Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bedros Baltazar (10 Mart 1866, Kostantiniyye - 9 Ocak 1953, İstanbul), Osmanlı Ermenisi tiyatrocu, melodram ve operet sanatçısı. Osmanlı azınlık Türk tiyatrosunun önemli sanatçılarından birisi olarak kabul edilen Baltazar, Leblebici Horhor Ağa operetindeki Bostancıbaşı rolü ile ün kazandı.
Bedros Baltazar | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 10 Mart 1866 Fatih, Konstantiniyye, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 9 Ocak 1953 (86 yaşında) Zeytinburnu, İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Şişli Ermeni Mezarlığı |
| Milliyet | Türkiye Ermenisi |
| Vatandaşlık | Osmanlı İmparatorluğu Türkiye |
| Meslek | Tiyatro, melodram ve operet sanatçısı |
İlk yılları
Bedros Baltazar 10 Mart 1866 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti Konstantiniyye'nin Fatih ilçesindeki Salmatomruk semtinde dünyaya geldi.Karagümrük mahallesindeki Ermeni kilisesinin başpapazı olan babası Vartanes Baltazaryan, aynı zamanda öğretmendi. İlkokul eğitimini Hasköy'de babasının sınıf öğretmeni olduğu bir dönemde almaya başladı fakat davranış bozukluğu ve aşırı yaramazlık nedeniyle kısa süre sonra eğitim hayatı sonlandırıldı. Pek çok işe girip çıkan Bedros'un bu durumu, babasını geleceğine dönük endişeye sevk etti. 23 yaşına kadar çeşitli meslek dallarında çalıştıktan sonra en son Kapalıçarşı'da bir kuyumcunun yanında, kardeşi gibi tesviyeci olarak çalışmaya başladı. Esnaflığın kendisine göre olmadığını anlayınca pişman oldu ve kendisine uzun bir sanat yolculuğunun haritasını çizmeye karar verdi.
Kariyeri
1878'de Kafkasya ve Rusya turnesinden dönen Bedros Atamyan ve Bedros Mağakyan birlikte; Hamlet, Othello ve İngiliz oyuncu Edmund Kean'ın hikâyesini konu alan Aktör Kean piyeslerini özgün repertuarlarında sergilemeye başladı. Temsilleri kaçırmayan ve oyuncuların çalışmalarına katılmak için sürekli fırsat kollayan Baltazar, ikilinin daimî seyircilerinden birisi oldu. Tiyatroya ilgisi bu dönemde başladı ve o tarihlerde günlük olarak yayımlanan Hayrenik (Vatan) gazetesinde, tiyatroya ilgi duyan gençler arandığına dair Bedros Mağakyan imzalı bir ilan gördü ve hemen başvuruda bulundu. Sahne sanatının yanı sıra, geçimini sağlamak için ayakkabıcılık ile de uğraşan Mağakyan, ilan için gelen Bedros'a yüksek sesle okuması ve öğrenmesi için bir şiir ve çekmecesinden çıkarıp bir rol defteri verdi onu işe aldı.
Baltazar ilk kez yirmi üç yaşında iken Kasım 1889'da Tepebaşı Tiyatrosu’nda sahne aldı ve Hop u geğdzavor-Hop ve Yalancı oyunlarındaki Basilius rolünü başarıyla canlandırdı. Bu ilk temsilinde ilgiyi üstüne toplamayı başardı ve onu izleyen Bedros Atamyan sahneye çıkarak kendisini tebrik ederek alnından öptü. Baltazar birçok turneye çıktı ve tüm Anadolu'yu gezme fırsatı yakaladı. Arşak Benliyan ve farklı gruplarla da Selanik, Filibe ve Üsküp gibi şehirlere seyahat etti ve rollerini başarıyla oynadı. Ahmet Fehim, Mardiros Mınakyan, Harutyun Aleksanyan, Felekyan kız kardeşler, Kınar Hanım, Baydzar, Lusi Karakaş ve Toto Karaca gibi dönemin tanınan isimleri ile sahnede birlikte yer aldı. Daha sonra Arşak ve Rozali Benliyanların Türk Opereti Kumpanyasına katıldı ve Arşak Benliyan'ın 1920 yılında ölümüne kadar gruptan ayrılmadı. Bu grupta iken, Arşın Mal Alan dört perdelik operetinde Baltazar Sultan Beg'i, Leblebici Horhor Ağa'da ise Bostancıbaşı rollerine hayat verdi.
Bedros Baltazar operetlerde büyük başarılar elde etti. Üstlendiği rollere kendine özgü karakteri yansıttı ve özgün kalmayı başaran ender oyunculardan birisi oldu. Mamzel Nituş-Matmazel Nituş'taki Binbaşı, Arşın Mal Alan'daki Sultan Beg ve Klereti 28 orvan zinvorutyunı-Kleret’in 28 Günlük Askerliği’ndeki Yüzbaşı rolleri ile seyirci tarafından beğenildi. İstanbul Belediye Başkanı Rıdvan İsmail Paşa'nın oğlu Reşat Rıdvan Bey'in en yakın dostlarından birisi oldu. Reşat Rıdvan Bey, Türk tiyatrosunun yeniden düzenlendiği bu dönemde babasının sertliğine ve engellemelerine rağmen birçok yetenekli oyuncuya hem maddi hem manevi desteklerde bulundu. Baltazar, Ermeni tiyatrolarında da sahneye çıktı ve önemli rollerde oynadı. Sanat camiasında; yetenekli, titiz, değerli bir oyuncu olarak kabul gördü bu özellikleri Türk gruplarıyla birlikte çalışan Avrupalı rejisörler tarafından takdir edildi. Daha çok melodramatik rolleriyle öne çıktı Kamelyalı Kadın'daki Saint Gaudin, Simone ve Marie'deki Gavriel, Fru Fru'daki Santorius, Günahsız Günahkârlar'daki Dudukadın rolleri ile bu alanda da başarılı olduğunu ispatladı.
1952 yılında Oksen Şahinyan'ın organize ettiği ve İstanbullu Ermeni sanatçıların desteği ile Türk ve Ermeni sanatçıların katılımıyla Beyoğlu Ses Tiyatrosu'nda Bedros Baltazar'ın 63. sanat yılına ithafen bir jübile gerçekleştirildi. Jübile töreninden birkaç gün önce hastalanan Baltazar, Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi'ne kaldırıldı ve buradaki tedavisinin ardından taburcu oldu ve törene iştirak etti. Aksi yöndeki tavsiyelere rağmen, törenden elde edilen geliri almayı reddetti ve hastaneye bağışlanmasını vasiyet etti.
Son yılları ve ölümü
Yakınlarına ve akrabalarına yük olmak istemeyen Baltazar, son yıllarını Galata'daki bir Rus manastırında geçirmeyi tercih etti. 9 Ocak 1953 yılında Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi'nde 86 yaşında hayatını kaybetti.Beyoğlu Surp Yerrortutyun Ermeni Kilisesi'nde düzenlenen cenaze töreninin ardından Şişli Ermeni Mezarlığı'na defnedildi.
Kaynakça
- ^ "Yeditepe Fatih" (PDF). Fatih Belediyesi. 2022. s. 39. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
- ^ a b c d Süme, Burak (30 Nisan 2021). "Sesi halen yankılanan bir aktör: Bedros Baltaza". Sesi halen yankılanan bir aktör: Bedros Baltaza. Paros Yayıncılık. 19 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2022.
- ^ a b c d Agop Ayvaz (Aralık 2022). Sahne Arkadaşlarım: Tiyatro Tarihimizden Simalar (PDF). İstanbul: Aras Yayıncılık. s. 13-17. ISBN . 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
- ^ Pars Tuğlacı (2004). Tarih boyunca Batı Ermenileri. Pars Yayınları. s. 421. ISBN . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2022.
- ^ Onur, Hüdavendigar (1999). Ermeni portreleri. Burak Yayınevi. s. 32. 19 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2022.
- ^ Istanbul ansiklopedisi: Baba-Barbunya balığı. İstanbul Ansiklopedisi ve Neşriyat Kollektif Şirketi. 1958. s. 2088. 19 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bedros Baltazar 10 Mart 1866 Kostantiniyye 9 Ocak 1953 Istanbul Osmanli Ermenisi tiyatrocu melodram ve operet sanatcisi Osmanli azinlik Turk tiyatrosunun onemli sanatcilarindan birisi olarak kabul edilen Baltazar Leblebici Horhor Aga operetindeki Bostancibasi rolu ile un kazandi Bedros BaltazarDogum10 Mart 1866 1866 03 10 Fatih Konstantiniyye Osmanli ImparatorluguOlum9 Ocak 1953 86 yasinda Zeytinburnu Istanbul TurkiyeDefin yeriSisli Ermeni MezarligiMilliyetTurkiye ErmenisiVatandaslikOsmanli Imparatorlugu TurkiyeMeslekTiyatro melodram ve operet sanatcisiIlk yillariBedros Baltazar 10 Mart 1866 tarihinde Osmanli Imparatorlugu nun baskenti Konstantiniyye nin Fatih ilcesindeki Salmatomruk semtinde dunyaya geldi Karagumruk mahallesindeki Ermeni kilisesinin baspapazi olan babasi Vartanes Baltazaryan ayni zamanda ogretmendi Ilkokul egitimini Haskoy de babasinin sinif ogretmeni oldugu bir donemde almaya basladi fakat davranis bozuklugu ve asiri yaramazlik nedeniyle kisa sure sonra egitim hayati sonlandirildi Pek cok ise girip cikan Bedros un bu durumu babasini gelecegine donuk endiseye sevk etti 23 yasina kadar cesitli meslek dallarinda calistiktan sonra en son Kapalicarsi da bir kuyumcunun yaninda kardesi gibi tesviyeci olarak calismaya basladi Esnafligin kendisine gore olmadigini anlayinca pisman oldu ve kendisine uzun bir sanat yolculugunun haritasini cizmeye karar verdi Kariyeri1878 de Kafkasya ve Rusya turnesinden donen Bedros Atamyan ve Bedros Magakyan birlikte Hamlet Othello ve Ingiliz oyuncu Edmund Kean in hikayesini konu alan Aktor Kean piyeslerini ozgun repertuarlarinda sergilemeye basladi Temsilleri kacirmayan ve oyuncularin calismalarina katilmak icin surekli firsat kollayan Baltazar ikilinin daimi seyircilerinden birisi oldu Tiyatroya ilgisi bu donemde basladi ve o tarihlerde gunluk olarak yayimlanan Hayrenik Vatan gazetesinde tiyatroya ilgi duyan gencler arandigina dair Bedros Magakyan imzali bir ilan gordu ve hemen basvuruda bulundu Sahne sanatinin yani sira gecimini saglamak icin ayakkabicilik ile de ugrasan Magakyan ilan icin gelen Bedros a yuksek sesle okumasi ve ogrenmesi icin bir siir ve cekmecesinden cikarip bir rol defteri verdi onu ise aldi Baltazar ilk kez yirmi uc yasinda iken Kasim 1889 da Tepebasi Tiyatrosu nda sahne aldi ve Hop u gegdzavor Hop ve Yalanci oyunlarindaki Basilius rolunu basariyla canlandirdi Bu ilk temsilinde ilgiyi ustune toplamayi basardi ve onu izleyen Bedros Atamyan sahneye cikarak kendisini tebrik ederek alnindan optu Baltazar bircok turneye cikti ve tum Anadolu yu gezme firsati yakaladi Arsak Benliyan ve farkli gruplarla da Selanik Filibe ve Uskup gibi sehirlere seyahat etti ve rollerini basariyla oynadi Ahmet Fehim Mardiros Minakyan Harutyun Aleksanyan Felekyan kiz kardesler Kinar Hanim Baydzar Lusi Karakas ve Toto Karaca gibi donemin taninan isimleri ile sahnede birlikte yer aldi Daha sonra Arsak ve Rozali Benliyanlarin Turk Opereti Kumpanyasina katildi ve Arsak Benliyan in 1920 yilinda olumune kadar gruptan ayrilmadi Bu grupta iken Arsin Mal Alan dort perdelik operetinde Baltazar Sultan Beg i Leblebici Horhor Aga da ise Bostancibasi rollerine hayat verdi Bedros Baltazar operetlerde buyuk basarilar elde etti Ustlendigi rollere kendine ozgu karakteri yansitti ve ozgun kalmayi basaran ender oyunculardan birisi oldu Mamzel Nitus Matmazel Nitus taki Binbasi Arsin Mal Alan daki Sultan Beg ve Klereti 28 orvan zinvorutyuni Kleret in 28 Gunluk Askerligi ndeki Yuzbasi rolleri ile seyirci tarafindan begenildi Istanbul Belediye Baskani Ridvan Ismail Pasa nin oglu Resat Ridvan Bey in en yakin dostlarindan birisi oldu Resat Ridvan Bey Turk tiyatrosunun yeniden duzenlendigi bu donemde babasinin sertligine ve engellemelerine ragmen bircok yetenekli oyuncuya hem maddi hem manevi desteklerde bulundu Baltazar Ermeni tiyatrolarinda da sahneye cikti ve onemli rollerde oynadi Sanat camiasinda yetenekli titiz degerli bir oyuncu olarak kabul gordu bu ozellikleri Turk gruplariyla birlikte calisan Avrupali rejisorler tarafindan takdir edildi Daha cok melodramatik rolleriyle one cikti Kamelyali Kadin daki Saint Gaudin Simone ve Marie deki Gavriel Fru Fru daki Santorius Gunahsiz Gunahkarlar daki Dudukadin rolleri ile bu alanda da basarili oldugunu ispatladi 1952 yilinda Oksen Sahinyan in organize ettigi ve Istanbullu Ermeni sanatcilarin destegi ile Turk ve Ermeni sanatcilarin katilimiyla Beyoglu Ses Tiyatrosu nda Bedros Baltazar in 63 sanat yilina ithafen bir jubile gerceklestirildi Jubile toreninden birkac gun once hastalanan Baltazar Surp Pirgic Ermeni Hastanesi ne kaldirildi ve buradaki tedavisinin ardindan taburcu oldu ve torene istirak etti Aksi yondeki tavsiyelere ragmen torenden elde edilen geliri almayi reddetti ve hastaneye bagislanmasini vasiyet etti Son yillari ve olumuYakinlarina ve akrabalarina yuk olmak istemeyen Baltazar son yillarini Galata daki bir Rus manastirinda gecirmeyi tercih etti 9 Ocak 1953 yilinda Surp Pirgic Ermeni Hastanesi nde 86 yasinda hayatini kaybetti Beyoglu Surp Yerrortutyun Ermeni Kilisesi nde duzenlenen cenaze toreninin ardindan Sisli Ermeni Mezarligi na defnedildi Kaynakca Yeditepe Fatih PDF Fatih Belediyesi 2022 s 39 Erisim tarihi 18 Temmuz 2022 a b c d Sume Burak 30 Nisan 2021 Sesi halen yankilanan bir aktor Bedros Baltaza Sesi halen yankilanan bir aktor Bedros Baltaza Paros Yayincilik 19 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2022 a b c d Agop Ayvaz Aralik 2022 Sahne Arkadaslarim Tiyatro Tarihimizden Simalar PDF Istanbul Aras Yayincilik s 13 17 ISBN 9786052100899 16 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Temmuz 2022 Pars Tuglaci 2004 Tarih boyunca Bati Ermenileri Pars Yayinlari s 421 ISBN 978 605 60083 2 0 Erisim tarihi 19 Temmuz 2022 Onur Hudavendigar 1999 Ermeni portreleri Burak Yayinevi s 32 19 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2022 Istanbul ansiklopedisi Baba Barbunya baligi Istanbul Ansiklopedisi ve Nesriyat Kollektif Sirketi 1958 s 2088 19 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2022