Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tophane, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde, boğaz kıyısında bir semttir. II. Mehmet İstanbul’u fethinden sonra 1455'te Tersane-i Amire (Haliç) ve 1460 Tophane-i Amire’yi (Tophane) kurarak İstanbul’da ilk sanayi hamlesini başlatmıştır. Tophane, bu özelliği nedeniyle Osmanlı döneminde İstanbul'un en eski sanayi bölgelerinden biridir denilebilir.
| Tophane | |
|---|---|
 | |
 Beyoğlu | |
| Ülke |  Türkiye |
| Bölge | Marmara |
| İl | İstanbul |
| İlçe | Beyoğlu |
| • Yoğunluk | oto/km² |
| Zaman dilimi | (UDAS) |
| Alan kodu | (+90) 212 |
| Plaka kodu | 34 |
İstanbul’un Türkler tarafından fethinden önce Tophane semtinin Galata'nın Ceneviz surlarının hemen dışındaki bir yer olarak, oturulmayan kırlık ve bahçelik bir bölge olduğu bazı kaynaklarda ifade edilirken kimi yazarlara göre de burası bir ormanlıktı. Bizans devrinde semt adının "Metopon" olduğu kabul edilirken, daha yeni araştırmalar, yerinin güzel görünümünden dolayı "Gümüş Şehir" (Argyropolis) olduğu tezini ortaya atmıştır. Bizans’ta burada çok eski bir Apollon mabedi bulunduğu gibi, daha sonra Türklerin yaptıracağı kışlanın yerinde de, "St. Irene" veya "Hadrian ve Natalie Kilisesi"nin olduğu söylenmektedir.
Tophane binaları ve kışlası 1955-1956'da yıktırıldıktan sonra Nusretiye Camii karşısına isabet eden bir yerde bir Bizans Kilisesi’ne ait olması ihtimali olan bazı temel izleri ve tuğla duvar parçalarının ortaya çıktığı görülmüştür.[] Bu yapı parçalarının daha ilerisinde vardır. İçerisinde Tophane Ocağı Mescidi'nin de yer aldığı İmalat-ı Harbiye Usta Mektebi'nin (Sanatkârlar Mektebi) kalıntıları günümüze ulaşmıştır. Yapı topluluğunu inşa ettiren I. Süleyman’dır. 1946 yılında yapılan yol çalışması esnasında büyük oranda yıktırılmıştır. İstanbul Çevre Kültür ve Tarihi Eserleri Koruma Derneği (İSTED) tarafından yapılan araştırmalar sonucu elde edilen tarihî araştırma evrakı ile Nisan 2018’de ilgili kurula tescili için müracaat edilmiştir.
Tarihi
1267'lerde Galata'da "Pera" adlı bir koloni kuran Ceneviz Cumhuriyeti, 1335'ten itibaren doğuya doğru genişleyerek günümüzde Tophane'de yer alan Lagirio adlı kenar mahalleyi kurdu.
Tophane Binası olan Tophane-i Amire, Osmanlı Padişahı II. Mehmed zamanında top dökümü için inşa edilmişti. Melling gravüründe kıyıda görünen Tophane Kışlası, günümüzde varlığını sürdürmemektedir.
1823'te Firuz Ağa Yangını'nda yanan kışlalar, sonraları yenilenmişti. Bu yenileme sırasında Nusretiye Camisi de yapıldı. Tophane'deki eski askerî yapılardan en son ortadan kalkan, 1958'de yol genişletmesi nedeniyle, eski müşirlik binası ve Salı Pazarı'na dek uzanan sanayi kışlasıdır. Kışlalar sahasında bugün sadece, 1848 tarihli saat kulesi ile Mecidiye Kasrı (1848-1849) kalmıştır. 1580 yılında inşa edilen Kılıç Ali Paşa Camii, Külliyesi, Hamamı ve Padişah I. Mahmud tarafından 1732 yılında yaptırılan Tophane Çeşmesi de semtinin önemli sembol tarihî eserleri arasındadır. 1960'lı yıllardaki işçi hareketinin sembolü meydandaki heykel yakın zamanda ortadan kayboldu.
Nüfus
Tophane nüfusu önceleri çoğunlukla Rumlardan ve Ermenilerden oluşurken, yüzyılın başından itibaren limanda ve sanayi tesislerinde hamal olarak çalışmak için Anadolu'dan gelen Müslümanların yerleşmesi ve 6-7 Eylül Olayları sonrasındaki istimlâk hareketleri neticesinde semtte demografik yapı önemli ölçüde değişmiştir. Nüfus özellikle Siirt'in İkizbağlar (Tom) ve Bağtepe (Halenze) gibi köylerden gelen Araplarla artmış, ayrıca bu nüfusa Bitlis, Erzincan, Erzurum gibi illerden gelen göçmenler de katılmıştır. Kadim zamandan beri önemli sayılabilecek bir oranda da Roman nüfusu vardır. Semt halkı genel olarak muhafazakâr eğilimlidir. Kadiriler Yokuşu'nda bulunan Kadirî Âsitânesi (Tekkesi) 1630 yılında kurulmuştur. Hacı Pîrî Camii de buradadır. 1997 yılında büyük bir yangın sonunda yapı topluğu tamamen kullanılamaz hale geldi. Hacı Piri Camii, Tekkesi ve Haziresinin restorasyonu Ocak 2019 tarihi itibarıyla tamamlandı.
Kültürel etkinlikler
Tophane binası bugün Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Kültür Merkezi olarak kullanılmaktadır. Her yıl mart ayının ilk haftası okulun kuruluş yıldönümü kutlamaları çerçevesinde geleneksel kıyafet balosuna da ev sahipliği yapmaktadır. Yakın zamana kadar nargilecileri ve Amerikan pazarıyla her gün birçok kişinin buraya uğramasını sağlamaktaydı. Günümüzde Amerikan pazarının olduğu bölgede dükkanlar boşaltılarak Galataport adı altında farklı bir proje ile yapılandırılmıştır. Taksim, Beşiktaş ve Karaköy arasındaki bu tarihi bölge canlılığını tarihte olduğu gibi günümüzde de sürdürüyor. Çağdaş sanat müzesi İstanbul Modern de bu semttedir.
Ulaşım
Otobüs Hatları
- T1 Tophane istasyonu bulunmaktadır.
- 26 Dikilitaş - Eminönü
- 26A Fulya Mahallesi - Eminönü
- 28 Topkapı/Edirnekapı - Beşiktaş
- 28T Topkapı - Beşiktaş
- 30D Ortaköy/Dereboyu - Yenikapı
- 70KE Kurtuluş - Eminönü
Minibüs / Dolmuş Hatları
- (Ring) Tophane - Taksim
Tramvay Hatları
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Doç. Dr. Mesut Doğan. Geçmişten Günümüze İstanbul’da Sanayileşme Süreci ve Son 10 Yıllık Gelişim. 22 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . docplayer.biz.tr. Erişim Tarihi:21.10.2016
- ^ Tophane Ocağı Mescidi 4 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., www.isted.org.tr. Erişim Tarihi: 09.03.2020
- ^ Sağlam, Hasan Sercan (2020). "Galata Kulesi'nin Ceneviz dönemine yönelik bir yeniden değerlendirme". YILLIK: Annual of Istanbul Studies (2): 53-80. 8 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ocak 2021.
- ^ İflah olmayan işçi heykeli. 22 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . evrensel.net. Erişim Tarihi:21.10.2016
- ^ Zerey, Nesrin. Bir Kâdirihâne Vardı, Altınoluk Dergisi, Haziran, 1997, Sayı: 136, Sayfa: 31
- ^ Hacı Piri Camii dualarla ibadete açıldı, www.diyanethaber.com.tr. Erişim Tarihi: 09.03.2020.
- ^ Galataport'ta çalışmalar başladı. 22 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ensonhaber.com. Erişim Tarihi:21.10.2016
Konuyla ilgili yayınlar
- Tunç, Şafak (2004). Tophâne-i Âmire ve Osmanlı Devleti'nde Top Döküm Faaliyetleri. İstanbul.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tophane Istanbul un Beyoglu ilcesinde bogaz kiyisinda bir semttir II Mehmet Istanbul u fethinden sonra 1455 te Tersane i Amire Halic ve 1460 Tophane i Amire yi Tophane kurarak Istanbul da ilk sanayi hamlesini baslatmistir Tophane bu ozelligi nedeniyle Osmanli doneminde Istanbul un en eski sanayi bolgelerinden biridir denilebilir TophaneSemtBeyogluUlkeTurkiyeBolgeMarmaraIlIstanbulIlceBeyoglu Yogunlukoto km Zaman dilimiUTC 03 00 UDAS Alan kodu 90 212Plaka kodu34Melling in Tophane kislasini gosteren gravuruTophane ve tarihi Muhendislik Okulu nun Bogaz dan gorunusu Abdullah Biraderler 1880 1893 Istanbul un Turkler tarafindan fethinden once Tophane semtinin Galata nin Ceneviz surlarinin hemen disindaki bir yer olarak oturulmayan kirlik ve bahcelik bir bolge oldugu bazi kaynaklarda ifade edilirken kimi yazarlara gore de burasi bir ormanlikti Bizans devrinde semt adinin Metopon oldugu kabul edilirken daha yeni arastirmalar yerinin guzel gorunumunden dolayi Gumus Sehir Argyropolis oldugu tezini ortaya atmistir Bizans ta burada cok eski bir Apollon mabedi bulundugu gibi daha sonra Turklerin yaptiracagi kislanin yerinde de St Irene veya Hadrian ve Natalie Kilisesi nin oldugu soylenmektedir Tophane binalari ve kislasi 1955 1956 da yiktirildiktan sonra Nusretiye Camii karsisina isabet eden bir yerde bir Bizans Kilisesi ne ait olmasi ihtimali olan bazi temel izleri ve tugla duvar parcalarinin ortaya ciktigi gorulmustur kaynak belirtilmeli Bu yapi parcalarinin daha ilerisinde vardir Icerisinde Tophane Ocagi Mescidi nin de yer aldigi Imalat i Harbiye Usta Mektebi nin Sanatkarlar Mektebi kalintilari gunumuze ulasmistir Yapi toplulugunu insa ettiren I Suleyman dir 1946 yilinda yapilan yol calismasi esnasinda buyuk oranda yiktirilmistir Istanbul Cevre Kultur ve Tarihi Eserleri Koruma Dernegi ISTED tarafindan yapilan arastirmalar sonucu elde edilen tarihi arastirma evraki ile Nisan 2018 de ilgili kurula tescili icin muracaat edilmistir Tarihi1267 lerde Galata da Pera adli bir koloni kuran Ceneviz Cumhuriyeti 1335 ten itibaren doguya dogru genisleyerek gunumuzde Tophane de yer alan Lagirio adli kenar mahalleyi kurdu Tophane Binasi olan Tophane i Amire Osmanli Padisahi II Mehmed zamaninda top dokumu icin insa edilmisti Melling gravurunde kiyida gorunen Tophane Kislasi gunumuzde varligini surdurmemektedir 1823 te Firuz Aga Yangini nda yanan kislalar sonralari yenilenmisti Bu yenileme sirasinda Nusretiye Camisi de yapildi Tophane deki eski askeri yapilardan en son ortadan kalkan 1958 de yol genisletmesi nedeniyle eski musirlik binasi ve Sali Pazari na dek uzanan sanayi kislasidir Kislalar sahasinda bugun sadece 1848 tarihli saat kulesi ile Mecidiye Kasri 1848 1849 kalmistir 1580 yilinda insa edilen Kilic Ali Pasa Camii Kulliyesi Hamami ve Padisah I Mahmud tarafindan 1732 yilinda yaptirilan Tophane Cesmesi de semtinin onemli sembol tarihi eserleri arasindadir 1960 li yillardaki isci hareketinin sembolu meydandaki heykel yakin zamanda ortadan kayboldu NufusTophane nufusu onceleri cogunlukla Rumlardan ve Ermenilerden olusurken yuzyilin basindan itibaren limanda ve sanayi tesislerinde hamal olarak calismak icin Anadolu dan gelen Muslumanlarin yerlesmesi ve 6 7 Eylul Olaylari sonrasindaki istimlak hareketleri neticesinde semtte demografik yapi onemli olcude degismistir Nufus ozellikle Siirt in Ikizbaglar Tom ve Bagtepe Halenze gibi koylerden gelen Araplarla artmis ayrica bu nufusa Bitlis Erzincan Erzurum gibi illerden gelen gocmenler de katilmistir Kadim zamandan beri onemli sayilabilecek bir oranda da Roman nufusu vardir Semt halki genel olarak muhafazakar egilimlidir Kadiriler Yokusu nda bulunan Kadiri Asitanesi Tekkesi 1630 yilinda kurulmustur Haci Piri Camii de buradadir 1997 yilinda buyuk bir yangin sonunda yapi toplugu tamamen kullanilamaz hale geldi Haci Piri Camii Tekkesi ve Haziresinin restorasyonu Ocak 2019 tarihi itibariyla tamamlandi Kulturel etkinliklerTophane binasi bugun Mimar Sinan Guzel Sanatlar Universitesi Kultur Merkezi olarak kullanilmaktadir Her yil mart ayinin ilk haftasi okulun kurulus yildonumu kutlamalari cercevesinde geleneksel kiyafet balosuna da ev sahipligi yapmaktadir Yakin zamana kadar nargilecileri ve Amerikan pazariyla her gun bircok kisinin buraya ugramasini saglamaktaydi Gunumuzde Amerikan pazarinin oldugu bolgede dukkanlar bosaltilarak Galataport adi altinda farkli bir proje ile yapilandirilmistir Taksim Besiktas ve Karakoy arasindaki bu tarihi bolge canliligini tarihte oldugu gibi gunumuzde de surduruyor Cagdas sanat muzesi Istanbul Modern de bu semttedir UlasimOtobus Hatlari T1 Tophane istasyonu bulunmaktadir 26 Dikilitas Eminonu 26A Fulya Mahallesi Eminonu 28 Topkapi Edirnekapi Besiktas 28T Topkapi Besiktas 30D Ortakoy Dereboyu Yenikapi 70KE Kurtulus EminonuMinibus Dolmus Hatlari Ring Tophane TaksimTramvay Hatlari Bagcilar KabatasAyrica bakinizTophane i AmireKaynakca Doc Dr Mesut Dogan Gecmisten Gunumuze Istanbul da Sanayilesme Sureci ve Son 10 Yillik Gelisim 22 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde docplayer biz tr Erisim Tarihi 21 10 2016 Tophane Ocagi Mescidi 4 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde www isted org tr Erisim Tarihi 09 03 2020 Saglam Hasan Sercan 2020 Galata Kulesi nin Ceneviz donemine yonelik bir yeniden degerlendirme YILLIK Annual of Istanbul Studies 2 53 80 8 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ocak 2021 Iflah olmayan isci heykeli 22 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde evrensel net Erisim Tarihi 21 10 2016 Zerey Nesrin Bir Kadirihane Vardi Altinoluk Dergisi Haziran 1997 Sayi 136 Sayfa 31 Haci Piri Camii dualarla ibadete acildi www diyanethaber com tr Erisim Tarihi 09 03 2020 Galataport ta calismalar basladi 22 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ensonhaber com Erisim Tarihi 21 10 2016Konuyla ilgili yayinlarTunc Safak 2004 Tophane i Amire ve Osmanli Devleti nde Top Dokum Faaliyetleri Istanbul