Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İlahi Komedya (İtalyanca: Divina Commedia), Dante tarafından 1308 civarında yazılmaya başlanan ve 1321 civarında, yazarın ölümünden kısa bir süre önce tamamlanan epik şiir. İtalyan edebiyatının en önemli örneği ve dünya edebiyatının en önemli eserlerinden biri olarak kabul edilir.
 İlahi Komedya'nın 1555 basımı, başlığında "divina" sıfatının bulunduğu ilk eser | |
| Yazar | Dante Alighieri |
|---|---|
| Ülke | İtalya |
| Dil | İtalyanca |
| Tür | Epik ve alegorik şiir |
| Yayım | 1307 ile 1321 yılları arasında kompozisyon ve ilk el yazması baskıları İlk baskısı 1472'de yayımlandı |
İlahi Komedya'da Dante, ölüm sonrası sırasıyla Cehennem, Araf ve Cennet'te geçen seyahati, hikâyenin kahramanı da olan kendisinin ağzından anlatır. Orta Çağ'da "komedya", "tragedya"nın aksine, sonu iyi biten hikâye anlamına gelirdi. Burada eserin adındaki "komedya" kelimesi, öyküsünün güldürü unsurları taşıdığı anlamına gelmez.
Orta Çağ ile Rönesans arasındaki geçiş döneminde yazılmış bu şiir, hayalgücü ve alegorik tasavvuru, ölüm sonrası hayatı anlattığı öyküsü ile Hristiyan batı kiliseleri tarafından benimsendi. Eserin orijinal adı Comedìa olmakla birlikte, daha sonra modern İtalyancaya uyarlanarak Commedia adını aldı. Divina (ilahi) sıfatı ise 1360 yılında Giovanni Boccaccio tarafından, şiirin konusu ve muğlak üslubu nedeniyle eklendi.
Toskana lehçesi ile yazılan eser, bu lehçenin modern İtalyan dili olarak gelişmesine yardım etmiştir.
Arka planı ve yapısı
Dante, İlahi Komedya'yı İtalya'nın Orta Çağ ile Rönesans arasındaki geçiş döneminde yazdı. Komedya'da bu durum açıkça yansıtılır: Hem Orta Çağ hem de klasik temalar kuvvetle ifade edilir. Dante'nin çalışması Hristiyanlıkla ilgilidir ve yaşam sonrası kurgusal seyahatleri içerir.
Dönemin Kuzey İtalya'sının Guelfo ve Ghibellinolar arasındaki siyasi mücadele ortamında Dante, Kutsal Roma İmparatoru karşısında Papalığı destekleyen Guelfler arasında yer alır. Floransalı Guelfler 1300 yıllarında iki hizbe bölünmüşlerdi: Papa VIII. Bonifacius tarafından yürütülen laik idareye muhalif ve Floransa'nın bağımsızlığını savunan Beyaz Guelfler ve Floransa'da Papanın egemen olmasını savunan Siyah Guelfler. Dante 1302 yılında, Siyahlar ile ittifak halinde olan Papa VIII. Bonifacius'un buyruğu ile Charles of Valois'nın kumandasındaki askerî birliklerin şehre girmesi ile Şehremini Lord Cante de' Gabrielli di Gubbio tarafından sürgün edilen Beyaz Guelfler arasında yer alıyordu. Papa eğer sürgünden dönerse Dante'nin kazığa bağlanıp yakılacağını söyledi. Dante'nin geri kalan hayatı boyunca süren bu sürgün, Komedya'nın birçok bölümünde Dante'nin sürgününün kehanetlerinden, Dante'nin siyasi görüşlerine ve bazı düşmanlarının sonsuza kadar lanetlenmesi şeklinde tesirini gösterir.
Dante muhtemelen Komedya'sını sürgünde olduğu ve hiç geri dönemediği 1308 yılları ile öldüğü 1321 yılı arasında yazmıştı. Cehennem ve Arafta, Dante sırasıyla günah ve tövbekarlık içinde başından geçenleri anlatır.
Yapısı
İlahi Komedya, Cehennem (İtalyanca: Inferno), Araf (İtalyanca: Purgatorio) ve Cennet (İtalyanca: Paradiso) isimlerindeki her biri 33 kıtadan (İtalyanca: Cantica-Kanto) müteşekkil 14,233 satırdan meydana gelir. Başlangıç kıtası şiire giriş bölümü olarak hizmet eder ve genellikle ilk bölüm içinde sayılmaz, böylece 33 kıtalık 3 bölüm ve bir ilave giriş kantosuyla toplam 100 kantodan oluşur. Eserde 3, 7, 22, 33 sayıları dikkat çeker, mesela şiirin bölümleri bu sayıların katları halinde kuruludur.
Şiir Terza Rima nazmına göre yazılmıştır, mısra sonlarında kafiyeler aba, bcb, cdc, ded,... şeklinde gider. Şiirin uyak yapısına uygun olarak Türkçeye aktarılmasının güçlüğü dolayısıyla uzun yıllar Türkçe çevirisi yayınlanamamıştır.
Eserdeki terza rima örgülü uyağının örneği:
| “ | Nel mezzo del cammin di nostra vita (a) Ahi quanto a dir qual era è cosa dura (b) | „ |
İlahi Komedya'nın biçimi rastlantı eseri ortaya çıkmamıştır, diğer Orta Çağ çalışmaları gibi semboller ve sayılarla kuruludur. İlahi Komedya'daki her üç paragrafın son kelimesi "yıldızlar"'dır. Mısraların terza rima uyağıyla örülü olması ve 3 parça olması Hristiyanlıktaki teslise, Kantoların 33 kıtadan oluşması İsa Peygamber'in öldüğü zamanki yaşına işaret eder. Giriş kantosuyla birlikte elde edilen 100 sayısı ise kutsal ve mükemmel sayı olarak bilinirdi.
Luigi Valli gibi kimi araştırmacılara göre Fede Santa ya da Fedeli D’Amore (Aşk Sadıkları) adlı ezoterik örgütün bir üyesi olan ve “Tapınak Şövalyesi” unvanını almış olan Dante'nin “İlahi Komedya” adlı yapıtı baştan aşağı ezoterik bilgilerin sembolizm içinde verildiği bir yapıttır. Dante sembolizmi tam anlamıyla çözülememiş yapıtının cehennem adlı bölümünde bunu kendisi şöyle dile getirmektedir: “Sağlıklı bir akla sahipseniz, şu tuhaf dizelerin arasında saklı öğretiyi kavrayınız.” Dante’nin yapıtındaki “cehenneme iniş” aslında inisiyasyonlarda yaşanan bir deneyimdir. İnisiyasyonlardaki ilk aşamanın sonunda yaşanan bir deneyimi ifade eder. Kimi inisiyasyonlarda bir tabutta geçirilen, tüm inisiyasyonlarda mevcut bu deneyimi yaşayan inisiye adayı, nefsani öğelerden ya da karmik tortulardan arınarak “” diye adlandırılan saf bilinç halini elde eder. Dante’nin göklerin kat kat olduğunu belirtmesi de pek çok tradisyonda rastlanan bir sembolizmdir. Kimilerine göre Dünyanın kozmik tabakalaşmasını, dünyanın esîrî maddelerinin gitgide süptillik göstermek üzere derecelenmesini simgelemektedir. Dantenin bu yapıtında kullandığı sayısal sembolizm incelendiğinde en çok kullandığı sayılar, profesör Rodolfo Benini’nin de saptadığı gibi 3, 7 ve 22’dir. Yani Dante “İlahi Komedya” adlı yapıtını 3, 7 ve özellikle 22 sayısını esas alan bir sistem üzerine kurmuştur. 22 sayısı Kabala’da, tarotta, ezoterizmde önem verilen bir üstad sayıdır. Bu yapıtta geçen, anlamı çözülememiş “Can Grande della Scala” sözüyle de kimilerine göre “Merdivenin Büyük Köpek Takımyıldızı” ya da “Merdivenin Büyük Kaanı” demek istemişti.
Dili
Komedya, Floransa lehçesinde (Toskana lehçesi) ve İtalyan anadilinde yazılan ilk önemli edebi yapıttır. Dante'nin zamanında İtalya'da eserler çoğunlukla Latince yazılmaktaydı. Bu eser, Floransa lehçesinin standart İtalyanca olarak yerleşmesinde önemli rol oynamıştır. Bu durum hala geçerlidir ve standart İtalyanca Floransa lehçesindedir.
Kâinatı tanımlaması
Komedya'nın arz merkezli, Batlamyus tarzı evren görüşüne göre arz yarıküre üzerine oturmuş bir küredir ve geri kalanı hemen hemen tamamen denizlerle kaplanmıştır. Kudüs yarı kürenin merkezindedir. Burada sunduğu tamamen Batlamyus modeline dayanan Evren Dizgesine göre, yer Evren'in merkezindedir ve hareketsizdir. Yer'in etrafında sırasıyla, Ay, Merkür, Venüs, Güneş, Mars, Jüpiter ve Satürn'ün küreleri bulunur. Satürn küresinden sonra, sabit yıldızlar küresi ve ondan sonra da ilk hareket ettirici küre gelir. Onuncu küre ise, en yüksek küre, yani Tanrının Evi'dir. Küreler, meleklerin yardımı ile hareket eder. Dante, Aristoteles'in etkisi ile ortakmerkezli küreler dizgesi'ni benimsemiş, dışmerkezli kürelerin olmadığını savunmuştur.
İçinde yaşanılan dünyanın altında yer alan cehennem bir huni şekilli dehliz biçimindedir ve merkezinde isyankâr melek İblis bulunur. Bütün bunlar insan için yaratılmıştır. Arzın tam merkezinde bulunan İblis aynı zamanda kâinatın da merkezindedir. Burada sembolik olarak İblisin evrendeki en dünyevi ve gökyüzünden (yani cennetten) en uzaktaki yaratık olduğu anlatılmak istenir.
Denizlerle çevrili yarı kürenin ortasında, dairesel olarak karşı tarafta Araf dağı arzın içinden cehennemin içinden çıkar. Araf dağının zirvesinden Adem ve Havva'nın kovulduğu cennet yer alır.
İçeriği
Dante okuyucuyu ölüm sonrası bir seyahat macerasına davet eder. Seyahatin öyküsü 1300 yılının Paskalya haftasında geçer. İlk sahnede arzın derinliklerindeki cehenneme (Inferno) doğru yol alır. Bu esnada mitolojik karakterler ile ve Toskano'nun tanınmış eski güçlü insanları ile karşılaşır. Sonra Araf'a (Purgatorio) tırmanırken eski ileri gelen kişilerle konuşur. Bu kişiler cennete (Paradiso) girmeden önce Araf'ta beklemektedirler.
Şiir birinci şahsın ağzından yazılmıştır ve Dante'nin ölümün üç krallığında Hristiyanlıkça Paskalyanın üç kutsal gününde (Easter Triduum) 1300 yılının ilkbaharında geçer. 1300 yılının 7 Nisan gecesi başlayan seyahat bir hafta sürer. İmparator Augustus döneminde yaşamış, Romalı şair Vergilius ona Cehennemde ve Arafta rehberlik ederken Arafın tepesinde Virgil bu görevini Dante'nin idealindeki kadın 'e bırakır. Dante'nin ilk eserlerinden 'daki Beatrice Portinari karakterinden esinlenen Beatrice, gençliğinde sadece iki kere karşılaştığı, unutamadığı ve uzaktan hayranlık duyduğu Floransalı kadındır. Beatrice Dante'ye rehberlik ederek onu semaya, ilahi ışığın kaynağına ulaştırır.
I. Bölüm: Inferno (Cehennem)
Giriş
1300 yılının cuma günü Dante 35 yaşındadır. Dante, şiirde bunu "Yaşam yolumuzun yarısında" (Nel mezzo del cammin di Vita Nostra, kanto 1:1) mısrasıyla dile getirir. Derin kişisel bunalımın bir alegorisi olan ve muhtemelen 13. kantoda bir intihar girişimi olarak verilen karanlık ormanda yolunu kaybeder. Ormanda günahlarını sembolize eden vahşi hayvanların saldırısına uğrar. Burada şehveti simgeleyen leopar ve kötü hırs ve günahkar nefsi simgeleyen arslan ve dişi kurt ile karşılaşır. Vahşi hayvanların yani günahlarının ve nefsinin kötü isteklerinin elinden kaçmayı, doğru yola ulaşmayı, dağın arkasında parlayan güneş ile simgelenen ilahi kurtuluşa ermeyi murat eder.
Vergilius tarafından kurtarılır (2. kanto) ve onunla birlikte yeraltına, güneşin erişemediği derin karanlığa doğru giderler ve cehenneme inerler.
Cehenneme iniş
Cehennem 9 iç içe daireye bölünmüştür. Eşmerkezli daireler gittikçe artan günahkarlığı temsil eder. Her dairenin günahkarları işledikleri kötülükler gereğince ebediyete kadar cezalandırılır. Mesela hayattayken gelecekten haber verenler kafaları arkalarına dönük vaziyette dolaşırlar bu nedenle önlerini hiçbir zaman göremezler. Dış dairelerde şehvet ve nefislerinin kurbanı olan ve nefislerine söz geçiremeyen kimseler, merkeze doğru ise küfre sapanlar ve yalancılar vardır. Günah işleyen ama ölmeden önce tövbe edip af dileyen insanlar günahları nedeniyle çile çektikleri Arafta bulunurlar, cehenneme atılmazlar. En iç dairede arzın merkezinde Şeytan'ın buzların içinde hapsolduğu en son noktaya ulaşılır. Günümüzde cehennemde cezalandırma şekli ateşte yanma olarak bilinse de Ortaçağ'da cehennemde cezalandırmada ateşte yanma figürü daha nadirdir onun yerine buzun içinde acı çekme daha sıklıkla tanımlanır. Bu yüzden Dante de Şeytanı buzun içinde hapsolmuş şekilde resmetmiştir.
Dante cehennemi çok politik bir tabiatta tasvir eder, çoğu siyasi hasmını ve hatta bazı Papaları ancak ayrıca aynı zamanda bazı dostlarını da cehenneme koyar.
Acheron nehri kıyıları cehenneme girişin geçitindedir. Mitolojik kayıkçı Kharoon tarafından ölü ruhlar cehenneme taşınır. Burada geçidin kıyısında hayattayken iyi ve kötü arasında bir seçim yapamamış bazı kimseler kalmıştır. Onlar hala gerçek bir cehennemde değildirler ancak bu bölgede sonuza kadar hapsolmuş olarak deliler gibi etrafta bir flamanın peşinde koşturan ve eşek arıları tarafından sokulan ve bazı kurtçuk ve böcekler tarafından kanları sürekli emilen kimselerdir. Dante, Vergilius'un rehberliğinde cehennemin kıyısındaki Acheron nehrinin kıyısına gelir. Kayığı kullanan Kharon, Dante'yi karşı kıyıya, cehenneme geçirmeyi kabul etmez.
Limbus
Cehennemdeki ilk daire limbus. Burada vaftiz edilmemiş eski erdemli ve günahkâr olmayan ama İsa'yı da tanımayan şair Vergilius gibi putperestler bulunur. Gerçekten cezalandırılmazlar ama Tanrıdan ayrı olarak ve bağışlanma ümidinden mahrum elem içinde kalırlar. Limbo ile Yunan mitolojisindeki Elysion çayırları ile ironik bir ilgi kurulmuştur. Suçsuz olup da İsa'yı tanımayanlar, şeytanlar tarafından eziyete uğramazlar ve kendilerine bir zarar verilmez ama lanetlenmiş olarak karanlıklar içinde kutsal ışıktan uzak bir şekilde yaşamaya mahkûm kılınarak cezalandırılırlar.
Limbus'da hem Cicero, Öklid (Euclides), Homeros gibi kişiler ve ayrıca İbn Rüşd ve İbn-i Sina gibi bazı Müslüman filozoflar ve hatta şaşırtıcı bir şekilde Selahaddin Eyyübi (VI. Kanto) bile vardır. Dante burada bulunan bir kalede Homeros, Horatius, Ovidius, Lucan gibi ünlü şairler ile ve Aristoteles ve Sokrates gibi filozoflar ile konuşur. Dante bütün meşhur tarihe malolmuş paganların kendilerini burada bulduklarını anlatmasına rağmen daha sonra ikisi ile Araf ve Cennette de karşılaşmıştır (Sato ve Utica).
Dante, İlahi Komedya'da Limbus'u iki katlı olarak göstermektedir. Limbus'un bir alt, bir de üst katı bulunur. Üst kat karanlıktır. burada tarafsızlar bulunur. Yani yaşadıklarında kötülük yapmamışlardır ancak iyilik de yapmamışlardır zaten onun için buradadırlar. Limbusun bu bölümünde bir de yansız melekler vardır. Tanrı, Adem'i yarattıktan sonra meleklerine ve Lucifer'e (Şeytan) " Adem'in önünde eğilin" demiştir. Bunun üzerine Lucifer isyan etmiştir. İşte tam o sırada bazı melekler Lucifer'e destek çıkar, bazı melekler Adem'in önünde eğilir. Ancak az da olsa birkaç melek ise ne Adem'in önünde eğilmeyi kabul ederler, ne de Lucifer'e destek çıkmayı isterler. Bunun için bunlara yansız melekler denir.
Alt Limbus ise aydınlıktır. Cehennemdeki tek aydınlık yer burasıdır. Burada bulunanlar insanlığa çok büyük faydası dokunmuş ancak Hristiyan olmadıkları için burada bulunan kişilerdir. Bunların Başlıcaları: Homeros, Horatius, Ovidius, Lucanus, Electra, Hektor, Salahattin Eyyubi, Sokrates, Platon, Aristoteles, Diogenes, Thales, Herakleitos, Demokritos ve Zenon gibi şahsiyetler vardır
Kral Minos
Kral Minos ölü ruhları yargılar ve günahlarına göre cehennemin hangi dairesine konacağı hükmünü verir. Kral Minos, Yunan mitolojisinde de yeraltı dünyasında bulunan üç yargıçtan birisidir.
Bu sonsuz dairede şehvet düşkünleri ve Francesca da Rimini, VII. Kleopatra ve Kartaca Kraliçesi Dido gibilerin de aralarında bulunduğu erotik arzularını kontrol edemeyen ruhlar, öfkeli bir şekilde esen ebedi bir fırtına altında cezalandırılır.
Ebedi yağmurların yağdığı üçüncü dairede Kerberos tarafından gözetlenen ve işkence gören oburlar vardır (6. Kanto).
Dördüncü çemberde maddiyata düşkünlükte ortalamadan sapmış açgözlüler cezalandırılır. Bu çemberde mitolojideki bolluğun kişileştirilmişi zenginlik tanrısı Plutos, cimriler, para ve maddiyat hırsı ile mal mülk toplayan veya savurganlık yapanlar gardiyanlık yapar. Bu gruptakiler birbirlerine doğru ağır bir yükü iterler yük parçalandığında tekrar başa dönüp aynı yükü birbirlerine doğru iterler.
Segui il tuo corso, e lascia dir le genti
Segui il tuo corso, e lascia dir le genti (Türkçe: Sen kendi yolundan git; bırak diğerleri konuşsunlar), bu eserden bir replik olup Karl Marx'ın Das Kapital 'in birinci cildi bu sözle başlar.
Video oyunu uyarlaması
Visceral Games'in yapımını üstlendiği ve Electronic Arts tarafından dağıtılmış olan Dante's Inferno, İlahi Komedya'yı konu alarak hazırlanmıştır. PlayStation 3, Xbox 360 ve PSP platformları için geliştirilen oyun 5 Şubat 2010 tarihinde Avrupa'da piyasaya sürülmüştür. Ayrıca CAPCOM'un Yaptığı Devil May Cry Adlı oyun serisinde ana karakterimiz Dante'nin ismi yazardan alıntıdır ana karakterimiz Dante'nin kardeşi Vergil'ın ismi ise bizzat esere ait olan Vergilius'dan gelmekdedir eserde Vergilus Dante'ye cehennemi gezdirirken oyunda Vergil babasının bi zamanlar yeraltı dünyasına hapsettiği şeytani güçlerin ve cehennemin kapısının anahtarı olan ve aynısı kendisindede bulunan annelerinin kendilerine 8. Yaş günü hediye olarak verdiği yarım bir kolyeyi kardeşinden alıp hem babasının kılıçını full potansiyele çevirip hemde onun güçlerine sahip olup cehennemin kapısını insanlık dünyasına açmak için kardeşini şeytani güçlerin anahtarı olan yer olan Underworld yani yeraltı dünyasında gezdirir ve Dante orda babasının orayı zamanında korumak için bekçi diktiği korumalar olan bir buz köpeği Cerberus, ikiz kardeş olan Agni & Rudra, bir fahişe olan Nevan ve zamanında şeytanlar alemine ihanet edip insanlığı korumayı tercih ettiği için kendisine kin tutan ve Spardanın bu sebepten bir gözünü kör ettiği, Beowulf'u alt eder ve en sonunda kendi kardeşi Vergil'ıda alt eder
Ayrıca bakınız
The Divine Comedy hakkında daha fazla bilgi edinin |
Kaynakça
- ^ Bloom, Harold (1994). The Western Canon.
- ^ (1910).Giovanni Boccaccio, a Biographical Study 4 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. p. 273.
- ^ İngilizce:Easter Triduum denilen ve rivayete göre Perşembe günü İsa'nın son akşam yemeği ile başlayan ve Pazar günü çarmıha gerilmesi ile sonlanan, Katolik, Luteran ve Anglikan gibi çoğu Hristiyan mezheplerince kutsal kabul edilen üç gün
- ^ Zebur'da ortalama insan ömrü 70 yıl olarak verilir.
- ^ . 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2010.
Dış bağlantılar
- İlahi Komedya hakkında Türkçe kaynaklar[]
- İlahi Komedya ve İslam, Akşam, Gülenay Börekçi (17 Temmuz 2008), 30 Eylül 2008 tarihinde erişildi 11 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- İlahi Komedya bilgi- Word dosyası 4 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ilahi Komedya Italyanca Divina Commedia Dante tarafindan 1308 civarinda yazilmaya baslanan ve 1321 civarinda yazarin olumunden kisa bir sure once tamamlanan epik siir Italyan edebiyatinin en onemli ornegi ve dunya edebiyatinin en onemli eserlerinden biri olarak kabul edilir Ilahi KomedyaIlahi Komedya nin 1555 basimi basliginda divina sifatinin bulundugu ilk eserYazarDante AlighieriUlkeItalyaDilItalyancaTurEpik ve alegorik siirYayim1307 ile 1321 yillari arasinda kompozisyon ve ilk el yazmasi baskilari Ilk baskisi 1472 de yayimlandi 1555 te Divina Comedia baslikli ilk baskiComencia la Comedia 1472 Ilahi Komedya da Dante olum sonrasi sirasiyla Cehennem Araf ve Cennet te gecen seyahati hikayenin kahramani da olan kendisinin agzindan anlatir Orta Cag da komedya tragedya nin aksine sonu iyi biten hikaye anlamina gelirdi Burada eserin adindaki komedya kelimesi oykusunun gulduru unsurlari tasidigi anlamina gelmez Orta Cag ile Ronesans arasindaki gecis doneminde yazilmis bu siir hayalgucu ve alegorik tasavvuru olum sonrasi hayati anlattigi oykusu ile Hristiyan bati kiliseleri tarafindan benimsendi Eserin orijinal adi Comedia olmakla birlikte daha sonra modern Italyancaya uyarlanarak Commedia adini aldi Divina ilahi sifati ise 1360 yilinda Giovanni Boccaccio tarafindan siirin konusu ve muglak uslubu nedeniyle eklendi Toskana lehcesi ile yazilan eser bu lehcenin modern Italyan dili olarak gelismesine yardim etmistir Arka plani ve yapisiIlk basili eser 11 Nisan 1472 Dante Ilahi Komedya yi Italya nin Orta Cag ile Ronesans arasindaki gecis doneminde yazdi Komedya da bu durum acikca yansitilir Hem Orta Cag hem de klasik temalar kuvvetle ifade edilir Dante nin calismasi Hristiyanlikla ilgilidir ve yasam sonrasi kurgusal seyahatleri icerir Donemin Kuzey Italya sinin Guelfo ve Ghibellinolar arasindaki siyasi mucadele ortaminda Dante Kutsal Roma Imparatoru karsisinda Papaligi destekleyen Guelfler arasinda yer alir Floransali Guelfler 1300 yillarinda iki hizbe bolunmuslerdi Papa VIII Bonifacius tarafindan yurutulen laik idareye muhalif ve Floransa nin bagimsizligini savunan Beyaz Guelfler ve Floransa da Papanin egemen olmasini savunan Siyah Guelfler Dante 1302 yilinda Siyahlar ile ittifak halinde olan Papa VIII Bonifacius un buyrugu ile Charles of Valois nin kumandasindaki askeri birliklerin sehre girmesi ile Sehremini Lord Cante de Gabrielli di Gubbio tarafindan surgun edilen Beyaz Guelfler arasinda yer aliyordu Papa eger surgunden donerse Dante nin kaziga baglanip yakilacagini soyledi Dante nin geri kalan hayati boyunca suren bu surgun Komedya nin bircok bolumunde Dante nin surgununun kehanetlerinden Dante nin siyasi goruslerine ve bazi dusmanlarinin sonsuza kadar lanetlenmesi seklinde tesirini gosterir Dante muhtemelen Komedya sini surgunde oldugu ve hic geri donemedigi 1308 yillari ile oldugu 1321 yili arasinda yazmisti Cehennem ve Arafta Dante sirasiyla gunah ve tovbekarlik icinde basindan gecenleri anlatir Yapisi Ilahi Komedya Cehennem Italyanca Inferno Araf Italyanca Purgatorio ve Cennet Italyanca Paradiso isimlerindeki her biri 33 kitadan Italyanca Cantica Kanto mutesekkil 14 233 satirdan meydana gelir Baslangic kitasi siire giris bolumu olarak hizmet eder ve genellikle ilk bolum icinde sayilmaz boylece 33 kitalik 3 bolum ve bir ilave giris kantosuyla toplam 100 kantodan olusur Eserde 3 7 22 33 sayilari dikkat ceker mesela siirin bolumleri bu sayilarin katlari halinde kuruludur Siir Terza Rima nazmina gore yazilmistir misra sonlarinda kafiyeler aba bcb cdc ded seklinde gider Siirin uyak yapisina uygun olarak Turkceye aktarilmasinin guclugu dolayisiyla uzun yillar Turkce cevirisi yayinlanamamistir Eserdeki terza rima orgulu uyaginin ornegi Nel mezzo del cammin di nostra vita a mi ritrovai per una selva oscura b che la diritta via era smarrita a Ahi quanto a dir qual era e cosa dura b esta selva selvaggia e aspra e forte c che nel pensier rinova la paura b Ilahi Komedya nin bicimi rastlanti eseri ortaya cikmamistir diger Orta Cag calismalari gibi semboller ve sayilarla kuruludur Ilahi Komedya daki her uc paragrafin son kelimesi yildizlar dir Misralarin terza rima uyagiyla orulu olmasi ve 3 parca olmasi Hristiyanliktaki teslise Kantolarin 33 kitadan olusmasi Isa Peygamber in oldugu zamanki yasina isaret eder Giris kantosuyla birlikte elde edilen 100 sayisi ise kutsal ve mukemmel sayi olarak bilinirdi Michelino nun freskinde Dante cehennemin girisinde Araf Daginin yedi eteginde ve Floransa sehrinde ustte cennet kuresi elinde Ilahi Komedya yi tutuyor Luigi Valli gibi kimi arastirmacilara gore Fede Santa ya da Fedeli D Amore Ask Sadiklari adli ezoterik orgutun bir uyesi olan ve Tapinak Sovalyesi unvanini almis olan Dante nin Ilahi Komedya adli yapiti bastan asagi ezoterik bilgilerin sembolizm icinde verildigi bir yapittir Dante sembolizmi tam anlamiyla cozulememis yapitinin cehennem adli bolumunde bunu kendisi soyle dile getirmektedir Saglikli bir akla sahipseniz su tuhaf dizelerin arasinda sakli ogretiyi kavrayiniz Dante nin yapitindaki cehenneme inis aslinda inisiyasyonlarda yasanan bir deneyimdir Inisiyasyonlardaki ilk asamanin sonunda yasanan bir deneyimi ifade eder Kimi inisiyasyonlarda bir tabutta gecirilen tum inisiyasyonlarda mevcut bu deneyimi yasayan inisiye adayi nefsani ogelerden ya da karmik tortulardan arinarak diye adlandirilan saf bilinc halini elde eder Dante nin goklerin kat kat oldugunu belirtmesi de pek cok tradisyonda rastlanan bir sembolizmdir Kimilerine gore Dunyanin kozmik tabakalasmasini dunyanin esiri maddelerinin gitgide suptillik gostermek uzere derecelenmesini simgelemektedir Dantenin bu yapitinda kullandigi sayisal sembolizm incelendiginde en cok kullandigi sayilar profesor Rodolfo Benini nin de saptadigi gibi 3 7 ve 22 dir Yani Dante Ilahi Komedya adli yapitini 3 7 ve ozellikle 22 sayisini esas alan bir sistem uzerine kurmustur 22 sayisi Kabala da tarotta ezoterizmde onem verilen bir ustad sayidir Bu yapitta gecen anlami cozulememis Can Grande della Scala sozuyle de kimilerine gore Merdivenin Buyuk Kopek Takimyildizi ya da Merdivenin Buyuk Kaani demek istemisti Dili Komedya Floransa lehcesinde Toskana lehcesi ve Italyan anadilinde yazilan ilk onemli edebi yapittir Dante nin zamaninda Italya da eserler cogunlukla Latince yazilmaktaydi Bu eser Floransa lehcesinin standart Italyanca olarak yerlesmesinde onemli rol oynamistir Bu durum hala gecerlidir ve standart Italyanca Floransa lehcesindedir Kainati tanimlamasi Komedya nin arz merkezli Batlamyus tarzi evren gorusune gore arz yarikure uzerine oturmus bir kuredir ve geri kalani hemen hemen tamamen denizlerle kaplanmistir Kudus yari kurenin merkezindedir Burada sundugu tamamen Batlamyus modeline dayanan Evren Dizgesine gore yer Evren in merkezindedir ve hareketsizdir Yer in etrafinda sirasiyla Ay Merkur Venus Gunes Mars Jupiter ve Saturn un kureleri bulunur Saturn kuresinden sonra sabit yildizlar kuresi ve ondan sonra da ilk hareket ettirici kure gelir Onuncu kure ise en yuksek kure yani Tanrinin Evi dir Kureler meleklerin yardimi ile hareket eder Dante Aristoteles in etkisi ile ortakmerkezli kureler dizgesi ni benimsemis dismerkezli kurelerin olmadigini savunmustur Icinde yasanilan dunyanin altinda yer alan cehennem bir huni sekilli dehliz bicimindedir ve merkezinde isyankar melek Iblis bulunur Butun bunlar insan icin yaratilmistir Arzin tam merkezinde bulunan Iblis ayni zamanda kainatin da merkezindedir Burada sembolik olarak Iblisin evrendeki en dunyevi ve gokyuzunden yani cennetten en uzaktaki yaratik oldugu anlatilmak istenir Denizlerle cevrili yari kurenin ortasinda dairesel olarak karsi tarafta Araf dagi arzin icinden cehennemin icinden cikar Araf daginin zirvesinden Adem ve Havva nin kovuldugu cennet yer alir IcerigiGustave Dore in Ilahi Komedyayi gosteren oymasi 1861 1868 Dante burada siirin Cehennem isimli 1 kantosunda kaybolur Ates yagmuru Her kim buraya girerse butun umitlerini terk etsin Dante okuyucuyu olum sonrasi bir seyahat macerasina davet eder Seyahatin oykusu 1300 yilinin Paskalya haftasinda gecer Ilk sahnede arzin derinliklerindeki cehenneme Inferno dogru yol alir Bu esnada mitolojik karakterler ile ve Toskano nun taninmis eski guclu insanlari ile karsilasir Sonra Araf a Purgatorio tirmanirken eski ileri gelen kisilerle konusur Bu kisiler cennete Paradiso girmeden once Araf ta beklemektedirler Siir birinci sahsin agzindan yazilmistir ve Dante nin olumun uc kralliginda Hristiyanlikca Paskalyanin uc kutsal gununde Easter Triduum 1300 yilinin ilkbaharinda gecer 1300 yilinin 7 Nisan gecesi baslayan seyahat bir hafta surer Imparator Augustus doneminde yasamis Romali sair Vergilius ona Cehennemde ve Arafta rehberlik ederken Arafin tepesinde Virgil bu gorevini Dante nin idealindeki kadin e birakir Dante nin ilk eserlerinden daki Beatrice Portinari karakterinden esinlenen Beatrice gencliginde sadece iki kere karsilastigi unutamadigi ve uzaktan hayranlik duydugu Floransali kadindir Beatrice Dante ye rehberlik ederek onu semaya ilahi isigin kaynagina ulastirir I Bolum Inferno Cehennem Giris Mitolojik varlik kayikci Kharoon Acheron nehrinde insanlari tasiyorDante nin Ilahi Komedya eserinin Inferno bolumunun 7 sarkisi Cehennemin dorduncu cemberinde hasislik ve savurganlik suclulari altin sikkelerle dolu agir torbalari sararak birbirlerine hakaret ederler Gustave Dore 1857 1890 de ABD de basilan kitabinda kullanilan versiyoDante nin Ilahi Komedya eserinin Inferno bolumunun 31 sarkisi Tanri ya karsi ciktigi icin cehennemin dokuzuncu cemberi olan Cocytus un girisinde baglanan Titanlar Gustave Dore 1857 1890 de ABD de basilan kitabinda kullanilan versiyonu 1300 yilinin cuma gunu Dante 35 yasindadir Dante siirde bunu Yasam yolumuzun yarisinda Nel mezzo del cammin di Vita Nostra kanto 1 1 misrasiyla dile getirir Derin kisisel bunalimin bir alegorisi olan ve muhtemelen 13 kantoda bir intihar girisimi olarak verilen karanlik ormanda yolunu kaybeder Ormanda gunahlarini sembolize eden vahsi hayvanlarin saldirisina ugrar Burada sehveti simgeleyen leopar ve kotu hirs ve gunahkar nefsi simgeleyen arslan ve disi kurt ile karsilasir Vahsi hayvanlarin yani gunahlarinin ve nefsinin kotu isteklerinin elinden kacmayi dogru yola ulasmayi dagin arkasinda parlayan gunes ile simgelenen ilahi kurtulusa ermeyi murat eder Vergilius tarafindan kurtarilir 2 kanto ve onunla birlikte yeraltina gunesin erisemedigi derin karanliga dogru giderler ve cehenneme inerler Cehenneme inis Cehennem 9 ic ice daireye bolunmustur Esmerkezli daireler gittikce artan gunahkarligi temsil eder Her dairenin gunahkarlari isledikleri kotulukler geregince ebediyete kadar cezalandirilir Mesela hayattayken gelecekten haber verenler kafalari arkalarina donuk vaziyette dolasirlar bu nedenle onlerini hicbir zaman goremezler Dis dairelerde sehvet ve nefislerinin kurbani olan ve nefislerine soz geciremeyen kimseler merkeze dogru ise kufre sapanlar ve yalancilar vardir Gunah isleyen ama olmeden once tovbe edip af dileyen insanlar gunahlari nedeniyle cile cektikleri Arafta bulunurlar cehenneme atilmazlar En ic dairede arzin merkezinde Seytan in buzlarin icinde hapsoldugu en son noktaya ulasilir Gunumuzde cehennemde cezalandirma sekli ateste yanma olarak bilinse de Ortacag da cehennemde cezalandirmada ateste yanma figuru daha nadirdir onun yerine buzun icinde aci cekme daha siklikla tanimlanir Bu yuzden Dante de Seytani buzun icinde hapsolmus sekilde resmetmistir Dante cehennemi cok politik bir tabiatta tasvir eder cogu siyasi hasmini ve hatta bazi Papalari ancak ayrica ayni zamanda bazi dostlarini da cehenneme koyar Acheron nehri kiyilari cehenneme girisin gecitindedir Mitolojik kayikci Kharoon tarafindan olu ruhlar cehenneme tasinir Burada gecidin kiyisinda hayattayken iyi ve kotu arasinda bir secim yapamamis bazi kimseler kalmistir Onlar hala gercek bir cehennemde degildirler ancak bu bolgede sonuza kadar hapsolmus olarak deliler gibi etrafta bir flamanin pesinde kosturan ve esek arilari tarafindan sokulan ve bazi kurtcuk ve bocekler tarafindan kanlari surekli emilen kimselerdir Dante Vergilius un rehberliginde cehennemin kiyisindaki Acheron nehrinin kiyisina gelir Kayigi kullanan Kharon Dante yi karsi kiyiya cehenneme gecirmeyi kabul etmez Limbus Cehennemdeki ilk daire limbus Burada vaftiz edilmemis eski erdemli ve gunahkar olmayan ama Isa yi da tanimayan sair Vergilius gibi putperestler bulunur Gercekten cezalandirilmazlar ama Tanridan ayri olarak ve bagislanma umidinden mahrum elem icinde kalirlar Limbo ile Yunan mitolojisindeki Elysion cayirlari ile ironik bir ilgi kurulmustur Sucsuz olup da Isa yi tanimayanlar seytanlar tarafindan eziyete ugramazlar ve kendilerine bir zarar verilmez ama lanetlenmis olarak karanliklar icinde kutsal isiktan uzak bir sekilde yasamaya mahkum kilinarak cezalandirilirlar Limbus da hem Cicero Oklid Euclides Homeros gibi kisiler ve ayrica Ibn Rusd ve Ibn i Sina gibi bazi Musluman filozoflar ve hatta sasirtici bir sekilde Selahaddin Eyyubi VI Kanto bile vardir Dante burada bulunan bir kalede Homeros Horatius Ovidius Lucan gibi unlu sairler ile ve Aristoteles ve Sokrates gibi filozoflar ile konusur Dante butun meshur tarihe malolmus paganlarin kendilerini burada bulduklarini anlatmasina ragmen daha sonra ikisi ile Araf ve Cennette de karsilasmistir Sato ve Utica Dante Ilahi Komedya da Limbus u iki katli olarak gostermektedir Limbus un bir alt bir de ust kati bulunur Ust kat karanliktir burada tarafsizlar bulunur Yani yasadiklarinda kotuluk yapmamislardir ancak iyilik de yapmamislardir zaten onun icin buradadirlar Limbusun bu bolumunde bir de yansiz melekler vardir Tanri Adem i yarattiktan sonra meleklerine ve Lucifer e Seytan Adem in onunde egilin demistir Bunun uzerine Lucifer isyan etmistir Iste tam o sirada bazi melekler Lucifer e destek cikar bazi melekler Adem in onunde egilir Ancak az da olsa birkac melek ise ne Adem in onunde egilmeyi kabul ederler ne de Lucifer e destek cikmayi isterler Bunun icin bunlara yansiz melekler denir Alt Limbus ise aydinliktir Cehennemdeki tek aydinlik yer burasidir Burada bulunanlar insanliga cok buyuk faydasi dokunmus ancak Hristiyan olmadiklari icin burada bulunan kisilerdir Bunlarin Baslicalari Homeros Horatius Ovidius Lucanus Electra Hektor Salahattin Eyyubi Sokrates Platon Aristoteles Diogenes Thales Herakleitos Demokritos ve Zenon gibi sahsiyetler vardirKral MinosKral Minos olu ruhlari yargilar ve gunahlarina gore cehennemin hangi dairesine konacagi hukmunu verir Kral Minos Yunan mitolojisinde de yeralti dunyasinda bulunan uc yargictan birisidir Bu sonsuz dairede sehvet duskunleri ve Francesca da Rimini VII Kleopatra ve Kartaca Kralicesi Dido gibilerin de aralarinda bulundugu erotik arzularini kontrol edemeyen ruhlar ofkeli bir sekilde esen ebedi bir firtina altinda cezalandirilir Ebedi yagmurlarin yagdigi ucuncu dairede Kerberos tarafindan gozetlenen ve iskence goren oburlar vardir 6 Kanto Dorduncu cemberde maddiyata duskunlukte ortalamadan sapmis acgozluler cezalandirilir Bu cemberde mitolojideki bollugun kisilestirilmisi zenginlik tanrisi Plutos cimriler para ve maddiyat hirsi ile mal mulk toplayan veya savurganlik yapanlar gardiyanlik yapar Bu gruptakiler birbirlerine dogru agir bir yuku iterler yuk parcalandiginda tekrar basa donup ayni yuku birbirlerine dogru iterler Segui il tuo corso e lascia dir le gentiSegui il tuo corso e lascia dir le genti Turkce Sen kendi yolundan git birak digerleri konussunlar bu eserden bir replik olup Karl Marx in Das Kapital in birinci cildi bu sozle baslar Video oyunu uyarlamasiVisceral Games in yapimini ustlendigi ve Electronic Arts tarafindan dagitilmis olan Dante s Inferno Ilahi Komedya yi konu alarak hazirlanmistir PlayStation 3 Xbox 360 ve PSP platformlari icin gelistirilen oyun 5 Subat 2010 tarihinde Avrupa da piyasaya surulmustur Ayrica CAPCOM un Yaptigi Devil May Cry Adli oyun serisinde ana karakterimiz Dante nin ismi yazardan alintidir ana karakterimiz Dante nin kardesi Vergil in ismi ise bizzat esere ait olan Vergilius dan gelmekdedir eserde Vergilus Dante ye cehennemi gezdirirken oyunda Vergil babasinin bi zamanlar yeralti dunyasina hapsettigi seytani guclerin ve cehennemin kapisinin anahtari olan ve aynisi kendisindede bulunan annelerinin kendilerine 8 Yas gunu hediye olarak verdigi yarim bir kolyeyi kardesinden alip hem babasinin kilicini full potansiyele cevirip hemde onun guclerine sahip olup cehennemin kapisini insanlik dunyasina acmak icin kardesini seytani guclerin anahtari olan yer olan Underworld yani yeralti dunyasinda gezdirir ve Dante orda babasinin orayi zamaninda korumak icin bekci diktigi korumalar olan bir buz kopegi Cerberus ikiz kardes olan Agni amp Rudra bir fahise olan Nevan ve zamaninda seytanlar alemine ihanet edip insanligi korumayi tercih ettigi icin kendisine kin tutan ve Spardanin bu sebepten bir gozunu kor ettigi Beowulf u alt eder ve en sonunda kendi kardesi Vergil ida alt ederAyrica bakinizCehenneme inis EsirVikipedi nin kardes projelerinden The Divine Comedy hakkinda daha fazla bilgi edininKaynakca Bloom Harold 1994 The Western Canon 1910 Giovanni Boccaccio a Biographical Study 4 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde p 273 Ingilizce Easter Triduum denilen ve rivayete gore Persembe gunu Isa nin son aksam yemegi ile baslayan ve Pazar gunu carmiha gerilmesi ile sonlanan Katolik Luteran ve Anglikan gibi cogu Hristiyan mezheplerince kutsal kabul edilen uc gun Zebur da ortalama insan omru 70 yil olarak verilir 6 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2010 Dis baglantilarIlahi Komedya hakkinda Turkce kaynaklar olu kirik baglanti Ilahi Komedya ve Islam Aksam Gulenay Borekci 17 Temmuz 2008 30 Eylul 2008 tarihinde erisildi 11 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ilahi Komedya bilgi Word dosyasi 4 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde