Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kimya mühendisliği, 19. yüzyılda "endüstri kimyası" ile uğraşanlar tarafından geliştirilmiş bir disiplindir. Sanayi Devrimi'nin öncesinde, endüstri kimyasalları ve tüketici malları (örneğin sabun) ağırlıklı olarak yöntemiyle üretiliyordu. Kesikli üretim emek yoğun bir işlemdir. Bunun başlıca sebebi kesikli üretim yöntemi kullanan üretim tesislerinde bulunan pek çok ünite operasyonunun manüel kullanım gerektirmesi ve sonuç olarak iş gücüne ihtiyaç duyulmasıdır. Kesikli üretim boyu gerçekleştirilen fiziksel ve kimyasal işlemlerin sonunda satılabilir bir ürün sağlamak için elde edilen ürün izole edilebilir, saflaştırılabilir ve test edilebilir. Kesikli üretim işlemleri iş ve ekipman kullanımında verimsiz olmasına rağmen bugün hâlâ farmasötikal ara ürünler gibi değerli ürünlerin, parfüm ve boya gibi özel ve formüle edilmiş ürünlerin üretiminde kullanılmakta ve kâr elde edilebilmektedir. Kimya mühendisliği tekniklerinin üretim prosesi geliştirmesi üzerine uygulanması ile kimyasallar artık sürekli bir üretim hattında kimyasal işlemler ile daha büyük miktarlarda imal edilebilmektedir. Sanayi Devrimi, kesikli üretimden geçişin başladığı dönemde ortaya çıkmıştı. Bugün ve petrokimyasallar büyük çoğunlukla sürekli üretim prosesleri ile imal edilirken, , ve ilaçlar kesikli üretim yöntemleri ile üretilmektedir.
Köken
Sanayi Devrimi, soda külü gibi dökme kimyasallarda hem miktar hem de kalite bakımından talepte büyük bir yükselişe yol açtı. Bu iki anlama geliyordu:
- Faaliyetin büyüklüğü ve operasyonun etkinliği artırılmalıydı.
- Devamlı üretim işlemi gibi, kesikli üretime alternatif operasyonların incelenmesi gerekiyordu.
İlk kimya mühendisi
Endüstriyel kimya 1800'lerde uygulanmaktaydı ve İngiltere'deki üniversitelerdeki çalışmalar, 1848'de , ve 'ın Kimyasal Teknoloji adlı kitabı ile başladı. 1800'de kimyasal işlemleri kontrol etmek için kullanılması gereken mühendislik ilkeleri ayrı bir mesleki faaliyet olarak tanınmıştı. Kimya mühendisliği ilk olarak Manchester Üniversitesi'nde George E. Davis'in 1887'de endüstriyel kimya uygulamalarını çeşitli yönlerini ele aldığı on iki derslik kimya mühendisliği eğitim kursu ile bir meslek olarak kurulmuştur. Bugün ise kimya mühendisliği bir ana mühendislik dalıdır ve çeşitli endüstrilerde kimya mühendisleri kilit rol oynamaktadır. Tecrübeli kimya mühendisleri National Society of Professional Engineers'ın desteğiyle ABD'de lisanslı "Profesyonel Mühendis" olabilirler veya Birleşik Krallık'ta kurulmuş aracılığıyla "sözleşmeli" kimya mühendisi statüsü kazanabilirler.
Türkiye'de kimya mühendisliği ve kimya sanayisi
Modern kimyanın geçmişi ve kimya mühendisliğine geçiş
Türkiye'de kimya mühendisliğinin kurulması ve gelişimi 1900'lü yılların başlarına dayanır.
Elmacı'ya göre "Modern kimya Türkiye’ye mühendislik ve tıp eğitiminin kurumsallaşmasına paralel olarak girmiştir." Osmanlı döneminde, 1917 senesine kadar kimya eğitimi ve tıp eğitimi içerisinde sürdürülmüştür. ’nın Usul-ı Kimya (1848), Kırımlı Aziz’in Kimyâ-i Tıbbî (1868-1871), Tıbbiye hocalarından Ali Rıza’nın Kimya-i Uzvi (1901) adlı kitapları, Osmanlı'da kimya alanında yayınlamış ilk kitaplardandır. Türkiye'de düzenli kimya eğitimine geçilmesi 1915 yılındaki reformlar ile gerçekleşmiştir. 1913 ile 1915 yılları arasında, Darülfünun'daki reform sonucunda 1917 yılında Almanya’dan üç profesör getirtilmiştir. Bu üç bilim insanı Fritz Arndt, Kurt Hoesch ve Gustav Fester'di. Almanya'dan getirilen profesörler tarafından kurulan Kimya Enstitüsü'nün kuruluş amacı “Endüstri Kimyageri” yetiştirmekti. Bu tarihlerde hem dünyada hem Türkiye'de, kimya mühendisliği henüz bir ana mühendislik dalı olarak esaslı yerini almamıştı. Bu reformlarda kimya dersleri için Dârülfünun'da ayrı bir bina ayrılmıştır ve burada kurulan yeni enstitüye “Yerebatan Kimya Darülmesaisi” adı verilmiştir. Türk hocalar ve Fritz Arndt gibi pek çok Alman hoca bu enstitüde organik kimya, inorganik kimya ve sınai kimya dersleri vermişlerdir. Ancak kimya eğitiminin sistematikleşmesi 1917 yılında kurulan "Kimya Enstitüsü" ile gerçekleşmiştir. 1917’den 1933’e Dârülfünun’da, 1933’den 1935’e İstanbul Üniversitesi’nde “Kimyager Diploması” verilmiştir.
Üniversite reformu sonrasında kimya mühendisliği bölümü Türkiye'de esaslı yerini almıştır. 1958 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi'nde açılan, 1957 yılında Robert Kolej Mühendislik Yüksek Okulu'nda kurulup, 1971'de millileştirilip Boğaziçi Üniversitesi'ne aktarılan kimya mühendisliği bölümleri, Türkiye'de kimya mühendisliğinin gelişmesinde ve bilinmesinde öncü kurumlar olmuşlardır. 1954 yılında, TMMOB'ye bağlı olarak Kimya Mühendisleri Odası kurulmuştur. Türkiye’de kimya mühendisliğine geçişin dönüm noktası ise, 25 Nisan 1935 tarihli Fen Fakültesi Meclisi toplantısında alınan karar olmuştur." Alınan karar ile üç yıllık kimyagerlik öğretimi dört yıllık kimya mühendisliği öğretimine dönüştürülmüştür.
Modern kimya mühendisliğine geçiş ve geleneğin yerleşmesi
Üniversite reformu ile beraber 1935 yılına gelindiğinde, İstanbul Üniversitesi'nden belli sertifikaları alan ve sınavları geçen öğrencilere kimya mühendisliği diploması verilmesini sağlayan Fen Fakültesi Kimya Mühendislik Tedrisat ve İmtihan Talimatnamesi hayata geçmiştir. Uzun yıllar kimya mühendisliğinde Alman usulünü izleyen üniversiteler, 1950'li yıllardan itibaren Amerikan usulünü esas aldılar.İstanbul Teknik Üniversitesi’nde Kimya Mühendisliği eğitimi, 4 yıllık lisans programı şeklinde 1958 yılında İTÜ Teknik Okulu Kimya Şubesinde başlamış, Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde de Kimya Mühendisliği Bölümü aynı tarihte açılmıştır. Robert Kolej Mühendislik Yüksek Okulu'nda kurulan kimya mühendisliği bölümü de 1971'de millileştirilip Boğaziçi Üniversitesi'ne aktarılmıştır.
Kimya sanayisi
Kimya mühendisliğinin Türkiye'de gelişiminde, petrokimya endüstrisinin kurulması rol oynamıştır. 1954 tarihinde, kamu adına hidrokarbon arama, sondaj, üretim, rafineri ve pazarlama faaliyetlerinde bulunmak amacıyla Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) kurulmuştur. TPAO'nun öncülüğünde 1965 yılında PETKİM, 1974 yılında Boru Hatları İle Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ), 1983 yılında TÜPRAŞ kurulmuştur. Petrokimya alanındaki yatırımlar ve ilerlemeler ve 80'lerden itibaren özel girişimler ile Türkiye'de gelişen kimya sanayisi kimya mühendisliği istihdamını ve ihtiyacını artırmıştır. Bu sektörde yoğun olarak distilasyon kolonları, reaktörler ve ısı değiştriciler gibi ekipmanlar kullanıldığından bu süreçler hakkında bilgi sahibi olan kimya mühendislerine ihtiyaç duyulmaktadır.
Türkiye'de petrol ve petrokimya girişimlerinden sonra gelişen kimya, gıda (yağ ve şeker fabrikaları), ilaç, plastik, çimento ve , boya, cam ve seramik, kozmetik, , tarım ilaçları ve gübre, ve diğer birçok endüstri de kimya mühendisliğine ihtiyacı artırmıştır. 2008 yılında Türkiye'nin kimya sektöründe toplam 200.303, 2010 yılında 229.221, 2011'de ise 230.629 kişi istihdam edilmiştir. 1935'te kurulan Türkiye Şeker Fabrikaları, çeşitli tarihlerde yerli ve yabancı özel girişimler ile kurulan ilaç fabrikaları da kimya mühendisine ihtiyaç duymaktadır. Kimya ve üretim sektöründeki kimya mühendisi istihdamı 2004'ten 2011'e genel olarak artış göstermiştir.
2000 yılından sonra Türkiye'de devlet eliyle kurulan ve kimya mühendislerinin istihdam merkezlerinin dönemin hükümeti tarafından gerçekleştirilmiştir. PETKİM 2008 yılında Azerbaycan devletine ait SOCAR'a, TÜPRAŞ 2006 yılında Koç-Shell konsorsiyumuna devredilmiştir.Türkiye Şeker Fabrikaları'nın özelleştirme işlemlerinin süresi ise 2023'e uzatılmıştır.
Türkiye'deki genel işsizlik sorunu nedeniyle KMO 2015 yılında "Kimya Mühendislerinin İşsizlik Sorunu Çözülmelidir" başlıklı bir basın açıklaması yayınlamış, 2018 yılında da bir "Üniversite Yerleştirme Sonuçları Kimya Mühendisliği Raporu" hazırlamıştır. Bu raporlar ve açıklamalarda kimya mühendislerinin Türkiye'deki işsizlik sebepleri detaylı bir biçimde incelenmiş, çözüm önerileri sunulmuştur. 2018-19 Türkiye döviz ve borç krizi ve ekonomik küçülme ile Türkiye genelinde artan işsizlik kimya sektöründe de etkilerini göstermiştir. Ancak kimya sektörünün firmalarının ihracat gerçekleştiren ve cari açığı kapatan firmalar olmaları, kimya mühendislerine geçmişte olduğu gibi şimdi de çeşitli olanaklar ve iş imkânları tanımaktadır.
Mesleki dernekler
İlk girişim 1880'de, Londra'da bir "Kimya Mühendisliği Derneği" oluşturmak içindi. George E. Davis bir Kimya Mühendisliği Derneği kurmaya çalışmıştı ancak bunun yerine derneğin ismi Kimya Endüstrisi Derneği olmuştu, kendisi de derneğin ilk sekreteriydi. 1908'de (AIChE), 1922'de İngiltere merkezli (IChemE) kuruldu. Bu iki kuruluşun da uluslararasında önemli üyeliği vardır. Türkiye'de 1954 yılında, TMMOB'a bağlı olarak Kimya Mühendisleri Odası kurulmuştur.
Kaynakça
- ^ Kostick, Dennis (1998). "The origin of the U.S. natural and synthetic soda ash industries" 9 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (PDF). Wyoming State Geological Survey Public Information Circular. 39. Retrieved 19 February 2018.
- ^ Ronalds, B.F. (2019). "Bringing Together Academic and Industrial Chemistry: Edmund Ronalds' Contribution". Substantia. 3(1): 139–152.
- ^ Delgass; et al. "Seventy-Five Years of Chemical Engineering" 18 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Purdue University. Retrieved 13 August 2013.
- ^ a b İrfan Elmacı, Osmanlı Bilimi Araştırmaları 27 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., XVII/2 (2016): 115-130
- ^ İlhan Tekeli, Selim İlkin, Osmanlı İmparatorluğu’nda Eğitim ve Bilgi Üretim Sisteminin Oluşumu ve Dönüşümü, s. 156-158.
- ^ a b . İstanbul Üniversitesi - Cerrahpaşa Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü. 2020. 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ “Kimya ilmi ve tedrisatı”, Kimya Annali, c.4, sayı 20, Birinci Kânun 1939, İstanbul, 1939, s. 22.
- ^ a b . ODTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü. 9 Nisan 2019. 26 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Bölüm Tarihçesi". İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü. 2020. 1 Aralık 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ . Boğaziçi Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü. 2020. 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . TMMOB Kimya Mühendisleri Odası. 16 Ekim 2014. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ İrfan Elmacı, Osmanlı Bilimi Araştırmaları 27 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., XVII/2 (2016), syf 121.
- ^ E. Dölen, Türkiye Üniversite Tarihi, Cilt 4: İstanbul Üniversitesi 1933-1946, s. 478.
- ^ Fen Fakültesi Kimya Mühendislik Tedrisat ve İmtihan Talimatnamesi, s. 5, 6.
- ^ M. Orhun, Teknik Formasyon ve Kimya Mühendisliği, s. 155.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2019.
- ^ . 26 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2019.
- ^ . 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2019.
- ^ . TPAO. 2020. 18 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Petkim. 2010. 11 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . BOTAŞ. 2020. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Tüpraş". Koç Holding. 2020. 19 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından .
- ^ Fahim, M. A., Alsahhaf, T. A., & Elkilani, A. S. (2010). Fundamentals of petroleum refining. Oxford: Elsevier. doi:10.1016/C2009-0-16348-1
- ^ . AGCAS & Graduate Prospects Ltd. 2020. 18 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2020.
- ^ "What do Chemical Engineers Do?". American Institute of Chemical Engineers. 20 Aralık 2016. 21 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- ^ a b Petrol-İş, Kimya Sektörü Araştırması, Aralık 2004.
- ^ "Tarihçe". Türkiye Şeker Fabrikaları. 2020. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- ^ Algüzey, Ahmet Kerem (21 Eylül 2019). . Evrim Ağacı. 26 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- ^ Turkay, Metin (Mayıs 2015). "Turkey's Chemical Industry Expands into Global Markets" (PDF). AIChe. 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- ^ "Petkim'in Socar'a satışı onaylandı". CNN Türk. 9 Mayıs 2012. 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından .
- ^ "'Koç'luğunu gösterdi, TÜPRAŞ'a 4 milyar 140 milyon dolar verdi". Hürriyet. 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ İnan, Sadettin (14 Ocak 2019). "Şeker fabrikalarının satışı 2023'e uzatıldı!". 2 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından .
- ^ . TMMOB Kimya Mühendisleri Odası. 22 Aralık 2015. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . TMMOB Kimya Mühendisleri Odası. 24 Eylül 2018. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Ertek, E., Kimya Sektörü Raporu 19 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Ağustos 2014.
- ^ Swindin, N. (1953). "George E. Davis memorial lecture". Transactions of the Institution of Chemical Engineers. 31.
- ^ W. F. Furter (1980) A Century of Chemical Engineering, Plenum Press (NY & London)
- ^ . 11 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kimya muhendisligi 19 yuzyilda endustri kimyasi ile ugrasanlar tarafindan gelistirilmis bir disiplindir Sanayi Devrimi nin oncesinde endustri kimyasallari ve tuketici mallari ornegin sabun agirlikli olarak yontemiyle uretiliyordu Kesikli uretim emek yogun bir islemdir Bunun baslica sebebi kesikli uretim yontemi kullanan uretim tesislerinde bulunan pek cok unite operasyonunun manuel kullanim gerektirmesi ve sonuc olarak is gucune ihtiyac duyulmasidir Kesikli uretim boyu gerceklestirilen fiziksel ve kimyasal islemlerin sonunda satilabilir bir urun saglamak icin elde edilen urun izole edilebilir saflastirilabilir ve test edilebilir Kesikli uretim islemleri is ve ekipman kullaniminda verimsiz olmasina ragmen bugun hala farmasotikal ara urunler gibi degerli urunlerin parfum ve boya gibi ozel ve formule edilmis urunlerin uretiminde kullanilmakta ve kar elde edilebilmektedir Kimya muhendisligi tekniklerinin uretim prosesi gelistirmesi uzerine uygulanmasi ile kimyasallar artik surekli bir uretim hattinda kimyasal islemler ile daha buyuk miktarlarda imal edilebilmektedir Sanayi Devrimi kesikli uretimden gecisin basladigi donemde ortaya cikmisti Bugun ve petrokimyasallar buyuk cogunlukla surekli uretim prosesleri ile imal edilirken ve ilaclar kesikli uretim yontemleri ile uretilmektedir KokenSanayi Devrimi soda kulu gibi dokme kimyasallarda hem miktar hem de kalite bakimindan talepte buyuk bir yukselise yol acti Bu iki anlama geliyordu Faaliyetin buyuklugu ve operasyonun etkinligi artirilmaliydi Devamli uretim islemi gibi kesikli uretime alternatif operasyonlarin incelenmesi gerekiyordu Ilk kimya muhendisiEndustriyel kimya 1800 lerde uygulanmaktaydi ve Ingiltere deki universitelerdeki calismalar 1848 de ve in Kimyasal Teknoloji adli kitabi ile basladi 1800 de kimyasal islemleri kontrol etmek icin kullanilmasi gereken muhendislik ilkeleri ayri bir mesleki faaliyet olarak taninmisti Kimya muhendisligi ilk olarak Manchester Universitesi nde George E Davis in 1887 de endustriyel kimya uygulamalarini cesitli yonlerini ele aldigi on iki derslik kimya muhendisligi egitim kursu ile bir meslek olarak kurulmustur Bugun ise kimya muhendisligi bir ana muhendislik dalidir ve cesitli endustrilerde kimya muhendisleri kilit rol oynamaktadir Tecrubeli kimya muhendisleri National Society of Professional Engineers in destegiyle ABD de lisansli Profesyonel Muhendis olabilirler veya Birlesik Krallik ta kurulmus araciligiyla sozlesmeli kimya muhendisi statusu kazanabilirler Turkiye de kimya muhendisligi ve kimya sanayisiModern kimyanin gecmisi ve kimya muhendisligine gecis Turkiye de kimya muhendisliginin kurulmasi ve gelisimi 1900 lu yillarin baslarina dayanir Elmaci ya gore Modern kimya Turkiye ye muhendislik ve tip egitiminin kurumsallasmasina paralel olarak girmistir Osmanli doneminde 1917 senesine kadar kimya egitimi ve tip egitimi icerisinde surdurulmustur nin Usul i Kimya 1848 Kirimli Aziz in Kimya i Tibbi 1868 1871 Tibbiye hocalarindan Ali Riza nin Kimya i Uzvi 1901 adli kitaplari Osmanli da kimya alaninda yayinlamis ilk kitaplardandir Turkiye de duzenli kimya egitimine gecilmesi 1915 yilindaki reformlar ile gerceklesmistir 1913 ile 1915 yillari arasinda Darulfunun daki reform sonucunda 1917 yilinda Almanya dan uc profesor getirtilmistir Bu uc bilim insani Fritz Arndt Kurt Hoesch ve Gustav Fester di Almanya dan getirilen profesorler tarafindan kurulan Kimya Enstitusu nun kurulus amaci Endustri Kimyageri yetistirmekti Bu tarihlerde hem dunyada hem Turkiye de kimya muhendisligi henuz bir ana muhendislik dali olarak esasli yerini almamisti Bu reformlarda kimya dersleri icin Darulfunun da ayri bir bina ayrilmistir ve burada kurulan yeni enstituye Yerebatan Kimya Darulmesaisi adi verilmistir Turk hocalar ve Fritz Arndt gibi pek cok Alman hoca bu enstitude organik kimya inorganik kimya ve sinai kimya dersleri vermislerdir Ancak kimya egitiminin sistematiklesmesi 1917 yilinda kurulan Kimya Enstitusu ile gerceklesmistir 1917 den 1933 e Darulfunun da 1933 den 1935 e Istanbul Universitesi nde Kimyager Diplomasi verilmistir Universite reformu sonrasinda kimya muhendisligi bolumu Turkiye de esasli yerini almistir 1958 yilinda Orta Dogu Teknik Universitesi ve Istanbul Teknik Universitesi nde acilan 1957 yilinda Robert Kolej Muhendislik Yuksek Okulu nda kurulup 1971 de millilestirilip Bogazici Universitesi ne aktarilan kimya muhendisligi bolumleri Turkiye de kimya muhendisliginin gelismesinde ve bilinmesinde oncu kurumlar olmuslardir 1954 yilinda TMMOB ye bagli olarak Kimya Muhendisleri Odasi kurulmustur Turkiye de kimya muhendisligine gecisin donum noktasi ise 25 Nisan 1935 tarihli Fen Fakultesi Meclisi toplantisinda alinan karar olmustur Alinan karar ile uc yillik kimyagerlik ogretimi dort yillik kimya muhendisligi ogretimine donusturulmustur Modern kimya muhendisligine gecis ve gelenegin yerlesmesi Universite reformu ile beraber 1935 yilina gelindiginde Istanbul Universitesi nden belli sertifikalari alan ve sinavlari gecen ogrencilere kimya muhendisligi diplomasi verilmesini saglayan Fen Fakultesi Kimya Muhendislik Tedrisat ve Imtihan Talimatnamesi hayata gecmistir Uzun yillar kimya muhendisliginde Alman usulunu izleyen universiteler 1950 li yillardan itibaren Amerikan usulunu esas aldilar Istanbul Teknik Universitesi nde Kimya Muhendisligi egitimi 4 yillik lisans programi seklinde 1958 yilinda ITU Teknik Okulu Kimya Subesinde baslamis Orta Dogu Teknik Universitesi nde de Kimya Muhendisligi Bolumu ayni tarihte acilmistir Robert Kolej Muhendislik Yuksek Okulu nda kurulan kimya muhendisligi bolumu de 1971 de millilestirilip Bogazici Universitesi ne aktarilmistir Kimya sanayisi Tupras Izmit Rafinerisi Kimya muhendisliginin Turkiye de gelisiminde petrokimya endustrisinin kurulmasi rol oynamistir 1954 tarihinde kamu adina hidrokarbon arama sondaj uretim rafineri ve pazarlama faaliyetlerinde bulunmak amaciyla Turkiye Petrolleri Anonim Ortakligi TPAO kurulmustur TPAO nun onculugunde 1965 yilinda PETKIM 1974 yilinda Boru Hatlari Ile Petrol Tasima Anonim Sirketi BOTAS 1983 yilinda TUPRAS kurulmustur Petrokimya alanindaki yatirimlar ve ilerlemeler ve 80 lerden itibaren ozel girisimler ile Turkiye de gelisen kimya sanayisi kimya muhendisligi istihdamini ve ihtiyacini artirmistir Bu sektorde yogun olarak distilasyon kolonlari reaktorler ve isi degistriciler gibi ekipmanlar kullanildigindan bu surecler hakkinda bilgi sahibi olan kimya muhendislerine ihtiyac duyulmaktadir Turkiye de petrol ve petrokimya girisimlerinden sonra gelisen kimya gida yag ve seker fabrikalari ilac plastik cimento ve boya cam ve seramik kozmetik tarim ilaclari ve gubre ve diger bircok endustri de kimya muhendisligine ihtiyaci artirmistir 2008 yilinda Turkiye nin kimya sektorunde toplam 200 303 2010 yilinda 229 221 2011 de ise 230 629 kisi istihdam edilmistir 1935 te kurulan Turkiye Seker Fabrikalari cesitli tarihlerde yerli ve yabanci ozel girisimler ile kurulan ilac fabrikalari da kimya muhendisine ihtiyac duymaktadir Kimya ve uretim sektorundeki kimya muhendisi istihdami 2004 ten 2011 e genel olarak artis gostermistir 2000 yilindan sonra Turkiye de devlet eliyle kurulan ve kimya muhendislerinin istihdam merkezlerinin donemin hukumeti tarafindan ozellestirmesi gerceklestirilmistir PETKIM 2008 yilinda Azerbaycan devletine ait SOCAR a TUPRAS 2006 yilinda Koc Shell konsorsiyumuna devredilmistir Turkiye Seker Fabrikalari nin ozellestirme islemlerinin suresi ise 2023 e uzatilmistir Turkiye deki genel issizlik sorunu nedeniyle KMO 2015 yilinda Kimya Muhendislerinin Issizlik Sorunu Cozulmelidir baslikli bir basin aciklamasi yayinlamis 2018 yilinda da bir Universite Yerlestirme Sonuclari Kimya Muhendisligi Raporu hazirlamistir Bu raporlar ve aciklamalarda kimya muhendislerinin Turkiye deki issizlik sebepleri detayli bir bicimde incelenmis cozum onerileri sunulmustur 2018 19 Turkiye doviz ve borc krizi ve ekonomik kuculme ile Turkiye genelinde artan issizlik kimya sektorunde de etkilerini gostermistir Ancak kimya sektorunun firmalarinin ihracat gerceklestiren ve cari acigi kapatan firmalar olmalari kimya muhendislerine gecmiste oldugu gibi simdi de cesitli olanaklar ve is imkanlari tanimaktadir Mesleki derneklerIlk girisim 1880 de Londra da bir Kimya Muhendisligi Dernegi olusturmak icindi George E Davis bir Kimya Muhendisligi Dernegi kurmaya calismisti ancak bunun yerine dernegin ismi Kimya Endustrisi Dernegi olmustu kendisi de dernegin ilk sekreteriydi 1908 de AIChE 1922 de Ingiltere merkezli IChemE kuruldu Bu iki kurulusun da uluslararasinda onemli uyeligi vardir Turkiye de 1954 yilinda TMMOB a bagli olarak Kimya Muhendisleri Odasi kurulmustur Kaynakca Kostick Dennis 1998 The origin of the U S natural and synthetic soda ash industries 9 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde PDF Wyoming State Geological Survey Public Information Circular 39 Retrieved 19 February 2018 Ronalds B F 2019 Bringing Together Academic and Industrial Chemistry Edmund Ronalds Contribution Substantia 3 1 139 152 Delgass et al Seventy Five Years of Chemical Engineering 18 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Purdue University Retrieved 13 August 2013 a b Irfan Elmaci Osmanli Bilimi Arastirmalari 27 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde XVII 2 2016 115 130 Ilhan Tekeli Selim Ilkin Osmanli Imparatorlugu nda Egitim ve Bilgi Uretim Sisteminin Olusumu ve Donusumu s 156 158 a b Istanbul Universitesi Cerrahpasa Muhendislik Fakultesi Kimya Muhendisligi Bolumu 2020 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Kimya ilmi ve tedrisati Kimya Annali c 4 sayi 20 Birinci Kanun 1939 Istanbul 1939 s 22 a b ODTU Kimya Muhendisligi Bolumu 9 Nisan 2019 26 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Bolum Tarihcesi ITU Kimya Muhendisligi Bolumu 2020 1 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Bogazici Universitesi Kimya Muhendisligi Bolumu 2020 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi TMMOB Kimya Muhendisleri Odasi 16 Ekim 2014 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Irfan Elmaci Osmanli Bilimi Arastirmalari 27 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde XVII 2 2016 syf 121 E Dolen Turkiye Universite Tarihi Cilt 4 Istanbul Universitesi 1933 1946 s 478 Fen Fakultesi Kimya Muhendislik Tedrisat ve Imtihan Talimatnamesi s 5 6 M Orhun Teknik Formasyon ve Kimya Muhendisligi s 155 Arsivlenmis kopya 1 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2019 26 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Temmuz 2019 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Temmuz 2019 TPAO 2020 18 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Petkim 2010 11 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi BOTAS 2020 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Tupras Koc Holding 2020 19 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Fahim M A Alsahhaf T A amp Elkilani A S 2010 Fundamentals of petroleum refining Oxford Elsevier doi 10 1016 C2009 0 16348 1 AGCAS amp Graduate Prospects Ltd 2020 18 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Haziran 2020 What do Chemical Engineers Do American Institute of Chemical Engineers 20 Aralik 2016 21 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2020 a b Petrol Is Kimya Sektoru Arastirmasi Aralik 2004 Tarihce Turkiye Seker Fabrikalari 2020 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2020 Alguzey Ahmet Kerem 21 Eylul 2019 Evrim Agaci 26 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2020 Turkay Metin Mayis 2015 Turkey s Chemical Industry Expands into Global Markets PDF AIChe 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Temmuz 2020 Petkim in Socar a satisi onaylandi CNN Turk 9 Mayis 2012 19 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Koc lugunu gosterdi TUPRAS a 4 milyar 140 milyon dolar verdi Hurriyet 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Inan Sadettin 14 Ocak 2019 Seker fabrikalarinin satisi 2023 e uzatildi 2 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan TMMOB Kimya Muhendisleri Odasi 22 Aralik 2015 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi TMMOB Kimya Muhendisleri Odasi 24 Eylul 2018 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ertek E Kimya Sektoru Raporu 19 Agustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Agustos 2014 Swindin N 1953 George E Davis memorial lecture Transactions of the Institution of Chemical Engineers 31 W F Furter 1980 A Century of Chemical Engineering Plenum Press NY amp London ISBN 0 306 40895 3 11 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Temmuz 2019