Kürdistan Bölgesel Yönetimi-PKK çatışması, Irak Kürdistanı'nda meşru Kürdistan Bölgesel Yönetimi (ve Peşmerge) ile PKK ve PKK'nın müttefik grupları arasında gerçekleşen bir dizi savaş ve çatışmadır. 1983 yılında başladı ve hala isyan şeklinde devam ediyor. PKK'nın ağırlıklı yöntemi Peşmergelere karşı gerilla savaşı uygulamaktır.
Kürdistan Bölgesel Yönetimi-PKK çatışması | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Taraflar | |||||||
Tarafından desteklenen: ABD Türkiye | KYB (bazen) Tarafından desteklenen: Suriye (bazen) Hizbullah (Peşmerge tarafından iddia edildi) Baasçı Irak YBŞ | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Mesud Barzani Eski Komutanlar Celal Talabani (bazen) | Murat Karayılan Eski Komutanlar Abdullah Öcalan #Osman Öcalan Şemdin Sakık # Ali Haydar Kaytan † Celal Talabani (bazen) |
Geçmiş
Hem KDP'nin hem de KYB'nin kanadı olan PKK ve Peşmergeler bugüne kadar birçok kez birbirleriyle savaştı. PKK 1978'de kurulduğunda eylemleri çoğunlukla sadece Türkiye'deydi, ancak seksenli yıllarda PKK'ya ağır darbe indiren bir darbe gerçekleştiğinde savaşçıları Suriye ve Irak'a, yani şimdiki Irak Kürdistan Bölgesi'ne kaçtı. Peşmerge ile PKK düşman taraflar arasındadır ve günümüze kadar birçok halde birbirlerine karşı savaşmışlardır. Peşmerge ve PKK, İdris Barzani'nin çabaları sonucu bir dönem ateşkes ve barış yapmışlarsa da PKK ve PKK lideri Abdullah Öcalan'ın bölgedeki tek lider olmak istemesi, ulus Kürt devletine sıcak bakmamasının yanında Peşmerge'yi kendi bölgelerinden uzak tutma çabası, Peşmerge'yi ve Barzani ailesini sürekli irdeleyip suçlamalarda bulunmasından dolayı ateşkesler kısa sürede bozulmuştur. Kürdistan Bölgesel Yönetimi, PKK'yı kendi topraklarını işgal eden illegal bir güç görmekte olduğu gibi PKK'ya karşı sert uyarılarda bulunmaktadır. PKK ise Irak'ta yapılan Türk operasyonlarının KDP-TSK işbirliğinde yapıldığını iddia edip Kürdistan Bölgesel Hükûmeti'ni suçlamaktadır.
Kürdistan Yurtseverler Birliği sık sık taraf değiştirmiştir ancak günümüzde KDP tarafındadır. Kürdistan Parlamentosu; 1992-1993 yıllarında PKK’nin faaliyetlerinin sınırlandırılmasına dair bir karar aldı. KDP ve KYB Peşmergeleri, PKK’ya karşı savaştı. Bundan sonra KDP-KYB arasında çıkan anlaşmazlıklar sonucunda oluşan Irak Kürt İç Savaşı'nda PKK ile KYB, KDP'ye karşı savaşmıştır. 2000 yılında PKK, KYB’li birçok Peşmerge’yi öldürmüştür. Daha önce PKK'nın müttefiki olan KYB'li Celal Talabani, daha sonra PKK'ya "silahsızlandırılması ya da Irak'tan ayrılması" yönünde bir ültimatom verdi.
ABD ve Türkiye, PKK'ya karşı IKBY ile birçok kez işbirliği yaptı.
Geçmişte PKK müttefiki PJAK'ı açıkça destekleyen Saddam Hüseyin'in de PKK'yı desteklediği iddia edilmişti. Bazı Kürtler, PKK'yı Saddam rejimi lehine paralı asker olarak, Kürt isyancılara karşı koymanın bir yolu olarak ve Irak Baas rejimi yararına Türk devletine karşı bir casus teşkilatı olarak çalışmakla suçladı. Irak Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, PKK'nın "Saddam rejiminin trajik bir mirası" olduğunu belirtti. PKK ayrıca bir Duhok siyasetçisi tarafından "Saddam Hüseyin'in politikasını sürdürmekle" suçlandı.
20 Mayıs 2014'te KDP, Erbil, Duhok ve Zaho'da düzenlediği operasyonlarda çok sayıda PÇDK üyesini tutukladı. Operasyondan birkaç gün önce, Kürdistan Bölgesel Yönetimi, 1997'de Irak Kürt İç Savaşı sırasında KDP'nin Erbil'de PKK'lıları katletmesini anmak için Kürdistan Parlamentosu önünde protesto gösterisi yapan PÇDK'yı yasakladı.
Peşmerge'nin müttefiki ile PKK'nın YBŞ olarak bilinen müttefiki çatıştı.
2022'de Peşmerge Bakan Yardımcısı Sarbast Lazgin, Kürdistan 24 kanalına yaptığı açıklamada, "Irak'ın bazı Haşdi Şabi'leri, Suriye Kabinesi ve Lübnan Hizbullahi PKK ile ittifak halinde, birbirlerini destekliyorlar ve birlikte çalışıyorlar. Bu ittifakın Suriye'den Sincar, Musul, Kerkük ve Haşdi Şabi kontrolündeki İran'a kadar açık bir yolu var. Erbil'e roket atan gruplarla birlikte KBY olarak PKK'ya Kürdistan Bölgesi'ndeki silahlı operasyonlarını durdurması için defalarca çağrıda bulunduk." Ayrıca PKK mücadelesinin Türkiye üzerinde hiçbir etkisinin olmadığını, tek yaptığının Türk Ordusunu Kürdistan Bölgesi'nin daha derinlerine çekmek olduğunu belirtti.
Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin Irak Silahlı Kuvvetleri temsilcisi Komutan Abdulhalık Talat, "PKK ve diğer yasadışı silahlı milisler burada kaldıkları sürece Sincar'da istikrar olmayacak" diyerek Irak hükûmetine seslenmesi çağrısında bulundu. PKK'yı tasfiye etmek için IKBY ile birlikte çalışın.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Bal, İdris (2004). Turkish Foreign Policy In Post Cold War Era. Boca Raton, Fl.: BrownWalker Press. s. 359. ISBN .
With the explicit supports of some Arab countries for the PKK such as Syria...
- ^ Mannes, Aaron (2004). Profiles In Terror: The Guide To Middle East Terrorist Organizations. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield Publishers. s. 185. ISBN .
PKK has had substantial operations in northern Iraq, with the support of Iran and Syria.
- ^ a b . Kurdistan 24. 30 Mayıs 2022. 30 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . . 1 Aralık 2005. 28 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2016.
Saddam has aided...the Kurdistan Workers' Party (known by its Turkish initials, PKK), a separatist group fighting the Turkish government.
- ^ Senbas, Demet (2018). Post-Cold War Relations between Turkey and Syria. s. 28.
KDP and PUK thought that they needed Turkey's support against PKK which had gained Saddam's support.
- ^ "After Saddam Hussein - 92.12". www.theatlantic.com. 18 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2023.
- ^ AA, Daily Sabah with (6 Haziran 2022). "PKK terrorists attack Peshmerga forces in N. Iraq". Daily Sabah (İngilizce). 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mart 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2022.
- ^ Wali, Zhelwan Z. "Kurd vs Kurd: Fears of full-scale war rise in northern Iraq". www.aljazeera.com (İngilizce). 25 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2023.
- ^ Kucher, Sarbaz. "Bad Blood Between Brothers The KDP, PUK, PKK Conflict". 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2023.
- ^ . Anadolu Ajansı. 13 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022.
- ^ . TRT Haber. 9 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022.
- ^ "Teröristbaşının dört ay önceki telefonunu hatırlıyor musunuz - article - ODATV". www.odatv4.com. 16 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022.
- ^ . Independent Türkçe. 5 Kasım 2020. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022.
- ^ . Anadolu Ajansı. 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022.
- ^ Şafak, Yeni (22 Nisan 2022). . Yeni Şafak. 22 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022.
- ^ . web.archive.org. 22 Şubat 2010. 22 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022.
- ^ . Independent Türkçe. 11 Ağustos 2021. 11 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022.
- ^ "PKK ve Peşmergeler arasındaki gerilimle ilgili neler biliniyor?". BBC News Türkçe. 13 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022.
- ^ "Disarm or leave, Iraq's Talabani tells PKK". Reuters (İngilizce). 23 Mart 2009. 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2023.
- ^ . The Cradle (İngilizce). 25 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2023.
- ^ "Iraq's Kurds and Turkey: Challenges for US Policy". USAWC Press. 15 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Eylül 2023.
- ^ . www.rudaw.net. 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2023.
- ^ . www.theatlantic.com. 15 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2023.
- ^ . shafaq.com. 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2023.
- ^ "KDP security forces target KNK, PCDK in Iraqi Kurdistan". 8 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2016.
- ^ "Battles Among Kurds in Sinjar Could Hinder Fight Against Islamic State". 24 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2023.
- ^ . Kurdistan 24. 29 Mayıs 2022. 29 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kurdistan Bolgesel Yonetimi PKK catismasi Irak Kurdistani nda mesru Kurdistan Bolgesel Yonetimi ve Pesmerge ile PKK ve PKK nin muttefik gruplari arasinda gerceklesen bir dizi savas ve catismadir 1983 yilinda basladi ve hala isyan seklinde devam ediyor PKK nin agirlikli yontemi Pesmergelere karsi gerilla savasi uygulamaktir Kurdistan Bolgesel Yonetimi PKK catismasiTarih1983 gunumuzBolgeKurdistan Bolgesel YonetimiSonucDevam ediyor Abdullah Ocalan yakalandiktan sonra Turk istihbaratina PKK yi Pesmerge nin uzerine yoneltme ve Kurt yonetimindeki Erbil in PKK sayesinde Turkiye tarafindan ilhak edilmesi teklifinde bulundu PKK Kurdistan Bolgesi nde elinde tuttugu topraklari operasyonlar sonucunda Turk Silahli Kuvvetleri ne birakti TaraflarKurdistan Bolgesel Yonetimi KDP Pesmergesi KYB Pesmergesi bazen Tarafindan desteklenen ABD TurkiyeKCK PKK HPG YDG H YPS PCDK KYB bazen Tarafindan desteklenen Suriye bazen Hizbullah Pesmerge tarafindan iddia edildi Baasci Irak YBSKomutanlar ve liderlerMesud Barzani Necirvan Barzani Sores Ismail Abdullah Bafel Talabani Lahur Talabani Eski Komutanlar Celal Talabani bazen Murat Karayilan Fehman Huseyin Cemil Bayik Duran Kalkan Mustafa Karasu Eski Komutanlar Abdullah Ocalan Osman Ocalan Semdin Sakik Ali Haydar Kaytan Celal Talabani bazen GecmisHem KDP nin hem de KYB nin kanadi olan PKK ve Pesmergeler bugune kadar bircok kez birbirleriyle savasti PKK 1978 de kuruldugunda eylemleri cogunlukla sadece Turkiye deydi ancak seksenli yillarda PKK ya agir darbe indiren bir darbe gerceklestiginde savascilari Suriye ve Irak a yani simdiki Irak Kurdistan Bolgesi ne kacti Pesmerge ile PKK dusman taraflar arasindadir ve gunumuze kadar bircok halde birbirlerine karsi savasmislardir Pesmerge ve PKK Idris Barzani nin cabalari sonucu bir donem ateskes ve baris yapmislarsa da PKK ve PKK lideri Abdullah Ocalan in bolgedeki tek lider olmak istemesi ulus Kurt devletine sicak bakmamasinin yaninda Pesmerge yi kendi bolgelerinden uzak tutma cabasi Pesmerge yi ve Barzani ailesini surekli irdeleyip suclamalarda bulunmasindan dolayi ateskesler kisa surede bozulmustur Kurdistan Bolgesel Yonetimi PKK yi kendi topraklarini isgal eden illegal bir guc gormekte oldugu gibi PKK ya karsi sert uyarilarda bulunmaktadir PKK ise Irak ta yapilan Turk operasyonlarinin KDP TSK isbirliginde yapildigini iddia edip Kurdistan Bolgesel Hukumeti ni suclamaktadir Kurdistan Yurtseverler Birligi sik sik taraf degistirmistir ancak gunumuzde KDP tarafindadir Kurdistan Parlamentosu 1992 1993 yillarinda PKK nin faaliyetlerinin sinirlandirilmasina dair bir karar aldi KDP ve KYB Pesmergeleri PKK ya karsi savasti Bundan sonra KDP KYB arasinda cikan anlasmazliklar sonucunda olusan Irak Kurt Ic Savasi nda PKK ile KYB KDP ye karsi savasmistir 2000 yilinda PKK KYB li bircok Pesmerge yi oldurmustur Daha once PKK nin muttefiki olan KYB li Celal Talabani daha sonra PKK ya silahsizlandirilmasi ya da Irak tan ayrilmasi yonunde bir ultimatom verdi ABD ve Turkiye PKK ya karsi IKBY ile bircok kez isbirligi yapti Gecmiste PKK muttefiki PJAK i acikca destekleyen Saddam Huseyin in de PKK yi destekledigi iddia edilmisti Bazi Kurtler PKK yi Saddam rejimi lehine parali asker olarak Kurt isyancilara karsi koymanin bir yolu olarak ve Irak Baas rejimi yararina Turk devletine karsi bir casus teskilati olarak calismakla sucladi Irak Disisleri Bakanligi sozcusu PKK nin Saddam rejiminin trajik bir mirasi oldugunu belirtti PKK ayrica bir Duhok siyasetcisi tarafindan Saddam Huseyin in politikasini surdurmekle suclandi 20 Mayis 2014 te KDP Erbil Duhok ve Zaho da duzenledigi operasyonlarda cok sayida PCDK uyesini tutukladi Operasyondan birkac gun once Kurdistan Bolgesel Yonetimi 1997 de Irak Kurt Ic Savasi sirasinda KDP nin Erbil de PKK lilari katletmesini anmak icin Kurdistan Parlamentosu onunde protesto gosterisi yapan PCDK yi yasakladi Pesmerge nin muttefiki ile PKK nin YBS olarak bilinen muttefiki catisti 2022 de Pesmerge Bakan Yardimcisi Sarbast Lazgin Kurdistan 24 kanalina yaptigi aciklamada Irak in bazi Hasdi Sabi leri Suriye Kabinesi ve Lubnan Hizbullahi PKK ile ittifak halinde birbirlerini destekliyorlar ve birlikte calisiyorlar Bu ittifakin Suriye den Sincar Musul Kerkuk ve Hasdi Sabi kontrolundeki Iran a kadar acik bir yolu var Erbil e roket atan gruplarla birlikte KBY olarak PKK ya Kurdistan Bolgesi ndeki silahli operasyonlarini durdurmasi icin defalarca cagrida bulunduk Ayrica PKK mucadelesinin Turkiye uzerinde hicbir etkisinin olmadigini tek yaptiginin Turk Ordusunu Kurdistan Bolgesi nin daha derinlerine cekmek oldugunu belirtti Kurdistan Bolgesel Yonetimi nin Irak Silahli Kuvvetleri temsilcisi Komutan Abdulhalik Talat PKK ve diger yasadisi silahli milisler burada kaldiklari surece Sincar da istikrar olmayacak diyerek Irak hukumetine seslenmesi cagrisinda bulundu PKK yi tasfiye etmek icin IKBY ile birlikte calisin Ayrica bakinizSupurge HarekatiKaynakca Bal Idris 2004 Turkish Foreign Policy In Post Cold War Era Boca Raton Fl BrownWalker Press s 359 ISBN 9781581124231 With the explicit supports of some Arab countries for the PKK such as Syria Mannes Aaron 2004 Profiles In Terror The Guide To Middle East Terrorist Organizations Lanham Maryland Rowman amp Littlefield Publishers s 185 ISBN 9780742535251 PKK has had substantial operations in northern Iraq with the support of Iran and Syria a b Kurdistan 24 30 Mayis 2022 30 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi 1 Aralik 2005 28 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Agustos 2016 Saddam has aided the Kurdistan Workers Party known by its Turkish initials PKK a separatist group fighting the Turkish government Senbas Demet 2018 Post Cold War Relations between Turkey and Syria s 28 KDP and PUK thought that they needed Turkey s support against PKK which had gained Saddam s support After Saddam Hussein 92 12 www theatlantic com 18 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2023 AA Daily Sabah with 6 Haziran 2022 PKK terrorists attack Peshmerga forces in N Iraq Daily Sabah Ingilizce 7 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mart 2023 Arsivlenmis kopya 22 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2022 Arsivlenmis kopya 8 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2022 Arsivlenmis kopya 3 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2022 Wali Zhelwan Z Kurd vs Kurd Fears of full scale war rise in northern Iraq www aljazeera com Ingilizce 25 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2023 Kucher Sarbaz Bad Blood Between Brothers The KDP PUK PKK Conflict 7 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2023 Anadolu Ajansi 13 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2022 TRT Haber 9 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2022 Teroristbasinin dort ay onceki telefonunu hatirliyor musunuz article ODATV www odatv4 com 16 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Agustos 2022 Independent Turkce 5 Kasim 2020 5 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2022 Anadolu Ajansi 13 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2022 Safak Yeni 22 Nisan 2022 Yeni Safak 22 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2022 web archive org 22 Subat 2010 22 Subat 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2022 Independent Turkce 11 Agustos 2021 11 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2022 PKK ve Pesmergeler arasindaki gerilimle ilgili neler biliniyor BBC News Turkce 13 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Agustos 2022 Disarm or leave Iraq s Talabani tells PKK Reuters Ingilizce 23 Mart 2009 9 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2023 The Cradle Ingilizce 25 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2023 Iraq s Kurds and Turkey Challenges for US Policy USAWC Press 15 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Eylul 2023 www rudaw net 9 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2023 www theatlantic com 15 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2023 shafaq com 9 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2023 KDP security forces target KNK PCDK in Iraqi Kurdistan 8 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2016 Battles Among Kurds in Sinjar Could Hinder Fight Against Islamic State 24 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2023 Kurdistan 24 29 Mayis 2022 29 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi