Tütünlü, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.
Tütünlü | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Tütünlü Tütünlü'nün Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Ardanuç |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 1131 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 101 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08390 |
Tarihçe
Tütünlü köyünün eski adı Bice veya Bica olarak bilinir. Nitekim bu yer adı 1574 tarihli Osmanlı tahrir defteri ile Artvin vilayeti üzerine 1927 tarihli Osmanlıca kitapta Bice /Bica (بیجە) olarak geçer. Bu yer adı, "büyük kapı / ana kapı" anlamına gelen Gürcüce "Bçe" (ბჭე) kelimesinden değişime uğramış olabilir. Bu ad da yerleşimin hemen yakınındaki Bice Kalesi'nin ana girişiyle ilişkilendirilebilir.
Bice köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Klarceti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar Osmanlılar bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köydeki Bice Kalesi ve bu kalede tespit edilmiş olup geleneksel Gürcü şarabının yapıldığı kvevri de buranın eski bir yerleşim olduğunu göstermektedir.
Bice köyü, 1574 tarihli Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre Ardanuç livasının Ardanuç nahiyesine bağlıydı. Köy 41 hanenin yaşadığı bir yerleşimdi. Nüfusun tamamı Hristiyanlardan oluşuyordu. Sonraki yirmi yıl içinde köyün nüfusu iyice azalmış ve 1595 tarihli Defter-i Mufassal-i Liva-i Ardanuç adlı Osmanlı tahrir defterindeki kayda göre köydeki hane sayısı 14'e düşmüştür. Bu tarihte de nüfusun tamamı Hristiyanlardan oluşuyordu. Bice köyünün bu tarihten sonra Müslümanlaştığı anlaşılmaktadır.
Bice, Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi tahsil etme amacıyla 1835 yılında gerçekleştirdiği nüfus tespiti sırasında Çıldır Eyaleti'nin Ardnuç sancağına bağlı köylerden biriydi. 89 hanededen oluşan köyde 229 erkek kaydedilmişti. Erkek nüfus kadar kadın eklenince köyün toplam nüfusunun yaklaşık 458 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Bice, uzun süre Osmanlı idaresinde kaldıktan sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 nüfus sayımında Bica (Биджа) olarak kaydettiği köy, Artvin sancağı'nın Ardanuç kazasına bağlı Bica nahiyesinin beş köyünden biriydi. Bice köyünün nüfusu, 293 erkek ve 293'ü kadın olmak üzere 97 hanede yaşayan 586 kişiden oluşuyordu. Bu nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmiştir. Bice köyüne bağlı Canguret mahallesinde 5 hane, Lomiget mahallesinde de 5 hane yaşıyordu. Bice köyü Batsa, Bice, Cuğo, Matsalaheti ve Suagara köylerinden oluşan Bice nahiyesinin idari merkeziydi. Bu nahiyenin nüfusu ise, 621'i erkek ve 587'si kadın olmak üzere, 197 hanede yaşayan 1.208 kişiden oluşuyordu. Bice nahiyesinin nüfusunun da tamamı Türk olarak yazılmıştır. Oysa köyde Vake (ვაკე), Dubati (დუბათი), Borbiçala (ბორბიჭალა), Guniateri (გუნიათერი), İmahe (იმახე), Sazele (საზელე), Paraki (ფარაქი) gibi Gürcüce mevki adları günümüzde de kullanılmaktadır.
Bice köyü, Birinci Dünya Savaşı sonlarında Rusların Artvin sancağından çekilmesinin ardından bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 7 Mayıs 1920 tarihli Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya da Artvin bölgesini Gürcistan'ın bir parçası olarak tanıdı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgalinin ardından Ankara Hükümeti ile Sovyet Rusya arasında 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması'yla Bice köyünü de kapsayan Ardahan bölgesi Türkiye'ye bırakıldı.
Bice köyü, Artvin livasında 1922 yılında nüfus tespiti sırasında bu livanın Ardanuç nahiyesine bağlı köylerden biriydi. Köyün nüfusu 69 hanede yaşayan 261 kişiden oluşuyordu. Bu tespitte de nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmiştir. Bice veya Bica Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Tütünlü olarak değiştirilmiştir. Tütünlü köyü 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayetinin Artvin kazasının Ardanuç nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 548 kişiden oluşuyordu. 1965 genel nüfus sayımı sırasında köyde 566 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 254 kişi okuma yazma biliyordu.
Bica köyünde varlığı bilinen tek tarihsel yapı, Bice Kalesi'dir. Bugün yıkık durumda olan kaleden (60 x 15 m) günümüze duvar bölümleri, su sarnıcı, toprağa gömülü ve kırık halde iki kvevri kalmıştır.
Coğrafya
Tütünlü köyü, Artvin il merkeziine 48 km, Ardanuç ilçe merkezine 6 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 101 |
2020 | 101 |
2019 | 105 |
2018 | 117 |
2017 | 114 |
2016 | 113 |
2015 | 118 |
2014 | 116 |
2013 | 116 |
2012 | 137 |
2011 | 142 |
2010 | 143 |
2009 | 140 |
2008 | 143 |
2007 | 142 |
2000 | 210 |
1990 | 335 |
1985 | 389 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 18 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ a b Klarceti (კლარცეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, 34 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 114". 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2021.
- ^ "ბჭე" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 166. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Faruk Taşkın - Ali İrfan Kaya, Ardanuç Nüfus Defterleri (1835), Ankara, 2018, s.90-96,
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1376-1380". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2023.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 182. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2023.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Ağustos 2021.
- ^ "başlık=Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 114". 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2021.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 166.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 87.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
Dış bağlantılar
- Tütünlü, Ardanuç için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tutunlu Artvin ilinin Ardanuc ilcesine bagli bir koydur TutunluKoyArtvin in Turkiye deki konumuTutunluTutunlu nun Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceArdanucCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1131 mNufus 2021 Toplam101Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08390TarihceTutunlu koyunun eski adi Bice veya Bica olarak bilinir Nitekim bu yer adi 1574 tarihli Osmanli tahrir defteri ile Artvin vilayeti uzerine 1927 tarihli Osmanlica kitapta Bice Bica بیجە olarak gecer Bu yer adi buyuk kapi ana kapi anlamina gelen Gurcuce Bce ბჭე kelimesinden degisime ugramis olabilir Bu ad da yerlesimin hemen yakinindaki Bice Kalesi nin ana girisiyle iliskilendirilebilir Bice koyu Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Klarceti de yer alir Nitekim Osmanlilar Osmanlilar bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Koydeki Bice Kalesi ve bu kalede tespit edilmis olup geleneksel Gurcu sarabinin yapildigi kvevri de buranin eski bir yerlesim oldugunu gostermektedir Bice koyu 1574 tarihli Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli tahrir defterine gore Ardanuc livasinin Ardanuc nahiyesine bagliydi Koy 41 hanenin yasadigi bir yerlesimdi Nufusun tamami Hristiyanlardan olusuyordu Sonraki yirmi yil icinde koyun nufusu iyice azalmis ve 1595 tarihli Defter i Mufassal i Liva i Ardanuc adli Osmanli tahrir defterindeki kayda gore koydeki hane sayisi 14 e dusmustur Bu tarihte de nufusun tamami Hristiyanlardan olusuyordu Bice koyunun bu tarihten sonra Muslumanlastigi anlasilmaktadir Bice Osmanli idaresinin askere alma ve vergi tahsil etme amaciyla 1835 yilinda gerceklestirdigi nufus tespiti sirasinda Cildir Eyaleti nin Ardnuc sancagina bagli koylerden biriydi 89 hanededen olusan koyde 229 erkek kaydedilmisti Erkek nufus kadar kadin eklenince koyun toplam nufusunun yaklasik 458 kisiden olustugu ortaya cikar Bice uzun sure Osmanli idaresinde kaldiktan sonra 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinin 1886 nufus sayiminda Bica Bidzha olarak kaydettigi koy Artvin sancagi nin Ardanuc kazasina bagli Bica nahiyesinin bes koyunden biriydi Bice koyunun nufusu 293 erkek ve 293 u kadin olmak uzere 97 hanede yasayan 586 kisiden olusuyordu Bu nufusun tamami Turk olarak kaydedilmistir Bice koyune bagli Canguret mahallesinde 5 hane Lomiget mahallesinde de 5 hane yasiyordu Bice koyu Batsa Bice Cugo Matsalaheti ve Suagara koylerinden olusan Bice nahiyesinin idari merkeziydi Bu nahiyenin nufusu ise 621 i erkek ve 587 si kadin olmak uzere 197 hanede yasayan 1 208 kisiden olusuyordu Bice nahiyesinin nufusunun da tamami Turk olarak yazilmistir Oysa koyde Vake ვაკე Dubati დუბათი Borbicala ბორბიჭალა Guniateri გუნიათერი Imahe იმახე Sazele საზელე Paraki ფარაქი gibi Gurcuce mevki adlari gunumuzde de kullanilmaktadir Bice koyu Birinci Dunya Savasi sonlarinda Ruslarin Artvin sancagindan cekilmesinin ardindan bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 7 Mayis 1920 tarihli Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya da Artvin bolgesini Gurcistan in bir parcasi olarak tanidi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgalinin ardindan Ankara Hukumeti ile Sovyet Rusya arasinda 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi yla Bice koyunu de kapsayan Ardahan bolgesi Turkiye ye birakildi Bice koyu Artvin livasinda 1922 yilinda nufus tespiti sirasinda bu livanin Ardanuc nahiyesine bagli koylerden biriydi Koyun nufusu 69 hanede yasayan 261 kisiden olusuyordu Bu tespitte de nufusun tamami Turk olarak kaydedilmistir Bice veya Bica Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Tutunlu olarak degistirilmistir Tutunlu koyu 1940 genel nufus sayiminda Coruh vilayetinin Artvin kazasinin Ardanuc nahiyesine bagliydi ve nufusu 548 kisiden olusuyordu 1965 genel nufus sayimi sirasinda koyde 566 kisi yasiyor ve bu nufus icinde 254 kisi okuma yazma biliyordu Bica koyunde varligi bilinen tek tarihsel yapi Bice Kalesi dir Bugun yikik durumda olan kaleden 60 x 15 m gunumuze duvar bolumleri su sarnici topraga gomulu ve kirik halde iki kvevri kalmistir CografyaTutunlu koyu Artvin il merkeziine 48 km Ardanuc ilce merkezine 6 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 1012020 1012019 1052018 1172017 1142016 1132015 1182014 1162013 1162012 1372011 1422010 1432009 1402008 1432007 1422000 2101990 3351985 389Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 18 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2022 a b Klarceti კლარცეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 34 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 114 6 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2021 ბჭე A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt ISBN 0 9535878 3 5 a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2016 s 166 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Faruk Taskin Ali Irfan Kaya Ardanuc Nufus Defterleri 1835 Ankara 2018 s 90 96 ISBN 978 605 288 814 8 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 1376 1380 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Eylul 2023 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2016 s 182 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Eylul 2023 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Agustos 2021 baslik Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 114 6 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2021 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 166 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 87 a b c d YerelNet org tr 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2022 Dis baglantilarTutunlu Ardanuc icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft