Macaristan Kralı I. Karl'ın tahtı geri alma girişimleri, Miklós Horthy'nin 1 Mart 1920'de Macaristan Naibi seçilmesinin ardından, Macaristan'da IV. Karl olarak hüküm süren Avusturya Kralı I. Karl, tahtı geri almak için iki başarısız girişidir. Girişimleri ayrıca sırasıyla "Birinci" ve "İkinci Kraliyet darbeleri" (Macarca első és második királypuccs) olarak da adlandırılır.
Arka plan
13 Kasım 1918'de I. Karl, Macaristan'ın devlet işlerine katılma hakkından feragat ettiğini bildiren bir bildiri yayınladı. Ayrıca imparatorluğun Macar kısmındaki yetkililerinin kendisine sadakat yemini zorunluluğunu kaldırdı. Bu, Avusturya siyasetinden çekildiği benzer bir açıklama yayınlamasından iki gün sonra geldi. Bu ifadeler tahttan çekilme olarak tanımlansa da, I. Karl her iki ulustan birinin halkının onu geri çağırması durumunda bu terimi kullanmaktan kasıtlı olarak kaçındı.
I. Karl'ın son Macaristan başbakanı Mihály Károlyi bu durumdan yararlandı ve kendisi de geçici cumhurbaşkanı olarak Macaristan Demokratik Cumhuriyeti'ni ilan etti. Devam eden Müttefik işgali, Károlyi'nin durumunu savunulamaz hale getirdi ve Mart 1919'da, Macaristan Sovyet Cumhuriyeti'ni ilan eden Sosyal Demokrat-Komünist bir koalisyon tarafından görevden alındı. Komünist lider Béla Kun yönetiminde Macaristan, dünyanın ikinci Komünist ülkesi oldu. Ancak Kun'un hükûmeti Ağustos ayında Romanya Silahlı Kuvvetleri tarafından devrildi. Sonunda,
Sonunda, I. Karl'ın kuzeni Arşidük Joseph August, I. Karl'ın naibi olarak gücü ele geçirdi, ancak Müttefikler onu tanımayı reddettiğinde zorla görevden alındı. Kısa süre sonra Müttefiklerin bir Habsburg'u Macaristan'ın devlet başkanı olarak kabul etmeyecekleri anlaşıldı. Sonunda, Mart 1920'de Avusturya-Macaristan Donanması'nın son komutanı Miklós Horthy, Macaristan'ın naibi seçildi.
Paskalya Krizi
Eski kralın ilk darbe girişimi 26 Mart 1921'de başladı. O yıl Kutsal Cumartesi günüydü: diyet yapılmamıştı, diplomatik birlikler ülkedeydi ve Naip Horthy ailesiyle birlikte kraliyet sarayında sakin bir tatil planladı.I. Karl, yakın İsviçreli çevresinin önerileriyle harekete geçti ve bazı Avrupa kralcı çevrelerinin vaatlerine güvenerek, bu sessizlikten yararlandı. Destekçilerinin birçoğunun ve bizzat Horthy'nin tahta geri dönme zamanının doğru olmadığına dair uyarılarına rağmen, iyimserdi, yeniden ortaya çıktığına dair haberlerin ve Horthy'nin iktidarı devretme isteğinin Macarların krallarına olan sevgisini canlandıracağına inanıyordu. Fransa Başbakanı Aristide Briand ile yaptığı gizli müzakereler, başarılı olursa Fransız desteği ve Macaristan'ın komşularından hiçbir silahlı müdahale beklememesine yol açtı.
O zamanlar Macar diyetine iki sağcı monarşist parti vardı: Hristiyan Ulusal Birlik Partisi ve Küçük Sahipler. Aradaki fark, Hristiyan Birlik üyelerinin çoğunun meşruiyetçi olması, Karl'ı Macaristan'ın meşru kralı olarak görmesi ve onun yeniden iktidara gelmesinden yana olmasıydı. Küçük Toprak Sahiplerinin çoğu özgür seçmenlerdi ve Macarların artık dilediklerini kral olarak seçmekte özgür olduklarına karar verdiler.
Bıyığını kestirmiş ve sahte İspanyol pasaportuyla silahlanmış I. Karl İsviçre villasından ayrıldı ve 26 Mart'ta fark edilmeden Szombathely'ye geldi. Orada, önde gelen bir meşruiyetçi olan Kont János Mikes'in sarayına gitti; haber yerel meşruiyetçiler arasında hızla yayıldı ve 27 Mart'ın erken saatlerinde I. Karl, Horthy'nin Eğitim Bakanı József Vass ve Albay Antal Lehár'ın da dahil olduğu küçük bir gizli konseye sahipti. İkincisi, I. Karl; kendisini destekleyen kişiler ve askerler tarafından planların gerçekleştirememe ihtimalinin yüksek olduğu konusunda uyarıldı. I. Karl müzakereler için (yakınlarda kalan) Başbakan Kont Pál Teleki'yi çağırdı. Sabah 2:00'de uykusundan uyanan Teleki, I. Karl'ı uyardı ve devam etmesi halinde iç savaşın çıkacağını ve Küçük Antant'ın müdahale edeceğini öne sürerek onu geri dönmeye çağırdı. Sonunda I. Karl'ın Horthy ile tanışması gerektiğine karar verildi; Teleki, bir saat sonra I. Karl ile birlikte sabah 6:30'da Budapeşte'ye gitmek üzere arabayla ayrıldı. Teleki'nin arabası günün çok geç saatlerinde yanlış bir dönüş yaparak geldi; Bazıları, Szombathely-Budapeşte yolu düz olduğundan, "yanlış dönüşün" Teleki'nin işe karışmamak için bir bahane olduğundan şüpheleniyor.
I. Karl ayın 27'sinde öğleden sonra erken saatlerde saraya tamamen habersiz geldi, tam da Horthy karısıyla bir Paskalya yemeğine otururken. Horthy'nin yardımcısı onu masadan uzaklaştırmaya çalıştı ama Horthy'nin karısı Magdolna, kocasının en azından çorbasını huzur içinde bitirmesine izin verilmesi konusunda ısrar etti. Horthy daha sonra geri çekildi ve danışmanlarına telefon edecek vakti olmadığından durumla kendisi yüzleşti. Birkaç dakika içinde I. Karl ve onu Naip'in (eski adıyla Kral'ın) ofisine götürdü. Bunu, Horthy'nin daha sonra "hayatımın en zor anları" ve "tamamen iğrenç" bir deneyim olarak tanımlayacağı iki saatlik duygusal bir tartışma izledi. I. Karl naip olarak hizmetinden dolayı Horthy'ye teşekkür etti, ancak "iktidarı kendisine devretme" zamanının geldiğini söyledi; Horthy, "Bu bir felaket. Tanrı aşkına, Majesteleri çok geç olmadan ve Büyük Güçler Budapeşte'deki varlığınızı öğrenmeden hemen ayrılmalı ve İsviçre'ye dönmelidir" diye yanıt verdi.I. Karl "köprülerini yaktığını" ve Almanca konuşarak toplantının geri kalanını Horthy'nin telaşlı direnişini kırmak için çok sayıda argüman kullanarak geçirdiğini söyledi. Horthy'ye Kasım 1918'de Schönbrunn Sarayı'nda yaptığı ağlamaklı sadakat yeminini ve hiç salıverilmediği Habsburg hükümdarına itaat yemini ettiğini hatırlattı. Horthy ona daha yakın zamanda Macar ulusu adına yemin ettiğini hatırlattı. Horthy'nin inatçılığı karşısında şok olan I. Karl sonunda şöyle dedi: "Pozisyonuma bağlı kalıyorum. Bunu düşünmeniz için size beş dakika vereceğim". Bu mola sırasında Horthy kendini toparladı (I. Karl bitkin görünüyordu), iç savaş korkusunu yineledi ve I. Karl'ın Briand'dan destek güvencesi aldığı iddiasına şüpheyle yaklaşıyordu.
Her iki siyasinin de farklı yorumladığı üç haftalık geçici bir ateşkes sağlandı. Horthy, I. Karl'ın Macaristan'ı terk etmesini ve ya Viyana'ya yürümesini ya da İsviçre'ye çekilmesini bekliyordu. Arka kapıdan çıkıp üşüterek (ona palto verilmemişti), I. Karl Szombathely'ye götürülürken, Horthy akşamı toplantıyı her zamankinden daha dramatik bir şekilde anlatarak geçirdi. Sonraki birkaç gün boyunca, her ikisi de fikirlerinin arkasında durdu, ancak I. Karl'ın konumu zarar görmeye başladı. 28 Mart'ta Çekoslovak ve Yugoslav elçileri, restorasyonun savaş sebebi olacağını ilan ettiler; 1 Nisan'da diyet (meşruiyetçilerin çekimser kalmasıyla), Horthy'nin davranışını öven ve statükoyu onaylayan oybirliğiyle bir kararı kabul etti ve I. Karl'ın tutuklanması için baskı yaptılar. Ancak Horthy bunu inatla reddetti. 3 Nisan'a kadar Briand, herhangi bir anlaşma yapıldığını açıkça yalanladı. Ordu hala Horthy'ye sadıkken, I. Karl 5 Nisan'da gönülsüzce trenle yola çıktı ve ertesi gün Hertenstein Sarayı'na ulaştı. 7 Nisan'da Macar gazetelerinde Macaristan'ın gerçek hükümdarı olduğuna dair bir bildiri yayınlandı. İsviçre hükûmeti, siyasi faaliyetlerine daha katı sınırlar koydu.
I. Karl, büyük güçlerin bir restorasyona karşı çıkmayacağına ve (Parlamentodaki oylamaya rağmen) Macar halkının onun dönüşünü gerçekten özlediğine olan inancında ısrar ederek, Horthy'ye karşı derin bir antipatiyle Macaristan'dan ayrıldı. Aslında, "Paskalya Krizi" sırasında Macaristan'da, geleneksel olarak kralcı batı şehirlerindeki küçük ölçekli bir gösteri dışında hiçbir destek gösterisi yapılmadı ve Szombathely'de kendisine saygılı davranılırken, memurlar desteklerinde tereddüt etti ve insanlar ona genellikle sert davrandılar. Sarsılmış ve ağır hasar görmüş Teleki, 6 Nisan'da istifa etti ve Horthy, sekiz gün sonra onun yerine Kont István Bethlen'i atadı.
Araya Girme
Haziran ayında, meşruiyetçiler, hükûmetin I. Karl'ı geri getirmek için gerçek bir adım atmadığını hissederek, ve Bethlen'e karşı büyük bir saldırı başlattılar. Bethlen özünde bir meşruiyetçi olsa da, o zamanlar yeniden kurulmuş bir monarşi şansı olmadığını anlayacak kadar ayıktı. Meşruiyetçiler Horthy'nin prestijini baltalamayı, gücünü zayıflatmayı ve I. Karl'ın dönüşü için elverişli koşullar yaratmayı amaçladılar. Buna yanıt olarak Horthy ve Bethlen, Ağustos ayı başlarında meşru liderlerle gizli tartışmalara başladılar. István Szabó de Nagyatád'ın demokrasi yanlısı Küçük Sahipli fraksiyonuyla kavga etmek yerine onlarla anlaşmayı tercih ettiler. Prensip olarak, Ağustos gibi erken bir tarihte hükûmet I. Karl'ın dönüşü: örneğin, o ayın sonunda Paris'teki Macar bakan, Fransız Dışişleri Bakanlığı'ndaki liderlere, kamuoyu nedeniyle geri dönüşünün kaçınılmaz olduğunu bildirdi.
Budapeşte'de Mart
21 Ekim'de meşruiyetçi lider Andrássy ile bir anlaşmaya varan Bethlen, Pécs'teki ılımlı meşruiyetçi aristokratlara bir konuşma yaptı ve "kraliyet gücünün kullanılmasının sadece bir hak değil, aynı zamanda bir gereklilik" olduğunu ilan etti; I. Karl'ın Kasım 1918'de devlet işlerine katılımını kaybettiği beyanının baskı altında yapıldığını ve bu nedenle geçersiz olduğunu; ve onları bir restorasyonu kabul etmeye ikna etmek için Büyük Güçlerle "uygun zamanda" müzakerelere başlayacağını ancak, Charles'ı zorla geri getirme girişimlerini de kınadığını açıkladı.
Önceki gün vasiyetini yazdırdıktan sonra, I. Karl, Ad Astra Aero Junkers F 13 tek kanatlı uçağıyla Dübendorf havaalanından cesur bir uçuş yapmış ve gizlice batı Macaristan'a inmişti. 23 Ekim'de, Burgenland'da (Avusturya ve Macaristan arasında bir seçim teklif edilerek) Versay Barış Antlaşması tarafından zorunlu kılınan bir halk oylaması planlanıyordu. Ekim ortasında Albay Lehár, Kont Gyula Ostenburg-Moravek ve diğer meşruiyetçi bürokratlar I. Karl'a destek vermeye karar verdiler. I. Karl'a gergin durumdan yararlanmak için 23 Ekim'den önce iktidarı ele geçirmeye çalışması gerektiği mesajını gönderdiler; "İç siyasi durum öyle ki, Majesteleri Budapeşte'ye girdiğinde herhangi bir muhalefet beklenemez. Aksine, restorasyon her yerde coşkuyla karşılanacak" diye yazdılar. Aksine, restorasyon her yerde sevinçle karşılanacak" diye yazdılar. Macaristan'ın en önde gelen meşruiyetçilerinden bazılarının plan hakkında hiçbir bilgisi olmadığı bilgisi verilmeyen I. Karl bunun Macar ulusunun uzun zamandır beklenen yardım çığlığı olduğunu düşündü ve "Macarların bana ihtiyacı var" dedi. İktidarı zorla almaya hazırdı, Küçük Antant'ın bir veya iki gün içinde bir saldırı düzenleyemeyeceğini ve Büyük Güçlerin o zamana kadar bir oldu bittiyi kabul edeceğini varsaydı.
Dénesfa köyünde meşruiyetçi Kont József Cziráky'ye ait bir tarlaya indikten sonra, I. Karl hızla Sopron'a gitti. Horthy ile uzlaşmaya niyeti olmadığı için geçici bir hükûmet kurdu:
- Başbakan: István Rakovszky
- İçişleri Bakanı: Ödön Beniczky
- Dışişleri Bakanı: Kont Gyula Andrássy, son derece şüpheci, cesareti kırılmış ama sorumluluk sahibi
- Maliye ve Sanayi Bakanı: Gusztáv Gratz
- Savunma Bakanı: Baron Antal Lehár
- Eğitim Bakanı: Kont Albert Apponyi.
21 Ekim öğleden sonra, Bethlen konuşurken, Sopron'da bir grup zırhlı tren donatılıyordu. Bu zırhlı trenler, Budapeşte'de komünizmin patlak verdiği ve Horthy'nin düzeni sağlamak için I. Karl'tan yardım istediği söylenen Ostenburg'un birlikleri tarafından korunuyordu. Heyecan verici bir toplu törenle tabur, "Habsburg Kralı I. Karl, Macaristan Kralı ve Bohemya Kralı"na geleneksel Honvéd sadakat yemini etti. O sabah geç saatlerde (yaklaşık 190 kilometre (120 mil) uzakta) Budapeşte'ye hareket eden birlik, amansız bir askeri ilerlemeden çok kırsalda bir tören gezisi gibi ilerledi ve yerel garnizon ve kamu görevlilerinin yemin etmesi için her köy istasyonunda durdu. Her köyde köylü gruplarının "çok yaşa Kral!" sloganları eşliğinde saygılar sunuluyordu. 80 kilometrelik (50 mil) Sopron-Győr yolculuğunu yapmak on saat sürdü ve bu zaman zarfında Horthy, birliklerini bir araya getirebilme imkanı buldu.
21 Ekim'in sonlarında Horthy'ye bir rapor ulaştı; Lehár ve Ostenburg'un ona ihanet etmişti. Horthy bu durum karşısında şok oldu. Bethlen ertesi sabah saat 9:30'da bir kabine toplantısına başkanlık etti ve orada gerekirse güç kullanılacağı kararını bildirdi. Horthy, Macaristan'ın yok olma tehlikesini öne sürerek, iktidarı elinde tutacağına dair askeri bir bildiri yayınladı ve ordusundan sadakat talep etti. Pek çok subay, özellikle yaşlı olanlar, bir "bekle ve gör" stratejisini tercih etti ve birimleri kraliyet donanmasının yolu boyunca konuşlanmış olanların çoğu, I. Karl'a sadakatsizlik etmeyi uygunsuz buldu. Győr garnizonunun subayları ve askerleri, Horthy'nin ilanını yaptığı sıralarda sadakat yemini ettiler; Komárom da o gün teslim oldu. Budapeşte'deki en yüksek subaylar, hükûmet güçlerinin komutasını üstlenmeye isteksizdi ve birçoğu görevi reddetti. Ayrıca, Budapeşte dışındaki on iki tabur komutanından sadece ikisi, 23'üne kadar şehre savaşa hazır olarak ulaşabileceklerini bildirdi. Ayrıca bu taburlardaki subaylar, Budapeşte garnizonunun güvenilmez olduğundan şüpheleniyordu. İtilaf Devletleri bir restorasyona karşı olduklarını yeniden teyit ederken, Çekoslovak, Yugoslav ve Rumen bakanlar böyle bir hareketin casus belli olarak kabul edileceğini açıkladılar. Horthy, I. Karl'a bir mektup göndererek vazgeçmesi için yalvardı, ancak I. Karl mektubu okumadı. Bununla birlikte Gyula Gömbös, yetersiz ordu desteğini desteklemek için kullanılmak üzere 400-500 yetersiz donanımlı gönüllüden (birçok Budapeşte Üniversitesi öğrencisi) oluşan bir ayak takımı taburu kurmayı başardı.
23 Ekim sabahı Macaristan iç savaşın eşiğinde görünüyordu. I. Karl'ın ordusu Budapeşte'nin varoşlarında, Kelenföld banliyö tren istasyonundan 30 kilometre (20 mil) uzaktaydı. Budapeşte'de sıkıyönetim ilan edilmişti, Çekoslovakya'nın seferber olduğu bildirildi. İngiliz elçi Thomas Hohler, Londra'ya, I. Karl'ın o öğleden sonra Budapeşte'ye girecğini öngören "her şeyin kaybolduğunu" iddia eden bir telgraf gönderdi. Horthy, meşruiyetçiler bir saldırı başlatırsa savunmanın çökeceği haberini aldı.
Güç dengesinin değişiminin ilk göstergesi, General Pál Hegedűs'in Kelenföld istasyonuna geldiği sabah saat 9:00'da geldi. Biraz kararsız olan Pál Hegedűs; Horthy ve Bethlen'i bizzat görmeye ikna oldu. İkna olmasında en büyük etken I. Karl'ın "çılgın girişimi"nin İngilizlerce kabul edilmeyeceğini İngiliz elçi Hohler tarafından Hegedűs'e iletilmesiydi. Elçi ayrıca kraliyet birliklerinin başkente girmesi halinde Budapeşte'nin bir hafta içinde Çekler tarafından işgal edileceği konusunda uyardı. I. Karl'ın büyük güçlerin kendisini desteklediğine dair güvencelerine güvenen Hegedűs, durumun tam tresini gösterdiğini anlamıştı.
Generalle görüştükten sonra Horthy, Gömbös ile büyük ölçüde gönüllü bir güç tarafından korunan karakola gitti. Heyecan verici bir konuşmada, birlikleri pozisyonlarını korumaya çağırdı, aksi takdirde Avusturya-Macaristan yeniden canlanacak ve Macaristan'ın konumu aşağıda olacaktı. Ayrıca I. Karl'ın ordusu çoğunlukla "Avusturyalı ve Çek maceracılardan" oluşuyordu.
Bütün sabah I. Karl'ın güçlerine doğru ara sıra ateş açıldığı için ordu içinde olaylara müdahale etme arzusu artmıştı. Ek olarak, öğleden önce, istasyona yaklaşırken Ostenburg'un ordusunun ileri bir birliğine de ateş açıldı. Restorasyon girişiminin tek önemli askeri çatışması olan Budaörs Muharebesi'nde (başkente yakın bir köy) 14 hükûmet birliğinde bulunan asker hayatını kaybederken, Ostenburg askerlerinden beş askeri hayatını kaybetti. Hükûmet zaferiyle sonuçlan çatışmanın haberi eski kralın subaylarına gelince kraliyet yanlısı asker arasında belirsizlik hakim oldu. Çünkü Budapeşte'ye yürümenin kansız olacağını varsaymışlardı; artık iç savaş artık oldukça mümkündü.
23 Ekim öğle vakti, durum açıkça Horthy'nin yönünde değişiyordu ve naip güvenini yeniden kazanmaya başladı. O öğleden sonra, Hegedűs, Kelenföld'ün hemen doğusundaki kraliyet askeri karargahına döndüğünde, Macar subay birliklerindeki ruh hali de Horthy yanlısı bir hal aldı. Horthy'yi görünce direnmeye kararlıydı, I. Karl isteksizce ateşkes müzakerelerini kabul etti ve ertesi sabaha kadar bir ateşkes ayarladı.
Biatorbágy'de 24 Ekim sabah saat 8:00'de görüşmeler başladı ve bu sırada Horthy kesin bir askeri avantaja sahip oldu. Sert metin kaleme alınmıştı; I. Karl, birliklerine silahları bırakmaları ve tüm savaş malzemelerini teslim etmeleri emri verilmişti; I. Karl'ın güvenliği, tahttan yazılı olarak feragat etmesi halinde garanti altına alınacaktı. Karşılığında, restorasyonun tüm destekçileri affedilecek. I. Karl bu şartları okudu, silah sesleri duyuldu ve başıboş bir mermi kraliyet trenine çarptı; hızla batıya doğru hareket etmeye başlayan trene bindirildi. Öfkeli Lehár ve Ostenburg, "son direniş" ve "kanın son damlasına kadar savaş" çağrısında bulundu, ancak I. Karl teslimi kabul etmiş, trenin durmasını emretti ve penceresinden bağırdı, "Lehár! Ostenburg! Dur ve buraya geri dön! Daha fazla çatışmayı yasaklıyorum! Artık her şey çok anlamsız..."
Hükûmet şimdi iç düzeni yeniden sağlamak ve büyüyen uluslararası krizi yatıştırmak için kararlı bir şekilde harekete geçti. Kont Sigray, Kont Andrássy ve Gusztáv Gratz gibi önde gelen meşruiyetçiler tutuklandı. Geçici olarak Kont Móric Esterházy'nin malikanesine sığınan Kral ve Kraliçe, Tata'da tutuklandı ve Tihany'deki bir manastırda askeri gözetim altına alındı. I. Karl tahttan çekilmemesi dışında tüm istekleri yerine getirdi.
Açık hükûmet zaferine rağmen, Çekoslovakya ve Yugoslavya, Macaristan sınırlarına konuşlandırdıkları ordu tümenlerini sınırdan çekmeyi reddettiler. 29 Ekim'de Çekoslovakya Dışişleri Bakanı Edvard Beneš, durumu istismar etmeyi umarak, Habsburglar tahttan indirilmezse bir işgal tehdidinde bulunan bir ültimatom sundu, Küçük Antant Macaristan'ın silahsızlandırılmasına ve Macaristan'ın silahsızlandırılmasına katılmadı ve Macaristan, asker seferberliği için Prag'a tazminat vermeye istekli olmadı. Bethlen Hohler onu işgale direnmek için kendi ordusunu seferber etmekten caydırsa da Horthy, durumun aşağılayıcı olduğunu düşündü. 1 Kasım'da, bir işgal yakın göründüğünde, Bethlen Hohler'e Macaristan'ın kendisini tamamen büyük güçlerin ellerine bıraktığını ve onların kararlarına uyacağını bildirdi. Habsburgları hariç tutan yasaların çıkarılacağına dair güvence verdi ve Horthy, subaylarını tüm isyancıların Batı Macaristan'dan tahliye edilmesi gerektiğini, aksi takdirde bunu kendisinin yapacağını söyledi.
Bethlen'in manevrası, Horthy'nin ricası, I. Karl ve eşi Zita'nın 1 Kasım'da ayrılması ve İngiliz ve Fransızların Beneš'e yönelik sert uyarıları krizi etkisiz hale getirdi. 3 Kasım'da Bethlen, Parlamentoya geçersiz kılacak bir yasa tasarısı sundu. 6 Kasım'da kabul edilen bu tasarı, esasen Habsburg hanedanını tahttan indiriyordu, ancak Macaristan bir monarşi olarak kalmaya devam ediyordu. Bunun anlamı gelecekte teorik olarak bir Habsburg kral seçilebilecekti. Tuna nehrinden Romanya'nın Galaţi kentine götürülen I. Karl, daha sonra Madeira'da sürgüne gönderildi. Başarısızlığıyla daha da bozulan sağlığı, 1 Nisan 1922'de ölünceye kadar her ay kötüleşti. 10 yaşındaki oğlu ve vârisi Otto'nun yıllarca aktif bir siyasi rol oynamayacağı ve Macar kralcı hareketinin eski etkisini asla geri kazanamayacağı açıktı. Yine de birçok kişiyi şaşırtacak şekilde Horthy, kısa bir süre sonra Budapeşte'deki Matthias Kilisesi'nde I. Karl için düzenlenen bir anma törenine katılarak eski kralına son bir görevi yerine getirdi.
Kaynakça
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 26 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ Horthy, Admiral Nicholas (2000). Admiral Nicholas Horthy Memoirs. Nicholas Horthy, Miklós Horthy, Andrew L. Simon, Nicholas Roosevelt (illustrated bas.). Simon Publications LLC. s. 348. ISBN .
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 5 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ a b Sakmyster, p. 91-2
- ^ East European Quarterly 1977: Vol 11 Iss 4 (İngilizce). Internet Archive. East European Quarterly. 1977.
- ^ Szilassy, Sándor (1971). Revolutionary Hungary, 1918-1921. -. Internet Archive. Astor Park, Fla.: Danubian Press. ISBN .
- ^ "Hungary between Wilson and Lenin : the Hungarian revolution of 1918-1919 and the big three | WorldCat.org". search.worldcat.org (İngilizce). 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ "The Habsburg Empire in World War I: A Final Episode in Dynastic History - ProQuest". www.proquest.com. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
- ^ "Revolutionary Hungary, 1918-1921 | WorldCat.org". search.worldcat.org (İngilizce). 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Macaristan Krali I Karl in tahti geri alma girisimleri Miklos Horthy nin 1 Mart 1920 de Macaristan Naibi secilmesinin ardindan Macaristan da IV Karl olarak hukum suren Avusturya Krali I Karl tahti geri almak icin iki basarisiz girisidir Girisimleri ayrica sirasiyla Birinci ve Ikinci Kraliyet darbeleri Macarca elso es masodik kiralypuccs olarak da adlandirilir Avusturya Macaristan Krali I KarlNaip Miklos HorthyArka plan13 Kasim 1918 de I Karl Macaristan in devlet islerine katilma hakkindan feragat ettigini bildiren bir bildiri yayinladi Ayrica imparatorlugun Macar kismindaki yetkililerinin kendisine sadakat yemini zorunlulugunu kaldirdi Bu Avusturya siyasetinden cekildigi benzer bir aciklama yayinlamasindan iki gun sonra geldi Bu ifadeler tahttan cekilme olarak tanimlansa da I Karl her iki ulustan birinin halkinin onu geri cagirmasi durumunda bu terimi kullanmaktan kasitli olarak kacindi I Karl in son Macaristan basbakani Mihaly Karolyi bu durumdan yararlandi ve kendisi de gecici cumhurbaskani olarak Macaristan Demokratik Cumhuriyeti ni ilan etti Devam eden Muttefik isgali Karolyi nin durumunu savunulamaz hale getirdi ve Mart 1919 da Macaristan Sovyet Cumhuriyeti ni ilan eden Sosyal Demokrat Komunist bir koalisyon tarafindan gorevden alindi Komunist lider Bela Kun yonetiminde Macaristan dunyanin ikinci Komunist ulkesi oldu Ancak Kun un hukumeti Agustos ayinda Romanya Silahli Kuvvetleri tarafindan devrildi Sonunda Sonunda I Karl in kuzeni Arsiduk Joseph August I Karl in naibi olarak gucu ele gecirdi ancak Muttefikler onu tanimayi reddettiginde zorla gorevden alindi Kisa sure sonra Muttefiklerin bir Habsburg u Macaristan in devlet baskani olarak kabul etmeyecekleri anlasildi Sonunda Mart 1920 de Avusturya Macaristan Donanmasi nin son komutani Miklos Horthy Macaristan in naibi secildi Paskalya KriziEski kralin ilk darbe girisimi 26 Mart 1921 de basladi O yil Kutsal Cumartesi gunuydu diyet yapilmamisti diplomatik birlikler ulkedeydi ve Naip Horthy ailesiyle birlikte kraliyet sarayinda sakin bir tatil planladi I Karl yakin Isvicreli cevresinin onerileriyle harekete gecti ve bazi Avrupa kralci cevrelerinin vaatlerine guvenerek bu sessizlikten yararlandi Destekcilerinin bircogunun ve bizzat Horthy nin tahta geri donme zamaninin dogru olmadigina dair uyarilarina ragmen iyimserdi yeniden ortaya ciktigina dair haberlerin ve Horthy nin iktidari devretme isteginin Macarlarin krallarina olan sevgisini canlandiracagina inaniyordu Fransa Basbakani Aristide Briand ile yaptigi gizli muzakereler basarili olursa Fransiz destegi ve Macaristan in komsularindan hicbir silahli mudahale beklememesine yol acti O zamanlar Macar diyetine iki sagci monarsist parti vardi Hristiyan Ulusal Birlik Partisi ve Kucuk Sahipler Aradaki fark Hristiyan Birlik uyelerinin cogunun mesruiyetci olmasi Karl i Macaristan in mesru krali olarak gormesi ve onun yeniden iktidara gelmesinden yana olmasiydi Kucuk Toprak Sahiplerinin cogu ozgur secmenlerdi ve Macarlarin artik dilediklerini kral olarak secmekte ozgur olduklarina karar verdiler Biyigini kestirmis ve sahte Ispanyol pasaportuyla silahlanmis I Karl Isvicre villasindan ayrildi ve 26 Mart ta fark edilmeden Szombathely ye geldi Orada onde gelen bir mesruiyetci olan Kont Janos Mikes in sarayina gitti haber yerel mesruiyetciler arasinda hizla yayildi ve 27 Mart in erken saatlerinde I Karl Horthy nin Egitim Bakani Jozsef Vass ve Albay Antal Lehar in da dahil oldugu kucuk bir gizli konseye sahipti Ikincisi I Karl kendisini destekleyen kisiler ve askerler tarafindan planlarin gerceklestirememe ihtimalinin yuksek oldugu konusunda uyarildi I Karl muzakereler icin yakinlarda kalan Basbakan Kont Pal Teleki yi cagirdi Sabah 2 00 de uykusundan uyanan Teleki I Karl i uyardi ve devam etmesi halinde ic savasin cikacagini ve Kucuk Antant in mudahale edecegini one surerek onu geri donmeye cagirdi Sonunda I Karl in Horthy ile tanismasi gerektigine karar verildi Teleki bir saat sonra I Karl ile birlikte sabah 6 30 da Budapeste ye gitmek uzere arabayla ayrildi Teleki nin arabasi gunun cok gec saatlerinde yanlis bir donus yaparak geldi Bazilari Szombathely Budapeste yolu duz oldugundan yanlis donusun Teleki nin ise karismamak icin bir bahane oldugundan supheleniyor I Karl ayin 27 sinde ogleden sonra erken saatlerde saraya tamamen habersiz geldi tam da Horthy karisiyla bir Paskalya yemegine otururken Horthy nin yardimcisi onu masadan uzaklastirmaya calisti ama Horthy nin karisi Magdolna kocasinin en azindan corbasini huzur icinde bitirmesine izin verilmesi konusunda israr etti Horthy daha sonra geri cekildi ve danismanlarina telefon edecek vakti olmadigindan durumla kendisi yuzlesti Birkac dakika icinde I Karl ve onu Naip in eski adiyla Kral in ofisine goturdu Bunu Horthy nin daha sonra hayatimin en zor anlari ve tamamen igrenc bir deneyim olarak tanimlayacagi iki saatlik duygusal bir tartisma izledi I Karl naip olarak hizmetinden dolayi Horthy ye tesekkur etti ancak iktidari kendisine devretme zamaninin geldigini soyledi Horthy Bu bir felaket Tanri askina Majesteleri cok gec olmadan ve Buyuk Gucler Budapeste deki varliginizi ogrenmeden hemen ayrilmali ve Isvicre ye donmelidir diye yanit verdi I Karl koprulerini yaktigini ve Almanca konusarak toplantinin geri kalanini Horthy nin telasli direnisini kirmak icin cok sayida arguman kullanarak gecirdigini soyledi Horthy ye Kasim 1918 de Schonbrunn Sarayi nda yaptigi aglamakli sadakat yeminini ve hic saliverilmedigi Habsburg hukumdarina itaat yemini ettigini hatirlatti Horthy ona daha yakin zamanda Macar ulusu adina yemin ettigini hatirlatti Horthy nin inatciligi karsisinda sok olan I Karl sonunda soyle dedi Pozisyonuma bagli kaliyorum Bunu dusunmeniz icin size bes dakika verecegim Bu mola sirasinda Horthy kendini toparladi I Karl bitkin gorunuyordu ic savas korkusunu yineledi ve I Karl in Briand dan destek guvencesi aldigi iddiasina supheyle yaklasiyordu Her iki siyasinin de farkli yorumladigi uc haftalik gecici bir ateskes saglandi Horthy I Karl in Macaristan i terk etmesini ve ya Viyana ya yurumesini ya da Isvicre ye cekilmesini bekliyordu Arka kapidan cikip usuterek ona palto verilmemisti I Karl Szombathely ye goturulurken Horthy aksami toplantiyi her zamankinden daha dramatik bir sekilde anlatarak gecirdi Sonraki birkac gun boyunca her ikisi de fikirlerinin arkasinda durdu ancak I Karl in konumu zarar gormeye basladi 28 Mart ta Cekoslovak ve Yugoslav elcileri restorasyonun savas sebebi olacagini ilan ettiler 1 Nisan da diyet mesruiyetcilerin cekimser kalmasiyla Horthy nin davranisini oven ve statukoyu onaylayan oybirligiyle bir karari kabul etti ve I Karl in tutuklanmasi icin baski yaptilar Ancak Horthy bunu inatla reddetti 3 Nisan a kadar Briand herhangi bir anlasma yapildigini acikca yalanladi Ordu hala Horthy ye sadikken I Karl 5 Nisan da gonulsuzce trenle yola cikti ve ertesi gun Hertenstein Sarayi na ulasti 7 Nisan da Macar gazetelerinde Macaristan in gercek hukumdari olduguna dair bir bildiri yayinlandi Isvicre hukumeti siyasi faaliyetlerine daha kati sinirlar koydu I Karl buyuk guclerin bir restorasyona karsi cikmayacagina ve Parlamentodaki oylamaya ragmen Macar halkinin onun donusunu gercekten ozledigine olan inancinda israr ederek Horthy ye karsi derin bir antipatiyle Macaristan dan ayrildi Aslinda Paskalya Krizi sirasinda Macaristan da geleneksel olarak kralci bati sehirlerindeki kucuk olcekli bir gosteri disinda hicbir destek gosterisi yapilmadi ve Szombathely de kendisine saygili davranilirken memurlar desteklerinde tereddut etti ve insanlar ona genellikle sert davrandilar Sarsilmis ve agir hasar gormus Teleki 6 Nisan da istifa etti ve Horthy sekiz gun sonra onun yerine Kont Istvan Bethlen i atadi Araya GirmeHaziran ayinda mesruiyetciler hukumetin I Karl i geri getirmek icin gercek bir adim atmadigini hissederek ve Bethlen e karsi buyuk bir saldiri baslattilar Bethlen ozunde bir mesruiyetci olsa da o zamanlar yeniden kurulmus bir monarsi sansi olmadigini anlayacak kadar ayikti Mesruiyetciler Horthy nin prestijini baltalamayi gucunu zayiflatmayi ve I Karl in donusu icin elverisli kosullar yaratmayi amacladilar Buna yanit olarak Horthy ve Bethlen Agustos ayi baslarinda mesru liderlerle gizli tartismalara basladilar Istvan Szabo de Nagyatad in demokrasi yanlisi Kucuk Sahipli fraksiyonuyla kavga etmek yerine onlarla anlasmayi tercih ettiler Prensip olarak Agustos gibi erken bir tarihte hukumet I Karl in donusu ornegin o ayin sonunda Paris teki Macar bakan Fransiz Disisleri Bakanligi ndaki liderlere kamuoyu nedeniyle geri donusunun kacinilmaz oldugunu bildirdi Budapeste de Mart21 Ekim de mesruiyetci lider Andrassy ile bir anlasmaya varan Bethlen Pecs teki ilimli mesruiyetci aristokratlara bir konusma yapti ve kraliyet gucunun kullanilmasinin sadece bir hak degil ayni zamanda bir gereklilik oldugunu ilan etti I Karl in Kasim 1918 de devlet islerine katilimini kaybettigi beyaninin baski altinda yapildigini ve bu nedenle gecersiz oldugunu ve onlari bir restorasyonu kabul etmeye ikna etmek icin Buyuk Guclerle uygun zamanda muzakerelere baslayacagini ancak Charles i zorla geri getirme girisimlerini de kinadigini acikladi Onceki gun vasiyetini yazdirdiktan sonra I Karl Ad Astra Aero Junkers F 13 tek kanatli ucagiyla Dubendorf havaalanindan cesur bir ucus yapmis ve gizlice bati Macaristan a inmisti 23 Ekim de Burgenland da Avusturya ve Macaristan arasinda bir secim teklif edilerek Versay Baris Antlasmasi tarafindan zorunlu kilinan bir halk oylamasi planlaniyordu Ekim ortasinda Albay Lehar Kont Gyula Ostenburg Moravek ve diger mesruiyetci burokratlar I Karl a destek vermeye karar verdiler I Karl a gergin durumdan yararlanmak icin 23 Ekim den once iktidari ele gecirmeye calismasi gerektigi mesajini gonderdiler Ic siyasi durum oyle ki Majesteleri Budapeste ye girdiginde herhangi bir muhalefet beklenemez Aksine restorasyon her yerde coskuyla karsilanacak diye yazdilar Aksine restorasyon her yerde sevincle karsilanacak diye yazdilar Macaristan in en onde gelen mesruiyetcilerinden bazilarinin plan hakkinda hicbir bilgisi olmadigi bilgisi verilmeyen I Karl bunun Macar ulusunun uzun zamandir beklenen yardim cigligi oldugunu dusundu ve Macarlarin bana ihtiyaci var dedi Iktidari zorla almaya hazirdi Kucuk Antant in bir veya iki gun icinde bir saldiri duzenleyemeyecegini ve Buyuk Guclerin o zamana kadar bir oldu bittiyi kabul edecegini varsaydi Denesfa koyunde mesruiyetci Kont Jozsef Cziraky ye ait bir tarlaya indikten sonra I Karl hizla Sopron a gitti Horthy ile uzlasmaya niyeti olmadigi icin gecici bir hukumet kurdu Basbakan Istvan Rakovszky Icisleri Bakani Odon Beniczky Disisleri Bakani Kont Gyula Andrassy son derece supheci cesareti kirilmis ama sorumluluk sahibi Maliye ve Sanayi Bakani Gusztav Gratz Savunma Bakani Baron Antal Lehar Egitim Bakani Kont Albert Apponyi Sopron daki kraliyet seromanisi 21 Ekim 1921 21 Ekim ogleden sonra Bethlen konusurken Sopron da bir grup zirhli tren donatiliyordu Bu zirhli trenler Budapeste de komunizmin patlak verdigi ve Horthy nin duzeni saglamak icin I Karl tan yardim istedigi soylenen Ostenburg un birlikleri tarafindan korunuyordu Heyecan verici bir toplu torenle tabur Habsburg Krali I Karl Macaristan Krali ve Bohemya Krali na geleneksel Honved sadakat yemini etti O sabah gec saatlerde yaklasik 190 kilometre 120 mil uzakta Budapeste ye hareket eden birlik amansiz bir askeri ilerlemeden cok kirsalda bir toren gezisi gibi ilerledi ve yerel garnizon ve kamu gorevlilerinin yemin etmesi icin her koy istasyonunda durdu Her koyde koylu gruplarinin cok yasa Kral sloganlari esliginde saygilar sunuluyordu 80 kilometrelik 50 mil Sopron Gyor yolculugunu yapmak on saat surdu ve bu zaman zarfinda Horthy birliklerini bir araya getirebilme imkani buldu 21 Ekim in sonlarinda Horthy ye bir rapor ulasti Lehar ve Ostenburg un ona ihanet etmisti Horthy bu durum karsisinda sok oldu Bethlen ertesi sabah saat 9 30 da bir kabine toplantisina baskanlik etti ve orada gerekirse guc kullanilacagi kararini bildirdi Horthy Macaristan in yok olma tehlikesini one surerek iktidari elinde tutacagina dair askeri bir bildiri yayinladi ve ordusundan sadakat talep etti Pek cok subay ozellikle yasli olanlar bir bekle ve gor stratejisini tercih etti ve birimleri kraliyet donanmasinin yolu boyunca konuslanmis olanlarin cogu I Karl a sadakatsizlik etmeyi uygunsuz buldu Gyor garnizonunun subaylari ve askerleri Horthy nin ilanini yaptigi siralarda sadakat yemini ettiler Komarom da o gun teslim oldu Budapeste deki en yuksek subaylar hukumet guclerinin komutasini ustlenmeye isteksizdi ve bircogu gorevi reddetti Ayrica Budapeste disindaki on iki tabur komutanindan sadece ikisi 23 une kadar sehre savasa hazir olarak ulasabileceklerini bildirdi Ayrica bu taburlardaki subaylar Budapeste garnizonunun guvenilmez oldugundan supheleniyordu Itilaf Devletleri bir restorasyona karsi olduklarini yeniden teyit ederken Cekoslovak Yugoslav ve Rumen bakanlar boyle bir hareketin casus belli olarak kabul edilecegini acikladilar Horthy I Karl a bir mektup gondererek vazgecmesi icin yalvardi ancak I Karl mektubu okumadi Bununla birlikte Gyula Gombos yetersiz ordu destegini desteklemek icin kullanilmak uzere 400 500 yetersiz donanimli gonulluden bircok Budapeste Universitesi ogrencisi olusan bir ayak takimi taburu kurmayi basardi 23 Ekim sabahi Macaristan ic savasin esiginde gorunuyordu I Karl in ordusu Budapeste nin varoslarinda Kelenfold banliyo tren istasyonundan 30 kilometre 20 mil uzaktaydi Budapeste de sikiyonetim ilan edilmisti Cekoslovakya nin seferber oldugu bildirildi Ingiliz elci Thomas Hohler Londra ya I Karl in o ogleden sonra Budapeste ye girecgini ongoren her seyin kayboldugunu iddia eden bir telgraf gonderdi Horthy mesruiyetciler bir saldiri baslatirsa savunmanin cokecegi haberini aldi Guc dengesinin degisiminin ilk gostergesi General Pal Hegedus in Kelenfold istasyonuna geldigi sabah saat 9 00 da geldi Biraz kararsiz olan Pal Hegedus Horthy ve Bethlen i bizzat gormeye ikna oldu Ikna olmasinda en buyuk etken I Karl in cilgin girisimi nin Ingilizlerce kabul edilmeyecegini Ingiliz elci Hohler tarafindan Hegedus e iletilmesiydi Elci ayrica kraliyet birliklerinin baskente girmesi halinde Budapeste nin bir hafta icinde Cekler tarafindan isgal edilecegi konusunda uyardi I Karl in buyuk guclerin kendisini destekledigine dair guvencelerine guvenen Hegedus durumun tam tresini gosterdigini anlamisti Generalle gorustukten sonra Horthy Gombos ile buyuk olcude gonullu bir guc tarafindan korunan karakola gitti Heyecan verici bir konusmada birlikleri pozisyonlarini korumaya cagirdi aksi takdirde Avusturya Macaristan yeniden canlanacak ve Macaristan in konumu asagida olacakti Ayrica I Karl in ordusu cogunlukla Avusturyali ve Cek maceracilardan olusuyordu Butun sabah I Karl in guclerine dogru ara sira ates acildigi icin ordu icinde olaylara mudahale etme arzusu artmisti Ek olarak ogleden once istasyona yaklasirken Ostenburg un ordusunun ileri bir birligine de ates acildi Restorasyon girisiminin tek onemli askeri catismasi olan Budaors Muharebesi nde baskente yakin bir koy 14 hukumet birliginde bulunan asker hayatini kaybederken Ostenburg askerlerinden bes askeri hayatini kaybetti Hukumet zaferiyle sonuclan catismanin haberi eski kralin subaylarina gelince kraliyet yanlisi asker arasinda belirsizlik hakim oldu Cunku Budapeste ye yurumenin kansiz olacagini varsaymislardi artik ic savas artik oldukca mumkundu 23 Ekim ogle vakti durum acikca Horthy nin yonunde degisiyordu ve naip guvenini yeniden kazanmaya basladi O ogleden sonra Hegedus Kelenfold un hemen dogusundaki kraliyet askeri karargahina dondugunde Macar subay birliklerindeki ruh hali de Horthy yanlisi bir hal aldi Horthy yi gorunce direnmeye kararliydi I Karl isteksizce ateskes muzakerelerini kabul etti ve ertesi sabaha kadar bir ateskes ayarladi Biatorbagy de 24 Ekim sabah saat 8 00 de gorusmeler basladi ve bu sirada Horthy kesin bir askeri avantaja sahip oldu Sert metin kaleme alinmisti I Karl birliklerine silahlari birakmalari ve tum savas malzemelerini teslim etmeleri emri verilmisti I Karl in guvenligi tahttan yazili olarak feragat etmesi halinde garanti altina alinacakti Karsiliginda restorasyonun tum destekcileri affedilecek I Karl bu sartlari okudu silah sesleri duyuldu ve basibos bir mermi kraliyet trenine carpti hizla batiya dogru hareket etmeye baslayan trene bindirildi Ofkeli Lehar ve Ostenburg son direnis ve kanin son damlasina kadar savas cagrisinda bulundu ancak I Karl teslimi kabul etmis trenin durmasini emretti ve penceresinden bagirdi Lehar Ostenburg Dur ve buraya geri don Daha fazla catismayi yasakliyorum Artik her sey cok anlamsiz Hukumet simdi ic duzeni yeniden saglamak ve buyuyen uluslararasi krizi yatistirmak icin kararli bir sekilde harekete gecti Kont Sigray Kont Andrassy ve Gusztav Gratz gibi onde gelen mesruiyetciler tutuklandi Gecici olarak Kont Moric Esterhazy nin malikanesine siginan Kral ve Kralice Tata da tutuklandi ve Tihany deki bir manastirda askeri gozetim altina alindi I Karl tahttan cekilmemesi disinda tum istekleri yerine getirdi Acik hukumet zaferine ragmen Cekoslovakya ve Yugoslavya Macaristan sinirlarina konuslandirdiklari ordu tumenlerini sinirdan cekmeyi reddettiler 29 Ekim de Cekoslovakya Disisleri Bakani Edvard Benes durumu istismar etmeyi umarak Habsburglar tahttan indirilmezse bir isgal tehdidinde bulunan bir ultimatom sundu Kucuk Antant Macaristan in silahsizlandirilmasina ve Macaristan in silahsizlandirilmasina katilmadi ve Macaristan asker seferberligi icin Prag a tazminat vermeye istekli olmadi Bethlen Hohler onu isgale direnmek icin kendi ordusunu seferber etmekten caydirsa da Horthy durumun asagilayici oldugunu dusundu 1 Kasim da bir isgal yakin gorundugunde Bethlen Hohler e Macaristan in kendisini tamamen buyuk guclerin ellerine biraktigini ve onlarin kararlarina uyacagini bildirdi Habsburglari haric tutan yasalarin cikarilacagina dair guvence verdi ve Horthy subaylarini tum isyancilarin Bati Macaristan dan tahliye edilmesi gerektigini aksi takdirde bunu kendisinin yapacagini soyledi HMS Glowworm Baja da demirliyor Bethlen in manevrasi Horthy nin ricasi I Karl ve esi Zita nin 1 Kasim da ayrilmasi ve Ingiliz ve Fransizlarin Benes e yonelik sert uyarilari krizi etkisiz hale getirdi 3 Kasim da Bethlen Parlamentoya gecersiz kilacak bir yasa tasarisi sundu 6 Kasim da kabul edilen bu tasari esasen Habsburg hanedanini tahttan indiriyordu ancak Macaristan bir monarsi olarak kalmaya devam ediyordu Bunun anlami gelecekte teorik olarak bir Habsburg kral secilebilecekti Tuna nehrinden Romanya nin Galaţi kentine goturulen I Karl daha sonra Madeira da surgune gonderildi Basarisizligiyla daha da bozulan sagligi 1 Nisan 1922 de olunceye kadar her ay kotulesti 10 yasindaki oglu ve varisi Otto nun yillarca aktif bir siyasi rol oynamayacagi ve Macar kralci hareketinin eski etkisini asla geri kazanamayacagi acikti Yine de bircok kisiyi sasirtacak sekilde Horthy kisa bir sure sonra Budapeste deki Matthias Kilisesi nde I Karl icin duzenlenen bir anma torenine katilarak eski kralina son bir gorevi yerine getirdi Kaynakca a b Arsivlenmis kopya 26 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 a b Arsivlenmis kopya 26 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 Horthy Admiral Nicholas 2000 Admiral Nicholas Horthy Memoirs Nicholas Horthy Miklos Horthy Andrew L Simon Nicholas Roosevelt illustrated bas Simon Publications LLC s 348 ISBN 0 9665734 3 9 a b Arsivlenmis kopya 5 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 a b Sakmyster p 91 2 East European Quarterly 1977 Vol 11 Iss 4 Ingilizce Internet Archive East European Quarterly 1977 Szilassy Sandor 1971 Revolutionary Hungary 1918 1921 Internet Archive Astor Park Fla Danubian Press ISBN 978 0 87934 005 6 Hungary between Wilson and Lenin the Hungarian revolution of 1918 1919 and the big three WorldCat org search worldcat org Ingilizce 3 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2024 Arsivlenmis kopya 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2023 The Habsburg Empire in World War I A Final Episode in Dynastic History ProQuest www proquest com Erisim tarihi 3 Ocak 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Revolutionary Hungary 1918 1921 WorldCat org search worldcat org Ingilizce 3 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2024