Milton Obote (d. 28 Aralık 1925; Apac, Uganda Protektorası - ö. 10 Ekim 2005, Johannesburg, Gauteng, Güney Afrika Cumhuriyeti), Uganda'nın bağımsızlıktan sonraki ilk başbakanı (1962-1966) ve devlet başkanı (1966-1971, 1980-1985). Ülkesinin bağımsızlığa kavuşmasında önemli rol oynadı ve iki kez askerî darbeyle görevinden uzaklaştırılmıştır.
Milton Obote | |
---|---|
Milton Obote (1960) | |
2. ve 7. Uganda devlet başkanları listesi | |
Görev süresi 15 Nisan 1966 - 25 Ocak 1971 17 Aralık 1980 – 27 Temmuz 1985 | |
Yerine geldiği | (1966) Uganda Devlet Başkanlığı Komisyonu 1980 |
Yerine gelen | İdi Amin (1971) (1985) |
2. [[Uganda Başbakanı]] | |
Görev süresi 30 Nisan 1962 - 15 Nisan 1966 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | (yok) |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Apollo Milton Opeto Obote 28 Aralık 1925 , Uganda Protektorası (sömürgelik) |
Ölüm | 10 Ekim 2005 (79 yaşında) Johannesburg, Gauteng, Güney Afrika Cumhuriyeti |
Evlilik(ler) | (dul) |
Biyografi
Tam adı Apollo Milton Opeto Obote'dir. Bir çiftçi ailesinde yetişti. 1948-1949 yıllarında Kampala'daki Makerere College'da öğrenim görürken siyasi eylemleri nedeniyle okuldan uzaklaştırıldı. Sömürge hükûmeti, ABD ve Almanya'dan önerilen burslardan yararlanmasını da engelleyince 1950'de Kenya'ya gitti. Orada çeşitli işlerde çalışırken bağımsızlık hareketine katıldı ve Kenya Afrika Birliği'ne girdi.
1957'de ülkesine dönerek Uganda Ulusal Kongre Partisi'ne üye oldu; ertesi yıl yasama meclisine girdi. Ulusal Kongre Partisi bölününce, Uganda Halkının Birliği örgütüyle birleşerek Uganda Halk Partisi adlı partiyi kurdu. Partinin başlıca amacı, Kral hükümdarlığındaki güçlü Buganda Devleti'nin Uganda'daki varlığına son vermekti. 1961'de Obote, uzlaşma yoluna giderek Buganda'nın Uganda içinde federal statüye sahip olma isteğini kabul etti. Bu amaçla, Uganda Halk Kongresi'yle Buganda'nın Kabaka Yekka (yalnızca Kral) Partisi arasında bir ittifak oluşturuldu. Buganda ile arasındaki çelişkinin iyice keskinleştiği 1966'da Obote, Mutesa'yı devirip Buganda hükûmetinin dağıttı. İzlediği merkeziyetçi politikayla Buganda'yı denetimi altında tutan yönetici sınıfın gücünü kırmaya çalıştı; yönetimini meşrulaştırmak amacıyla 1967'de yeni bir anayasa hazırlattı.
1960'ların sonlarında, giderek sola kayan Obote, Tümgeneral İdi Amin'in birlikleri ile kralcı Bugandalıların oluşturduğu bir kuvvet tarafından 1971'de devrildi. Amin'in de 1979'da Tanzanya birliklerinin yardımıyla görevden uzaklaştırılmasından sonra, Uganda Ulusal Kurtuluş Cephesi, geçici bir hükûmet kurarak Yusuf Lule'yi Devlet Başkanlığı'na getirdi. İktidar birkaç kez el değiştirdikten sonra yapılan seçimlerde, Mayıs 1980'de sürgünden dönmüş olan Obote Devlet Başkanı seçildi. İktidara dönüşünden sonra, çok partili, parlamenter demokratik bir sistem yerleştirdi ve ekonomide istikrarlı bir gelişme sağladı. Ama, bir yandan Ulusal Direniş Ordusu (NRA) gerillalarının saldırılarını önlemekte, öbür yandan ordunun hedef ayırt etmeyen misillemelerini denetlemekte yetersiz kalması hükûmeti yıprattı. Ülke içinde ve dışında şiddetli eleştirilere hedef olan Obote, 1985'te ve önderliğindeki birlikler tarafından 27 Temmuz 1985'te devrildi.
Devrildikten sonra, önce Tanzanya ardından Zambiya'ya gitti. Eylül 2005'te Obote'nin yıl sonundan önce Uganda'ya döneceği bildirildi. Ancak 10 Ekim 2005'te Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Johannesburg kentindeki bir hastanede böbrek yetmezliğinden yaşamını yitirdi. Uganda'da düzenlenen devlet töreniyle defnedildi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Milton Obote d 28 Aralik 1925 Apac Uganda Protektorasi o 10 Ekim 2005 Johannesburg Gauteng Guney Afrika Cumhuriyeti Uganda nin bagimsizliktan sonraki ilk basbakani 1962 1966 ve devlet baskani 1966 1971 1980 1985 Ulkesinin bagimsizliga kavusmasinda onemli rol oynadi ve iki kez askeri darbeyle gorevinden uzaklastirilmistir Milton OboteMilton Obote 1960 2 ve 7 Uganda devlet baskanlari listesiGorev suresi 15 Nisan 1966 25 Ocak 1971 17 Aralik 1980 27 Temmuz 1985Yerine geldigi 1966 Uganda Devlet Baskanligi Komisyonu 1980Yerine gelen Idi Amin 1971 1985 2 Uganda Basbakani Gorev suresi 30 Nisan 1962 15 Nisan 1966Yerine geldigiYerine gelen yok Kisisel bilgilerDogum Apollo Milton Opeto Obote 28 Aralik 1925 1925 12 28 Uganda Protektorasi somurgelik Olum 10 Ekim 2005 79 yasinda Johannesburg Gauteng Guney Afrika CumhuriyetiEvlilik ler dul BiyografiTam adi Apollo Milton Opeto Obote dir Bir ciftci ailesinde yetisti 1948 1949 yillarinda Kampala daki Makerere College da ogrenim gorurken siyasi eylemleri nedeniyle okuldan uzaklastirildi Somurge hukumeti ABD ve Almanya dan onerilen burslardan yararlanmasini da engelleyince 1950 de Kenya ya gitti Orada cesitli islerde calisirken bagimsizlik hareketine katildi ve Kenya Afrika Birligi ne girdi 1957 de ulkesine donerek Uganda Ulusal Kongre Partisi ne uye oldu ertesi yil yasama meclisine girdi Ulusal Kongre Partisi bolununce Uganda Halkinin Birligi orgutuyle birleserek Uganda Halk Partisi adli partiyi kurdu Partinin baslica amaci Kral hukumdarligindaki guclu Buganda Devleti nin Uganda daki varligina son vermekti 1961 de Obote uzlasma yoluna giderek Buganda nin Uganda icinde federal statuye sahip olma istegini kabul etti Bu amacla Uganda Halk Kongresi yle Buganda nin Kabaka Yekka yalnizca Kral Partisi arasinda bir ittifak olusturuldu Buganda ile arasindaki celiskinin iyice keskinlestigi 1966 da Obote Mutesa yi devirip Buganda hukumetinin dagitti Izledigi merkeziyetci politikayla Buganda yi denetimi altinda tutan yonetici sinifin gucunu kirmaya calisti yonetimini mesrulastirmak amaciyla 1967 de yeni bir anayasa hazirlatti 1960 larin sonlarinda giderek sola kayan Obote Tumgeneral Idi Amin in birlikleri ile kralci Bugandalilarin olusturdugu bir kuvvet tarafindan 1971 de devrildi Amin in de 1979 da Tanzanya birliklerinin yardimiyla gorevden uzaklastirilmasindan sonra Uganda Ulusal Kurtulus Cephesi gecici bir hukumet kurarak Yusuf Lule yi Devlet Baskanligi na getirdi Iktidar birkac kez el degistirdikten sonra yapilan secimlerde Mayis 1980 de surgunden donmus olan Obote Devlet Baskani secildi Iktidara donusunden sonra cok partili parlamenter demokratik bir sistem yerlestirdi ve ekonomide istikrarli bir gelisme sagladi Ama bir yandan Ulusal Direnis Ordusu NRA gerillalarinin saldirilarini onlemekte obur yandan ordunun hedef ayirt etmeyen misillemelerini denetlemekte yetersiz kalmasi hukumeti yipratti Ulke icinde ve disinda siddetli elestirilere hedef olan Obote 1985 te ve onderligindeki birlikler tarafindan 27 Temmuz 1985 te devrildi Devrildikten sonra once Tanzanya ardindan Zambiya ya gitti Eylul 2005 te Obote nin yil sonundan once Uganda ya donecegi bildirildi Ancak 10 Ekim 2005 te Guney Afrika Cumhuriyeti nin Johannesburg kentindeki bir hastanede bobrek yetmezliginden yasamini yitirdi Uganda da duzenlenen devlet toreniyle defnedildi