Tip 2 diabetes mellitus önceki adıyla insüline bağımlı olmayan diyabet (NIDDM) veya erişkin dönemde ortaya çıkan diyabet – , insülin direnci ve buna bağlı insülin eksikliği bağlamında yüksek kan şekeri ile karakterize edilen bir . Bu, pankreastaki yok oluşundan kaynaklanan kesin bir insülin eksikliği bulunan tip 1 diyabetin tam tersine bir durumdur. Klasik semptomlar arasında , sık idrara çıkma ve sürekli açlık bulunmaktadır. Diyabet vakalarının %90’ı tip 2 diyabetten oluşurken tip 1 diyabet ile gestasyonel diyabet, geri kalan %10’unu oluşturur. Genetik olarak obeziteye yatkın olan insanlarda tip 2 diyabetin ana sebebinin obezite olduğu düşünülmektedir.
Tip 2 diabetes mellitus | |
---|---|
![]() | |
Universal blue circle symbol for diabetes. | |
Uzmanlık | Aile hekimliği, Endokrinoloji ![]() |
Tip 2 diyabet, ilk başta egzersizin artırılmasıyla ve ile kontrol edilir. Eğer kan şekeri seviyeleri, bu yöntemlerle yeterince düşürülemezse metformin veya insülin gibi ilaçlara ihtiyaç duyulabilir. İnsülin kullananların düzenli olarak kan şekeri]] seviyelerini kontrol etmesi gerekmektedir.
Diyabet oranı, son 50 yılda obeziteyle paralel olarak önemli boyutta artış göstermiştir. 1985 yılında 30 milyon diyabet hastası mevcutken 2010 yılı itibarıyla bu rakam, 285 milyonu bulmuştur. Kalp hastalığı ve felç, görme bozukluğuna sebep olan diyabetik retinopati, diyaliz ihtiyacı doğurabilecek böbrek yetmezliği, uzuvlarda ampütasyonlara yol açabilecek dolaşım bozuklukları, yüksek kan şekerinden kaynaklanan uzun vadeli komplikasyonlar arasındadır. Bir tip 1 diyabet özelliği olan akut ketoasidoz, yaygın değildir. Ancak meydana gelebilir.
Belirtiler ve Semptomlar
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh5THpJNEwwMWhhVzVmYzNsdGNIUnZiWE5mYjJaZlpHbGhZbVYwWlhNdWNHNW5Mek0xTUhCNExVMWhhVzVmYzNsdGNIUnZiWE5mYjJaZlpHbGhZbVYwWlhNdWNHNW4ucG5n.png)
Klasik diyabet semptomları arasında poliüri (sık idrara çıkma), (aşırı susama),polifaji (sürekli açlık) ve kilo kaybı bulunmaktadır., , periferik nöropati, tekrarlayan ve , genellikle teşhis koyulurken belirgin olan diğer semptomlar arasındadır. Ancak çoğu insan, ilk birkaç yıl herhangi bir semptom göstermez ve rutin deneylerle tanı koyulur.Tip 2 diyabete sahip olan kişiler, nadiren ve düşük kan basıncı ile ilişkili çok yüksek bir kan şekeri durumu olan görebilir.
Komplikasyonlar
Tip 2 diyabet, tipik olarak beklenen yaşam süresinde on yıllık bir kısalmayla ilişkilendirilen kronik bir hastalıktır. Bunun sebebi, kısmen ve felç dahil iki ila dört kata kadar artan kardiyovasküler hastalık riski, alt uzuv 20 kata kadar artış ve artan hastaneye yatırılma oranlarıdır. Tip 2 diyabet, gelişmiş ülkelerde ve artışla diğer yerlerde travma dışı körlük ve böbrek yetmezliğinin en büyük sebebidir. Ayrıca Alzheimer hastalığı ve gibi hastalık süreçleri yoluyla algısal bozukluk ve bunama artışıyla bağdaştırılmıştır. Diğer komplikasyonlar arasında , cinsel işlev bozukluğu ve sık sık tekrarlanan enfeksiyonlar bulunmaktadır.
Sebep
Tip 2 diyabet gelişimi, yaşam tarzı ve genetik faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklanır. Diyet ve obezite gibi bazı sebepler, şahsen kontrol altına alınabilirken artan yaş, cinsiyet ve genetik gibi sebepler kontrol altına alınamaz. Uyku eksikliği de tip 2 diyabetle ilişkilendirilmiştir. Bunun, metabolizma üzerindeki etkisinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Değiştirilmiş DNA metilasyonuna ait olan bir mekanizmayla fetüs gelişimi sırasında annenin beslenme durumu da rol oynayabilir.
Yaşam Tarzı
Otuzun üzerinde vücut kitle endeksi ile tanımlanan obezite, fiziksel aktivite eksikliği, yetersiz beslenme, stres ve kentleşme, tip 2 diyabet gelişiminde önemli olduğu bilinen yaşam tarzı faktörlerindendir. Vücuttaki aşırı yağ, Çin ve Japon nesillerindeki vakaların %30’uyla, Avrupa ve Afrikalı nesillerdeki vakaların %60-80’iyle ve Amerika yerlileri ve Pasifik Adalı nesillerdeki vakaların %100’üyle bağdaştırılmaktadır. Obez olmayanların genellikle yüksektir.
Ayrıca diyet faktörleri de tip 2 diyabet riskini etkilemektedir. Şekerle tatlandırılan içeceklerin aşırı tüketimi, risk artışıyla bağdaştırılmaktadır. Diyetteki yağ türleri de önemlidir ve ile riski artırırken ve riski azaltır. tüketiminin çok olması da riski artırmakta rol oynamaktadır. Vakaların %7’sinin sebebinin, egzersiz eksikliği olduğu düşünülmektedir.
Genetik
Çoğu diyabet vakası, tip 2 diyabete sebep olma olasılığını artırma yönünde her birinin küçük katkıları olan birçok geni kapsar. birinde diyabet olduğunda diğer ikizin de diyabete sahip olma ihtimali %90 iken tek yumurta ikizi olmayan kardeşlerdeki ihtimal, %25-50 arasıdır. 2011 itibarıyla tip 2 diyabet riskini artıran 36’dan fazla gen bulunmuştur. Yine de bu genlerin tümü, bu hastalığın toplam kalıtsal unsurlarının yalnızca %10’unu oluşturur.Örneğin aleli, diyabet riskini 1.5 kat artırır ve ortak genetik değişkenler arasındaki en büyük risktir. Diyabetle bağlantılı çoğu gen, beta hücre işlevleriyle alakalıdır.
Tek bir gendeki bir anormallikten kaynaklanan bazı nadir diyabet vakaları mevcuttur (monojen diyabet şekilleri veya ("diğer özel diyabet türleri") olarak da bilinir). Bunlar arasında diğerlerinin yanı sıra (MODY), Donohue sendromu ve vardır. Gençlerde erişkin tipi diyabet, genç nüfustaki toplam diyabet vakalarının %1-5’ini oluşturur.
Tıbbi durumlar
Diyabete yatkınlığa sebep olabilecek bazı ilaçlar ve diğer sağlık sorunları mevcuttur., , , ve statinler, bu ilaçlar arasındadır. Daha önce gestasyonel diyabet geçirmiş olanlar, daha büyük tip 2 diyabet riskine sahiptir. Diğer bağlantılı sağlık sorunları arasında akromegali, Cushing sendromu, hipertiroidizm, ve gibi bazı kanserler vardır.Testosteron eksikliği de tip 2 diyabet ile bağlantılıdır.
Patofizyoloji
Tip 2 diyabet, insülin direnci ortamında yetersiz sayıda insülin üretmesinden kaynaklanır. İnsülin direnci, yani hücrelerin normal insülin seviyelerine yeterli yanıtı verememesi, öncelikli olarak kaslarda, ciğerde ve yağ dokusunda meydana gelir. İnsülin, normalde karaciğerdeki glukoz salınımını durdurur. Ancak karaciğer, insülin direnci ortamında kana uygunsuz bir şekilde glukoz salar. İnsülin direncine karşı beta hücre işlev bozukluğu oranı, bireyler arasında değişiklik göstermektedir. Bazı bireylerde ağır insülin direnci bulunup insülin salgılanmasında çok küçük bir bozukluk varken bazılarında hafif insülin direnci ve ağır insülin salgılama sorunu mevcuttur.
Tip 2 diyabet ve insülin direnciyle bağlantılı olan diğer önemli mekanizmalar arasında yağ hücrelerindeki bozulmasında artış, inkretin direnci ve eksikliği, kanda yüksek glukagon seviyeleri, böbrekler tarafından tuz ve suyun tutulmasında artış ve merkezi sinir sistemi tarafından metabolizmanın uygun olmayan şekilde düzenlenmesi vardır. Ancak pankreasa ait olan beta hücreleri tarafından insülin salgılanmasında bir bozulma da gerektiği için insülin direnci olan herkes, şeker hastası olmaz.
Teşhis
Dünya Sağlık Örgütü’nün (hem tip1 hem de tip 2) diyabet tanımı, semptomlarla artan tek glukoz değeri veya diğer bir deyişle aşağıdaki iki durumda değerlerin yükselmesi ile yapılır:
- açlık plazma glukozu ≥ 7.0 mmol/l (126 mg/dl)
- veya
- glukoz tolerans testi ile; oral dozdan iki saat sonra plazma glukozu ≥ 11.1 mmol/l (200 mg/dl)
Tipik semptomlarla bağlantılı olarak 11.1 mmol/l (200 mg/dL) üzerinde rastgele kan şekeri veya %6.5’ten daha büyük de başka bir diyabet teşhisi yöntemidir. Amerikan Diyabet Vakfı (ADA), Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) ve Avrupa Diyabet Araştırmaları Birliği (EASD) temsilcilerinden oluşan uluslararası bir uzman heyeti, 2009 yılında diyabet teşhisi için ≥6.5% HbA1c’lik bir sınırın kullanılmasını önermiştir. Bu öneri, 2010 yılında Amerikan Diyabet Vakfı tarafından benimsenmiştir. Kişi, tipik semptomlara ve >11.1 mmol/l (>200 mg/dl) seviyesinde kan şekerine sahip olmadığı sürece pozitif testler tekrarlanmalıdır.
Diyabet teşhisi için sınırlar, glukoz tolerans testlerinin sonuçları, açlık glukozu veya HbA1c ve retinal sorunlar gibi komplikasyonlar arasındaki ilişkiye dayalıdır. İnsanlar için daha kolay olduklarından dolayı glukoz tolerans testi yerine açlık veya rastgele kan şekeri tercih edilmektedir. HbA1c, aç kalınmasını gerektirmez ve sonuçlar daha istikrarlıdır, ancak test, kan glukozu ölçümünden daha maliyetlidir. ABD’deki diyabet hastalarının %20’sinin bu hastalığa sahip olduğunun farkında olmadığı tahmin edilmektedir.
Tip 2 diyabet, insülin direnci ve buna bağlı insülin eksikliği nedeniyle yüksek kan glukozu ile karakterize edilir. Bu, hamilelikle bağdaştırılan yeni bir yüksek kan şekeri başlangıcı olan gestasyonel diyabet ve pankreastaki yok oluşundan kaynaklanan kesin bir insülin eksikliği bulunan tip 1 diyabetin tam tersine bir durumdur. Tip 1 ve tip 2 diyabet, ortaya çıkan durumlara dayalı olarak birbirinden ayırt edilebilir. Teşhiste şüphe varsa tip 1 diyabet için antikor testi, tip 2 diyabet içinse seviyelerinin doğrulanması çözüm sağlayabilir.
Tarama Testi
Büyük kuruluşların hiçbiri, diyabet için evrensel bir tarama testi önermemektedir, çünkü böyle bir programın, sonuçları geliştireceğine dair bir kanıt yoktur. Tarama testi, tarafından kan basıncı 135/80 mmHg’den büyük olan ve semptom göstermeyen yetişkinler için önerilmektedir. Kan basıncı daha az olanlar için yeterli kanıt olmadığından dolayı tarama testinin lehine veya aleyhine bir öneride bulunulamaz.Dünya Sağlık Örgütü, yalnızca yüksek riskli gruplarda testin yapılmasını önermektedir. 45 yaşın üzerindekiler, diyabetli olanlar, Hispanik, Afrikalı Amerikalı ve Amerikan yerlileri gibi bazı etnik gruplar, gestasyonel diyabet geçmişi olanlar, polikistik over sendromu olanlar, aşırı kilolular ve ilişkili rahatsızlıkları olanlar, ABD’deki yüksek risk grupları arasındadır.
Korunma
Tip 2 diyabetin başlangıcı, doğru beslenme ve düzenli egzersizle önlenebilir veya geciktirilebilir. Hareketli bir yaşam tarzı, riski yarıya indirebilir. Egzersiz, kişinin ilk kilosu veya kilo kaybettikten sonraki kilosundan bağımsız olarak fayda gösterir. Ancak tek başına diyet değişikliklerinin faydalarının, yeşil yapraklı sebzelerin bulunduğu ve şekerli içecek tüketiminin azaltıldığı diyetlerle sınırlı olduğu görülmüştür. bulunanlarda diyet ve egzersiz, tek başına veya metformin veya ile birlikte diyabet riskini azaltabilir. Yaşam tarzında yapılan değişiklikler, metforminden daha etkindir.
Kontrol
Tip 2 diyabetin kontrol altına alınması, yaşam tarzı değişiklikleri, kalp ve damar hastalıkları riskine yol açan etkenlerin azaltılması ve kan glukoz seviyelerinin normal aralıkta tutulması ile mümkün olmaktadır. İngiliz , 2008 yılında tip 2 diyabet teşhisi yeni konulan kişilerin, kan glukozunu kendi kendilerine takip etmesini önermiştir, ancak çok dozlu insülin kullanmayanların kendi kan glukozunu takip etmesinin faydalı olduğu kuşkuludur.Hipertansiyon, ve gibi diğer kardiyovasküler risk faktörlerinin yönetimi, kişinin ortalama ömür uzunluğunu artırır. Standart kan basınıcı tedavisi (140-160/85-100 mmHg’den düşük), aşırı kan basıncı tedavisinin (130/80 mmHg’den düşük) aksine felç riskini hafif azaltmaktadır ama genel olarak ölüm riski üzerinde herhangi bir etkisi yoktur.
Standart kan şekeri azaltmanın (HbA1C of 7-7.9%) aksine aşırı kan şekeri azaltmanın (HbA1C<6%), ölüm oranı üzerinde bir değişikliğe sebep olduğu görülmemiştir. Tedavinin hedefi, %7’den az bir HbA1C veya 6.7 mmol/L’den (120 mg/dL) az bir açlık glukozudur. Ancak bu hedefler, doktor tavsiyesi alındıktan sonra hipoglisemi ve ortalama ömür süresi riskleri değerlendirilerek değiştirilebilir. Tip 2 diyabetli tüm kişilerin düzenli olarak muayenesinden geçmesi önerilir.
Yaşam Tarzı
Doğru bir diyet ve egzersiz, diyabet için yapılması gereken şeylerin temelini oluşturur ve egzersiz miktarı artırıldığında daha iyi sonuçlar elde edilir., HbA1C’de düşüş sağlar ve insülin hassasiyetini geliştirir. de faydalıdır ve en etkili yöntem, her iki egzersiz türünün birlikte yapılması olabilir. Kilo kaybı sağlayan bir önemlidir. Bunu başarmaya yarayan en iyi diyet tipi tartışmalıyken bir kan şekeri kontrolünü geliştirdiği bulunmuştur. Kültürel açıdan uygun eğitim, tip 2 diyabetli kişilerin en az altı aya kadar kan şekeri seviyelerini kontrol altına almalarına yardımcı olabilir. Hafif diyabetli kişilerin yaşam tarzındaki değişiklikler, altı hafta içinde kan şekerinde ilerleme kaydetmezse ilaç tedavisi düşünülmelidir.
İlaç Tedavisi
Birkaç antidiyabetik ilaç sınıfı mevcuttur. Ölüm oranını azalttığına dair bazı delillerin mevcudiyeti nedeniyle genellikle başlangıç tedavisi olarak Metformin önerilir. Metformin yeterli değilse farklı bir sınıftan ikinci bir oral ajan kullanılabilir. Diğer ilaç sınıfları arasında sülfonilüreler, , , , ve bulunmaktadır. Ciddi böbrek veya karaciğer sorunları olan hastalarda metformin kullanılmamalıdır.İnsülin enjeksiyonları, oral ilaçlara eklenebilir veya tek başına kullanılabilir.
Çoğu insan, ilk başlarda ihtiyaç duymaz. Kullanıldığında, genellikle oral ilaçların da devam ettirilmesiyle geceleri uzun etkili bir formülasyon eklenir. Bunun ardından (kan şekeri seviyeleri iyi kontrol edilerek) etkili olacak şekilde doz artışı uygulanır. Geceleri uygulanan insülin yetersiz hale geldiğinde günde iki defa insülin uygulanması, daha iyi kontrol sağlayabilir. Uzun süreli insülinler olan ve , nötral protamin Hagedorn çok daha iyi olmadığı görülmektedir. Ancak çok daha pahalı oldukları için 2010 itibarıyla uygun maliyetli olmaktan çıkmışlardır. Genellikle hamilelerde tercih edilen tedavi yöntemi, insülindir.
Ameliyat
Obez olanlarda , diyabet tedavisinde etkili bir önlemdir. Çoğu insan, ameliyat sonrasında ilaçsız veya çok az ilaçla normal kan şekeri seviyesini koruyabilmektedir ve uzun vadede ölüm oranı azalmaktadır. Ancak ameliyat kaynaklı olarak kısa vadede %1’den düşük bir ölüm tehlikesi mevcuttur. Ameliyatın uygun olduğu vücut kitle indeksi sınırları, henüz net değildir. Ancak ağırlık ve kan şekerini kontrol altına alamayanlar için bu seçenek, önerilmemektedir.
Epidemiyoloji
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTltTDJZMUwwUnBZV0psZEdWelgzZHZjbXhrWDIxaGNGOHRYekl3TURBdWMzWm5MekkxTUhCNExVUnBZV0psZEdWelgzZHZjbXhrWDIxaGNGOHRYekl3TURBdWMzWm5MbkJ1Wnc9PS5wbmc=.png)
no data ≤ 7.5 7.5–15 15–22.5 22.5–30 30–37.5 37.5–45 | 45–52.5 52.5–60 60–67.5 67.5–75 75–82.5 ≥ 82.5 |
2010 yılı itibarıyla dünyada 285 milyon insanın tip 2 diyabete sahip olduğu ve bu rakamın, tüm diyabet vakalarının %90’ını oluşturduğu tahmin edilmektedir. Bu rakam, dünya yetişkin nüfusunun %6’sına eşittir. Diyabet, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde yaygındır. Ancak azgelişmiş ülkelerde yaygın değildir.
Kadınlar ve , , ile Amerika Yerlilerigibi bazı etnik gruplar, daha büyük risk altındadır. Bu durum, bazı etnik gruplarda karşı artan hassasiyetten kaynaklanıyor olabilir. Aslen bir yetişkin hastalığı olarak görülen tip 2 diyabet, oranlarının artışıyla paralel olarak çocuklarda da artış göstermiştir. Tip 2 diyabet, artık ABD’deki ergenlik çağındaki çocuklarda, tip 1 diyabet kadar sık teşhis edilmektedir.
Diyabet oranlarının, 1985 yılında 30 milyon olduğu, 1995 yılında 135 milyona yükseldiği, 2005 yılında ise 217 milyona ulaştığı tahmin edilmektedir. Bu artışın, başlıca küresel popülasyonun yaşlanmasından, egzersizin azalışından ve obezite oranlarının artışından kaynaklandığına inanılmaktadır. 2000 yılı itibarıyla en çok diyabet hastasına sahip beş ülke; 31.7 milyonla Hindistan, 20.8 milyonla Çin, 17.7 milyonla ABD, 8.4 milyonla Endonezya ve 6.8 milyonla Japonya olmuştur.Dünya Sağlık Örgütü tarafından küresel bir salgın olarak görülmektedir.
Tarih
Diyabet, 1500 MÖ 1500 , “idrarın çok fazla boşaltılması”ndan bahseden Mısırlı bir el yazmasıyla tarif edilen ilk hastalıklardan biridir. Tarif edilen ilk vakaların, tip 1 diyabet olduğuna inanılmaktadır. Aynı dönemin Hint hekimleri, hastalığı tanımlamış ve idrarın, karıncaları çektiğini belirterek “madhumeha,” yani “ballı idrar” adını vermiştir. “Diyabet” ya da “aradan geçme” tabiri, ilk olarak MÖ 230 yılında Yunan tarafından kullanılmıştır. Hastalığa, Roma İmparatorluğu döneminde nadiren rastlanan bir hastalıktı ve Galen, kariyeri boyunca yalnızca iki vakaya şahit olduğunu belirtmiştir.
Tip 1 ve tip 2 diyabet, ilk defa M.S. 400-500 civarında Hint hekimler Sushruta ve Charaka tarafından birbirinden ayrı durumlar olarak tanımlanmıştır ve tip 1, gençlik ile, tip 2 ise fazla kilolu olmakla bağdaştırılmıştır. "Baldan" anlamına gelen "mellitus" terimi, yine sık idrara çıkmakla bağdaştırılan diabetes insipidus ile karıştırılmaması için 1700’lerin sonlarında, Britanyalı John Rolle tarafından eklenmiştir. Kanadalı Frederick Banting ile ’in 1921 ve 1922 yıllarında insülini keşfettiği döneme kadar etkin bir tedavi yoktu. Bunun ardından 1940’lı yıllarda uzun süreli etkiye sahip olan NPH insülin geliştirilmiştir.
Kaynakça
- ^ . International Diabetes Federation. 17 Mart 2006. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
- ^ a b Kumar, Vinay; Fausto, Nelson; Abbas, Abul K.; Cotran, Ramzi S. ; Robbins, Stanley L. (2005). Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease (7. bas.). Philadelphia, Pa.: Saunders. ss. 1194-1195. ISBN .
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o Shoback, edited by David G. Gardner, Dolores (2011). Greenspan's basic & clinical endocrinology (9. bas.). New York: McGraw-Hill Medical. ss. Chapter 17. ISBN .
- ^ Fasanmade, OA (Haziran 2008). "Diabetic ketoacidosis: diagnosis and management". African journal of medicine and medical sciences. 37 (2). ss. 99-105. (PMID) 18939392.
- ^ a b c d e f g h i j k l m Vijan, S (2 Mart 2010). "Type 2 diabetes". Annals of internal medicine. 152 (5). ss. ITC31-15; quiz ITC316. doi:10.1059/0003-4819-152-5-201003020-01003. (PMID) 20194231.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q Williams textbook of endocrinology (12. bas.). Philadelphia: Elsevier/Saunders. 2011. ss. 1371-1435. ISBN .
- ^ a b c d e f g h i j k l m Ripsin CM, Kang H, Urban RJ (Ocak 2009). "Management of blood glucose in type 2 diabetes mellitus". Am Fam Physician. 79 (1). ss. 29-36. (PMID) 19145963.
- ^ Pasquier, F (Ekim 2010). "Diabetes and cognitive impairment: how to evaluate the cognitive status?". Diabetes & metabolism. Cilt 36 Suppl 3. ss. S100-5. doi:10.1016/S1262-3636(10)70475-4. (PMID) 21211730.
- ^ a b Risérus U, , Hu FB (Ocak 2009). "Dietary fats and prevention of type 2 diabetes". Progress in Lipid Research. 48 (1). ss. 44-51. doi:10.1016/j.plipres.2008.10.002. (PMC) 2654180 $2. (PMID) 19032965.
- ^ a b Touma, C (Ağustos 2011). "Does lack of sleep cause diabetes?". Cleveland Clinic journal of medicine. 78 (8). ss. 549-58. doi:10.3949/ccjm.78a.10165. (PMID) 21807927.
- ^ Christian, P (Mart 2010). "Maternal micronutrient deficiency, fetal development, and the risk of chronic disease". The Journal of nutrition. 140 (3). ss. 437-45. doi:10.3945/jn.109.116327. (PMID) 20071652.
- ^ a b Malik, VS (23 Mart 2010). "Sugar Sweetened Beverages, Obesity, Type 2 Diabetes and Cardiovascular Disease risk". Circulation. 121 (11). ss. 1356-64. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.109.876185. (PMC) 2862465 $2. (PMID) 20308626.
- ^ Malik, VS (Kasım 2010). "Sugar-Sweetened Beverages and Risk of Metabolic Syndrome and Type 2 Diabetes: A meta-analysis". Diabetes Care. 33 (11). ss. 2477-83. doi:10.2337/dc10-1079. (PMC) 2963518 $2. (PMID) 20693348.
- ^ Hu, EA (15 Mart 2012). "White rice consumption and risk of type 2 diabetes: meta-analysis and systematic review". BMJ (Clinical research ed.). Cilt 344. ss. e1454. doi:10.1136/bmj.e1454. (PMC) 3307808 $2. (PMID) 22422870.
- ^ Lee, I-Min (1 Temmuz 2012). "Effect of physical inactivity on major non-communicable diseases worldwide: an analysis of burden of disease and life expectancy". The Lancet. doi:10.1016/S0140-6736(12)61031-9.
- ^ Herder, C (Haziran 2011). "Genetics of type 2 diabetes: pathophysiologic and clinical relevance". European journal of clinical investigation. 41 (6). ss. 679-92. doi:10.1111/j.1365-2362.2010.02454.x. (PMID) 21198561.
- ^ . National Diabetes Information Clearinghouse (NDIC). National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases, NIH. 4 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2008.
- ^ a b Bethel, edited by Mark N. Feinglos, M. Angelyn (2008). Type 2 diabetes mellitus : an evidence-based approach to practical management. Totowa, NJ: Humana Press. s. 462. ISBN . 15 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2014.
- ^ Izzedine, H (Kasım 2005). "Drug-induced diabetes mellitus". Expert opinion on drug safety. 4 (6). ss. 1097-109. doi:10.1517/14740338.4.6.1097. (PMID) 16255667.
- ^ Sampson, UK (Haziran 2011). "Are statins diabetogenic?". Current opinion in cardiology. 26 (4). ss. 342-7. doi:10.1097/HCO.0b013e3283470359. (PMC) 3341610 $2. (PMID) 21499090.
- ^ Saad F, Gooren L (Mart 2009). "The role of testosterone in the metabolic syndrome: a review". The Journal of Steroid Biochemistry and Molecular Biology. 114 (1–2). ss. 40-3. doi:10.1016/j.jsbmb.2008.12.022. (PMID) 19444934.
- ^ Farrell JB, Deshmukh A, Baghaie AA (2008). "Low testosterone and the association with type 2 diabetes". The Diabetes Educator. 34 (5). ss. 799-806. doi:10.1177/0145721708323100. (PMID) 18832284.
- ^ Diabetes mellitus a guide to patient care. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. 2007. s. 15. ISBN . 16 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2014.
- ^ World Health Organization. "Definition, diagnosis and classification of diabetes mellitus and its complications: Report of a WHO Consultation. Part 1. Diagnosis and classification of diabetes mellitus". 26 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mayıs 2007.
- ^ American Diabetes, Association (Ocak 2010). "Diagnosis and classification of diabetes mellitus". Diabetes Care. 33 Suppl 1 (Supplement_1). ss. S62-9. doi:10.2337/dc10-S062. (PMC) 2797383 $2. (PMID) 20042775.
- ^ a b International Expert, Committee (Temmuz 2009). "International Expert Committee report on the role of the A1C assay in the diagnosis of diabetes". Diabetes Care. 32 (7). ss. 1327-34. doi:10.2337/dc09-9033. (PMC) 2699715 $2. (PMID) 19502545.
- ^ American Diabetes, Association (Ocak 2012). "Diagnosis and classification of diabetes mellitus". Diabetes Care. Cilt 35 Suppl 1. ss. S64-71. doi:10.2337/dc12-s064. (PMID) 22187472.
- ^ Diabetes mellitus a guide to patient care. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. 2007. s. 201. ISBN . 16 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2014.
- ^ a b Valdez R (2009). "Detecting Undiagnosed Type 2 Diabetes: Family History as a Risk Factor and Screening Tool". J Diabetes Sci Technol. 3 (4). ss. 722-6. (PMC) 2769984 $2. (PMID) 20144319.
- ^ a b . U.S. Preventive Services Task Force. 2008. 13 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Raina Elley C, Kenealy T (Aralık 2008). "Lifestyle interventions reduced the long-term risk of diabetes in adults with impaired glucose tolerance". Evid Based Med. 13 (6). s. 173. doi:10.1136/ebm.13.6.173. (PMID) 19043031.
- ^ Orozco LJ, Buchleitner AM, Gimenez-Perez G, Roqué I Figuls M, Richter B, Mauricio D (2008). Mauricio, Didac (Ed.). "Exercise or exercise and diet for preventing type 2 diabetes mellitus". Cochrane Database Syst Rev, 3. ss. CD003054. doi:10.1002/14651858.CD003054.pub3. (PMID) 18646086.
- ^ O'Gorman, DJ (Eylül 2011). "Exercise and the treatment of diabetes and obesity". The Medical clinics of North America. 95 (5). ss. 953-69. doi:10.1016/j.mcna.2011.06.007. (PMID) 21855702.
- ^ Nield L, Summerbell CD, Hooper L, Whittaker V, Moore H (2008). Nield, Lucie (Ed.). "Dietary advice for the prevention of type 2 diabetes mellitus in adults". Cochrane Database Syst Rev, 3. ss. CD005102. doi:10.1002/14651858.CD005102.pub2. (PMID) 18646120.
- ^ Carter, P (18 Ağustos 2010). "Fruit and vegetable intake and incidence of type 2 diabetes mellitus: systematic review and meta-analysis". BMJ (Clinical research ed.). Cilt 341. ss. c4229. doi:10.1136/bmj.c4229. (PMC) 2924474 $2. (PMID) 20724400.
- ^ Santaguida PL, Balion C, Hunt D; ve diğerleri. (Ağustos 2005). (PDF). Evid Rep Technol Assess (Summ), 128. ss. 1-11. (PMID) 16194123. 10 Eylül 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2014.
- ^ "Clinical Guideline:The management of type 2 diabetes (update)". 16 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2014.
- ^ Farmer, AJ (27 Şubat 2012). "Meta-analysis of individual patient data in randomised trials of self monitoring of blood glucose in people with non-insulin treated type 2 diabetes". BMJ (Clinical research ed.). Cilt 344. ss. e486. (PMID) 22371867.
- ^ McBrien, K (6 Ağustos 2012). "Intensive and Standard Blood Pressure Targets in Patients With Type 2 Diabetes Mellitus: Systematic Review and Meta-analysis". Archives of internal medicine. ss. 1-8. (PMID) 22868819.
- ^ Boussageon, R (26 Temmuz 2011). "Effect of intensive glucose lowering treatment on all cause mortality, cardiovascular death, and microvascular events in type 2 diabetes: meta-analysis of randomised controlled trials". BMJ (Clinical research ed.). Cilt 343. ss. d4169. doi:10.1136/bmj.d4169. (PMC) 3144314 $2. (PMID) 21791495.
- ^ Webster, MW (Temmuz 2011). "Clinical practice and implications of recent diabetes trials". Current opinion in cardiology. 26 (4). ss. 288-93. doi:10.1097/HCO.0b013e328347b139. (PMID) 21577100.
- ^ a b c Zanuso S, Jimenez A, Pugliese G, Corigliano G, Balducci S (Mart 2010). "Exercise for the management of type 2 diabetes: a review of the evidence". Acta Diabetol. 47 (1). ss. 15-22. doi:10.1007/s00592-009-0126-3. (PMID) 19495557.
- ^ a b Davis N, Forbes B, Wylie-Rosett J (Haziran 2009). "Nutritional strategies in type 2 diabetes mellitus". Mt. Sinai J. Med. 76 (3). ss. 257-68. doi:10.1002/msj.20118. (PMID) 19421969.
- ^ Thomas D, Elliott EJ (2009). Thomas, Diana (Ed.). "Low glycaemic index, or low glycaemic load, diets for diabetes mellitus". Cochrane Database Syst Rev, 1. ss. CD006296. doi:10.1002/14651858.CD006296.pub2. (PMID) 19160276.
- ^ Hawthorne, K.; Robles, Y.; Cannings-John, R.; Edwards, A. G. K.; Robles, Yolanda (2008). Robles, Yolanda (Ed.). "Culturally appropriate health education for Type 2 diabetes mellitus in ethnic minority groups". Cochrane Database Syst Rev, 3. ss. CD006424. doi:10.1002/14651858.CD006424.pub2. (PMID) 18646153. CD006424.
- ^ Qaseem, A (7 Şubat 2012). "Oral pharmacologic treatment of type 2 diabetes mellitus: a clinical practice guideline from the American College of Physicians". Annals of internal medicine. 156 (3). ss. 218-31. doi:10.1059/0003-4819-156-3-201202070-00011. (PMID) 22312141.
- ^ American Diabetes, Association (Ocak 2012). "Standards of medical care in diabetes--2012". Diabetes Care. Cilt 35 Suppl 1. ss. S11-63. doi:10.2337/dc12-s011. (PMID) 22187469.
- ^ Waugh, N (Temmuz 2010). "Newer agents for blood glucose control in type 2 diabetes: systematic review and economic evaluation". Health technology assessment (Winchester, England). 14 (36). ss. 1-248. doi:10.3310/hta14360. (PMID) 20646668.
- ^ Picot, J (Eylül 2009). "The clinical effectiveness and cost-effectiveness of bariatric (weight loss) surgery for obesity: a systematic review and economic evaluation". Health technology assessment (Winchester, England). 13 (41). ss. 1-190, 215-357, iii-iv. doi:10.3310/hta13410. (PMID) 19726018.
- ^ Frachetti, KJ (Nisan 2009). "Bariatric surgery for diabetes management". Current opinion in endocrinology, diabetes, and obesity. 16 (2). ss. 119-24. doi:10.1097/MED.0b013e32832912e7. (PMID) 19276974.
- ^ a b Schulman, AP (Eylül-Ekim 2009). ""Metabolic" surgery for treatment of type 2 diabetes mellitus". Endocrine practice : official journal of the American College of Endocrinology and the American Association of Clinical Endocrinologists. 15 (6). ss. 624-31. doi:10.4158/EP09170.RAR. (PMID) 19625245.
- ^ Colucci, RA (Ocak 2011). "Bariatric surgery in patients with type 2 diabetes: a viable option". Postgraduate Medicine. 123 (1). ss. 24-33. doi:10.3810/pgm.2011.01.2242. (PMID) 21293081.
- ^ Dixon, JB (16 Haziran 2012). "Bariatric surgery for type 2 diabetes". Lancet. 379 (9833). ss. 2300-11. (PMID) 22683132.
- ^ Meetoo, D (13-27 Eylül 2007). "An epidemiological overview of diabetes across the world". British journal of nursing (Mark Allen Publishing). 16 (16). ss. 1002-7. (PMID) 18026039.
- ^ Abate N, Chandalia M (2001). "Ethnicity and type 2 diabetes: focus on Asian Indians". J. Diabetes Complicat. 15 (6). ss. 320-7. doi:10.1016/S1056-8727(01)00161-1. (PMID) 11711326.
- ^ Carulli, L (Kasım 2005). "Review article: diabetes, genetics and ethnicity". Alimentary pharmacology & therapeutics. Cilt 22 Suppl 2. ss. 16-9. doi:10.1111/j.1365-2036.2005.02588.x. (PMID) 16225465.
- ^ a b Smyth, S (Ocak 2006). "Diabetes and obesity: the twin epidemics". Nature Medicine. 12 (1). ss. 75-80. doi:10.1038/nm0106-75. (PMID) 16397575.
- ^ Wild S, Roglic G, Green A, Sicree R, King H (Mayıs 2004). "Global prevalence of diabetes: estimates for the year 2000 and projections for 2030". Diabetes Care. 27 (5). ss. 1047-53. doi:10.2337/diacare.27.5.1047. (PMID) 15111519.
- ^ "Diabetes Fact sheet N°312". World Health Organization. Ağustos 2011. 29 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2012.
- ^ Ripoll, Brian C. Leutholtz, Ignacio (25 Nisan 2011). Exercise and disease management (2. bas.). Boca Raton: CRC Press. s. 25. ISBN . 23 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2014.
- ^ a b c d e f g h i editor, Leonid Poretsky, (2009). Principles of diabetes mellitus (2. bas.). New York: Springer. s. 3. ISBN . 23 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2014.
Sınıflandırma | D |
---|---|
Dış kaynaklar |
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tip 2 diabetes mellitus onceki adiyla insuline bagimli olmayan diyabet NIDDM veya eriskin donemde ortaya cikan diyabet insulin direnci ve buna bagli insulin eksikligi baglaminda yuksek kan sekeri ile karakterize edilen bir Bu pankreastaki yok olusundan kaynaklanan kesin bir insulin eksikligi bulunan tip 1 diyabetin tam tersine bir durumdur Klasik semptomlar arasinda sik idrara cikma ve surekli aclik bulunmaktadir Diyabet vakalarinin 90 i tip 2 diyabetten olusurken tip 1 diyabet ile gestasyonel diyabet geri kalan 10 unu olusturur Genetik olarak obeziteye yatkin olan insanlarda tip 2 diyabetin ana sebebinin obezite oldugu dusunulmektedir Tip 2 diabetes mellitusUniversal blue circle symbol for diabetes UzmanlikAile hekimligi Endokrinoloji Tip 2 diyabet ilk basta egzersizin artirilmasiyla ve ile kontrol edilir Eger kan sekeri seviyeleri bu yontemlerle yeterince dusurulemezse metformin veya insulin gibi ilaclara ihtiyac duyulabilir Insulin kullananlarin duzenli olarak kan sekeri seviyelerini kontrol etmesi gerekmektedir Diyabet orani son 50 yilda obeziteyle paralel olarak onemli boyutta artis gostermistir 1985 yilinda 30 milyon diyabet hastasi mevcutken 2010 yili itibariyla bu rakam 285 milyonu bulmustur Kalp hastaligi ve felc gorme bozukluguna sebep olan diyabetik retinopati diyaliz ihtiyaci dogurabilecek bobrek yetmezligi uzuvlarda amputasyonlara yol acabilecek dolasim bozukluklari yuksek kan sekerinden kaynaklanan uzun vadeli komplikasyonlar arasindadir Bir tip 1 diyabet ozelligi olan akut ketoasidoz yaygin degildir Ancak meydana gelebilir Belirtiler ve SemptomlarAna diyabet semptomlari Klasik diyabet semptomlari arasinda poliuri sik idrara cikma asiri susama polifaji surekli aclik ve kilo kaybi bulunmaktadir periferik noropati tekrarlayan ve genellikle teshis koyulurken belirgin olan diger semptomlar arasindadir Ancak cogu insan ilk birkac yil herhangi bir semptom gostermez ve rutin deneylerle tani koyulur Tip 2 diyabete sahip olan kisiler nadiren ve dusuk kan basinci ile iliskili cok yuksek bir kan sekeri durumu olan gorebilir Komplikasyonlar Tip 2 diyabet tipik olarak beklenen yasam suresinde on yillik bir kisalmayla iliskilendirilen kronik bir hastaliktir Bunun sebebi kismen ve felc dahil iki ila dort kata kadar artan kardiyovaskuler hastalik riski alt uzuv 20 kata kadar artis ve artan hastaneye yatirilma oranlaridir Tip 2 diyabet gelismis ulkelerde ve artisla diger yerlerde travma disi korluk ve bobrek yetmezliginin en buyuk sebebidir Ayrica Alzheimer hastaligi ve gibi hastalik surecleri yoluyla algisal bozukluk ve bunama artisiyla bagdastirilmistir Diger komplikasyonlar arasinda cinsel islev bozuklugu ve sik sik tekrarlanan enfeksiyonlar bulunmaktadir SebepTip 2 diyabet gelisimi yasam tarzi ve genetik faktorlerin bir kombinasyonundan kaynaklanir Diyet ve obezite gibi bazi sebepler sahsen kontrol altina alinabilirken artan yas cinsiyet ve genetik gibi sebepler kontrol altina alinamaz Uyku eksikligi de tip 2 diyabetle iliskilendirilmistir Bunun metabolizma uzerindeki etkisinden kaynaklandigi dusunulmektedir Degistirilmis DNA metilasyonuna ait olan bir mekanizmayla fetus gelisimi sirasinda annenin beslenme durumu da rol oynayabilir Yasam Tarzi Otuzun uzerinde vucut kitle endeksi ile tanimlanan obezite fiziksel aktivite eksikligi yetersiz beslenme stres ve kentlesme tip 2 diyabet gelisiminde onemli oldugu bilinen yasam tarzi faktorlerindendir Vucuttaki asiri yag Cin ve Japon nesillerindeki vakalarin 30 uyla Avrupa ve Afrikali nesillerdeki vakalarin 60 80 iyle ve Amerika yerlileri ve Pasifik Adali nesillerdeki vakalarin 100 uyle bagdastirilmaktadir Obez olmayanlarin genellikle yuksektir Ayrica diyet faktorleri de tip 2 diyabet riskini etkilemektedir Sekerle tatlandirilan iceceklerin asiri tuketimi risk artisiyla bagdastirilmaktadir Diyetteki yag turleri de onemlidir ve ile riski artirirken ve riski azaltir tuketiminin cok olmasi da riski artirmakta rol oynamaktadir Vakalarin 7 sinin sebebinin egzersiz eksikligi oldugu dusunulmektedir Genetik Cogu diyabet vakasi tip 2 diyabete sebep olma olasiligini artirma yonunde her birinin kucuk katkilari olan bircok geni kapsar birinde diyabet oldugunda diger ikizin de diyabete sahip olma ihtimali 90 iken tek yumurta ikizi olmayan kardeslerdeki ihtimal 25 50 arasidir 2011 itibariyla tip 2 diyabet riskini artiran 36 dan fazla gen bulunmustur Yine de bu genlerin tumu bu hastaligin toplam kalitsal unsurlarinin yalnizca 10 unu olusturur Ornegin aleli diyabet riskini 1 5 kat artirir ve ortak genetik degiskenler arasindaki en buyuk risktir Diyabetle baglantili cogu gen beta hucre islevleriyle alakalidir Tek bir gendeki bir anormallikten kaynaklanan bazi nadir diyabet vakalari mevcuttur monojen diyabet sekilleri veya diger ozel diyabet turleri olarak da bilinir Bunlar arasinda digerlerinin yani sira MODY Donohue sendromu ve vardir Genclerde eriskin tipi diyabet genc nufustaki toplam diyabet vakalarinin 1 5 ini olusturur Tibbi durumlar Diyabete yatkinliga sebep olabilecek bazi ilaclar ve diger saglik sorunlari mevcuttur ve statinler bu ilaclar arasindadir Daha once gestasyonel diyabet gecirmis olanlar daha buyuk tip 2 diyabet riskine sahiptir Diger baglantili saglik sorunlari arasinda akromegali Cushing sendromu hipertiroidizm ve gibi bazi kanserler vardir Testosteron eksikligi de tip 2 diyabet ile baglantilidir PatofizyolojiTip 2 diyabet insulin direnci ortaminda yetersiz sayida insulin uretmesinden kaynaklanir Insulin direnci yani hucrelerin normal insulin seviyelerine yeterli yaniti verememesi oncelikli olarak kaslarda cigerde ve yag dokusunda meydana gelir Insulin normalde karacigerdeki glukoz salinimini durdurur Ancak karaciger insulin direnci ortaminda kana uygunsuz bir sekilde glukoz salar Insulin direncine karsi beta hucre islev bozuklugu orani bireyler arasinda degisiklik gostermektedir Bazi bireylerde agir insulin direnci bulunup insulin salgilanmasinda cok kucuk bir bozukluk varken bazilarinda hafif insulin direnci ve agir insulin salgilama sorunu mevcuttur Tip 2 diyabet ve insulin direnciyle baglantili olan diger onemli mekanizmalar arasinda yag hucrelerindeki bozulmasinda artis inkretin direnci ve eksikligi kanda yuksek glukagon seviyeleri bobrekler tarafindan tuz ve suyun tutulmasinda artis ve merkezi sinir sistemi tarafindan metabolizmanin uygun olmayan sekilde duzenlenmesi vardir Ancak pankreasa ait olan beta hucreleri tarafindan insulin salgilanmasinda bir bozulma da gerektigi icin insulin direnci olan herkes seker hastasi olmaz TeshisDunya Saglik Orgutu nun hem tip1 hem de tip 2 diyabet tanimi semptomlarla artan tek glukoz degeri veya diger bir deyisle asagidaki iki durumda degerlerin yukselmesi ile yapilir aclik plazma glukozu 7 0 mmol l 126 mg dl veyaglukoz tolerans testi ile oral dozdan iki saat sonra plazma glukozu 11 1 mmol l 200 mg dl Tipik semptomlarla baglantili olarak 11 1 mmol l 200 mg dL uzerinde rastgele kan sekeri veya 6 5 ten daha buyuk de baska bir diyabet teshisi yontemidir Amerikan Diyabet Vakfi ADA Uluslararasi Diyabet Federasyonu IDF ve Avrupa Diyabet Arastirmalari Birligi EASD temsilcilerinden olusan uluslararasi bir uzman heyeti 2009 yilinda diyabet teshisi icin 6 5 HbA1c lik bir sinirin kullanilmasini onermistir Bu oneri 2010 yilinda Amerikan Diyabet Vakfi tarafindan benimsenmistir Kisi tipik semptomlara ve gt 11 1 mmol l gt 200 mg dl seviyesinde kan sekerine sahip olmadigi surece pozitif testler tekrarlanmalidir Diyabet teshisi icin sinirlar glukoz tolerans testlerinin sonuclari aclik glukozu veya HbA1c ve retinal sorunlar gibi komplikasyonlar arasindaki iliskiye dayalidir Insanlar icin daha kolay olduklarindan dolayi glukoz tolerans testi yerine aclik veya rastgele kan sekeri tercih edilmektedir HbA1c ac kalinmasini gerektirmez ve sonuclar daha istikrarlidir ancak test kan glukozu olcumunden daha maliyetlidir ABD deki diyabet hastalarinin 20 sinin bu hastaliga sahip oldugunun farkinda olmadigi tahmin edilmektedir Tip 2 diyabet insulin direnci ve buna bagli insulin eksikligi nedeniyle yuksek kan glukozu ile karakterize edilir Bu hamilelikle bagdastirilan yeni bir yuksek kan sekeri baslangici olan gestasyonel diyabet ve pankreastaki yok olusundan kaynaklanan kesin bir insulin eksikligi bulunan tip 1 diyabetin tam tersine bir durumdur Tip 1 ve tip 2 diyabet ortaya cikan durumlara dayali olarak birbirinden ayirt edilebilir Teshiste suphe varsa tip 1 diyabet icin antikor testi tip 2 diyabet icinse seviyelerinin dogrulanmasi cozum saglayabilir Tarama TestiBuyuk kuruluslarin hicbiri diyabet icin evrensel bir tarama testi onermemektedir cunku boyle bir programin sonuclari gelistirecegine dair bir kanit yoktur Tarama testi tarafindan kan basinci 135 80 mmHg den buyuk olan ve semptom gostermeyen yetiskinler icin onerilmektedir Kan basinci daha az olanlar icin yeterli kanit olmadigindan dolayi tarama testinin lehine veya aleyhine bir oneride bulunulamaz Dunya Saglik Orgutu yalnizca yuksek riskli gruplarda testin yapilmasini onermektedir 45 yasin uzerindekiler diyabetli olanlar Hispanik Afrikali Amerikali ve Amerikan yerlileri gibi bazi etnik gruplar gestasyonel diyabet gecmisi olanlar polikistik over sendromu olanlar asiri kilolular ve iliskili rahatsizliklari olanlar ABD deki yuksek risk gruplari arasindadir KorunmaTip 2 diyabetin baslangici dogru beslenme ve duzenli egzersizle onlenebilir veya geciktirilebilir Hareketli bir yasam tarzi riski yariya indirebilir Egzersiz kisinin ilk kilosu veya kilo kaybettikten sonraki kilosundan bagimsiz olarak fayda gosterir Ancak tek basina diyet degisikliklerinin faydalarinin yesil yaprakli sebzelerin bulundugu ve sekerli icecek tuketiminin azaltildigi diyetlerle sinirli oldugu gorulmustur bulunanlarda diyet ve egzersiz tek basina veya metformin veya ile birlikte diyabet riskini azaltabilir Yasam tarzinda yapilan degisiklikler metforminden daha etkindir KontrolTip 2 diyabetin kontrol altina alinmasi yasam tarzi degisiklikleri kalp ve damar hastaliklari riskine yol acan etkenlerin azaltilmasi ve kan glukoz seviyelerinin normal aralikta tutulmasi ile mumkun olmaktadir Ingiliz 2008 yilinda tip 2 diyabet teshisi yeni konulan kisilerin kan glukozunu kendi kendilerine takip etmesini onermistir ancak cok dozlu insulin kullanmayanlarin kendi kan glukozunu takip etmesinin faydali oldugu kuskuludur Hipertansiyon ve gibi diger kardiyovaskuler risk faktorlerinin yonetimi kisinin ortalama omur uzunlugunu artirir Standart kan basinici tedavisi 140 160 85 100 mmHg den dusuk asiri kan basinci tedavisinin 130 80 mmHg den dusuk aksine felc riskini hafif azaltmaktadir ama genel olarak olum riski uzerinde herhangi bir etkisi yoktur Standart kan sekeri azaltmanin HbA1C of 7 7 9 aksine asiri kan sekeri azaltmanin HbA1C lt 6 olum orani uzerinde bir degisiklige sebep oldugu gorulmemistir Tedavinin hedefi 7 den az bir HbA1C veya 6 7 mmol L den 120 mg dL az bir aclik glukozudur Ancak bu hedefler doktor tavsiyesi alindiktan sonra hipoglisemi ve ortalama omur suresi riskleri degerlendirilerek degistirilebilir Tip 2 diyabetli tum kisilerin duzenli olarak muayenesinden gecmesi onerilir Yasam Tarzi Dogru bir diyet ve egzersiz diyabet icin yapilmasi gereken seylerin temelini olusturur ve egzersiz miktari artirildiginda daha iyi sonuclar elde edilir HbA1C de dusus saglar ve insulin hassasiyetini gelistirir de faydalidir ve en etkili yontem her iki egzersiz turunun birlikte yapilmasi olabilir Kilo kaybi saglayan bir onemlidir Bunu basarmaya yarayan en iyi diyet tipi tartismaliyken bir kan sekeri kontrolunu gelistirdigi bulunmustur Kulturel acidan uygun egitim tip 2 diyabetli kisilerin en az alti aya kadar kan sekeri seviyelerini kontrol altina almalarina yardimci olabilir Hafif diyabetli kisilerin yasam tarzindaki degisiklikler alti hafta icinde kan sekerinde ilerleme kaydetmezse ilac tedavisi dusunulmelidir Ilac Tedavisi Metformin 500 mg tablet Birkac antidiyabetik ilac sinifi mevcuttur Olum oranini azalttigina dair bazi delillerin mevcudiyeti nedeniyle genellikle baslangic tedavisi olarak Metformin onerilir Metformin yeterli degilse farkli bir siniftan ikinci bir oral ajan kullanilabilir Diger ilac siniflari arasinda sulfonilureler ve bulunmaktadir Ciddi bobrek veya karaciger sorunlari olan hastalarda metformin kullanilmamalidir Insulin enjeksiyonlari oral ilaclara eklenebilir veya tek basina kullanilabilir Cogu insan ilk baslarda ihtiyac duymaz Kullanildiginda genellikle oral ilaclarin da devam ettirilmesiyle geceleri uzun etkili bir formulasyon eklenir Bunun ardindan kan sekeri seviyeleri iyi kontrol edilerek etkili olacak sekilde doz artisi uygulanir Geceleri uygulanan insulin yetersiz hale geldiginde gunde iki defa insulin uygulanmasi daha iyi kontrol saglayabilir Uzun sureli insulinler olan ve notral protamin Hagedorn cok daha iyi olmadigi gorulmektedir Ancak cok daha pahali olduklari icin 2010 itibariyla uygun maliyetli olmaktan cikmislardir Genellikle hamilelerde tercih edilen tedavi yontemi insulindir Ameliyat Obez olanlarda diyabet tedavisinde etkili bir onlemdir Cogu insan ameliyat sonrasinda ilacsiz veya cok az ilacla normal kan sekeri seviyesini koruyabilmektedir ve uzun vadede olum orani azalmaktadir Ancak ameliyat kaynakli olarak kisa vadede 1 den dusuk bir olum tehlikesi mevcuttur Ameliyatin uygun oldugu vucut kitle indeksi sinirlari henuz net degildir Ancak agirlik ve kan sekerini kontrol altina alamayanlar icin bu secenek onerilmemektedir Epidemiyoloji2000 yilinda dunya capinda diyabet yayginligi her 1000 kiside Dunya ortalamasi 2 8 olmustur no data 7 5 7 5 15 15 22 5 22 5 30 30 37 5 37 5 45 45 52 5 52 5 60 60 67 5 67 5 75 75 82 5 82 5 2010 yili itibariyla dunyada 285 milyon insanin tip 2 diyabete sahip oldugu ve bu rakamin tum diyabet vakalarinin 90 ini olusturdugu tahmin edilmektedir Bu rakam dunya yetiskin nufusunun 6 sina esittir Diyabet hem gelismis hem de gelismekte olan ulkelerde yaygindir Ancak azgelismis ulkelerde yaygin degildir Kadinlar ve ile Amerika Yerlilerigibi bazi etnik gruplar daha buyuk risk altindadir Bu durum bazi etnik gruplarda karsi artan hassasiyetten kaynaklaniyor olabilir Aslen bir yetiskin hastaligi olarak gorulen tip 2 diyabet oranlarinin artisiyla paralel olarak cocuklarda da artis gostermistir Tip 2 diyabet artik ABD deki ergenlik cagindaki cocuklarda tip 1 diyabet kadar sik teshis edilmektedir Diyabet oranlarinin 1985 yilinda 30 milyon oldugu 1995 yilinda 135 milyona yukseldigi 2005 yilinda ise 217 milyona ulastigi tahmin edilmektedir Bu artisin baslica kuresel populasyonun yaslanmasindan egzersizin azalisindan ve obezite oranlarinin artisindan kaynaklandigina inanilmaktadir 2000 yili itibariyla en cok diyabet hastasina sahip bes ulke 31 7 milyonla Hindistan 20 8 milyonla Cin 17 7 milyonla ABD 8 4 milyonla Endonezya ve 6 8 milyonla Japonya olmustur Dunya Saglik Orgutu tarafindan kuresel bir salgin olarak gorulmektedir TarihDiyabet 1500 MO 1500 idrarin cok fazla bosaltilmasi ndan bahseden Misirli bir el yazmasiyla tarif edilen ilk hastaliklardan biridir Tarif edilen ilk vakalarin tip 1 diyabet olduguna inanilmaktadir Ayni donemin Hint hekimleri hastaligi tanimlamis ve idrarin karincalari cektigini belirterek madhumeha yani balli idrar adini vermistir Diyabet ya da aradan gecme tabiri ilk olarak MO 230 yilinda Yunan tarafindan kullanilmistir Hastaliga Roma Imparatorlugu doneminde nadiren rastlanan bir hastalikti ve Galen kariyeri boyunca yalnizca iki vakaya sahit oldugunu belirtmistir Tip 1 ve tip 2 diyabet ilk defa M S 400 500 civarinda Hint hekimler Sushruta ve Charaka tarafindan birbirinden ayri durumlar olarak tanimlanmistir ve tip 1 genclik ile tip 2 ise fazla kilolu olmakla bagdastirilmistir Baldan anlamina gelen mellitus terimi yine sik idrara cikmakla bagdastirilan diabetes insipidus ile karistirilmamasi icin 1700 lerin sonlarinda Britanyali John Rolle tarafindan eklenmistir Kanadali Frederick Banting ile in 1921 ve 1922 yillarinda insulini kesfettigi doneme kadar etkin bir tedavi yoktu Bunun ardindan 1940 li yillarda uzun sureli etkiye sahip olan NPH insulin gelistirilmistir Kaynakca International Diabetes Federation 17 Mart 2006 3 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mart 2020 a b Kumar Vinay Fausto Nelson Abbas Abul K Cotran Ramzi S Robbins Stanley L 2005 Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease 7 bas Philadelphia Pa Saunders ss 1194 1195 ISBN 0 7216 0187 1 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b c d e f g h i j k l m n o Shoback edited by David G Gardner Dolores 2011 Greenspan s basic amp clinical endocrinology 9 bas New York McGraw Hill Medical ss Chapter 17 ISBN 0 07 162243 8 KB1 bakim Fazladan yazi yazar listesi link Fasanmade OA Haziran 2008 Diabetic ketoacidosis diagnosis and management African journal of medicine and medical sciences 37 2 ss 99 105 PMID 18939392 a b c d e f g h i j k l m Vijan S 2 Mart 2010 Type 2 diabetes Annals of internal medicine 152 5 ss ITC31 15 quiz ITC316 doi 10 1059 0003 4819 152 5 201003020 01003 PMID 20194231 a b c d e f g h i j k l m n o p q Williams textbook of endocrinology 12 bas Philadelphia Elsevier Saunders 2011 ss 1371 1435 ISBN 978 1 4377 0324 5 a b c d e f g h i j k l m Ripsin CM Kang H Urban RJ Ocak 2009 Management of blood glucose in type 2 diabetes mellitus Am Fam Physician 79 1 ss 29 36 PMID 19145963 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Pasquier F Ekim 2010 Diabetes and cognitive impairment how to evaluate the cognitive status Diabetes amp metabolism Cilt 36 Suppl 3 ss S100 5 doi 10 1016 S1262 3636 10 70475 4 PMID 21211730 a b Riserus U Hu FB Ocak 2009 Dietary fats and prevention of type 2 diabetes Progress in Lipid Research 48 1 ss 44 51 doi 10 1016 j plipres 2008 10 002 PMC 2654180 2 PMID 19032965 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b Touma C Agustos 2011 Does lack of sleep cause diabetes Cleveland Clinic journal of medicine 78 8 ss 549 58 doi 10 3949 ccjm 78a 10165 PMID 21807927 Christian P Mart 2010 Maternal micronutrient deficiency fetal development and the risk of chronic disease The Journal of nutrition 140 3 ss 437 45 doi 10 3945 jn 109 116327 PMID 20071652 a b Malik VS 23 Mart 2010 Sugar Sweetened Beverages Obesity Type 2 Diabetes and Cardiovascular Disease risk Circulation 121 11 ss 1356 64 doi 10 1161 CIRCULATIONAHA 109 876185 PMC 2862465 2 PMID 20308626 Malik VS Kasim 2010 Sugar Sweetened Beverages and Risk of Metabolic Syndrome and Type 2 Diabetes A meta analysis Diabetes Care 33 11 ss 2477 83 doi 10 2337 dc10 1079 PMC 2963518 2 PMID 20693348 Hu EA 15 Mart 2012 White rice consumption and risk of type 2 diabetes meta analysis and systematic review BMJ Clinical research ed Cilt 344 ss e1454 doi 10 1136 bmj e1454 PMC 3307808 2 PMID 22422870 Lee I Min 1 Temmuz 2012 Effect of physical inactivity on major non communicable diseases worldwide an analysis of burden of disease and life expectancy The Lancet doi 10 1016 S0140 6736 12 61031 9 Herder C Haziran 2011 Genetics of type 2 diabetes pathophysiologic and clinical relevance European journal of clinical investigation 41 6 ss 679 92 doi 10 1111 j 1365 2362 2010 02454 x PMID 21198561 National Diabetes Information Clearinghouse NDIC National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases NIH 4 Temmuz 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Agustos 2008 a b Bethel edited by Mark N Feinglos M Angelyn 2008 Type 2 diabetes mellitus an evidence based approach to practical management Totowa NJ Humana Press s 462 ISBN 978 1 58829 794 5 15 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2014 KB1 bakim Fazladan yazi yazar listesi link Izzedine H Kasim 2005 Drug induced diabetes mellitus Expert opinion on drug safety 4 6 ss 1097 109 doi 10 1517 14740338 4 6 1097 PMID 16255667 Sampson UK Haziran 2011 Are statins diabetogenic Current opinion in cardiology 26 4 ss 342 7 doi 10 1097 HCO 0b013e3283470359 PMC 3341610 2 PMID 21499090 Saad F Gooren L Mart 2009 The role of testosterone in the metabolic syndrome a review The Journal of Steroid Biochemistry and Molecular Biology 114 1 2 ss 40 3 doi 10 1016 j jsbmb 2008 12 022 PMID 19444934 Farrell JB Deshmukh A Baghaie AA 2008 Low testosterone and the association with type 2 diabetes The Diabetes Educator 34 5 ss 799 806 doi 10 1177 0145721708323100 PMID 18832284 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Diabetes mellitus a guide to patient care Philadelphia Lippincott Williams amp Wilkins 2007 s 15 ISBN 978 1 58255 732 8 16 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2014 World Health Organization Definition diagnosis and classification of diabetes mellitus and its complications Report of a WHO Consultation Part 1 Diagnosis and classification of diabetes mellitus 26 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mayis 2007 American Diabetes Association Ocak 2010 Diagnosis and classification of diabetes mellitus Diabetes Care 33 Suppl 1 Supplement 1 ss S62 9 doi 10 2337 dc10 S062 PMC 2797383 2 PMID 20042775 a b International Expert Committee Temmuz 2009 International Expert Committee report on the role of the A1C assay in the diagnosis of diabetes Diabetes Care 32 7 ss 1327 34 doi 10 2337 dc09 9033 PMC 2699715 2 PMID 19502545 American Diabetes Association Ocak 2012 Diagnosis and classification of diabetes mellitus Diabetes Care Cilt 35 Suppl 1 ss S64 71 doi 10 2337 dc12 s064 PMID 22187472 Diabetes mellitus a guide to patient care Philadelphia Lippincott Williams amp Wilkins 2007 s 201 ISBN 978 1 58255 732 8 16 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2014 a b Valdez R 2009 Detecting Undiagnosed Type 2 Diabetes Family History as a Risk Factor and Screening Tool J Diabetes Sci Technol 3 4 ss 722 6 PMC 2769984 2 PMID 20144319 a b U S Preventive Services Task Force 2008 13 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Raina Elley C Kenealy T Aralik 2008 Lifestyle interventions reduced the long term risk of diabetes in adults with impaired glucose tolerance Evid Based Med 13 6 s 173 doi 10 1136 ebm 13 6 173 PMID 19043031 Orozco LJ Buchleitner AM Gimenez Perez G Roque I Figuls M Richter B Mauricio D 2008 Mauricio Didac Ed Exercise or exercise and diet for preventing type 2 diabetes mellitus Cochrane Database Syst Rev 3 ss CD003054 doi 10 1002 14651858 CD003054 pub3 PMID 18646086 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link O Gorman DJ Eylul 2011 Exercise and the treatment of diabetes and obesity The Medical clinics of North America 95 5 ss 953 69 doi 10 1016 j mcna 2011 06 007 PMID 21855702 Nield L Summerbell CD Hooper L Whittaker V Moore H 2008 Nield Lucie Ed Dietary advice for the prevention of type 2 diabetes mellitus in adults Cochrane Database Syst Rev 3 ss CD005102 doi 10 1002 14651858 CD005102 pub2 PMID 18646120 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Carter P 18 Agustos 2010 Fruit and vegetable intake and incidence of type 2 diabetes mellitus systematic review and meta analysis BMJ Clinical research ed Cilt 341 ss c4229 doi 10 1136 bmj c4229 PMC 2924474 2 PMID 20724400 Santaguida PL Balion C Hunt D ve digerleri Agustos 2005 PDF Evid Rep Technol Assess Summ 128 ss 1 11 PMID 16194123 10 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Subat 2014 KB1 bakim Digerlerinin yanlis kullanimi link KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Clinical Guideline The management of type 2 diabetes update 16 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2014 Farmer AJ 27 Subat 2012 Meta analysis of individual patient data in randomised trials of self monitoring of blood glucose in people with non insulin treated type 2 diabetes BMJ Clinical research ed Cilt 344 ss e486 PMID 22371867 McBrien K 6 Agustos 2012 Intensive and Standard Blood Pressure Targets in Patients With Type 2 Diabetes Mellitus Systematic Review and Meta analysis Archives of internal medicine ss 1 8 PMID 22868819 Boussageon R 26 Temmuz 2011 Effect of intensive glucose lowering treatment on all cause mortality cardiovascular death and microvascular events in type 2 diabetes meta analysis of randomised controlled trials BMJ Clinical research ed Cilt 343 ss d4169 doi 10 1136 bmj d4169 PMC 3144314 2 PMID 21791495 Webster MW Temmuz 2011 Clinical practice and implications of recent diabetes trials Current opinion in cardiology 26 4 ss 288 93 doi 10 1097 HCO 0b013e328347b139 PMID 21577100 a b c Zanuso S Jimenez A Pugliese G Corigliano G Balducci S Mart 2010 Exercise for the management of type 2 diabetes a review of the evidence Acta Diabetol 47 1 ss 15 22 doi 10 1007 s00592 009 0126 3 PMID 19495557 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b Davis N Forbes B Wylie Rosett J Haziran 2009 Nutritional strategies in type 2 diabetes mellitus Mt Sinai J Med 76 3 ss 257 68 doi 10 1002 msj 20118 PMID 19421969 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Thomas D Elliott EJ 2009 Thomas Diana Ed Low glycaemic index or low glycaemic load diets for diabetes mellitus Cochrane Database Syst Rev 1 ss CD006296 doi 10 1002 14651858 CD006296 pub2 PMID 19160276 Hawthorne K Robles Y Cannings John R Edwards A G K Robles Yolanda 2008 Robles Yolanda Ed Culturally appropriate health education for Type 2 diabetes mellitus in ethnic minority groups Cochrane Database Syst Rev 3 ss CD006424 doi 10 1002 14651858 CD006424 pub2 PMID 18646153 CD006424 Qaseem A 7 Subat 2012 Oral pharmacologic treatment of type 2 diabetes mellitus a clinical practice guideline from the American College of Physicians Annals of internal medicine 156 3 ss 218 31 doi 10 1059 0003 4819 156 3 201202070 00011 PMID 22312141 American Diabetes Association Ocak 2012 Standards of medical care in diabetes 2012 Diabetes Care Cilt 35 Suppl 1 ss S11 63 doi 10 2337 dc12 s011 PMID 22187469 Waugh N Temmuz 2010 Newer agents for blood glucose control in type 2 diabetes systematic review and economic evaluation Health technology assessment Winchester England 14 36 ss 1 248 doi 10 3310 hta14360 PMID 20646668 Picot J Eylul 2009 The clinical effectiveness and cost effectiveness of bariatric weight loss surgery for obesity a systematic review and economic evaluation Health technology assessment Winchester England 13 41 ss 1 190 215 357 iii iv doi 10 3310 hta13410 PMID 19726018 Frachetti KJ Nisan 2009 Bariatric surgery for diabetes management Current opinion in endocrinology diabetes and obesity 16 2 ss 119 24 doi 10 1097 MED 0b013e32832912e7 PMID 19276974 a b Schulman AP Eylul Ekim 2009 Metabolic surgery for treatment of type 2 diabetes mellitus Endocrine practice official journal of the American College of Endocrinology and the American Association of Clinical Endocrinologists 15 6 ss 624 31 doi 10 4158 EP09170 RAR PMID 19625245 Colucci RA Ocak 2011 Bariatric surgery in patients with type 2 diabetes a viable option Postgraduate Medicine 123 1 ss 24 33 doi 10 3810 pgm 2011 01 2242 PMID 21293081 Dixon JB 16 Haziran 2012 Bariatric surgery for type 2 diabetes Lancet 379 9833 ss 2300 11 PMID 22683132 Meetoo D 13 27 Eylul 2007 An epidemiological overview of diabetes across the world British journal of nursing Mark Allen Publishing 16 16 ss 1002 7 PMID 18026039 Abate N Chandalia M 2001 Ethnicity and type 2 diabetes focus on Asian Indians J Diabetes Complicat 15 6 ss 320 7 doi 10 1016 S1056 8727 01 00161 1 PMID 11711326 Carulli L Kasim 2005 Review article diabetes genetics and ethnicity Alimentary pharmacology amp therapeutics Cilt 22 Suppl 2 ss 16 9 doi 10 1111 j 1365 2036 2005 02588 x PMID 16225465 a b Smyth S Ocak 2006 Diabetes and obesity the twin epidemics Nature Medicine 12 1 ss 75 80 doi 10 1038 nm0106 75 PMID 16397575 Wild S Roglic G Green A Sicree R King H Mayis 2004 Global prevalence of diabetes estimates for the year 2000 and projections for 2030 Diabetes Care 27 5 ss 1047 53 doi 10 2337 diacare 27 5 1047 PMID 15111519 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Diabetes Fact sheet N 312 World Health Organization Agustos 2011 29 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2012 Ripoll Brian C Leutholtz Ignacio 25 Nisan 2011 Exercise and disease management 2 bas Boca Raton CRC Press s 25 ISBN 978 1 4398 2759 8 23 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2014 a b c d e f g h i editor Leonid Poretsky 2009 Principles of diabetes mellitus 2 bas New York Springer s 3 ISBN 978 0 387 09840 1 23 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2014 SiniflandirmaDICD 10 E 1 ICD 9 CM 250 00 250 02OMIM 125853MeSH D003924DiseasesDB 3661Dis kaynaklarMedlinePlus 000313eMedicine article 117853 emerg 370 radio 199