Pars kedisi (Prionailurus bengalensis), kedigiller (Felidae) Güney ve Doğu Asya'da görülen bir kedi türü. Yaklaşık olarak bir ev kedisi büyüklüğünde olan pars kedisi, devasa dağılım alanında, çok sayıda renk varyasyonları ve alt türleri ile ortaya çıkar.
Pars kedisi | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | |||||||||||||||||||
Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||||
Prionailurus bengalensis 1792 | |||||||||||||||||||
Dağılımı | |||||||||||||||||||
Sinonimler | |||||||||||||||||||
Felis bengalensis |
Özellikleri
Bu türün değişkenliği çok büyüktür. Doğu Sibirya'daki bengal kedileri Endonezya Adaları'ndankilerden oldukça farklı görünürler. Güneyde ana renk leoparlarınki gibi sarımsıyken buna karşın kuzeyde boz kahverengidir. Vücut siyah lekelerle kaplı olup, kafasında siyah şeritler bulunur. Bu lekeler kuzey populasyonunda iri rozetler halindeyken güney bengal kedilerinde küçük benekler şeklindedir. Büyüklüğü, 45 cm vücut boyu ve 20 cm kuyruk uzunluğu (Java) ile 60 cm vücut boyu ve 40 cm kuyruk uzunluğu (Sibirya) arasında değişir.
Yaşam alanı
Pars kedisi daima suya yakın yaşar. Bunun dışında habitattan başka özel bir talebi yoktur. Tropik yağmur ormanları gibi iğne yapraklı ormanlar, bozkırlar ve dağlar da mekanlarıdır. Yerleşim yerlerinin yakınına gelmekten çekinmeyip, kimi zaman tarlalarda dolaşır.
Dağılımı, Güney Sibirya Amur Nehri bölgesinden, Kore ve Çin üzerinden Hindistan, Pakistan ve Endonezya'ya kadar uzanır. Bengal kedisi, , , Tayvan, Hainan, Sumatra, Java, Borneo, Bali, Lombok adalarında ve merkezi Filipinler'in birkaç adasında yaşar. Bu bölgede, kimi zaman kendi başına bağımsız tür olarak tanımlanan çok sayıda alt türe ayrılır.
Yaşam tarzı
Pars kedisi, geceleri faal tek başına dolaşan bir hayvan olup, gündüzleri ağaç kovuklarında ya da kaya yarıklarında uyur. Genelde yerde hareket etse de çok iyi de tırmanabilir. Pars kedisi sudan korkmayıp, engellerden geçmek veya balık avlamak için yüzer. Bu anlamda pars kedisi, kıyıya yakın küçük adacıklarda yerleşim kurabilir. Avları arasında fareler, tavşanlar, kuşlar, böcekler, sürüngenler ve balıklar ile yengeçler bulunur.
Diğer
Pars kedisi, en başta Çin'de olmak üzere kürkü yüzünden avlanır. Avrupa'da kürkü artık ithal edilmezken, hala büyük bir sayıda kürk Japonya'ya sevk edilir. Pars kedisinin tamamı tehdit altında değilken yine de bölgesel olarak çok seyrekleşmiştir.
Çok sayıda alt türü bilinir ki bunlardan biri Tsushima kedisidir. Bu tür 1988 yılında tanımlanmış olup Kore Boğazı arşipelindeki Tsushima Adası'nda yaşar. Aynı şekilde sıklıkla alt tür olarak görülen iriomote kedisi, bugün daha çok özgün tür olarak kabul edilir.
Alt türler
- Prionailurus bengalensis bengalensis
- Prionailurus bengalensis borneoensis
- Prionailurus bengalensis chinensis
- Prionailurus bengalensis euptailura
- Prionailurus bengalensis horsfieldi
- Prionailurus bengalensis manchurica
- Prionailurus bengalensis trevelyani
- Prionailurus bengalensis javaensis
- Prionailurus bengalensis minutus
- Prionailurus bengalensis sumatranus
Iriomote kedisi
Japon adalarında yaşayan bu tür ilgi çekicidir. İriomote kedisi (P. iriomotensis veya bazen Felis iriomotensis) sadece ufacık bir ada olan adasında yaşamaktadır. 1967 yılında keşfedildiğinde soyu tükenmiş bir kedi cinsinin hayatta kalmış son bireyleri olarak tanımlanıp Mayailurus cinsine yerleştirildi. Bu görüş hala tartışılmaktadır. Bazı uzmanlar bu kedinin diğer Bengal kedilerinden oldukça farklı görünmesinden dolayı tamamen başka bir cins olarak sınıflandırılması gerektiğini iddia etmektedirler. Koyu kahverengi bir postu, bodur bir kuyruğu vardır ve tırnaklarını içeri çekemez. Japonca İriomote-yama-neko olarak adlandırılır anlamı İrimote dağ kedisidir; neko=kedi yama=dağların (dağlardan gelen, dağlara ait) ayrıca Yamamayaa ("dağ kedisi") veya Yamapikaryaa ("dağ parlak gözlüsü") veya İriomote adası yerlileri tarafından da Pingiimayaa ("kaçmış kedi")olarak bilinir. İriomote kedisi 100 birey civarında bir nüfus ile kritik soy tükenme tehlikesi ile karşı karşıyadır.
Kaynakça
- ^ Ross, J.; Brodie, J.; Cheyne, S.; Hearn, A.; Izawa, M.; Loken, B.; Lynam, A.; McCarthy, J.; Mukherjee, S.; Phan, C.; Rasphone, A.; Wilting, A. (2015). "Prionailurus bengalensis". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2015: e.T18146A50661611.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pars kedisi Prionailurus bengalensis kedigiller Felidae Guney ve Dogu Asya da gorulen bir kedi turu Yaklasik olarak bir ev kedisi buyuklugunde olan pars kedisi devasa dagilim alaninda cok sayida renk varyasyonlari ve alt turleri ile ortaya cikar Pars kedisiKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim CarnivoraAlt takim FeliformiaFamilya FelidaeAlt familya FelinaeCins PrionailurusTur P bengalensisIkili adlandirmaPrionailurus bengalensis1792DagilimiSinonimlerFelis bengalensisOzellikleriBu turun degiskenligi cok buyuktur Dogu Sibirya daki bengal kedileri Endonezya Adalari ndankilerden oldukca farkli gorunurler Guneyde ana renk leoparlarinki gibi sarimsiyken buna karsin kuzeyde boz kahverengidir Vucut siyah lekelerle kapli olup kafasinda siyah seritler bulunur Bu lekeler kuzey populasyonunda iri rozetler halindeyken guney bengal kedilerinde kucuk benekler seklindedir Buyuklugu 45 cm vucut boyu ve 20 cm kuyruk uzunlugu Java ile 60 cm vucut boyu ve 40 cm kuyruk uzunlugu Sibirya arasinda degisir Yasam alaniPars kedisi daima suya yakin yasar Bunun disinda habitattan baska ozel bir talebi yoktur Tropik yagmur ormanlari gibi igne yaprakli ormanlar bozkirlar ve daglar da mekanlaridir Yerlesim yerlerinin yakinina gelmekten cekinmeyip kimi zaman tarlalarda dolasir Dagilimi Guney Sibirya Amur Nehri bolgesinden Kore ve Cin uzerinden Hindistan Pakistan ve Endonezya ya kadar uzanir Bengal kedisi Tayvan Hainan Sumatra Java Borneo Bali Lombok adalarinda ve merkezi Filipinler in birkac adasinda yasar Bu bolgede kimi zaman kendi basina bagimsiz tur olarak tanimlanan cok sayida alt ture ayrilir Yasam tarziPars kedisi geceleri faal tek basina dolasan bir hayvan olup gunduzleri agac kovuklarinda ya da kaya yariklarinda uyur Genelde yerde hareket etse de cok iyi de tirmanabilir Pars kedisi sudan korkmayip engellerden gecmek veya balik avlamak icin yuzer Bu anlamda pars kedisi kiyiya yakin kucuk adaciklarda yerlesim kurabilir Avlari arasinda fareler tavsanlar kuslar bocekler surungenler ve baliklar ile yengecler bulunur DigerPars kedisi en basta Cin de olmak uzere kurku yuzunden avlanir Avrupa da kurku artik ithal edilmezken hala buyuk bir sayida kurk Japonya ya sevk edilir Pars kedisinin tamami tehdit altinda degilken yine de bolgesel olarak cok seyreklesmistir Cok sayida alt turu bilinir ki bunlardan biri Tsushima kedisidir Bu tur 1988 yilinda tanimlanmis olup Kore Bogazi arsipelindeki Tsushima Adasi nda yasar Ayni sekilde siklikla alt tur olarak gorulen iriomote kedisi bugun daha cok ozgun tur olarak kabul edilir Alt turler Prionailurus bengalensis bengalensis Prionailurus bengalensis borneoensis Prionailurus bengalensis chinensis Prionailurus bengalensis euptailura Prionailurus bengalensis horsfieldi Prionailurus bengalensis manchurica Prionailurus bengalensis trevelyani Prionailurus bengalensis javaensis Prionailurus bengalensis minutus Prionailurus bengalensis sumatranusIriomote kedisi Japon adalarinda yasayan bu tur ilgi cekicidir Iriomote kedisi P iriomotensis veya bazen Felis iriomotensis sadece ufacik bir ada olan adasinda yasamaktadir 1967 yilinda kesfedildiginde soyu tukenmis bir kedi cinsinin hayatta kalmis son bireyleri olarak tanimlanip Mayailurus cinsine yerlestirildi Bu gorus hala tartisilmaktadir Bazi uzmanlar bu kedinin diger Bengal kedilerinden oldukca farkli gorunmesinden dolayi tamamen baska bir cins olarak siniflandirilmasi gerektigini iddia etmektedirler Koyu kahverengi bir postu bodur bir kuyrugu vardir ve tirnaklarini iceri cekemez Japonca Iriomote yama neko olarak adlandirilir anlami Irimote dag kedisidir neko kedi yama daglarin daglardan gelen daglara ait ayrica Yamamayaa dag kedisi veya Yamapikaryaa dag parlak gozlusu veya Iriomote adasi yerlileri tarafindan da Pingiimayaa kacmis kedi olarak bilinir Iriomote kedisi 100 birey civarinda bir nufus ile kritik soy tukenme tehlikesi ile karsi karsiyadir Kaynakca Ross J Brodie J Cheyne S Hearn A Izawa M Loken B Lynam A McCarthy J Mukherjee S Phan C Rasphone A Wilting A 2015 Prionailurus bengalensis IUCN Tehdit Altindaki Turlerin Kirmizi Listesi 2015 e T18146A50661611