İyodik asit, HIO3, beyaz veya kirli beyaz bir katı madde olarak elde edilebilir. Suda çok iyi çözünür, ancak klorik asit veya bromik asidin aksine saf halde bulunur. İyodik asit +5 oksidasyon durumunda iyot içerir ve halojenlerin saf halde en stabil okso-asitlerinden biridir. İyot asidi dikkatle ısıtıldığında pentoksit iyice dehidre olur. Daha sonraki ısıtmada, iyot pentoksit ayrıca iyot, oksijen ve düşük iyot oksitleri karışımı vererek ayrışır.
| |||
Adlandırmalar | |||
---|---|---|---|
İyodik asit | |||
Diğer adlar İyodik (V) asit | |||
Tanımlayıcılar | |||
| |||
3D model (JSmol) |
| ||
ChEBI |
| ||
ChemSpider |
| ||
ECHA InfoCard | 100.029.056 | ||
PubChem CID |
| ||
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
| ||
| |||
| |||
Özellikler | |||
Molekül formülü | HIO3 | ||
Molekül kütlesi | 175.91 g/mol | ||
Görünüm | Beyaz katı | ||
Yoğunluk | 4.62 g/cm3, katı | ||
Erime noktası | 110 | ||
Çözünürlük (su içinde) | 269 g/100 mL (20 °C) | ||
Asitlik (pKa) | 0.75 | ||
Tehlikeler | |||
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH): | |||
Ana tehlikeler | asit, oksitleyici, aşındırıcı | ||
NFPA 704 (yangın karosu) | | ||
Parlama noktası | Alev almaz | ||
Benzeyen bileşikler | |||
Diğer katyonlar | Potasyum iyodat | ||
Benzeyen | Klorik asit Bromik asit | ||
Benzeyen bileşikler | İyot pentoksit Periyodik asit | ||
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |||
Hazırlanması
İyodik asit, iyotun I2, nitrik asit HNO3, klor Cl2, klorik asit HClO3 veya hidrojen peroksit H2O2, güçlü oksitleyiciler ile oksitlenmesiyle üretilebilir. Örneğin:
Özellikleri
İyodik asit 0.75 değeri ile görece . Asidik çözelti içinde kuvvetli, bazik çözeltide az olarak oksitleyicidir. İyodik asit oksitleyici olarak hareket ettiğinde, reaksiyonun ürünü ya iyot ya da iyodür iyonudur. Bazı özel koşullar altında (çok düşük pH veya yüksek klorür iyonları konsantrasyonu- konsantre hidroklorik asit gibi), iyodik asit çözeltide altın sarısı bir bileşik olan iyot triklorüre indirgenir ve daha fazla indirgenme olmaz. Klorür iyonlarının olmaması durumunda, indirgeyici fazla miktarda bulunduğunda, tüm iyodat iyonları iyodüre dönüşür. Aşırı miktarda iyodat olduğunda, iyodatın bir kısmı iyoda dönüştürülür. Alkil halojenürlerin oluşturulması için iyonizasyonun hazırlanmasında kullanılabilir.
Kullanımları
İyodik asit, analitik kimyada olarak kullanılır. PH belirteci olarak metil kırmızısı veya metil turuncusu kullanılarak, hem zayıf hem de güçlü bazların çözeltilerini standartlaştırmak için kullanılabilir.
Tuz endüstrisinde kullanımı
İyodik asit, tuzun iyot içeriğini arttırmak için sodyum veya potasyum iyodat sentezlemek için kullanılabilir.
Kaynakça
- ^ Holleman, Arnold F.; Wiberg, Nils (2007). Lehrbuch der Anorganischen Chemie (in German) (102nd ed.). Berlin. ISBN 978-3-11-017770-1.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iyodik asit HIO3 beyaz veya kirli beyaz bir kati madde olarak elde edilebilir Suda cok iyi cozunur ancak klorik asit veya bromik asidin aksine saf halde bulunur Iyodik asit 5 oksidasyon durumunda iyot icerir ve halojenlerin saf halde en stabil okso asitlerinden biridir Iyot asidi dikkatle isitildiginda pentoksit iyice dehidre olur Daha sonraki isitmada iyot pentoksit ayrica iyot oksijen ve dusuk iyot oksitleri karisimi vererek ayrisir Iyodik asit Iyodik asit top cubuk modeli Iyodik asit bosluk doldurma modeliAdlandirmalarIUPAC adiIyodik asitDiger adlarIyodik V asitTanimlayicilarCAS numarasi 7782 68 5 3D model JSmol Etkilesimli goruntuChEBI CHEBI 24857ChemSpider 22761ECHA InfoCard 100 029 056PubChem CID 24345CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID2064812InChI InChI 1 HIO3 c2 1 3 4 h H 2 3 4 SMILES O I 2 O O OzelliklerMolekul formulu HIO3Molekul kutlesi 175 91 g molGorunum Beyaz katiYogunluk 4 62 g cm3 katiErime noktasi 110Cozunurluk su icinde 269 g 100 mL 20 C Asitlik pKa 0 75TehlikelerIs sagligi ve guvenligi OHS OSH Ana tehlikeler asit oksitleyici asindiriciNFPA 704 yangin karosu 301OXParlama noktasi Alev almazBenzeyen bilesiklerDiger katyonlar Potasyum iyodatBenzeyen Klorik asit Bromik asitBenzeyen bilesikler Iyot pentoksit Periyodik asitAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariHazirlanmasiIyodik asit iyotun I2 nitrik asit HNO3 klor Cl2 klorik asit HClO3 veya hidrojen peroksit H2O2 guclu oksitleyiciler ile oksitlenmesiyle uretilebilir Ornegin I2 6 H2O 5 Cl2 2 HIO3 10 HClOzellikleriIyodik asit 0 75 degeri ile gorece Asidik cozelti icinde kuvvetli bazik cozeltide az olarak oksitleyicidir Iyodik asit oksitleyici olarak hareket ettiginde reaksiyonun urunu ya iyot ya da iyodur iyonudur Bazi ozel kosullar altinda cok dusuk pH veya yuksek klorur iyonlari konsantrasyonu konsantre hidroklorik asit gibi iyodik asit cozeltide altin sarisi bir bilesik olan iyot triklorure indirgenir ve daha fazla indirgenme olmaz Klorur iyonlarinin olmamasi durumunda indirgeyici fazla miktarda bulundugunda tum iyodat iyonlari iyodure donusur Asiri miktarda iyodat oldugunda iyodatin bir kismi iyoda donusturulur Alkil halojenurlerin olusturulmasi icin iyonizasyonun hazirlanmasinda kullanilabilir KullanimlariIyodik asit analitik kimyada olarak kullanilir PH belirteci olarak metil kirmizisi veya metil turuncusu kullanilarak hem zayif hem de guclu bazlarin cozeltilerini standartlastirmak icin kullanilabilir Tuz endustrisinde kullanimiIyodik asit tuzun iyot icerigini arttirmak icin sodyum veya potasyum iyodat sentezlemek icin kullanilabilir Kaynakca Holleman Arnold F Wiberg Nils 2007 Lehrbuch der Anorganischen Chemie in German 102nd ed Berlin ISBN 978 3 11 017770 1