Tanakroslar ya da Tanakros Atabaskları (Tanakrosça Koxt’een «ahali, mahâl sakinleri, meskûn olanlar» ya da Dendeh Shuh {tekil} Dendeey Shuh Iin {çoğul} «Kızılderili»; İngilizce: Tanacross, Tanacross Athabascans, Tanacross Indians, Transitional Tanana, Copper River Kolchan), Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin İç Alaska coğrafi bölgesindeki Southeast Fairbanks Census Area sayım bölgesinin Tanana Nehri'nin orta yukarı kısımlarında taygada yaşayan, sığın avlayan avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, anasoylu, önceleri animist ya da şamanist iken sonradan Hristiyan olan Alaska Atabasklarından Kızılderili halkı. Alaska Yerli Dil Merkezine göre 200 kişilik etnik nüfustan 50 kadarı anadillerini konuşabiliyor. Adları Tanana Crossing kelimesinden kaynaşma yoluyla türetilmiştir.
| |
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
---|---|
Diller | |
Din | |
Diyalekt ve kabileler
Tanakroslar 2 kabile (regional band) olarak yapılanır ve bunlara paralel olarak da Tanakrosçanın 2 ayrı şivesi bulunur:
- Healy River-Joseph band — Batıda Aşağı Tananaların Delta-Goodpaster band kabilesiyle, kuzeyde Hanlarla, güneyde Ahtnalarla komşudur. Doğusunda Mansfeld-Kechumstuk band kabilesi yer alır. Bu kabileden Tanakroslar geçmişte Joseph, Healy Lake (Mendees Cheeg), George Lake, Sand Lake yörelerinde dağınık olarak yaşarlardı.
- Mansfeld-Kechumstuk band — Batıda Healy River-Joseph band kabilesiyle, kuzeyde Hanlarla, güneyde Ahtnalarla komşudur. Doğusunda Yukarı Tananaların Tetlin-Last Tetlin band kabilesi yer alır. Günümüzde Tanacross (Taats’altęy) ve Dot Lake'de (Kelt’aaddh Menn’) yaşayan bu kabileden Tanakroslar geçmişte Ketchumsuk (Saagéscheeg), Mosquito Fork, Lake Mansfield (Dihthâad), Mansfield Hill (Mesiin Tsiitsʼiig), Dot Lake, Robertson River, Tok River, Tanacross, Tok yörelerinde dağınık olarak yaşarlardı.
- Dihthâad Xtʼeen Iin (Mansfield area people)
- Yaadóg Xtʼeen Iin (Ketchumstuck people)
Komşuluk
Kuzeydoğuda Hanlarla, batıda Aşağı Tananalarla, güneyde Ahtnalarla, doğuda Yukarı Tananalaryla komşudurlar.
Yerleşimleri
Şirketleşme
Rus Amerikası döneminde ABD'nin Ruslarla birlikte idare ettiği Alaska'yı 1867 yılında Rus İmparatorluğundan satın almasından bu yana 100 yıldır çözülemeyen yerlilerinin (Eskimo ve Kızılderililerin) toprak taleplerini çözmek üzere ABD Kongresinde 18 Aralık 1971 tarihinde başkan Richard Nixon tarafından imzalanarak yürülüğe giren ve ABD tarihinin en büyük toprak talebini karşılayan yasa olan Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası (ANCSA) gereği kurulan Alaska Yerli Bölge Şirketlerinden Doyon, Limited (DOYON) yerli bölge şirketine bağlı 3 köy şirketi Koyukonlara aittir. Köy şirketleri topraklarının yüzey hakkına sahiptir, fakat bölge şirketleri hem köy şirketlerinin hakkına hem de toprakların yeraltı hakkına sahiptir.
Yerli Köy Şirketi | Yerleşim |
---|---|
Dot Lake Native Corporation | Dot Lake |
Mendas Cha-ag Native Corporation | Healy Lake |
Tanacross Inc. | Tanacross |
Tanana Chiefs Conference adlı kâr amacı gütmeyen konsorsiyumda temsil edilen Yukarı Tanana regional bandları:
- , Dot Lake, Mansfeld-Kechumstuk band
- , Healy Lake, Healy River-Joseph band
- , Tanacross, Mansfeld-Kechumstuk band
- , Tok, Mansfeld-Kechumstuk band
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tanakroslar ya da Tanakros Atabasklari Tanakrosca Koxt een ahali mahal sakinleri meskun olanlar ya da Dendeh Shuh tekil Dendeey Shuh Iin cogul Kizilderili Ingilizce Tanacross Tanacross Athabascans Tanacross Indians Transitional Tanana Copper River Kolchan Amerika Birlesik Devletlerine bagli Alaska eyaletinin Ic Alaska cografi bolgesindeki Southeast Fairbanks Census Area sayim bolgesinin Tanana Nehri nin orta yukari kisimlarinda taygada yasayan sigin avlayan avci ve toplayici yari gocebe anasoylu onceleri animist ya da samanist iken sonradan Hristiyan olan Alaska Atabasklarindan Kizilderili halki Alaska Yerli Dil Merkezine gore 200 kisilik etnik nufustan 50 kadari anadillerini konusabiliyor Adlari Tanana Crossing kelimesinden kaynasma yoluyla turetilmistir Tanakroslar Koxt een 11 Tanakros cografyasiOnemli nufusa sahip bolgelerDillerTanakrosca IngilizceDinHristiyanlik Animizm SamanizmDiyalekt ve kabilelerTanakroslar 2 kabile regional band olarak yapilanir ve bunlara paralel olarak da Tanakroscanin 2 ayri sivesi bulunur Healy River Joseph band Batida Asagi Tananalarin Delta Goodpaster band kabilesiyle kuzeyde Hanlarla guneyde Ahtnalarla komsudur Dogusunda Mansfeld Kechumstuk band kabilesi yer alir Bu kabileden Tanakroslar gecmiste Joseph Healy Lake Mendees Cheeg George Lake Sand Lake yorelerinde daginik olarak yasarlardi Mansfeld Kechumstuk band Batida Healy River Joseph band kabilesiyle kuzeyde Hanlarla guneyde Ahtnalarla komsudur Dogusunda Yukari Tananalarin Tetlin Last Tetlin band kabilesi yer alir Gunumuzde Tanacross Taats altey ve Dot Lake de Kelt aaddh Menn yasayan bu kabileden Tanakroslar gecmiste Ketchumsuk Saagescheeg Mosquito Fork Lake Mansfield Dihthaad Mansfield Hill Mesiin Tsiitsʼiig Dot Lake Robertson River Tok River Tanacross Tok yorelerinde daginik olarak yasarlardi Dihthaad Xtʼeen Iin Mansfield area people Yaadog Xtʼeen Iin Ketchumstuck people KomsulukKuzeydoguda Hanlarla batida Asagi Tananalarla guneyde Ahtnalarla doguda Yukari Tananalaryla komsudurlar YerlesimleriDot Lake Dot Lake Village Tanacross Healy Lake TokSirketlesmeRus Amerikasi doneminde ABD nin Ruslarla birlikte idare ettigi Alaska yi 1867 yilinda Rus Imparatorlugundan satin almasindan bu yana 100 yildir cozulemeyen yerlilerinin Eskimo ve Kizilderililerin toprak taleplerini cozmek uzere ABD Kongresinde 18 Aralik 1971 tarihinde baskan Richard Nixon tarafindan imzalanarak yuruluge giren ve ABD tarihinin en buyuk toprak talebini karsilayan yasa olan Alaska Yerli Talepleri Cozumleme Yasasi ANCSA geregi kurulan Alaska Yerli Bolge Sirketlerinden Doyon Limited DOYON yerli bolge sirketine bagli 3 koy sirketi Koyukonlara aittir Koy sirketleri topraklarinin yuzey hakkina sahiptir fakat bolge sirketleri hem koy sirketlerinin hakkina hem de topraklarin yeralti hakkina sahiptir Yerli Koy Sirketi YerlesimDot Lake Native Corporation Dot LakeMendas Cha ag Native Corporation Healy LakeTanacross Inc Tanacross Tanana Chiefs Conference adli kar amaci gutmeyen konsorsiyumda temsil edilen Yukari Tanana regional bandlari Dot Lake Mansfeld Kechumstuk band Healy Lake Healy River Joseph band Tanacross Mansfeld Kechumstuk band Tok Mansfeld Kechumstuk bandKaynakca Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi refAnlcpop isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme The Map of Indigeneous Peoples and Languages of Alaska 10 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ocak 2013