Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İberya Savaşı, Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında İberya'nın Doğu Gürcü Krallığı üzerine 526'dan 532'ye kadar süren savaştır.
| İberya Savaşı | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bizans-Sasani savaşları | |||||||||
 4 ile 7. yüzyıllar arası Roma-Pers sınır haritası. | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
| Bizans İmparatorluğu, İberya Gassaniler Hunlar Heruliler Aksum Krallığı | Sasani İmparatorluğu Lahmîler Sabirler | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| I. Justinus, I. Justinianus, Belisarius, Sittas, Gregory , Faras, Lidyalı İoannis Sunicas Haris bin Cebele Dorotheus | I. Kubâd, , Serhas Azaritis Mihr-Mihroe (ölü) III. Münzir | ||||||||
Tanım
Anastasya Savaşı sonrası, yedi yıllık bir ateşkes üzerinde anlaşıldı, ancak yaklaşık 20 yıl sürdü. Hatta 505 yılındaki savaş sırasında, İmparator I. Anastasius, Dara'yı, Nisibis'in Pers kalesine karşılık baş gösteren çatışma için güçlendirmeye çoktan başlamıştı. 524/525 yılında, Pers Şahı I. Kubâd (488–531 arası hükümdar), İmparator I. Justinus'a oğlu I. Hüsrev'i evlat edinmesini önerdi; Pers kralının önceliği, rakip kardeşler ve Mazdek tarikatı tarafından tehdidine karşılık oğlunun yerine geçmesini güvence altına almaktı. Bu öneri başlangıçta Roma İmparatoru ve yeğeni Justinianus tarafından coşkusuyla karşılandı, ancak Justinus’un 'u Proculus, bu harekete karşı çıktı. Müzakerelerin bozulmasına rağmen, ana doğu sınırında tam ölçekli savaş 530'a kadar patlak vermedi. Aradan geçen yıllarda, iki taraf, güneyde Arap müttefikleri ve kuzeydeki Hunlar aracılığıyla vekaletle savaşı tercih etti.
İki güç arasındaki gerginlikler, İberya Kralı Gurgen'in Romalılara dönmesiyle daha da yükseldi. Prokopius'a göre I. Kubâd'ın Hristiyan İberyalıları, Zerdüşt olmaya zorlaması, onların komşuları Hristiyan Lazika örneğini takiben 524/525'te Gurgen önderliğinde Perslere karşı ayaklanmalarına neden oldu. Gurgen, I. Justinus tarafından İberya'nın savunulacağına dair taahhütler aldı; Romalılar gerçekten de İberyalılara yardım etmek için Kafkasya'nın kuzeyindeki Hunları askere aldılar.
Savaş
Şiddet, iki imparatorluğun güçlerinin karşı karşıya geldiği çeşitli noktalarda arttı: 525'te bir Roma filosu, Himyar Yemen'i fethetmek için bir Aksum ordusunu taşıdı ve 525/526'da, Perslilerin Arap müttefikleri olan Lahmîler, çölün kenarındaki Roma topraklarına saldırdı. 526–527'de, iki imparatorluk arasındaki açık kavga, Güney Kafkasya bölgesinde ve üst Mezopotamya'da çıkmıştı ve Persler, Romalılara onlardan para sağlamak için baskı yapmaya devam etmişlerdir. 527'de İmparator I. Justinus'un ölümünden sonra, Justinianus imparatorluk tahtına geçti. Savaşın ilk yılları Persler başarı kazandı: 527'de İberya isyanı bastırıldı, o yıl Nisibis ve Thebetha'ya karşı bir Roma saldırısı başarısız oldu ve ve Melabasa'yı güçlendirmeye çalışan güçler, Pers saldırıları tarafından engelleniyordu.
528'de Persler, doğu Lazika'da kaleleri ele geçirmek için İberya'dan bastırdı. Bu Pers başarıların ortaya çıkardığı eksiklikleri gidermek için çalışan Justinianus, Doğu'nun magister militum'luğunu ikiye böldü ve kuzey kesiminde ayrı bir Ermenistan'ın magister militum'u atayarak doğu ordularını yeniden düzenledi. 528'de güney cephesinde yer alan en önemli Roma girişimi, sınırda bir kale inşa edilmesini üstlenen Roma işçilerini korumak için Belisarius'un başarısız denemesi Thannuris'a yaptığı seferdir. Kuvvetleri, Serhas tarafından Thannuris Muharebesi'nde mağlup edilmiş ve Dara'ya çekilmek zorunda kalmıştır.
529 yılında Lahmîlerin Suriye'ye yaptıkları zarar veren akınlar, Justinianus'u Arap müttefiklerini güçlendirmek konusunda cesaret verdi, ilerleyen yıllarda Lahmîlere karşı üstünlük kazanmasını sağlayan tutarlı bir krallığa dönüşecek gevşek bir koalisyona dönüşecek Gassani lideri Haris bin Cebele'ye yardım etti. 530'da, Mihran yönetimindeki çok daha büyük bir Pers kuvveti karşısında Belisarius, üstün generalliğiyle Dara Muharebesi'nde Romalıları zafere götürürken, Sittas ve Dorotheus, Satala'da Mihr-Mihroe yönetimindeki Pers ordusunu yendi. 531'de Belisarius, Callinicum Muharebesi'nde Pers ve Lahmî güçleri tarafından yenilgiye uğratıldı, ancak aynı yılın yaz aylarında Romalılar Ermenistan'daki bazı kaleleri ele geçirdiler ve bir Pers taarruzunu etkili bir şekilde püskürttüler. Callinicum'daki Roma başarısızlığını bir soruşturma komisyonu takip etti, bunun sonucu Belisarius'un görevinden alınmasıydı. Callinicum'daki Pers komutan Azaritis'in da, herhangi bir önemli tahkimatı ele geçirememesi nedeniyle rütbeleri söküldü.
Barış
Justinianus'un elçisi Hermogenes, müzakereleri yeniden başlatmak için Callinicum Muharebesi'nden hemen sonra Kubâd'ı ziyaret etti. Bu nedenle Justinianus, Roma pozisyonunu güçlendirmek için adımlar attı ve aynı zamanda, Kubâd'ı diplomatik olarak işin içine çekmeye çalıştı. Kubâd kısa bir süre sonra öldü ve 532 ilkbaharında Romalı elçilerle yeni İran kralı I. Hüsrev arasında kendi konumunu korumak için dikkatini çekmesi gereken yeni müzakereler başladı. İki taraf nihayet bir anlaşmaya vardı ve 5 yıldan az süren Ebedi Barış, 532 Eylül'de imzalandı. Her iki taraf da işgal altındaki toprakları geri vermeye mutabık kaldılar ve Romalıları bir defaya mahsus 110 centenaria (11,000 altın pound) ödemeyi kabul etti. Romalılar Lazik kalelerini ele geçirdiler, İberya Perslilerin elinde kaldı, ancak ülkelerini terk eden İberyalıların Roma topraklarında kalmasına veya kendi topraklarına geri dönmelerine izin verildi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- ^ a history of the jews in babylonia v. later sasanian times 28 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . « Kubâd'ın son seferi pek kesin değildi. Ancak yurdunda ve diğer cephelerde üstesinden gelmek zorunda kaldığı sıkıntılar göz önüne alındığında, sadece kendi başına tutarak bir sinyal zaferi elde etmişti. »
- ^ a b Barker 1966, s. 118.
- ^ Greatrex & Lieu 2002, ss. 81–82.
- ^ Greatrex & Lieu 2002, s. 82.
- ^ Greatrex & Lieu 2002, s. 84.
- ^ Greatrex & Lieu 2002, s. 85.
- ^ Greatrex & Lieu 2002, s. 83.
- ^ Greatrex & Lieu 2002, s. 86
- ^ Conor Whately, Battles and Generals: Combat, Culture, and Didacticism in Procopius, 2006, Netherlands, p.238
- ^ Greatrex & Lieu 2002, ss. 92–96.
- ^ a b Greatrex & Lieu 2002, s. 93.
- ^ Greatrex & Lieu 2002, ss. 96–97.
- Genel
- Barker, John W. (1966). Justinian and the Later Roman Empire. Madison: University of Wisconsin Press. ISBN . 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2018.
- Greatrex, Geoffrey; Lieu, Samuel N. C. (2002). "Justinian's First Persian War and the Eternal Peace". The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars (Part II, 363–630 AD). New York and London: Routledge. ss. 82-97. ISBN . 18 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iberya Savasi Bizans Imparatorlugu ile Sasani Imparatorlugu arasinda Iberya nin Dogu Gurcu Kralligi uzerine 526 dan 532 ye kadar suren savastir Iberya SavasiBizans Sasani savaslari4 ile 7 yuzyillar arasi Roma Pers sinir haritasi Tarih526 532BolgeIberya Guney Kafkasya Yukari MezopotamyaSonucPers goreceli zaferi Ebedi Baris Antlasmasi Bizanslilar 11 000 lbs 5000 kg altin harac odedilerCografi DegisikliklerSasaniler Iberya yi elinde tuttu Bizans Lazika yi elinde tuttuTaraflarBizans Imparatorlugu Iberya Gassaniler Hunlar Heruliler Aksum KralligiSasani Imparatorlugu Lahmiler SabirlerKomutanlar ve liderlerI Justinus I Justinianus Belisarius Sittas Gregory Faras Lidyali Ioannis Sunicas Haris bin Cebele DorotheusI Kubad Serhas Azaritis Mihr Mihroe olu III MunzirTanimAnastasya Savasi sonrasi yedi yillik bir ateskes uzerinde anlasildi ancak yaklasik 20 yil surdu Hatta 505 yilindaki savas sirasinda Imparator I Anastasius Dara yi Nisibis in Pers kalesine karsilik bas gosteren catisma icin guclendirmeye coktan baslamisti 524 525 yilinda Pers Sahi I Kubad 488 531 arasi hukumdar Imparator I Justinus a oglu I Husrev i evlat edinmesini onerdi Pers kralinin onceligi rakip kardesler ve Mazdek tarikati tarafindan tehdidine karsilik oglunun yerine gecmesini guvence altina almakti Bu oneri baslangicta Roma Imparatoru ve yegeni Justinianus tarafindan coskusuyla karsilandi ancak Justinus un u Proculus bu harekete karsi cikti Muzakerelerin bozulmasina ragmen ana dogu sinirinda tam olcekli savas 530 a kadar patlak vermedi Aradan gecen yillarda iki taraf guneyde Arap muttefikleri ve kuzeydeki Hunlar araciligiyla vekaletle savasi tercih etti Iki guc arasindaki gerginlikler Iberya Krali Gurgen in Romalilara donmesiyle daha da yukseldi Prokopius a gore I Kubad in Hristiyan Iberyalilari Zerdust olmaya zorlamasi onlarin komsulari Hristiyan Lazika ornegini takiben 524 525 te Gurgen onderliginde Perslere karsi ayaklanmalarina neden oldu Gurgen I Justinus tarafindan Iberya nin savunulacagina dair taahhutler aldi Romalilar gercekten de Iberyalilara yardim etmek icin Kafkasya nin kuzeyindeki Hunlari askere aldilar SavasSiddet iki imparatorlugun guclerinin karsi karsiya geldigi cesitli noktalarda artti 525 te bir Roma filosu Himyar Yemen i fethetmek icin bir Aksum ordusunu tasidi ve 525 526 da Perslilerin Arap muttefikleri olan Lahmiler colun kenarindaki Roma topraklarina saldirdi 526 527 de iki imparatorluk arasindaki acik kavga Guney Kafkasya bolgesinde ve ust Mezopotamya da cikmisti ve Persler Romalilara onlardan para saglamak icin baski yapmaya devam etmislerdir 527 de Imparator I Justinus un olumunden sonra Justinianus imparatorluk tahtina gecti Savasin ilk yillari Persler basari kazandi 527 de Iberya isyani bastirildi o yil Nisibis ve Thebetha ya karsi bir Roma saldirisi basarisiz oldu ve ve Melabasa yi guclendirmeye calisan gucler Pers saldirilari tarafindan engelleniyordu 528 de Persler dogu Lazika da kaleleri ele gecirmek icin Iberya dan bastirdi Bu Pers basarilarin ortaya cikardigi eksiklikleri gidermek icin calisan Justinianus Dogu nun magister militum lugunu ikiye boldu ve kuzey kesiminde ayri bir Ermenistan in magister militum u atayarak dogu ordularini yeniden duzenledi 528 de guney cephesinde yer alan en onemli Roma girisimi sinirda bir kale insa edilmesini ustlenen Roma iscilerini korumak icin Belisarius un basarisiz denemesi Thannuris a yaptigi seferdir Kuvvetleri Serhas tarafindan Thannuris Muharebesi nde maglup edilmis ve Dara ya cekilmek zorunda kalmistir 529 yilinda Lahmilerin Suriye ye yaptiklari zarar veren akinlar Justinianus u Arap muttefiklerini guclendirmek konusunda cesaret verdi ilerleyen yillarda Lahmilere karsi ustunluk kazanmasini saglayan tutarli bir kralliga donusecek gevsek bir koalisyona donusecek Gassani lideri Haris bin Cebele ye yardim etti 530 da Mihran yonetimindeki cok daha buyuk bir Pers kuvveti karsisinda Belisarius ustun generalligiyle Dara Muharebesi nde Romalilari zafere gotururken Sittas ve Dorotheus Satala da Mihr Mihroe yonetimindeki Pers ordusunu yendi 531 de Belisarius Callinicum Muharebesi nde Pers ve Lahmi gucleri tarafindan yenilgiye ugratildi ancak ayni yilin yaz aylarinda Romalilar Ermenistan daki bazi kaleleri ele gecirdiler ve bir Pers taarruzunu etkili bir sekilde puskurttuler Callinicum daki Roma basarisizligini bir sorusturma komisyonu takip etti bunun sonucu Belisarius un gorevinden alinmasiydi Callinicum daki Pers komutan Azaritis in da herhangi bir onemli tahkimati ele gecirememesi nedeniyle rutbeleri sokuldu BarisJustinianus un elcisi Hermogenes muzakereleri yeniden baslatmak icin Callinicum Muharebesi nden hemen sonra Kubad i ziyaret etti Bu nedenle Justinianus Roma pozisyonunu guclendirmek icin adimlar atti ve ayni zamanda Kubad i diplomatik olarak isin icine cekmeye calisti Kubad kisa bir sure sonra oldu ve 532 ilkbaharinda Romali elcilerle yeni Iran krali I Husrev arasinda kendi konumunu korumak icin dikkatini cekmesi gereken yeni muzakereler basladi Iki taraf nihayet bir anlasmaya vardi ve 5 yildan az suren Ebedi Baris 532 Eylul de imzalandi Her iki taraf da isgal altindaki topraklari geri vermeye mutabik kaldilar ve Romalilari bir defaya mahsus 110 centenaria 11 000 altin pound odemeyi kabul etti Romalilar Lazik kalelerini ele gecirdiler Iberya Perslilerin elinde kaldi ancak ulkelerini terk eden Iberyalilarin Roma topraklarinda kalmasina veya kendi topraklarina geri donmelerine izin verildi Ayrica bakinizLazika SavasiKaynakcaOzel a history of the jews in babylonia v later sasanian times 28 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kubad in son seferi pek kesin degildi Ancak yurdunda ve diger cephelerde ustesinden gelmek zorunda kaldigi sikintilar goz onune alindiginda sadece kendi basina tutarak bir sinyal zaferi elde etmisti a b Barker 1966 s 118 Greatrex amp Lieu 2002 ss 81 82 Greatrex amp Lieu 2002 s 82 Greatrex amp Lieu 2002 s 84 Greatrex amp Lieu 2002 s 85 Greatrex amp Lieu 2002 s 83 Greatrex amp Lieu 2002 s 86 Conor Whately Battles and Generals Combat Culture and Didacticism in Procopius 2006 Netherlands p 238 Greatrex amp Lieu 2002 ss 92 96 a b Greatrex amp Lieu 2002 s 93 Greatrex amp Lieu 2002 ss 96 97 GenelBarker John W 1966 Justinian and the Later Roman Empire Madison University of Wisconsin Press ISBN 978 0 29 903944 8 24 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2018 Greatrex Geoffrey Lieu Samuel N C 2002 Justinian s First Persian War and the Eternal Peace The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars Part II 363 630 AD New York and London Routledge ss 82 97 ISBN 0 415 14687 9 18 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2018