Aydınköy, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.
Aydınköy | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Aydınköy Aydınköy'ün Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Ardanuç |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 1788 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 357 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08390 |
Tarihçe
Aydınköy'ün eski adı Tanzot'tur. Ermenice bir yer adı olan Tanzot, "armutlu" anlamına gelir. Tanzot'un, "armutlu" anlamına gelen Gürcüce Shlobani (სხლობანი) veya Shulovani'nin (სხულოვანი) adının Ermeniceye çevrilmesi sonucunda ortaya çıktığı 1020 tarihli bir senetten anlaşılmaktadır. Bu yer adı Türkçe kaynaklarda farklı biçimlerde yazılmıştır. Nitekim Çıldır Eyaleti'nin 1694-1732 dönemini kapsayan Osmanlı cebe defterinde Tanzod (طانزود) ve Artvin vilayeti üzerine 1927 tarihli Osmanlıca bir kaynakta Danzot (دانزوت) biçiminde geçer.
Tanzot'un yer aldığı Klarceti, Orta Çağ'da Gürcistan'ın güneybatı topraklarını oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ilk yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyün eski Gürcü kilisesi olan Tanzot Kilisesi 1312 yılında inşa edilmiştir. Köyün kalesi de Osmanlı dönemi öncesinden kalmıştır. Köyde bugüne ulaşmış olan Borkana (ბორყანა), Mikeleti (მიქელეთი), Saneveti (სანევეთი), Varkeneti (ვარკენეთი) gibi Gürcüce yer adları da buranın eski bir Gürcü yerleşimi olduğuna işaret etmektedir.
Tanzot köyü, Osmanlı döneminin başında, yeni kurulan Ardanuç livasına bağlı Ardanuç nahiyesinin köylerinden biriydi. 1574 tarihli Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre Tanzot köyünün nüfusu 84 haneden oluşuyordu. Tanzot, Klarceti köyünden sonra nüfus açısından bu nahiyenin en büyük ikinci köyüydü. 77 hane Hristiyan, 7 hane Müslüman olarak kaydedilmişti. Sonraki yirmi yıl içinde köyün nüfusu azalmış, 1595 tarihli Defter-i Mufassal-i Liva-i Ardanuç adlı Osmanlı tahrir defterine göre 65 haneye düşmüştü. Bu tarihte 47 hane Hristiyan, 18 hane de Müslüman olarak kaydedilmişti.
Tanzot köyü ve Ardanuç bölgesi, daha sonra Çıldır Eyaleti sınırları içinde yer aldı. Nitekim Osmanlı idaresinin vergi belirleme ve orduya asker alma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 yılında Tanzot, Çıldır Eyaleti'ne bağlı Ardanuç livasının bir köyüydü. Bu tespit sırasında köyde 157 hanede 400 Müslüman erkek ile 52 hanede 164 Müslüman olmayan (Hristiyan) erkek yaşıyordu. Bu defterde 40 hanede yaşayan 126 erkek "millet-i Ermeni", 12 hanede yaşayan 38 erkek ise "Katolik" adı altında kaydedilmiştir. Toplamda köyde 208 hanede 564 erkek bulunuyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun 1.128 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Erkek nüfusu üzerinden Tanzoti'nin nüfusunun %70,92'si Müslümanlardan, %29,08'i Hristiyanlardan oluşuyordu.
Tanzot köyü, uzun süre Osmanlı idaresinde kaldıktan sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 nüfus tespitinde Tanzot (Танзотъ) şeklinde kaydedilmiş olan yerleşim, Artvin sancağı'nın Ardanuç kazasına bağlı Tanzot nahiyesinin dört köyünden biri ve bu nahiyenin idari merkeziydi. Bugünkü Zekeriyaköy bu sırada Zekeria (Зекеріа) adıyla Tanzot köyüne bağlı bir mahalle idi ve nüfusu 38 haneden oluşuyordu. Tanzot köyünün nüfusu, 738'i erkek ve 714'ü kadın olmak üzere, 241 hanede yaşayan 1.452 kişiden oluşuyordu. Bu nüfusu içinde 483'ü erkek ve 465'i kadın olmak üzere 148 hanede yaşayan 948 kişi Türk, 255'i erkek ve 249'u kadın olmak 93 hanede yaşayan 504 kişi Ermeni olarak kaydedilmiştir. Oransal olarak ise nüfusun %65,3'ü Türklerden, %34,7'si Ermenilerden oluşuyordu. 1835 yılı nüfus tespitiyle kıyaslandığında oransal olarak Türk nüfusunun azaldığı, Ermeni nüfusunun arttığı görülmektedir. Araveti, Kaptahori, Tanzot ve Cara köylerini kapsayan Tanzoti nahiyesinde, 2.251 kişi yaşıyordu. 1.625 kişi (%72,2) Türk, 504 kişi (%22,4) Ermeni, 122 kişi (%5,4) Kürt olarak kaydedilmişti. Ermeniler sadece Tanzot köyünde, Kürtler de Kaptahori köyünde toplanmıştı. 1904 yılında bölgeyi gezen Nikolay Marr'a göre Tanzot'ta 200 kadar Türk, 115 Ermeni ve 6 Katolik aile yaşıyordu.
Tanzoti, Birinci Dünya Savaşı’nın sonunda Rus ordusunun bölgeden çekilmesinden bir süre sonra bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde yer aldı. 7 Mayıs 1920'de Gürcistan ve Sovyet Rusya arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya da Artvin bölgesinin Gürcistan'ın bir parçası olarak tanıdı. Ancak ertesi yıl Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Ankara Hükümeti ile Sovyet Rusya arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla Artvin bölgesi Türkiye'ye bırakıldı.
Tanzot köyü, 1922 tarihinde Artvin livasında yapılan nüfus tespitinde "Danzot" olarak kaydedilmiştir. Bu tarihte köyde 111 hanede 536 kişi yaşıyordu. Nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmişti. Tanzoti / Tanzot veya Danzot Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Aydın olarak değiştirilmiştir. Aydın köyünde 1965 genel nüfus sayımında 1.486 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 490 kişi okuma yazma biliyordu.
Biri geç tarihli olmak üzere Aydınköy'de iki kilisenin varlığı bilinmektedir. Gürcü kilisesi olan Tanzot Kilisesi 1312 yılında inşa edilmiştir. Bu yapı 19. yüzyılda yıkılmış ve yerinde cami yapılmıştır. Kilisenin yerinde yapılan camide Gürcüce yazıtlı taşlar da yıkılmış olan kilisenin Gürcü kilisesi olduğunu göstermektedir. 1843 yılında inşa edilmiş olan Ermeni kilisesinin duvarları büyük ölçüde günümüze ulaşmıştır. Kilisenin inşasında devşirme malzeme kullanıldığı görülmektedir. Aydınköy'ün 400 metre batısında, yolun kıyısındaki tepede Tanzot Kalesi yer alır. Moloz taşla inşa edilmiş olan kale (20 x 10 m), büyük ölçüde günümüze ulaşmıştır. Kilise ve kalelerin dışında Tanzot, taş yapı dükkânları, çeşmesi ve tarihi ahşap evleriyle de ünlüdür.
Coğrafya
Aydınköy, Artvin il merkezine 60 km, Ardanuç ilçe merkezine 18 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 357 |
2020 | 381 |
2019 | 405 |
2018 | 432 |
2017 | 383 |
2016 | 374 |
2015 | 371 |
2014 | 401 |
2013 | 404 |
2012 | 437 |
2011 | 435 |
2010 | 469 |
2009 | 468 |
2008 | 482 |
2007 | 516 |
2000 | 747 |
1990 | 974 |
1985 | 1.252 |
1950 | 1.312 |
1945 | 1.286 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Ardanuç Aydınköy Köy Nüfusu". Nufusune.com. 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ "İvane Cavahişvili, Bütün Eserleri (თხზულებანი), II. cilt, Tiflis, 1983, s. 61-62" (PDF). 14 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Kasım 2023.
- ^ Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Darecan Kirtadze, Manana Kvetenadze - Osmanlı Defterlerine Göre Mesheti (მესხეთი ოსმალური დავთრების მიხედვით),, Tiflis, 2021, s. 692. 28 Ekim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 (Osmanlıca ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis 1979, s. 304.
- ^ a b "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 116". 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Eylül 2021.
- ^ a b Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 148-149, 301, .
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 190 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Klarceti (კლარჯეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 35 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Faruk Taşkın - Ali İrfan Kaya, "1835 Nüfus Sayımına Göre Ardanuç Sancağının Demografik Yapısı"". 11 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Eylül 2021.
- ^ Faruk Taşkın - Ali İrfan Kaya, Ardanuç Nüfus Defterleri (1835), Ankara, 2018, s. 19-131, 214-220,
- ^ "'Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı" - Sıra no: 1410-1413". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Kasım 2023.
- ^ a b Niko Marr, Şavşeti ve Klarceti Gezisi Günlükleri (Gürcüce), Batum, 2015, s. 267, .
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir"". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Eylül 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s 86.
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 102 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Aydınköy-Ardanuç - Artvin". 28 Eylül 2019. 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2022.
- ^ Başvekâlet İstatistik Umum Müdürlüğü (1954). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü (1948). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Aydınköy, Ardanuç için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aydinkoy Artvin ilinin Ardanuc ilcesine bagli bir koydur AydinkoyKoyArtvin in Turkiye deki konumuAydinkoyAydinkoy un Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceArdanucCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1788 mNufus 2021 Toplam357Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08390Aydinkoyu nun camisinde yer alan ve 1312 tarihli Gurcu kilisesine ait Gurcuce yazili taslardan biri Fotograf Niko Marr 1904 Fotograf Marr in 1904 tarihli gezisinnin notlari olan Klarceti ve Savseti Gezi Gunlukleri 1911 Petersburg Rusca Gurcuce baskisi 2015 Batum adli kitaptan alinmistir TarihceAydinkoy un eski adi Tanzot tur Ermenice bir yer adi olan Tanzot armutlu anlamina gelir Tanzot un armutlu anlamina gelen Gurcuce Shlobani სხლობანი veya Shulovani nin სხულოვანი adinin Ermeniceye cevrilmesi sonucunda ortaya ciktigi 1020 tarihli bir senetten anlasilmaktadir Bu yer adi Turkce kaynaklarda farkli bicimlerde yazilmistir Nitekim Cildir Eyaleti nin 1694 1732 donemini kapsayan Osmanli cebe defterinde Tanzod طانزود ve Artvin vilayeti uzerine 1927 tarihli Osmanlica bir kaynakta Danzot دانزوت biciminde gecer Tanzot un yer aldigi Klarceti Orta Cag da Gurcistan in guneybati topraklarini olusturan bolgelerden biriydi Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ilk yarisinda Gurculerden ele gecirmistir Koyun eski Gurcu kilisesi olan Tanzot Kilisesi 1312 yilinda insa edilmistir Koyun kalesi de Osmanli donemi oncesinden kalmistir Koyde bugune ulasmis olan Borkana ბორყანა Mikeleti მიქელეთი Saneveti სანევეთი Varkeneti ვარკენეთი gibi Gurcuce yer adlari da buranin eski bir Gurcu yerlesimi olduguna isaret etmektedir Tanzot koyu Osmanli doneminin basinda yeni kurulan Ardanuc livasina bagli Ardanuc nahiyesinin koylerinden biriydi 1574 tarihli Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli tahrir defterine gore Tanzot koyunun nufusu 84 haneden olusuyordu Tanzot Klarceti koyunden sonra nufus acisindan bu nahiyenin en buyuk ikinci koyuydu 77 hane Hristiyan 7 hane Musluman olarak kaydedilmisti Sonraki yirmi yil icinde koyun nufusu azalmis 1595 tarihli Defter i Mufassal i Liva i Ardanuc adli Osmanli tahrir defterine gore 65 haneye dusmustu Bu tarihte 47 hane Hristiyan 18 hane de Musluman olarak kaydedilmisti Tanzot koyu ve Ardanuc bolgesi daha sonra Cildir Eyaleti sinirlari icinde yer aldi Nitekim Osmanli idaresinin vergi belirleme ve orduya asker alma amaciyla sadece erkek nufusunu tespit ettigi 1835 yilinda Tanzot Cildir Eyaleti ne bagli Ardanuc livasinin bir koyuydu Bu tespit sirasinda koyde 157 hanede 400 Musluman erkek ile 52 hanede 164 Musluman olmayan Hristiyan erkek yasiyordu Bu defterde 40 hanede yasayan 126 erkek millet i Ermeni 12 hanede yasayan 38 erkek ise Katolik adi altinda kaydedilmistir Toplamda koyde 208 hanede 564 erkek bulunuyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince koyun toplam nufusunun 1 128 kisiden olustugu ortaya cikar Erkek nufusu uzerinden Tanzoti nin nufusunun 70 92 si Muslumanlardan 29 08 i Hristiyanlardan olusuyordu Tanzot koyu uzun sure Osmanli idaresinde kaldiktan sonra 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinin 1886 nufus tespitinde Tanzot Tanzot seklinde kaydedilmis olan yerlesim Artvin sancagi nin Ardanuc kazasina bagli Tanzot nahiyesinin dort koyunden biri ve bu nahiyenin idari merkeziydi Bugunku Zekeriyakoy bu sirada Zekeria Zekeria adiyla Tanzot koyune bagli bir mahalle idi ve nufusu 38 haneden olusuyordu Tanzot koyunun nufusu 738 i erkek ve 714 u kadin olmak uzere 241 hanede yasayan 1 452 kisiden olusuyordu Bu nufusu icinde 483 u erkek ve 465 i kadin olmak uzere 148 hanede yasayan 948 kisi Turk 255 i erkek ve 249 u kadin olmak 93 hanede yasayan 504 kisi Ermeni olarak kaydedilmistir Oransal olarak ise nufusun 65 3 u Turklerden 34 7 si Ermenilerden olusuyordu 1835 yili nufus tespitiyle kiyaslandiginda oransal olarak Turk nufusunun azaldigi Ermeni nufusunun arttigi gorulmektedir Araveti Kaptahori Tanzot ve Cara koylerini kapsayan Tanzoti nahiyesinde 2 251 kisi yasiyordu 1 625 kisi 72 2 Turk 504 kisi 22 4 Ermeni 122 kisi 5 4 Kurt olarak kaydedilmisti Ermeniler sadece Tanzot koyunde Kurtler de Kaptahori koyunde toplanmisti 1904 yilinda bolgeyi gezen Nikolay Marr a gore Tanzot ta 200 kadar Turk 115 Ermeni ve 6 Katolik aile yasiyordu Aydinkoy un camisinde yer alan ve 1312 tarihli Gurcu klisesine ait Gurcuce yazili taslardan biri Fotograf Niko Marr 1904 Fotograf Marr in 1904 tarihli gezisinnin notlari olan Klarceti ve Savseti Gezi Gunlukleri 1911 Petersburg Rusca Gurcuce baskisi 2015 Batum adli kitaptan alinmistir Tanzoti Birinci Dunya Savasi nin sonunda Rus ordusunun bolgeden cekilmesinden bir sure sonra bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde yer aldi 7 Mayis 1920 de Gurcistan ve Sovyet Rusya arasinda imzalanan Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya da Artvin bolgesinin Gurcistan in bir parcasi olarak tanidi Ancak ertesi yil Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti ile Sovyet Rusya arasinda imzalanan Moskova Antlasmasi yla Artvin bolgesi Turkiye ye birakildi Tanzot koyu 1922 tarihinde Artvin livasinda yapilan nufus tespitinde Danzot olarak kaydedilmistir Bu tarihte koyde 111 hanede 536 kisi yasiyordu Nufusun tamami Turk olarak kaydedilmisti Tanzoti Tanzot veya Danzot Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Aydin olarak degistirilmistir Aydin koyunde 1965 genel nufus sayiminda 1 486 kisi yasiyor ve bu nufus icinde 490 kisi okuma yazma biliyordu Biri gec tarihli olmak uzere Aydinkoy de iki kilisenin varligi bilinmektedir Gurcu kilisesi olan Tanzot Kilisesi 1312 yilinda insa edilmistir Bu yapi 19 yuzyilda yikilmis ve yerinde cami yapilmistir Kilisenin yerinde yapilan camide Gurcuce yazitli taslar da yikilmis olan kilisenin Gurcu kilisesi oldugunu gostermektedir 1843 yilinda insa edilmis olan Ermeni kilisesinin duvarlari buyuk olcude gunumuze ulasmistir Kilisenin insasinda devsirme malzeme kullanildigi gorulmektedir Aydinkoy un 400 metre batisinda yolun kiyisindaki tepede Tanzot Kalesi yer alir Moloz tasla insa edilmis olan kale 20 x 10 m buyuk olcude gunumuze ulasmistir Kilise ve kalelerin disinda Tanzot tas yapi dukkanlari cesmesi ve tarihi ahsap evleriyle de unludur CografyaAydinkoy Artvin il merkezine 60 km Ardanuc ilce merkezine 18 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 3572020 3812019 4052018 4322017 3832016 3742015 3712014 4012013 4042012 4372011 4352010 4692009 4682008 4822007 5162000 7471990 9741985 1 2521950 1 3121945 1 286Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 28 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mart 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p Artvin Ardanuc Aydinkoy Koy Nufusu Nufusune com 28 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mart 2020 Ivane Cavahisvili Butun Eserleri თხზულებანი II cilt Tiflis 1983 s 61 62 PDF 14 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Kasim 2023 Dali Nikolaisvili Davit Sartania Avtandil Ucmacuridze Darecan Kirtadze Manana Kvetenadze Osmanli Defterlerine Gore Mesheti მესხეთი ოსმალური დავთრების მიხედვით Tiflis 2021 s 692 28 Ekim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 26 996 7 Defter i Caba i Eyalet i Cildir 1694 1732 Osmanlica ve Osmanlica Yayima hazirlayan Tsisana Abuladze Tiflis 1979 s 304 a b Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 116 6 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Eylul 2021 a b Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 148 149 301 ISBN 9789941478178 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 190 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Klarceti კლარჯეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 35 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Faruk Taskin Ali Irfan Kaya 1835 Nufus Sayimina Gore Ardanuc Sancaginin Demografik Yapisi 11 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Eylul 2021 Faruk Taskin Ali Irfan Kaya Ardanuc Nufus Defterleri 1835 Ankara 2018 s 19 131 214 220 ISBN 978 605 288 814 8 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Batum oblasti Sira no 1410 1413 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Kasim 2023 a b Niko Marr Savseti ve Klarceti Gezisi Gunlukleri Gurcuce Batum 2015 s 267 ISBN 9789941434112 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2023 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2023 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Eylul 2021 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 86 a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 102 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Aydinkoy Ardanuc Artvin 28 Eylul 2019 28 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Subat 2020 a b c d YerelNet org tr 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Haziran 2022 Basvekalet Istatistik Umum Mudurlugu 1954 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Istatistik Genel Mudurlugu 1948 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarAydinkoy Ardanuc icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft