Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Piyelonefrit böbreğin (Eski Yunanca nefros) piyelumuna () ulaşmış bir yükselen idrar yolu enfeksiyonudur. Eğer enfeksiyon ciddi ise "ürosepsis" terimi ile eşanlamlı olarak kullanılır (sepsis, enfeksiyon nedeniyle meydana gelen bir ). Tedavisi için antibiyotik, ayrıca hastalığın temel nedeninin giderilmesi gerekir. Nefritin bir türüdür. Piyelit olarak da adlandırılabilir.
| Piyelonefrit | |
|---|---|
 | |
| Uzmanlık | ÜRoloji  |
Belirti ve işaretler
Piyelonefrit olduğu zaman görülen diğer şikayetler, başlıca işeme sırasında acı (dizüri), (enfeksiyonlu taraftan yayılır) ve mesane ve etkilenmiş böbrek tarafında duyarlılıktır ("renal taraf duyarlılıgı" terimi de kullanılır). Çoğu vakada ayrıca sistemik semptomlar da bulunur, ateş, havale, başağrısı ve kusma gibi. Ciddi vakalarda, da olabilir.
Tanı
Tipik semptomlara sahip hastaların idrarında nitrit ve lökositlerin bulunması piyelonefrit tanısı için yeterlidir ve tedavi için de yol göstericidir. Kesin tanı, idrar kültürü ile yapılır; eğer enfeksiyonun nereden kaynaklandığı konusunda şüphe varsa kan kültürü de gerekebilir.
Eğer böbrek taşı olabileceğinden şüphe ediliyorsa (örneğin kolik ağrıdan dolayı veya idrarda aşırı miktarda kan bulunursa), böbrek, üreter ve mesanenin röntgenle incelenmesi, X-ışını geçirmeyen taşların varlığını tespit etmek için kullanılabilir.
Yükselen idrar yolu enfeksiyonlarının tekrarlanması halinde anatomik bir anormallik ( (mesanedeki idrarın üretere geri akması) veya polikistik böbrek hastalığı) olasılığının dışlanması gerekebilir. Bu durumda yapılan incelemelere ultrason veya .
Nedenleri
"Toplum kökenli" piyelonefrit vakalarının çoğu, idrar yoluna giren bağırsak organizmalarından kaynaklanır. Yaygın görülen organizmalar E. coli (70-80%) ve Enterococcus faecalis'tir. Hastaneden edinilen enfeksiyonlar koliform ve enterkoklardan dolayı olabileceği gibi toplulukta alışılagelmemiş başka organizmalardan (Klebsiella türleri, Pseudomonas aeruginosa) da dolayı olabilir. Çoğu piyelonefrit vakası aşağı idrar yolu enfeksiyonu olarak başlarlar, başlıca ve olmak üzere.
Aşağıdaki durumlarda risk artar:
- Mekanik: böbrekler ve idrar yolunda yapısal anormallikler, özellikle küçük çocuklarda (VUR), böbrek taşları, , idrar yolunda stent veya drenaj uygulamaları (örneğin nefrostomi), gebelik, (örneğin omurilik zararı, spina bifida veya çoklu skleroz) ve prostat hastalıkları (örneğin erkeklerde ).
- Bünyesel: , durumları.
- Davranışsal: son bir yıl içinde yeni bir cinsel eş edinmiş olmak, kullanımı.
- (sık idrar yolu enfeksiyonu olan başka aile fertleri olması).
Patoloji
Akut piyelonefrit renal pelvisin (böbrek toplama sisteminin) ve böbreğin eksudatif purulent lokalize enflamasyonudur. Renal parenkimde interstitium abseler görülür (cerahatli (süpüratif) nekroz), bunlar içinde irin (nötrfiller, fibrin, hücre debrisi ve hematoksilinofiller) vardır. Tübüller eksüdadan zarar görmüş olur ve içlerinde nötrofil grupları görünebilir. Erken aşamalarda glomerler ve damarlar normaldir. Patolojik muayenede coğu zaman ve renal korteksten yayılan kanama ve (cerahat akması) görülür. Kronik enfeksiyon sonucunda fibroz ve yara izi (skarlaşma) meydana gelir.
Tedavi
Hemen tüm piyelonefrit vakaları bakteriyel enfeksiyonlardan kaynaklandığından, tedavinin merkezinde antibiyotik yer alır. Hafif vakalar ağızdan antibiyotikler tedavi edilebilir ama genelde tedavinin ilk safhalarında intravenöz (damardan) antibiyotik alınması gerekir. Kullanılan antibiyotik yerel uygulamalara göre değişir ve fluorkinonlar (örneğin Siprofloksasin), (amoksisilin veya bir sefalosporin türevi), (veya ) veya nitrofurantoin içerebilir. toksik olmalarından dolayı kaçınılır ama kısa süreli olarak diğer antibiyotiklere eklenebilir.
Yüksek ateşli ve lökositozlu tüm akut vakalar hastaneye alınmalı ve derhal damardan sıvı ve antibiyotik tedavisine başlanmalıdır. Damardan (400 mg/12 saat) genelde tercih edilen ilk tedavidir. Buna alternatif olarak damardan ampisilin (her 6 saatte 2 g) artı (her 8 saatte 1 mg/kg) de çok etkilidir. Eğer hasta gebeyse siproflaksin kontraendikedir, dolayısıyla ampsilin/gentamisin birleşimi tercih edilir. Antibiyotik tedavisi sırasında akyuvar ve ateş yakından izlenir. Hastanın ateşi 24 ila 48 saat boyunca düşmüş olana kadar damardan antibiyotikler devam eder, ardından eşdeğer antibiyotikler ağızdan alınır, toplam 2 haftalık bir tedavi süresi için.
Tekrarlayan enfeksiyonlarda ek incelemlerle altta yatan anormalliklere rastlanabilir. Ender olarak cerrahi müdahale ile tekrarlama olasılığını azaltır. Eğer bir anormallik görülemezse, amaçlı olarak uzun süreli antibiyotik tedavisinin (ya her gün ya da sadece cinsel ilişki ardından) yararlı olduğuna dair bulgular vardır Mütekerrir idrar yolu enfeksiyonu riski olan çocuklarda, uzun süreli antibiyotik tedavisinin olumlu bir etkisi olduğuna dair yeterli çalışmalar yapılmamış olduğu gösterilmiştir, tıbbi literatürün bir meta analizi sonucunda.Yaban mersini (Cranberry) suyu içmenin koruyucu etkisi olduğu araştırılmıştır. Yapılan çeşitli araştırmaların sonuçlarının hepsi değilse de çoğu yararlı olduğunu bulmuştur.
Bazı araştırmacılar, başka besinsel yaklaşımlarla idrar yolu iltihaplarının tekerrürü engelleyebilir. Daha çok sıvı almak, yaban mersini suyu, likapa (blueberry) suyu ve içinde probiyotik bakteriler bulunan fermante olmuş süt ürünleri almanın bakterilerin idrar yolu epiteline bağlanmasına engel olduğu gösterilmiştir.
Epidemiyoloji
Piyelonefrit oldukça yaygındır, 10.000 nüfusta kadınlarda 12-13 vaka erkeklerde de 3-4 vaka ile karşılaşılır. Genç kadınlarda daha yüksektir, bu yaş grubunun cinsel olarak daha aktif olmasından dolayı. Bebekler ve yaşlılarda da risk daha yüksektir, hormon durumu ve anatomik bozulmalardan dolayı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h Ramakrishnan K, Scheid DC (2005). "Diagnosis and management of acute pyelonephritis in adults". Am Fam Physician. 71 (5). ss. 933-42. (PMID) 15768623. 9 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2008.
- ^ Scholes D, Hooton TM, Roberts PL, Gupta K, Stapleton AE, Stamm WE (2005). "Risk factors associated with acute pyelonephritis in healthy women". Ann. Intern. Med. 142 (1). ss. 20-7. (PMID) 15630106.
- ^ . 18 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2008.
- ^ The Washington Manual: Infectious Diseases Subspecialty Consult, edited by R. Starlin, et al (2005)
- ^ Schooff M, Hill K (2005). "Antibiotics for recurrent urinary tract infections". American family physician. 71 (7). ss. 1301-2. (PMID) 15832532.
- ^ Williams GJ, Wei L, Lee A, Craig JC (2006). "Long-term antibiotics for preventing recurrent urinary tract infection in children". Cochrane database of systematic reviews (Online). Cilt 3. ss. CD001534. doi:10.1002/14651858.CD001534.pub2. (PMID) 16855971.
- ^ Raz R, Chazan B, Dan M (2004). "Cranberry juice and urinary tract infection". Clin. Infect. Dis. 38 (10). ss. 1413-9. doi:10.1086/386328. (PMID) 15156480.
- ^ Krause, Marie V.; Mahan, L. Kathleen; Escott-Stump, Sylvia (2004). Krause's food, nutrition, and diet therapy. Philadelphia: W.B. Saunders. s. 969. .
- ^ Czaja CA, Scholes D, Hooton TM, Stamm WE (2007). "Population-based epidemiologic analysis of acute pyelonephritis". Clin. Infect. Dis. 45 (3). ss. 273-80. doi:10.1086/519268. (PMID) 17599303.
Dış bağlantılar
- Patient UK 24 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- (İngilizce)
| Sınıflandırma | D |
|---|---|
| Dış kaynaklar |
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Piyelonefrit bobregin Eski Yunanca nefros piyelumuna ulasmis bir yukselen idrar yolu enfeksiyonudur Eger enfeksiyon ciddi ise urosepsis terimi ile esanlamli olarak kullanilir sepsis enfeksiyon nedeniyle meydana gelen bir Tedavisi icin antibiyotik ayrica hastaligin temel nedeninin giderilmesi gerekir Nefritin bir turudur Piyelit olarak da adlandirilabilir PiyelonefritUzmanlikURoloji Belirti ve isaretlerPiyelonefrit oldugu zaman gorulen diger sikayetler baslica iseme sirasinda aci dizuri enfeksiyonlu taraftan yayilir ve mesane ve etkilenmis bobrek tarafinda duyarliliktir renal taraf duyarliligi terimi de kullanilir Cogu vakada ayrica sistemik semptomlar da bulunur ates havale basagrisi ve kusma gibi Ciddi vakalarda da olabilir TaniBobrek boyutunun azalmasi ve fokal kortikal incelmenin eslik ettigi kronik piyelonefrit ABD goruntusunde bobrek uzunlugunun olcumu ve kesikli cizgiyle gosterilmistir Baglam icin bkz Bobrek ultrasonografisi Tipik semptomlara sahip hastalarin idrarinda nitrit ve lokositlerin bulunmasi piyelonefrit tanisi icin yeterlidir ve tedavi icin de yol gostericidir Kesin tani idrar kulturu ile yapilir eger enfeksiyonun nereden kaynaklandigi konusunda suphe varsa kan kulturu de gerekebilir Eger bobrek tasi olabileceginden suphe ediliyorsa ornegin kolik agridan dolayi veya idrarda asiri miktarda kan bulunursa bobrek ureter ve mesanenin rontgenle incelenmesi X isini gecirmeyen taslarin varligini tespit etmek icin kullanilabilir Yukselen idrar yolu enfeksiyonlarinin tekrarlanmasi halinde anatomik bir anormallik mesanedeki idrarin uretere geri akmasi veya polikistik bobrek hastaligi olasiliginin dislanmasi gerekebilir Bu durumda yapilan incelemelere ultrason veya Nedenleri Toplum kokenli piyelonefrit vakalarinin cogu idrar yoluna giren bagirsak organizmalarindan kaynaklanir Yaygin gorulen organizmalar E coli 70 80 ve Enterococcus faecalis tir Hastaneden edinilen enfeksiyonlar koliform ve enterkoklardan dolayi olabilecegi gibi toplulukta alisilagelmemis baska organizmalardan Klebsiella turleri Pseudomonas aeruginosa da dolayi olabilir Cogu piyelonefrit vakasi asagi idrar yolu enfeksiyonu olarak baslarlar baslica ve olmak uzere Asagidaki durumlarda risk artar Mekanik bobrekler ve idrar yolunda yapisal anormallikler ozellikle kucuk cocuklarda VUR bobrek taslari idrar yolunda stent veya drenaj uygulamalari ornegin nefrostomi gebelik ornegin omurilik zarari spina bifida veya coklu skleroz ve prostat hastaliklari ornegin erkeklerde Bunyesel durumlari Davranissal son bir yil icinde yeni bir cinsel es edinmis olmak kullanimi sik idrar yolu enfeksiyonu olan baska aile fertleri olmasi PatolojiAkut piyelonefrit renal pelvisin bobrek toplama sisteminin ve bobregin eksudatif purulent lokalize enflamasyonudur Renal parenkimde interstitium abseler gorulur cerahatli supuratif nekroz bunlar icinde irin notrfiller fibrin hucre debrisi ve hematoksilinofiller vardir Tubuller eksudadan zarar gormus olur ve iclerinde notrofil gruplari gorunebilir Erken asamalarda glomerler ve damarlar normaldir Patolojik muayenede cogu zaman ve renal korteksten yayilan kanama ve cerahat akmasi gorulur Kronik enfeksiyon sonucunda fibroz ve yara izi skarlasma meydana gelir TedaviHemen tum piyelonefrit vakalari bakteriyel enfeksiyonlardan kaynaklandigindan tedavinin merkezinde antibiyotik yer alir Hafif vakalar agizdan antibiyotikler tedavi edilebilir ama genelde tedavinin ilk safhalarinda intravenoz damardan antibiyotik alinmasi gerekir Kullanilan antibiyotik yerel uygulamalara gore degisir ve fluorkinonlar ornegin Siprofloksasin amoksisilin veya bir sefalosporin turevi veya veya nitrofurantoin icerebilir toksik olmalarindan dolayi kacinilir ama kisa sureli olarak diger antibiyotiklere eklenebilir Yuksek atesli ve lokositozlu tum akut vakalar hastaneye alinmali ve derhal damardan sivi ve antibiyotik tedavisine baslanmalidir Damardan 400 mg 12 saat genelde tercih edilen ilk tedavidir Buna alternatif olarak damardan ampisilin her 6 saatte 2 g arti her 8 saatte 1 mg kg de cok etkilidir Eger hasta gebeyse siproflaksin kontraendikedir dolayisiyla ampsilin gentamisin birlesimi tercih edilir Antibiyotik tedavisi sirasinda akyuvar ve ates yakindan izlenir Hastanin atesi 24 ila 48 saat boyunca dusmus olana kadar damardan antibiyotikler devam eder ardindan esdeger antibiyotikler agizdan alinir toplam 2 haftalik bir tedavi suresi icin Tekrarlayan enfeksiyonlarda ek incelemlerle altta yatan anormalliklere rastlanabilir Ender olarak cerrahi mudahale ile tekrarlama olasiligini azaltir Eger bir anormallik gorulemezse amacli olarak uzun sureli antibiyotik tedavisinin ya her gun ya da sadece cinsel iliski ardindan yararli olduguna dair bulgular vardir Mutekerrir idrar yolu enfeksiyonu riski olan cocuklarda uzun sureli antibiyotik tedavisinin olumlu bir etkisi olduguna dair yeterli calismalar yapilmamis oldugu gosterilmistir tibbi literaturun bir meta analizi sonucunda Yaban mersini Cranberry suyu icmenin koruyucu etkisi oldugu arastirilmistir Yapilan cesitli arastirmalarin sonuclarinin hepsi degilse de cogu yararli oldugunu bulmustur Bazi arastirmacilar baska besinsel yaklasimlarla idrar yolu iltihaplarinin tekerruru engelleyebilir Daha cok sivi almak yaban mersini suyu likapa blueberry suyu ve icinde probiyotik bakteriler bulunan fermante olmus sut urunleri almanin bakterilerin idrar yolu epiteline baglanmasina engel oldugu gosterilmistir EpidemiyolojiPiyelonefrit oldukca yaygindir 10 000 nufusta kadinlarda 12 13 vaka erkeklerde de 3 4 vaka ile karsilasilir Genc kadinlarda daha yuksektir bu yas grubunun cinsel olarak daha aktif olmasindan dolayi Bebekler ve yaslilarda da risk daha yuksektir hormon durumu ve anatomik bozulmalardan dolayi Ayrica bakinizKaynakca a b c d e f g h Ramakrishnan K Scheid DC 2005 Diagnosis and management of acute pyelonephritis in adults Am Fam Physician 71 5 ss 933 42 PMID 15768623 9 Temmuz 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2008 Scholes D Hooton TM Roberts PL Gupta K Stapleton AE Stamm WE 2005 Risk factors associated with acute pyelonephritis in healthy women Ann Intern Med 142 1 ss 20 7 PMID 15630106 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link 18 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Eylul 2008 The Washington Manual Infectious Diseases Subspecialty Consult edited by R Starlin et al 2005 Schooff M Hill K 2005 Antibiotics for recurrent urinary tract infections American family physician 71 7 ss 1301 2 PMID 15832532 Williams GJ Wei L Lee A Craig JC 2006 Long term antibiotics for preventing recurrent urinary tract infection in children Cochrane database of systematic reviews Online Cilt 3 ss CD001534 doi 10 1002 14651858 CD001534 pub2 PMID 16855971 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Raz R Chazan B Dan M 2004 Cranberry juice and urinary tract infection Clin Infect Dis 38 10 ss 1413 9 doi 10 1086 386328 PMID 15156480 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Krause Marie V Mahan L Kathleen Escott Stump Sylvia 2004 Krause s food nutrition and diet therapy Philadelphia W B Saunders s 969 ISBN 0 7216 9784 4 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Czaja CA Scholes D Hooton TM Stamm WE 2007 Population based epidemiologic analysis of acute pyelonephritis Clin Infect Dis 45 3 ss 273 80 doi 10 1086 519268 PMID 17599303 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Dis baglantilarPatient UK 24 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Ingilizce SiniflandirmaDICD 10 N 1 N 2 N 3 ICD 9 CM 590 592 9MeSH D011704DiseasesDB 29255Dis kaynaklarMedlinePlus 000522eMedicine ped 1959Patient UK Piyelonefrit