Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Abraham Pais (/peɪs/; 19 Mayıs 1918 - 28 Temmuz 2000) Hollandalı-Amerikan fizikçi ve bilim tarihçisi. Pais doktora derecesini Utrecht Üniversitesi' nden Nazilerin, II . Dünya Savaşı sırasında Hollanda üniversitelerine Yahudi katılımının yasaklamasından hemen önce aldı. Naziler, Hollandalı Yahudilerin zorla yerini değiştirmeye başladığında, saklanmaya başladı, ancak daha sonra tutuklandı ve savaşın sonunda kurtarıldı. Daha sonra Danimarka' da Niels Bohr' un asistanlığını yaptı ve daha sonra Princeton, New Jersey' deki nde Institute for Advanced Study' de (İleri Araştırma Enstitüsü) Albert Einstein' ın bir arkadaşıydı. Pais, bu iki büyük fizikçinin hayatını ve onların ve diğerlerinin modern fiziğe katkılarını belgeleyen kitaplar yazdı. Emekli olana kadar Rockefeller Üniversitesi' nde fizik profesörü olarak görev yaptı.
Abraham Pais | |
|---|---|
 Abraham (Bram) Pais | |
| Doğum | Amsterdam, Hollanda |
| Ölüm | Kopenhag, Danimarka |
| Ölüm sebebi | Kalp Yetmezliği |
| Milliyet | Hollandalı, Amerikan |
| Vatandaşlık | Hollanda, ABD, Danimarka |
| Eğitim | Amsterdam Üniversitesi, Utrecht Üniversitesi |
| Din | Yahudi |
| Evlilikler | Jeanne Lila Lee Atwill Ida Nicolaisen |
| Ödüller | (1993) |
| Kariyeri | |
| Dalı | Fizik |
| Çalıştığı kurumlar | Rockefeller Üniversitesi Institute for Advanced Study, Princeton |
| Doktora danışmanı | |
Erken dönem
Pais, orta sınıf Yahudi ebeveynlerin ilk çocuğu olarak Amsterdam'da dünyaya geldi. Babası Isaiah "Jacques" Pais, 17. yüzyılın başlarında Portekiz'den Aşağı Ülkelere göç eden bir Sefaradiydi. Annesi Kaatje "Cato" van Kleeff ise bir Aşkenazi elmas kesicisinin kızıydı. Ebeveynleri, ilkokul öğretmeni olmak için okurken tanıştı. Annesi, 2 Aralık 1916' da evlendiklerinde istifa edene kadar ebeveynlerinin ikisi de öğretmen olarak çalıştı. Tek kardeşi Annie, 1 Kasım 1920'de doğdu. Pais'in çocukluk döneminde okul müdürü olan babası, Amsterdam'da yer alan bir Yahudi okulunun da müdürlüğünü yapmıştı.
Pais, erken eğitimi sırasında parlak bir öğrenci ve doymak bilmez bir okuyucuydu ve mutlu bir çocukluk geçirdiğini ve Hollanda toplumuna entegre olduğunu hissettiğini söyledi. 12 yaşındayken, yüksek seviye bir okula girmek için sınavları geçti ve beş yıllık temel ders müfredatıyla Amsterdam'da bir okula devam etti. Final sınavlarını sınıfında bir numara olarak geçti. İngilizce, Fransızca ve Almanca bilmektedir.
Yüksek öğretim
1935 sonbaharında Pais, öğrenimine ileri kariyeri hakkında net bir karar vermeden Amsterdam Üniversitesi' nde başladı. Kesin bilimlere olan ilgisiyle yavaş yavaş ana konular olarak kimyaya ve fiziğe, küçük konular olarak matematik ve astronomiye yöneldi. 1936/1937 kışında, kariyer hedeflerini misafir olarak bulunduğu okula gelmiş University of Utrecht' ten gelmiş teorik fizik profesörü George Uhlenbeck' ten etkilenerek belirledi.
16 Şubat 1938' de Pais, fizik ve matematikte iki lisans derecesi, kimya ve astronomi dalında ise küçük lisans dereceleri aldı. Amsterdam' da fizik dersleri de dahil olmak üzere lisansüstü derslere katılmaya başladı. Çok geçmeden bulunduğu yerdeki teorik fizik alanındaki tek profesör olan Johannes Diderik van der Waals Jr. (1910 Nobel ödülünü kazanmış Johannes Diderik van der Waals' in oğlu) için Johannes Diderik van der Waals Jr.' ın fizikteki yeni gelişmelere sıcak bakmaması sebebi ile hayal kırıklığına uğradı. Pais kısa süre sonra Utrecht' te bulunan Uhlenbeck'e yazdı ve kendisine bir randevu verildi. Bahar döneminin geri kalanında, Amsterdam'da derslere katılmayı bıraktı ve Uhlenbeck' i laboratuvarında ziyaret etmek için birkaç gezi yaptı.
1938 sonbaharında Pais , Utrecht Üniversitesi' nde yüksek lisans derslerine kaydoldu. Ancak Uhlenbeck, bu dönemi New York' taki Columbia Üniversitesi' nde misafir profesör olarak geçirdi. Uhlenbeck laboratuvarını ve üzerinde çalışılacak konuların bir listesini kullanarak Pais' e bırakarak Utrecht Üniversitesi' nden ayrıldı. Pais kısa sürede diğer önde gelen Hollandalı fizikçilere ve deneysel fizik alanındaki araştırma alanlarına maruz kaldı. Haftada iki kez Utrecht' te kuantum fiziği üzerine ders veren Leiden Üniversitesi' nde fizik profesörü olan Hendrik Casimir ile tanıştı. Uhlenbeck Amerika' dan döndüğünde, Niels Bohr ve Enrico Fermi' nin nükleer fisyon hakkındaki haberlerini kamuoyuna açıkladığı Washington, DC' de katıldığı bir toplantı haberi getirdi. Uhlenbeck ayrıca, 1939 yazında Michigan Aren Üniversitesi' nde profesörlük yapmak üzere ayrılacağını açıkladı.
1939 sonbaharında Pais, yüksek lisans için hazırlık yapmaya kendini adadı. Utrecht deneysel fizikçi Leonard Salomon Ornstein, bağımsız fizik çalışmalarında ona rehberlik etti. Uhlenbeck, ayrılış beklentisiyle, Pais' i Leiden Üniversitesi' nde fizikçi olan Hendrik Anthony Kramers ile tanıştırdı. Kramers Pais' in akıl hocası ve arkadaşı oldu. Paise Utrecht' e davet edilen Liège Üniversitesi' nden Léon Rosenfeld ile yaptığı tartışmalardan da etkilenmiştir.
Pais, 22 Nisan 1940’ ta yüksek lisans derecesini başarıyla geçti. 7 Mayıs' ta Hollanda Eğitim Bakanı, Rosenfeld' i Uhlenbeck' in yerine Utrecht Üniversitesi' e atadı. 8 Mayıs’ta Pais, Rosenfeld’ e, atanması halinde çalışmalarına devam edip etmeyeceğini, 9 Mayıs’ ta da atanmasını kutlamak için tekrar devam edip edemeyeceğini sordu. 10 Mayıs 1940'ta Almanlar Hollanda, Belçika ve Lüksemburg'u işgal etti ve Utrecht ile Liège arasındaki posta haberleşmesi aylarca kötü durumda kaldı.
Posta servisi düzeldikten sonra Pais, Liège' deki Rosenfeld' e tekrar yazdı. Bu arada Pais, Rosenfeld' in asistanı olarak atandı- Uhlenbeck' in asistanı olan ve Rosenfeld' in döneminde de aynı şekilde asistanlık yapacak olan Kees van Lier, Alman işgalinden sonra intihar etti. Rosenfeld atanmasını onayladı ve Eylül 1940' ta Utrecht' e ulaştı ve Pais doktora tezi üzerinde çalışmaya başladı.
Rosenfeld, Pais 'in tezi için Pais' e Rosenfeld ve Møller' in meson teorisini projektif görelilik teorisi olarak bilinen beş boyutlu alan açısı üzerinden formüle etmesini ve daha sonra bu teoriyi, enerjetik fotonlar tarafından ışınlandığında döteronların parçalanma olasılığını hesaplamak için kullanmasını önerdi. Pais, projektif görelilik, meson teorileri ve döteron ile ilgili nükleer fizik üzerine çalışmaya başladı.
Kasım 1940’ ta Alman makamları, Yahudileri, akademik görevler dahil olmak üzere tüm kamu hizmeti konumlarından yasaklayan bir kararname çıkardı. Bu nedenle, Pais, yardımcı doçentliğini kaybetti, ancak Rosenfeld gizlice halefinin Pais ile olan pozisyonunun sorumluluklarını ve maaşını gayri resmi olarak paylaşmasını istedi. Ancak Profesör Leonard Ornstein, müdürlüğünü ve laboratuvara erişimini kaybetti ve 20 Mayıs 1941'de kırgın bir adam olarak öldü. Daha sonraki bir Alman kararnamesi, 14 Haziran 1941'den sonra doktora derecelerinin Yahudilere verilmemesini emretti. Pais tezini tamamlamak ve doktora için diğer şartları yerine getirmek için ateşli bir şekilde çalıştı. Doktora derecesini teorik fizik alanında 9 Haziran tarihinde, son teslim tarihinden sadece beş gün öncesinde aldı. Savaşın sonuna kadar Hollandalı bir Yahudi' ye verilmiş son doktora Pais' e aittir.
Alman işgali
Pais, öğrenci yılları boyunca Trusha (Tirtsah) van Amerongen ve Tina (Tineke) Strobos ile tanıştığı ve bu iki kadınla ve aileleriyle yakın bir arkadaşlık kurduğu Siyonist harekete dahil oldu.
Almanlar kademeli olarak Hollanda Yahudilerinin faaliyetlerini kısıtlamaya başladı ve 1942 yılının başlarında sarı yıldız giymelerini istedi. İlk başta Pais kendini güvende hissetti çünkü eski üniversite statüsü onu çalışma kampına göndermekten muaf tuttu. Bununla birlikte, 1943 yılının başlarında, Hollanda İçişleri Genel Sekreteri Frederiks, üniversite Yahudilerinin kendi güvenlikleri için, bir şatoya yerleştirilecekleri, Barneveld' e rapor vermesi için düzenlemeler yaptı. Pais buna güvenmedi ve bunun yerine saklanmaya başladı. Barneveld' e rapor verenler daha sonra çoğunun hayatta kaldığı Theresienstadt toplama kampına gönderildi.
Arkadaşı Tina Strobos, Yahudi değildi ve bu nedenle kısıtlamalardan ve hapsetme tehdidinden uzaktı . Amsterdam' da Pais ve diğer Yahudiler için saklanma yerleri ayarladı. Almanlar, Hollandalı Yahudileri Amsterdam' ın eski Yahudi mahallesinde gettoya zorlamaya başladığında, kız kardeşi Annie ve kocası Hermann da buna uyuyordu. Tina onlara saklanacakları bir yer buldu, ancak Pais' in acil uyarılarına rağmen, bunun gerekli olmadığını düşündüler. Annie daha sonra Sobibór imha kampında öldürüldü. Tina, Pais' in ebeveynlerine, savaştan kurtuldukları Amsterdam dışındaki bir çiftliğe sığındı. Ayrıca savaş sırasında Pais ve ebeveynleri arasında kurye olarak davrandı.
Son saklanma yeri üniversite arkadaşı Lion Nordheim, karısı Jeanne ve kız kardeşi Trusha van Amerongen ile birlikte kaldığı bir apartman dairesinde idi. Saklandığı süre zarfında, Hendrik Anthony Kramers ve Lambertus Broer tarafından saklandığı yere yapılan ziyaretler ile bilim dünyası ile irtibatta kaldı. Jeanne ve Trusha' nın sarı saçlı ve mavi gözleri vardı ve Yahudi olmayanlar gibi halka açılmıştı, Lion ve Pais apartmanda saklandı. Ancak Mart 1945' te ihanete uğradılar ve dördü de tutuklandı. Aynı hafta, Amerikalılar Ren Nehri' ni geçip demiryolu hatlarını keserek toplama kampına geçişlerini imkânsız hale getirdiler. Kadınlar yakın bir zaman sonra serbest bırakıldı. Gestapo tarafından bir ay süren bir sorgudan sonra, Pais savaşın bitiminden birkaç gün önce serbest bırakıldı. Nordheim savaşın bitiminden on gün önce idam edildi.
Parçacık fiziğinde kariyer
II. Dünya Savaşı sırasında Pais' in doktora tezi, Pais' i asistanı olarak Danimarka' ya gelmeye davet eden Niels Bohr'un dikkatini çekmişti. Pais, Hollanda' dan ayrılmadan önce saklanmak zorunda kaldı. 1946'da savaşın ardından Pais bu daveti kabul etti ve bir yıllığına Tisvilde' deki evinde Bohr' a kişisel asistanlık yaptı.
1947' de Amerika Birleşik Devletleri' nde Institute for Advanced Study' de (İleri Araştırma Enstitüsü) görev aldı ve böylece Albert Einstein' ın bir arkadaşı oldu.
1949' da Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences' e (Hollanda Kraliyet Sanat ve Bilim Akademisi) üye oldu.
Sonraki 25 yıl boyunca, temel parçacık teorisi üzerinde kuantum alan teorisi ve simetrisi ana ilgi alanları olmak üzere çalıştı. Tanındığı teknik katkılar arasında Res Jost ile G-paritesinin kesin bir tanımı ve SU (6) simetri kırılmasının uygulanması yer alıyor.
Pais öncelikle kendi alanındaki büyük atılımlara doğrudan katkıda bulunan iki kavramla ilişkilidir. Birincisi, garip parçacıkların şaşırtıcı özelliklerini açıklamak için "ilişkili üretim" fikriydi. Onun fikirleri ve Murray Gell-Mann' ın fikirleri, gariplik denilen kuantum sayısı fikrinin var olmasına neden oldu. İkincisi ise Pais ve Gell-Mann' ın nötr kaonların bileşimi ile ilgili teorisi idi; bu teori, Lederman ve ortakları tarafından ertesi yıl deneysel olarak onaylandı.
1956'da Pais, Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı oldu.
1963 yılında Pais, Rockefeller Üniversitesi bir tıp kurumu olmaktan üniversiteye geçiş yaparken Rockefeller Üniversitesi' nde teorik fizik grubunu yönetme görevini kabul etti. Orada kariyerini Detlev W. Bronk profesör emeritus olarak bitirdi.
1979' da Pais J. Robert Oppenheimer Anma Ödülü ile ödüllendirildi.
Bilim tarihçisi
1970' lerin sonunda Pais, modern fizik tarihini belgelemekle ilgilendi. Önemli insanların çoğunu ve dili, kültürü ve bilimi bildiği için kendine özgü bir konumda olduğunu hissetti.
Pais, belki de en iyi Albert Einstein biyografisi ile tanınırdı, "Subtle is the Lord—" : The science and the life of Albert Einstein (Oxford University Press, 1982) ve bu eserin devamı olan Einstein Lived Here (Clarendon Press / Oxford University Press, 1994). "Subtle is the Lord—", 1983' te Bilim alanında ABD Ulusal Kitap Ödülü'nü kazandı. [not 1]
Inward Bound: Of matter and forces in the physical world (Clarendon Press / Oxford University Press, 1988), adlı eseri önceki 100 yıl boyunca fizikteki olayları açıklar.
1991'de Bohr'un yaşamını ve bilimsel katkılarını açıklayan Niels Bohr's Times: In physics, philosophy, and polity (Clarendon Press/Oxford University Press, 1991) eserini yayımladı.
Pais, 1995 yılında Twentieth Century Physics (American Institute of Physics ve the Institute of Physics, U.K., 1995) modern fiziğin bilimsel ve kültürel gelişimini anlatan üç ciltlik bir referans koleksiyonu derlemek için Laurie M. Brown ve Sir Brian Pippard ile birlikte çalıştı. Aynı yıl Rockefeller Üniversitesi ona Lewis Thomas Bilim Hakkında Yazma Ödülü'nü verdi.
A Tale of Two Continents: A physicist's life in a turbulent world (Princeton University Press, 1997) ilk otobiyografisidir. 'Hayal gücünün esemplastik gücü ' üzerine bir eserdir.
Genius of Science: A portrait gallery (Oxford University Press, 2000) isimli kitabı şahsen tanıdığı on yedi seçkin fizikçinin biyografilerini içeriyor: Niels Bohr, Max Born, Paul Dirac, Albert Einstein, Mitchell Feigenbaum, Res Jost, Oskar Klein, Hans Kramers, Tsung-Dao Lee ve Chen Ning Yang, John von Neumann, Wolfgang Pauli, İsidor Isaac Rabi, Robert Serber, George Uhlenbeck, Victor Frederick Weisskopf ve Eugene Wigner .
Pais, ölümü sırasında Robert Oppenheimer' in biyografisi üzerinde çalışıyordu. Bu eser Robert P. Crease tarafından bitirildi ve Pais' in ölümünden sonra J. Robert Oppenheimer: A life isminde yayınlandı (Oxford University Press, 2006). Bu eser Oppenheimer' in bugüne kadarki en eksiksiz biyografisidir.
Amerikan Fizik Topluluğu, 2005 yılından beri her yıl bir İbrahim Pais Fizik Tarihi Ödülü verir .
Daha sonraki yaşamı
Emekli olduktan sonra Pais üçüncü karısı Ida Nicolaisen ile, Niels Bohr Enstitüsü' nde çalıştığı Danimarka' da hayatının yarısını geçirdi. Oğlu Josh Pais Amerikalı bir aktördür. Pais, Kopenhag kalp yetersizliğinden öldü.
Kaynakça
Atıflar
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Kasım 2019.
- ^ "This Day in Jewish History / Physicist who wrote movingly about evading the Nazis is born". Haaretz.com (İngilizce). 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ekim 2020.
- ^ Pais 1997
- ^ . 1 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2019.
- ^ Claire Walter; Facts on File, Inc (1982). Winners, the Blue Ribbon Encyclopedia of Awards (İngilizce). New York, NY : Facts on File Incorporated. ISBN .
- ^ "National Book Awards – 1983" 25 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. . Retrieved 2012-03-07.
Kaynakça
- . . online. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2006.
- Land-Weber, Ellen. Online: "Bram Pais Tells His Story (1986)"22 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. To Save a Life: Stories of Holocaust Rescue6 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Book: (August 30, 2000)
- Pais, Abraham (1997). A Tale of Two Continents: A Physicist's Life in a Turbulent World. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. ISBN .
- Ölüm ilanları
- Martinus J. G. Veltman, Abraham Pais, Levensberichten en herdenkingen (, 2002), pp. 51–56.
Dış bağlantılar
- Abraham Pais - Biographical Memoirs of the National Academy of Sciences
- IMDb'de Abraham Pais
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abraham Pais peɪs 19 Mayis 1918 28 Temmuz 2000 Hollandali Amerikan fizikci ve bilim tarihcisi Pais doktora derecesini Utrecht Universitesi nden Nazilerin II Dunya Savasi sirasinda Hollanda universitelerine Yahudi katiliminin yasaklamasindan hemen once aldi Naziler Hollandali Yahudilerin zorla yerini degistirmeye basladiginda saklanmaya basladi ancak daha sonra tutuklandi ve savasin sonunda kurtarildi Daha sonra Danimarka da Niels Bohr un asistanligini yapti ve daha sonra Princeton New Jersey deki nde Institute for Advanced Study de Ileri Arastirma Enstitusu Albert Einstein in bir arkadasiydi Pais bu iki buyuk fizikcinin hayatini ve onlarin ve digerlerinin modern fizige katkilarini belgeleyen kitaplar yazdi Emekli olana kadar Rockefeller Universitesi nde fizik profesoru olarak gorev yapti Abraham PaisAbraham Bram PaisDogumAmsterdam HollandaOlumKopenhag DanimarkaOlum sebebiKalp YetmezligiMilliyetHollandali AmerikanVatandaslikHollanda ABD DanimarkaEgitimAmsterdam Universitesi Utrecht UniversitesiDinYahudiEvliliklerJeanne Lila Lee Atwill Ida NicolaisenOduller 1993 KariyeriDaliFizikCalistigi kurumlarRockefeller Universitesi Institute for Advanced Study PrincetonDoktora danismaniErken donemPais orta sinif Yahudi ebeveynlerin ilk cocugu olarak Amsterdam da dunyaya geldi Babasi Isaiah Jacques Pais 17 yuzyilin baslarinda Portekiz den Asagi Ulkelere goc eden bir Sefaradiydi Annesi Kaatje Cato van Kleeff ise bir Askenazi elmas kesicisinin kiziydi Ebeveynleri ilkokul ogretmeni olmak icin okurken tanisti Annesi 2 Aralik 1916 da evlendiklerinde istifa edene kadar ebeveynlerinin ikisi de ogretmen olarak calisti Tek kardesi Annie 1 Kasim 1920 de dogdu Pais in cocukluk doneminde okul muduru olan babasi Amsterdam da yer alan bir Yahudi okulunun da mudurlugunu yapmisti Pais erken egitimi sirasinda parlak bir ogrenci ve doymak bilmez bir okuyucuydu ve mutlu bir cocukluk gecirdigini ve Hollanda toplumuna entegre oldugunu hissettigini soyledi 12 yasindayken yuksek seviye bir okula girmek icin sinavlari gecti ve bes yillik temel ders mufredatiyla Amsterdam da bir okula devam etti Final sinavlarini sinifinda bir numara olarak gecti Ingilizce Fransizca ve Almanca bilmektedir Yuksek ogretim1935 sonbaharinda Pais ogrenimine ileri kariyeri hakkinda net bir karar vermeden Amsterdam Universitesi nde basladi Kesin bilimlere olan ilgisiyle yavas yavas ana konular olarak kimyaya ve fizige kucuk konular olarak matematik ve astronomiye yoneldi 1936 1937 kisinda kariyer hedeflerini misafir olarak bulundugu okula gelmis University of Utrecht ten gelmis teorik fizik profesoru George Uhlenbeck ten etkilenerek belirledi 16 Subat 1938 de Pais fizik ve matematikte iki lisans derecesi kimya ve astronomi dalinda ise kucuk lisans dereceleri aldi Amsterdam da fizik dersleri de dahil olmak uzere lisansustu derslere katilmaya basladi Cok gecmeden bulundugu yerdeki teorik fizik alanindaki tek profesor olan Johannes Diderik van der Waals Jr 1910 Nobel odulunu kazanmis Johannes Diderik van der Waals in oglu icin Johannes Diderik van der Waals Jr in fizikteki yeni gelismelere sicak bakmamasi sebebi ile hayal kirikligina ugradi Pais kisa sure sonra Utrecht te bulunan Uhlenbeck e yazdi ve kendisine bir randevu verildi Bahar doneminin geri kalaninda Amsterdam da derslere katilmayi birakti ve Uhlenbeck i laboratuvarinda ziyaret etmek icin birkac gezi yapti 1938 sonbaharinda Pais Utrecht Universitesi nde yuksek lisans derslerine kaydoldu Ancak Uhlenbeck bu donemi New York taki Columbia Universitesi nde misafir profesor olarak gecirdi Uhlenbeck laboratuvarini ve uzerinde calisilacak konularin bir listesini kullanarak Pais e birakarak Utrecht Universitesi nden ayrildi Pais kisa surede diger onde gelen Hollandali fizikcilere ve deneysel fizik alanindaki arastirma alanlarina maruz kaldi Haftada iki kez Utrecht te kuantum fizigi uzerine ders veren Leiden Universitesi nde fizik profesoru olan Hendrik Casimir ile tanisti Uhlenbeck Amerika dan dondugunde Niels Bohr ve Enrico Fermi nin nukleer fisyon hakkindaki haberlerini kamuoyuna acikladigi Washington DC de katildigi bir toplanti haberi getirdi Uhlenbeck ayrica 1939 yazinda Michigan Aren Universitesi nde profesorluk yapmak uzere ayrilacagini acikladi 1939 sonbaharinda Pais yuksek lisans icin hazirlik yapmaya kendini adadi Utrecht deneysel fizikci Leonard Salomon Ornstein bagimsiz fizik calismalarinda ona rehberlik etti Uhlenbeck ayrilis beklentisiyle Pais i Leiden Universitesi nde fizikci olan Hendrik Anthony Kramers ile tanistirdi Kramers Pais in akil hocasi ve arkadasi oldu Paise Utrecht e davet edilen Liege Universitesi nden Leon Rosenfeld ile yaptigi tartismalardan da etkilenmistir Pais 22 Nisan 1940 ta yuksek lisans derecesini basariyla gecti 7 Mayis ta Hollanda Egitim Bakani Rosenfeld i Uhlenbeck in yerine Utrecht Universitesi e atadi 8 Mayis ta Pais Rosenfeld e atanmasi halinde calismalarina devam edip etmeyecegini 9 Mayis ta da atanmasini kutlamak icin tekrar devam edip edemeyecegini sordu 10 Mayis 1940 ta Almanlar Hollanda Belcika ve Luksemburg u isgal etti ve Utrecht ile Liege arasindaki posta haberlesmesi aylarca kotu durumda kaldi Posta servisi duzeldikten sonra Pais Liege deki Rosenfeld e tekrar yazdi Bu arada Pais Rosenfeld in asistani olarak atandi Uhlenbeck in asistani olan ve Rosenfeld in doneminde de ayni sekilde asistanlik yapacak olan Kees van Lier Alman isgalinden sonra intihar etti Rosenfeld atanmasini onayladi ve Eylul 1940 ta Utrecht e ulasti ve Pais doktora tezi uzerinde calismaya basladi Rosenfeld Pais in tezi icin Pais e Rosenfeld ve Moller in meson teorisini projektif gorelilik teorisi olarak bilinen bes boyutlu alan acisi uzerinden formule etmesini ve daha sonra bu teoriyi enerjetik fotonlar tarafindan isinlandiginda doteronlarin parcalanma olasiligini hesaplamak icin kullanmasini onerdi Pais projektif gorelilik meson teorileri ve doteron ile ilgili nukleer fizik uzerine calismaya basladi Kasim 1940 ta Alman makamlari Yahudileri akademik gorevler dahil olmak uzere tum kamu hizmeti konumlarindan yasaklayan bir kararname cikardi Bu nedenle Pais yardimci docentligini kaybetti ancak Rosenfeld gizlice halefinin Pais ile olan pozisyonunun sorumluluklarini ve maasini gayri resmi olarak paylasmasini istedi Ancak Profesor Leonard Ornstein mudurlugunu ve laboratuvara erisimini kaybetti ve 20 Mayis 1941 de kirgin bir adam olarak oldu Daha sonraki bir Alman kararnamesi 14 Haziran 1941 den sonra doktora derecelerinin Yahudilere verilmemesini emretti Pais tezini tamamlamak ve doktora icin diger sartlari yerine getirmek icin atesli bir sekilde calisti Doktora derecesini teorik fizik alaninda 9 Haziran tarihinde son teslim tarihinden sadece bes gun oncesinde aldi Savasin sonuna kadar Hollandali bir Yahudi ye verilmis son doktora Pais e aittir Alman isgaliPais ogrenci yillari boyunca Trusha Tirtsah van Amerongen ve Tina Tineke Strobos ile tanistigi ve bu iki kadinla ve aileleriyle yakin bir arkadaslik kurdugu Siyonist harekete dahil oldu Almanlar kademeli olarak Hollanda Yahudilerinin faaliyetlerini kisitlamaya basladi ve 1942 yilinin baslarinda sari yildiz giymelerini istedi Ilk basta Pais kendini guvende hissetti cunku eski universite statusu onu calisma kampina gondermekten muaf tuttu Bununla birlikte 1943 yilinin baslarinda Hollanda Icisleri Genel Sekreteri Frederiks universite Yahudilerinin kendi guvenlikleri icin bir satoya yerlestirilecekleri Barneveld e rapor vermesi icin duzenlemeler yapti Pais buna guvenmedi ve bunun yerine saklanmaya basladi Barneveld e rapor verenler daha sonra cogunun hayatta kaldigi Theresienstadt toplama kampina gonderildi Arkadasi Tina Strobos Yahudi degildi ve bu nedenle kisitlamalardan ve hapsetme tehdidinden uzakti Amsterdam da Pais ve diger Yahudiler icin saklanma yerleri ayarladi Almanlar Hollandali Yahudileri Amsterdam in eski Yahudi mahallesinde gettoya zorlamaya basladiginda kiz kardesi Annie ve kocasi Hermann da buna uyuyordu Tina onlara saklanacaklari bir yer buldu ancak Pais in acil uyarilarina ragmen bunun gerekli olmadigini dusunduler Annie daha sonra Sobibor imha kampinda olduruldu Tina Pais in ebeveynlerine savastan kurtulduklari Amsterdam disindaki bir ciftlige sigindi Ayrica savas sirasinda Pais ve ebeveynleri arasinda kurye olarak davrandi Son saklanma yeri universite arkadasi Lion Nordheim karisi Jeanne ve kiz kardesi Trusha van Amerongen ile birlikte kaldigi bir apartman dairesinde idi Saklandigi sure zarfinda Hendrik Anthony Kramers ve Lambertus Broer tarafindan saklandigi yere yapilan ziyaretler ile bilim dunyasi ile irtibatta kaldi Jeanne ve Trusha nin sari sacli ve mavi gozleri vardi ve Yahudi olmayanlar gibi halka acilmisti Lion ve Pais apartmanda saklandi Ancak Mart 1945 te ihanete ugradilar ve dordu de tutuklandi Ayni hafta Amerikalilar Ren Nehri ni gecip demiryolu hatlarini keserek toplama kampina gecislerini imkansiz hale getirdiler Kadinlar yakin bir zaman sonra serbest birakildi Gestapo tarafindan bir ay suren bir sorgudan sonra Pais savasin bitiminden birkac gun once serbest birakildi Nordheim savasin bitiminden on gun once idam edildi Parcacik fiziginde kariyerII Dunya Savasi sirasinda Pais in doktora tezi Pais i asistani olarak Danimarka ya gelmeye davet eden Niels Bohr un dikkatini cekmisti Pais Hollanda dan ayrilmadan once saklanmak zorunda kaldi 1946 da savasin ardindan Pais bu daveti kabul etti ve bir yilligina Tisvilde deki evinde Bohr a kisisel asistanlik yapti 1947 de Amerika Birlesik Devletleri nde Institute for Advanced Study de Ileri Arastirma Enstitusu gorev aldi ve boylece Albert Einstein in bir arkadasi oldu 1949 da Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences e Hollanda Kraliyet Sanat ve Bilim Akademisi uye oldu Sonraki 25 yil boyunca temel parcacik teorisi uzerinde kuantum alan teorisi ve simetrisi ana ilgi alanlari olmak uzere calisti Tanindigi teknik katkilar arasinda Res Jost ile G paritesinin kesin bir tanimi ve SU 6 simetri kirilmasinin uygulanmasi yer aliyor Pais oncelikle kendi alanindaki buyuk atilimlara dogrudan katkida bulunan iki kavramla iliskilidir Birincisi garip parcaciklarin sasirtici ozelliklerini aciklamak icin iliskili uretim fikriydi Onun fikirleri ve Murray Gell Mann in fikirleri gariplik denilen kuantum sayisi fikrinin var olmasina neden oldu Ikincisi ise Pais ve Gell Mann in notr kaonlarin bilesimi ile ilgili teorisi idi bu teori Lederman ve ortaklari tarafindan ertesi yil deneysel olarak onaylandi 1956 da Pais Amerika Birlesik Devletleri vatandasi oldu 1963 yilinda Pais Rockefeller Universitesi bir tip kurumu olmaktan universiteye gecis yaparken Rockefeller Universitesi nde teorik fizik grubunu yonetme gorevini kabul etti Orada kariyerini Detlev W Bronk profesor emeritus olarak bitirdi 1979 da Pais J Robert Oppenheimer Anma Odulu ile odullendirildi Bilim tarihcisi1970 lerin sonunda Pais modern fizik tarihini belgelemekle ilgilendi Onemli insanlarin cogunu ve dili kulturu ve bilimi bildigi icin kendine ozgu bir konumda oldugunu hissetti Pais belki de en iyi Albert Einstein biyografisi ile taninirdi Subtle is the Lord The science and the life of Albert Einstein Oxford University Press 1982 ve bu eserin devami olan Einstein Lived Here Clarendon Press Oxford University Press 1994 Subtle is the Lord 1983 te Bilim alaninda ABD Ulusal Kitap Odulu nu kazandi not 1 Inward Bound Of matter and forces in the physical world Clarendon Press Oxford University Press 1988 adli eseri onceki 100 yil boyunca fizikteki olaylari aciklar 1991 de Bohr un yasamini ve bilimsel katkilarini aciklayan Niels Bohr s Times In physics philosophy and polity Clarendon Press Oxford University Press 1991 eserini yayimladi Pais 1995 yilinda Twentieth Century Physics American Institute of Physics ve the Institute of Physics U K 1995 modern fizigin bilimsel ve kulturel gelisimini anlatan uc ciltlik bir referans koleksiyonu derlemek icin Laurie M Brown ve Sir Brian Pippard ile birlikte calisti Ayni yil Rockefeller Universitesi ona Lewis Thomas Bilim Hakkinda Yazma Odulu nu verdi A Tale of Two Continents A physicist s life in a turbulent world Princeton University Press 1997 ilk otobiyografisidir Hayal gucunun esemplastik gucu uzerine bir eserdir Genius of Science A portrait gallery Oxford University Press 2000 isimli kitabi sahsen tanidigi on yedi seckin fizikcinin biyografilerini iceriyor Niels Bohr Max Born Paul Dirac Albert Einstein Mitchell Feigenbaum Res Jost Oskar Klein Hans Kramers Tsung Dao Lee ve Chen Ning Yang John von Neumann Wolfgang Pauli Isidor Isaac Rabi Robert Serber George Uhlenbeck Victor Frederick Weisskopf ve Eugene Wigner Pais olumu sirasinda Robert Oppenheimer in biyografisi uzerinde calisiyordu Bu eser Robert P Crease tarafindan bitirildi ve Pais in olumunden sonra J Robert Oppenheimer A life isminde yayinlandi Oxford University Press 2006 Bu eser Oppenheimer in bugune kadarki en eksiksiz biyografisidir Amerikan Fizik Toplulugu 2005 yilindan beri her yil bir Ibrahim Pais Fizik Tarihi Odulu verir Daha sonraki yasamiEmekli olduktan sonra Pais ucuncu karisi Ida Nicolaisen ile Niels Bohr Enstitusu nde calistigi Danimarka da hayatinin yarisini gecirdi Oglu Josh Pais Amerikali bir aktordur Pais Kopenhag kalp yetersizliginden oldu KaynakcaAtiflar Arsivlenmis kopya 22 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Kasim 2019 This Day in Jewish History Physicist who wrote movingly about evading the Nazis is born Haaretz com Ingilizce 5 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ekim 2020 Pais 1997 1 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Kasim 2019 Claire Walter Facts on File Inc 1982 Winners the Blue Ribbon Encyclopedia of Awards Ingilizce New York NY Facts on File Incorporated ISBN 9780871963864 National Book Awards 1983 25 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved 2012 03 07 Kaynakca online 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Eylul 2006 Land Weber Ellen Online Bram Pais Tells His Story 1986 22 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde To Save a Life Stories of Holocaust Rescue6 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Book August 30 2000 Pais Abraham 1997 A Tale of Two Continents A Physicist s Life in a Turbulent World Princeton New Jersey Princeton University Press ISBN 0 691 01243 1 Olum ilanlariMartinus J G Veltman Abraham Pais Levensberichten en herdenkingen 2002 pp 51 56 90 6984 343 9Dis baglantilarAbraham Pais Biographical Memoirs of the National Academy of Sciences IMDb de Abraham Pais