Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Obezite, biriken fazla vücut yağının sağlık üzerinde olumsuz bir etkisi olabilecek seviyede çok olması nedeniyle oluşan tıbbi bir durumdur. Bir kişinin ağırlığının kişinin boyunun karesine bölünmesiyle elde edilen bir ölçüm olan Vücut kütle indeksinde (VKİ) genel olarak indeksi 25 kg/m2 ila 30 kg/m2 ve üzeri olanlar obez olarak kabul edilirler. Bazı Doğu Asya ülkelerinde ise daha düşük değerler kullanılmaktadır. Obezite özellikle kalp rahatsızlığı, tip 2 diyabet, obstrüktif uyku apnesi, belirli kanser türleri ve osteoartrit gibi olasılığını artırır.
| Obezite | |
|---|---|
 | |
| En iyi, aşırı ve obez olanları temsil eden siluetler ve bel çevreleri | |
| Uzmanlık | Endokrinoloji  |
İndirekt ölçüm yöntemleri
Bu yöntemler klinik araştırmalar dışında genel pratikte kullanımı sınırlıdır. Vücut toplam su ölçümü (işaretli su kullanılarak), ultrasonografi, Bilgisayarlı Tomografi, (CT,BT), Magnetik Rezonans Görüntüleme (MRI), Dual foton absorbsiyometresi indirekt yöntemler arasındadır. Obezitenin belirlenmesinde birçok yöntem kullanılmasına rağmen, pratik olduğu için sık kullanılan en geçerli yöntemler beden kitle indeksi (BKİ) hesaplanması, bel ve kalça çevresi ölçümüdür.
Sınıflama
Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirlenmiş sınıflamaya göre;
- 18.5 altında BMI Az kilolu
- 18.5 - 24.9 Normal Kilo
- 25.0 - 29.9 Fazla Kilo
- 30.0 - 39.9 Obez
- 40.5 'ın üzeri Morbid (ciddi)
- 50 ve üstü Süper obez olarak belirlenmiştir.
Obezitenin değerlendirilmesinde yapılan ölçümlerde, bel kalça oranının erkeklerde 1’in altında, kadınlarda ise 0, 85’in altında olması gerekir. Bel çevresi ölçümleri obezite tanısı için oldukça pratik bir yöntemdir. Bu doğrultuda erkeklerin bel çevresinin 102 cm’den, kadınların ise 88 cm’den büyük olması şişmanlığın göstergesi olarak metabolik sendrom riskidir.
Beden kitle indeksinin 25 ve üzerinde olduğu durumlarda metabolik sendrom ismi verilen, diyabet, hipertansiyon ve kolesterol gibi hastalık riskleri obezitenin derecesine göre artmaktadır. Yalnız beden kitle indeksini hesaplarken ağırlık ve boy baz alındığından dolayı obezitenin metabolik komplikasyonları ile bağlantılı olan yağ oranı hakkında yeterli bilgi elde edilememektedir. Ayrıca, BKİ hastalığın şiddeti hakkında da bilgi vermez. Daha da önemlisi yaş, cinsiyet ve ırklar arasında da ayrım imkânı sağlamaz. Yağ oranı hakkında yeterli bilgi elde edilemediğinden dolayı beden kitle indeksine ek olarak bel çevresi de ölçülmektedir. Bel çevresi ve bel/kalça oranı ölçümleri yağ dağılımı hakkında fikir edinmemizi sağlar. Obez hastalarda bel çevresinin erkeklerde 102 kadınlarda ise 88 cm’nin üzerinde olması kalp ve damar hastalık riski ile bağlantılıdır. Obezite cerrahisinde tek karar mekanizması Beden Kitle Endeksi olduğundan aslında bu yöntemden çok büyük fayda görecek çok sayıda hasta bu kısıtlama nedeniyle sigorta kapsamında cerrahi tedaviden faydalanamamaktadır.
Kalıtımın etkisi
Yapılan çalışmalar şişmanlık oluşumunda kalıtım veya genetik faktörlerin % 25-40 oranında rol oynadığını göstermiştir. Şişman kişilerin çocuklarında şişman olmayanlara göre şişmanlık görülmesi 2-3 kat fazladır. Anne ve babanın her ikisinin şişman olması durumunda çocukların %80' inde erişkin yaşta şişmanlık gelişir.
Anne veya babadan biri şişman ise %40 Her ikisi normal kilolu ise %10 oranında Çocukluk çağında (3-10 yaş arası) aşırı kilolu olan çocukların %50 sinde erişkin dönemde aşırı kilolu olma riski vardır. Şişmanlığın genetik nedenleri uzun yıllardan beri araştırılmaktadır. Toplumda sık görülen şişmanlığı ortaya çıkaran birçok genetik bozukluk vardır. Fransa ve Almanya da şişman ailelerde yapılan çalışmalarda 10 numaralı kromozomdaki belirli bir alanın şişmanlıktan sorumlu olduğu ortaya çıkarılmıştır. Bu alandaki genlerin incelenmesi ile şişmanlığa neden olan genler daha iyi ortaya çıkarılabilecektir. Bunun yanında tek gen bozukluğuna monogenik bağlı şişmanlıklar da vardır. Şişmanlığın %5 kadarı tek gen bozukluğuna bağlıdır.
Türleri
Elma tipi vücut yağlanması- santral obezite
İleride sebep olabileceği riskler bakımından obezitenin bünyede oluşturduğu yağlanmanın dağılımı çok önem taşımaktadır. Gövde ve karın bölgesi içinde daha fazla miktarda biriken yağlar; kalp hastalıkları, hipertansiyon, hiperlipidemi ve Tip ll Diabetes Mellitus ile görülen metabolik sendromlar bakımından risk ihtimallerini arttırır. Bu şekilde bir yağ dağılımı gösteren obezite çeşidine elma tipi vücut yağlanması yani, merkezi şişmanlık denmektedir. Bu vücut tipinde karın bacaklardan çok, gövde ve karın bölgesinde bir yağlanma şekliyle kendini gösterir. Metabolik sendrom bakımından daha yüksek bir risk grubuna ait bu hastalarda, karın etrafında belirgin gövdesel yağlanma söz konusudur.
Nedenleri
0-3 yaş dönemindeki beslenme çok önemlidir. Santral sinir sisteminin gelişimi ile kemik-kas işlevlerindeki uyum bu dönemde gerçekleşir. Doğumdan hemen sonraki ilk 60 dakika içinde başlanması gereken emzirmenin en az 6 ay sürdürülmesi gerekir. Bebekler biberon ya da benzeri araçlar kullanılmadan doğrudan emzirilmelidir. Yaşamının ilk yılını anne sütüyle beslenerek geçiren çocukların kazanımları annelerinkinden onlarca kat fazladır. İlk yaşlarından başlayarak aşırı kalori yüklenen çocuklarda, yağ fazlasının depolanması için adiposit sayısında yoğun bir artış (hiperplazi) olur. Sayısı artan adipositler yaşam boyu olduğu yerde bekler, yüksek kalori koşullarında yağ depolar. İlerleyen yıllarda beslenmesini düzenleyerek kilo veren bireyler, karbonhidratlara döndüğü gün adipositlerini şişirmeye başlarlar (hipertrofi). Adipositlerin yağ depolama yetisi neredeyse sonsuzdur.
Obezite hastalığı sık sık ve yüksek oranlarda kalorili beslenme düzeniyle yaşayan, fiziksel olarak etkinliğin ya da egzersiz yapmanın az olduğu kişilerde görülmektedir. Bunun dışında genetik olarak yatkın olma, hormonal bozukluklar, psikolojik sorunlar ve akabinde kullanılan antipsikotik ilaçlar da obeziteyi tetikleyen sebepler arasındadır. Halk arasında, obezite hastalığının metabolizma hızının düşüklüğüyle ilişkili olduğu yönünde bir kanı olsa da, bu aslında nadir görülen bir sebeptir.
Çoğunlukla obezite diğer bir deyişle morbid obezite hastalığından muzdarip kişiler vücudunun gerekliliklerini karşılamak için kilosu normal olan kişilerden daha fazla enerji tüketmektedirler. Dolayısıyla obezite hastalığı olan kişilerin bazal metabolizma hızları yükselmiştir. Gelişen teknoloji bireylerin fiziksel olarak bedenlerini kullanma alanını daraltmıştır. Bu da obezite hastalığının artışında yüksek bir etkiye neden olur.
Obezitede riskler
- Ateroskleroz (koroner yetmezliği, felçler)
- Depresyon ve
- Derin ven trombozu
- Dilate kardiyomyopati
- Diabetes mellitus (tip 2, %80-90)
- Doğumsal anomalili bebekler
- Düzensiz menstrüasyon ve kısırlık
- Eklem patolojileri (alt ekstremitelerde osteoartrit)
- Tromboembolizm
- Erken demans
- Gut
- Hayat süresinde kısalma (erken ölümler)
- Hiperkolesterolemi/hiperlipidemi
- Hipertansiyon
- İri bebekler (makrosomi)
- Kanserler (endometrium, kolon, meme)
- Karaciğer yağlanması
- Kolelityazis
- Komplikasyonlu gebelik ve doğum
- Konjestif kalp yetmezliği
- Libido azalması
- Migren atakları
- Vertebra bozuklukları
Obezite ve ekonomi
Hollanda'da yapılan bir araştırmaya göre obezler ve sigara içenlerin sağlık sistemi açısından daha ekonomik olduğu iddia edilmektedir[]. Sigara içenler ve obezler daha az yaşadığı için kısa dönemde sağlık maliyetleri yüksek olsa da uzun dönemde sağlıklı insanlara göre daha az sağlık maliyeti olduğu sonucu çıkmaktadır. Sigara kullanımı ve obezitenin yol açtığı hastalıkların tedavilerinin ileri yaşlarda ortaya çıkan alzheimer gibi hastalıklara oranla çok düşük maliyetle olması sebep olarak gösterilmektedir. Araştırmaya göre Hollanda sağlık sistemi her obezite kişi başına erken ölüm nedeniyle 50.000 USD (2007) tasarruf etmektedir. Amerika obeziteyle savaşta yıllık 250.000.000 $ para harcamaktadır[].
Obezite engel oranı
Erişkinler için engel oranı klavuzunda yer alan obezite engel oranı, birçok kronik hastalığın başlıca risk faktörlerinden biridir ve sağlık açısından ciddi sorunlara neden olabilir. Obezite, vücutta aşırı yağ birikiminin olduğu bir durumdur ve vücut kitle indeksi (VKİ) ile değerlendirilir.
| Obezite | Oran |
| Ciddi Obezite (Vücut Kitle indeksi 40–50 kg/m2 arasında olanlar) | %20 |
| Morbid Obezite (Vücut Kitle indeksi 50 kg/m2 üstü olanlar) | %30 |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "Obesity and overweight Fact sheet N°311". WHO. Ocak 2015. 30 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2016.
- ^ Kanazawa, M; Yoshiike, N; Osaka, T; Numba, Y; Zimmet, P; Inoue, S (2005). "Criteria and classification of obesity in Japan and Asia-Oceania". World review of nutrition and dietetics. Cilt 94. ss. 1-12. doi:10.1159/000088200. (PMID) 16145245. 5 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2016.
- ^ Haslam DW, James WP (2005). "Obesity". Lancet (Review). 366 (9492). ss. 1197-209. doi:10.1016/S0140-6736(05)67483-1. (PMID) 16198769.
- ^ Obezite (Şişmanlık) Tedavisi ve Sağlıklı Beslenme Önerileri, T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Sağlık Merkezi. 2015, Ankara.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2020.
- ^ Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Şubat 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Şubat 2008.
- ^ "Obezite Engel Oranı". Engelli.com. 28 Temmuz 2023. 28 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2023.
| Sınıflandırma | D |
|---|---|
| Dış kaynaklar |
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Obezite biriken fazla vucut yaginin saglik uzerinde olumsuz bir etkisi olabilecek seviyede cok olmasi nedeniyle olusan tibbi bir durumdur Bir kisinin agirliginin kisinin boyunun karesine bolunmesiyle elde edilen bir olcum olan Vucut kutle indeksinde VKI genel olarak indeksi 25 kg m2 ila 30 kg m2 ve uzeri olanlar obez olarak kabul edilirler Bazi Dogu Asya ulkelerinde ise daha dusuk degerler kullanilmaktadir Obezite ozellikle kalp rahatsizligi tip 2 diyabet obstruktif uyku apnesi belirli kanser turleri ve osteoartrit gibi olasiligini artirir ObeziteEn iyi asiri ve obez olanlari temsil eden siluetler ve bel cevreleriUzmanlikEndokrinoloji 146 kilo 47 BMI ya sahip super obez kategorisinde bir erkek Indirekt olcum yontemleri Bu yontemler klinik arastirmalar disinda genel pratikte kullanimi sinirlidir Vucut toplam su olcumu isaretli su kullanilarak ultrasonografi Bilgisayarli Tomografi CT BT Magnetik Rezonans Goruntuleme MRI Dual foton absorbsiyometresi indirekt yontemler arasindadir Obezitenin belirlenmesinde bircok yontem kullanilmasina ragmen pratik oldugu icin sik kullanilan en gecerli yontemler beden kitle indeksi BKI hesaplanmasi bel ve kalca cevresi olcumudur Siniflama ABD de yillara ve eyaletlere gore obez insanlarin yuzdesindeki artis 1985 2008 Dunya Saglik Orgutu tarafindan belirlenmis siniflamaya gore 18 5 altinda BMI Az kilolu 18 5 24 9 Normal Kilo 25 0 29 9 Fazla Kilo 30 0 39 9 Obez 40 5 in uzeri Morbid ciddi 50 ve ustu Super obez olarak belirlenmistir Obezitenin degerlendirilmesinde yapilan olcumlerde bel kalca oraninin erkeklerde 1 in altinda kadinlarda ise 0 85 in altinda olmasi gerekir Bel cevresi olcumleri obezite tanisi icin oldukca pratik bir yontemdir Bu dogrultuda erkeklerin bel cevresinin 102 cm den kadinlarin ise 88 cm den buyuk olmasi sismanligin gostergesi olarak metabolik sendrom riskidir Beden kitle indeksinin 25 ve uzerinde oldugu durumlarda metabolik sendrom ismi verilen diyabet hipertansiyon ve kolesterol gibi hastalik riskleri obezitenin derecesine gore artmaktadir Yalniz beden kitle indeksini hesaplarken agirlik ve boy baz alindigindan dolayi obezitenin metabolik komplikasyonlari ile baglantili olan yag orani hakkinda yeterli bilgi elde edilememektedir Ayrica BKI hastaligin siddeti hakkinda da bilgi vermez Daha da onemlisi yas cinsiyet ve irklar arasinda da ayrim imkani saglamaz Yag orani hakkinda yeterli bilgi elde edilemediginden dolayi beden kitle indeksine ek olarak bel cevresi de olculmektedir Bel cevresi ve bel kalca orani olcumleri yag dagilimi hakkinda fikir edinmemizi saglar Obez hastalarda bel cevresinin erkeklerde 102 kadinlarda ise 88 cm nin uzerinde olmasi kalp ve damar hastalik riski ile baglantilidir Obezite cerrahisinde tek karar mekanizmasi Beden Kitle Endeksi oldugundan aslinda bu yontemden cok buyuk fayda gorecek cok sayida hasta bu kisitlama nedeniyle sigorta kapsaminda cerrahi tedaviden faydalanamamaktadir Kalitimin etkisiYapilan calismalar sismanlik olusumunda kalitim veya genetik faktorlerin 25 40 oraninda rol oynadigini gostermistir Sisman kisilerin cocuklarinda sisman olmayanlara gore sismanlik gorulmesi 2 3 kat fazladir Anne ve babanin her ikisinin sisman olmasi durumunda cocuklarin 80 inde eriskin yasta sismanlik gelisir Anne veya babadan biri sisman ise 40 Her ikisi normal kilolu ise 10 oraninda Cocukluk caginda 3 10 yas arasi asiri kilolu olan cocuklarin 50 sinde eriskin donemde asiri kilolu olma riski vardir Sismanligin genetik nedenleri uzun yillardan beri arastirilmaktadir Toplumda sik gorulen sismanligi ortaya cikaran bircok genetik bozukluk vardir Fransa ve Almanya da sisman ailelerde yapilan calismalarda 10 numarali kromozomdaki belirli bir alanin sismanliktan sorumlu oldugu ortaya cikarilmistir Bu alandaki genlerin incelenmesi ile sismanliga neden olan genler daha iyi ortaya cikarilabilecektir Bunun yaninda tek gen bozukluguna monogenik bagli sismanliklar da vardir Sismanligin 5 kadari tek gen bozukluguna baglidir TurleriElma tipi vucut yaglanmasi santral obezite Ileride sebep olabilecegi riskler bakimindan obezitenin bunyede olusturdugu yaglanmanin dagilimi cok onem tasimaktadir Govde ve karin bolgesi icinde daha fazla miktarda biriken yaglar kalp hastaliklari hipertansiyon hiperlipidemi ve Tip ll Diabetes Mellitus ile gorulen metabolik sendromlar bakimindan risk ihtimallerini arttirir Bu sekilde bir yag dagilimi gosteren obezite cesidine elma tipi vucut yaglanmasi yani merkezi sismanlik denmektedir Bu vucut tipinde karin bacaklardan cok govde ve karin bolgesinde bir yaglanma sekliyle kendini gosterir Metabolik sendrom bakimindan daha yuksek bir risk grubuna ait bu hastalarda karin etrafinda belirgin govdesel yaglanma soz konusudur Nedenleri0 3 yas donemindeki beslenme cok onemlidir Santral sinir sisteminin gelisimi ile kemik kas islevlerindeki uyum bu donemde gerceklesir Dogumdan hemen sonraki ilk 60 dakika icinde baslanmasi gereken emzirmenin en az 6 ay surdurulmesi gerekir Bebekler biberon ya da benzeri araclar kullanilmadan dogrudan emzirilmelidir Yasaminin ilk yilini anne sutuyle beslenerek geciren cocuklarin kazanimlari annelerinkinden onlarca kat fazladir Ilk yaslarindan baslayarak asiri kalori yuklenen cocuklarda yag fazlasinin depolanmasi icin adiposit sayisinda yogun bir artis hiperplazi olur Sayisi artan adipositler yasam boyu oldugu yerde bekler yuksek kalori kosullarinda yag depolar Ilerleyen yillarda beslenmesini duzenleyerek kilo veren bireyler karbonhidratlara dondugu gun adipositlerini sisirmeye baslarlar hipertrofi Adipositlerin yag depolama yetisi neredeyse sonsuzdur Obezite hastaligi sik sik ve yuksek oranlarda kalorili beslenme duzeniyle yasayan fiziksel olarak etkinligin ya da egzersiz yapmanin az oldugu kisilerde gorulmektedir Bunun disinda genetik olarak yatkin olma hormonal bozukluklar psikolojik sorunlar ve akabinde kullanilan antipsikotik ilaclar da obeziteyi tetikleyen sebepler arasindadir Halk arasinda obezite hastaliginin metabolizma hizinin dusukluguyle iliskili oldugu yonunde bir kani olsa da bu aslinda nadir gorulen bir sebeptir Cogunlukla obezite diger bir deyisle morbid obezite hastaligindan muzdarip kisiler vucudunun gerekliliklerini karsilamak icin kilosu normal olan kisilerden daha fazla enerji tuketmektedirler Dolayisiyla obezite hastaligi olan kisilerin bazal metabolizma hizlari yukselmistir Gelisen teknoloji bireylerin fiziksel olarak bedenlerini kullanma alanini daraltmistir Bu da obezite hastaliginin artisinda yuksek bir etkiye neden olur Obezitede risklerAteroskleroz koroner yetmezligi felcler Depresyon ve Derin ven trombozu Dilate kardiyomyopati Diabetes mellitus tip 2 80 90 Dogumsal anomalili bebekler Duzensiz menstruasyon ve kisirlik Eklem patolojileri alt ekstremitelerde osteoartrit Tromboembolizm Erken demans Gut Hayat suresinde kisalma erken olumler Hiperkolesterolemi hiperlipidemi Hipertansiyon Iri bebekler makrosomi Kanserler endometrium kolon meme Karaciger yaglanmasi Kolelityazis Komplikasyonlu gebelik ve dogum Konjestif kalp yetmezligi Libido azalmasi Migren ataklari Vertebra bozukluklariObezite ve ekonomiHollanda da yapilan bir arastirmaya gore obezler ve sigara icenlerin saglik sistemi acisindan daha ekonomik oldugu iddia edilmektedir kaynak belirtilmeli Sigara icenler ve obezler daha az yasadigi icin kisa donemde saglik maliyetleri yuksek olsa da uzun donemde saglikli insanlara gore daha az saglik maliyeti oldugu sonucu cikmaktadir Sigara kullanimi ve obezitenin yol actigi hastaliklarin tedavilerinin ileri yaslarda ortaya cikan alzheimer gibi hastaliklara oranla cok dusuk maliyetle olmasi sebep olarak gosterilmektedir Arastirmaya gore Hollanda saglik sistemi her obezite kisi basina erken olum nedeniyle 50 000 USD 2007 tasarruf etmektedir Amerika obeziteyle savasta yillik 250 000 000 para harcamaktadir kaynak belirtilmeli Obezite engel oraniEriskinler icin engel orani klavuzunda yer alan obezite engel orani bircok kronik hastaligin baslica risk faktorlerinden biridir ve saglik acisindan ciddi sorunlara neden olabilir Obezite vucutta asiri yag birikiminin oldugu bir durumdur ve vucut kitle indeksi VKI ile degerlendirilir Obezite OranCiddi Obezite Vucut Kitle indeksi 40 50 kg m2 arasinda olanlar 20Morbid Obezite Vucut Kitle indeksi 50 kg m2 ustu olanlar 30Ayrica bakinizZayiflama Kilo kontrolu diyet ROHHADKaynakca a b Obesity and overweight Fact sheet N 311 WHO Ocak 2015 30 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2016 Kanazawa M Yoshiike N Osaka T Numba Y Zimmet P Inoue S 2005 Criteria and classification of obesity in Japan and Asia Oceania World review of nutrition and dietetics Cilt 94 ss 1 12 doi 10 1159 000088200 PMID 16145245 5 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2016 Haslam DW James WP 2005 Obesity Lancet Review 366 9492 ss 1197 209 doi 10 1016 S0140 6736 05 67483 1 PMID 16198769 Obezite Sismanlik Tedavisi ve Saglikli Beslenme Onerileri T C Gida Tarim ve Hayvancilik Bakanligi Destek Hizmetleri Dairesi Baskanligi Saglik Merkezi 2015 Ankara ISBN 978 605 4672 74 5 a b Arsivlenmis kopya 29 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2020 Kumar V Abbas AK Aster JC Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease 9th edt Elsevier Saunders Philadelphia 2015 Arsivlenmis kopya 8 Subat 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Subat 2008 Obezite Engel Orani Engelli com 28 Temmuz 2023 28 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2023 SiniflandirmaDICD 10 E 1 ICD 9 CM 278OMIM 601665MeSH D009765DiseasesDB 9099Dis kaynaklarMedlinePlus 007297eMedicine med 1653