1737-1739 Osmanlı-Avusturya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında 1737 ile 1739 arasında süren ve Belgrad Antlaşması'yla sona eren savaş.
1737-1739 Osmanlı-Avusturya Savaşı | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Osmanlı-Avusturya Savaşları | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Avusturya Arşidüklüğü | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Hacı İvaz Mehmed Paşa Hekimoğlu Ali Paşa | Ernst Gideon von Laudon |
Savaş
12 Temmuz 1737'da Avusturya da Rusya'nın yanında savaşa girdi. (80.000 profesyonel asker, 50.000 milis askeri ve 36.000 attan oluşan) Avusturya ordusu Maria Tereza'nin kocası olan Lorenli Franz I. Stefan komutasında idi. Avusturya orduları üç koldan Osmanlı topraklarında ilerlemeye başladılar.
Doğuki kolordu gücündeki birlikler Mareşal Wallis komutasında Eflak'da ilerlemeye başladı. Eflak üzerinden hücuma geçen bir Osmanlı ordusu Eflak'da ilerleyen Avusturya doğu kolunu Bükreş yakında yapılan bir muharebede yendiler ve kış başlamadan bu Avusturyalıları Erdel'e geri püskürttüler ve Mareşal Wallis'in askerleri Karpat dağlarındaki dağlık geçitleri savunmaya koyuldular.
Batıdaki yine kolordu gücündeki Avusturya koluna Prens Josef von Hildburghausen komuta etmekteydi. Karadağlılar yardımı ile eyalet merkezi Bosnasaray dahil Bosna eyaletini işgale başladılar.
Bosna valisi Hekimoğlu Ali Paşa idi ve Avusturyalılara karşı Bosna'da Osmanlı direnişini organize etti. Avusturya'nın Macaristan'ı aldıktan sonra yaptığı mezalim ve dinsel baskıdan kaçmış olan Macar asıllı kale savunma tımarlı birlikleri Bosna kalelerini Avusturya'ya vermemek için büyük direniş gösterdiler. Bu kolordu Banja Luka'yı kuşattı. Hekimoğlu Ali Paşa'nın topladığı gönüllü Bosna birlikleri 4 Ağustos 1737'de bu şehir surları önünde yapılan Banja Luka Muharebesi'nde bu Avusturya kolunu bir bozguna uğrattı ve bu kol Sava Irmağı kuzeyine çekilmek zorunda kaldı.
Esas büyük Avusturya ordusu Mareşal Friedrich Heinrich von Seckendorff (1673–1763) komutasında vadisinden yürüyerek ve Hristiyan Sırp Osmanlı tebası tarafından iaşe ve hatta ek asker sağlanarak 1 Ağustos 1737'de Niş'i eline geçirmeyi başardı. Bu ordudan büyük bir kol Khevenhiiller Ludwig Andreas (1683-1744) komutasında Vidin üzerine gönderildi. Ama Vidin'deki Osmanlı askerleri bu kuşatmaya hazırlıklı oldukları için başarılı olmadı. Bu kol da Tuna üzerinde Adakale yakınlarında 28 Eylül 1737'da yapılan bir muharebeden sonra çekilip Mareşal Wallis'in güçleri ile birleşti.
Ana Avusturya ordusunun ilerlemesi Osmanlıların beklemediği bir halde olmuştu. Osmanlı orduları çok geçmeden organize olarak karşı hücuma başladı. Orta koldaki Avusturya güçleri de yaz sonlarında Osmanlı ordularının hücumu altında kaldı. 20 Ekim 1737'de Niş tekrar Osmanlılar eline geçti. Bu Avusturya ordusu batıya doğru çekilmeye başladı. Dağlık bir bölgedeki Sirbistan'daki Uzice ve Bosna'daki Drina Nehri üzerindeki Zvornik kalelerini kuşatmaya koyuldular. Ana Avusturya ordusunun Drina üzerine bu yürüyüşü ile Morova üzerindeki ilerleme sona erdi ve Avusturya ordularının kolları arasındaki bağlantılar ortadan kalktı.
1737 kışında Fransız elçisi Villeneuve Markizi vasıtasıyla yapılan ateşkes teklifleri Osmanlılarca kabul edilmedi.
1738'de Avusturya orduları başkomutanı değişti; Kont von Königsegg-Rothenfels (1673-1751) yeni başkomutan olarak atandı. Osmanlı orduları ataka geçmişti ve Avusturyalılar ise savunma savaşları yapmaları gerekti. Osmanlı orduları Humbaracı Ahmet Paşa (1675-1747) tarafından yapılan reformları benimsemiş, özellikle Sürat Topçularını çok efektif olarak kullanmaya başlamışdı. Osmanlılar yeni topçularının yardımıyla Sirbistan'da bulunan kaleleri aşama aşama ellerine geçirip Avusturyalıları geri itmeye başladılar. Tuna Nehri kıyılarında önemli savunma mevkileri olan Uzice, Semendire ve Adakale Osmanlılar eline geçti. Serdar Sadrazam Yeğen Mehmet Paşa Adakale fatihi adıyla halk arasında ün aldı. kalesi Osmanlılar eline geçip Osmanlılar Banat yaylasına sarkmaya başladılar.
Avusturyalılar İstanbul'da Fransız elçisi olan Villenueve Markizi'nin aracılığı ile barış müzakereleri istediler. Bu müzakerelere İstanbul Fransız ve Avusturya elçileri ve Rusya grandükü ile İstanbul'da başlandı. Fakat müzakereler yavaş gitmekteydi.
22 Mart 1739'da Yeğen Mehmed Paşa sadrazamlıktan ve serdarlıktan azledildi. Yerine Vidin Seraskeri İvazzade Mehmed Paşa geçirildi. Yine Avusturyalılar üzerine hücumlar devam etti. Avusturya ordusunun başkomutanlığına Mareşal Kont Wallis getirilmişti. Wallis 60.000 Avusturya ordusu ile Tuna'yı Pancsova'dan geçip Belgrad'a doğru yürüdü. 21-22 Temmuz 1739'da Belgrad'in hemen doğusunda yapılan Hisarcık Muharebesi'nde Mareşal Wallis komutasındaki Avusturya ordusu büyük bir mağlubiyete uğratıldı. Wallis savaşarak Tuna kuzeyine çekilmeye başladı. Osmanlı ordusu Belgrad şehrini kuşatmaya aldı. Belgrad kalesi kısa bir kuşatmadan sonra tekrar Osmanlılar eline geçti.
Bu mağlubiyet bir önceki Osmanlı-Avusturya savaşında Savoy Prensi Eugen'in galibiyetleri gibi gayet iyi sonuçlar bekleyen Avusturya başkenti Viyana'da şok tesiri yaptı. Avusturya orduları başkomutanı Mareşal Wallis bir divan-i harp mahkemesinde yargılandı. Sürüncemede olan müzakerelere bu sefer daha ciddiyetle Belgrad'da başlandı ve 1 Eylül'de müzakerelerde anlaşmaya varildi. Resmen 18 Eylül 1739'da Avusturya ile Osmanlı Devleti arasında Belgrad Antlaşması imzalanıp savaşa son verildi.
Savaşın sonuçlanması
Avusturya, Osmanlı Ordusuna yenik düştüğü için barış istemişti. 18 Eylül 1739 tarihinde Osmanlılarla Avusturya arasında Belgrad Antlaşması imzalandı. Avusturya 1718'de Pasarofça Antlaşması ile eline geçirmiş olduğu Sırbistan, Belgrad, Eflak'ın bazı kısımlarını ve Bosna'da bir sınır bölgesini, Banat bölgesi hariç, geri verdi.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1737 1739 Osmanli Avusturya Savasi Osmanli Imparatorlugu ile Kutsal Roma Cermen Imparatorlugu arasinda 1737 ile 1739 arasinda suren ve Belgrad Antlasmasi yla sona eren savas 1737 1739 Osmanli Avusturya SavasiOsmanli Avusturya SavaslariTarih1737 1739BolgeEflak Romanya Bosna Hersek ve SirbistanSonucKesin Osmanli zaferi Belgrad AntlasmasiCografi DegisikliklerOsmanlilar Pasarofca Antlasmasi yla yitirdikleri Sirbistan in kuzeyini Belgrad dahil Bosna nin kuzeyini ve Eflak in batisini geri aldilarTaraflarOsmanli ImparatorluguAvusturya ArsidukluguKomutanlar ve liderlerHaci Ivaz Mehmed Pasa Hekimoglu Ali PasaErnst Gideon von LaudonSavas12 Temmuz 1737 da Avusturya da Rusya nin yaninda savasa girdi 80 000 profesyonel asker 50 000 milis askeri ve 36 000 attan olusan Avusturya ordusu Maria Tereza nin kocasi olan Lorenli Franz I Stefan komutasinda idi Avusturya ordulari uc koldan Osmanli topraklarinda ilerlemeye basladilar Doguki kolordu gucundeki birlikler Maresal Wallis komutasinda Eflak da ilerlemeye basladi Eflak uzerinden hucuma gecen bir Osmanli ordusu Eflak da ilerleyen Avusturya dogu kolunu Bukres yakinda yapilan bir muharebede yendiler ve kis baslamadan bu Avusturyalilari Erdel e geri puskurttuler ve Maresal Wallis in askerleri Karpat daglarindaki daglik gecitleri savunmaya koyuldular Batidaki yine kolordu gucundeki Avusturya koluna Prens Josef von Hildburghausen komuta etmekteydi Karadaglilar yardimi ile eyalet merkezi Bosnasaray dahil Bosna eyaletini isgale basladilar Bosna valisi Hekimoglu Ali Pasa idi ve Avusturyalilara karsi Bosna da Osmanli direnisini organize etti Avusturya nin Macaristan i aldiktan sonra yaptigi mezalim ve dinsel baskidan kacmis olan Macar asilli kale savunma timarli birlikleri Bosna kalelerini Avusturya ya vermemek icin buyuk direnis gosterdiler Bu kolordu Banja Luka yi kusatti Hekimoglu Ali Pasa nin topladigi gonullu Bosna birlikleri 4 Agustos 1737 de bu sehir surlari onunde yapilan Banja Luka Muharebesi nde bu Avusturya kolunu bir bozguna ugratti ve bu kol Sava Irmagi kuzeyine cekilmek zorunda kaldi Esas buyuk Avusturya ordusu Maresal Friedrich Heinrich von Seckendorff 1673 1763 komutasinda vadisinden yuruyerek ve Hristiyan Sirp Osmanli tebasi tarafindan iase ve hatta ek asker saglanarak 1 Agustos 1737 de Nis i eline gecirmeyi basardi Bu ordudan buyuk bir kol Khevenhiiller Ludwig Andreas 1683 1744 komutasinda Vidin uzerine gonderildi Ama Vidin deki Osmanli askerleri bu kusatmaya hazirlikli olduklari icin basarili olmadi Bu kol da Tuna uzerinde Adakale yakinlarinda 28 Eylul 1737 da yapilan bir muharebeden sonra cekilip Maresal Wallis in gucleri ile birlesti Ana Avusturya ordusunun ilerlemesi Osmanlilarin beklemedigi bir halde olmustu Osmanli ordulari cok gecmeden organize olarak karsi hucuma basladi Orta koldaki Avusturya gucleri de yaz sonlarinda Osmanli ordularinin hucumu altinda kaldi 20 Ekim 1737 de Nis tekrar Osmanlilar eline gecti Bu Avusturya ordusu batiya dogru cekilmeye basladi Daglik bir bolgedeki Sirbistan daki Uzice ve Bosna daki Drina Nehri uzerindeki Zvornik kalelerini kusatmaya koyuldular Ana Avusturya ordusunun Drina uzerine bu yuruyusu ile Morova uzerindeki ilerleme sona erdi ve Avusturya ordularinin kollari arasindaki baglantilar ortadan kalkti 1737 kisinda Fransiz elcisi Villeneuve Markizi vasitasiyla yapilan ateskes teklifleri Osmanlilarca kabul edilmedi 1738 de Avusturya ordulari baskomutani degisti Kont von Konigsegg Rothenfels 1673 1751 yeni baskomutan olarak atandi Osmanli ordulari ataka gecmisti ve Avusturyalilar ise savunma savaslari yapmalari gerekti Osmanli ordulari Humbaraci Ahmet Pasa 1675 1747 tarafindan yapilan reformlari benimsemis ozellikle Surat Topcularini cok efektif olarak kullanmaya baslamisdi Osmanlilar yeni topcularinin yardimiyla Sirbistan da bulunan kaleleri asama asama ellerine gecirip Avusturyalilari geri itmeye basladilar Tuna Nehri kiyilarinda onemli savunma mevkileri olan Uzice Semendire ve Adakale Osmanlilar eline gecti Serdar Sadrazam Yegen Mehmet Pasa Adakale fatihi adiyla halk arasinda un aldi kalesi Osmanlilar eline gecip Osmanlilar Banat yaylasina sarkmaya basladilar Avusturyalilar Istanbul da Fransiz elcisi olan Villenueve Markizi nin araciligi ile baris muzakereleri istediler Bu muzakerelere Istanbul Fransiz ve Avusturya elcileri ve Rusya granduku ile Istanbul da baslandi Fakat muzakereler yavas gitmekteydi 22 Mart 1739 da Yegen Mehmed Pasa sadrazamliktan ve serdarliktan azledildi Yerine Vidin Seraskeri Ivazzade Mehmed Pasa gecirildi Yine Avusturyalilar uzerine hucumlar devam etti Avusturya ordusunun baskomutanligina Maresal Kont Wallis getirilmisti Wallis 60 000 Avusturya ordusu ile Tuna yi Pancsova dan gecip Belgrad a dogru yurudu 21 22 Temmuz 1739 da Belgrad in hemen dogusunda yapilan Hisarcik Muharebesi nde Maresal Wallis komutasindaki Avusturya ordusu buyuk bir maglubiyete ugratildi Wallis savasarak Tuna kuzeyine cekilmeye basladi Osmanli ordusu Belgrad sehrini kusatmaya aldi Belgrad kalesi kisa bir kusatmadan sonra tekrar Osmanlilar eline gecti Bu maglubiyet bir onceki Osmanli Avusturya savasinda Savoy Prensi Eugen in galibiyetleri gibi gayet iyi sonuclar bekleyen Avusturya baskenti Viyana da sok tesiri yapti Avusturya ordulari baskomutani Maresal Wallis bir divan i harp mahkemesinde yargilandi Suruncemede olan muzakerelere bu sefer daha ciddiyetle Belgrad da baslandi ve 1 Eylul de muzakerelerde anlasmaya varildi Resmen 18 Eylul 1739 da Avusturya ile Osmanli Devleti arasinda Belgrad Antlasmasi imzalanip savasa son verildi Savasin sonuclanmasiAvusturya Osmanli Ordusuna yenik dustugu icin baris istemisti 18 Eylul 1739 tarihinde Osmanlilarla Avusturya arasinda Belgrad Antlasmasi imzalandi Avusturya 1718 de Pasarofca Antlasmasi ile eline gecirmis oldugu Sirbistan Belgrad Eflak in bazi kisimlarini ve Bosna da bir sinir bolgesini Banat bolgesi haric geri verdi Kaynakca