Universitesi 1993 yilinda ise Galatasaray Ilkogretim Okulu kurulur Liseye kayit kontenjaninin ucte biri Galatasaray Ilkogretim Okulu ndan mezun olacak ogrencilere ayrilmistir Ilkogretim okulunun amaci birinci sinifa baslayan 50 ogrencisinin tamaminin egitiminin devamini Galatasaray Lisesi nde saglamaktir Bunun icin ogrenciler Galatasaray Universitesinin Galatasaray Lisesi ve Galatasaray Ilkogretim Okulu yonetmeligi cercevesinde yapilan ic sinavlarda basarili olmakla yukumludurler Ilkogretim okulu tarihinde sadece bir ogrenci 2005 yilinda liseye asilden yatay gecis hakkini kullanmadan girebilmistir Gunumuzde Galatasaray Lisesi Anadolu lisesi kategorisinde egitim dili Fransizca Turkce Ingilizce Italyanca ve Latince olan bir devlet lisesidir Lise Turkiye Cumhuriyeti Milli Egitim Bakanligi Fransiz Hukumeti ve Galatasaray Vakfi nca resmen taninmis bir kurumdur Galatasaray Lisesi bunyesinde her biri otuz ogrenci kapasiteli 54 sinif iki multimedya merkezi her biri kirk ogrenci kapasiteli iki resim atolyesi iki muzik odasi biri 250 oburu 350 ogrenci kapasiteli iki toplanti merkezi 30 bilgisayarli bir bilgisayar laboratuvari bir tenis kortu uc jimnastik salonu bir futbol sahasi 15 kisilik revir 250 kisilik kiz ogrenci yurdu 675 kisilik erkek ogrenci yurdu her biri 400 kisilik uc buyuk yemekhane yer almaktadir Cati saatiMevcut U bicimli binanin merkezinde catida yer alan Meyer markali dairesel kadranli saat elektronik mekanizmalidir ve halen calismaktadir Saatin 1870 yilindaki yangin sirasinda hasar goren mevcut binanin 1908 yilinda tamamlanan restorasyon calismalari sirasinda eklendigi dusunulmektedir OgrencileriMezun dernekleriIsim Ulke Kurulus YiliGalatasaraylilar Dernegi 1908Galatasaraylilar Birligi 1937Izmir Galatasaraylilar Dernegi 1965Bursa Galatasaray Liseliler Dernegi 1975Galatasaray Alumni Association U S A Inc 1981Association Europeenne Des Anciens de Galatasaray 1983Amicale de Galatasaray 1984The Galatasaray Charity Fund 1986Les Anciens de Galatasaray au Benelux 1989Eskisehir Galatasaraylilar Dernegi 1990Verein Ehemaliger Schuler Des Galatasaray Gymnasiums in Deutschland E V 1991Cukurova Galatasaraylilar Dernegi 1992Verein Ehemaliger Schuler von Galatasaray Lisesi in Osterreich 1992Antalya Galatasaray Liseliler Dernegi 1993Fransa Alliance Galatasaray 1996Kapadokya Galatasaraylilar Birligi 1997Galatasaray Association de Monaco 1997Kaynakca Arsivlenmis kopya 25 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2023 GALATASARAY LISESI www gsl gsu edu tr 24 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2023 Cansever Meltem Haziran 2009 Turkiye nin Kultur Mirasi 100 Saat Kulesi Istanbul NTV Yayinlari s 120 ISBN 9786055813239 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Galatasaray Lisesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Google Haritalar da Galatasaray Lisesi nin gorunusu Resmi site Turkce Galatasaray Universitesi 15 Nisan 1998 tarihinde Wayback Machine sitesinde Galatasaray Spor Kulubu 23 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Galatasaray Egitim Vakfi 27 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde