Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nalburunlu yarasa ya da Nalburun yarasa,Rhinolophidae yarasa familyasını oluşturan yarasalara verilen isimdir. Yaşayan tek cinsi olan Rhinolophus dışında soyu tükenmiş bir cins olan Palaeonycteris de tanımlanmıştır. Bazen Rhinolophidae familyası içinde de sınıflandırılan Hipposideridae familyası ile yakın akrabadır. Nalburunlu yarasalar altı alt cinse ve birçok tür grubuna ayrılırlar. Tüm nalburunlu yarasaların ortak atası 34 ila 40 milyon yıl önce yaşamıştır ancak bu familyanın coğrafi kökeni belirli değildir ve familya biyocoğrafyasını ortaya koyma çabaları sonuçsuz kalmıştır. Genetik kanıtların gösterdiği birçok tür kompleksinin olma olasılığının yanı sıra daha önceden ayrı bir tür olarak tanımlanmış yarasaların aslında başka taksonlardan çok az genetik farklılık göstermesi sonucu taksonomileri karmaşıktır. Çoğunlukla tropikal ve subtropikal bölgeler olmak üzere Afrika, Asya, Avrupa ve Okyanusya kıtalarında, Eski Dünya'da yaşarlar.
| Nalburunlu yarasa | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Küçük nalburunlu yarasa Rhinolophus hipposideros | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Tip tür | |||||||||||||||
, 1774 | |||||||||||||||
Nalburunlu yarasalar 4 ila 28 g ağırlıkları, 30 ila 75 mm. ön kol uzunlukları ve 35 ila 110 mm. baş-gövde uzunluklarıyla küçük ya da orta boylu küçük yarasalardan sayılırlar. Kürkleri kızıl kahverengi, siyahımsı ya da parlak turuncu-kırmızı olabilir ve türlerinin çoğunun uzun ve yumuşak kürkü bulunur. Adlarını at nalına benzeyen burunlarındaki ince ve geniş zar katmanından oluşan deriden alırlar. Bu burun zarları ekolokasyon ile yönlerini bulmada yardımcı olur. Çok yoğun ve karmaşık çevrelerde avlarını bulmak için sabit frekanslı çağrılar kullanan nalburunlu yarasaların ekolokasyon sistemleri oldukça gelişmiştir. Tünedikleri yerden birdenbire avlarının üzerine çullanarak böcekleri ve örümcekleri avlarlar. Çiftleşme sistemleri hakkında çok az bilgi bulunmaktadır ancak en azından bir türün tek eşli bir başka türün de çok eşli olduğu bilinmektedir. Gebelik süresi yaklaşık yedi haftadır ve bir batında tek yavru doğar. Genellikle ömürleri altı ila yedi yıl kadardır ama bir büyük nalburunlu yarasanın otuz yıldan fazla yaşadığı bilinmektedir.
Nalburunlu yarasaların insanlar için bir hastalık kaynağı olmasının yanı sıra bazı bölgelerde gıda olarak tüketilmekte ve ilaç olarak kullanılmaktadır. İnsanların bulaşmasında türü misk kedisinin (ara konak) olmasına rağmen bazı türleri SARS için doğal konaktır. Bazı bulgular koronavirüs hastalığı 2019'a neden olan SARS-CoV-2'nin de doğal konağı olduğunu önermektedir. Başta Sahra Altı Afrika olmak üzere Güneydoğu Asya gibi bazı bölgelerde besin maddesi olarak kullanılmak üzere avlanırlar. Bazı türleri ya da guanoları Nepal, Hindistan, Vietnam ve Senegal gibi ülkelerde geleneksel tıpta kullanılır.
Fiziksel özellikler
Görünüm
Nalburunlu yarasalar küçük ya da orta boylu küçük yarasalar olarak kabul edilir. Kafa-gövde uzunlukları 35 ila 110 mm. ve ön üye uzunlukları da 30 ila 75 mm. arasında değişir. En küçük türlerden biri olan küçük nalburunlu yarasa (R. hipposideros) 4 ila 10 g ağırlığındayken daha büyük türlerden biri olan büyük nalburunlu yarasa (R. ferrumequinum) 16,5 ila 28 g. ağırlığındadır. Post renkleri türler arasında oldukça farklılık gösterir ve siyahımsıdan kırmızımsı kahverengiye ve parlak turuncu sırt kürküne kadar değişir. Alt kısımları sırt kısmından daha soluktur. Türlerin çoğunun uzun ve yumuşak bir kürkü vardır ancak oldukça uzun ve yünsü bir posta sahip olan ve diğer türler arasında dikkati çeker.
Yarasaların çoğunda olduğu gibi nalburunlu yarasaların da göğüslerinde iki meme bezi bulunur. Erişkin dişilerin karınlarında yalancı meme ucu denilen ve meme bezlerine bağlı olmayan iki meme ucu benzeri çıkıntı vardır. Aralarında Hipposideridae, Craseonycteridae, Megadermatidae ve Rhinopomatidae familyalarının da bulunduğu birkaç yarasa familyasında bu yalancı meme uçları bulunur ve yavrularının tutunması için işe yarar. Birkaç türde erkeklerde koltukaltlarında birer yalancı meme ucu vardır.
Kafa ve dişler
Tüm nalburunlu yarasaların burunlarında büyük ve yaprak benzeri çıkıntılar vardır. Bu çıkıntıların ön kısmının at nalına benzemesi nedeniyle adları "nalburunlu" yarasalardır. Burun çıkıntıları tür tanımlamasında önemlidir ve farklı bölümlerden oluşur. Lanset üçgen, sivri ve oyukludur; ucu yarasanın gözlerine doğru uzanır. Sella burnun ortasında düz ve çıkıntı gibi bir yapıdır; burun deliklerinin arkasından başlar ve kafaya dik olarak dışarı doğru çıkıntı yapar. Sella genellikle lansetten daha az kıllıdır. Büyük ve yaprak şeklinde olan kulakları uzun oldukları kadar da geniştir ve tragusları yoktur. ise oldukça belirgindir. Gözleri çok küçüktür. Kafatasında hep burunönü şişkinliği bulunur. Bir nalburunlu yarasanın tipik (diş formülü) şöyledir: 1.1.2.32.1.3.3, ancak genellikle orta alt ön azı dişleri ile önt üst ön azı dişleri eksiktir. Yavrular süt dişlerini daha ana karnında iken kaybederler ve süt dişleri vücut tarafından emilir. Doğduklarında ağızlarında bulunan ve damaktan çıkmış dört köpek dişi sayesinde annelerine tutunabilirler. Bu durum genellikle doğumda bazı süt dişleri olan ve kısa süre normal dişlerle değişen diğer yarasa familyaları arasında atipiktir.
Postkranyal iskelet
Göğüs kafesindeki , birinci kaburga, kısmi ikinci kaburga ve yedinci servikal omur birbirine kaynamış olarak sağlam bir halka oluştururlar. Bu kaynaşma, sabit konumda iken de ekolokasyon yeteneği ile bağlantılıdır. İki parmak kemiği bulunan ilk parmak dışında diğerleri üç parmak kemiğine sahiptir ve tüm ayak parmaklarının üç parmak kemiği vardır. Tüm ayak parmaklarında ikişer parmak kemiği olan Hipposideridae familyasından bu şekilde ayrılırlar. Kuyrukları tamamen uropatagiumun (kuyruk zarı) içinde kalır ve uropatagium'un firar kenarında vardır.
Ekoloji
Rinolofitler, güney Avrupa, Afrika, Asya'nın güney-kuzeyi ve doğu Avustralya'nın ılıman ve tropikal bölgelerinde yaşarlar. Tüm türler böcekçidir ve uçuş sırasında böcekleri yakalar. Tünek alışkanlıkları çeşitlidir; bazı türler mağaralarda büyük koloniler halinde bulunur, bazıları ağaç oyuklarını tercih eder, diğerleri açıkta, ağaçların dalları arasında uyur. Kuzeydeki nüfusun üyeleri kış aylarında kış uykusuna yatarken, az bir kısmın yaz uykusuna yattığı bilinmekte ikin; en az bir tür de göçmendir. Birçok Vespertilionidae yarasası gibi, bazı rinolofid türlerinin dişileri de sonbaharda çiftleşir ve spermi kış boyu depolar, ilkbaharda döllenir ve gebe kalır.
Taksonomi ve evrim
Taksonomik tarihçe
Rhinolophus ilk olarak Fransız doğa bilimci Bernard Germain de Lacépède tarafından 1799 bir cins olarak tanımlandı. Başlangıçta yaşayan tüm nalburunlu yarasaların yanı sıra şimdi cinsinde sınıflandırılan yarasalar da Rhinolophus cinsi içinde yer almaktaydı. İlk olarak Rhinolophus Vespertilionidae familyası içine kondu. John Edward Gray 1825 yılında Verspertilionidae familyasını alt familyalara ayırırken içine Rhinolophina alt familyasını da ekledi. Nalburunlu yarasaları ayrı bir familya olarak tanıyanın ilk olarak 1836 yılında Rhinolophidae adını kullanan İngiliz hayvanbilimci olduğu kaydedilmiştir. Rhinolophidae için bazen Bell takson yazarı olarak tanınsa da takson yazarı olarak Gray'in adı ve 1825 yılı daha yaygın olarak kullanılmaktadır. Nalburunlu yarasalar, Craseonycteridae, Megadermatidae, Rhinonycteridae ve Rhinopomatidae familyaları ile birlikte üst familyasında toplanırlar.
Rhinolophus cinsini başka cinslere ayırmak için girişimlerde bulunuldu. William Elford Leach 1816'da Phyllorhina cins adını önerdi; Gray 1847'de Aquias, 1866'da da Phyllotis cinslerini önerdi; Wilhelm Peters ise 1867'de Coelophyllus cinsini önerdi. 1876'da tüm Asya nalburunlu yarasalarını yeniden Rhinolophus cinsi içine aldı, ayrıca Phyllorhininae ve Rhinolophinae alt familyalarını önerdi. Gerrit Smith Miller 1907 yılında Hipposideridae familyasını önerdi. Bazı takson yazarları 2000'li yılların başına kadar Hipposideros cinsini Rhinolophidae familyasının bir parçası olarak görüyordu ancak artık ayrı bir familya olarak tanınmaktadır. Rhinolophidae ve Hipposideridae ayrımından sonra da Rhinolophus cinsi için 1934'te Rhinolphyllotis ve 1951'de Rhinomegalophus cinsleri önerilse de günümüzde bu türler yeniden Rhinolophus cinsi içine alınmıştır.
Rhinolophus cinsi için tür grubu ayrımını 1905'te ilk öneren hayvanbilimcidir. Altı tür grubu tanımlamıştır: R. simplex (şimdi R. megaphyllus), R. lepidus, R. midas (şimdi R. hipposideros), R. philippinensis, R. macrotis ve R. arcuatus. Yeni gruplar eklendikçe, yeni türler tanımlandıkça ve türler arasındaki ilişkiler güncellendikçe gruplar içindeki türler de sürekli olarak yeniden sınıflandırılmıştır. Csorba vd. tarafından 2003 yılında on beş tür grubu verilmiştir. Bazı alt cinsler de önerilmiştir, bunların altısı Csorba vd. tarafından 2003'te şöyle listelenmiştir:Aquias, Phyllorhina, Rhinolophus, Indorhinolophus, Coelophyllus ve Rhinophyllotis. Gayriresmî olarak nalburunlu yarasalar iki ana klada ayrılır: Daha çok Afrikalı kladı ile daha çok Asyalı kladı.
Evrimsel tarihçe
Rhinolophus cinsinin en yakın ortak atasının 34 ila 40 milyon yıl önce yaşadığı tahmin edilmektedir. Hipposideridae soyundan döneminde ayrılmıştır. Avrupa'da Miyosen devrinin başı ve ortası ile Oligosen devrine ait, Avustralya'da Miyosen ve Afrika'da da Miyosen ile Pliyosen dönemin sonlarına ait nalburunlu yarasa fosilleri bulunmuştur. Nalburunlu yarasaların biyocoğrafyası tam olarak bilinememektedir. Farklı araştırmalar bu familyanın kökenini Avrupa, Asya ya da Afrika olarak belirtmektedir. 2010 yılında yapılmış bir çalışma familyanın Asya kökenli olduğunu ve Oligosen döneminde Afrika ve Asya kladlarının hızlı bir geçirdiğini desteklemektedir. 2019 yılında yapılan bir araştırmada her ikisi de Avrasya türü olan ve R. nippon nalburunlu yarasalarının Afrika türleri ile diğer Avrasya türlerinden daha yakın akraba olduğunu göstererek nalburunlu yarasaların Asya ve Afrotropik ile daha karmaşık bir biyocoğrafi ilişki içinde olduğunu önermiştir.
2016 yılında mitokondriyal ve nükleer DNA kullanılarak yapılan bir araştırma nalburunlu yarasaları içinde Hipposideridae familyasına kardeş grup olarak yerleştirmiştir.
| Chiroptera |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rhinolophidae familyasında yaşayan tek cins Rhinolophus sınıflandırılır. Hem familyanın hem de cinsin hepsinin bir ortak atadan geldiği yani monofiletik olduğu doğrulanmıştır. 2019 yılı itibarıyla 105 tanımlanmış türü bulunan Rhinolophus cinsi, Myotis cinsinden sonra en kalabalık yarasa cinsidir. Rhinolophus cinsi yetersiz miktarda örneklenmiştir ve bir genetik araştırma bölgede on iki kadar (kriptik tür) olabileceğini tahmin etmektedir. Bunun yanı sıra bir tür olarak tanımlanmış bazı taksonların çok az genetik farklılık gösterdiği de bulunmuştur. türü için ve ya da türleri türü için bir sinonim olabilir. Bunların dışında , ve türlerinin hepsi türünden çok az genetik farklılığa sahiptirler. Diğer üç taksonu tam bir tür olarak tanımlamak Rhinolophus hildebrandtii türünü parafiletik olarak bırakır.
Rhinolophidae familyasında bulunan ikinci cins soyu tükenmiş cinsidir ve yalnızca Palaeonycteris robustus türünü içerir.Palaeonycteris robustus Miyosen döneminin başlarında yaşadı ve fosilleşmiş kalıntıları Fransa'da 'da bulundu.
Tıbbi önemi
Eylül 2005'te, dört Rhinolophus türü, R. sinicus, büyük R. ferrumequinum, büyük kulaklı R. macrotis ve R. pearsoni, Çin'de 2002-2004 yılları arasındaki salgınlarda SARS etkeni koronavirüs benzeri virüslerin doğal rezervuarları olarak belirlendi.
Hipposiderid ve rinolofid yarasalarının filogenomik ilişkilerinin, insanlarda SARS benzeri bir salgına neden olabilecek koronavirüs rezervuarları olarak potansiyel etkileri vardır.
Dağılımı ve yaşam alanı
Nalburunlu yarasalar çoğunlukla dağılmıştır ancak bazı türleri Palearktik biyocoğrafik bölgesinin güneyinde görülür. Afrika, Asya, Avrupa ve Okyanusya olmak üzere Eski Dünya'da bulunurlar. Avrupa, Kuzey Afrika, Japonya, Çin ve Asya'nın güneyine dağılmış olan büyük nalburunlu yarasa familya içinde en geniş biyocoğrafi dağılıma sahip olan türdür. Diğer türler, yalnızca Andaman Adaları'nda bulunan türü gibi çok daha kısıtlı alanlarda yaşar. Binalar, mağaralar, ağaç kovukları ve bitki örtüsü gibi çeşitli yerlere tünerler. Türlerin çoğunluğu tropikal ya da subtropikal alanlarda olmak üzere hem ormanlık hem de ormanlık olmayan yaşam alanlarında yaşarlar. Kış uykusuna yatan türler yaklaşık 11 °C ortam sıcaklığına sahip mağaraları seçerler.
Korunma durumu
2020 yılı itibarıyla Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) 87 nalburunlu yarasa türünü değerlendirdi. IUCN'e göre korunma statüleri aşağıdaki gibidir:
- Kritik tehlikede: 1 tür ()
- Tehlikede: 7 tür
- Hassas: 6 tür
- Neredeyse tehdit altında: 8 tür
- Asgari endişe: 52 tür
- Yetersiz veri: 13 tür
Tüm mağaralarda tüneyen yarasalar gibi mağaralarda tüneyen nalburunlu yarasalar da mağara habitatlarının bozulmasına hassastırlar. Yarasa guanosu toplama, kireç taşı madenciliği ve mağara turizmi mağara habitatlarının bozulmasının nedenleri arasındadır.
Kaynakça
Özel
- ^ "Rhinolophus monticolus". NCBI taxonomy (İngilizce). Bethesda, MD: National Center for Biotechnology Information. Erişim tarihi: 27 January 2018.
Lineage( full ) cellular organisms; Eukaryota; Opisthokonta; Metazoa; Eumetazoa; Bilateria; Deuterostomia; Chordata; Craniata; Vertebrata; Gnathostomata; Teleostomi; Euteleostomi; Sarcopterygii; Dipnotetrapodomorpha; Tetrapoda; Amniota; Mammalia; Theria; Eutheria; Boreoeutheria; Laurasiatheria; Chiroptera; Microchiroptera; Rhinolophidae; Rhinolophinae; Rhinolophus
- ^ Demirsoy, Ali (1992). Yaşamın Temel Kuralları Omurgalılar/Amniyota (Sürüngenler, Kuşlar ve Memeliler) Cilt - III / Kısım - II. Ankara: Meteksan. ss. 636-637. ISBN .
- ^ "nalburun yarasa". AnaBritannica. 16. Ana Yayıncılık. 1989. s. 388.
- ^ a b c d e f g Happold, M.; Cotterill, F. P. D. (2013). Kingdon, J.; Happold, D.; Butynski, T.; Hoffmann, M.; Happold, M.; Kalina, J. (Ed.). Mammals of Africa. 4. A&C Black. ss. 300-303. ISBN .
- ^ a b c d e Nowak, Ronald M. (1994). Walker's Bats of the World. JHU Press. ss. 108-110. ISBN .
- ^ a b c d Geist, V.; Kleiman, D. G.; McDade, M. C. (2004). Grzimek's Animal Life Encyclopedia Mammals II. Volume 13 (2. bas.). Gale. s. 387–393.
- ^ Simmons, N. B. (1993). "Morphology, function, and phylogenetic significance of pubic nipples in bats (Mammalia, Chiroptera)" (PDF). American Museum Novitates, 3077. 14 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Mart 2020.
- ^ a b c Hall, Leslie (1989). "Fauna of Australia Volume 40: Rhinolophidae" (PDF). environment.gov.au. AGPS Canberra. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Mayıs 2017.
- ^ a b c d Csorba 2003, s. xi.
- ^ Hermanson, J. W.; Woods, C. A.; Howell, K. M. (1982). "Dental Ontogeny in the Old World Leaf-Nosed Bats (Rhinolophidae, Hipposiderinae)". Journal of Mammalogy. 63 (3). ss. 527-529. doi:10.2307/1380461. JSTOR 1380461.
- ^ Vaughan, T. (1970). "Chapter 3: The Skeletal System". Wimsatt, W. (Ed.). Biology of Bats. Academic Press. ss. 103-136. ISBN .
- ^ Stoffberg, Samantha; Jacobs, David S.; MacKie, Iain J.; Matthee, Conrad A. (2010). "Molecular phylogenetics and historical biogeography of Rhinolophus bats". Molecular Phylogenetics and Evolution. 54 (1). ss. 1-9. doi:10.1016/j.ympev.2009.09.021. (PMID) 19766726.
- ^ a b c Csorba 2003, s. xii.
- ^ Gray, J. E. (1825). "An attempt at a division of the family Vespertilionidae into groups". The Zoological Journal. Cilt 2. s. 242. 21 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2020.
- ^ a b McKenna, M. C.; Bell, S. K. (1997). Classification of mammals: above the species level. Columbia University Press. s. 305. ISBN . 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2020.
- ^ Taylor, Peter J.; Stoffberg, Samantha; Monadjem, Ara; Schoeman, Martinus Corrie; Bayliss, Julian; Cotterill, Fenton P. D. (2012). "Four New Bat Species (Rhinolophus hildebrandtii Complex) Reflect Plio-Pleistocene Divergence of Dwarfs and Giants across an Afromontane Archipelago". PLOS ONE. 7 (9). ss. e41744. Bibcode:2012PLoSO...741744T. doi:10.1371/journal.pone.0041744. (PMC) 3440430 $2. (PMID) 22984399.
- ^ ; Reeder, D.M., (Ed.) (2005). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3ncü bas.). Johns Hopkins University Press. ISBN . OCLC 62265494.
- ^ Springer, M. S.; Teeling, E. C.; Madsen, O.; Stanhope, M. J.; De Jong, W. W. (2001). "Integrated fossil and molecular data reconstruct bat echolocation". Proceedings of the National Academy of Sciences. 98 (11). ss. 6241-6246. Bibcode:2001PNAS...98.6241S. doi:10.1073/pnas.111551998. (PMC) 33452 $2. (PMID) 11353869.
- ^ a b Amador, L. I.; Arévalo, R. L. M.; Almeida, F. C.; Catalano, S. A.; Giannini, N. P. (2016). "Bat systematics in the light of unconstrained analyses of a comprehensive molecular supermatrix". Journal of Mammalian Evolution. Cilt 25. ss. 37-70. doi:10.1007/s10914-016-9363-8.
- ^ a b c d e Stoffberg, Samantha; Jacobs, David S.; MacKie, Iain J.; Matthee, Conrad A. (2010). "Molecular phylogenetics and historical biogeography of Rhinolophus bats". Molecular Phylogenetics and Evolution. 54 (1). ss. 1-9. doi:10.1016/j.ympev.2009.09.021. (PMID) 19766726.
- ^ Csorba 2003, s. xiii.
- ^ Volleth, Marianne; Loidl, Josef; Mayer, Frieder; Yong, Hoi-Sen; Müller, Stefan; Heller, Klaus-Gerhard (2015). "Surprising Genetic Diversity in Rhinolophus luctus(Chiroptera: Rhinolophidae) from Peninsular Malaysia: Description of a New Species Based on Genetic and Morphological Characters". Acta Chiropterologica. Cilt 17. ss. 1-20. doi:10.3161/15081109ACC2015.17.1.001.
- ^ Csorba 2003, s. xvi.
- ^ a b c d Demos, Terrence C.; Webala, Paul W.; Goodman, Steven M.; Kerbis Peterhans, Julian C.; Bartonjo, Michael; Patterson, Bruce D. (2019). "Molecular phylogenetics of the African horseshoe bats (Chiroptera: Rhinolophidae): Expanded geographic and taxonomic sampling of the Afrotropics". BMC Evolutionary Biology. 19 (1). s. 166. doi:10.1186/s12862-019-1485-1. (PMID) 31434566.
- ^ Palmer, T. S. (1904). "A List of the Genera and Families of Mammal". North American Fauna, 23. s. 503. 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2020.
- ^ Lydekker, Richard (1885). Catalogue of the Fossil Mammalia in the British Museum, (Natural History): The orders Primates, Chiroptera, Insectivora, Carnivora, and Rodentia. Order of the Trustees. s. 13.
- ^ Bogdanowicz, W.; Owen, R. D. (1992). "Phylogenetic analyses of the bat family Rhinolophidae" (PDF). Journal of Zoological Systematics and Evolutionary Research. 30 (2). s. 152. doi:10.1111/j.1439-0469.1992.tb00164.x. 8 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Mart 2020.
- ^ Li, W., Zhengli, S., Meng, Y., et al. 2005. Bats are natural reservoirs of SARS-like coronaviruses. Science 310(5748):676–679.
- ^ Lau, S., Woo, P., Li, K., et al. 2005. Severe acute respiratory syndrome coronavirus-like virus in Chinese horseshoe bats. Proceedings of the National Academy of Sciences 102(39):14040–14045.
- ^ Foley (Şubat 2015). "How and Why Overcome the Impediments to Resolution: Lessons from rhinolophid and hipposiderid Bats". Molecular Biology and Evolution. 32 (2). ss. 313-333.
- ^ a b Furey, Neil M.; Racey, Paul A. (2016). "Conservation Ecology of Cave Bats". Bats in the Anthropocene: Conservation of Bats in a Changing World. ss. 463-500. doi:10.1007/978-3-319-25220-9_15. ISBN .
- ^ "Taxonomy=Rhinolophidae". IUCN. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2020.
Genel
- Csorba, G.; Ujhelyi, P.; Thomas, P. (2003). Horseshoe Bats of the World: (Chiroptera: Rhinolophidae). Alana Books. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nalburunlu yarasa ya da Nalburun yarasa Rhinolophidae yarasa familyasini olusturan yarasalara verilen isimdir Yasayan tek cinsi olan Rhinolophus disinda soyu tukenmis bir cins olan Palaeonycteris de tanimlanmistir Bazen Rhinolophidae familyasi icinde de siniflandirilan Hipposideridae familyasi ile yakin akrabadir Nalburunlu yarasalar alti alt cinse ve bircok tur grubuna ayrilirlar Tum nalburunlu yarasalarin ortak atasi 34 ila 40 milyon yil once yasamistir ancak bu familyanin cografi kokeni belirli degildir ve familya biyocografyasini ortaya koyma cabalari sonucsuz kalmistir Genetik kanitlarin gosterdigi bircok tur kompleksinin olma olasiliginin yani sira daha onceden ayri bir tur olarak tanimlanmis yarasalarin aslinda baska taksonlardan cok az genetik farklilik gostermesi sonucu taksonomileri karmasiktir Cogunlukla tropikal ve subtropikal bolgeler olmak uzere Afrika Asya Avrupa ve Okyanusya kitalarinda Eski Dunya da yasarlar Nalburunlu yarasaKucuk nalburunlu yarasa Rhinolophus hipposiderosBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim ChiropteraFamilya RhinolophidaeAlt familya RhinolophinaeCins Rhinolophus Lacepede 1799Tip turVespertilio ferrum equinum 1774 Nalburunlu yarasalar 4 ila 28 g agirliklari 30 ila 75 mm on kol uzunluklari ve 35 ila 110 mm bas govde uzunluklariyla kucuk ya da orta boylu kucuk yarasalardan sayilirlar Kurkleri kizil kahverengi siyahimsi ya da parlak turuncu kirmizi olabilir ve turlerinin cogunun uzun ve yumusak kurku bulunur Adlarini at nalina benzeyen burunlarindaki ince ve genis zar katmanindan olusan deriden alirlar Bu burun zarlari ekolokasyon ile yonlerini bulmada yardimci olur Cok yogun ve karmasik cevrelerde avlarini bulmak icin sabit frekansli cagrilar kullanan nalburunlu yarasalarin ekolokasyon sistemleri oldukca gelismistir Tunedikleri yerden birdenbire avlarinin uzerine cullanarak bocekleri ve orumcekleri avlarlar Ciftlesme sistemleri hakkinda cok az bilgi bulunmaktadir ancak en azindan bir turun tek esli bir baska turun de cok esli oldugu bilinmektedir Gebelik suresi yaklasik yedi haftadir ve bir batinda tek yavru dogar Genellikle omurleri alti ila yedi yil kadardir ama bir buyuk nalburunlu yarasanin otuz yildan fazla yasadigi bilinmektedir Nalburunlu yarasalarin insanlar icin bir hastalik kaynagi olmasinin yani sira bazi bolgelerde gida olarak tuketilmekte ve ilac olarak kullanilmaktadir Insanlarin bulasmasinda turu misk kedisinin ara konak olmasina ragmen bazi turleri SARS icin dogal konaktir Bazi bulgular koronavirus hastaligi 2019 a neden olan SARS CoV 2 nin de dogal konagi oldugunu onermektedir Basta Sahra Alti Afrika olmak uzere Guneydogu Asya gibi bazi bolgelerde besin maddesi olarak kullanilmak uzere avlanirlar Bazi turleri ya da guanolari Nepal Hindistan Vietnam ve Senegal gibi ulkelerde geleneksel tipta kullanilir Fiziksel ozelliklerGorunum Nalburunlu yarasanin burun yapisi Nalburunlu yarasalar kucuk ya da orta boylu kucuk yarasalar olarak kabul edilir Kafa govde uzunluklari 35 ila 110 mm ve on uye uzunluklari da 30 ila 75 mm arasinda degisir En kucuk turlerden biri olan kucuk nalburunlu yarasa R hipposideros 4 ila 10 g agirligindayken daha buyuk turlerden biri olan buyuk nalburunlu yarasa R ferrumequinum 16 5 ila 28 g agirligindadir Post renkleri turler arasinda oldukca farklilik gosterir ve siyahimsidan kirmizimsi kahverengiye ve parlak turuncu sirt kurkune kadar degisir Alt kisimlari sirt kismindan daha soluktur Turlerin cogunun uzun ve yumusak bir kurku vardir ancak oldukca uzun ve yunsu bir posta sahip olan ve diger turler arasinda dikkati ceker Yarasalarin cogunda oldugu gibi nalburunlu yarasalarin da goguslerinde iki meme bezi bulunur Eriskin disilerin karinlarinda yalanci meme ucu denilen ve meme bezlerine bagli olmayan iki meme ucu benzeri cikinti vardir Aralarinda Hipposideridae Craseonycteridae Megadermatidae ve Rhinopomatidae familyalarinin da bulundugu birkac yarasa familyasinda bu yalanci meme uclari bulunur ve yavrularinin tutunmasi icin ise yarar Birkac turde erkeklerde koltukaltlarinda birer yalanci meme ucu vardir Kafa ve disler Skull of the Buyuk nalburunlu yarasanin kafatasinda burun kisminda belirgin burunonu siskinlik gorulur Tum nalburunlu yarasalarin burunlarinda buyuk ve yaprak benzeri cikintilar vardir Bu cikintilarin on kisminin at nalina benzemesi nedeniyle adlari nalburunlu yarasalardir Burun cikintilari tur tanimlamasinda onemlidir ve farkli bolumlerden olusur Lanset ucgen sivri ve oyukludur ucu yarasanin gozlerine dogru uzanir Sella burnun ortasinda duz ve cikinti gibi bir yapidir burun deliklerinin arkasindan baslar ve kafaya dik olarak disari dogru cikinti yapar Sella genellikle lansetten daha az killidir Buyuk ve yaprak seklinde olan kulaklari uzun olduklari kadar da genistir ve traguslari yoktur ise oldukca belirgindir Gozleri cok kucuktur Kafatasinda hep burunonu siskinligi bulunur Bir nalburunlu yarasanin tipik dis formulu soyledir 1 1 2 3 2 1 3 3 ancak genellikle orta alt on azi disleri ile ont ust on azi disleri eksiktir Yavrular sut dislerini daha ana karninda iken kaybederler ve sut disleri vucut tarafindan emilir Dogduklarinda agizlarinda bulunan ve damaktan cikmis dort kopek disi sayesinde annelerine tutunabilirler Bu durum genellikle dogumda bazi sut disleri olan ve kisa sure normal dislerle degisen diger yarasa familyalari arasinda atipiktir Postkranyal iskelet Gogus kafesindeki birinci kaburga kismi ikinci kaburga ve yedinci servikal omur birbirine kaynamis olarak saglam bir halka olustururlar Bu kaynasma sabit konumda iken de ekolokasyon yetenegi ile baglantilidir Iki parmak kemigi bulunan ilk parmak disinda digerleri uc parmak kemigine sahiptir ve tum ayak parmaklarinin uc parmak kemigi vardir Tum ayak parmaklarinda ikiser parmak kemigi olan Hipposideridae familyasindan bu sekilde ayrilirlar Kuyruklari tamamen uropatagiumun kuyruk zari icinde kalir ve uropatagium un firar kenarinda vardir EkolojiRinolofitler guney Avrupa Afrika Asya nin guney kuzeyi ve dogu Avustralya nin iliman ve tropikal bolgelerinde yasarlar Tum turler bocekcidir ve ucus sirasinda bocekleri yakalar Tunek aliskanliklari cesitlidir bazi turler magaralarda buyuk koloniler halinde bulunur bazilari agac oyuklarini tercih eder digerleri acikta agaclarin dallari arasinda uyur Kuzeydeki nufusun uyeleri kis aylarinda kis uykusuna yatarken az bir kismin yaz uykusuna yattigi bilinmekte ikin en az bir tur de gocmendir Bircok Vespertilionidae yarasasi gibi bazi rinolofid turlerinin disileri de sonbaharda ciftlesir ve spermi kis boyu depolar ilkbaharda dollenir ve gebe kalir Taksonomi ve evrimTaksonomik tarihce Rhinolophus ilk olarak Fransiz doga bilimci Bernard Germain de Lacepede tarafindan 1799 bir cins olarak tanimlandi Baslangicta yasayan tum nalburunlu yarasalarin yani sira simdi cinsinde siniflandirilan yarasalar da Rhinolophus cinsi icinde yer almaktaydi Ilk olarak Rhinolophus Vespertilionidae familyasi icine kondu John Edward Gray 1825 yilinda Verspertilionidae familyasini alt familyalara ayirirken icine Rhinolophina alt familyasini da ekledi Nalburunlu yarasalari ayri bir familya olarak taniyanin ilk olarak 1836 yilinda Rhinolophidae adini kullanan Ingiliz hayvanbilimci oldugu kaydedilmistir Rhinolophidae icin bazen Bell takson yazari olarak taninsa da takson yazari olarak Gray in adi ve 1825 yili daha yaygin olarak kullanilmaktadir Nalburunlu yarasalar Craseonycteridae Megadermatidae Rhinonycteridae ve Rhinopomatidae familyalari ile birlikte ust familyasinda toplanirlar Rhinolophus cinsini baska cinslere ayirmak icin girisimlerde bulunuldu William Elford Leach 1816 da Phyllorhina cins adini onerdi Gray 1847 de Aquias 1866 da da Phyllotis cinslerini onerdi Wilhelm Peters ise 1867 de Coelophyllus cinsini onerdi 1876 da tum Asya nalburunlu yarasalarini yeniden Rhinolophus cinsi icine aldi ayrica Phyllorhininae ve Rhinolophinae alt familyalarini onerdi Gerrit Smith Miller 1907 yilinda Hipposideridae familyasini onerdi Bazi takson yazarlari 2000 li yillarin basina kadar Hipposideros cinsini Rhinolophidae familyasinin bir parcasi olarak goruyordu ancak artik ayri bir familya olarak taninmaktadir Rhinolophidae ve Hipposideridae ayrimindan sonra da Rhinolophus cinsi icin 1934 te Rhinolphyllotis ve 1951 de Rhinomegalophus cinsleri onerilse de gunumuzde bu turler yeniden Rhinolophus cinsi icine alinmistir Rhinolophus cinsi icin tur grubu ayrimini 1905 te ilk oneren hayvanbilimcidir Alti tur grubu tanimlamistir R simplex simdi R megaphyllus R lepidus R midas simdi R hipposideros R philippinensis R macrotis ve R arcuatus Yeni gruplar eklendikce yeni turler tanimlandikca ve turler arasindaki iliskiler guncellendikce gruplar icindeki turler de surekli olarak yeniden siniflandirilmistir Csorba vd tarafindan 2003 yilinda on bes tur grubu verilmistir Bazi alt cinsler de onerilmistir bunlarin altisi Csorba vd tarafindan 2003 te soyle listelenmistir Aquias Phyllorhina Rhinolophus Indorhinolophus Coelophyllus ve Rhinophyllotis Gayriresmi olarak nalburunlu yarasalar iki ana klada ayrilir Daha cok Afrikali kladi ile daha cok Asyali kladi Evrimsel tarihce Miyosen devrinin baslarindan Palaeonycteris robustus turu yarasa fosilinin ust ve alt maksillasi Rhinolophus cinsinin en yakin ortak atasinin 34 ila 40 milyon yil once yasadigi tahmin edilmektedir Hipposideridae soyundan doneminde ayrilmistir Avrupa da Miyosen devrinin basi ve ortasi ile Oligosen devrine ait Avustralya da Miyosen ve Afrika da da Miyosen ile Pliyosen donemin sonlarina ait nalburunlu yarasa fosilleri bulunmustur Nalburunlu yarasalarin biyocografyasi tam olarak bilinememektedir Farkli arastirmalar bu familyanin kokenini Avrupa Asya ya da Afrika olarak belirtmektedir 2010 yilinda yapilmis bir calisma familyanin Asya kokenli oldugunu ve Oligosen doneminde Afrika ve Asya kladlarinin hizli bir gecirdigini desteklemektedir 2019 yilinda yapilan bir arastirmada her ikisi de Avrasya turu olan ve R nippon nalburunlu yarasalarinin Afrika turleri ile diger Avrasya turlerinden daha yakin akraba oldugunu gostererek nalburunlu yarasalarin Asya ve Afrotropik ile daha karmasik bir biyocografi iliski icinde oldugunu onermistir 2016 yilinda mitokondriyal ve nukleer DNA kullanilarak yapilan bir arastirma nalburunlu yarasalari icinde Hipposideridae familyasina kardes grup olarak yerlestirmistir Chiroptera Pteropodidae buyuk yarasalar Rhinopomatidae Megadermatidae Craseonycteridae Rhinonycteridae Hipposideridae Rhinolophidae Rhinolophidae familyasinda yasayan tek cins Rhinolophus siniflandirilir Hem familyanin hem de cinsin hepsinin bir ortak atadan geldigi yani monofiletik oldugu dogrulanmistir 2019 yili itibariyla 105 tanimlanmis turu bulunan Rhinolophus cinsi Myotis cinsinden sonra en kalabalik yarasa cinsidir Rhinolophus cinsi yetersiz miktarda orneklenmistir ve bir genetik arastirma bolgede on iki kadar kriptik tur olabilecegini tahmin etmektedir Bunun yani sira bir tur olarak tanimlanmis bazi taksonlarin cok az genetik farklilik gosterdigi de bulunmustur turu icin ve ya da turleri turu icin bir sinonim olabilir Bunlarin disinda ve turlerinin hepsi turunden cok az genetik farkliliga sahiptirler Diger uc taksonu tam bir tur olarak tanimlamak Rhinolophus hildebrandtii turunu parafiletik olarak birakir Rhinolophidae familyasinda bulunan ikinci cins soyu tukenmis cinsidir ve yalnizca Palaeonycteris robustus turunu icerir Palaeonycteris robustus Miyosen doneminin baslarinda yasadi ve fosillesmis kalintilari Fransa da da bulundu Tibbi onemiEylul 2005 te dort Rhinolophus turu R sinicus buyuk R ferrumequinum buyuk kulakli R macrotis ve R pearsoni Cin de 2002 2004 yillari arasindaki salginlarda SARS etkeni koronavirus benzeri viruslerin dogal rezervuarlari olarak belirlendi Hipposiderid ve rinolofid yarasalarinin filogenomik iliskilerinin insanlarda SARS benzeri bir salgina neden olabilecek koronavirus rezervuarlari olarak potansiyel etkileri vardir Dagilimi ve yasam alaniNalburunlu yarasalar cogunlukla dagilmistir ancak bazi turleri Palearktik biyocografik bolgesinin guneyinde gorulur Afrika Asya Avrupa ve Okyanusya olmak uzere Eski Dunya da bulunurlar Avrupa Kuzey Afrika Japonya Cin ve Asya nin guneyine dagilmis olan buyuk nalburunlu yarasa familya icinde en genis biyocografi dagilima sahip olan turdur Diger turler yalnizca Andaman Adalari nda bulunan turu gibi cok daha kisitli alanlarda yasar Binalar magaralar agac kovuklari ve bitki ortusu gibi cesitli yerlere tunerler Turlerin cogunlugu tropikal ya da subtropikal alanlarda olmak uzere hem ormanlik hem de ormanlik olmayan yasam alanlarinda yasarlar Kis uykusuna yatan turler yaklasik 11 C ortam sicakligina sahip magaralari secerler Korunma durumu Kritik tehlikede 1 1 Tehlikede 8 0 Hassas 6 9 Neredeyse tehdit altinda 9 2 Asgari endise 59 8 Yetersiz veri 14 9 2020 yili itibariyla Dunya Doga ve Dogal Kaynaklari Koruma Birligi IUCN 87 nalburunlu yarasa turunu degerlendirdi IUCN e gore korunma statuleri asagidaki gibidir Kritik tehlikede 1 tur Tehlikede 7 tur Hassas 6 tur Neredeyse tehdit altinda 8 tur Asgari endise 52 tur Yetersiz veri 13 tur Tum magaralarda tuneyen yarasalar gibi magaralarda tuneyen nalburunlu yarasalar da magara habitatlarinin bozulmasina hassastirlar Yarasa guanosu toplama kirec tasi madenciligi ve magara turizmi magara habitatlarinin bozulmasinin nedenleri arasindadir KaynakcaOzel Rhinolophus monticolus NCBI taxonomy Ingilizce Bethesda MD National Center for Biotechnology Information Erisim tarihi 27 January 2018 Lineage full cellular organisms Eukaryota Opisthokonta Metazoa Eumetazoa Bilateria Deuterostomia Chordata Craniata Vertebrata Gnathostomata Teleostomi Euteleostomi Sarcopterygii Dipnotetrapodomorpha Tetrapoda Amniota Mammalia Theria Eutheria Boreoeutheria Laurasiatheria Chiroptera Microchiroptera Rhinolophidae Rhinolophinae Rhinolophus Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Demirsoy Ali 1992 Yasamin Temel Kurallari Omurgalilar Amniyota Surungenler Kuslar ve Memeliler Cilt III Kisim II Ankara Meteksan ss 636 637 ISBN 975 7746 02 9 nalburun yarasa AnaBritannica 16 Ana Yayincilik 1989 s 388 a b c d e f g Happold M Cotterill F P D 2013 Kingdon J Happold D Butynski T Hoffmann M Happold M Kalina J Ed Mammals of Africa 4 A amp C Black ss 300 303 ISBN 9781408189962 a b c d e Nowak Ronald M 1994 Walker s Bats of the World JHU Press ss 108 110 ISBN 978 0 8018 4986 2 a b c d Geist V Kleiman D G McDade M C 2004 Grzimek s Animal Life Encyclopedia Mammals II Volume 13 2 bas Gale s 387 393 Simmons N B 1993 Morphology function and phylogenetic significance of pubic nipples in bats Mammalia Chiroptera PDF American Museum Novitates 3077 14 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Mart 2020 a b c Hall Leslie 1989 Fauna of Australia Volume 40 Rhinolophidae PDF environment gov au AGPS Canberra 26 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Mayis 2017 a b c d Csorba 2003 s xi Hermanson J W Woods C A Howell K M 1982 Dental Ontogeny in the Old World Leaf Nosed Bats Rhinolophidae Hipposiderinae Journal of Mammalogy 63 3 ss 527 529 doi 10 2307 1380461 JSTOR 1380461 Vaughan T 1970 Chapter 3 The Skeletal System Wimsatt W Ed Biology of Bats Academic Press ss 103 136 ISBN 9780323151191 Stoffberg Samantha Jacobs David S MacKie Iain J Matthee Conrad A 2010 Molecular phylogenetics and historical biogeography of Rhinolophus bats Molecular Phylogenetics and Evolution 54 1 ss 1 9 doi 10 1016 j ympev 2009 09 021 PMID 19766726 a b c Csorba 2003 s xii Gray J E 1825 An attempt at a division of the family Vespertilionidae into groups The Zoological Journal Cilt 2 s 242 21 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2020 a b McKenna M C Bell S K 1997 Classification of mammals above the species level Columbia University Press s 305 ISBN 9780231528535 13 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2020 Taylor Peter J Stoffberg Samantha Monadjem Ara Schoeman Martinus Corrie Bayliss Julian Cotterill Fenton P D 2012 Four New Bat Species Rhinolophus hildebrandtii Complex Reflect Plio Pleistocene Divergence of Dwarfs and Giants across an Afromontane Archipelago PLOS ONE 7 9 ss e41744 Bibcode 2012PLoSO 741744T doi 10 1371 journal pone 0041744 PMC 3440430 2 PMID 22984399 Reeder D M Ed 2005 Mammal Species of the World A Taxonomic and Geographic Reference 3ncu bas Johns Hopkins University Press ISBN 978 0 8018 8221 0 OCLC 62265494 Springer M S Teeling E C Madsen O Stanhope M J De Jong W W 2001 Integrated fossil and molecular data reconstruct bat echolocation Proceedings of the National Academy of Sciences 98 11 ss 6241 6246 Bibcode 2001PNAS 98 6241S doi 10 1073 pnas 111551998 PMC 33452 2 PMID 11353869 a b Amador L I Arevalo R L M Almeida F C Catalano S A Giannini N P 2016 Bat systematics in the light of unconstrained analyses of a comprehensive molecular supermatrix Journal of Mammalian Evolution Cilt 25 ss 37 70 doi 10 1007 s10914 016 9363 8 a b c d e Stoffberg Samantha Jacobs David S MacKie Iain J Matthee Conrad A 2010 Molecular phylogenetics and historical biogeography of Rhinolophus bats Molecular Phylogenetics and Evolution 54 1 ss 1 9 doi 10 1016 j ympev 2009 09 021 PMID 19766726 Csorba 2003 s xiii Volleth Marianne Loidl Josef Mayer Frieder Yong Hoi Sen Muller Stefan Heller Klaus Gerhard 2015 Surprising Genetic Diversity in Rhinolophus luctus Chiroptera Rhinolophidae from Peninsular Malaysia Description of a New Species Based on Genetic and Morphological Characters Acta Chiropterologica Cilt 17 ss 1 20 doi 10 3161 15081109ACC2015 17 1 001 Csorba 2003 s xvi a b c d Demos Terrence C Webala Paul W Goodman Steven M Kerbis Peterhans Julian C Bartonjo Michael Patterson Bruce D 2019 Molecular phylogenetics of the African horseshoe bats Chiroptera Rhinolophidae Expanded geographic and taxonomic sampling of the Afrotropics BMC Evolutionary Biology 19 1 s 166 doi 10 1186 s12862 019 1485 1 PMID 31434566 Palmer T S 1904 A List of the Genera and Families of Mammal North American Fauna 23 s 503 13 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2020 Lydekker Richard 1885 Catalogue of the Fossil Mammalia in the British Museum Natural History The orders Primates Chiroptera Insectivora Carnivora and Rodentia Order of the Trustees s 13 Bogdanowicz W Owen R D 1992 Phylogenetic analyses of the bat family Rhinolophidae PDF Journal of Zoological Systematics and Evolutionary Research 30 2 s 152 doi 10 1111 j 1439 0469 1992 tb00164 x 8 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Mart 2020 Li W Zhengli S Meng Y et al 2005 Bats are natural reservoirs of SARS like coronaviruses Science 310 5748 676 679 Lau S Woo P Li K et al 2005 Severe acute respiratory syndrome coronavirus like virus in Chinese horseshoe bats Proceedings of the National Academy of Sciences 102 39 14040 14045 Foley Subat 2015 How and Why Overcome the Impediments to Resolution Lessons from rhinolophid and hipposiderid Bats Molecular Biology and Evolution 32 2 ss 313 333 a b Furey Neil M Racey Paul A 2016 Conservation Ecology of Cave Bats Bats in the Anthropocene Conservation of Bats in a Changing World ss 463 500 doi 10 1007 978 3 319 25220 9 15 ISBN 978 3 319 25218 6 Taxonomy Rhinolophidae IUCN 13 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2020 Genel Csorba G Ujhelyi P Thomas P 2003 Horseshoe Bats of the World Chiroptera Rhinolophidae Alana Books ISBN 9780953604913