Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kimyasal madde, kimyevî madde veya kısaca kimyasal, sabit bir kimyasal bileşimi ve karakteristik özelliklere sahip bir madde türüdür. Bu kimyasal bağlar bozulmadan, fiziksel ayırma yöntemleri ile bileşenlerine ayrılmaz. Bu kimyasallar katı, sıvı veya gaz hâlinde olurlar.
Halk arasında yanlış bir şekilde "kimyasal" terimi sıklıkla laboratuvarlarda üretilen (ya da genel olarak sentetik) ve/veya zararlı maddeler için kullanılmaktadır. Bazen bu yanlışlığa kimyasal maddelerin "doğal olmadığı" algısı eşlik eder.
Tanımı
Kimyasal maddelerin oluşturulması; yani saf hâle getirilmesi için, genelde karışımların haricinde ayarlamak gereklidir. Kimyasal madde kendisine en yakın karakteristik özelliklerdeki molekül, formül birimleri ve atomlardan oluşur. Kimyasal madde için genel bir örnek; nehirden izole edilen su ile laboratuvar ortamında oksijen ve hidrojen ile yapılan suyun aynı oranlara sahip olması olarak gösterilebilir. Genelde saf olarak birbirlerine karıştırılan diğer kimyasal maddelerden bazıları ise; elmas (karbon), altın, sofra tuzu (sodyum klorür) ve rafine şekerdir (sukroz). Bunun gibi kimyasal maddelerin yanı sıra, doğada bulunan basit ya da görünüşte saf maddeler, kimyasal maddelerin karışımı olabilir. Örneğin; musluk suyu, az miktarlarda çözünmüş sodyum klorür ve demir ile kalsiyum gibi diğer kimyasal maddeler içeren bir bileşiktir.
İşlevi
Kimyasal maddeler katı, sıvı, gaz, plazma olarak sıcaklık ya da basınç değişikliklerinde fazları değişebilir. Kimyasal reaksiyonlarla da, başka bir kimyasal maddeye dönüştürülebilir. Isı ve ışık gibi enerji şekilleri madde olarak kabul edilmez ve bu makalenin konusu değildirler.
Saf madde
Saf maddeler ikiye ayrılır:
Elementler
Aynı cins atomlardan oluşurlar. Kimyasal ve fiziksel yollarla bileşenlerine ayrılamazlar, çünkü tek cins atom bulundururlar. Belirli yoğunluk, erime ve kaynama noktaları vardır. Saf maddedirler. Homojendirler. Üç sınıfta incelenirler: metaller, ametaller ve soygazlar. Örnekler: Sodyum (Na), Oksijen (O2), Helyum (He) vb.
Özellikleri
- Homojen yapıda saf maddelerdir.
- En küçük yapı taşları atomlardır.
- Belirli bir erime ve kaynama noktaları vardır. (Bazı metaller hariç)
- Öz kütleleri sabittir.
- Sembollerle gösterilirler.
- Fiziksel veya kimyasal yollarla ayrıştırılamazlar.
- Homojendirler.
- Belirli koşullarda hâl değiştirirken sıcaklıkları ve yoğunlukları sabittir.
- İçinde üçe ayrılırlar. (Metaller, Ametaller, Soy gazlar)
Bileşikler
En küçük yapı birimi moleküldür. Formüllerle gösterilirler. Kimyasal yollarla bileşenlerine ayrılabilirler, çünkü en az iki atomdan oluşmuşlardır. Belirli yoğunluk, erime ve kaynama noktaları vardır. Saftırlar. Homojendirler. Kendilerini oluşturan maddelerden farklı özellik gösterirler. Oluştuğu maddeler arasında sabit bir oran vardır. İyonik yapılı ve moleküler yapılı atomlardan oluşurlar.
Özellikleri
- En küçük parçaları moleküllerdir
- Belirli formüllerle gösterilirler
- Kimyasal yollarla dönüştürülürler.
- Saf ve homojen maddelerdir.
- Belirli erime ve kaynama noktaları vardır. Sabit basınç altında hâl değiştirirken sıcaklıkları sabit kalır.
- Bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında sabit bir oran vardır.
- Bileşiği oluşturan elementler kendi özelliklerini kaybederler.
- Belirli koşullarda, hâl değiştirirken yoğunlukları sabittir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Kimyasal madde ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
 | Kimya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kimyasal madde kimyevi madde veya kisaca kimyasal sabit bir kimyasal bilesimi ve karakteristik ozelliklere sahip bir madde turudur Bu kimyasal baglar bozulmadan fiziksel ayirma yontemleri ile bilesenlerine ayrilmaz Bu kimyasallar kati sivi veya gaz halinde olurlar Buhar ve Su ayni kimyasal maddenin iki farkli bicimidir Halk arasinda yanlis bir sekilde kimyasal terimi siklikla laboratuvarlarda uretilen ya da genel olarak sentetik ve veya zararli maddeler icin kullanilmaktadir Bazen bu yanlisliga kimyasal maddelerin dogal olmadigi algisi eslik eder TanimiGun isiginda ust sira ve UV isiginda ikinci sira farkli cozuculerde Nil kirmizisi Soldan saga 1 Su 2 Metanol 3 Etanol 4 Asetonitril 5 Dimetilformamid 6 Aseton 7 Etil asetat 8 Diklorometan 9 n Hekzan 10 Metil tert butil eter 11 Siklohekzan 12 Toluen Kimyasal maddelerin olusturulmasi yani saf hale getirilmesi icin genelde karisimlarin haricinde ayarlamak gereklidir Kimyasal madde kendisine en yakin karakteristik ozelliklerdeki molekul formul birimleri ve atomlardan olusur Kimyasal madde icin genel bir ornek nehirden izole edilen su ile laboratuvar ortaminda oksijen ve hidrojen ile yapilan suyun ayni oranlara sahip olmasi olarak gosterilebilir Genelde saf olarak birbirlerine karistirilan diger kimyasal maddelerden bazilari ise elmas karbon altin sofra tuzu sodyum klorur ve rafine sekerdir sukroz Bunun gibi kimyasal maddelerin yani sira dogada bulunan basit ya da gorunuste saf maddeler kimyasal maddelerin karisimi olabilir Ornegin musluk suyu az miktarlarda cozunmus sodyum klorur ve demir ile kalsiyum gibi diger kimyasal maddeler iceren bir bilesiktir IsleviKimyasal maddeler kati sivi gaz plazma olarak sicaklik ya da basinc degisikliklerinde fazlari degisebilir Kimyasal reaksiyonlarla da baska bir kimyasal maddeye donusturulebilir Isi ve isik gibi enerji sekilleri madde olarak kabul edilmez ve bu makalenin konusu degildirler Saf maddeSaf maddeler ikiye ayrilir Elementler BilesiklerElementler Ayni cins atomlardan olusurlar Kimyasal ve fiziksel yollarla bilesenlerine ayrilamazlar cunku tek cins atom bulundururlar Belirli yogunluk erime ve kaynama noktalari vardir Saf maddedirler Homojendirler Uc sinifta incelenirler metaller ametaller ve soygazlar Ornekler Sodyum Na Oksijen O2 Helyum He vb Ozellikleri Homojen yapida saf maddelerdir En kucuk yapi taslari atomlardir Belirli bir erime ve kaynama noktalari vardir Bazi metaller haric Oz kutleleri sabittir Sembollerle gosterilirler Fiziksel veya kimyasal yollarla ayristirilamazlar Homojendirler Belirli kosullarda hal degistirirken sicakliklari ve yogunluklari sabittir Icinde uce ayrilirlar Metaller Ametaller Soy gazlar Bilesikler En kucuk yapi birimi molekuldur Formullerle gosterilirler Kimyasal yollarla bilesenlerine ayrilabilirler cunku en az iki atomdan olusmuslardir Belirli yogunluk erime ve kaynama noktalari vardir Saftirlar Homojendirler Kendilerini olusturan maddelerden farkli ozellik gosterirler Olustugu maddeler arasinda sabit bir oran vardir Iyonik yapili ve molekuler yapili atomlardan olusurlar Ozellikleri En kucuk parcalari molekullerdir Belirli formullerle gosterilirler Kimyasal yollarla donusturulurler Saf ve homojen maddelerdir Belirli erime ve kaynama noktalari vardir Sabit basinc altinda hal degistirirken sicakliklari sabit kalir Bilesigi olusturan elementlerin kutleleri arasinda sabit bir oran vardir Bilesigi olusturan elementler kendi ozelliklerini kaybederler Belirli kosullarda hal degistirirken yogunluklari sabittir Ayrica bakinizKimyasal element Kemofobi Sentez Kimyasal maddelerin atom numarasina gore listesiKaynakcaWikimedia Commons ta Kimyasal madde ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir a b c Ingilizce iupac org 9 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Nisan 2012 Ingilizce Kimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz