Győr ([], Osmanlı döneminde: Yanıkkale, Almanca: Raab, Latince: Arrabona), Macaristan' ın kuzeybatısında, Győr-Moson-Sopron İdarî Bölgesinin baş şehri olan bir kenttir. Tuna Nehri kollarından Mosoni Duna, Rába ve Rábca nehirlerinin buluştuğu yerde bulunan şehir, Budapeşte ve Viyana şehirlerinin ortasında önemli bir ulaşım noktasında yer almaktadır.
Győr | |
---|---|
Bayrak Arma | |
Győr Győr' ün Macaristan'daki konumu | |
Ülke | Macaristan |
Bölge | Győr-Moson-Sopron İli |
İdare | |
• Belediye Başkanı | Dr. Dézsi Csaba András (FIDESZ) |
Yüzölçümü | |
• Şehir | 174.62 km² |
Nüfus (2012) | |
• Yoğunluk | 753.43/km² |
• Kent | 131,564 |
Zaman dilimi | (OAS) |
• Yaz (YSU) | (OAYS) |
Posta kodu | 9000 |
Alan kodu | 96 |
Resmî site www.gyor.hu |
Tarih
Yerleşim, Tuna nehri civarındaki elverişli konumu ile antik çağlardan beri çeşitli kültürlere ev sahipliği yapmıştır. MÖ 5. yüzyılda Keltler tarafından ilk yerleşim kurulurak Arrabona adı verildi. Roma tüccarlar MÖ 1. yüzyılda Arrabona'ya taşındı. MS 10 yılında Roma İmparatorluğu Pannonia adı verilen Batı Macaristan'ın kuzey kısmını içeren bölgeyi işgal etti. Burada kurulan yerleşim 400 yıl boyunca devam etti. İnşa edilen yol ağıyla ticaret yolları için önemli bir kavşak noktası oldu. Cermen kabileleri ve sonrasında Hun saldırıları sonucunda 4. yüzyılda Romalılar bölgeyi terk etmek zorunda kaldı. 5. yüzyılda bölgeye Slavlar yerleşmiş, sonrasında Lombardların ele geçirdiği yerleşimde 6. yüzyıl sonları ile 9. yüzyıl başları arasında Avarlar egemen olmuştur. 900 yılında Macarlar tarafından ele geçirilen yerleşimde terk edilmiş Roma kalesi yeniden düzenlendi. Macaristan Krallığı' nın ilk kralı I. István tarafından burada piskoposluk kuruldu. Yerleşim Macarca Győr adını aldı. 1241-1242 yıllarında, Avrupa’nın Moğollar tarafından istilası sırasında ele geçirildi. Mohaç Muharebesi sonrasında I. Ferdinand tarafından Habsburg topraklarına katıldı.
1594 yılında Sadrazam Koca Sinan Paşa tarafından fethedilen kale, düşmanın çekilirken kaleyi yakmasından dolayı "Yanıkkale" olarak adlandırıldı.
1598 yılında Habsburglar tarafından yeniden ele geçirildi. 1683 yılındaki II. Viyana Kuşatması sırasında Osmanlı ordusu yerleşim civarında kısa süre bulunmuş, ancak fethedilmeden Viyana üzerine hareket edilmiştir. Daha sonraki dönemde refah içerisinde bulunan yerleşim 1743 yılında "Serbest Kraliyet Şehri" statüsünü aldı. 14 Temmuz 1809 tarihinde meydana gelen "Raab Muharebesinde" Napolyon Bonapart, burada Avusturya İmparatorluğu ordularını yenilgiye uğrattı. 19. yüzyılda Tuna Nehri üzerindeki vapur trafiği sayesinde ticaret gelişti ve yerleşim büyümeye başladı. 1861 yılında Budapeşte-Kanije arasındaki demiryolu hattının açılmasıyla nehir trafiği azalmış ve kentin ticaret ekonomisi zayıflamıştır. Daha sonra kent liderlerinin çalışmalarıyla, yüzyıl sonlarında önemli sanayi şehirlerinden biri haline geldi. II. Dünya Savaşı'na kadar olan sürede zenginleşen şehir, savaş döneminde ağır hasar gördü. Nazi yönetiminde,1910 sayımında nüfusun %12,6 sını oluşturan Yahudi topluluğu gettolarda tutulmuş ve bazıları toplama kamplarına gönderilmiştir. 1970 yıllarında eski eserler restore edilmiş ve şehir yeniden inşa edilmiştir.
Macar heykeltraş Miklós Borsos yaşamının çoğunu burada geçirmiştir.
İklim
Yanıkkale (Győr) iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 2,6 | 5,3 | 10,7 | 16,0 | 21,5 | 24,3 | 26,6 | 26,3 | 21,5 | 15,6 | 8,0 | 3,9 | 15,2 |
Ortalama sıcaklık (°C) | −0,5 | 1,3 | 5,5 | 10,4 | 15,7 | 18,6 | 20,4 | 19,9 | 15,5 | 10,2 | 4,6 | 1,1 | 10,2 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −3,3 | −1,9 | 1,6 | 5,4 | 10,1 | 13,1 | 14,7 | 14,4 | 10,8 | 6,0 | 1,6 | −1,4 | 5,9 |
Ortalama yağış (mm) | 32 | 33 | 28 | 38 | 55 | 64 | 53 | 65 | 38 | 35 | 53 | 38 | 532 |
Kaynak: Macaristan Meteoroloji Enstitüsü (1961–1990) |
Fotoğraf Galerisi
- Széchenyi meydanı
- Rába Nehri
- Győr Bazilikası
- Széchenyi Şatosu
- Kossuth Köprüsü
- Aranypart II park alanı ve Püspökerdö (Piskopos ormanı)
- Moson Tuna Nehri, Kayaking
- Széchenyi István Üniversitesi
Kardeş şehirler
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2014.
- ^ "MAGYARORSZÁG HELYSÉGNÉVTÁRA, 2012". 3 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2014.
- ^ "Győr éghajlati jellemzői" (Macarca). Macaristan Meteoroloji Enstitüsü. Erişim tarihi: 7 Aralık 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gyor ˈɟoːr Osmanli doneminde Yanikkale Almanca Raab Latince Arrabona Macaristan in kuzeybatisinda Gyor Moson Sopron Idari Bolgesinin bas sehri olan bir kenttir Tuna Nehri kollarindan Mosoni Duna Raba ve Rabca nehirlerinin bulustugu yerde bulunan sehir Budapeste ve Viyana sehirlerinin ortasinda onemli bir ulasim noktasinda yer almaktadir GyorSehirBayrakArmaGyorGyor un Macaristan daki konumuUlkeMacaristanBolgeGyor Moson Sopron IliIdare Belediye BaskaniDr Dezsi Csaba Andras FIDESZ Yuzolcumu Sehir174 62 km Nufus 2012 Yogunluk753 43 km Kent131 564Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Yaz YSU UTC 02 00 OAYS Posta kodu9000Alan kodu96Resmi site www gyor huTarihYerlesim Tuna nehri civarindaki elverisli konumu ile antik caglardan beri cesitli kulturlere ev sahipligi yapmistir MO 5 yuzyilda Keltler tarafindan ilk yerlesim kurulurak Arrabona adi verildi Roma tuccarlar MO 1 yuzyilda Arrabona ya tasindi MS 10 yilinda Roma Imparatorlugu Pannonia adi verilen Bati Macaristan in kuzey kismini iceren bolgeyi isgal etti Burada kurulan yerlesim 400 yil boyunca devam etti Insa edilen yol agiyla ticaret yollari icin onemli bir kavsak noktasi oldu Cermen kabileleri ve sonrasinda Hun saldirilari sonucunda 4 yuzyilda Romalilar bolgeyi terk etmek zorunda kaldi 5 yuzyilda bolgeye Slavlar yerlesmis sonrasinda Lombardlarin ele gecirdigi yerlesimde 6 yuzyil sonlari ile 9 yuzyil baslari arasinda Avarlar egemen olmustur 900 yilinda Macarlar tarafindan ele gecirilen yerlesimde terk edilmis Roma kalesi yeniden duzenlendi Macaristan Kralligi nin ilk krali I Istvan tarafindan burada piskoposluk kuruldu Yerlesim Macarca Gyor adini aldi 1241 1242 yillarinda Avrupa nin Mogollar tarafindan istilasi sirasinda ele gecirildi Mohac Muharebesi sonrasinda I Ferdinand tarafindan Habsburg topraklarina katildi Gyor 1594 1594 yilinda Sadrazam Koca Sinan Pasa tarafindan fethedilen kale dusmanin cekilirken kaleyi yakmasindan dolayi Yanikkale olarak adlandirildi Gyor Kusatmasi 1598 1598 yilinda Habsburglar tarafindan yeniden ele gecirildi 1683 yilindaki II Viyana Kusatmasi sirasinda Osmanli ordusu yerlesim civarinda kisa sure bulunmus ancak fethedilmeden Viyana uzerine hareket edilmistir Daha sonraki donemde refah icerisinde bulunan yerlesim 1743 yilinda Serbest Kraliyet Sehri statusunu aldi 14 Temmuz 1809 tarihinde meydana gelen Raab Muharebesinde Napolyon Bonapart burada Avusturya Imparatorlugu ordularini yenilgiye ugratti 19 yuzyilda Tuna Nehri uzerindeki vapur trafigi sayesinde ticaret gelisti ve yerlesim buyumeye basladi 1861 yilinda Budapeste Kanije arasindaki demiryolu hattinin acilmasiyla nehir trafigi azalmis ve kentin ticaret ekonomisi zayiflamistir Daha sonra kent liderlerinin calismalariyla yuzyil sonlarinda onemli sanayi sehirlerinden biri haline geldi II Dunya Savasi na kadar olan surede zenginlesen sehir savas doneminde agir hasar gordu Nazi yonetiminde 1910 sayiminda nufusun 12 6 sini olusturan Yahudi toplulugu gettolarda tutulmus ve bazilari toplama kamplarina gonderilmistir 1970 yillarinda eski eserler restore edilmis ve sehir yeniden insa edilmistir Macar heykeltras Miklos Borsos yasaminin cogunu burada gecirmistir Iklim Yanikkale Gyor iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilOrtalama en yuksek sicaklik C 2 6 5 3 10 7 16 0 21 5 24 3 26 6 26 3 21 5 15 6 8 0 3 9 15 2Ortalama sicaklik C 0 5 1 3 5 5 10 4 15 7 18 6 20 4 19 9 15 5 10 2 4 6 1 1 10 2Ortalama en dusuk sicaklik C 3 3 1 9 1 6 5 4 10 1 13 1 14 7 14 4 10 8 6 0 1 6 1 4 5 9Ortalama yagis mm 32 33 28 38 55 64 53 65 38 35 53 38 532Kaynak Macaristan Meteoroloji Enstitusu 1961 1990 Fotograf GalerisiSzechenyi meydani Raba Nehri Gyor Bazilikasi Szechenyi Satosu Kossuth Koprusu Aranypart II park alani ve Puspokerdo Piskopos ormani Moson Tuna Nehri Kayaking Szechenyi Istvan UniversitesiKardes sehirlerKuopio Finlandiya Erfurt Almanya Sindelfingen Almanya Ingolstadt Almanya Poznan Polonya Colmar Fransa Bryansk Rusya Brașov Romanya Vuhan Cin IsrailKaynakca Arsivlenmis kopya 19 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2014 MAGYARORSZAG HELYSEGNEVTARA 2012 3 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2014 Gyor eghajlati jellemzoi Macarca Macaristan Meteoroloji Enstitusu Erisim tarihi 7 Aralik 2015 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link