Lawrence Robert Klein (d. 14 Eylül 1920 - ö. 20 Ekim 2013), Amerikalı iktisatçı ve ekonometricidir. Klein ABD Nebraska eyaletinde Omaha şehrinde doğmuştur. 1980'de Nobel Ekonomi Ödülünü kazanmıştır.
Lawrence Klein | |
---|---|
Doğum | 14 Eylül 1920 Omaha, Nebraska, ABD |
Ölüm | 20 Ekim 2013 (93 yaşında) , ABD |
Milliyet | ABD |
Mezun olduğu okul(lar) | Diploma:Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley Doktora: MIT |
Ödüller | (1959) Nobel Ekonomi Ödülü (1980) |
Kariyeri | |
Dalı | Makroiktisat Ekonometri |
Çalıştığı kurumlar | Oxford Üniversitesi Michigan Üniversitesi |
Etkilendikleri | Paul Samuelson |
Etkiledikleri | |
Lawrence Klein önce Los Angeles Şehir Koleji'nde yüksek matematik öğrenimi yapmış; sonra iktisat bilimi üzerine Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'den 1942'de B.A. İktisat diploması almış; ve 1944'te Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT)'den ekonomi üzerine Ph.D. doktora derecesi kazanmıştır.
Klein önce Chicago Üniversitesi'ne bağlı İktisadi Araştırmalar için Cowles Komisyonu (şimdi Cowles Vakfı) için çalışmıştır. Burada Jan Tinbergen'in geliştirdiği ilk ekonometri modelini değiştirerek ABD ekonomisine uygulayan Klein-modelini geliştirmiş ve bu modelle (bir buhran bekleyen tahmincilerin aksine) ABD ekonomisinde II. Dünya Savaşı'ndan sonra bir genişleme olacağını doğru olarak tahmin etmiştir. Sonra ABD Michigan Üniversitesi'nde Arthur Goldberger birlikte ile çalışarak ABD için yeni bir ekonometrik tahmin modeli olan Klein-Goldberger modelini geliştirmişlerdir. Klein eski bir Amerikan Komünist Parti üyesi ve Yahudi asıllı olduğu nedenleriyle 1950'lerde Senator McCarthy'in dikkatini çekmiş ve kendisine Michigan Üniversitesi'nde kadrolu profesörlük verilmemiştir.
Bunun üzerine 1954'te Klein, İngiltere'ye Oxford Üniversitesi'ne geçmiştir. Burada Briutanya ekonomisi için ilk ekonometrik model olan Oxford Modeli'ni İngiliz yardımcısı ile birlikte geliştirmiştir. Ayrıca ABD'de Mişigan Anketleri benzeri olarak Britanya Tasarruf Anketleri verilerini toplama metodoloji çalışmalarına başkanlık etmiştir.
1958'de Klein tekrar ABD'ye dönmüş ve Pennsylvania Üniversitesi İktisat Departmanına katılmıştır. 1959'da ABD'de en yüksek prestijli iktisat bilim ödülü olan John Bates Clark Madalyası Klein'a verilmiştir. Klein, 1960'li yıllar başında ABD'de büyük bir iktisat araştırma projesi olan ve ABD ekonomisinin kısa donem tahmini için çok ayrıntılı bir ekonometrik modelini kurmak ve işletmeK için Brookings-SSRC Projesi lideri olmuştur. 1960'li yılların sonlarında ise Brookings modelinden daha küçük ama ABD makroekonomisini tahminde çok başarılı olan Wharton Econometrik Tahmin Modeli'ni geliştirmiştir. 1968'de Pensilvanya Üniversitesi'nin Wharton Okulu'na Benjamin Franklin Profesörü olarak atanmıştır. Sonra Wharton modelini geliştirmek ve yeni modeller kurmak için ilk özel sektör ekonometrik tahmin hazırlama ve satım şirketi olan Wharton Econometrik Tahmin Ortaklığı (WEFA), (şimdiki adı Global Insight) şirketini kurmuştur. Bu şirketin tüm gelişmiş ülkeler için birbirine ilişkili bir global ekonometrik model kurma projesi olan LINK-modeli projesini geliştirmiştir.
Klein 1977'de ABD Cumhurbaşkanı Carter'e cumhurbaşkanlığı seçiminden önce ekonomik danışmanlık yapmış, ama seçimden sonra resmî iktisat danışmanı olmaktan kaçınmıştır.
Lawrence Klein'e 1980'de Nobel Ekonomi Ödülü özellikle ekonomik modellerin kurulması ve bunların iktisadi dalgalanmalara ve ikisat politikalarına uygunlanması alanında orijinal ve seçkin araştırma ve çalışmaları nedeniyle verilmiştir.
Klein emekli olup ve emertius profesör unvanı almasına rağmen makroekonometri model kurma ve geliştirme ile hala yakından ilgili bulunmaktadır. Yüksek frekanslı (üç aylık ve aylık) makro ekonomik tahminler yapma modelleri projesi ile kurulan geliştirilen ABD, Çin, Rusya, Hindistan, Brezilya, Meksiko, Kore ve Hong Kong ekonomileri için yüksek frekanslı tahminler modellerine ait yayını 2008 yılı sonunda beklenmektedir.
Bibliografya
Lawrence Klein'in önemli yayınları şunlardır:
- Klein, L. ve Marquez, J. An essay on the theory of economic prediction, ;
- Klein, L. (1950) Economic Fluctuations in the United States, 1921-41;
- Goldberger, A.S. ve Klein, L. (1955), An Econometric Model of the United States, 1929-52;
- Klein, L. (1946) The Keynesian Revolution, ;
- Evans, M.K. ve Klein, L. (1967) The Wharton Econometric Forecasting Model;
- Klein, L. (1973) A Textbook of Econometrics, ;
- Fromm, G. ve Klein, L. (1975) The Brookings Model;
- Klein, L. (1976) Econometric Model Performance;
- Klein, L. (1980) An Introduction to Econometric Forecasting and Forecasting Models, ;
- Klein, L. (1982) Econometric Models As Guides for Decision Making, ;
- Klein, L. (1983) The Economics of Supply and Demand;
- Dutta, M. ve Klein, L. (1995) Economics, Econometrics and The LINK, .
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Lawrence R. Klein, Economic Theorist, Dies at 93" (İngilizce). The New York Times. 21 Ekim 2013. 15 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ekim 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lawrence Robert Klein d 14 Eylul 1920 o 20 Ekim 2013 Amerikali iktisatci ve ekonometricidir Klein ABD Nebraska eyaletinde Omaha sehrinde dogmustur 1980 de Nobel Ekonomi Odulunu kazanmistir Lawrence KleinDogum14 Eylul 1920 1920 09 14 Omaha Nebraska ABDOlum20 Ekim 2013 93 yasinda ABDMilliyetABDMezun oldugu okul lar Diploma Kaliforniya Universitesi Berkeley Doktora MITOduller 1959 Nobel Ekonomi Odulu 1980 KariyeriDaliMakroiktisat EkonometriCalistigi kurumlarOxford Universitesi Michigan UniversitesiEtkilendikleriPaul SamuelsonEtkiledikleri Lawrence Klein once Los Angeles Sehir Koleji nde yuksek matematik ogrenimi yapmis sonra iktisat bilimi uzerine Kaliforniya Universitesi Berkeley den 1942 de B A Iktisat diplomasi almis ve 1944 te Massachusetts Teknoloji Enstitusu MIT den ekonomi uzerine Ph D doktora derecesi kazanmistir Klein once Chicago Universitesi ne bagli Iktisadi Arastirmalar icin Cowles Komisyonu simdi Cowles Vakfi icin calismistir Burada Jan Tinbergen in gelistirdigi ilk ekonometri modelini degistirerek ABD ekonomisine uygulayan Klein modelini gelistirmis ve bu modelle bir buhran bekleyen tahmincilerin aksine ABD ekonomisinde II Dunya Savasi ndan sonra bir genisleme olacagini dogru olarak tahmin etmistir Sonra ABD Michigan Universitesi nde Arthur Goldberger birlikte ile calisarak ABD icin yeni bir ekonometrik tahmin modeli olan Klein Goldberger modelini gelistirmislerdir Klein eski bir Amerikan Komunist Parti uyesi ve Yahudi asilli oldugu nedenleriyle 1950 lerde Senator McCarthy in dikkatini cekmis ve kendisine Michigan Universitesi nde kadrolu profesorluk verilmemistir Bunun uzerine 1954 te Klein Ingiltere ye Oxford Universitesi ne gecmistir Burada Briutanya ekonomisi icin ilk ekonometrik model olan Oxford Modeli ni Ingiliz yardimcisi ile birlikte gelistirmistir Ayrica ABD de Misigan Anketleri benzeri olarak Britanya Tasarruf Anketleri verilerini toplama metodoloji calismalarina baskanlik etmistir 1958 de Klein tekrar ABD ye donmus ve Pennsylvania Universitesi Iktisat Departmanina katilmistir 1959 da ABD de en yuksek prestijli iktisat bilim odulu olan John Bates Clark Madalyasi Klein a verilmistir Klein 1960 li yillar basinda ABD de buyuk bir iktisat arastirma projesi olan ve ABD ekonomisinin kisa donem tahmini icin cok ayrintili bir ekonometrik modelini kurmak ve isletmeK icin Brookings SSRC Projesi lideri olmustur 1960 li yillarin sonlarinda ise Brookings modelinden daha kucuk ama ABD makroekonomisini tahminde cok basarili olan Wharton Econometrik Tahmin Modeli ni gelistirmistir 1968 de Pensilvanya Universitesi nin Wharton Okulu na Benjamin Franklin Profesoru olarak atanmistir Sonra Wharton modelini gelistirmek ve yeni modeller kurmak icin ilk ozel sektor ekonometrik tahmin hazirlama ve satim sirketi olan Wharton Econometrik Tahmin Ortakligi WEFA simdiki adi Global Insight sirketini kurmustur Bu sirketin tum gelismis ulkeler icin birbirine iliskili bir global ekonometrik model kurma projesi olan LINK modeli projesini gelistirmistir Klein 1977 de ABD Cumhurbaskani Carter e cumhurbaskanligi seciminden once ekonomik danismanlik yapmis ama secimden sonra resmi iktisat danismani olmaktan kacinmistir Lawrence Klein e 1980 de Nobel Ekonomi Odulu ozellikle ekonomik modellerin kurulmasi ve bunlarin iktisadi dalgalanmalara ve ikisat politikalarina uygunlanmasi alaninda orijinal ve seckin arastirma ve calismalari nedeniyle verilmistir Klein emekli olup ve emertius profesor unvani almasina ragmen makroekonometri model kurma ve gelistirme ile hala yakindan ilgili bulunmaktadir Yuksek frekansli uc aylik ve aylik makro ekonomik tahminler yapma modelleri projesi ile kurulan gelistirilen ABD Cin Rusya Hindistan Brezilya Meksiko Kore ve Hong Kong ekonomileri icin yuksek frekansli tahminler modellerine ait yayini 2008 yili sonunda beklenmektedir BibliografyaLawrence Klein in onemli yayinlari sunlardir Klein L ve Marquez J An essay on the theory of economic prediction ISBN 0 8410 2005 1 Klein L 1950 Economic Fluctuations in the United States 1921 41 Goldberger A S ve Klein L 1955 An Econometric Model of the United States 1929 52 Klein L 1946 The Keynesian Revolution ISBN 0 333 08131 5 Evans M K ve Klein L 1967 The Wharton Econometric Forecasting Model Klein L 1973 A Textbook of Econometrics ISBN 0 13 912832 8 Fromm G ve Klein L 1975 The Brookings Model Klein L 1976 Econometric Model Performance Klein L 1980 An Introduction to Econometric Forecasting and Forecasting Models ISBN 0 669 02896 7 Klein L 1982 Econometric Models As Guides for Decision Making ISBN 0 02 917430 9 Klein L 1983 The Economics of Supply and Demand Dutta M ve Klein L 1995 Economics Econometrics and The LINK ISBN 0 444 81787 5 Ayrica bakinizNobel Ekonomi Odulu sahipleri listesiKaynakca Lawrence R Klein Economic Theorist Dies at 93 Ingilizce The New York Times 21 Ekim 2013 15 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ekim 2013