İkinci Yanya Muharebesi veya Muharebeleri 5 Ocak 1913 ile 20 Ocak 1913 arasında hazırlık muharebelerinin ve 20-23 Ocak arasında ise esas muharebenin yapıldığı bir muharebeler silsilesidir. 5-20 Ocak tarihleri arasındaki Yunan ordusunun asıl muharebe öncesi Yanya'yı tamamen kuşatma amaçlı Dristinik ve Aydonat (Çamlık) Muharebelerinin ikisi de Osmanlı zaferi ile sonuçlanmıştır. Bu arada Osmanlı'ya bağlı Arnavutlar ve düzensiz birlikler Yunanların ikmal hattı olan Saranda limanına baskın yapıp Yunanların asıl saldırı için malzeme ve ikmal götürmelerini geciktirmişlerdir. 20 Ocak-23 Ocak arasındaki muharebe ise Yunanların ufak toprak kazançlarına karşın ağır kayıplara uğramasına neden olmuş ve Yunanlar saldırılarını durdurmak zorunda kalmıştır. Kısacası muharebeler baştan sona Osmanlı zaferi ile sonuçlanmıştır.
İkinci Yanya Muharebeleri | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Birinci Balkan Savaşı | |||||||
39°39′49″K 20°51′08″D / 39.66361°K 20.85222°D
| |||||||
Taraflar | |||||||
Yunan Krallığı | Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Esat Paşa Vehip Paşa | |||||||
Güçler | |||||||
'na Bağlı Birlikler İlave olarak Selanik'ten gelen 'nun 3 Tümeni Toplamda:40.000 kadar asker | Yanya Kolordusu Toplamda: 35.000 asker | ||||||
Kayıplar | |||||||
Ağır | Ağır ancak Yunanlardan daha az |
Muharebe neticesi başarısızlık nedeniyle Yunan Epir ordusu komutanı başkomutanlık görevinden alınmış yerine veliaht prens Konstantin atanmıştır.
Ancak bu muharebeler Yanya Kolordusu içinde yıkım olmuş 3.Yanya Muharebesi yani Bizani Muharebesi'nde yenilginin yolunu açmıştır. Zira Yanya kolordusunun muharebeler sırasında muharip gücü 10.000 askere kadar düşmüş ve Osmanlı Garp ordusu komutanlığı bu kayıpları giderecek yeni takviye birlik muharebe sonrası gönderememiştir. İlave olarak kolordu muharebede Yunan Ordusunu püskürtmek için bütün topçuları ve top mermilerini kullanmak zorunda kalmıştır. Esad Paşa'nın taleplerine rağmen kullanılanların yerine yeni top mermisi temin edilmediğinden 3. Yanya Muharebesinde Yanya Kolordusu toplarının çoğunu kullanamamıştır.
Muharebe Öncesi
Genel Durum
Yunanistan'ın ana savaş çabası başlangıçta Makedonya'ya çevrildiği için, Ekim 1912'de düşmanlıkların patlak vermesiyle Epir Cephesinde Teselya'daki durumun tam aksine Osmanlı Yanya Kolordusu başta Yunan Epir Ordusundan kağıt üstünde de olsa asker ve top yönünden sayıca üstündü. Osmanlı komutanı Esat Paşa'nın Komçiadis Muharebesi zaferine karşın Gribovo'daki ilk saldırısını Epir ordusu durdurduktan sonra, Yunanlar Preveze'yi (21 Ekim) almayı ve kuzeye Yanya yönünde ilerlemeyi başardılar ve Pente Pigadia'daki (Beşpınar) bir Osmanlı saldırısını geri püskürttüler. 5 Kasım'da Korfu'dan küçük bir kuvvet çıkarma yaptı ve önemli bir direnişle karşılaşmadan oradaki Rumları da ayaklandırıp Himara kıyı bölgesini ele geçirdi Öte yandan Garibaldinlerden yardım almalarına karşın Yunanlar Driskos Muharebesinde yenilgiye uğradılar ancak sonrasındaki Pista Muharebesi ile Yanya kolordusu Yanya müstahdem mevkiine tamamen çekilmek zorunda kaldı. Bu arada bu muharebeler Esad Paşa'nın Yanya kalelerini tahkim edebilmesi için fırsat sağlamış oldu. Ancak Yunanlar da Teselya Ordusunun boşta kalan tümenlerini Epir ordusuna göndermeye başlamıştı.
Öte yandan Avlonyalı İsmail Kemal Bey başkanlığındaki Arnavutlar, Karadağ, Sırp ve Yunan kuvvetlerince memleketlerinin işgal edileceği korkusu vs. faktörlerle Osmanlıya karşı bağımsızlık ilan edip, Arnavutların Avlonya Tiran ve çevresinde toplanmaları ve Osmanlı Ordusundan ayrılıp savunmalarına katılmalarını istedi. Yanya kolordusundaki Arnavutlar firar etmeye başladı oysaki Yanya, Arnavutluk'un egemenlik bölgesi içindeydi, bu savunmaya İşkodra gibi destek olmaları onların daha lehine bir durum oluşturabilirdi.
Osmanlı Ordusunun son yenilgilerle morali son derece bozuktu. Buna rağmen Vardar Ordusundan arta kalan bir kısım birliklerden takviye alabildi öte yandan Anadolu'dan gelen bir birlikte bin bir zorluğa karşın Yanya'ya ulaşabildi. Ancak Yanya kuzey kanadı hariç 3 yönden Yunan kuşatması altına girdi. 14 Aralık'ı 15 Aralık'a bağlayan gün Epir Ordusu Yanya'yı doğrudan almak için saldırıya geçerek 1.Yanya Muharebelerini başlattı. Bu arada 20 Aralık'ta Yunan birlikleri Epir'deki mevzilerini iyileştirdi ve Yanya'nın kuzeyindeki Görice'ye muharebe ile girdi. Böylece Yanya kolordusunun son ikmal yolunu kesilmiş ve şehrin kuzeydoğu kanadını tehdit edilir haldeydi. Bütün bunlara karşın 15-25 Aralık 1912 Birinci Yanya Muharebeleri Osmanlı zaferi ile sonuçlandı. Hatta Yanya kolordusu kayıp verme pahasına Yunanlardan kaybettiği topraklarının bir kısmını geri alıp onları muharebe öncesindeki yere kadar geriletti.
Ancak Esad Paşa ne yazık ki batı ordusundan kayıplarını telafi edecek tam bir takviye alamadığı gibi top mermisi takviyesi de alamadı. Muharebe sonrası Aralık sonunda top mermilerinin sınırlı kullanımına dair bir talimname çıkarmak zorunda kalınıldı. Bununla birlikte Osmanlılar Osmanlı kuvvetleri; Birinci Yanya Muharebesi’nden sonraki yirmi günlük süre içinde Koniçe, Zagor, Çamlık çevresinde hakim duruma gelmişler, Ergiri, Berat çevrelerinde de kuvvetlerini az da olsa takviye ederek Yunanları zayıf bir konuma düşürmüşlerdi.
Ancak Yunan Ordusu'da çok yüksek miktarda takviye kuvvet almaya başlamıştı. Ocak 1913'te Selanik’teki 6. Yunan Tümeni; 110 subay, 7400 kadar asker, 1800 hayvan ile Preveze Limanı’na çıkarak Epir Ordusu’na katılmıştır. Bu tümen 18 Ocak 1913 günü Yanya cephesindeki mevzilere yerleşmiş duruma gelmiştir. Yine aynı tarihlerde Sakız Adası’ndan 28 subay ve 4.475 asker Preveze yoluyla gelmiş ve muharebe alanındaki yerlerini almıştır. Gelen bu devasa takviye kuvvetlerle düzensiz güç olarak bölgedeki bir kısım Rum ahalinin katılımı ile Epir Ordusu kayıplarını telafi etmesi yanında mevcut olarak Yanya Kolordusunu geçmişti.
Bununla birlikte general Sabuncakis yerine Prens Konstantin'in getirilmesi Yunan başkomutanlığınca düşünülmekteydi zira ilk muharebe sonrası Sabuncakis'e tepkilerde vardı, öte yandan 5-20 Ocak 1913'teki Yanya'ya kuşatmaya dönük muharebelerinde de başarısızlıklar da tepkileri arttırmaktaydı. Başkomutanlık bunu düşünmüş olsa da 19 Ocakta İkinci Yanya Muharebesine Sabuncakis ile devam kararı almıştır.
Öte yandan Yanya Kolordusu için durum hiçte iyi değildi Yunan Donanması Adriyatik boyunca deniz hakimiyetini eline geçirmiş ve İstanbul ile Garp Ordusu birliklerinin kara bağlantısı kaybolan muharebeler ile kopmuştur. Ocak 1913'te Yanya Kolordusu askerine ve binek hayvanlarına süvari birliklerinin düzgün yemek bile verecek halde değildi ve yemek eksikliği, atlarının ölümü ve takviye birlik azlığı, yeterli miktarda top mermisine sahip olamama gibi sorunlar ile boğuşmaktaydı.
Yunanların Yanya'yı Tamamen Kuşatmaya Yönelik Muharebeleri
Yunanlar İkinci Yanya Muharebesi öncesi Osmanlı birliklerini izole etmeye yönelik iki muharebeye girişmiş ancak bu muharebeler başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
Dristinik Muharebesi (5-9 Ocak 1913)
Dristinik bölgesinde Yüzbaşı Bekir Fikri Yanya Kolordusuna bağlı olarak çeşitli Arnavut Türk milis ve askerleri bir araya getirip 900 kişilik bir birlik oluşturup gayrinizami olarak Yunanlarla çarpışmalar yapmaktaydı. Dristinik bölgesinde Yunanlar çeşitli takviyeler ve Aleksandır Romas komutasında Yunan Kızıl Gömleklileri ile Osmanlı kaynaklarına göre 4.000 kendi kaynaklarına göre 2.175 kişiye ulaştılar. Bu birlikler ilerlemek için saldırıya geçtiler ancak 5 Ocakta Bekir Bey'in birliklerinin sert direnişi karşısında başarısızlığa uğradılar.6 Ocak'taki yinelenen Yunan saldırısı Osmanlı kaynaklarına göre 300 ölü Yunan kaynaklarına göre 30 ölü ve 14 yaralı bırakmaları ve yenilgileri ile sonuçlandı. Yunan ordusu kuvvetlerini düzenleyip 8 Ocakta tekrar saldırıya geçti ancak 8-9 Ocak saldırıları da Osmanlılarca püskürtüldü. Yunan kuvvetlerinin ağır kayıplarına karşı Bekir Bey'in birliklerinin kaybı Osmanlı kaynaklarına göre sadece 18 şehit ve 45 yaralıdır.
Aydonat ve Çamlık Muharebeleri (6- 20 Ocak 1913)
25 Aralık 1912'de Yunanlar I. Yanya Muharebesi akabinde Aydonat bölgesine asker yığmaya başlamış saldırılarda bulunmaktaydı. Buna karşın Arnavutlar milis grupları ile saldırıda bulunmaya 26 Aralıkta başladılar. Yunan komutanlığı ise stratejik açıdan önemli bu bölgeyi elde tutup daha da ilerlemek için bölgedeki Yunan milis kuvvetlerini düzenli birlikleri tek çatı altında toplayıp 5-6 Ocak'ta Yanya Kolordusu birlikleri üzerine saldırıya geçtiler. 16 saatten fazla süren çatışmalara karşın Yunanlar bir başarı gösteremeyip geri çekildiler. Osmanlı Batı Ordu komutanlığı bölgeyi korumak için ek birlikler gönderdi. Yunanlar da takviye birlikler alıp tekrar 12 Ocakta saldırıya geçtiler. Osmanlı birliklerini saldırıda başarısızlığa uğratıp mevziilerini ele geçirdiler. Ancak ilerlemelerine rağmen kayıpları fazla idi. 17 Ocakta ise ilerleyen Yunanlar karşısında Osmanlı Yanya kolordusu birlikleri çekildikleri mevziilerde yeniden örgülenmişti Yunanlar ise süre gelen muharebelerde çok kayıp vermişti. 18 Ocakta Osmanlı direnişi ile karşılaşan Yunan birlikleri başarısızlığa uğradı. 19-20 Ocakta topçu desteği tekrar saldırıya yapılsa da saldırılar başarısızlıkla sonuçlandı. Ancak bu başarıya rağmen Yanya kolordusu birlikleri bir türlü Arnavut firarları ve asker yetersizliğinden saldırıya geçememiş saldırı planlarını gerçekleştirememiştir. Bu başarısızlık Yunanlar açısından da General Sabuncakis'e karşı hoşnutsuzluk yaratmış ve bu bölgedeki harekâtlar 2.bir emre kadar durdurulmuştur.
Osmanlıların ve Arnavut Milislerin Karşı Hamlesi: Saranda Baskını (12 Ocak 1913)
Şimdiki Arnavutluk topraklarındaki Saranda şehri Yunan Ordusunun ilerlemesi ve Himara ayaklanması neticesi Yanya Kolordusu elinden çıkıp Yunanların eline geçen şehirlerden biri idi. Bu şehir Yunanlarca işgalinin ardından Preveze ile birlikte Yunan Epir Ordusu için Yanya'nın ele geçirilmesinde kullanılmak üzere önemli bir ikmal limanı haline geldi. Yanya Kolordusunda Arnavut firarları olsa da kolordu içinde firar etmeyen Arnavut birlikleri ve Osmanlı ile birlikte çalışan Arnavut milis güçleri de bulunmaktadır. Osmanlı Arnavut düzensiz birlikleri 12 Ocakta bu limanı geceyarısı bastılar baskın neticesi çok sayıda mühimmat ve erzak tesisler tahrip edilip Epir Ordusunun saldırıları zora düşürülmüştür.
Muharebe (20-23 Ocak 1913)
19 Ocak'ta Yunan başkomutanlığı Sabuncakis ile saldırılara devam kararı verince general Sabuncakis büyük bir topçu saldırısı ile kaleye saldırıya karar verdi. 20 Ocakta Bijan Kalesi seri atımlı 48 Yunan Dağ topu binlerce mermi ile dövülmeye başladı. Osmanlılar bu ateşe karşılık verse de cephaneleri azdı ayrıca Osmanlı toplarının seri ateş kabiliyeti daha azdı. Bijan kalesi ve çevresinde içlerinde kendi topçularının olduğu pek çok Osmanlı askeri ağır şekilde yaralandı.
Ardından Yunan Piyadesinin saldırıları başladı. Osmanlı birliklerinde muharip asker sayısı son derece azalmasına karşın birlikler büyük direniş gösterdiler. Kış koşulları ve Osmanlı birliklerinin inatçı tüfek ateşleri ve karşı saldırıları Yunan birliklerinin ilerlemesini iyice zorlaştırdı. Osmanlı birlikleri ısrarla direnmeyi sürdürüp yerlerinde tutundular. Esad Paşa Yunanların Yanya'yı çevirme yoluyla düşürme peşinde olduğundan bahisle en sonuna kadar mevzilerin korunup direnme emri verildi.
21 Ocak günü Yunan saldırıları yinelendi bununla birlikte 22 Ocak günü doğuda Epir ordusu saldırıları Osmanlı Geçici 3.Tümenini iyice zora düşürdü tümen saldırılara karşı koyamayıp Lüzeç'teki mevziileri kaybetmeye başladı geride mevzii kurma çabaları sonuçsuz kaldı. Bijan'a doğru çekilip orada direnişe Osmanlılar doğuda devam ettiler. Ancak doğudaki başarılarına karşın Yunan birliklerinin hava koşulları aleyhine dönmeye başladı. 23 Ocaktaki Yunan saldırıları hava koşullarından beklenen başarıya ulaşamadı. Osmanlılar da geride bir savunma hattı oluşturmayı başardılar. Sonrasında ise Sabuncakis saldırıları durdurdu.
Osmanlıların ve Yunan ordularının karşılıklı ağır kaybına Osmanlı'nın Lüzeç'teki mevziileri kaybına karşın muharebe Osmanlı zaferi ile sonuçlandı.
Sonuçları
2.Yanya Muharebesi Osmanlı zaferi ile sonuçlansa da bu muharebedeki Osmanlı kayıpları ve top mermisi kayıpları telafi edilemedi. Osmanlı birliklerinin 3.bir Yunan saldırısını kaldıracak top mermisi kalmamış ve muharip asker sayısı 10.000 kişiye kadar gerilemiştir. Yeni takviye, kolordu alamaz duruma gelmiştir. Buna rağmen 30 Ocak 1913'te Yunanların teslim olma teklifini Esad Paşa reddetmiştir. Bu arada 1.Balkan Savaşında Londra'da süren ateşkes görüşmeleri başarısızlıkla sonuçlanmış ve çatışmalar tekrar başlamıştır.
Yunan tarafında Genel Sabuncakis başarısızlıkları nedeniyle Epir ordusunun komutanlığından alınıp yerine veliaht prens 1.Konstantin atanmıştır. Yanya kolordusu da olumsuz koşullarda girdiği Bijan (Bizani -3.Yanya) Muharebesini kaybetmiş Mart 1913'te Esat Paşa teslim olmak zorunda kalıp Yanya Yunanların eline geçmiştir.
Kaynakça
- ^ a b Hall s.84
- ^ Yüksel Nizamoğlu,(2010) Vehip Paşa (Kaçı)'nın Hayati ve Askeri Faaliyetleri (Doktora Tezi),İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,s.86-89
- ^ a b c Edward J. Erickson (2003), Defeat in Detail - The Ottoman Army in The Balkans, 1912-1913, s.235
- ^ a b Richard C.Hall, The Balkan Wars 1912–1913 Prelude to the First World War, Routledge, 2000, s.64
- ^ a b Erickson (2003).
- ^ Sakellariou (1997).
- ^ Király (1987).
- ^ Hall (2000).
- ^ Nizamoğlu,s.97
- ^ Nizamoğlu,s.96
- ^ Balkan Harbi Osmanlı Devri (1912-1913) Garp Ordusu Yunan Cephesi Harekâtı. Genelkurmay Başkanlığı. Genelkurmay Başkanlığı Yayınları Cilt: 3, Kısım: 2, Baskı: 2, Ankara. 1993. ss.578
- ^ a b Nizamoğlu, s.98,99
- ^ Nizamoğlu, s.99-102
- ^ a b c Erickson s.299
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ikinci Yanya Muharebesi veya Muharebeleri 5 Ocak 1913 ile 20 Ocak 1913 arasinda hazirlik muharebelerinin ve 20 23 Ocak arasinda ise esas muharebenin yapildigi bir muharebeler silsilesidir 5 20 Ocak tarihleri arasindaki Yunan ordusunun asil muharebe oncesi Yanya yi tamamen kusatma amacli Dristinik ve Aydonat Camlik Muharebelerinin ikisi de Osmanli zaferi ile sonuclanmistir Bu arada Osmanli ya bagli Arnavutlar ve duzensiz birlikler Yunanlarin ikmal hatti olan Saranda limanina baskin yapip Yunanlarin asil saldiri icin malzeme ve ikmal goturmelerini geciktirmislerdir 20 Ocak 23 Ocak arasindaki muharebe ise Yunanlarin ufak toprak kazanclarina karsin agir kayiplara ugramasina neden olmus ve Yunanlar saldirilarini durdurmak zorunda kalmistir Kisacasi muharebeler bastan sona Osmanli zaferi ile sonuclanmistir Ikinci Yanya MuharebeleriBirinci Balkan Savasi39 39 49 K 20 51 08 D 39 66361 K 20 85222 D 39 66361 20 85222 Tarih20 23 Ocak 1913 Ana muharebe Ilave olarak Yanya yi tamamen kusatma amacli Dristinik 5 9 Ocak 1913 ve Aydonat Camlik 6 20 Ocak 1913 Muharebeleri bu arada Osmanli Arnavut Milislerin Saranda liman baskini 12 Ocak 1913 BolgeYanya Vilayeti Osmanli Devleti Bugunku Ioannina Epir Bolgesi Yunanistan SonucOsmanli Zaferi Yunan Epir ordusunun Yanyayi 2 kere alma ve oncesinde tamamen kusatma girisimleri basarisizliga ugratildi TaraflarYunan KralligiOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerEsat Pasa Vehip PasaGucler na Bagli Birlikler Ilave olarak Selanik ten gelen nun 3 Tumeni Toplamda 40 000 kadar askerYanya Kolordusu Toplamda 35 000 askerKayiplarAgirAgir ancak Yunanlardan daha az Muharebe neticesi basarisizlik nedeniyle Yunan Epir ordusu komutani baskomutanlik gorevinden alinmis yerine veliaht prens Konstantin atanmistir Ancak bu muharebeler Yanya Kolordusu icinde yikim olmus 3 Yanya Muharebesi yani Bizani Muharebesi nde yenilginin yolunu acmistir Zira Yanya kolordusunun muharebeler sirasinda muharip gucu 10 000 askere kadar dusmus ve Osmanli Garp ordusu komutanligi bu kayiplari giderecek yeni takviye birlik muharebe sonrasi gonderememistir Ilave olarak kolordu muharebede Yunan Ordusunu puskurtmek icin butun topculari ve top mermilerini kullanmak zorunda kalmistir Esad Pasa nin taleplerine ragmen kullanilanlarin yerine yeni top mermisi temin edilmediginden 3 Yanya Muharebesinde Yanya Kolordusu toplarinin cogunu kullanamamistir Muharebe OncesiGenel Durum Yunanistan in ana savas cabasi baslangicta Makedonya ya cevrildigi icin Ekim 1912 de dusmanliklarin patlak vermesiyle Epir Cephesinde Teselya daki durumun tam aksine Osmanli Yanya Kolordusu basta Yunan Epir Ordusundan kagit ustunde de olsa asker ve top yonunden sayica ustundu Osmanli komutani Esat Pasa nin Komciadis Muharebesi zaferine karsin Gribovo daki ilk saldirisini Epir ordusu durdurduktan sonra Yunanlar Preveze yi 21 Ekim almayi ve kuzeye Yanya yonunde ilerlemeyi basardilar ve Pente Pigadia daki Bespinar bir Osmanli saldirisini geri puskurttuler 5 Kasim da Korfu dan kucuk bir kuvvet cikarma yapti ve onemli bir direnisle karsilasmadan oradaki Rumlari da ayaklandirip Himara kiyi bolgesini ele gecirdi Ote yandan Garibaldinlerden yardim almalarina karsin Yunanlar Driskos Muharebesinde yenilgiye ugradilar ancak sonrasindaki Pista Muharebesi ile Yanya kolordusu Yanya mustahdem mevkiine tamamen cekilmek zorunda kaldi Bu arada bu muharebeler Esad Pasa nin Yanya kalelerini tahkim edebilmesi icin firsat saglamis oldu Ancak Yunanlar da Teselya Ordusunun bosta kalan tumenlerini Epir ordusuna gondermeye baslamisti Ote yandan Avlonyali Ismail Kemal Bey baskanligindaki Arnavutlar Karadag Sirp ve Yunan kuvvetlerince memleketlerinin isgal edilecegi korkusu vs faktorlerle Osmanliya karsi bagimsizlik ilan edip Arnavutlarin Avlonya Tiran ve cevresinde toplanmalari ve Osmanli Ordusundan ayrilip savunmalarina katilmalarini istedi Yanya kolordusundaki Arnavutlar firar etmeye basladi oysaki Yanya Arnavutluk un egemenlik bolgesi icindeydi bu savunmaya Iskodra gibi destek olmalari onlarin daha lehine bir durum olusturabilirdi Osmanli Ordusunun son yenilgilerle morali son derece bozuktu Buna ragmen Vardar Ordusundan arta kalan bir kisim birliklerden takviye alabildi ote yandan Anadolu dan gelen bir birlikte bin bir zorluga karsin Yanya ya ulasabildi Ancak Yanya kuzey kanadi haric 3 yonden Yunan kusatmasi altina girdi 14 Aralik i 15 Aralik a baglayan gun Epir Ordusu Yanya yi dogrudan almak icin saldiriya gecerek 1 Yanya Muharebelerini baslatti Bu arada 20 Aralik ta Yunan birlikleri Epir deki mevzilerini iyilestirdi ve Yanya nin kuzeyindeki Gorice ye muharebe ile girdi Boylece Yanya kolordusunun son ikmal yolunu kesilmis ve sehrin kuzeydogu kanadini tehdit edilir haldeydi Butun bunlara karsin 15 25 Aralik 1912 Birinci Yanya Muharebeleri Osmanli zaferi ile sonuclandi Hatta Yanya kolordusu kayip verme pahasina Yunanlardan kaybettigi topraklarinin bir kismini geri alip onlari muharebe oncesindeki yere kadar geriletti Ancak Esad Pasa ne yazik ki bati ordusundan kayiplarini telafi edecek tam bir takviye alamadigi gibi top mermisi takviyesi de alamadi Muharebe sonrasi Aralik sonunda top mermilerinin sinirli kullanimina dair bir talimname cikarmak zorunda kalinildi Bununla birlikte Osmanlilar Osmanli kuvvetleri Birinci Yanya Muharebesi nden sonraki yirmi gunluk sure icinde Konice Zagor Camlik cevresinde hakim duruma gelmisler Ergiri Berat cevrelerinde de kuvvetlerini az da olsa takviye ederek Yunanlari zayif bir konuma dusurmuslerdi Ancak Yunan Ordusu da cok yuksek miktarda takviye kuvvet almaya baslamisti Ocak 1913 te Selanik teki 6 Yunan Tumeni 110 subay 7400 kadar asker 1800 hayvan ile Preveze Limani na cikarak Epir Ordusu na katilmistir Bu tumen 18 Ocak 1913 gunu Yanya cephesindeki mevzilere yerlesmis duruma gelmistir Yine ayni tarihlerde Sakiz Adasi ndan 28 subay ve 4 475 asker Preveze yoluyla gelmis ve muharebe alanindaki yerlerini almistir Gelen bu devasa takviye kuvvetlerle duzensiz guc olarak bolgedeki bir kisim Rum ahalinin katilimi ile Epir Ordusu kayiplarini telafi etmesi yaninda mevcut olarak Yanya Kolordusunu gecmisti Bununla birlikte general Sabuncakis yerine Prens Konstantin in getirilmesi Yunan baskomutanliginca dusunulmekteydi zira ilk muharebe sonrasi Sabuncakis e tepkilerde vardi ote yandan 5 20 Ocak 1913 teki Yanya ya kusatmaya donuk muharebelerinde de basarisizliklar da tepkileri arttirmaktaydi Baskomutanlik bunu dusunmus olsa da 19 Ocakta Ikinci Yanya Muharebesine Sabuncakis ile devam karari almistir Ote yandan Yanya Kolordusu icin durum hicte iyi degildi Yunan Donanmasi Adriyatik boyunca deniz hakimiyetini eline gecirmis ve Istanbul ile Garp Ordusu birliklerinin kara baglantisi kaybolan muharebeler ile kopmustur Ocak 1913 te Yanya Kolordusu askerine ve binek hayvanlarina suvari birliklerinin duzgun yemek bile verecek halde degildi ve yemek eksikligi atlarinin olumu ve takviye birlik azligi yeterli miktarda top mermisine sahip olamama gibi sorunlar ile bogusmaktaydi Yunanlarin Yanya yi Tamamen Kusatmaya Yonelik Muharebeleri Yunanlar Ikinci Yanya Muharebesi oncesi Osmanli birliklerini izole etmeye yonelik iki muharebeye girismis ancak bu muharebeler basarisizlikla sonuclanmistir Dristinik Muharebesi 5 9 Ocak 1913 Dristinik bolgesinde Yuzbasi Bekir Fikri Yanya Kolordusuna bagli olarak cesitli Arnavut Turk milis ve askerleri bir araya getirip 900 kisilik bir birlik olusturup gayrinizami olarak Yunanlarla carpismalar yapmaktaydi Dristinik bolgesinde Yunanlar cesitli takviyeler ve Aleksandir Romas komutasinda Yunan Kizil Gomleklileri ile Osmanli kaynaklarina gore 4 000 kendi kaynaklarina gore 2 175 kisiye ulastilar Bu birlikler ilerlemek icin saldiriya gectiler ancak 5 Ocakta Bekir Bey in birliklerinin sert direnisi karsisinda basarisizliga ugradilar 6 Ocak taki yinelenen Yunan saldirisi Osmanli kaynaklarina gore 300 olu Yunan kaynaklarina gore 30 olu ve 14 yarali birakmalari ve yenilgileri ile sonuclandi Yunan ordusu kuvvetlerini duzenleyip 8 Ocakta tekrar saldiriya gecti ancak 8 9 Ocak saldirilari da Osmanlilarca puskurtuldu Yunan kuvvetlerinin agir kayiplarina karsi Bekir Bey in birliklerinin kaybi Osmanli kaynaklarina gore sadece 18 sehit ve 45 yaralidir Aydonat ve Camlik Muharebeleri 6 20 Ocak 1913 25 Aralik 1912 de Yunanlar I Yanya Muharebesi akabinde Aydonat bolgesine asker yigmaya baslamis saldirilarda bulunmaktaydi Buna karsin Arnavutlar milis gruplari ile saldirida bulunmaya 26 Aralikta basladilar Yunan komutanligi ise stratejik acidan onemli bu bolgeyi elde tutup daha da ilerlemek icin bolgedeki Yunan milis kuvvetlerini duzenli birlikleri tek cati altinda toplayip 5 6 Ocak ta Yanya Kolordusu birlikleri uzerine saldiriya gectiler 16 saatten fazla suren catismalara karsin Yunanlar bir basari gosteremeyip geri cekildiler Osmanli Bati Ordu komutanligi bolgeyi korumak icin ek birlikler gonderdi Yunanlar da takviye birlikler alip tekrar 12 Ocakta saldiriya gectiler Osmanli birliklerini saldirida basarisizliga ugratip mevziilerini ele gecirdiler Ancak ilerlemelerine ragmen kayiplari fazla idi 17 Ocakta ise ilerleyen Yunanlar karsisinda Osmanli Yanya kolordusu birlikleri cekildikleri mevziilerde yeniden orgulenmisti Yunanlar ise sure gelen muharebelerde cok kayip vermisti 18 Ocakta Osmanli direnisi ile karsilasan Yunan birlikleri basarisizliga ugradi 19 20 Ocakta topcu destegi tekrar saldiriya yapilsa da saldirilar basarisizlikla sonuclandi Ancak bu basariya ragmen Yanya kolordusu birlikleri bir turlu Arnavut firarlari ve asker yetersizliginden saldiriya gecememis saldiri planlarini gerceklestirememistir Bu basarisizlik Yunanlar acisindan da General Sabuncakis e karsi hosnutsuzluk yaratmis ve bu bolgedeki harekatlar 2 bir emre kadar durdurulmustur Osmanlilarin ve Arnavut Milislerin Karsi Hamlesi Saranda Baskini 12 Ocak 1913 Simdiki Arnavutluk topraklarindaki Saranda sehri Yunan Ordusunun ilerlemesi ve Himara ayaklanmasi neticesi Yanya Kolordusu elinden cikip Yunanlarin eline gecen sehirlerden biri idi Bu sehir Yunanlarca isgalinin ardindan Preveze ile birlikte Yunan Epir Ordusu icin Yanya nin ele gecirilmesinde kullanilmak uzere onemli bir ikmal limani haline geldi Yanya Kolordusunda Arnavut firarlari olsa da kolordu icinde firar etmeyen Arnavut birlikleri ve Osmanli ile birlikte calisan Arnavut milis gucleri de bulunmaktadir Osmanli Arnavut duzensiz birlikleri 12 Ocakta bu limani geceyarisi bastilar baskin neticesi cok sayida muhimmat ve erzak tesisler tahrip edilip Epir Ordusunun saldirilari zora dusurulmustur Muharebe 20 23 Ocak 1913 19 Ocak ta Yunan baskomutanligi Sabuncakis ile saldirilara devam karari verince general Sabuncakis buyuk bir topcu saldirisi ile kaleye saldiriya karar verdi 20 Ocakta Bijan Kalesi seri atimli 48 Yunan Dag topu binlerce mermi ile dovulmeye basladi Osmanlilar bu atese karsilik verse de cephaneleri azdi ayrica Osmanli toplarinin seri ates kabiliyeti daha azdi Bijan kalesi ve cevresinde iclerinde kendi topcularinin oldugu pek cok Osmanli askeri agir sekilde yaralandi Ardindan Yunan Piyadesinin saldirilari basladi Osmanli birliklerinde muharip asker sayisi son derece azalmasina karsin birlikler buyuk direnis gosterdiler Kis kosullari ve Osmanli birliklerinin inatci tufek atesleri ve karsi saldirilari Yunan birliklerinin ilerlemesini iyice zorlastirdi Osmanli birlikleri israrla direnmeyi surdurup yerlerinde tutundular Esad Pasa Yunanlarin Yanya yi cevirme yoluyla dusurme pesinde oldugundan bahisle en sonuna kadar mevzilerin korunup direnme emri verildi 21 Ocak gunu Yunan saldirilari yinelendi bununla birlikte 22 Ocak gunu doguda Epir ordusu saldirilari Osmanli Gecici 3 Tumenini iyice zora dusurdu tumen saldirilara karsi koyamayip Luzec teki mevziileri kaybetmeye basladi geride mevzii kurma cabalari sonucsuz kaldi Bijan a dogru cekilip orada direnise Osmanlilar doguda devam ettiler Ancak dogudaki basarilarina karsin Yunan birliklerinin hava kosullari aleyhine donmeye basladi 23 Ocaktaki Yunan saldirilari hava kosullarindan beklenen basariya ulasamadi Osmanlilar da geride bir savunma hatti olusturmayi basardilar Sonrasinda ise Sabuncakis saldirilari durdurdu Osmanlilarin ve Yunan ordularinin karsilikli agir kaybina Osmanli nin Luzec teki mevziileri kaybina karsin muharebe Osmanli zaferi ile sonuclandi Sonuclari2 Yanya Muharebesi Osmanli zaferi ile sonuclansa da bu muharebedeki Osmanli kayiplari ve top mermisi kayiplari telafi edilemedi Osmanli birliklerinin 3 bir Yunan saldirisini kaldiracak top mermisi kalmamis ve muharip asker sayisi 10 000 kisiye kadar gerilemistir Yeni takviye kolordu alamaz duruma gelmistir Buna ragmen 30 Ocak 1913 te Yunanlarin teslim olma teklifini Esad Pasa reddetmistir Bu arada 1 Balkan Savasinda Londra da suren ateskes gorusmeleri basarisizlikla sonuclanmis ve catismalar tekrar baslamistir Yunan tarafinda Genel Sabuncakis basarisizliklari nedeniyle Epir ordusunun komutanligindan alinip yerine veliaht prens 1 Konstantin atanmistir Yanya kolordusu da olumsuz kosullarda girdigi Bijan Bizani 3 Yanya Muharebesini kaybetmis Mart 1913 te Esat Pasa teslim olmak zorunda kalip Yanya Yunanlarin eline gecmistir Kaynakca a b Hall s 84 Yuksel Nizamoglu 2010 Vehip Pasa Kaci nin Hayati ve Askeri Faaliyetleri Doktora Tezi Istanbul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu s 86 89 a b c Edward J Erickson 2003 Defeat in Detail The Ottoman Army in The Balkans 1912 1913 s 235 a b Richard C Hall The Balkan Wars 1912 1913 Prelude to the First World War Routledge 2000 s 64 a b Erickson 2003 Sakellariou 1997 Kiraly 1987 Hall 2000 Nizamoglu s 97 Nizamoglu s 96 Balkan Harbi Osmanli Devri 1912 1913 Garp Ordusu Yunan Cephesi Harekati Genelkurmay Baskanligi Genelkurmay Baskanligi Yayinlari Cilt 3 Kisim 2 Baski 2 Ankara 1993 ss 578 a b Nizamoglu s 98 99 Nizamoglu s 99 102 a b c Erickson s 299