Margarete Himmler evlilik öncesi Boden Marga Himmler olarak da bilinir 9 Eylül 1893 25 Ağustos 1967 Reichsführer SS

Margarete Himmler (evlilik öncesi Boden), Marga Himmler olarak da bilinir (9 Eylül 1893 - 25 Ağustos 1967), Reichsführer-SS Heinrich Himmler'in eşiydi.

Margarete Himmler

Doğum	Margarete Boden 9 Eylül 1893 Bromberg yakınlarındaki Goncarzewo, Batı Prusya, Alman İmparatorluğu
Ölüm	25 Ağustos 1967 (73 yaşında) Münih, Batı Almanya^[]
Meslek	Hemşire
Evlilik	Heinrich Himmler (e. 1928; ö. 1945)
Çocuk(lar)	Gudrun Burwitz

Gençliği, ilk evliliği ve boşanması

Margarete Boden, toprak sahibi Hans Boden ve eşi Elfriede'nin (evlilik öncesi soyadı Popp) çocuğu olarak Bydgoszcz yakınlarındaki 'de doğdu. Margarate'nin üç kız kardeşi (Elfriede, Lydia ve Paula) ve 1 ağabeyi vardı. O zamanlar Alman İmparatorluğu'nda bir şehir olan Bromberg'te bulunan (şu an Bydgoszcz, Polonya) 'ye (Sadece kızlar için bir lise) başladı. I. Dünya Harbi sırasında hemşirelik eğitimi aldı ve hemşire olarak çalıştı. Savaş sonunda da hastanesinde bir süre görev aldı.

İlk evliliği kısa ve çocuksuz olmuştur. Babasının maddi yardımıyla birlikte, Berlin'de özel bir hemşirelik kliniği işletti.

Heinrich Himmler ile evliliği

Margarete (ortada), Heinrich ve kızı Gudrun ile

Margarete, kocasıyla birlikte 'in önünde, Kasım/Aralık 1936'da

Himmler, müstakbel eşi Margarete Boden ile 1927'de tanıştı. Onun konferans gezilerinden birinde tanıştılar ve daha sonra mektuplaşarak iletişim halinde kaldılar. Günümüze kadar gelen bir mektupta Margarete, Heinrich Himmler'den "Katı kalpli kara şövalye" olarak bahseder, ancak yine de onun romantik yazma tarzından ve ona olan içten sevgisinden etkilenmiştir. Sarışın, mavi gözlü bir hemşire olan Margerete, Heinrich Himmler'in ideal kadınına mükemmel bir şekilde uyuyordu.

Heinrich Himmler'den yedi yaş büyük olan Margarete, bitkisel ilaç ve homeopatiye ilgisi vardı ve küçük bir özel kliniğin kısmi sahibiydi. Verimliliğe ve düzenliğe karşı aşırı bir eğilimi vardı, katı bir ev hayatına özlem duydular ve her ikisi de cimri bir yaşam tarzını tercih ettiler. Kocasından tutarlı bir anti-Semitizm ve Komünistlere ve Masonlara karşı eleştiriler de bulunuyordu. Margarete'nin antisemitizmi, Heinrich Himmler'e yazdığı 22 Haziran 1928 tarihli mektubunda, Berlin'deki özel kliniğin ortak sahibi, jinekolog ve cerrah Bernhard Hauschildt hakkında aşağılayıcı açıklamalarda bulunarak, "Bu Hauschildt! Bu Yahudiler, hepsi aynı!" şeklinde belirtmiştir.

Heinrich ve Margarete, Temmuz 1928'de evlendiler. Başlangıçta Heinrich, kısmen ondan yedi yaş küçük olduğu için, ama aynı zamanda boşanmış olduğu ve en önemlisi de Protestan olduğu için Margarete ile olan ilişkisini ailesine açıklama zorluğu ile mücadele etti. Himmler'in aile üyelerinden hiçbiri düğüne katılmadı, bu nedenle Heinrich'in sağdıçları gelinin babası ve erkek kardeşiydi. Sonunda, Heinrich Himmler'in ebeveynleri Margarete'i kabul etti, ancak aile ondan uzak durdu ve ilişki boyunca bu şekilde kaldı. Çiftin 8 Ağustos 1929'da tek çocukları Gudrun dünyaya geldi; ayrıca savaştan önce ölen bir SS subayının oğlu olan Gerhard von Ahe'nin koruyucu ebeveynleriydiler. Margarete klinikteki hissesini sattı ve gelirini Münih yakınlarındaki 'de prefabrik bir ev inşa ettikleri bir arsayı satın almak için kullandı. Himmler sürekli parti işiyle uğraşıyordu, bu yüzden karısı satılık hayvan yetiştirme çabalarının sorumluluğunu (çoğunlukla başarısız oldu) üstlendi. Ocak 1933'te Naziler iktidarı ele geçirdikten sonra, aile önce Münih'teki Möhlstrasse'ye, 1934'te bir ev satın aldıkları Gmund am Tegernsee'ye taşındı.

Himmler daha sonra Berlin'in banliyösünde resmi konut olarak kullanacağı hiçbir bedel ödemeden büyük bir ev aldı. Himmler tamamen işe daldığı için çift artık birbirini nadiren görüyordu. Heinrich Himmler'in ağabeyi , Margarete'i "hiç sıcaklık yaymayan ve çok fazla zaman geçiren son derece hassas sinirleri olan havalı, sert bir kadın" olarak nitelendirdi ve bu özelliklerine rağmen "örnek bir ev hanımı" idi. Heinrich'i sadık bir şekilde seven ve kocasına sadık kalan biriydi. Margarete Himmler, Nazi Partisi'ne 1928 gibi erken bir tarihte katıldı (üye numarası 97.252). Himmler'in muazzam sorumlulukları nedeniyle, Marga ile olan ilişki gergindi.

Çift, sosyal işlevlerde birlikte oluyordu; Reinhard Heydrich'in evine sık sık misafir oluyorlardı. Margarete, kıdemli SS liderlerinin eşlerini Çarşamba öğleden sonraları kahve ve çay içmeye davet etmeyi kendi görevi olarak görürdü. Tüm çabalarına karşın Margarete, Reichsführer-SS ile evli olmasına rağmen, SS çevrelerinde sevilmeyen biri olarak kaldı. Eski Hitler Gençliği lideri Baldur von Schirach anılarında Heinrich Himmler'in sürekli olarak "kılıbık" olduğunu, esasen evde sıfır etkiye sahip olduğunu ve Margarete'nin iradesine boyun eğmek zorunda kaldığını yazdı.

1938'deki Nürnberg mitingi sırasında Margarete, en yüksek rütbeli SS liderlerinin eşlerinin çoğuyla çatışmalar yaşadı. Reinhard Heydrich'in biyografilerini yazan tarihçi 'a göre, Lina Heydrich, Margarete Himmler'e karşı "şiddetli bir nefret" besliyordu ve bu muhtemelen karşılık buldu. Savaştan sonra Lina Heydrich, Der Spiegel'den bir muhabire onun hakkında aşağılayıcı yorumlar yaptı. Margarete'yi, agorafobiden muzdarip "dar görüşlü, mizahtan yoksun, sarı saçlı bir kadın" olarak tanımladı.

1936'da kocası Heinrich Himmler'in yanında başlayan genç sekreteri Hedwig Potthast, 1939'da metresi oldu. 1941'de işinden ayrıldı. Himmler'den iki çocuğu oldu: oğlu Helge (1942 doğumlu) ve kızı Nanette Dorothea (1944 Berchtesgaden'de doğdu). Margarete, kızıyla birlikte Bavyera'daki Gmund am Tegernsee kasabasında yaşarken, 1941'de bu ilişkiyi öğrendi. Margarete ve Himmler zaten ayrılmışlardı ve kızının iyiliği için bu ilişkiyi tolere etmeye karar verdi.

II. Dünya Savaşı

II. Dünya Savaşı başladığında Margarete, Alman Kızıl Haçı'na bağlı bir askerî hastanenin işletilmesine yardımcı oldu. Aralık 1939'da, Askeri Bölge III'teki (Berlin-Brandenburg) Kızıl Haç hastanelerini denetledi. Bu pozisyonda, Alman Wehrmacht tarafından işgal edilen topraklara ve ülkelere yapılan misyonları yönetti. Mart 1940'ta Margarete, Alman işgali altındaki Polonya'ya bir iş gezisi yaptı, bu yüzden oradaki olaylara kesinlikle tanık oldu. Himmler, hizmet ederken yazdığı günlüklerinde, "Sonra Posen, Łódź ve Varşova'daydım. Bu Yahudi ayaktakımı, Polonyalılar, çoğu insana benzemiyor ve pislik tarif edilemez. Orada düzen oluşturmaya çalışmak inanılmaz bir iş."

Margarete çabalarından dolayı Alman Kızıl Haç'ında albay rütbesine ulaştı. Şubat 1945'te Margarete, Gebhard Himmler'e yazdığı bir mektupta kocası Heinrich hakkında, "Onun büyük görevlere çağrılmış olması ve bu görevlere eşit olması ne kadar harika. Bütün Almanya ona bakıyor" şeklinde belitmiştir.

Heinrich Himmler, Püppi ("bebek") lakabını taktığı ilk kızı Gudrun'a yakındı; onu birkaç günde bir arar ve elinden geldiğince sık sık ziyaret ederdi. Hedwig ve Margarete, Himmler'e sadık kaldılar. Margarete ve Heinrich Himmler, birbirlerini en son Nisan 1945'te Gmund'daki konutlarında Gudrun'la birlikte vakit geçirirken gördüler.

Savaştan sonra

Margarete Himmler (solda) ve kızı Gudrun, Nürnberg'deki Nürnberg Duruşmaları sırasında Müttefikler tarafından gözaltında tutuluyor, 24 Kasım 1945

1945'te Margarete ve kızı Gudrun, Müttefik birlikleri bölgeye ilerlerken Gmund'dan ayrıldılar. Mayıs 1945'te, İtalya'nın Bolzano kentinin ABD Ordusu tarafından işgal edilmesinden sonra, Margarete ve Gudrun tutuklandı. İtalya, Fransa ve Almanya'daki çeşitli toplama kamplarında tutuldular. Tutukluluğu sırasında, Margarete sorguya çekildi, ancak kocasının resmi işlerinden haberdar olmadığı ve sorgulaması boyunca ısrarla kendisinin "küçük kasaba zihniyetine" sahip biri olarak tanıttığı ortaya çıktı.

Eylül 1945'te Margarete Himmler tekrar sorguya çekildi, ancak bu sefer Nürnberg davaları sırasındaydı. Margarete ve Gudrun daha sonra toplama kampında gözaltına alındılar. Suçlanmadıkları için, o ve Gudrun, Kasım 1946'da gözaltından serbest bırakıldılar. Bielefeld'deki Kurumuna bir süre sığındılar. Margarete'in orada kalması Beytel Kurumu Yönetim Kurulu tarafından açıkça kabul gördü, ancak bu tartışmalara yol açtı. 4 Haziran 1947'de New-York Tribune'ün Avrupa baskısında, "Heinrich Himmler'in Dul Kadını Bir Centilmen Kadın Gibi Yaşıyor" başlıklı bir makale yayınlandı.

Margarete 1948'de Bielefeld'de daha az suçlu (Kategori III) olarak kategorize edildi ve buna göre nazilikten arındırılacaktı. 1950'de Margarete, bu sınıflandırmaya itiraz etmek için bir avukat tuttu, çünkü erken Nazi Partisi üyeliğinin "nominal"den daha fazla olmadığını ve yüksek rütbesinin Alman Kızıl Haçı'ndaki erken yıllardaki hizmetinden kaynaklandığını iddia etti. 1914'ten beri burada hizmet veriyordu. Margarete, Reichsführer-SS'in karısı olmasına rağmen, spot ışıklarından uzak kaldığını iddia etti. Bununla birlikte, Detmold'daki Nazilerden arındırma komitesi sınıflandırmasını revize etti ve muhtemelen Nazi Partisi'nin hedeflerini desteklediğini ve kocasının eylemlerini desteklediğini iddia ettiler. Avukatı, müteakip temyiz sürecinde Margarete'in kocasının eylemlerinden sorumlu tutulamayacağında ısrar etti ve resmi kararın Sippenhaft fikri tarafından yönlendirildiğini, yani sadece aile bağlantılarından sorumlu olduğu anlamına geldiğini söyledi. 19 Mart 1951'de nihayet Mitläufer (Kategori IV) olarak sınıflandırıldı.

Bu karara göre, kocasının suçlarından, onlardan uzak olmamasına rağmen sorumlu tutulamayacaktı. O ve kızının, kocasının yükselişinden fayda sağladığına dair ek argümanlar sunuldu. Bu nedenle, Bavyera Başbakanı 'ın başlattığı bir başka nazilik ten arındırma süreci, İngiliz işgal bölgesinde yeniden başladı. Bu davalar, Margarete ve Heinrich'in Gmund'daki evinin mülkiyetine ilişkin çözülmemiş soruna odaklandı. 15 Ocak 1953'te, Münih'teki Margarete aleyhindeki son duruşmada, Nazi rejiminin lehtarı olarak sınıflandırıldı ve bu nedenle Kategori II'ye (Aktivistler, Militanlar ve Fırsatçılar veya Suçlu Kişiler/Almanca: Belastete) yerleştirildi ve hapis cezasına çarptırıldı. 30 günlük özel/cezalandırma işi aldı. Emeklilik haklarını ve oy kullanma hakkını da kaybetti.

Gudrun 1952'de Beytel'den ayrıldı. 1955 sonbaharından itibaren Margarete, kız kardeşi Lydia ile Heepen'de yaşadı. Evlatlık oğlu Gerhard da onlarla birlikte evinde yaşıyordu. Margarete son yıllarını kızıyla birlikte Münih'te geçirdi. Gudrun her zaman babasının anısına bağlı kaldı.

Değerlendirme

Peter Longerich, Margarete Himmler'in Nazi döneminde kocasının resmi sırlarını veya planlanan projelerini muhtemelen bilmediğini belirtiyor. Savaştan sonra Nazi suçlarıyla ilgili hiçbir bilgisinin olmadığını, ancak kararlı bir Nasyonal Sosyalist olarak kaldığını ve kesinlikle Yahudi karşıtı olduğunu söyledi. Jürgen Matthäus, onu Yahudilerin gitmesini isteyen tipik bir Nazi olarak tanımladı ve kendisini rejimden ve onun suçlarından aksi yönde tecrit etmeye yönelik tüm çabalara rağmen onlardan yararlandığını gözlemledi.

Kaynakça

^ Wyllie, James (Şubat 2020). . HistoryExtra. BBC History Revealed. 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2020.
^ ^a ^b ^c Wittler, Christina. Leben im Verborgenen. Die Witwe des „Reichsführers SS“ Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893–1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 194
^ ^a ^b Himmler 2007, s. 117.
^ : „Es war sehr nett“. Auszüge aus dem Tagebuch der Margarete Himmler, 1937–1945. In: Werkstatt Geschichte 25 (2000), p. 75
^ Longerich 2012, s. 103.
^ The Landsknecht were mercenary soldiers in the German and other continental European armies in the 16th and 17th centuries. Historian Andrew Morrall claims that the ‘’Landsknecht’’ represented for Germans in particular, the "exemplum of a race of men, free, natural, and courageous". See: Andrew Morrall, "Soldiers and Gypsies- Outsiders and Their Families in Early Sixteenth Century German Art", in Artful Armies, Beautiful Battles: Art and Warfare in Early Modern Europe, by Pia F. Cuneo, ed. Pia F. Cuneo, History of Warfare (Boston: Brill, 2002), p. 160.
^ Himmler 2007, s. 119.
^ Himmler's letters to his wife were discovered in Israel and reported by the newspaper Die Welt and in an opinion of an expert from the Bundesarchiv (German Federal Archives) are without a doubt, authentic. Verschollene Briefe Heinrich Himmlers aufgetaucht 13 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., In: Die Welt on 24 January 2014 on welt.de
^ "Ich fahre nach Auschwitz. Küsse, Dein Heini" 22 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., on: msn.com on 26 January 2014
^ ^a ^b Manvell & Fraenkel 2007, s. 17.
^ Himmler 2007, s. 118.
^ Himmler 2007, ss. 117–118.
^ Himmler 2007, s. 122.
^ ^a ^b Himmler 2007, s. 140.
^ Manvell & Fraenkel 2007, ss. 17, 258.
^ Flaherty 2004, s. 27.
^ Cited by Christina Wittler: Leben im Verborgenen. Die Witwe des „Reichsführers SS“ Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893-1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 195
^ Jürgen Matthäus: „Es war sehr nett“. Auszüge aus dem Tagebuch der Margarete Himmler, 1937-1945. In: Werkstatt Geschichte 25 (2000), p. 77
^ . Das Kulturlexikon zum Dritten Reich. Wer war was vor und nach 1945 ("The Cultural Encyclopedia of the Third Reich. Who was What before and after 1945"). Frankfurt am Main: S. Fischer, 2007, p. 248. .
^ Longerich 2012, ss. 109, 374-375.
^ Manvell & Fraenkel 2007, ss. 40-41.
^ Gerwarth 2011, s. 111.
^ Baldur von Schirach: Ich glaubte an Hitler. Mosaik-Verlag, Hamburg 1967, p. 213.
^ Gerwarth 2011, s. 83.
^ Lina Heydrich, c.(1950) in the Journal Der Spiegel, speaking about Margarete Himmler. Cited from: Katrin Himmler: Die Brüder Himmler. Eine deutsche Familiengeschichte. S. Fischer, Frankfurt a.M. 2005, p. 237; Context, parts cited and parts paraphrased from Gerwarth, Heydrich, p. 83.
^ ^a ^b ^c Longerich 2012, ss. 466-468.
^ Longerich 2012, s. 468.
^ Christina Wittler: Leben im Verborgenen. Die Witwe des „Reichsführers SS“ Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893-1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 198
^ Longerich 2012, s. 732.
^ Oliver Schröm, Andrea Röpke: Stille Hilfe für braune Kameraden. Christoph Links Verlag, Berlin 2002, , p. 106f.
^ Christina Wittler: Leben im Verborgenen. Die Witwe des "Reichsführers SS" Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893-1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 193
^ Christina Wittler: Leben im Verborgenen. Die Witwe des "Reichsführers SS" Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893-1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 197
^ Christina Wittler: Leben im Verborgenen. Die Witwe des „Reichsführers SS“ Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893-1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 197f.
^ Christina Wittler: Leben im Verborgenen. Die Witwe des „Reichsführers SS“ Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893-1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 199f.
^ Ernst Klee: Das Kulturlexikon zum Dritten Reich. Wer war was vor und nach 1945. S.Fischer, Frankfurt am Main 2007, p. 248.
^ Himmler 2007, s. 275.
^ Sify News 2010.
^ Christina Wittler: Leben im Verborgenen. Die Witwe des „Reichsführers SS“ Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893-1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 200
^ Jürgen Matthäus: "Es war sehr nett". Auszüge aus dem Tagebuch der Margarete Himmler, 1937–1945 7 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (pdf; 7,92 MB). In: Werkstatt Geschichte|Werkstatt Geschichte 25 (2000), pp. 75-93.

Bibliyografya

Flaherty, T. H. (2004) [1988]. The Third Reich: The SS. Time-Life Books, Inc. ISBN .
(2011). Hitler's Hangman: The Life of Heydrich. New Haven, CT: Yale University Press. ISBN .
Himmler, Katrin (2014). Michael Wildt (Hrsg.): Himmler privat. Briefe eines Massenmörders. Piper, München. . (not revised)
Himmler, Katrin (2007). The Himmler Brothers. Londra: Pan Macmillan. ISBN .
Longerich, Peter (2012). Heinrich Himmler: A Life. Oxford; New York: Oxford University Press. ISBN .
Manvell, Roger; Fraenkel, Heinrich (2007) [1965]. Heinrich Himmler: The Sinister Life of the Head of the SS and Gestapo. London; New York: Greenhill; Skyhorse. ISBN .
Matthäus, Jürgen: (pdf; 7,92 MB). In: Werkstatt Geschichte 25 (2000), p. 75-93.
Staff (2 Aralık 2010). . sify.com. Sify News. 6 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2012.
Wittler, Christina. Leben im Verborgenen. Die Witwe des „Reichsführers SS“ Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893-1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte. Verlag für Regionalgeschichte, Bielefeld 2010, , p. 193-205.
Himmler, Katrin & Michael Wildt (Hrsg.). Himmler privat. Briefe eines Massenmörders. Piper, München. 2014, . (nicht ausgewertet)
Himmler, Katrin. Die Brüder Himmler. Eine deutsche Familiengeschichte. S. Fischer, Frankfurt a. M. 2005, .
Longerich, Peter. Heinrich Himmler. Biographie, Siedler, München 2008, .

[1] Wyllie, James (Şubat 2020). . HistoryExtra. BBC History Revealed. 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2020.

[:0-2] Wittler, Christina. Leben im Verborgenen. Die Witwe des „Reichsführers SS“ Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893–1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 194

[FOOTNOTEHimmler2007117-3] Himmler 2007, s. 117.

[4] : „Es war sehr nett“. Auszüge aus dem Tagebuch der Margarete Himmler, 1937–1945. In: Werkstatt Geschichte 25 (2000), p. 75

[FOOTNOTELongerich2012103-5] Longerich 2012, s. 103.

[6] The Landsknecht were mercenary soldiers in the German and other continental European armies in the 16th and 17th centuries. Historian Andrew Morrall claims that the ‘’Landsknecht’’ represented for Germans in particular, the "exemplum of a race of men, free, natural, and courageous". See: Andrew Morrall, "Soldiers and Gypsies- Outsiders and Their Families in Early Sixteenth Century German Art", in Artful Armies, Beautiful Battles: Art and Warfare in Early Modern Europe, by Pia F. Cuneo, ed. Pia F. Cuneo, History of Warfare (Boston: Brill, 2002), p. 160.

[FOOTNOTEHimmler2007119-7] Himmler 2007, s. 119.

[8] Himmler's letters to his wife were discovered in Israel and reported by the newspaper Die Welt and in an opinion of an expert from the Bundesarchiv (German Federal Archives) are without a doubt, authentic. Verschollene Briefe Heinrich Himmlers aufgetaucht 13 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., In: Die Welt on 24 January 2014 on welt.de

[9] "Ich fahre nach Auschwitz. Küsse, Dein Heini" 22 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., on: msn.com on 26 January 2014

[FOOTNOTEManvellFraenkel200717-10] Manvell & Fraenkel 2007, s. 17.

[FOOTNOTEHimmler2007118-11] Himmler 2007, s. 118.

[FOOTNOTEHimmler2007117–118-12] Himmler 2007, ss. 117–118.

[FOOTNOTEHimmler2007122-13] Himmler 2007, s. 122.

[FOOTNOTEHimmler2007140-14] Himmler 2007, s. 140.

[FOOTNOTEManvellFraenkel200717,_258-15] Manvell & Fraenkel 2007, ss. 17, 258.

[FOOTNOTEFlaherty200427-16] Flaherty 2004, s. 27.

[17] Cited by Christina Wittler: Leben im Verborgenen. Die Witwe des „Reichsführers SS“ Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893-1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 195

[18] Jürgen Matthäus: „Es war sehr nett“. Auszüge aus dem Tagebuch der Margarete Himmler, 1937-1945. In: Werkstatt Geschichte 25 (2000), p. 77

[19] . Das Kulturlexikon zum Dritten Reich. Wer war was vor und nach 1945 ("The Cultural Encyclopedia of the Third Reich. Who was What before and after 1945"). Frankfurt am Main: S. Fischer, 2007, p. 248. .

[FOOTNOTELongerich2012109,_374-375-20] Longerich 2012, ss. 109, 374-375.

[FOOTNOTEManvellFraenkel200740-41-21] Manvell & Fraenkel 2007, ss. 40-41.

[FOOTNOTEGerwarth2011111-22] Gerwarth 2011, s. 111.

[23] Baldur von Schirach: Ich glaubte an Hitler. Mosaik-Verlag, Hamburg 1967, p. 213.

[FOOTNOTEGerwarth201183-24] Gerwarth 2011, s. 83.

[25] Lina Heydrich, c.(1950) in the Journal Der Spiegel, speaking about Margarete Himmler. Cited from: Katrin Himmler: Die Brüder Himmler. Eine deutsche Familiengeschichte. S. Fischer, Frankfurt a.M. 2005, p. 237; Context, parts cited and parts paraphrased from Gerwarth, Heydrich, p. 83.

[FOOTNOTELongerich2012466-468-26] Longerich 2012, ss. 466-468.

[FOOTNOTELongerich2012468-27] Longerich 2012, s. 468.

[28] Christina Wittler: Leben im Verborgenen. Die Witwe des „Reichsführers SS“ Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893-1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 198

[FOOTNOTELongerich2012732-29] Longerich 2012, s. 732.

[30] Oliver Schröm, Andrea Röpke: Stille Hilfe für braune Kameraden. Christoph Links Verlag, Berlin 2002, , p. 106f.

[31] Christina Wittler: Leben im Verborgenen. Die Witwe des "Reichsführers SS" Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893-1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 193

[32] Christina Wittler: Leben im Verborgenen. Die Witwe des "Reichsführers SS" Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893-1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 197

[33] Christina Wittler: Leben im Verborgenen. Die Witwe des „Reichsführers SS“ Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893-1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 197f.

[34] Christina Wittler: Leben im Verborgenen. Die Witwe des „Reichsführers SS“ Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893-1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 199f.

[35] Ernst Klee: Das Kulturlexikon zum Dritten Reich. Wer war was vor und nach 1945. S.Fischer, Frankfurt am Main 2007, p. 248.

[FOOTNOTEHimmler2007275-36] Himmler 2007, s. 275.

[FOOTNOTESify_News2010-37] Sify News 2010.

[38] Christina Wittler: Leben im Verborgenen. Die Witwe des „Reichsführers SS“ Heinrich Himmler Margarete Himmler (1893-1967) In: Bärbel Sunderbrink (Hrsg.): Frauen in der Bielefelder Geschichte, Bielefeld 2010, p. 200

[39] Jürgen Matthäus: "Es war sehr nett". Auszüge aus dem Tagebuch der Margarete Himmler, 1937–1945 7 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (pdf; 7,92 MB). In: Werkstatt Geschichte|Werkstatt Geschichte 25 (2000), pp. 75-93.